Sposób kalkulacji

Transkrypt

Sposób kalkulacji
www.pwc.com
MSSF 9
Utrata wartości
ZPL, 29 marca 2011
Agenda
Harmonogram wdrożenia
Krytyka bieżącego podejścia
Segmentacja portfela
Elementy pomiaru utraty wartości
Sposób kalkulacji EL
Księgowanie
Ujawnienia
PwC
2
Harmonogram wdrożenia
Krytyka bieżącego podejścia
Segmentacja portfela
Elementy pomiaru utraty wartości
Sposób kalkulacji EL
Księgowanie
Ujawnienia
PwC
3
Harmonogram wdrożenia
Termin zgłaszania
uwag do draftu
2009
4Q
2010
1Q
Re-draft
2010
2Q
2010
3Q
Pierwszy draft IFRS9:
impairment
PwC
Wdrożenie?
2010
4Q
2011
1Q
2011
2Q
…
2013
???
Publikacja
IFRS9
4
Harmonogram wdrożenia
Krytyka bieżącego podejścia
Segmentacja portfela
Elementy pomiaru utraty wartości
Sposób kalkulacji EL
Księgowanie
Ujawnienia
PwC
5
Krytyka bieżącego podejścia
Wnioski z ostatniego kryzysu
Nowy standard powinien zwiększyć zaufanie akcjonariuszy, regulatorów, agencji ratingowych,
rządów (stakeholders) do jakości informacji zawartych w sprawozdaniach finansowych.
Użyteczność informacji zawartych w sprawozdaniach finansowych zależy od jakości oceny
wartości przyszłych przypływów oraz ryzyk z nimi związanym. Informacje te powinny być
wykorzystywane w sposób spójny w raportowaniu, zarządzaniu oraz w księgowości przez
kierownictwo spółek.
W zakresie zmian w metodologii nowy standard powinien:
• Uwzględnić wcześniejszą identyfikację strat w celu uniknięcia skoków w poziomie
rezerw.
• Uwzględnić, że wartość godziwa nie jest dobrą miarą w sytuacji, gdy rynek jest
niepłynny lub rynek nie istnieje.
• Zezwolić na reklasyfikację aktywów z kategorii wycenianej w wartości godziwej do
kategorii wycenianej wg zamortyzowanego kosztu. Reklasyfikacja powinna być
możliwa w wyjątkowych okolicznościach np. w sytuacjach prowadzących do zmiany
modelu biznesowego
PwC
6
Krytyka bieżącego podejścia
Wnioski z ostatniego kryzysu – zmiana podejścia
•
IASB + FASB zakłada Financial Crisis Advisory Group (2008) - raport w lipcu
2009 r.
Zadanie: jak zmiany w raportowaniu finansowym mogłyby zwiększyć
zaufanie inwestorów do rynków finansowych.
•
FCAG wskazało na opóźnienie w rozpoznaniu utraty wartości aktywów finansowych
jako podstawową słabość aktualnych standardów finansowych, rekomendując
rozważenie alternatywnych ujęć utraty wartości, koncentrujących się bardziej na
przyszłości.
•
Incurred loss model jest passe.
•
Uspójniona definicja non-performing (90 dni bez progu wartościowego).
PwC
7
Krytyka bieżącego podejścia
Główne elementy wymagające zmiany
•
Brak spójności bieżącego podejścia z procesem kredytowym. Oczekiwane straty
(EL expected losses) są uwzględniane w początkowym pomiarze ryzyka kredytowego
(np. przy wyznaczeniu marży) natomiast nie są uwzględniane w sprawozdaniach
finansowych.
•
Zbyt późna identyfikacja strat powoduje zniekształcenie wyniku finansowego.
Uwzględnienie tylko poniesionych strat (IL-incurred losses) (a nie strat
oczekiwanych) powoduje skok straty w momencie jej identyfikacji (straty
poniesione a niezidentyfikowane są z reguły mniejsze niż straty oczekiwane).
W momencie realizacji strat oczekiwanych można odnieść wrażenie pogorszenia
jakości portfela, które nie było zakładane przez spółkę, co nie jest prawdą.
