Pobierz

Transkrypt

Pobierz
Archiwum Żydowskiego Instytutu Historycznego – IN-B
Inwentarz zespołu archiwalnego
Zbiór dokumentów konspiracyjnych
(w tym prasa)
1939-1945
Dawniej varia okupacyjne
Sygn. 230/
Opr. mgr Martyna Rusiniak
Warszawa 2007
1
Spis treści
Wstęp do inwentarza zespołu: Varia z okresu okupacji. 1939-1945
Bibliografia
Wykaz skrótów
Inwentarz zespołu
2
Wstęp do inwentarza zespołu:
I.
Dzieje zespołu
W większości nie znane są wcześniejsze losy materiałów, które weszły w skład zespołu
Varia z okresu okupacji. 1939-1945. Jest to przypadkowy zbiór materiałów różnej
proweniencji zbieranych etapami. Część z nich stanowi oryginalną prasę, druki ulotne z
okresu okupacji z terenów Generalnego Gubernatorstwa, część to fotokopie
dokumentów, na odwrocie których widnieje pieczęć Zakładu Historii Partii (obecnie
znajdują się w Archiwum Akt Nowych w Warszawie). Fotokopie dokumentów dot. Rady
Pomocy Żydom „Żegota” zdeponowała w Archiwum Żydowskiego Instytutu
Historycznego - IN-B Teresa Prekerowa1.
II.
Charakterystyka archiwalna zespołu
Nazwa zespołu: Varia z okresu okupacji. 1939-1945
Granice chronologiczne: 1939-1945
Granice terytorialne: Europa
Rozmiary zespołu: 165 j. a.
Zespół ten jest tworem sztucznie utworzonym na potrzeby Żydowskiego Instytutu
Historycznego, w skład którego wchodzą zarówno oryginalne akta, jak i fotokopie
dokumentów uzyskanych z innych archiwów lub osób prywatnych dlatego też w opisie
zostało zaznaczone czy w danej jednostce archiwalnej mamy do czynienia z oryginałem
czy kopia. Zawarte w nich materiały mają postać, druku, maszynopisów i rękopisów.
Całość dokumentacji została umieszczona w teczkach wiązanych.
Stan zachowania akt: akta w przeważającej części zachowane są w stanie dobrym.
Stan zmikrofilmowania akt: zbiór nie był zmikrofilmowany.
Brakowanie akt: akta zbioru nie zostały poddane procesowi brakowania. Odłączono
wszystkie dublety akt i umieszczono je w innych teczkach.
1
Informacja ta za: wcześniejszym inwentarzem zespołu wykonanym przez mgr Halinę Grubowską w 2001.
3
III.
Zawartość zespołu
W zespole znajdują się akta dotyczące nie tylko kwestii żydowskiej podczas drugiej
wojny światowej, ale również Polaków. W związku z tym, iż znajdują się tutaj
przypadkowe materiały nie stanowiące jednej całości, ich zawartość nie oddaje nam
charakteru i dziejów ani Żydów, ani Polaków w okresie okupacji. Mamy tu do czynienia
z aktami, które przedstawiają nam wybiórcze informacje na temat poszczególnych
zagadnień dot. wojny. Jako że mamy tutaj kilka typów dokumentów, został tutaj
wprowadzony układ tematyczny: prasa (sygn. 1-83), broszury, reportaże (sygn. 84-92),
ulotki, odezwy (sygn. 93-120), dokumenty, materiały, opracowania (sygn. 121-165). W
ramach tego układu w trzech pierwszych działach jednostki zostały ułożone
alfabetycznie. Na początku zostały ułożone oryginały w kolejności alfabetycznej, a
potem kopie (również wg alfabetu). W przypadku prasy (ze względu na jej unikalność),
która stanowi największą część tego zespołu, gdy występowały pojedyncze numery,
została wypisana dokładna data i numer. W przypadku kopii tytułów prasowych daty dla
ułatwienia odszukania poszczególnych numerów, daty zostały umieszczone w nawiasach
kwadratowych. Niektóre z tytułów prasowych znajdują się zarówno wśród oryginałów
jak i kopii zawierając inne numery tej samej pozycji. Dokładne informacje przy
opracowywaniu broszur i reportaży zostały podane na podstawie informacji zawartych w
centralnym
katalogu
książek
Biblioteki
Narodowej.
Przy
porządkowaniu
i
opracowywaniu ulotek i odezw zastosowano układ alfabetyczny za Władysławem
Chojnackim2, czyli tytuł, który na wielu ulotkach jest ten sam i fragment tekstu zamiast
regestu, który byłby w wielu przypadkach niemalże identyczny. Ostatnia grupa akt to
dokumenty materiały i opracowania. Tutaj również zostały oddzielone oryginały od kopii
i fotokopii. W tej części został zastosowany układ tematyczny. Na początku znalazły się
akta dot. sytuacji w getcie warszawskim, w tym – działalności Żydowskiej Organizacji
Bojowej i dokumenty Emanuela Ringelbluma (związanego z tym gettem) oraz
2
Władysław Chojnacki, Bibliografia polskich publikacji podziemnych wydanych pod rządami
komunistycznymi w ltach 1939-41 i 1944-53. Czasopisma. Druki zwarte. Druki ulotne, Warszawa 1996.
4
dokumenty dot. KG AK i jej kontaktów z Londynem. Jako następne zostały ułożone
dokumenty dot. Rady Pomocy Żydom „Żegoty” oraz Antyku, a na końcu tzw. Varia
(różne) dokumenty dot. okresu okupacji, których nie można było zakwalifikować do
żadnej z powyższych grup.
IV. Analiza metod porządkowania akt
Zespół ten był już opracowany przez Halinę Grubowską w 2001 roku. Konkordancja,
która była umieszczona na końcu inwentarza przygotowanego przez Halinę Grubowską
jest dowodem na to, iż zespół ten był jeszcze wcześniej porządkowany.
Podczas obecnego opracowywania zostały wyłączone akta dotyczące obozów, getta
Litzmannstadt, Centralnej Żydowskiej Komisji Historycznej, utwory literackie i
włączono je do zespołów o tych nazwach. Podczas porządkowania akt znaleziono i
oddzielono również dokumenty będące częścią zespołu Archiwum Ringelbluma, które
wcześniej błędnie trafiły do Variów. Opracowanie akt utrudniał brak na części z nich
daty powstania oraz brak pierwszej strony jak i fragmentaryczność poszczególnych akt.
W trakcie opracowania dokonano przeglądu uporządkowanych akt. Usunięto dublety,
jeśli te występowały. Część pism znajdujących się w różnych teczkach połączono w
sprawy. Dokonano również rozdzielenia pism znajdujących się w poszczególnych
jednostkach lub łączono je w jednostki. Tytuły większości jednostek zostały zmienione.
Te wszystkie czynności były powodem nie zachowywania wcześniejszych konkordancji.
Na zakończenie prac przełożono część akt do nowych teczek oraz nadano im nowe
sygnatury.
Prace nad zespołem zostały wykonane w ramach projektu Claims Conference.
Bibliografia:
Władysław Chojnacki, Bibliografia polskich publikacji podziemnych wydanych pod
rządami komunistycznymi w latach 1939-41 i 1944-53. Czasopisma. Druki zwarte. Druki
ulotne, Warszawa 1996
Tenże, Bibliografia zwartych druków konspiracyjnych wydanych pod okupacją
hitlerowską w latach 1939-1945, Warszawa 1970
5
(opr.) Lucjan Dobroszycki przy współudziale Wandy Kiedrzyńskiej, Katalog polskiej
prasy konspiracyjnej 1939-1945, Warszawa 1962
Jerzy Jarowiecki, Jerzy Myśliński, Andrzej Notkowski, Prasa Polska w latach 19391945, Warszawa 1980
IV. Wykaz skrótów
b. d. – brak daty
dn. - dnia
dot. – dotyczy
egz. – egzemplarz, egzemplarze
j. a. – jednostka archiwalna
j. ang. – język angielski
j. hebr. – język hebrajski
j. niem. – język niemiecki
j. pol. – język polski
j. żyd. – język żydowski
KG AK – Komenda Główna Armii Krajowej
mps – maszynopis
nr – numer
org. – oryginał
r. – rok
rkps – rękopis
s. – strona, strony
zob. – zobacz
ŻOB – Żydowska Organizacja Bojowa
ŻZW – Żydowski Związek Wojskowy
6
Inwentarz
I Prasa
1. „Agencja Prasowo-Informacyjna «Serwis»”, nr 63 z 1942.
Opis: org., 1942, mps powielany, j. pol., luźny, s.
