Opłaty za ścieki opadowe i roztopowe jako nowy element - Eko-DOk

ścieki opadowe i roztopowe,
taryfa na zbiorowe odprowadzanie ścieków
Jacek DZIUBEK*
OPŁATY ZA ŚCIEKI OPADOWE I ROZTOPOWE JAKO NOWY
ELEMENT TARYF ZA ZBIOROWE ODPROWADZANIE
ŚCIEKÓW NA PRZYKŁADZIE MIASTA GŁOGOWA
W artykule przedstawiono cel wprowadzanie opłat za ścieki opadowe i roztopowe, podstawę prawną
ich wprowadzenia oraz opisano przykład wprowadzenia tych opłat w mieście Głogów . Zaprezentowano poszczególne etapy wdrożenia, sposób naliczania opłat oraz odbiór społeczny nowego elementu
taryfy na zbiorowe odprowadzanie ścieków.
1. WPROWADZENIE
„Deszcz pada za darmo, więc dlaczego mamy za ścieki deszczowe płacić”. To zdanie
autor artykułu słyszał niejednokrotnie. Wprowadzanie do taryf opłat za ścieki opadowe
i roztopowe napotyka na opór społeczny. Temat często jest poruszany zarówno w prasie
ogólnopolskiej - codziennej i branżowej oraz lokalnej [1]. Z jednej strony wiele miast próbuje wprowadzać te opłaty, z drugiej strony prawo, na podstawie którego opłaty te są
wprowadzane jest niedoskonałe, czy nawet wewnętrznie sprzeczne. Powoduje to, że problematyka ta jest trudna. Wprowadzenie opłat w sposób zgodny z prawem w każdym detalu jest praktycznie niemożliwe. Niedopuszczalna w dzisiejszych realiach sytuacja, gdy
poważna rzesza klientów korzysta z usług przedsiębiorstw wodociągowych, nie ponosząc
za to opłat.
Praca niniejsze na przykładzie Głogowa pokazuje sposób wprowadzenie tych opłat.
Opisuje cel ich wprowadzenia, podstawy prawne oraz przebieg tego procesu na przykładzie Głogowa.
__________
* Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w Głogowie, ul. Łąkowa 52, 67-200 Głogów,
[email protected]
130
J. DZIUBEK
2. PODSTAWA PRAWNA ORAZ CEL WPROWADZENIA OPŁAT ZA ŚCIEKI
OPADOWE I ROZTOPOWE
2.1. PODSTAWA PRAWNA POBIERANIA OPŁAT ZA ŚCIEKI
Jednym z podstawowych aktów prawnych regulujących działalność branży wodociągowo kanalizacyjnej jest uchwalona 7 czerwca roku 2001 Ustawa o zbiorowym
zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym usuwaniu ścieków (u.z.z.w.) [2]. Do ustawy tej wydano 3 akty wykonawcze, wśród nich rozporządzenie Ministra Budownictwa z dnia
28 czerwca 2006 roku w sprawie określenia taryf, wzoru wniosku o zatwierdzenie
taryf oraz warunków rozliczeń za zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków [3] (r.o.t.w.w). U.z.z.w. wskazuje ona, iż działalność wodociągowa
i kanalizacyjna jest zadaniem własnym gminy realizowanym przez przedsiębiorstwo
wodociągowokanalizacyjne oraz reguluje stosunki między trzema uczestnikami tego
rynku tj. gminą, PWIK oraz odbiorcą usług. Na podstawie u.z.z.w. oraz r.o.t.w.w.
przedsiębiorstwo co roku opracowuje taryfę, czyli zestawienie cen i stawek opłat za
wodę i ścieki.
Na drodze cywilnoprawnej regulowane są stosunki pomiędzy PWIK a klientem.
Umowa zawarta pomiędzy dostawcą i odbiorcą usług jest podstawą do świadczenia
tych usług przez PWIK. U.z.z.w. ogranicza zasadę swobody kształtowania umów, co
wynika z ochrony konsumenta oraz prowadzenia przez PWIK działalności o charakterze użyteczności publicznej [4].
