INFORMACJA LOKALNA O ZAWODZIE SPRZEDAWCA kod

INFORMACJA LOKALNA O ZAWODZIE
SPRZEDAWCA
kod- 522301
Sprzedawca (kod 522301) to jeden z 2443 zawodów i specjalności ujętych w obowiązującej
od 01 stycznia 2015r. klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy (Dz. U. z 2014r.
poz. 1145). W poprzedniej wersji klasyfikacji obowiązującej od 01 lipca 2010r. do 31 grudnia 2014r.
zawód miał tę samą nazwę i kod (522301).
Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie sprzedawca jest przygotowany do wykonywania
następujących zadań zawodowych:


przyjmowania dostaw oraz przygotowywania towarów do sprzedaży,
wykonywania prac związanych z obsługą klientów oraz realizacją transakcji kupna
i sprzedaży.
ANALIZA SYTUACJI NA RYNKU PRACY
Wolne miejsca pracy
i miejsca aktywizacji
zawodowej w okresie
ogółem
Wolne miejsca pracy
i miejsca aktywizacji
zawodowej na koniec
okresu
211
100
2921
281
2,2
2014
14485
12511
746
194
4553
103
3,2
2013
15509
14640
1362
698
3646
58
4,3
2012
15305
14538
1309
672
3036
59
5
2011
14586
13627
1305
651
2737
28
5,3
2010
16215
12981
1319
583
4836
30
3,3
Liczba bezrobotnych
zarejestrowanych
w okresie
przypadających
na jedną ofertę pracy
Osoby do 12 miesięcy
od dnia ukończenia
nauki na koniec okresu
11036
Bezrobotni według
stanu na koniec okresu
6549
Bezrobotni
zarejestrowani
w okresie ogółem
I pół.
2015
Wyszczególnienie
Osoby do 12 miesięcy
od dnia ukończenia
nauki w okresie
ogółem
BEZROBOTNI ORAZ WOLNE MIEJSCA PRACY I MIEJSCA AKTYWIZACJI ZAWODOWE W ZAWODZIE SPRZEDAWCA
W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO-POMORSKIM W I PÓŁROCZU 2015 ROKU ORAZ W LATACH 2010-20141
1Informacja
przygotowana na podstawie Załącznika Nr3 do Sprawozdania o rynku pracy MPiPS- Bezrobotni oraz wolne
miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej według zawodów i specjalności – dane za I półrocze 2015r. Raporty z lat
2010-2014 znajdują się na stronie WUP Toruń http://podlupa.wup.torun.pl/
1
Z uwagi na zmianę metodologii prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych
i nadwyżkowych zawód sprzedawca w I półroczu 2015r. nie miał określonego statusu na
rynku pracy2.
Większa liczba nowych rejestracji bezrobotnych niż zgłoszonych wolnych miejsc
pracy lub aktywizacji zawodowej spowodowała, że w latach 2010-2014 zawód sprzedawca
został sklasyfikowany jako zawód nadwyżkowy, tzn. taki, na który na rynku pracy istnieje
mniejsze zapotrzebowanie niż liczba osób poszukujących pracy w tym zawodzie3.
BEZROBOTNI ORAZ WOLNE MIEJSCA PRACY I MIEJSCA AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ
W ZAWODZIE SPRZEDAWCA W I PÓŁROCZU 2015R. WEDŁUG POWIATÓW
SPRZEDAWCA
Wolne miejsca
pracy i miejsca
aktywizacji
zawodowej
zgłoszone
w I pół. 2015r.
Powiat
Bezrobotni
nowozarejestrowani
w I pół. 2015r.
Bezrobotni
stanu w dniu
30.06.2015r.