2. „A.R.” [„Agencja Radiowa”], nr 930/199 z 18.07.1942; 935/204 z 23.07.1942;
30/1126 z 30.01.1943; 37/1133 z 6.02.1943; 38/1134 z 7.02.1943; 39/1135 z
8.02.1943; 40/1136 z 9.02.1943; 43/1141 z 14.02.1943; 65/1160 z 6.03.1943;
66/1161 z 7.03.1943; 67/1162 z 8.03.1943; 68/1163 z 9.03.1943; 69/1164 z
10.03.1943; 70/1165 z 11.03.1943; 71/1166 z 12.03.1943; 72/1167 z 13.03.1943;
73/1168 z 14.03.1943; 76/1171 z 17.03.1943; 77/1172 z 18.03.1943; 78/1173 z
19.03.1943; 79/1174 z 20.03.1943; 80/1175 z 21.03.1943; 81/1176 z 22.03.1943;
82/1177 z 23.03.1943; 83/1178 z 24.03.1943; 84/1179 z 25.03.1943; 85/1180 z
26.03.1943; 86/1181 z 27.03.1943; 87/1182 z 28.03.1943; 88/1183 z 29.03.1943;
89/1184 z 30.03.1943; 90/1185 z 1.04.1943; 92/1187 z 2.04.1943; 93/1188 z
3.04.1943; 94/1189 z 4.04.1943; 95/1190 z 5.04.1943; 96/1191 z 6.04.1943;
97/1192 z 7.04.1943; 98/1193 z 8.04.1943; 99/1194 z 9.04.1943; 100/1195 z
10.04.1943; 101/1196 z 11.04.1943; 102/1197 z 12.04.1943; 103/1198 z
13.04.1943; 104/1199 z 14.04.1943; 105/1200 z 15.04.1943; 106/1201z
16.04.1943; 107/1202 z 17.04.1943; 108/1203 z 18.04.1943; 109/1204 z
19.04.1943; 110/1205 z 20.04.1943; 111/1206 z 21.04.1943; 112/1207 z
22.04.1943; 113/1208 z 23.04.1943; 114/1209 z 24.04.1943; 115-117/1210-1213
z 27.09.1943; 118/1214 z 28.04.1943; 119/1215 z 29.04.1943; 125/1221 z
5.05.1943; 126/1222 z 6.05.1943; 131/1227 z 11.05.1943; 132/1228 z
12.05.1943; 133/1229 z 13.05.1943; 134/1230 z 14.05.1943; 135/1231 z
15.05.1943; 136/1232 z 16.05.1943; 137/1234 z 18.05.1943; 138/1235 z
7
19.05.1943; 139/1236 z 20.05.1943; 140/1237 z 21.05.1943; 141/1238 z
22.05.1943; 142/1239 z 23.05.1943; 143/1240 z 24.05.1943; 188/1285 z
8.07.1943; 198/1295 z 18.07.1943; 200/1297 z 20.07.1943; 201/1298 z
21.07.1943; 202/1299 z 22.07.1943; 203/1300 z 23.07.1943; 205/1302 z
25.07.1943; 206/1303 z 26.0 7.1943; 210/1307 z 30.07.1943; 258/1354 z
16.09.1943; 285/1380 z 12.10.1943; 286/1381 z 13.10.1943; 287/1382 z
14.10.1943; 238/1383 z 15.10.1943; 289 z października 1943; 293 z 20.10.1943;
298/1393 z 25.10.1943; 301/1396 z 28.10.1943; 302/1397 z 29.10.1943;
304/1399 z 31.10.1943; 308/1403 z 4.11.1943; 309/1404 z 5.11.1943; 310/1405 z
6.11.1943; 311/1406 z 7.11.1943; 312/1407 z 8.11.1943; 321 z 17.11.1943; 1418
z 19.11.1943; 324 z 20.11.1943; 323/1420 z 21.11.1943; 1421; 348/1443 z
14.12.1943; 349/1444 z 15.12.1943; 350/1445 z 16.12.1945; 17/1477 z
17.01.1944; 63/1526 z 15.04.1944; 95/1555 z 23.05.1944; 109/1569 z 7.06.1944;
3 egz. niekompletne.
Prasa Delegatury Rządu na Kraj
Opis: org., 1942-1944. mps powielany, j. pol., luźny, uszkodzenia i ubytki
tekstu, naderwania, s.
3. „Barykada Powiśla”, nr 16 z 22.08.1944.
Pismo powstania warszawskiego
Opis: org., 1944, druk, j. pol., luźne , s.
4. „Biuletin” [„Biuletin”, „Biuletyn”]3 nr 14/24/ z 20.12.1941.
Czasopismo konspiracyjne Bundu
Opis: org., 1941, mps powielany, j. żyd., luźne, s.
3
Patrz również sygn. 62.
8
5. „Biuletyn Informacyjny AK”, nr 13/117 z 2.04.1942; 28/132 z 16.07.1942;
29/133 z 23.07.1942; 32/136 z 13.08.1942; 33/137 z 20.08.1942; 35/139 z
3.09.1942; 36/140 z 10.09.1942; 37/141 z 17.09.1942; 39/143 z 8.10.1942;
41/145 z 22.10.1942; 46/150 z 26.11.1942; 47/151 z 3.12.1942; 1/156 z
7.01.1943; 3/158 z 21.01.1943; 5/160 z 4.02.1943; 6/161 z 11.02.1943; 7/162 z
18.02.1943; 8/163 z 25.02.1943; 9/164 z 4.03.1943; 10/165 z 11.03.1943; 14/169
z 8.04.1943; 15/170 z 15.04.1943; 17/172 z 29.04.1943; 16/171 z 20.04.1943;
41/196 z 14.10.1943; 43/198 z 28.10.1943; 44/199 z 4.11.1943; 48/203 z
2.12.1943; 49/204 z 9.12.1943; 50/205 z 16.12.1943; 51/206 z 23.12.1943;
52/207 z 30.12.1943; 3/210 z 20.01.1944; 4/211 z 27.01.1944; 6/213 z
10.02.1944; 7/214 z 17.02.1944; 8/215 z 24.02.1944; 9/216 z 2.03.1944; 10/217 z
9.03.1944; 11/166 z 18.03.1944; 12/167 z 25.03.1944; 14/221 z 6.04.1944;
15/222 z 13.04.1944; 18/225 z 4.05.1944; 17/224 z 27.04.1944; 25/232 z
22.06.1944; 29/236 z 20.07.1944.
Opis: org., 1942-1944, Warszawa, druk, j. pol., luźne, ubytki w tekście,
naderwania, s.
6. „Biuletyn Informacyjny. Reprezentacja Żydostwa Polskiego”, z kwietnia 1942.
Opis: org., kwiecień 1942, Tel-Awiw, druk, mps powielany, j. pol., luźne,
s.
7. „Biuletyn Informacyjny Ziemi Podlaskiej”, nr 6 z 8.10.1943.
Prasa terenowa wydawana w Białymstoku.
Opis: org., 1943, mps powielany, j. pol., luźne, ubytki w tekście, s.
9
8. „Der Frontkämpfer”, nr 28 z listopada 1942.
Prasa dywersyjna – Akcji „N”
Opis: org., 1942, druk, j. niem., luźne, s.
9. „Der Klabautermann” nr 7 z października 1942.
Prasa dywersyjna – Akcji „N”
Opis: org., 1942, druk, j. niem., luźne, s.
10. „Der Weker. Informacie biuletin” [„Der Veker. Informatsie biuletin”, „Pobudka.
Biuletyn Informacyjny”] nr 5/294 z 15.02.1942; nr 13/37z 30.04.1942.
Tygodnik – pismo konspiracyjne Bundu
Opis: org., 1942, mps powielany, j. żyd., luźne, s.
11. „Dos Fraje Wort” [„Dos Fraye Vort”, „Wolne Słowo”] nr 1/38 z 23.05.1942
Żydowska prasa konspiracyjna
Opis:org., 1942, mps powielany, j. żyd.. luźne, s.
12. „Dziennik Radiowy” z dn. 3.05.1941, 18.05.1941, 19.05.1941, 28.05.1941,
29.05.1941, 30.05.1941, 2.06.1941, 14.06.1941, 15.06.1941, 13.04.1942.
Prasa konspiracyjna
Opis: org., 1941-1942, mps powielany, j. pol., luźne, naderwania tekstu, s.
4
Nr ten również znajduje się w archiwum Ringelbluma.
10
13. „Dzień Warszawy. Popołudniowe pismo codzienne”, nr 641 z 2.08.1943; 978-979
z 15-16.07.1944; 981 z 18.07.1944; 983 z 20.07.1944; 984 z 21.07.1944.
Opis: org., 1943-1944, Warszawa, mps powielany, j. pol., luźne, ubytki
tekstu, zacieki, s.
14. „Dziś i Jutro” , nr 33 z 6.09.1942.
Prasa Szarych Szeregów
Opis: org., 1942, druk, j. pol., luźne, s.
15. „Głos Demokracji” (Tygodnik polski) Organ SPD”, nr 35, sierpień 1943.
Prasa demokratyczna
Opis: org., 1943, druk, j. pol., luźne , s.
16. „Głos Warszawy”, nr 1, 20.11.1942; nr 24(33), 8.05.1943.
Prasa konspiracyjna
Opis: org., 1942-1943, druk, j. pol., nr 1 ubytki tekstu, s.
17. „Głos z Otchłani. Żydowski Komitet Narodowy”, lipiec 1944.
Opis: org., 1944, druk, j. pol., luźne, s.
18. „Informator «Głosu Warszawy»”, nr 6 z 22.06.1941, nr 35 z 31.08.1941, nr 39 z
28.09.1941.
Opis: org., 1941, mps powielany, j. pol., luźne, s.
11
19. „Insurekcja”, zeszyt 8/20z 10.1942; 1/22 z 01.1943; 2/23 z 02.1943; 4/25 z
04.1943; 6/38 z 06.1944.
Wojskowy miesięcznik KG ZWZ-AK
Opis: org., 1942-1944, druk, j. pol., luźne, s.