2.2. CEL WPROWADZENIA OPŁAT ZA ŚCIEKI OPADOWE I ROZTOPOWE
Urbanizacja, uprzemysłowienie i coraz większa powierzchnia terenów uszczelnionych czy utwardzonych niosą za sobą konsekwencje w różnych dziedzinach funkcjo-nowania miast. Jednym ze skutków tego procesu jest powstawanie coraz większej
ilości ścieków opadowych i roztopowych. Utwardzenie terenu wpływa bowiem na
obieg wody w przyrodzie. Powierzchnie zielone charakteryzują się większą chłonnością wody, która wsiąka oraz jest odparowywana przez grunt i rośliny, a także mniejszą ilością wody która z tego terenu odpływa. Tereny utwardzone, powodują mniejsze
parowanie i wsiąkanie, a większą ilość wody odpływającej z powierzchni. Dynamika
tych różnic zależy od rodzaju nawierzchni oraz jej nachylenia.
W takiej sytuacji konieczne staje się odprowadzenie nadmiaru wód opadowych
poza tereny zurbanizowane. Tu pojawiają się kolejne problemy do rozwiązania:
• niezawodny sposób odbioru tej wody,
• jej jakość,
• wpływ na sytuację powodziową,
• możliwość retencjonowania opadów,
Opłaty za ścieki opadowe i roztopowe jako nowy element taryf za zbiorowe odprowadzanie… 131
• koszty usuwania i oczyszczania ścieków opadowych, ewentualnie koszty usuwania skutków podtopień i zalania.
Zbieranie ścieków opadowych i roztopowych do systemów kanalizacyjnych
zgodnie z u.z.z.w. to zadanie własne gminy. Na terenach miejskich, szczególnie tych
o gęstej zabudowie, ścieki odbierane są do kanalizacji. W systemie kanalizacyjnym
mamy do czynienia z takimi niekorzystnymi zjawiskami jak: okresowe przeciążenie
sieci i oczyszczalni, zalewanie ulic w czasie deszczy nawalnych mieszaniną ścieków
opadowych i bytowych, okresowymi zrzutami do środowiska ścieków nieoczyszczonych.
Jakość ścieków opadowych i roztopowych zależy, w najogólniejszym ujęciu od
dwóch czynników [6].Pierwszym jest powietrze atmosferyczne. Deszcz może zostać
zanieczyszczony w trakcie opadu kontaktując się z zanieczyszczoną atmosferą. Drugim są zanieczyszczenia na powierzchni ziemi, z którymi opad się styka. Należą do
nich piasek, sole drogowe (chlorki sodu i magnezu), produkty ścierania opon, oleje,
paliwa itd. W efekcie wraz z wodami opadowymi i roztopowymi do kanalizacji trafiają zawie-siny, węglowodory, metale ciężkie, pestycydy oraz wiele innych.
Tak zanieczyszczone ścieki deszczowe mogą się mieszać z innymi ściekami. Powo-duje to konieczność oczyszczenia ich przed odprowadzeniem do środowiska. Tabela 1 przedstawia skład ścieków deszczowych na terenie miasta Głogowa i zestawia
z dopuszczalnymi stężeniami określonymi w pozwoleniu wodnoprawnym wydanym
dla oczyszczalni ścieków w Głogowie.
Tabela 1 Stężenie zanieczyszczeń w ściekach opadowych na terenie miasta Głogowa
Lp.
1
2
3
Wskaźnik
Zawiesina
ChZT
BZT5
Jednostka
g/m3
g O2/m3
g O2/m3
Zakres stężeń
165 - 4 222
117 - 1 168
15 - 402
Wartość dopuszczalna
35
125
15
Lp.
1
2
15
Powyższa tabela wskazuje, że ścieki deszczowe wymagają oczyszczenia. Także
ba-dania innych autorów wskazują na stężenie wskaźników zanieczyszczeń przekraczające dopuszczalne wartości w ściekach odprowadzanych do środowiska [7]
Wpływ na sytuację powodziową. Zwiększony oraz przyśpieszony spływ opadów
do odbiorników spowodowany uszczelnianiem powierzchni może przyśpieszać i
podwyższać fale powodziową mniejszych rzek [5].