•
Systematyczne zawyżenie przychodów odsetkowych zanim jednostka rozpozna utratę
wartości. Występuje problem z identyfikacją momentu zajścia straty.
•
Brak standaryzacji podejść w spółkach (główne problemy np. sformułowania
dotyczące przesłanek utraty wartości, różnice w modelach, w wartości LIP (loss
identification period), odwrócenie odpisu z tytułu utraty wartości).
PwC
8
Harmonogram wdrożenia
Krytyka bieżącego podejścia
Segmentacja portfela
Elementy pomiaru utraty wartości
Sposób kalkulacji
Księgowanie
Ujawnienia
PwC
9
Segmentacja portfela
• Kalkulacja dokonywana jest na poziomie grupy lub indywidualnego przypadku;
• Sposób kalkulacji EL (grupowy vs. indywidualny) może być zmieniony w trakcie życia
produktu – np. w przypadku defaultu lub dodania ekspozycji do watchlisty, aktywo
finansowe może być przesunięte między poszczególnymi portfelami lub też podlegać
indywidualnemu oszacowaniu przepływów pieniężnych;
• Podstawą jest używanie tego podejścia, które daje bardziej wiarygodne szacunki;
• Metoda powinna chronić przed podwójnym ujęciem strat kredytowych;
• Brak grupowej przesłanki utraty wartości;
• Brak zasady identyfikacji ekspozycji istotnie indywidualnych.
PwC
10
Harmonogram wdrożenia
Krytyka bieżącego podejścia
Segmentacja portfela
Elementy pomiaru utraty wartości
Sposób kalkulacji
Księgowanie
Ujawnienia
PwC
11
Elementy pomiaru utraty wartości
Algorytm pomiaru
W całym okresie
życia produktu
Segmentacja
portfela
Model point
in time (PIT)
Kalkulacja EL
Estymacja przedpłat
Zamortyzowany
koszt
(oszacowanie)
Exposure Draft opisuje
podejście do zmiennej
stopy procentowej
Kalkulacja oczekiwanych
przepływów pieniężnych
Pomniejszenie
wyniku
odsetkowego
Odpis od początku ujęcia
aktywów w księgach
PwC
Określenie ESP
Określenie
wartości odpisu
Nadal
procykliczność!
12
Elementy pomiaru utraty wartości
Wykorzystywane dane
Charakterystyki
do segmentacji
portfela
EL w okresie
życia kredytu
Przedpłaty
ESP oparte o
oczekiwane
przepływy
Flaga nonperforming
•
Dane wewnętrzne lub zewnętrzne
•
Jeśli wykorzystywane są dane historyczne – podobna populacja i charakterystyka
ryzyka kredytowego
•
Dane odzwierciedlające aktualną sytuację ekonomiczną i warunki gospodarcze
(np. na potrzeby testów warunków skrajnych + dostosowanie modelu do bieżących
warunków)
•
Regularny przegląd metodologii i założeń
PwC
13
Elementy pomiaru utraty wartości
Definicja utraty wartości
Dotychczasowe ujęcie
Występuje brak standaryzacji przesłanek utraty wartości w spółkach co w znacznym
stopniu utrudnia analizę sprawozdań finansowych. Opóźnienie w spłacie jest definiowane
w różny sposób w zależności od portfela i spółki (nawet 360 dni opóźnienia); pozostałe
przesłanki są subiektywne  możliwość wielu interpretacji.
Proponowane zmiany
Utworzenie odpisu nie będzie zależne od wystąpienia przesłanki utraty wartości  model
będzie oparty na oczekiwanej stracie EL.
Jednocześnie: jednolita definicja należności niepracującej (non-performing) jako 90 DPD.
W dalszym ciągu brak interpretacji: jak kalkulować 90 DPD np. w przypadku renegocjacji
/ restrukturyzacji umów, w jakim stopniu będzie ona zgodna z definicją niewykonania
zobowiązania Basel II.
