Chemia piękna... spis treści
Transkrypt
Chemia piękna... spis treści
Spis treści P rzed m ow a ............................................................................................................................. IX 1. RYS HISTORYCZNY..................................................................................................... 1 2. CHEMIA O G Ó L N A ..................................................................................................... 4 2.1. Atomowa teoria budowy m a t e r ii....................................................................... 2.1.1. Układ okresowy pierwiastków chem icznych............................................ 2.1.2. Budowa ato m ó w ........................................................................................... 4 5 7 2.2. Cząsteczki i wiązania ch em iczn e....................................................................... 2.2.1. Wiązanie typu a ........................................................................................... 2.2.2. Wiązanie typu t x ........................................................................................... 2.2.3. Wiązania kowalencyjne, spolaryzowane i jonowe .................................. 2.2.4. Wiązanie koordynacyjne.............................................................................. 2.2.5. Wiązanie w o d o ro w e..................................................................................... 2.2.6. Delokalizacja w iązań..................................................................................... 12 12 14 15 15 16 18 2.3. Stany skupienia: stały, ciekły i gazowy .......................................................... 2.3.1. Ciekłe k ry s z ta ły ........................................................................................... 2.3.2. Polimorfizm i alotropia................................................................................. 18 20 20 2.4. Mieszaniny substancji ........................................................................................ 21 2.5. Stężenia ro ztw o ró w ............................................................................................... 2.5.1. Stężenie procentow e..................................................................................... 2.5.2. Stężenie m olow e........................................................................................... 2.5.3. Stężenie m olalne........................................................................................... 2.5.4. Stężenie n o rm a ln e ........................................................................................ 23 24 24 25 25 2.6. pH roztworów ...................................................................................................... 25 2.7. Substancje obojętne, kwasowe i z a sa d o w e ...................................................... 27 2.8. Roztwory b u fo ro w e............................................................................................... 28 2.9. Substancje powierzchniowo czynne ................................................................ 2.9.1. Emulgatory o/w i w / o ................................................................................. 2.9.2. Usuwanie b r u d u ........................................................................................... 29 30 31 VI Spis treści 2.10. Osmoza i d y f u z j a .................................................................................................. 32 2.11. Elektroliza ............................................................................................................ 2.11.1. Ogniwa g alw a n ic zn e................................................................................. 2.11.2. Elektrolityczna e p ila c ja .............................................................................. 34 35 37 3. KOSMETYCZNA CHEMIA N IE O R G A N IC ZN A ................................................... 39 3.1. Nom enklatura substancji nieorganicznych...................................................... 39 3.2. Pierwiastki w kosmetyce ..................................................................................... 3.2.1. Makroelcmenty ........................................................................................... 3.2.2. M ikroelementy............................................................................................... 3.2.3. Pierwiastki i n n e ........................................................................................... 3.2.4. Pierwiastki s z k o d liw e ................................................................................. 40 41 48 54 55 3.3. Woda i t l e n k i ......................................................................................................... 56 3.4. K w a s y ...................................................................................................................... 61 3.5. Zasady ................................................................................................................... 66 .......................................................................................................................... Sole kwasu węglowego................................................................................. Sole tlenowych kwasów s i a r k i .................................................................... Sole kwasów fosforow ych.......................................................................... Sole kwasu azotow ego(V ).......................................................................... Sole tlenowych kwasów boru, chloru, bromu i j o d u ............................... Nadtlenki ..................................................................................................... Sole kwasów beztlenowych ....................................................................... 68 68 69 72 73 73 74 75 3.6. Sole 3.6.1. 3.6.2. 3.6.3. 3.6.4. 3.6.5. 3.6.6. 3.6.7. 3.7. Substancje pochodzenia mineralnego ............................................................. 76 4. KOSMETYCZNA CHEMIA O R G A N IC Z N A ......................................................... 81 4.1. Pojęcia w s tę p n e ..................................................................................................... 4.1.1. Pisownia wzorów związków organicznych............................................... 4.1.2. Iz o m e ria ......................................................................................................... 81 85 86 4.2. Węglowodory ......................................................................................................... 4.2.1. Węglowodory o znaczeniu kosm etycznym ............................................... 4.2.2. Węglowodory terpenow e.............................................................................. 4.2.3. Węglowodory aromatyczne.......................................................................... 88 88 89 93 4.3. Alkohole i fenole .................................................................................................. 4.3.1. Alkohole alifatyczne..................................................................................... 4.3.2. Inne alkohole nasycone .............................................................................. 4.3.3. Alkohole alifatyczne nienasycone ............................................................ 4.3.4. Alkohole te rp e n o w e ................................................................................... 4.3.5. S te ro le ............................................................................................................ 4.3.6. Alkohole arom atyczne................................................................................ 4.3.7. Alkohole polihydroksylowe ...................................................................... 4.3.8. F e n o le ............................................................................................................ 4.3.9. P o life n o le ..................................................................................................... 