Retencjonowanie wód opadowych jest sposobem na złagodzenie niekorzystnych
zjawisk związanych z szybkim spływem tych wód. Opóźnia ono zarówno dopływ do
oczyszczalni, jak i odbiornika. Retencja wód opadowych może być także realizowana
w miejscu wystąpienia opadów. Wtedy może ona całkowicie wyeliminować dopływ
wód opadowych do kanalizacji, ewentualnie tylko w przypadków deszczy nawalnych
może odprowadzać do sieci ich część.
132
J. DZIUBEK
Koszty związane z opadami, ich retencjonowaniem, odbieraniem, oczyszczaniem,
odprowadzaniem do odbiornika, a także usuwaniem szkód spowodowanych przez te
o szczególnie dużym natężeniu, mogą ponosić różni użytkownicy systemu, ale po
anali-zie problemów opisanych powyżej prawie wszystkie, z wyjątkiem kosztów
ochrony przeciwpowodziowej, dotykają PWIK, które są bądź właścicielami sieci kanalizacyj-nych, bądź też posiadają inny do nich tytuł prawny.
Pobieranie opłat za wprowadzanie wód deszczowych i roztopowych do kanalizacji
znajduje więc swoje uzasadnienie w kosztach, które w związku z odbiorem i dalszą
obróbką tychże PWIK ponosić musi. Dodatkowo wprowadzenie opłat jest motywujące do retencjonowania wód deszczowych, ich powtórnego wykorzystania, bądź samodzielnego odprowadzania do środowiska, co zmniejsza skalę problemów obserwowanych na sieci kanalizacyjnej. Dostawcy ścieków deszczowych stają bowiem przed
alternatywą – płacić za usługę czy zagospodarować wody opadowe we własnym zakresie na swojej działce.
2.3. OBOWIĄZEK CZY DOWOLNOŚĆ WPROWADZENIA OPŁAT ZA ŚCIEKI OPADOWE
Opłaty pobierane za ścieki opadowe i roztopowe mogą i powinny stanowić część
dochodu PWiK w związku z kosztami ponoszonymi przez nie. Jednakże nie wszystkie
przedsiębiorstwa wprowadziły takie opłaty. Do tej pory zaledwie 20 % PWIK tak
uczyniło [8]. Czy przedsiębiorstwa mają w tej kwestii aż tak dużą swobodę? Wg autora nie, co uzasadnione zostaje poniżej.
U.z.z.w. w definicji ścieków bardzo wyraźnie wskazuje, że ściekami mogą być
rów-nież wody opadowe i roztopowe. Aby tak się stało musi być spełnionych kilka
warun-ków:
1.Muszą one trafić do kanalizacji, tzn. uznaje się, że część wód opadowych i roztopowych nie trafiająca do kanalizacji ściekami nie jest, natomiast ta część, która
trafia do systemu tymi ściekami się staje.
2.Winny one pochodzić z powierzchni zanieczyszczonej o trwałej nawierzchni.
Dla ustawodawcy nie jest ważne, czy same ścieki opadowe są zanieczyszczone, lecz
czy powierzchnia, z którą się kontaktują jest zanieczyszczona. Jest to o tyle istotne, że
w przypadku długotrwałych intensywnych opadów ilość zanieczyszczeń zawarta
w tych ściekach może się zmniejszać, a przecież nie powoduje to faktu, że opady te
nadal są ściekami.
3.Ustawa w definicji tych ścieków podaje również katalog otwarty niektórych powierzchni, z których opady stają się ściekami. Ustawa mówi m.in. o powierzchni
z miast, dróg, parkingów, terenów usługowych. Ponieważ przed wymienionymi rodzajami powierzchni użyto zwrot „w szczególności” katalog tych powierzchni nie jest
zamknięty.
R.o.t.w.w. w § 13ust. 2 zakazuje subsydiowania skrośnego, tzn. niedopuszczalna
jest sytuacja gdy przychody z jednego rodzaju działalności przedsiębiorstwa pokrywa-
Opłaty za ścieki opadowe i roztopowe jako nowy element taryf za zbiorowe odprowadzanie… 133
ją koszty w innym obszarze funkcjonowania. W przypadku braku opłat za taryfę deszczową jedna grupa odbiorców (tych, którzy płacą za ścieki sanitarne) pokrywa koszty
innej grupy dostawców ścieków (tych, którzy dostarczają deszczówkę) – mamy więc
do czynienia z subsydiowaniem skrośnym – ustawowo zakazanym.