20. „Iskra. Codzienny Biuletyn Informacyjny, [ZSP]”, 110/870 z 25.04.1942;
111/871 z 26.04.1942; 1149 z 3.04.1943; 14/1346 z 18.01.1944; 31-32/1453-1454
z 8.02.1944; 33/1455 z 9.02.1944; 34/1456 z 10.02.1944; 35/1457 z 11.02.1944;
36/1458 z 12.02.1944; 37/1459 z 14.02.1944; 38/1460 z 15.02.1944; 39/1461 z
16.02.1944; 41/1463 z 18.02.1944; 42/1464 z 19.02.1944; 46/1468 z 24.02.1944;
47/1469 z 25.02.1944; 48/1470 z 26.02.1944; 49/1471 z 28.02.1944; dodatek do
28.02.1944; 50/1472 z 29.02.1944; 51/1473 z 1.03.1944; 53/1475 z 3.03.1944;
56/1478 z 7.03.1944; 65/1487 z 17.03.1944; dodatek do 20.03.1944; 69/1491 z
22.03.1944; 71/1493 z 24.03.1944; 73/1495 z 27.03.1944; dodatek do 27.03.1944
[2 egz.], 77/1499 z 31.03.1944; 78/1500 z 1.04.1944; 83/1505 z 7.04.1944;
84/1506 z 8.04.1944; 94/1516 z 20.04.1944; 99/1521 z 26.04.1944; 102/1524 z
29.04.1944; 103/1525 z 1.05.1944; dodatek 1.05.1944; 104/1526 z 2.05.1944;
105/1527 z 3.05.1944; 106/1528 z 4.05.1944; 107/1529 z 5.05.1944; 108/1530 z
6.05.1944; 112/1534 z 11.05.1944; 113/1535 z 12.05.1944; 118/1530 z
18.05.1944; 122/1534 z 23.05.1944; 123/1535 z 24.05.1944; 125/1537 z
26.05.1944; 130/1542 z 1.06.1944; 131/1543 z 2.06.1944; 132/1544 z 3.06.1944;
133/1545 z 5.06.1944; dodatek do 5.06.1944; dodatek do 10.06.1944; 154/1566 z
29.06.1944; 155/1567 z 30.06.1944; 156/1568 z 1.07.1944; 157/1569 z
3.07.1944; dodatek do 3.07.1944; 158/1570 z 4.07.1944; 159/1571 z 5.07.1944;
163/1573 z 10.07.1944; 164/1576 z 11.07.1944; 165/1577 z 12.07.1944;
166/1578 z 13.07.1944; 167/1579 z 14.07.1944; 169/1581 z 17.07.1944; dodatek
17.07.1944; 170/1582 z 18.07.1944.
12
Opis: org., 1942-1944, mps powielany, j. pol., luźne, naderwania,
przerwania, zacieki, ubytki tekstu, zacieki, s.
21. „Komunikat Informacyjny zgrupowania III. Warszawa-Powiśle”, nr 23 z
22.08.1944.
Prasa powstania warszawskiego
Opis: org., 1944, mps powielany, j. pol., luźne, s.
22. „Komunikaty Radiowe (z Londynu)” z dn. 23.09.1941.
Opis: org., 1941, mps powielany, j. pol., luźne, s.
23. „Miecz i Pług”, nr 51 z 15-22.05.1944.
Opis: org., 1944, Warszawa, druk, j. pol., tekst naderwany, luźne, s.
24. „Myśl – Pismo Młodych”, nr 1(19).
Prasa syndykalistyczna
Opis: org., [1942?] b. d., druk, j. pol., luźne, brak strony tytułowej, s.
25. „Naród Walczy. Wydanie wieczorne” z 15.08.1944.
Opis: org., 1944, Warszawa, mps powielany, j. pol., luźne, s.
26. „Nowy Dzień” nr 471 z 19.01.1943; 491 z 12.02.1943; 492 z 13.02.1943; 493 z
15.02.1943; 494 z 16.02.1943; 495 z 17.02.1943; 496 z 18.02.1943; 497 z
13
19.02.1943; 498 z 20.02.1943; 501 z 24.02.1943; 502 z 25.02.1943; 503 z
26.02.1943; 505-506 z 2.03.1943; 507 z 3.03.1943; 509 z 5.03.1943; 510 z
6.03.1943; 511 z 8.03.1943; 512 z 9.03.1943; 513 z 10.03.1943; 514 z
11.03.1943; 515 z 12.03.1943; 516 z 13.03.1943; 517 z 15.03.1943; 518 z
16.03.1943; 519 z 17.03.1943; 520 z 18.03.1943; 522 z 20.03.1943; 523 z
23.03.1943; 525 z 24.03.1943; 526 z 25.03.19395; 527 z 26.03.19416; 528 z
27.03.1943; 530 z 30.03.1943; 531 z 31.03.1943; 532 z 1.04.1943; 533 z
2.04.1943; 534 z 3.04.1943; 600 z 30.06.1943; 601 z 1.07.1943; z 8.07.1943; 607
z 9.07.1943; 608 z 10.07.1943; 609 z 12.07.1943; 612 z 14.07.19437; 613 z
15.07.1943; 614 z 16.07.1943; 616 z 19.07.1943; 617 z 20.07.1943; 618 z
21.07.1943; 619 z 22.07.1943; 622 z 24.07.1943; 625 z 28.07.1943; 6378; z
19.08.1943; 641 z 23.08.1943; 643 z 25.08.1943; 647 z 30.08.1943; 648 z
31.08.1943; 649 z 1.09.1943; 650 z 2.09.1943; 651 z 3.09.1943; 655 z 9.09.1943;
664 z 20.09.1943; 665 z 21.09.1943; 666 z 22.09.1943; 667 z 23.09.1943; 667 z
24.09.1943; 668 z 25.09.1943; 669 z 27.09.1943; 670 z 28.09.1943; 675 z
5.10.1943; 676 z 6.10.1943; 677 z 7.10.1943; 678 z 8.10.1943; 679 z 9.10.1943;
680 z 11.10.1943; 681 z 12.10.1943; 682 z 13.10.1943; 683 z 14.10.1943; 689 z
21.10.1943; 690 z 22.10.1943; 691 z 23.10.1943; 695 z 29.10.1943; 696 z
30.10.1943; 698 z 4.11.1943; 703 z 12.11.1943; 705 z 15.11.1943; 707 z
17.11.1943; 708 z 20.11.1943; 709 z 22.11.1943; 912 z 24.08.1944; 913 z
25.08.1944; 914 z 26.08.1944.
Pismo Stronnictwa Polskiej Demokracji
Opis: org., 1943-1944, Warszawa, mps powielany, j. pol., luźne, s.
27. „Polsce Służ. Agencja Prasowa”, nr 43 z 22.12.1942, dodatek z 13.02.1943.
5
Antydatacja.
6
Antydatacja.
7
Brak strony nr 1.
Tylko ss. 3-4.
8
14
Opis: org., 1942-1943, mps powielany, j. pol., luźne, s.
28. „Polska Ilustrowana” z marca 1944.
Prasa powstańcza
Opis: org., 1944, Warszawa, druk, j. pol., luźne, s.
29. „Polska Informacja Prasowa”, nr 17 z 30.04.1943.
Pismo ONR-Szaniec-NSZ
Opis: org., 1943, mps powielany, j. pol., luźne, s.
30. „Polska Ludowa”, nr 3-4 z IV-V.1944.
Pismo Ruchu Ludowego
Opis: org., 1944, druk, j. pol., luźne, s.
31. „Polska Zbrojna Moralnie” nr 3 z marca 1942.
Opis: org., 1942, Warszawa, druk, j. pol., luźne, s.
32. „Polska Żyje. Organ Polityczny Obrońców Polski” nr 98 z 6.02.19429; 102 z
27.06.1942; 103 z 18.07.1943; 126.
Organ polityczny obrońców Polski
Opis: org., 1942-1943, druk, mps powielany, j. pol., luźne, s.
9
Zły stan zachowania: ubytki tekstu.
15
33. „Prawda. Pismo Frontu Odrodzenia Polski”, marzec-kwiecień 1944.
Opis: org., 1944, druk, j. pol., luźne, s.
34. „Prawo polskie. Źródła okresu wojny” z 22.07.1944.
Opis: org., 1944, Warszawa, zeszyt pierwszy, mps powielany, j. pol.,
luźne, s.
35. „Przełom. Dwutygodnik polityczny” nr 2 z 17.05.1944, Wieliczka; nr 3 z
2.06.1944, Warszawa; koniec sierpnia, Dodatek nadzwyczajny, Kraków.
Opis: org., 1944, druk, j. pol., luźne, s.
36. „Przez Walkę do Zwycięstwa”, nr 26 z 30.10.1942; 29 z 30.11.1942; 7 z
30.03.1943; 8 z 10.04.1943; 16 z 10.07.1943; 17 z 20.08.1943; 19 z 10.09.1943;
13 z 20.06.1944.
Prasa Ruchu Ludowego
Opis: org., 1942-1944, druk, j. pol., luźne, s.
37. „Radio – Komunikat”, nr 270.
Opis: org., b. d., mps powielany, j. pol., luźne, s.
38. „Rzeczpospolita. Organ Polskiej Ludowej Akcji Niepodległościowej”, nr 1(20) z
styczeń 1943, nr 1/20 z styczeń 1943.
Opis: org., 1943, druk, j. pol., luźne, s.
16
39. „Rzeczpospolita Polska”, nr 1/53 z 12.01.1942; 8/28 z 20.05.1942; 10/30 z
5.06.1942; dodatek do 8/59; 9/60 z 25.05.1943; numer specjalny z czerwca 1943;
13/64 z 8.08.1943; nr specjalny z marzec 1944; 3/75 z 6.03.1944; 4/76 z
26.03.1944.
Prasa Delegatury Rządu na Kraj
Opis: org., 1942-1944, Warszawa, druk, j. pol., luźne, s.