Województwo kujawsko-pomorskie
6549
2921
11036
Bydgoszcz grodzki
787
352
352
Bydgoszcz ziemski
213
77
330
Grudziądz grodzki
433
132
588
Grudziądz ziemski
238
36
278
Toruń grodzki
457
233
515
Toruń ziemski
353
220
541
Włocławek grodzki
253
137
636
Włocławek ziemski
223
68
549
Aleksandrów Kujawski
221
116
355
Brodnica
262
107
466
Chełmno
156
88
280
Golub - Dobrzyń
115
57
316
Inowrocław
504
271
962
Lipno
165
103
359
Mogilno
130
86
270
Nakło nad Notecią
361
210
644
Radziejów
157
71
290
wg
2
Metodologia została wprowadzona od 2015 roku. Wypracowana została w ramach projektu „Opracowanie nowych zaleceń
metodycznych prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych na lokalnym rynku pracy” zainicjowanego
przez Departament Rynku Pracy w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej. Metodologia dostępna jest na stronie
internetowej http://podlupa.wup.torun.pl/ w zakładce Biblioteka/Materiały ze spotkań.
3
Podziału na zawody deficytowe, zrównoważone i nadwyżkowe dokonywało się na podstawie wskaźnika intensywności
nadwyżki (deficytu) wyrażonego jako iloraz liczby zgłoszonych wolnych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej
w badanym okresie, w danym zawodzie i liczby zarejestrowanych bezrobotnych w badanym okresie, w danym zawodzie.
Zawody deficytowe to takie, dla których wskaźnik przekracza wartość 1,1; zawody zrównoważone to te, dla których wartość
wskaźnika mieści się w przedziale od 0,9 do 1,1; natomiast zawody nadwyżkowe to te, w których przypadku wskaźnik wynosi
poniżej 0,9.
2
Rypin
146
78
378
Sępólno Krajeńskie
240
110
337
Świecie
388
161
592
Tuchola
243
73
409
Wąbrzeźno
146
34
314
Żnin
358
101
629
Źródło: Załącznik 3 do Sprawozdania MIPS-01 o rynku pracy.
WYNIKI BADAŃ PRACODAWCÓW
W wynikach badania ankietowego pracodawców kluczowych branż województwa
kujawsko-pomorskiego w 2014 roku nie występują informacje na temat zawodu sprzedawca4.
W województwie kujawsko – pomorskim do końca 2013 roku
zadeklarowali chęć zatrudnienia 72 osób na stanowisku sprzedawca.
pracodawcy
W województwie kujawsko – pomorskim w 2012 roku pracodawcy zadeklarowali
chęć zatrudnienia 88 osób na stanowisku sprzedawca, tj.: w powiecie aleksandrowskim
2 osoby, w powiecie brodnickim 3 osoby, w Bydgoszczy w powiecie grodzkim 21 osób (w
tym
1 miejsce pracy w ramach zatrudnienia subsydiowanego), w Bydgoszczy w powiecie
ziemskim 9 osób (w tym 1 miejsce pracy w ramach zatrudnienia subsydiowanego),
w powiecie chełmińskim 2 osoby, w Grudziądzu w powiecie grodzkim 2 osoby,
w Grudziądzu w powiecie ziemskim 3 osoby, w powiecie lipnowskim 5 osób (w tym 5 miejsc
pracy w ramach zatrudnienia subsydiowanego), w powiecie mogileńskim 1 osobę (w tym
1 miejsce pracy w ramach zatrudnienia subsydiowanego), w powiecie rypińskim 20 osób,
w powiecie sępoleńskim 3 osoby (wyłącznie sezonowe zatrudnienie), w powiecie świeckim
1 osobę, w Toruniu w powiecie ziemskim 4 osoby (w tym 3 miejsca pracy w ramach
zatrudnienia subsydiowanego), we Włocławku w powiecie grodzkim 6 osób (w tym 2 miejsca
pracy w ramach zatrudnienia subsydiowanego), we Włocławku w powiecie ziemskim 6 osób.