Należy się zastanowić nad skalą tego subsydiowania. Ilustruje ją tabela 2 przedstawiającą ilości ścieków dopływających do oczyszczalni ścieków oraz ilość ścieków bytowych.
Tabela 2 Dopływ ścieków do oczyszczalni w Głogowie w latach 2008-2012
Opis
Dopływ do oczyszczalni
W tym ścieki bytowe
2008
4,2
2,7
2009
4,3
2,7
2010
2011
mln m3/rok
4,5
4,4
2,6
2,6
2012
4,4
2,6
Różnica między tymi dwoma wielkościami w zależności od roku wynosi od 1,2 do
1,6 mln m3 ścieków czyli około 40 % sprzedaży. Zdecydowana większość tych niezafakturowanych ścieków to ścieki deszczowe. Koszty odbioru i oczyszczania tych ścieków ponoszą więc ci, którzy płacą za ścieki bytowe.
Reasumując – przedsiębiorstwa wodociągowe, które odbierają i oczyszczają ścieki
deszczowe mają obowiązek wprowadzenia opłat za taką usługę. Dlaczego nie wszystkie to zrobiły? W ocenie autora decydują o tym dwa czynniki:
•bałagan prawny w tym zakresie, np. różne wyroki sądów w sprawie ścieków z dachów czy w sprawie sposobów rozliczania ilości ścieków deszczowych. Powoduje to
obawy zarządów PWIK i włodarzy miast przez niepotrzebnymi ich zdaniem komplikacjami,
•nielegalna ochrona interesów właściciela, jakim jest gmina – to ona jest najczęściej jednym z największych dostawców ścieków deszczowych, zarówno z dróg
gminnych, jak i instytucji jej podległych. Ona więc ponosiłaby dodatkowe koszty.
3. SPOSÓB I ZAKRES WPROWADZENIA OPŁAT NA TERENIE GŁOGOWA
3.1. ETAPY WDROŻENIA
Nowy element w taryfach został wprowadzony w 2010 r. Opłatą za ścieki opadowe
i roztopowe zostali wówczas objęci właściciele dróg i ulic, czyli ci dostawcy ścieków,
którzy posiadają duże powierzchnie, z których ścieki opadowe i roztopowe odprowadzane są do kanalizacji PWiK w Głogowie, przy tym wcale lub w niewielkim stopniu
korzystają z odpłatnej usługi odbioru i oczyszczania ścieków sanitarnych. W 2010 r.
opłatą objęto więc czterech dostawców ścieków opadowych i roztopowych. Byli to
134
J. DZIUBEK
właściciele dróg krajowych, wojewódzkich, powiatowych i gminnych. Drugi etap
wdrażania opłat za ścieki opadowe i roztopowe nastąpił w 2011 r., kiedy to listę dostawców poszerzono o przedsiębiorstwa – właścicieli dużych powierzchni utwardzonych.
W 2012 r. opłatą tą objęto dostawców ścieków opadowych i roztopowych z terenu
całego miasta, również gospodarstwa domowe. Był to trzeci i ostatni etap wdrożenia
opłat za ścieki opadowe i roztopowe. W bieżącym roku weryfikowane są powierzchnie wszystkich działek znajdujących się na terenie miasta, co pozwoli m.in. odpowiedzieć na pytanie: czy wszyscy dostawcy ścieków opadowych i roztopowych zostali
objęci opłatą za świadczone przez PWiK usługi. Dodatkowo służby techniczne
sprawdzają wielkości podane w zawartych już umowach.