40. „Serwis Sześć. Szefostwo «Akcji Sześć»”, nr 17 z 29.04.1944.
Opis: org., 1944, Warszawa, druk, j. pol., luźne, s.
41. „Siewba” , nr 14 z 06.1944.
Prasa Ruchu Ludowego
Opis: org., 1944, Warszawa, druk, j. pol., luźne, s.
42. „Sprawa. Tygodnik”, nr 18/56 z 23.08.1941; 23/61 z 27.09.1941; 36/74 z
30.01.1942; 41/79 z 24.05.1942; 43/81 z 26.05.1942; 52/90 z 22.10.1942; 55/93 z
28.11.1942; 56/94 z 13.12.1942; 57/95 z 24.12.1942.
Prasa Ruchu Ludowego
Opis: org., 1941-1942, druk, j. pol., luźne, s.
43. „Sprawa Chłopska. Pismo syndykalistyczne”, nr 1/7 z 01.1943; 2/8 z 02.1943;
4/10 z 08.1943; 9/16 z 09.1943; 6-7/12-13 z 10-11.1943; 1/14 z 18.01.1944; 2/15
z 6.03.1944.
17
Opis: org., 1943-1944, druk, j. pol., luźne, s.
44. „Szaniec. Dwutygodnik poświęcony sprawom Polski w niewoli”, nr 1/92 z
1.01.1943; 5/96 z 12.03.1943; 10/101 z 4.08.1943; 12/102 z 22.09.1943.
Opis: org., 1943, Warszawa, druk, j. pol., luźne, s.
45. „Walka”, nr 45 z 1.12.1943, nr 18 z 18.05.1944.
Opis: org., 1943-1944, druk, j. pol., luźne, s.
46. „Walka i Wolność”, nr 89 z 10.05.1944, nr 92 z 30.06.1044, nr 93 z 15.07.1944
Opis: org., 1944, Warszawa, druk, j. pol., luźne, nr 89 – rozdarcia i
zacieki, s.
47. „Wiadomości Codzienne Miecza i Pługa”, nr 36 z 1942; 37 z 1942; 40 z 1942; 41
z 1942; 53 z 5.03.1942; 55 z 6.03.1942; 62 z 14.03.1942; 63 z 16.03.1942; 66 z
19.03.1942; 67 z 20.03.1942; 68 z 21.03.1942; 70 z 24.03.1942; 72 z 26.03.1942;
77 z 1.04.1942; 78 z 2.04.1942; 80 z 8.04.1942; 81 z 9.04.1942; 83 z 11.04.1942;
84 z 13.04.1942; 85 z 14.04.1942; 93 z 25.04.1942; 101 z 5.05.1942; 105 z
9.05.1942; 109 z 15.05.1942; 110 z 16.05.1942; 111 z 18.05.1942; 112 z
19.05.1942; 114 z 21.05.1942; 153 z 8.09.1942; 45 z 25.02.1943; 66 z
22.03.1943; 67 z 23.03.1943; 68 z 24.03.1943; 69 z 25.03.1943; 72 z 29.03.1943;
74 z 31.03.1943; 75 z 1.04.1943; 76 z 2.04.1943; 82 z 9.04.1943; 84 z
12.04.1943; 85 z 13.04.1943; 97 z 29.04.1943; 111 z 20.05.1943; 113 z
22.05.1943; 154 z 30.07.1943; 194 z 15.09.1943;
18
Opis: org., 1942-1943, druk, mps powielany, j. pol., luźne, zacieki,
naderwania, ubytki tekstu, s.
48. „Wiadomości Polskie” nr 21/78 z 18.11.1942; 1/81 z 13.01.1943; 8/88 z
5.05.1943; 13/93 z 14.07.1943; 5/109 z 8.03.1944; 8/112 z 28.04.1944.
Opis: org., 1942-1944, Warszawa, druk, j. pol., luźne, s.
49. „Wiadomości Radiowe” nr
61/419 z 17.09.1941; 1/473 z 6.01.1942; 5 z
10.01.1942; 10/484 z 3.02.1942; od 21.08 do 27.08; 39 z 26.08.1944; 44 z
28.08.1944; 45 z 29.08.1944; z 4.09.1944; z 5.09.1944.
Opis: org., 1941-1944, Warszawa, mps powielany, j. pol., luźne, zacieki,
naderwania, s.
50. „Wiadomości Tygodniowe PSZ”, nr 7/60.
Opis: org., b, d., mps powielany, j. pol., luźne, s.
51. „Wici. Biuletyn Informacyjny Obrońców Polski” z 18.07.1942.
Opis: org., 1942, mps powielany, j. pol., luźne, s.
52. „Wieści”, nr 16 z 16.04.1944.
Opis: org., 1944, mps powielany, j. pol., luźne, przerwania, ubytki tekstu,
s.
19
53. „WIP – ADZ nasłuchy radiowe” nr 18 z 12.08.1944; 23 z 15.08.1944; 25 z
17.08.1944; 27 z 20.08.1944; 32 z 25.08.1944; 34 z 27.08.1944; 35 z 28.08.1944;
36 z 29.08.1944; 38 z 31.08.1944.
Opis: org., 1944, Warszawa, mps powielany, j. pol., luźne, s.
54. „Wolność. WRN”, nr 1-2 (26-27) z styczeń-luty 1944.
Opis: org., 1944, druk, j. pol., luźne, s.
55. „Z Dnia na Dzień”, nr 42(332) z 16.07.1942.
Opis: org., 1942, mps powielany, j. pol., luźne, s.
56. „Ziemie Zachodnie Rzeczypospolitej. Dodatek miesięczny Rzeczypospolitej
Polskiej”, nr 2(4) z maj-czerwiec 1943.
Prasa Delegatury Rządu na Kraj
Opis: org., 1943, druk, j. pol., luźne
57. „Żołnierz Polski” nr 9/22 z 11.1942; 10/23 z 12.1942; 1/24 z 01.1943; 2/25 z
02.1943; 5/40 z 05.1944.
Opis: org., 1942-1944, Warszawa, druk, j. pol., luźne, s.
58. „Żołnierz Polski-Żyd. Polish-Jewish Soldier” z 29.09.1943.
Opis: org., 1943, Londyn, druk, j. ang., j. pol., luźne, naderwania, s.
20
59. „Żywią i Bronią” z 04.1942; nr 13 z 08.1942; 14 z 10.1942; 15 z 11.1942; 16 z
12.1942.
Opis: org., 1942, druk, j. pol., luźne, s.
60. „2 Dni” nr 65/432 z 16.06.1944; 70/437 z 28.06.1944; 71/438 z 30.06.1944;
71/438 z 30.06.1944; 76/443 z 12.07.1943; 77/444 z 14.07.1944.
Opis: org., 1944, Warszawa, mps powielany, j. pol., luźne, ubytki tekstu,
przerwania, zacieki, s.
61. „Awangarda Młodzieży – Pismo Żydowskiej Młodzieży Marksistowskiej10”.
Opis: fotokopia, [1942], mps, j. pol., luźne, s.
62. „Biuletin” [„Biuletin”, „Biuletyn”]11, nr 11/21 z 10.10.1941.
Czasopismo konspiracyjne Bundu
Opis: fotokopia, [1941], mps powielany, j. żyd., luźne, s.
63. „Cajt-fragn” [„Tseyt-fragn”, „Aktualności”], nr 2 z 11.194112.
Konspiracyjny miesięcznik Bundu
Opis: fotokopia [1941], mps powielany, j. żyd., luźne, s.
64. „Der Glok” z 29.06.1942.
10
Brak s. tytułowej.
11
Patrz również sygn. 4. Jednostka zawiera tylko stronę tytułową.
12
Jednostka zawiera tylko stronę tytułową.
21
Opis: fotokopia [1942], mps powielany, j. żyd., luźne, s.
65. „Der Šturm” [Der Shturm”, „Atak”] z 5.07.1942.
Opis: fotokopia [1942], mps powielany, j. żyd., luźne, s.
66. „Di Junge Gwardie” [„Yunge Gvardie”, „Gwardia Młodych”] nr 1 z 07.1941.
Konspiracyjne czasopismo Bundu
Opis: fotokopia [lipiec 1941], mps powielany, j. żyd., luźne, s.
67. „Di Junge Štime” [„Yugnt Shtime”, „Głos Młodzieży”] nr 1 z 10.1940; nr z 1940;
3 z 12.1940; 1-2/4-5 z 01-02.1941; 3/6 z 03.1941; 4/7 z 04.1941; 6/9 z 06.1941;
8/11 z 09.1941; 9/12 z 10.1941; 10/13 z 11.1941; 1/14 z 01.194213.
Konspiracyjny miesięcznik Bundu
Opis: org., fotokopie i odpisy [1940-1942], mps powielany, j. żyd., luźne,
s.
68. „Dos Fraje Wort„ [„Dos Fraye Vort”, „Wolne Słowo”] nr 1/38 z 23.05.194214.
Opis: fotokopia, [1942], mps powielany, j. żyd., luźne, s.
69. „Głos Warszawy” nr 6/15; 21/30 z 28.04.1943; 30/122 z 14.04.1944.
Prasa konspiracyjna
13
Numer ten jest oryginalny.
14
Jednostka zawiera tylko stronę tytułową.
22
Opis: fotokopia, [1943-1944], b. d., druk, j. pol., luźne, s.
70. „Gwardzista. Organ Gwardii Ludowej” [25.09.1942, rok I, nr 8], [12.04.1943,
Rok II, nr 16].