Plany zatrudnienia w poszczególnych podmiotach przedstawiały się następująco:
małe podmioty (do 9 zatrudnionych osób) - 11 miejsc pracy, średnie podmioty (od 10 do
49 zatrudnionych osób) - 25 miejsc pracy , duże podmioty (50 i więcej zatrudnionych osób)
- 52 miejsca pracy. Ankietowani oczekiwali: wykształcenia zasadniczego zawodowego
(56 wskazań), średniego ogólnokształcącego (20 wskazań), policealnego i średniego
zawodowego (7 wskazań), wyższego (5 wskazań). Wśród umiejętności wpływających na
zatrudnienie pracodawcy najczęściej wymieniali: znajomość obsługi programów
komputerowych (aplikacje biurowe, aplikacje graficzne), znajomość języków obcych (język
angielski, język niemiecki), wiedza specjalistyczna (obsługa kasy fiskalnej, znajomość
przepisów bhp), prawo jazdy kat. B. Do najważniejszych cech kandydatów zaliczano:
obowiązkowość, umiejętność pracy zespołowej, staranność wykonywania prac,
samodzielność, szybkość uczenia się, radzenie sobie ze stresującymi sytuacjami, gotowość
do podnoszenia kwalifikacji. Głównymi powodami zatrudnienia były: rozwój firmy
(58 wskazań), wzrost popytu na produkty i usługi (11 wskazań), tymczasowe zwiększenie
zatrudnienia (9 wskazań), uzupełnienie braków kadrowych (6 wskazań). W perspektywie
długookresowej (do 2017 roku) deklarowano zapotrzebowanie na 17 miejsc pracy
w zawodzie sprzedawca.
4
Raport z badania ankietowego 445 pracodawców 6 kluczowych branż woj. kujawsko-pomorskiego przeprowadzonego
w 2014r. w ramach projektu Rynek Pracy pod Lupą II znajduje się na stronie www.podlupa.wup.torun.pl.
3
Do końca 2012 roku planowano zmniejszenie zatrudnienia o 14 osób, (6 osób
w powiecie golubsko – dobrzyńskim, 3 osoby w powiecie świeckim, 4 osoby w Toruniu
w powiecie grodzkim, 1 osobę w Toruniu w powiecie ziemskim). Największą liczbę
zwolnień deklarowano w sektorze prywatnym (10 osób).
W badaniach ankietowych w 2011 roku pracodawcy planowali zatrudnienie 106 osób
w zawodzie sprzedawca (26 osób w ramach zatrudnienia subsydiowanego). W tym zawodzie
poszukiwały przede wszystkim duże podmioty. Uzasadnieniem zatrudnienia były: rozwój
firmy oraz uzupełnienie braków kadrowych. Wymagano wykształcenia zasadniczego
zawodowego (36 wskazań), policealnego i średniego zawodowego (35 wskazań) oraz
średniego ogólnokształcącego (34 wskazań). Pracodawcy oczekiwali od kandydata
umiejętności obsługi kasy fiskalnej (75 wskazań), znajomości przepisów bhp (22 wskazania),
posiadania prawa jazdy kat. B (41 wskazań). Dla pracodawców najważniejsze cechy
indywidualne u osób wykonujących ten zawód to: obowiązkowość, staranność w pracy oraz
samodzielność.
Do końca 2011 roku planowano zmniejszenie zatrudnienia o 11 osób. Największą
liczbę zwolnień deklarowano w sektorze prywatnym (10 osób).
W edycji badania zrealizowanego w 2010 roku pracodawcy planowali zatrudnienie
168 osób, w tym 94 osób w ramach zatrudnienia subsydiowanego.
Najwięcej ofert zgłosiły duże przedsiębiorstwa. Przyczyną zwiększenia zatrudnienia
były: rozwój firmy oraz uzupełnienie braków kadrowych. Wymagano wykształcenia
zasadniczego zawodowego (66,7%), wykształcenia średniego ogólnokształcącego (23,8%),
policealnego i średniego zawodowego (8,3%). 52 wskazania respondentów dotyczyły
znajomości określonych programów komputerowych, 16 wskazań odnosiło się do znajomości
języka angielskiego. Ważnym atutem kandydata była znajomość obsługi kasy fiskalnej oraz
posiadanie prawa jazdy kat. B. Do najważniejszych cech indywidualnych zaliczano
obowiązkowość, staranność w wykonywaniu pracy oraz samodzielność.