3.2. METODYKA ROZLICZANIA I SPOSÓB POZYSKANIA DANYCH
PWiK w Głogowie nie stosuje rozliczenia za metr kwadratowy powierzchni, jako
sposób wątpliwy prawnie (por. wyrok [11]). W związku z powyższym ustalono stawkę za metr sześcienny ścieków opadowych i roztopowych. Ponieważ na terenie miasta
nie stosuje się urządzeń pomiarowych do określenia ilości ścieków deszczowych,
zaproponowano do ustalenia ilości tych ścieków następujący wzór:
I = Powierzchnia • Opad • Współczynnik spływu
gdzie:
I – ilość odprowadzonych wód opadowych lub roztopowych w m3,
Powierzchnia – powierzchnia o trwałej nawierzchni ujęta w systemy kanalizacyjne
w m2,
Opad – wielkość opadów atmosferycznych za okres obliczeniowy, w m3 na m2 powierzchni,
Współczynnik spływu – współczynnik spływu charakterystyczny dla danej powierzchni
Wzór ten jest najprostszy w stosowaniu, powszechnie uznany i budzący stosunkowo najmniej kontrowersji, inne mogą powodować problemy w praktycznym stosowaniu [9].
Powierzchnia jest istotnym elementem wpływającym na wielkość spływu z danej
działki. Weryfikację danych prowadzono w oparciu o zasoby bazach danych systemów informatycznych gminy i powiatu. Zakupiono prawo dostępu do powiatowych
danych geodezyjnych zawierających wyrys z mapy ewidencyjnej i wypisy z rejestru
gruntów. Uzgodniono z gminą Głogów zasady dostępu do ortofotomapy obejmującej
teren całego miasta.
Opłaty za ścieki opadowe i roztopowe jako nowy element taryf za zbiorowe odprowadzanie… 135
Informację na temat opadu PWiK uzyskuje odpłatnie od IMGW we Wrocławiu,
który na terenie Głogowa posiada stacje pomiarową. Jest więc to wielkość mierzona
przez jednostkę wyspecjalizowaną w tego rodzajach pracach, stąd wysoki poziom
zaufania do jej rzetelności.
Współczynnik spływu jest to współczynnik określający stosunek ilości wody
deszczowej, która z danej nawierzchni spływa do ilości opadu na tą nawierzchni. Ilość
opadu, która nie spłynęła to woda, która uległa infiltracji i odparowaniu. Stosowane
przez PWiK współczynniki przyjęto z literatury [10].
Wprowadzenie opłaty za wody opadowe i roztopowe zmieniło strukturę przychodów spółki. Wpływ z działalności kanalizacyjnej można podzielić teraz na dwa rodzaje ścieków: bytowe (sanitarne) i deszczowe, co ilustruje rysunek 1.
2009
2010
2011
sanitarne
deszczowe
2012
2013
0%
20%
40%
60%
80%
100%
2013 - prognoza
Rys. 2 Struktura przychodów z działalności kanalizacyjnej w latach 2009-2013
W latach 2010-2011 stosowano jednakową cenę dla wszystkich dostarczających
ścieki deszczowe. W roku 2012 wprowadzono 3 grupy taryfowe różnicując cenę w
zależności od sposobu użytkowania danej nawierzchni. Rozwój cen w latach 20102012 przedstawia tabela 3. Im bardziej obciążona nawierzchnia, tym wyższa cena za
metr sześcienny ścieków odprowadzanych z niej do kanalizacji. I tak, do grupy I zaliczono dostawców z powierzchni dróg i ulic krajowych, wojewódzkich, powiatowych
i gminnych oraz pasów drogowych i parkingów przy tych ulicach, parkingów i ciągów
komunikacyjnych przy sklepach wielkopowierzchniowych, zatok autobusowych, baz
transportowych, stacji paliw. Do grupy II: z dróg i ulic osiedlowych oraz wewnętrznych, chodników osiedlowych, parkingów osiedlowych, placów, parkingów oraz placów, dróg i innych powierzchni zanieczyszczonych o trwałej nawierzchni towarzyszą-
136
J. DZIUBEK
cych obiektom usługowym, handlowym, przemysłowym. Natomiast do grupy III
wszystkich nieprzypisanych do I i II.
Z roku na rok w analizowanych okresie udział przychodów ze ścieków deszczowych był większy. Jak wpłynęło to na cenę ścieków bytowych obrazuje tabela 4.
Tabela 3 Ceny taryfowe netto za ścieki deszczowe stosowane w latach 2010-2012
Grupa
1
Jedn.
2
zł/m3
Grupa I
Grupa II
Grupa III
2010
3
4,44
2011
4
5,07
2012
5
5,07
4,75
2,96
Tabela 4 Ceny taryfowe netto ścieków bytowych w latach 2009-2012
1
Cena
Wzrost ceny
Jedn.