Opis: fotokopia, [1942-1943] kopia, b. d., druk, j. pol., luźne, s.
71. „Hehaluc Halochem. Pismo bojowej organizacji Żydowskiej młodzieży
chalucowej” [„Hehalutz Halokhem”] nr 29 z 13.08.1943; 31 z 27.08.1943; 33 z
10.09.1943; z 17.09.1943; 36 z 8.10.1943; 37 z 15.10.1943.
Opis: kopia, [1943], mps powielany, j. pol., luźne, s.
72. „Informacja Bieżąca” [m.in. Treblinka] nr 1/26 z 4.10.1942; 4/29 z 26.01.1942;
5/30 z 2.02.1942; 8/33 z 24.03.1942; 21/46 z 8.05.1942; 22/47 z 16.06.1942;
23/48 z 22.06.1942; 24/49 z 29.06.1942; 26/51 z 17.07.1942; 27/52 z 27.07.1942;
28/53 z 3.08.1942; 29/54 z 13.08.1942; 30/55 z 17.08.1942; 31/56 z 26.08.1942;
32/57 z 1.09.1942; 33/58 z 8.09.1942; 34/59 z 15.09.1942; 36/61 z 28.09.1942;
37/62 z 5.10.1942; 38/63 z 16.10.1942; 39/64 z 23.10.1942; 44/69 z 2.12.1942; 45
z 3.12.1942; 47/71 z 17.12.1942; 48/73 z 31.12.1942; 1/74 z 7.01.1943; 2/75 z
13.01.1943; 3/76 z 20.01.1943; 5/78 z 3.02.1943; 6/79 z 10.02.1943; 7/80 z
17.02.1943; 8/81 z 24.02.1943; 9/82 z 4.03.1943; 10/83 z 11.03.1943; 11/84 z
18.03.1943; 12/85 z 26.03.1943; 14/87 z 9.04.1943; 15/88 z 15.04.1943; 16/89 z
20.04.1943; 21/94 z 2.06.1943; 22/95 z 9.06.1943; 23/96 z 16.06.1943; 24/97 z
23.06.1943; 25/98 z 30.04.1943.
Opis: odpis, [1942-1943], mps, j. pol., luźne, s.
23
73. „Min Ha-Mecar. Dwutygodnik literacko-artystyczny [„Min Ha-Metzar”, „Z
Otchłani”]
Konspiracyjna prasa żydowska
Opis: odpis, b. d., mps, j. hebr., j. żyd., luźne, s.
74. „Morgn-Fraj” [„Morgn Fray”, „Jutro Wolni”], [1.05.1941, nr 4]15
Konspiracyjny miesięcznik, a następnie dwutygodnik organizacji „Sierp i
Młot” i „Robotniczo-Chłopskiej Organizacji Bojowej. Kontynuacją pisma był
„Morgen Frajhajt [Morgen Frayhayt, Jutrzenka Wolności - prasa żydowska
Opis: fotokopia, mps powielany, j. żyd., luźne, s. 1
75. „Myśl Państwowa” [3.11.1941, nr 6], [10.10.1941, Nr 4]
Pismo Ruchu Ludowego
Opis: fotokopia, b. d., druk, j. pol., luźne, s.
76. „Nowa Młodzież” nr 1 z 02.1942.
Opis: fotokopia, [1942], mps powielany, j. pol., luźne, s.
77. „Ojf der Wach” [„Oyf der Vakh”, „Na Straży”]16
Konspiracyjne czasopismo Bundu
Opis: fotokopia, [1942], mps powielany, j. żyd., luźne, s.
15
Jednostka zawiera tylko stronę tytułową.
16
Brak strony tytułowej.
24
78. „Słowo Młodych” nr 11/25 z 06.1942.
Opis: odpis, [1942], mps, j. pol., luźne, s.
79. „Szaniec”, [15.02.1943, Rok V, nr 4(95)].
Opis: fotokopia, Warszawa, [1943] b. d., druk, j. pol., luźne, s.
80. „Trybuna Wolności”, [1.05.1942, nr 7], [15.04.1942, nr 6]17
Prasa PPR
Opis: fotokopia [1942] b. d., mps powielany, j. pol., luźne, s.
81. „Za Naszą i Waszą Wolność” [grudzień 1941, nr 9], [1942, nr 1(10)]18.
Konspiracyjna prasa Bundu
Opis: fotokopie,[1941-1942] b. d., mps, j. pol., luźne, s.
82. Odpis pisma – brak nazwy [9.06.1940].
Opis: odpis, [1940] mps powielany, j. pol., luźne, s.
83. Wyciągi z prasy dot. ludności żydowskiej.
Opis: odpisy, b. d., mps, j. pol., luźne, s.
17
Brak strony tytułowej.
18
Brak strony tytułowej.
25
II. Broszury, reportaże
84. [Jachina Anna, Ruth-Buczkowski Marian], Anegdota i dowcip wojenny
[Warszawa 1943]19.
Opis: Luty 1943, Warszawa, druk, j. pol., luźne, broszura, zacieki, s.
85. Kossak-Szczucka Zofia, Jesteś katolikiem... Jakim? [Warszawa 1942]20
Opis: [1942] [Warszawa], druk, j. pol., poszyt, s.
86. Kozicki, Stanisław, Cieśla czy sternik. Zagadnienie rządu w Polsce [Warszawa
1942]21.
Opis: [listopad 1942] [Warszawa, druk, j. pol., poszyt, zacieki, s.
87. Lewandowski, Zbigniew, Dywersja kolejowa na szlaku. Część II. Atakowanie
transportów/ZB [Warszawa 1943]22
Opis: [1943] [Warszawa], druk, j. pol., poszyt, zacieki, s.
88. Lewandowski, Zbigniew, Program szturmowego szkolenia patroli saperskich
[Warszawa 1943]23 - podręcznik.
19
Broszura wydana przez KOPR - Komisja Propagandy Biura Informacji i Propagandy KG AK.
20
Broszura wydana przez Front Odrodzenia Polski.
21
Wydane przez wyd. Biblioteki Warszawskiej.
22
Broszura wydana przez B.B.T. [Biuro Badań Technicznych Wydziału Saperów KG AK].
23
Broszura wydana przez B.B.T. [Biuro Badań Technicznych Wydziału Saperów KG AK].
26
Opis: [1943] [Warszawa], druk, j. pol., poszyt, s.
89. Na robotach w Rzeszy, autor NN [Warszawa 1942]24 – pamiętnik.
Opis: [1942] [Warszawa], druk, j. pol., poszyt, s.
90. Szwedowski, Stefan, Uwagi o stanie Polski sprzed 1 września 1939 r. [Warszawa
1942], Seria” Biblioteczka „Sprawy nr 225.
Opis: [1942] [Warszawa], druk, j. pol., poszyt, s.
91. Szymanowski, Antoni, M. B. [kryptonim], Likwidacja ghetta warszawskiego.
Reportaż [Warszawa 1942]26.
Opis: [listopad 1942] [Warszawa:] druk, j. pol., poszyt, s.
Uwagi: [Dziennik z okresu od 22.07.1942 do 12.09.1942. Na końcu
dodano anonimowe wspomnienie pt. Treblinka]
92. Wertheim, Stanisław, Rozłucki [pseud.], O przyszłym Wojsku Polskim [Warszawa
1943]27.
Opis: [1943] [Warszawa], druk, j. pol., poszyt, zacieki i ubytki tekstu, s.
24
Pamiętnik wydany przez KOPR - Komisja Propagandy Biura Informacji i Propagandy KG AK.
25
Broszura wydana przez Związek Syndykalistów Polskich.
26
Broszura wyd. przez KOPR Komisja Propagandy BIP
27
Broszura wydana przez wydawnictwo WRN.
27
III. Ulotki, odezwy
93. Aufruf
30
deutscher
Ärzte
ind
Sanitätsoffiziere
aus
russischer
Kriegsgefangenschaft – odezwa.
Opis: org. b. d., druk, j. niem., luźne, s.
94. Cele wojenne Polski. Przemówienie noworoczne Prezydenta Rzplitej Władysława
Raczkiewicza, wygłoszone do kraju przez radiostację w Londynie – odezwa.
Opis: org., b. d., druk, j. pol., luźne, s.
95. Dar narodowy. 10 RM. 1942 – ulotka28.
Opis: org., b. d., druk, j. pol., luźne, s.
96. Deutsche! Der Führer hat gesagt, das Jahr 1941 werde mit unserem Sieg enden29
odezwa.
Opis: org., b. d., druk, j. niem., luźne, s.
97. Deutsche! Die Russen haben den grössten Teil von Preussen, Schlesien und
Pommern besetzt und die Oder überquert - odezwa.
Opis: org., 31.03.1945, druk, j. niem., luźne, s.
98. Deutsche Männer und Frauen! Soldaten der Deutschen Wehrmacht! – odezwa.
28
W 3 egzemplarzach.
29
W 2 egzemplarzach.
28
Opis: org., b. d., druk, j. niem., luźne, ubytki tekstu, s.
99. Do ludu polskiego! Po stokroć przeklęci zdrajcy własnego plemienia, którzy
wobec największej tragedji Narodu,... 30 - ulotka.
Opis: org., b. d., druk, j. pol., do org. dodany odpis z informacją gdzie
została znaleziona ulotka, luźne, ubytki tekstu, s.
100.
Do ludu pracującego miast i wsi. Robotnicy! Chłopi! Pracownicy
Umysłowi! Podnieście umęczone głowy, otwórzcie skamieniałe z bólu serca31 z
kwietnia 1943 – odezwa.