Do końca 2010 roku nie planowano zwolnień pracowników z tym zawodem5.
BADANIE INTERNETOWYCH OFERT PRACY
Celem badania była analiza ilościowa i jakościowa treści internetowych ofert pracy
dla województwa kujawsko-pomorskiego zamieszczonych na 4 portalach ogólnopolskich:
Pracuj.pl, Praca.Gratka.pl, GazetaPraca.pl, Regiopraca.pl
W Raporcie końcowym z badania internetowych ofert pracy dla województwa
kujawsko-pomorskiego za okresy od września do listopada 2014 roku oraz od lutego do
kwietnia 2015 roku zawód sprzedawca znajduje się na drugim miejscu z ilością 247 ofert.6.
5
Wyniki badań 2000 pracodawców woj. kujawsko-pomorskiego przeprowadzonych w latach 2010-2013 w ramach projektu
Rynek Pracy pod Lupą znajdują się na stronie http://podlupa.wup.torun.pl/
6
Analiza ilościowa i jakościowa treści 10406 internetowych ofert pracy o zasięgu regionalnym. Badanie przeprowadzono
w 2 okresach, tj. IX-XI 2014r. oraz II-IV 2015r. Analiza obejmowała wybrane portale ogólnopolskie: Pracuj.pl,
Praca.Gratka.pl, GazetaPraca.pl, Regiopraca.pl. Raport z badania znajduje się na stronie http://podlupa.wup.torun.pl/
4
ANALIZA KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE, OFERTA KSZTAŁCENIA
– SYSTEM OŚWIATY SZKOLNEJ I POZASZKOLNEJ
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2011 roku w sprawie
klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowej (Dz. U. z 2012r., poz. 7. z późn. zm.) określa,
że zawód sprzedawca od 1 września 2012 roku można zdobyć w zasadniczej szkole
zawodowej o trzyletnim cyklu kształcenia oraz na kursach kwalifikacyjnych.
Dla zawodu sprzedawca wyodrębniono jedną kwalifikacje:
K1 Prowadzenie sprzedaży
Kwalifikacyjny kurs zawodowy to kurs prowadzony według programu nauczania
uwzględniającego podstawę programową kształcenia w zawodach w zakresie jednej
kwalifikacji. Ukończenie tego kursu umożliwia przystąpienie do egzaminu potwierdzającego
kwalifikacje w zawodzie, w zakresie danej kwalifikacji. Osoba, która zda egzamin otrzymuje
świadectwo.
Osoba, która posiada poziom wykształcenia wymagany dla danego zawodu (odpowiednio
wykształcenie zasadnicze zawodowe lub średnie) oraz zda egzaminy z zakresu wszystkich
kwalifikacji wyodrębnionych w danym zawodzie, czyli posiada świadectwa potwierdzające
uzyskanie kwalifikacji wyodrębnionych w danym zawodzie otrzymuje dyplom.
Kwalifikacyjne kursy zawodowe mogą prowadzić:
 szkoły prowadzące kształcenie zawodowe (publiczne i niepubliczne);
 placówki kształcenia ustawicznego, placówki kształcenia praktycznego, ośrodki
dokształcania i doskonalenia zawodowego;
 instytucje rynku pracy prowadzące działalność edukacyjno-szkoleniową;
 podmioty prowadzące działalność oświatową na podstawie ustawy o swobodzie
działalności gospodarczej7.
Z danych uzyskanych z Systemu Informacji Oświatowej w
roku
szkolnym
2011/2012 w szkołach w województwie kujawsko-pomorskim naukę w zawodzie sprzedawca
ukończyło 964 osoby. Na dzień 30 września 2012 roku naukę w tych samych szkołach
kontynuowało jeszcze 1742 osoby, natomiast w roku szkolnym 2012/2013 w szkołach
w województwie kujawsko-pomorskim naukę w zawodzie sprzedawca ukończyło 881 osób.