2
zł/m3
%
2009
3
4,41
-
2010
4
4,44
0,7
2011
5
4,45
0,2
2012
6
4,45
0,0
Jak przedstawia tabela 4 ceny taryfowe ścieków bytowych praktycznie w ciągu
ostatnich kilku lat nie zmieniły się nominalnie. Oznacza to, że realnie spadły. Wzrost
kosztów funkcjonowania działalności kanalizacyjnej pokrywany był z coraz większych wpływów z tytułu opłat za „deszczówkę”. Gdyby ich nie wprowadzano, ścieki
bytowe byłyby o 1,3 zł/m3 droższe. Wskazuje to bardzo wyraźnie, że przed wprowadzaniem tych opłat mieliśmy do czynienia z subsydiowaniem skrośnym.
3.3. ODBIÓR SPOŁECZNY
Od samego początku wprowadzenie opłat za ścieki opadowe i roztopowe budziło
opór społeczny. Klienci PWiK korzystali bezpłatnie z usług odbioru i oczyszczania
ścieków opadowych i roztopowych, często nie zdając sobie z tego sprawy. Nic więc
dziwnego, że kiedy pojawił się obowiązek odpłatności za ten rodzaj usług, pojawiły
się też głosy sprzeciwu.
Część klientów nie zareagowało na pismo informujące o wprowadzeniu opłat
i prośbę o weryfikację powierzchni. Dopiero wysłanie umowy i pierwszej faktury spowodowało, że klienci ci zaczęli się kontaktować z PWiK. Rozpoczął się długi i żmudny proces wyjaśniania spraw związanych z wprowadzoną opłatą za ścieki opadowe
i roztopowe. Służby techniczne na prośbę dostawców ścieków weryfikowały w terenie
wielkości powierzchni, z których ścieki opadowe i roztopowe spływają do kanalizacji.
Przy pomocą zadymiacza sprawdzały wpięcia do kanalizacji.
Opłaty za ścieki opadowe i roztopowe jako nowy element taryf za zbiorowe odprowadzanie… 137
Pojawiły się także artykuły w lokalnej prasie. Spółka była atakowana z wielu stron.
Grupa najbardziej aktywnych w tej debacie przedsiębiorców do dziś nie podpisała
umów na odprowadzanie ścieków opadowych i roztopowych i nie płaci za świadczoną
usługę.
Przeciwko trzem klientom PWiK wystąpiło do sądu. Rozpoczęły się procesy w sądzie cywilnym, które do dziś nie zostały rozstrzygnięte.
Dodatkowym efektem, będącym jednym z celów wprowadzenia opłat za ścieki
desz-czowe, było odłączenie się klientów od sieci kanalizacyjnej. Niektórzy klienci
posiadali systemy do retencjonowania czy rozsączania wód opadowych, ale od lat ich
nie kon-serwowali i nie wykorzystywali. Niemalże natychmiast przystąpili do renowacji tych systemów. Inni szukali możliwości wypięcia z sieci i skierowania opadów
na tereny zielone.
4. PODSUMOWANIE I WNIOSKI
Wody opadowe i roztopowe w miarę postępującej zabudowy miast oraz spadku
ilo-ści terenów, na których mogą one swobodnie wsiąkać w grunt stają się coraz
większym wyzwaniem dla projektantów systemów odwodnieniowych, retencyjnych
i kanalizacyj-nych. Mogą one powodować zalania ulic czy piwnic także wpływać na
sytuację powo-dziową. Jednym ze sposobów radzenia sobie z tym problem jest zbieranie tych wód poprzez system kanalizacji deszczowej bądź ogólnospławnej. Jakość
tych ścieków po-woduje, że nawet z systemów rozdzielczych, tj. z wyodrębnioną kanalizacją deszczową nie można ich odprowadzać do odbiornika bez oczyszczenia. Po
stronie właściciela kanalizacji pojawiają się więc dodatkowe koszty związane z odbiorem i oczyszczeniem tych ścieków.
