Z dziejów 10 Pułku Strzelców Konnych
Transkrypt
Z dziejów 10 Pułku Strzelców Konnych
Z dziejów 10 Pułku Strzelców Konnych – zalążku 10 Brygady Kawalerii Zmotoryzowanej Część I W kwietniu 1814 roku zwycięskie mocarstwa: Austria, Rosja, Prusy oraz pokonana Francja zawarły traktat paryski, który m.in. stanowił, że polskie oddziały wojskowe, będące dotychczas we francuskiej służbie, wrócą do Polski, zatrzymując broń, sztandary i uposażenia. W tym też czasie gen. Józef Haler formuje we Francji i częściowo we Włoszech (z jeńców Polaków z armii austriackiej) oddziały wojskowe. Z oddziałów sformowanych we Włoszech powstaje zgrupowanie kawalerii, którego I szwadron stanowi zalążek późniejszego 10 Pułku Strzelców Konnych. Szwadron 10 PSK, którego pierwszym dowódcą był por. Jan Rudnicki, zostaje przetransportowany koleją z Francji do Polski i w dniu 29 kwietnia 1919 roku osiąga pierwszą polską stację kolejową – Leszno Wlkp. Dla uczczenia tego wydarzenia, w dniu 29 kwietnia corocznie obchodzone jest święto pułkowe. Po przybyciu do Polski, szwadron wraz z 4 szwadronem kawalerii wchodzi w skład 11 Dywizji Piechoty, jako jednostka kawalerii dywizyjnej i walczy w okolicach Lwowa i górnego Bugu na froncie polsko-ukraińskim. Następnie zostaje skierowany pod Radzimin na front polsko-radziecki. Koniec wojny 1920r. kończy pod Słuckiem. Rozkazem ministra Spraw Wojskowych z dnia 27.10.1927 r. dywizjon zostaje przekształcony w pułk i otrzymuje nazwę 10 Pułku Strzelców Konnych. Jego miastem garnizonowym staje się Łańcut, z którym to miastem jest związany nieprzerwanie do września 1939 roku. W święto pułkowe 29 kwietnia 1923 roku społeczeństwo Łańcuta ofiarowuje pułkowi sztandar, a w 1927 roku zostaje ustanowiona odznaka pułkowa. W czasie stacjonowania w Łańcucie 10 PSK liczył 35 oficerów, 85 podoficerów i 600 szeregowych i wraz z 20 Pułkiem Ułanów (stacjonującym w Rzeszowie) oraz 10 Dywizjonem Artylerii Konnej wchodził w skład 10 Brygady Kawalerii. W maju 1937 roku 10 Brygada Kawalerii razem z 24 Pułkiem Ułanów (stacjonującym w Kraśniku) zostaje „zsadzona” z koni, przezbrojona, zreorganizowana i zmotoryzowana i tworzy pierwszą polską zmotoryzowaną jednostkę pod nazwą 10 Brygady Zmotoryzowanej. W roku 1938 10 PSK w ramach Brygady bierze udział w manewrach na Wołyniu oraz w zajęciu Zaolzia. Pod koniec marca 1939 roku Brygada zostaje zmobilizowana, a 10 PSK uzupełniony oficerami rezerwy i rezerwistami; dowództwo pułku pełni płk dypl. Janusz Bokszczenin. Wieczorem 14 sierpnia 1939 roku 10 PSK wraz z Brygadą otrzymuje rozkaz natychmiastowego wymarszu pod Kraków, gdzie zostaje rozlokowany w miejscowościach Skotniki, Bronowice, Modlniczka, Zabierzów, Skawina i pozostaje do dyspozycji dowódcy Armii „Kraków” gen. bryg. Antoniego Szyllinga. 1 września 1939 roku 10 PSK w ramach Brygady wchodzi do walki pod dowództwem płk dypl. Stanisława Maczka. Andrzej Grad Z okazji święta pułkowego, w 88-rocznicę powstania 10. Pułku Strzelców Konnych, Krakowskie Stowarzyszenie Przyjaciół Ziemi Łańcuckiej zaprasza społeczeństwo Krakowa i sympatyków Pułku w niedzielę 29 kwietnia br. o godz. 14, na mszę św. za poległych i zmarłych żołnierzy do Bazyliki św.Floriana w Krakowie przy ul.Warszawskiej 1.