Założenia systemu emerytalnego dla funkcjonariuszy Służby Celnej

ZałoŜenia systemu emerytalnego dla funkcjonariuszy SłuŜby Celnej
1. Obecnie SłuŜba Celna podlega pod powszechny system ubezpieczeń społecznych.
Oznacza to, Ŝe:
• Od uposaŜeń funkcjonariuszy celnych odprowadzana jest składka na
ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe, wypadkowe);
• Funkcjonariusze mają konta emerytalne w ZUS, mogą być takŜe członkami
otwartych funduszy emerytalnych;
• Wiek przechodzenia na emeryturę wynosi 60 lat dla kobiet i 65 lat dla
męŜczyzn (dotyczy to funkcjonariuszy urodzonych po 1948 r.);
• Wysokość emerytury jest liczona uwzględniając zgromadzone składki
emerytalne oraz wiek przejścia na emeryturę – oznacza to, Ŝe emerytura
zaleŜy od wynagrodzeń osiąganych przez cały okres pracy zawodowej.
2. Pozostałe słuŜby mundurowe objęte są zaopatrzeniowymi systemami emerytalnymi, co
oznacza Ŝe:
•
Od uposaŜeń funkcjonariuszy nie są pobierane składki na ubezpieczania
społeczne (np. w trakcie choroby dostają uposaŜenie na zasadach ogólnych);
•
Emerytury tych funkcjonariuszy wypłacane są bezpośrednio z budŜetu państwa;
•
Emerytura moŜe być pobierana po 15 latach słuŜby (wynosi wtedy 40%
ostatniego uposaŜenia), maksymalnie wysokość emerytury wynosi 75%
uposaŜenia.
Planowane zmiany w systemie emerytalnym dla słuŜb mundurowych zakładają:
• Prawo do emerytury po 25 latach słuŜby w wieku 55 lat, wynoszącej 80%
uposaŜenia (średniego z ostatnich 3 lat słuŜby).
3. System emerytalny dla SłuŜby Celnej powinien:
•
Pozwalać na wcześniejsze niŜ w ustawowym wieku emerytalnym zakończenie
słuŜby ze względu na obciąŜenia słuŜby;
•
Otrzymanie emerytury, która byłaby relatywnie atrakcyjna dla funkcjonariuszy
tj. nie zniechęcała do przychodzenia do SłuŜby Celnej, nie prowadziła
do preferencji innych słuŜb (np. StraŜy Granicznej);
•
Wzmacniać lojalność w stosunku do SłuŜby i być z tego powodu znaczącym
czynnikiem antykorupcyjnym.
1
4. Proponowane rozwiązanie:
Emerytura celna stanowić będzie uzupełnienie
pozwala na wcześniejsze niŜ w ustawowym
Wprowadzone rozwiązanie będzie pozwalało
do okresu słuŜby. Proponowane rozwiązanie
w innych słuŜb mundurowych.
emerytury z systemu powszechnego, które
wieku emerytalnym zakończenie słuŜby.
na pobieranie świadczenia adekwatnego
będzie zbliŜonego do zasad istniejących
W ramach systemu funkcjonariusze SłuŜby Celnej objęci byliby w dalszym ciągu
powszechnym systemem ubezpieczeń społecznych, a w ramach systemu dla SłuŜby Celnej
otrzymywaliby uzupełnienie emerytury:
a) od niŜszego wieku;
b) podwyŜszające wysokość emerytury, zgodnie z ilustracją poniŜej.
Uzupełnienie wypłacanej emerytury dokonywane byłoby bezpośrednio z budŜetu państwa.
Obsługę emerytur celnych zapewniałby Zakład Ubezpieczeń Społecznych.
Warunki przyznania emerytury celnej
Emerytura celna przysługiwałaby funkcjonariuszom, którzy legitymują się co najmniej 25 letnim staŜem w słuŜbie celnej i administracji celnej, w wieku nie niŜszym niŜ 55 lat.
Zaliczenie okresu słuŜby w SłuŜbie Celnej i pracy w administracji celnej w statusie
funkcjonariusza celnego od 1983 roku ze względu na wejście Ŝycie rozporządzenia Rady
Ministrów z dnia 23 stycznia 1983 r. w sprawie niektórych praw i obowiązków urzędników
administracji celnej.