PwC
14
Harmonogram wdrożenia
Krytyka bieżącego podejścia
Segmentacja portfela
Elementy pomiaru utraty wartości
Sposób kalkulacji
Księgowanie
Ujawnienia
PwC
15
Sposób kalkulacji
•
Rezygnacja z rozpoznawania tylko zaistniałej utraty wartości (MSR39)
•
EL może być kalkulowane jako jeden parametr bądź też jako iloczyn PD x LGD
•
Oczekiwana strata (EL) włączona do ESP już od ujęcia aktywa w bilansie
•
EL liczona w oparciu o analizę historyczną dla aktywów o danym typie ratingu,
zabezpieczeniu, DPD
•
Dla należności zabezpieczonych ECF powinny odzwierciedlać CF z windykacji
zabezpieczenia pomniejszone o koszty, niezależnie czy windykacja jest przewidywana
•
Brak triggerów utraty wartości
•
Przy zmianie szacunków ECF należy wyliczyć PV. Różnica PV i wartości bilansowej
odnoszona jest od razu do P&L
PwC
16
Sposób kalkulacji
Efektywna stopa procentowa
1. Stopa nominalna uwzględnia również cenę
ryzyka
Cena ryzyka
2%
2. ESP powinna uwzględniać oczekiwane
przyszłe przepływy (ECF), w tym oczekiwane
przyszłe straty (EL)
3. EL jest rozkładany na okres życia aktywa
4. ESP jest liczona przy ujęciu aktywa
w bilansie i jest niezmienna
5. Prowizje mogą być amortyzowane krócej niż
zapadalność aktywa
6. ECF oceniane na każdą datę bilansową +
wymagany opis zmian i efektów tych zmian
PwC
Stopa
nominalna
8%
Marża
kredytowa 2%
Stopa wolna
od ryzyka
4%
17
Sposób kalkulacji
Efektywna stopa procentowa
ESP kalkulowana przy początkowym ujęciu aktywa w bilansie, na podstawie
spodziewanych przepływów pieniężnych, tj.:
• Ryzyko kredytowe (braki spłat, opóźnienia w spłacie itp.) w trakcie całego okresu życia
aktywa;
• Wszystkie zakontraktowane przepływy pieniężne, z uwzględnieniem opcji call, opcji
przedpłat itp.;
• Opłaty i prowizje otrzymane lub zapłacone, które są integralną częścią ESP zgodnie
z MSR18;
• Dokładnie dyskontuje oczekiwane przepływy pieniężne do bieżącej wartości;
• Zmienna stopa procentowa: dyskontowanie oparte jest o krzywą spot + initial effective
spread. IES pozostaje stały w czasie;
• Możliwość dyskonta prowizji i opłat na okres krótszy, niż życie produktu;
• Dyskonto umownych przepływów pieniężnych ESP;
• Odjęcie strat kredytowych dyskontowanych stopą wolną od ryzyka.
PwC
18
Sposób kalkulacji
Założenia dotyczące ECF
•
Kalkulacja może zostać przeprowadzona na bazie zbiorczej (grupa lub portfel) lub na
bazie indywidualnej
•
Elementy wykorzystywane w estymacji mogą się zmieniać w czasie (np. zmiana
portfela performing/non-performing)
•
Grupowanie aktywów odbywa się w oparciu o podobne charakterystyki ryzyka
(np. rating, zabezpieczenie, typ kredytu, branża)
•
Dane historyczne wykorzystywane w kalkulacji są odnoszone do bieżącej sytuacji
(powinny uwzględniać obecne warunki w tym makroekonomiczne) – modele PIT
PwC
19
Sposób kalkulacji
Efektywna stopa procentowa: założenia dotyczące ECF
Kalkulacja odbywa się poprzez uwzględnienie:
•
Wszystkich postanowień zawartego kontraktu (np. przedpłaty, opcje
wcześniejszego zakończenia kontraktu oraz podobne zapisy)
•
Prowizje i opłaty płacone lub otrzymane uwzględnione lub nieuwzględnione
w kalkulacji ESP
•
Całego okresu kontraktu w przypadku aktywów finansowych
Uwaga:
W przypadku zobowiązań finansowych oszacowania wartości oczekiwanych
przepływów nie uwzględniają ryzyka niewypłacalności spółki.