Na dzień 30 września 2013 roku naukę w tych samych szkołach kontynuowały 1384 osoby.
Wg stanu na 30 września 2014 roku zawodu sprzedawca uczyło się 1907 osób,
edukację zakończyły 3 osoby.
Wg danych pochodzących z Systemu Informacji Oświatowej udostępnionych
przez Centrum Informatyczne Edukacji na stronie http://sio.men.gov.pl/index.php/rspo
w województwie kujawsko-pomorskim zawód sprzedawca można zdobyć w 77 szkołach
(stan na 16 listopada 2015r.):
7
https://men.gov.pl/pl/ksztalcenie-zawodowe/ksztalcenie-doroslych
5
WYNIKI BADAŃ USŁUG SZKOLENIOWYCH
Według planów szkoleń grupowych na 2014 rok powiatowe urzędy pracy planowały
szkolenia w zawodzie sprzedawca -kasjer dla 115 osób.
Według planów szkoleń grupowych na 2013 rok powiatowe urzędy pracy planowały
szkolenia w zawodzie sprzedawca z obsługą kas fiskalnych dla 156 osób, natomiast
instytucje szkoleniowe w województwie kujawsko-pomorskim planowały zorganizować 33
szkolenia w obszarze: handel i marketing-obsługa kas fiskalnych, sprzedawca z obsługą kas
fiskalnych, przedstawiciel handlowy dla 387 osób.
Natomiast według planów szkoleń grupowych na 2012 rok powiatowe urzędy pracy
planowały 10 szkoleń w zawodzie w obszarze tematycznym „sprzedaż, marketing, public
relations, handel nieruchomościami” natomiast instytucje szkoleniowe w województwie
kujawsko-pomorskim planowały zorganizować 33 szkolenia dla 936 osób.
W 2011 roku powiatowe urzędy pracy
planowały 9 szkoleń dla 180 osób
w zawodzie sprzedawca, natomiast instytucje szkoleniowe w województwie kujawskopomorskim zorganizowały szkolenia z obszaru tematycznego „sprzedaż, marketing, public
relations, handel nieruchomościami” dla 879 osób.
W 2010 roku powiatowe urzędy pracy planowały szkolenia dla
1280 osób
w obszarze szkoleń sprzedaż, marketing, public relations, handel nieruchomościami,
natomiast firmy szkoleniowe w województwie kujawsko-pomorskim zorganizowały 25 edycji
szkoleń związanych z obszarem tematycznym sprzedaż i marketing8.
Informacje o szkoleniach dostępne są w Rejestrze Instytucji Szkoleniowych:
http://stor.praca.gov.pl/portal/#/ris/wyszukiwarkaSzkolen
ADRESY INTERNETOWE
www.sprzedawcy.pl/
https://www.apedukacja.pl/sprzedawca,846.html
sprzedaz.konsumencka.edu.pl/sprzedawca.html
www.klasyfikacje.gofin.pl/kzis/7,2,1896,sprzedawcy-i-pokrewni.html
http://new.koweziu.edu.pl/kziu-ppkwz
http://www.kwalifikacje.praca.gov.pl/
podstawa programowa dla zawodu sprzedawca
www.koweziu.edu.pl/pp_zawod.php?nr_zawodu=522301
LITERATURA
1. ,,Profesjonalny sprzedawca’’- jak budować trwałe więzi z klientami – George Schenk
2. „Podstawy marketingu” – redakcja naukowa Lidia Białoń, WSM SIG Warszawa 2001
3. „Podstawy marketingu” – pod redakcją Jana Pindakiewicza, SGH Warszawa 1997
4. „Marketing w pytaniach i odpowiedziach” - Tadeusz Sztucki, A.W. PLACET, Warszawa
2001
5. Patent sprzedawcy Magdalena i Grzegorz Wysko
8
Raporty z badań rynku szkoleniowego znajdują się na stronie http://podlupa.wup.torun.pl/
6
Opracowała:
Iwona Lisiecka
Doradca zawodowy
WUP w Toruniu - Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej we Włocławku
Akceptowała:
Bogusława Szewczyk-Modrzejewska
Kierownik Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej we Włocławku
Aktualizacja: Włocławek, grudzień 2015r.