2
Wysokość emerytury celnej
Wysokość podstawowej emerytury celnej wynosiłaby 60% podstawy wymiaru emerytury.1
Dodatkowo za kaŜdy rok słuŜby w warunkach trudnych (słuŜba na granicy, słuŜba
w wydziałach zwalczania przestępczości) wymiar emerytury zwiększany byłby o 1%
podstawy wymiaru, nie więcej jednak niŜ o 20%.
Za kaŜdy dodatkowy rok słuŜby po 55 roku Ŝycia, emerytura byłaby zwiększana o 4%
podstawy wymiaru – w wiek 60 lat stanowiłaby 80% podstawy wymiaru.
Łącznie emerytura celna nie moŜe być wyŜsza niŜ 80% podstawy wymiaru (analogicznie, jak
w systemach mundurowych).
Finansowanie emerytury celnej
Wypłata emerytury celnej (ponad kwotę wynikającą z powszechnego systemu emerytalnego)
finansowana byłaby z budŜetu państwa. Oznacza to, Ŝe skutki finansowe wprowadzonej
ustawy będą odczuwalne od 2011 r., w stosunku do kilkudziesięciu osób. Wówczas zostaną
wypłacone pierwsze emerytury celne.
Rekompensaty dla osób opuszczających SłuŜbę Celną
Ze względu na proces ucywilnienia części osób, które obecnie są w SłuŜbie Celnej
proponowane jest uwzględnienie okresu słuŜby lub pracy w administracji celnej w postaci
zwiększenia podstawy obliczenia emerytury. Rekompensata byłaby wyliczana o kwotę
według następującej formuły:
1,5% * podstawa obliczenia emerytury * staŜ w SłuŜbie Celnej.
Kwota ta byłaby waloryzowana zgodnie z zasadami obowiązującymi w systemie
emerytalnym. Zwiększenie wysokości emerytury byłoby moŜliwe maksymalnie o 30%.
1
Podstawa wymiaru emerytury celnej obliczana powinna być na zasadach analogicznych jak w starym systemie
emerytalnym, tj. średnie uposaŜenie (z nagrodami i in.) liczone z dziesięciu kolejnych lat wybranych z
ostatnich 20 lat pracy.
3
5.
Program 50+ w SłuŜbie Celnej
Celem uruchomienia programu 50+ w SłuŜbie Celnej jest umoŜliwienie funkcjonariuszom,
którzy osiągną wiek 50 lat pełnienie słuŜby na stanowiskach w zapleczu merytorycznym do
czasu osiągnięcia uprawnień emerytalnych lub nawet do 65 roku Ŝycia poprzez:
zmianę warunków pełnienia słuŜby na mniej uciąŜliwe w związku z ograniczeniami
fizycznymi osiągniętego wieku;
doszkalanie z zakresu kompetencji wymaganych do pełnienia słuŜby na stanowiskach
eksperckich w zapleczu (dyspozytor, rachmistrz, orzecznik);
zachęcanie do pozostawania w słuŜbie mimo posiadania uprawnień emerytalnych
ze względu na wyŜsze uposaŜenie i inne elementy motywacyjne (nagrody, badania);
umoŜliwianie wykorzystania lojalności do instytucji na stanowiskach cywilnych.
Elementy programu:
1. Program doszkalający po 45 roku Ŝycia ukierunkowany na zdobycie kompetencji
do pełnienia słuŜby na stanowiskach w zapleczu.
2. Zwolnienie z kosztów szkolenia osób przechodzących na emeryturę.
3. Nabór wewnętrzny do pełnienia słuŜby na stanowiskach eksperckich w zapleczu
priorytetowo dla osób z kontroli granicznej i kontroli drogowej.
4. Wyłączenie z dyspozycyjności osób na 4 lata przed osiągnięciem uprawnień
emerytalnych.
5. Finansowanie badań przesiewowych dla osób w wieku powyŜej 50 lat.
6. W przypadku orzeczenia o niezdolności do pełnienia słuŜby propozycja pracy
na stanowisku cywilnym.
4