Ustawa o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym usuwaniu ścieków określa, w jakim przypadku wody opadowe stają się ściekami. Te ostatnie wprowadzone
do systemu kanalizacyjnego generują koszty ich odbierania oczyszczania i odprowadzania do środowiska. Kosztami tymi winni zostać ci klienci, którzy ścieki te do kanalizacji dostarczają. Ustawowo bowiem niedozwolone jest subsydiowanie skrośne,
czyli taka sytuacja w których jedni klienci ponoszą koszty, które generują inni.
W przypadku odprowadzania ścieków deszczowych do kanalizacji i nie pobierania za
nie opłat do takiej właśnie sytuacja doprowadzamy.
Z powyższego wynika, że przedsiębiorstwa wodociągowe, które odbierają
i oczyszczają ścieki deszczowe mają obowiązek wprowadzenia opłat za taką usługę.
W ocenie autora dwa czynniki decydują dlaczego nie wszystkie to zrobiły. Po pierwsze brak jednoznacznych przepisów prawa a po drugie ochrona interesów właściciela,
jakim jest gmina – to ona jest najczęściej jednym z największych dostawców ścieków
deszczowych, zarówno z dróg gminnych, jak i instytucji jej podległych. Ona więc
ponosiłaby dodatkowe koszty.
138
J. DZIUBEK
W Głogowie opłaty za wody deszczowe i roztopowe obowiązują od roku 2010
i wprowadzane były etapowe. W pierwszym roku objęto nią właścicieli dróg. W roku
2011 listę dostawców poszerzono o właścicieli dużych powierzchni utwardzonych.
Od roku 2012 płacą wszyscy dostawcy ścieków opadowych i roztopowych. W latach
2009-2012 cena za ścieki bytowe praktycznie się nie zmieniła, co oznacza jej realny
spadek. Natomiast gdyby opłat nie wprowadzono wzrosłaby ona o 1,30 zł/m3.
Wprowadzenie opłat za ścieki opadowe i roztopowe jest zagadnieniem budzącym
wiele kontrowersji zarówno w skali kraju jak i w wymiarze lokalnym. Optymizmu
w problem opłat za ścieki opadowe i roztopowe wnosi zapowiadana w najbliższym
czasie nowelizacji ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków w zakresie dotyczącym ścieków opadowych, która powinna wyeliminować przynajmniej część wątpliwości co do sposobu jej stosowania.
LITERATURA
[1]
[2]
[3]
CYRANKIEWICZ M., Nowy podatek - tym razem od deszczu, Rzeczpospolita, 9 10 2012.
Ustawa o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym usuwaniu ścieków, Dz.U.2001.123.858
Rozporządzenie Ministra Budownictwa w sprawie określenia taryf oraz warunków rozliczeń za
zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków, Dz.U.2006.127.886
[4] RAKOCZY B., Zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków w praktyce
przedsiębiorstw wodociągowo-kanalizacyjnych. Bydgoszcz: Izba Gopodarcza Wodociągi Polskie,
2012.
[5] GEIGER W., DREISEITL H., Nowe sposoby odprowadzania wód deszczowych. Bydgoszcz: Projprzem-EKO, 1999.
[6] OCIEPA E., KISIEL A., LACH J., Zanieczyszczenia wód opadowych spływających do systemów
kanalizacyjnych, Proceedings of ECOpole, 2 2010.
[7] MROWIEC M., Oczyszczanie ścieków opadowych, Wodociągi i kanalizacja, 5 2012.
[8] BOJARSKI P., RADECKI W., ROTKO J., Komentarz do ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w
wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków, Warszawa: Wolters Kluwer Polska sp. z o.o., 2011.
[9] GAŁABUDA G., Określenie taryf a opłaty za ścieki opadowe, Wodociągi i Kanalizacja, 4 2008.
[10] EDEL R., Odwodnienia dróg. Warszawa: WKŁ, 2000.
[11] II OSK 893/10 (NSA Warszawa, 2010).
FEES FOR RUNOFF AND SNOWMELT WASTEWATER AS A NEW ELEMENT OF TARIFFS FOR
COLLECTIVE SEWAGE DRAINAGE BASED ON TOWN GŁOGÓW
The target of runoff and snowmelt sewage fees entry, the legal basis for their implementation, and an
example of the introduction of these charges in Głogów were presented in this paper. Various stages of
implementation, the invoicing and public perception of the new element of the tariff on collective sewage
was described.