PwC
20
Sposób kalkulacji
Efektywna stopa procentowa
Instrumenty o stałej stopie procentowej
ECFi
IPV
i
(1 esp )Ti
IPV – wartość bieżąca (z momentu zawarcia kontraktu)
ESP – efektywna stopa procentowa (stała dla danego kontraktu wyznaczona w momencie zawarcia
kontraktu)
ECFi– oczekiwany przepływ w momencie i
PwC
21
Sposób kalkulacji
Efektywna stopa procentowa: spread
Instrumenty o zmiennej stopie procentowej
ECFi
IPV
i
(1 zi
s)Ti
IPV – wartość bieżąca (z momentu zawarcia kontraktu)
zi – stopa procentowa dla momentu i z krzywej zerokuponowej
si – spread (stały dla danego kontraktu wyznaczony w momencie zawarcia kontraktu)
ECFi – oczekiwany przepływ w momencie i
PwC
22
Harmonogram wdrożenia
Krytyka bieżącego podejścia
Segmentacja portfela
Elementy pomiaru utraty wartości
Sposób kalkulacji
Księgowanie
Ujawnienia
PwC
23
Przykład: wstępny szacunek przepływów
Na cały okres życia
produktu
Uwzględniają skumulowany
koszt ryzyka
roczny koszt skumulowany nominalny
ryzyka
koszt ryzyka
CF
rok
oczekiwany
CF
wartość
kapitału
0
0%
0%
-10,000
- 10,000
1
1.00%
1.0%
1,000
995
9,950
2
5.90%
6.9%
1,000
961
9,605
345
3
3.80%
10.7%
1,000
912
9,120
485
4
1.80%
12.5%
1,000
8,840
280
5
0.00%
12.5%
11,000
8,750
90
884
9,625
TOTAL
0
10,000
50
1,250
ESP (MSR 39)
10.00%
PwC
Strata
kapitału
ESP (MSSF 9)
7.13%
24
Przykład: ujęcie przychodu odsetkowego
Oczekiwany
CF
rok
zamortyzowany
koszt
przychód
odsetkowy netto
Przychód brutto –
przychód netto
koszt: strata
oczekiwana
0
10,000.00
0.00
0.00
0.00
1
9,717.88
995.00
712.88
-282.12
2
9,450.14
960.50
692.77
-267.73
3
9,211.82
912.00
673.68
-238.32
4
8,984.51
884.00
656.69
-227.31
5
8,750.00
875.00
640.49
-234.51
4,626.50
3,376.50
-1,250.00
TOTAL
PwC
przychód
odsetkowy brutto
ESP (MSSF9) x
zamortyzowany koszt
25
Zmiana szacunków w 2-gim roku
rok
0
1
2
3
4
5
pierwotne oszacowanie CF
- 10,000
995
961
912
884
9,625
zmienione oszacowanie CF
- 10,000
995
961
890
855
9,185
-
-
-
22
29
440
Różnica przed dyskontem
Efekt zmiany szacunków jest jednorazowo odnoszony do P&L
pierwotna ESP
7.4%
okres
1
2
3
TOTAL
czynnik dyskontowy
0.93
0.87
0.81
PV pierwotnie oczekiwanych CF
851
770
7,829
9,450
PV nowych szacunków CF
831
745
7,472
9,046
Różnica po dyskoncie
- 21
- 25
- 358
- 404
Różnica jest jednorazowo
odnoszona do wyniku
PwC
26
Harmonogram wdrożenia
Krytyka bieżącego podejścia
Segmentacja portfela
Elementy pomiaru utraty wartości
Sposób kalkulacji
Księgowanie
Ujawnienia
PwC
27
Ujawnienia
• Uzgodnienie ruchów na koncie odpisów:
• alokacja straty oczekiwanej w momencie początkowego ujęcia
• ruchy związane ze zmianą szacunków dotyczące straty oczekiwanej
• Porównanie skumulowanych odpisów ze spisaniami
• Informacja o stress-testach dotyczących ryzyka kredytowego i analiz
scenariuszowych (jeśli wykonywane na potrzeby wewnętrzne)
• Uzgodnienie zmian w portfelu non-perfoming
• Analiza vintage portfela (data udzielenia i data maturity)
• Ujawnienia założeń i danych wejściowych do kalkulacji EL;
w przypadku zmian modelu lub parametrów opis i kwantyfikacja
zmian
PwC
28
Ujawnienia
Odpisy i spisania aktywów
Udzielenie kredytów
20X1
20X2
20X3
20X4
Total
31.12.