4.3.10. Polifenolokwasy ........................................................................................ 93 94 96 97 97 99 101 101 103 105 107 Spis treści 4.4. 5. VII Etery 4.5. Aldehydy i ketony ............................................................................................... 4.5.1. Aldehydy alifatyczne..................................................................................... 4.5.2. Aldehydy terpenow e..................................................................................... 4.5.3. Aldehydy aromatyczne................................................................................. 4.5.4. Ketony alifatyczne........................................................................................ 4.5.5. Ketony te rp e n o w e ........................................................................................ 113 113 115 115 117 117 4.6. Kwasy k a rb o k s y lo w e ........................................................................................... 4.6.1. Kwasy alifatyczne n a sy c o n e ....................................................................... 4.6.2. Kwasy alifatyczne nienasycone.................................................................... 4.6.3. Kwasy aro m aty czn e..................................................................................... 118 119 121 125 4.7. Pochodne kwasów karboksylowych ................................................................ 4.7.1. E s try ................................................................................................................ 4.7.2. M y d ł a ............................................................................................................ 4.7.3. Fosfolipidy..................................................................................................... 4.7.4. L a k to n y ......................................................................................................... 4.7.5. Amidy k w aso w e........................................................................................... 125 125 132 133 136 137 4.8. Związki wielofunkcyjne ..................................................................................... 4.8.1. H ydroksykw asy........................................................................................... 4.8.2. Aminokwasy i białka ................................................................................. 4.8.3. Kwasy aminoowocowe................................................................................. 140 140 144 150 4.9. S a c h a ry d y ................................................................................................................ 4.9.1. M o n o sach arydy........................................................................................... 4.9.2. D isach ary dy.................................................................................................. 4.9.3. P o lisa ch ary d y ............................................................................................... 4.9.4. G lik o z y d y ..................................................................................................... 150 150 152 153 163 4.10. RNA, DNA, A T P .................................................................................................. 174 4.11. Związki k rz em o o rg an icz n e................................................................................. 177 FUNKCJE SKŁADNIKÓW K O SM ETY K Ó W ......................................................... 180 5.1. Podstawy p r a w n e .................................................................................................. 5.1.1. Identyfikacja składników zapachowych...................................................... 5.1.2. Ograniczenia odnoszące się do składników zapachowych .................... 5.1.3. Reprezentatywna lista substancji zapachowych......................................... 180 192 193 193 5.2. Substancje przeciw drobnoustrój o w e ................................................................ 5.2.1. Naturalne substancje przeciwdrobnoustrojowe......................................... 5.2.2. Nieorganiczne substancje przeciwdrobnoustrojowe.................................. 5.2.3. Organiczne substancje przeciwdrobnoustrojowe..................................... 193 195 196 196 5.3. Substancje barwiące ........................................................................................... 5.3.1. Substancje brązowiące s k ó rę ....................................................................... 5.3.2. Substancje usuwające przebarwienia sk ó ry ............................................... 204 208 208 5.4. Substancje promieniochronne .......................................................................... 5.4.1. Organiczne filtry naturalne.......................................................................... 5.4.2. Syntetyczne organiczne filtry U V - A .......................................................... 210 211 212 V III Spis treści 5.4.3. Syntetyczne organiczne filtry U V - B .......................................................... 5.4.4. Syntetyczne organiczne filtry UV-A+B...................................................... 5.4.5. Filtry n ieorganiczne..................................................................................... 212 213 214 5.5. Przeciwutleniacze.................................................................................................. 5.5.1. Przeciwutleniacze sam oistne....................................................................... 5.5.2. Przeciwutleniacze synergistyczne................................................................ 5.5.3. Przeciwutleniacze kompleksujące ............................................................. 5.5.4. Inhibitory lipooksygenazy.......................................................................... 214 215 218 219 220 5.6. Substancje powierzchniowo czynne ................................................................ 5.6.1. M y d ł a ............................................................................................................ 5.6.2. D etergenty...................................................................................................... 5.6.3. Emulgatory .................................................................................................. 220 220 221 223 5.7. Substancje zapachowe ........................................................................................ 5.7.1. Substancje zapachowe syntetyczne............................................................. 5.7.2. Substancje zapachowe pochodzenia roślinnego......................................... 5.7.3. Substancje zapachowe pochodzenia zw ierzęcego..................................... 5.7.4. Feromony i a tra k ta n ty ................................................................................. 226 227 229 242 245 5.8. W ita m in y ................................................................................................................ 5.8.1. Witaminy rozpuszczalne w tłu szcz ach ...................................................... 5.8.2. Witaminy rozpuszczalne w w odzie............................................................. 5.8.3. Quasi-w ita m in y ........................................................................................... 249 250 254 264 5.9. Surowce naturalne ............................................................................................... 269 5.10. Eliksiry m ło d o ś c i.................................................................................................. 289 5.11. Immunostymulatory kosmetyczne .................................................................... 307 ....................................................................... 318 5.12. Rośliny amazońskie i andyjskie 5.13. Perspektywy: genomika kosmetyczna ............................................................. 327 6. USTAWA O KOSMETYKACH..................................................................................... 330 7. SŁOWNIK SKŁADNIKÓW K O SM ETYCZNYCH............................................... 343 Skorowidz 397