Opis: org., 1943, druk, j. pol., luźne, s.
101.
Do ludu Warszawy. Do nieskończonego łańcucha zbrodni i okrucieństw,
dokonywanych w naszym kraju, hitlerowski najeźdźca dodał nowe ogniwo z
listopada 1940 –odezwa.
Opis: org., 1940, Warszawa, druk, j. pol., luźne, s.
102.
Do Policji Granatowej. Naród polski i jego tajne organa państwowe z
przykrością i niepokojem obserwują działalność tak zwanej „polskiej” policji”32
– odezwa.
Opis: org., b. d., druk, j. pol., luźne, s.
30
31
32
Wydana przez Związek Orła Białego
Wydana przez Centralne Kierownictwo Ruchu Mas Pracujących Polski.
Wydana przez Kierownictwo Walki Cywilnej.
29
103.
Linia Curzona to linia 3-go rozbioru – ulotka.
Opis: org., b. d., druk, j. pol., luźne, s.
104.
Nasze cele i zadania. O co walczymy? Do jakiego celu idziemy z widmem
Oświęcimia, więzień szubienicy... – odezwa.
Opis: org., listopad 1942, druk, j. pol., luźne, s.
105.
Niech żyje 1-szy Maja... zwiastun zwycięstwa i wolności!33 – odezwa.
Opis: org., kwiecień 1944, Warszawa, druk, j. pol., luźne, s.
106.
Oświadczenie kierownictwa walki cywilnej. Rosnący z każdym dniem
terror zdradza słabość okupanta. To paroksyzmy wściekłości poprzedzające
agonię.34, „Rzeczpospolita Polska” Nr 19(49), z dn. 1 listopada 1942. –
obwieszczenie.
Opis: org., 1942, druk, j. pol., luźne, s.
107.
Pierwsza Czarna Lista Policji Granatowej. Kierownictwo Walki Cywilnej
rozesłało do wszystkich posterunków policji granatowej wezwanie, w którym
przypomniało funkcjonariuszom policji ich obowiązki względem Narodu i
Państwa Polskiego35. – obwieszczenie.
33
Wydana przez Tymczasowy Komitet Centralny Robotniczej Partii Polskich Socjalistów, Komitet
Centralny Polskiej Partii Robotniczej.
34
Wydana przez Kierownictwo Walki Cywilnej.
35
Wydana przez Kierownictwo Walki Cywilnej
30
Opis: org., b. d., druk, j. pol., naderwania, luźne, s.
108.
Polacy! Dzieją się znowu rzeczy potworne. Znów w całej szatańskiej
ohydzie wyszło na jaw bestjalstwo niemieckie. – odezwa.
Opis: org., b. d., druk, j. pol., luźne, zacieki i naderwania, s.
109.
Polacy! Jeśli chcecie walczyć z Niemcami w imię polskich celów (...) Na
straży polskich interesów36. – odezwa.
Opis: org., b. d., druk, j. pol., luźne, s.
110.
Polacy! Szósty już tydzień trwają nasze zmagania z okrutnym wrogiem w
murach Warszawy... 37 z 7.09.1944 – odezwa.
Opis: org., 1944, Warszawa, druk, j. pol., luźne, s.
111.
Polacy! W początku września 1942 r. rozpoczęła się w całym kraju
olbrzymia obława na robotników do Rzeszy – i trwać będzie do zimy – odezwa.
Opis: org., b. d., druk, j. pol., luźne, s.
112.
Polska Armia Ludowa Walczy. Żołnierze KOP, Bojowcy RPPS, Milicja
Ludowa, Ludowcy i Demokraci. – odezwa.
36
37
Wydana przez Obóz Narodowy.
W 2 egzemplarzach. Podpis: Delegat na Kraj Wiceminister Rządu Rzplitej Polskiej, Ministrowie dla
spraw Kraju.
31
Opis: org., b. d., druk, j. pol., luźne, zacieki, s.
113.
Rodacy! Opłaty organizowane przez Niemców dziesiątkują znów nasze
szeregi! Wiemy jaki cel przyświeca okupantom: w pierwszym rzędzie jest nim
osłabienie...38- odezwa.
Opis: org., b. d., druk, j. pol., luźne, s.
114.
Ucz się po niemiecku! Najszybciej opanujesz język niemiecki, jeśli
nauczysz się następujących wyrazów i zwrotów, niezbędnych dla każdego Polaka.
– odezwa.
Opis: org., b. d., druk, j. niem., j. pol., luźne, s.
115.
Warunek niepodległości. Obywatele! Frank, łotr generalny, ogłosił nie
dawno całemu światu, jak to wspaniale żyje się Polakom pod jego rządami. –
odezwa.
Opis: org., b. d., druk, j. pol., luźne, s.
116.
W 25-lecie odrodzenia Państwa Polskiego. 11.11.1918-11.11.1943 –
ulotka.
Opis: org., b. d., druk, j. pol., luźne, s.
117.
Żołnierze sił zbrojnych w kraju! Wojna z Niemcami wchodzi w okres
końcowy39. – odezwa.
38
39
Wydana przez Zespół Organizacyj Niepodległościowych w Kraju.
Podpis: Komendant Sił Zbrojnych w Kraju - Bór.
32
Opis: org., 12.01.1944, nr 126, druk, j. pol., luźne, s.
118.
Cu di jidiše folks-masn in Frankrajch. Der sojne grejt cu an umgehojer
farbrechn kegn der jidišer bafelkerung. –odezwa.
Opis: odpis, [czerwiec 1942], mps, j. żyd., luźne, s.
119.
Odezwy i rozkazy do Żydów służących w Wojsku Polskim.
Opis: odpis, [1944, Londyn], mps, j. pol., luźne, s.
120.
Śmierć hitlerowskim okupantom! Obywatele! Aby ratować się od się od
niechybnej śmierci, wróg przygotowuje powszechną mobilizację na naszej ziemi40.
– odezwa.
Opis: odpis, [Marzec 1943, Wilno], mps, j. pol., luźne, s.
IV. Dokumenty, materiały, opracowania
121.
Oryginalne dokumenty z czasów okupacji niemieckiej: opisy walk w
getcie warszawskim41; opis walk w getcie warszawskim – śmierć Michała
Klepfisza
(członka
Bundu),
Lichtenbauma,
Szereszewskiego
i
innych
(3.05.1943); „Martyrologia Żydów w Zagłębiu Dąbrowskim i gminach
przyłączonych do Rzeszy”42; raport Ewy z sytuacji Żydów w Białej Podlasce,
40
Wydana przez Związek Walki Czynnej z hitlerowską okupacją.
41
Org. i odpis powojenny.
42
Tekst niekompletny.
33
Międzyrzeczu, Siedlcach i Łomazach; opisy sytuacji w getcie warszawskim43;
opis sytuacji poza Warszawą.
Opis: b. d., rkps, j. pol., luźne, zacieki, s.
122.
Powojenny odpis: „Di pojliše-jidiše bacijungen in der cwejter welt
milchome” („Di poylishe-yidishe batziyungen in der tzveyter velt milkhome”;
„Stosunki pol.-żyd. podczas drugiej wojny światowej”), Emanuel Ringelblum44
Opis: kopia, rkps, , mps, j. żyd., luźne, zeszyt, s.
123.
Odpis pisma „Żydowska praca kulturalna w ghettach polskich” – pisane
po stronie aryjskiej po drugiej akcji podpisane przez E. Ringelblum,
zaadresowane do: Żydowskiego Instytutu Naukowego (YIVO), Do Żydowskiego
Penclubu, do Szaloma Asza, H. Leiwika, J. Opatoszu, R. Mahlera, Nadawcy: (...)
i dr Emanuel Ringelblum.
Opis: odpis, tłumaczenie z j. żyd na j. pol., luźne, s.
124.
Org. dokumenty podziemia getta warszawskiego: depesze, memoriały i
listy ŻOB; tezy do zbierania materiałów historycznych; informacje dot.
przestępców wojennych; sprawozdanie na temat działalności JUS; opieka
społeczna w stosunku dzieci.
Opis: org., b.d., mps, j. pol., luźne, duże ubytki tekstu, s.
43
Tekst miejscami nieczytelny.
44
Tekst rękopisu w dwóch egz.; mps niekompletny. Jednostka archiwalna została umieszczona w 3
teczkach.
34
125.
Kopie dokumentów dotyczące głównie likwidacji getta warszawskiego:
informacje dotyczące sytuacji w getcie warszawskim w 1941 roku; sprawa
„specjalnych” Domów Dzielnicy Żydowskiej, Warszawa z dn. 23.02.1942;
sprawozdanie dekadowe z działalności lekarsko-sanitarnej Wydz. Opieki Sanit. i
Higieny na Punktach dla Uchodźców w okresie od 1.03.1942 do 10.03.1942;
sprawozdanie ogólne z nocy 17-18.04.1942 r.; 22.04.1942; Lilka, 13.05.1942;
Lilka, 19.05.194245; meldunek nr 16, z dn. 05.1942, Żydzi – ghetto warszawskie;
sprawozdanie, Lilka, 11.06.1942; sprawozdanie z Dzielnicy Żydowskiej w
Warszawie, Lilka; sprawozdanie z dzielnicy żydowskiej w Warszawie, dn.