Odpis
Rok później
skumulo2 lata później
wany
3 lata później
xx
xx
xx
yy
xx
xx
yy
xx
yy
yy
Odpis skumulowany (bez spisania aktywów)
Spisanie w wyniku utraty wartości
Spisanie w wyniku windykacji
Spisanie łączne
yy
xx
xx
zz
yy
xx
xx
zz
yy
xx
xx
zz
yy
xx
xx
zz
zz
zz
zz
zz
Odpisy netto (odpisy brutto minus spisania)
zz
zz
zz
zz
zz
PwC
29
Ujawnienia
Data udzielenia i zapadalność aktywów wg klas (vintage)
Zapadalność
20X7
PwC
Data udzielenia
20X8
20X9
20X0
Total
20X7
20X8
20X9
20X0
Total
30
Ujawnienia
Jakość kredytowa aktywów
Wartości nominalne
31.12.X1
31.12.X0
BO
Zmiana aktywów z utratą wartości
Nabycie aktywów z utratą wartości
Zmniejszenie wskutek windykacji
Zmniejszenie wskutek spłat kredytobiorców
Aktywa renegocjowane
Aktywa spisane z bilansu
BZ
PwC
31
Kontakt
Anna Kożuchowska
Tel.: +48 22 523 4892
E-mail: [email protected]
PwC
32
Dziękujemy za uwagę
Niniejsza publikacja została opracowana w celach informacyjnych i zawiera jedynie ogólne wskazówki odnośnie przedmiotu publikacji. Jej zadaniem nie było udzielenie
specjalistycznej porady. Nie powinni Państwo działać na podstawie informacji zawartych w publikacji bez uzyskania odnośnej specjalistycznej porady. Nie udziela się żadnego
oświadczenia ani gwarancji (wyraźnej lub dorozumianej) co do dokładności lub kompletności informacji zawartych w publikacji i – w zakresie dozwolonym prawem –
PricewaterhouseCoopers Sp. z o.o. nie bierze na siebie żadnych zobowiązań i zrzeka się wszelkiej odpowiedzialności i obowiązku zachowania staranności w związku z
konsekwencjami działań lub zaniechań Państwa lub dowolnej innej osoby na podstawie informacji zawartych w niniejszej publikacji oraz wszelkich decyzji podejmowanych na jej
podstawie.
© 2010 PricewaterhouseCoopers. Wszelkie prawa zastrzeżone. Nazwa „PricewaterhouseCoopers” oraz „PwC” odnosi się do sieci firm członkowskich PricewaterhouseCoopers
International Limited (PwCIL). Każda z firm stanowi oddzielny i niezależny podmiot prawny i żadna nie jest przedstawicielem PwCIL ani żadnej innej firmy członkowskiej. PwCIL
nie świadczy żadnych usług na rzecz klientów. PwCIL nie przyjmuje odpowiedzialności ani nie bierze na siebie zobowiązań z tytułu działań lub zaniechań dowolnych swoich firm
członkowskich i nie ma zdolności do kontrolowania ich zawodowego osądu ani do zobowiązania ich do czegokolwiek w jakikolwiek sposób. Żadna firma członkowska nie
przyjmuje odpowiedzialności ani nie bierze na siebie zobowiązań z tytułu działań lub zaniechań dowolnych innych firm członkowskich i nie ma zdolności do kontrolowania
zawodowego osądu jakiejkolwiek innej firmy członkowskiej ani PwCIL, ani do zobowiązania ich do czegokolwiek w jakikolwiek sposób.

Podobne dokumenty