DOSTĘP DO RYNKÓW PRACY KRAJÓW EUROPEJSKIEGO OBSZARU
GOSPODARCZEGO (EOG)
W państwach należących do Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) swobodny
przepływ pracowników jest prawem podstawowym pozwalającym obywatelom danego
państwa EOG podjąć pracę w innym państwie należącym do EOG na tych samych warunkach
jak obywatele wybranego państwa. Polacy, podejmujący legalną pracę w innym państwie
EOG, mają takie same prawa i obowiązki jak pracownicy lokalni.
INFORMACJA DLA OSÓB POSZUKUJĄCYCH
SPRZEDAWCA W KRAJACH EOG
PRACY
W
ZAWODZIE
Osoba chcąca podjąć pracę jako sprzedawca w jednym z krajów EOG, powinna sprawdzić
czy zawód ten nie jest w tym kraju regulowany, co wiąże się z oficjalnym uznaniem
kwalifikacji i doświadczenia zawodowego. Każdy kraj EOG decyduje o uregulowaniu
zawodu, dlatego też może się zdarzyć, że dany zawód jest regulowany w jednym kraju,
podczas gdy w innych nie będzie regulowany. Aby sprawdzić, czy zawód sprzedawca jest
regulowany należy skorzystać z wyszukiwarki na portalu „Twoja Europa” prowadzonym
przez Komisję Europejską:
http://ec.europa.eu/internal_market/qualifications/regprof/index.cfm?action=homepage
Obecnie w żadnym z krajów EOG zawód sprzedawca nie jest zawodem regulowanym.
W przypadku braku informacji o danym zawodzie w powyższej wyszukiwarce lub w razie
potrzeby uzyskania dodatkowych informacji, należy zgłosić się do jednego z punktów
informacyjnych utworzonych w tym celu w każdym z krajów EOG (tzw. contact points):
http://ec.europa.eu/internal_market/qualifications/contact/national_contact_points_en.htm

Zapotrzebowanie na osoby z zawodem sprzedawca wg Europejskiego Portalu
Mobilności Zawodowej http://eures.europa.eu
Z danych dostępnych na portalu EURES wynika, że dla osób z zawodami sprzedawca
i demonstratorzy oraz sprzedawca i pracownicy stoisk zgłoszonych zostało łącznie: 25705
ofert pracy w 25 krajach EOG. Najwięcej ofert pracy w ww. zawodach znajduje się
w: Niemczech (10197 ofert), Wielkiej Brytanii (5206 ofert), Austrii (2854 oferty) i Francji
(1665 ofert) - dane wg stanu na dzień 21.10.2013 r.
Osoby ubiegające się o pracę w zawodzie sprzedawca w krajach EOG powinny dysponować
udokumentowanym doświadczeniem w sprzedaży i obsłudze klienta, posiadać znajomość
7
przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy potwierdzoną certyfikatem (lub odpowiednią kartą)
wydanym przez państwo przyjmujące, ponadto niekiedy pracodawcy np. niemieccy oczekują
również zaświadczenia o stanie zdrowia osoby ubiegającej się o pracę. Należy pamiętać,
że najczęściej pracodawcy oczekują od pracownika znajomości języka kraju, w którym
zamierzają podjąć pracę oraz posiadania własnego samochodu. Przykładowe stawki płacy
w zawodzie sprzedawca w wybranych krajach: Wielka Brytania: 6-16 funtów/godz. brutto,
bądź często informacja o płacy podawana jest w zestawieniu rocznym: 13120–45000 funtów
rocznie brutto, Niemcy: od 10 euro/godz. brutto, Austria: 1320–1900 euro miesięcznie brutto.
Wydział Pośrednictwa Pracy
WUP TORUŃ
8