1.07.1942, Lilka; List do pani Hermenegildy via Janek z dn. 1.07.1942; Żydzi 29, 10.08.1942, Wacław; 11.08.1942;
Żydzi – 30, 15.08.1942, Wacław;
Wiadomości z ghetta, Krystyna, wrzesień 1942; Żydzi – 37, 13.09.1942, Wacław;
Krystyna, Sprawy żydowskie, 30.09.1942; Krystyna, 31.10.1942; stracenie 8 osób
w getcie warszawskim, 20.11.1942; Krystyna, 23.11.1942; Krystyna, Fragmenty z
listu z getta z 1.12.1942 – sprawa szpitala;
Krystyna, Sprawy żydowskie,
1.12.1942; Krystyna, Sprawy żydowskie, 10.12.1942 – relacja o getcie byłego
porządkowego żydowskiego, który w połowie listopada opuścił getto;
sprawozdanie z ghetta warszawskiego. Informatorka wyszła przez wachę z
idącymi do pracy dn. 17.12.1942; Wiadomości nr 3z dn. 22.12.1942 i nr 4 z dn.
23-31.12.1942; Krystyna, relacja z getta warszawskiego, styczeń 1943; Sabina,
relacja z ghetta, z lutego i marca 1943; Kwiecień 1943 2 ghetcie warszawskim;
Ostateczna likwidacja ghetta warszawskiego; Sabina, sprawy żydowskie. Ghetto
warszawskie 04-05.1943, 14.05.1943; Kronika wypadków; Sabina, Sprawa d-ra
Horowitza z Państwowego Instytutu Geologicznego, 17.05.1943; Sabina ze słów
Reny, Sprawy żydowskie. Historia profesora Bałabana, 27.05.1943; Spisała Ewa,
Relacja pochodzi od dziecka, 27.05.1943; Likwidacja ghetta warszawskiego
(relacja Żyda); Wac/a-9, 5.08.1943; Wiadomości z ghetta; Obecna sytuacja
45
W 3 egz.
35
szpitala na Czystem”; Sprawozdanie z domu przy ul. Wołyńskiej 27; O więzieniu
żydowskim na Gęsiej (odpis pewnego sprawozdania).
Opis: kopie. b.d., rkps, mps, j. pol., luźne, s.
126.
Kopie dokumentów dot. sytuacji Żydów na terytoriach okupowanych
przez Niemców: Chrobot – informacje z terenów Białostocczyzny i Ostlanduz dn
30.09.1941; Żydzi w Bełchatowie, w Lutomiersku, Zelowie, Pabianicach z
16.01.1942; Krótkie wiadomości nr 1 z dn. 10.02.1942. Żydzi, Wacław;
Meldunek nr 2 z dn, 19.02.1942. Żydzi; Meldunek nr 3 z dn. 24.02.1942. Żydzi,
Wacław; Meldunek nr 4 z dn. 23.03.1942. Żydzi, Wacław; Zestawienie
wymordowanych przez Niemców w czasie 22.06.1941-28.1942; Meldunek nr 18
z dn. 23.06.1942. Żydzi; Sprawy żydowskie, 27.10.1942, Krystyna; Piotrków,
2.11.1942, Hania; Materiał do depeszy w sprawie likwidacji Żydów, 3.11.1942,
Wacław; Relacje z grudniowych wypadków na Lubelszczyźnie, 17.02.1943,
Sabina; Żydzi; Niszczenie Żydów przez Litwinów (z własnych obserwacji i
rozmów z „partyzantami” litewskimi Sydlauskasem i Jolisem i in.); Likwidacja
Ghetta w Gorlicach; Kwestia żydowska; Informacje o Żydach; Notatki dotyczące:
Zajdenwerka, Cwajer Ity, Wiśniaka, Leszczyńskiej Bronisławy, Ogródka,
Hamburger Pessy, Mikołaja Perla, Benka Abrama; luźne kartki bez końca i
początku.
Opis: kopie, b. d., mps, j. pol., luźne, s.
127.
Kopie pisma i instrukcji dot. utworzenia Komitetu Dzielnicowego
dzielnicy Getto (w Warszawie).
Opis: b. d., mps, rkps, j. pol., luźne, s.
36
128.
Kopie materiałów dot. sytuacji Żydów w getcie warszawskim: Pismo
Ludwika Fischera z dn. 2.10.1940 dot. zakazu kłaniania się Żydów Niemcom;
Pisma Rady Żydowskiej dot. walki z epidemią i innymi chorobami zakaźnymi
(1941-1942); Pismo dotyczące aprowizacji w getcie (1942).
Opis: kopie, b. d., mps, j. pol., luźne, s.
129.
Kopie dokumentów Cukunftu i innych organizacji z getta warszawskiego:
Dos ciwile sznajderaj in geto [Dos tzivile shnayderay in geto, Krawiectwo
cywilne w getcie]; Tog-buch „Cukunft” [Tog-bukh Tzukunft, Dziennik
Cukunftu]; Protokol. Zicung fun I.K. Cukunft [Protokol. Zitzung fun Y.K
Tzukunft, protokoły posiedzeń Cukunftu] (1942); Memorial wegn der situacie un
perspektiwn fun jugnt-referat [Memorial vegn der situatzye un perspektivn fun
yugnt-referat, Memoriał o sytuacji i perspektywach referatu młodzieżowego];
Ankete wegn der jidišer jugnt in Warše [Ankete vegn der yidisher yugnt in
Varshe, ankieta na temat młodzieży żydowskiej w Warszawie].
Opis: b. d., mps, j. żyd., luźne, s.
130.
Kopie dokumentów dot. likwidacji Żydów w getcie warszawskim (m. in.
relacje z przebiegu walk podczas powstania w getcie)
Opis: b. d., mps, j. pol., luźne, s.
131.
Kopie dokumentów i materiałów dot. przygotowań i przebiegu powstania
w getcie warszawskim: Pierwsza odezwa Bloku Antyfaszystkowskiego
/opublikowana w 1-szym numerze organu Bloku Antyfaszystowskiego „Der Ruf”
[”Zew”] z 15 maja 1942 r.; Odezwy ŻOB z 4.12.1942 i 20.01.1943; Ulotka ŻOB
z 18.01.1943; Walki w warszawskim getcie w styczniu 1943 „Gwardzista” nr 12 z
37
5 lutego 1943; Odezwa ŻZW z lutego 1943; List od młodzieży żydowskiej do
towarzyszy z za murów z 5.04.1943; Raport Stroopa. Przebieg akcji w getcie dnia
19 kwietnia 1943; Odezwa ŻOB z 23.04.1943; List Anielewicza z 26.04.1943;
Obrona warszawskiego getta. Akcja solidarnościowa GL. „Trybuna Wolności”,
R. II, nr 32 z 15.05.1943; Relacja o akcjach GL pod murami getta i o
wyprowadzeniu grupy ŻOB, Józef Małecki /Sęk/; Obrona getta warszawskiego.
„Biuletyn Informacyjny” nr 17/172 z 29 kwietnia 1943; Relacja o akcji AKowców pod murami getta, Zbigniew Młynarski /ppor. Kret/; Z dziennika Ludwika
Landaua – 20.04.1943; List komendanta M. Anielewicza do swego zastępcy po
stronie „aryjskiej” Icchaka Cukierman, 23.04.
Opis: . d., mps, j. pol., luźne, s.
132.
Kopie dokumentów dot. powstania w getcie warszawskim – ŻOB: O
żołnierzach bez broni; Odezwa ŻOB wydana w czasie powstania w getcie w dn.
23.04.1943; List komendanta ŻOB (Mordechaja Anielewicza) do jego zastępcy w
Warszawie z dn. 23.04.1943
Opis: b. d., mps, j. pol., luźne, s.
133.
Kopia wspomnień z „Wochnblat” z 19.04.1951 – Lili Berger (Warszawa)
„Jak PPR pomagała bojownikom Getta” [Pogawędka z weteranem polskiego
ruchu robotniczego Franciszkiem Łęczyckim].
Opis: b. d., mps, luźne, j. pol., s.
134.
Kopia dokumentu z Biura dra Ignacego Schwarzbarta, członka Rady
Narodowej Polskiej w Londynie – informacja z dn. 12.05.1943 dot. zagłady
Żydów w Polsce.
38
Opis: b. d., mps, j. pol., luźne, s. 1.
135.
Fotokopie dokumentów z Komendy Głównej Armii Krajowej do Rządu
Polskiego w Londynie dotyczące wydarzeń w kraju.
Opis: b. d., mps, j. pol., luźne, s.
136.
Org. materiały Żegoty Rady Pomocy Żydom delegatury krakowskiej: Spis
podopiecznych Żydów z dnia 15.07.1944 roku podpisany przez Barskiego;
Sprawozdania kasowe i okresowe z działalności Delegatury Krakowskiej;
preliminarz i zestawienia depozytu JUS; Rachunki, rozliczenia; Zeszyt „Towary”;
Zeszyt „Gotówka”; Korespondencja; Spisy zawierające m. in. imię i nazwisko
[prawdopodobnie wszystkie z Płaszowa]; „Komunikat Informacyjny” nr 10;
„Komunikat Informacyjny” z dn. 31.03.1943; Artykuł dotyczący Lwowa; Artykuł
„Za murami getta” (dot. Krakowa); Notatka dotycząca Wacława Schreibera
(informacja poufna) oraz spis konfidentów; Życiorys Anny Dobrowolskiej
„Michalskiej”, Rozliczenie pieniędzy po działalności RPŻ „Żegoty” z terenu
Krakowa46.
Opis: b. d., mps, rkps, j. niem., j. pol., luźne, s.
137.
Żegota – wycinki prasowe - wspomnienia powojenne dotyczące Żegoty –
prasa: „Dziennik Ludowy”, nr 8, z września 1945; „Gazeta Ludowa”, nr 99;
„Kurier Codzienny”, nr 100; „Radio i Świat. Tygodnik”, nr 18(41), Warszawa z
28.04.1946.
Opis: org., b. d., druk, j. pol., poszyt, ubytki tekstu, s.
46
Do dokumentów został dołączony spis dokumentów RPŻ, które były w posiadaniu Anny Dobrowolskiej.
39
138.
Kopie i org. dokumentów dot. Żegoty – informacje dotyczące pracy w
Żegocie i jej działalności: Tadeusz i Ewa Sarneccy: „ Akcja Żegoty”, „Pogląd na
sprawy getta łódzkiego”, „Stare Miasto”, „Charakterystyka Rady Pomocy Żydom
(przyczynek)”, Zeznanie Ewy Sarneckiej”; Stefan Sendłak – zeznania; Tadeusz
Rek – „Informacje dot. „Rady Pomocy Żydom” („Żegoty”) udzielone przez jego
byłego członka; Zofia Rudnicka – „Informacje dotyczące „Rady Pomocy Żydom”
udzielone przez jej byłego kierownika aparatu wykonawczego”.
Opis: b. d., mps, rkps, j. pol., luźne, s.
139.
Kserokopie dokumentów Żegoty – Autobiografia Władysławy Larysy z
Fiedorowiczów Choms działaczki Żegoty we Lwowie47.
Opis: b. d., rkps, j. pol., luźne, s.
140.
Fotokopie protokółów z posiedzeń Rady Żegoty – RPŻ.
Opis: b. d., mps, rkps, j. pol., luźne, s.
141.
Fotokopie korespondencji wychodzącej i przychodzącej do RPŻ Żegoty.
Opis: b. d., mps, rkps, j. pol., luźne, s.
142.
Fotokopie sprawozdań z działalności, raportów sytuacyjnych z terenu i
korespondencji, komunikatów prasowych Referatu Informacyjnego i informacji
tygodniowych, wspomnień RPŻ Żegoty.
47
org. znajduje się w archiwum Beit Lohamei Hagetaot.
40
Opis: b. d., mps, rkps, j. niem., j. pol., luźne, s.
143.
Fotokopie materiałów propagandowych RPŻ Żegoty (utwory literackie,
reklamy w sprawie pracy, odezwy).
Opis: b. d., mps, rkps,j. niem., j. pol., luźne, s.
144.
„Wiadomości z Wołynia, Polesia, Lwowa, Wilna” – fotokopie sprawozdań
z terenu – Kedyw AK Antyk.
Opis: b. d., mps, j. pol., luźne, s.
145.
Fotokopie sprawozdań z Warszawy i okolic – Kedyw AK Antyk:
Sprawozdanie z dn. 15.08.1942 – Warszawa i okolice; Sprawozdanie za czerwiec
1943 r.; Sprawozdanie z pracy Kedywu za miesiąc czerwiec i lipiec 1943;
Sprawozdanie
z dn. 30.05.1943 i sprawozdanie miesięczne 7.09-6.10.1943
Delegat Powiatowy w Węgrowie; Sprawozdanie sytuacyjne z działalności
organizacji wywrotowych i mniejszości narodowych za czas: miesiąc sierpień i
wrzesień 1943 – Sokołów Podlaski i okolice; Sprawozdanie miesięczne za
październik 1943 – miejsce postoju folwark-Jur; Sprawozdanie miesięczne za
czas od 1 do 25 listopada 1943 – Mińsk Maz. i okolice; Sprawozdanie sytuacyjne
za czas od 25.10-25.11.1943 – Grodzisk Mazowiecki i Żyrardów; Sprawozdanie
sytuacyjne za miesiąc grudzień 1943 – Grodzisk Mazowiecki i okolice;
Sprawozdanie sytuacyjne za miesiąc grudzień 1943 – Garwolin i okolice;
Sprawozdanie miesięczne za czas od 1 do 31 grudnia 1943; Sprawozdanie
sytuacyjne za okres 1-31.121943, Sandacz.
Opis: b.d., mps, rkps, j. pol., luźne, s.
41
146.
Fotokopie raportów dotyczących obozów w Poniatowej i Vitell – Kedyw
AK Antyk.
Opis: b. d., mps, j. pol., luźne, s.
147.
Fotokopie raportów sytuacyjnych – Kedyw AK Antyk: Raport w sprawie
„K” – 18.04.1942; Raport /według relacji „Konrada”/ z dn. 20.01.1943 dot.
agentów Żydów; Raport z dn. 20.07.1943 i 28.07.1943.
Opis: b. d., mps, j. pol., luźne, s.
148.
Fotokopia raportów Delegatury do Londynu o sytuacji na ziemiach
zachodnich – Kedyw AK Antyk.
Opis: b. d., mps, j. niem., j. pol., luźne, s.
149.
Fotokopie sprawozdań, raportów, meldunków dotyczących komunistów,
Żydów, mniejszości narodowościowych, Volksdeutschów, getta warszawskiego i
z terenu – Kedyw AK Antyk.
Opis: b. d., mps, j. pol., luźne, s.
150.
„Polscy socjaliści” - fotokopie informacji Rządu Delegatury na Kraj –
Kedyw AK Antyk.
Opis: b. d., mps, j. pol., luźne, s.
42
151.
Fotokopie instrukcji - Kedyw AK Antyk: Instrukcja w sprawach „K” i
organizacji pokrewnych z 19.12.1943; Instrukcja bezpieczeństwa wewnętrznego
organów Delegatury Rządu z 27.04.1944.
Opis: [1943-1944] b.d., mps, j. pol., luźne, s.
152.
„Prace antyżydowskie - Na prawach rękopisu. Stosunki niemiecko-
żydowskie w latach ostatnich” - Kedyw AK Antyk – fotokopie.
Opis: b. d., mps, j. pol., luźne, s.
153.
Fotokopia kartoteki komunistów przejętej przez „Antyk” zawierającej
informacje do 1939 roku - Kedyw AK Antyk.
Opis: b. d., mps, j. pol., luźne, s.
154.
Fotokopia kartoteki komunistów z okresu wojny - Kedyw AK Antyk.
Opis: b. d., mps, j. pol., luźne, s.
155.
Fotokopie referatów komunistycznych i raportów specjalnych dotyczących
działalności komunistów - Kedyw AK Antyk.
Opis: b. d., mps, rkps, j. pol., luźne, s.
156.
Fotokopie materiałów dotyczących działalności Kominternu – działalność
agentów w Polsce - Kedyw AK Antyk.
Opis: b. d., mps, j. pol., luźne, s.
43
157.
Fotokopia
„Schematu
koordynowanej
przez
„Antyk”
działalności
wywiadów antykomunistycznych w okresie 1940-1944” - Kedyw AK Antyk.
Opis: b. d., rkps, j. pol., luźne, ubytki tekstu, s.
158.
Fotokopia „Rozkazu nr 5/43 do Żołnierzy K.Z. z Komendy Okręgu
Podlaskiego” podpisany przez Pawła Rdzawicza - Kedyw AK Antyk.
Opis: b. d., mps, j. pol., luźne, s.
159.
Fotokopia Przemówienia nadburmistrza Dürfelda do pracowników
Miejskich Zakładów Komunikacyjnych w Warszawie w dniu 4.06.1943 - Kedyw
AK Antyk.
Opis: b. d., mps, j. pol., luźne, s.
160.
Fotokopia
Tekstu
dotyczącego
struktury
organizacyjnej,
kadry
i
48
działalności PPR i GL – sprawozdanie z działalności - Kedyw AK Antyk.
Opis: b. d., mps, j. pol., luźne, s.
161.
Fotokopie informacji dotyczących Żydów - Kedyw AK Antyk: Sytuacja w
getcie warszawskim; Ostateczna likwidacja Żydów; Żydowscy agenci Gestapo;
Notatka w sprawie udzielania pomocy Żydom; Przegląd działalności referatu
spraw żydowskich Delegatury Rządu; Fragment notatki/sprawozdania Wywiadu
Delegatury Rządu powiat Garwolin dot. „bandy żydowskiej”.
48
Brak strony nr 1.
44
Opis: b. d., mps, j. pol., luźne, s.
162.
Fotokopie materiałów dot. Sprawy żydowskiej po wojnie w Polsce i na
świecie - Kedyw AK Antyk: „Jutro Warszawy”, Warszawa nr 11 z 5.06.1945;
Sprawa żydowska w Polsce; Rola spółdzielczości w Polsce powojennej; List
dotyczący sytuacji Żydów w europie powojennej.
Opis: b. d., mps, j. pol., luźne, s.
163.
Fotokopie danych statystycznych dot. liczby ludności w Warszawie i
wykaz cen poszczególnych produktów - Kedyw AK Antyk.
Opis: b. d., mps, j. pol., luźne, s.
164.
Varia - org.: „Hitler und seine Friedensvorzchlage” – praca – esej (?)
Opis: b. d., rkps, j. niem., luźne, s.
165.
Varia – kopie: Opis wiadomości radiowych (?) dot. sytuacji podczas
wojny; Fotokopia fragmentu dziennika ze stycznia 1941 r.; Fotokopia
nierozpoznanego fragmentu wspomnień lub listu; Odpis informacji-relacji:
„Ukrainiše fragn” [„Ukrainishe fragn”, „Kwestie ukraińskie”].
Opis: b. d., mps, rkps, j. hebr., j. żyd., luźne, s.
45

Podobne dokumenty