„Chemia ogólna” Zagadnienia teoretyczne dla kierunku lekarskiego

„Chemia ogólna”
Zagadnienia teoretyczne dla kierunku lekarskiego – I rok
Rok akademicki 2013/2014
Semestr zimowy
Ćwiczenie 2 – Alkacymetria (mianowanie NaOH, oznaczanie ilości HCl)
1. Wiadomości wstępne (podział pierwiastków, reakcje wybranych kationów i anionów).
2. Alkacymetria.
3. Dysocjacja elektrolityczna (stopień i stała dysocjacji).
4. Prawo rozcieńczeń Oswalda.
5. Stała dysocjacji i iloczyn jonowy wody.
6. Hydroliza soli – zapis cząsteczkowy i jonowy.
7. Teorie kwasów i zasad (Arrheniusa, Brönsteda-Lowry’ego i Lewisa).
8. Sposoby wyrażania stężeń roztworów.
9. Rozpuszczalność, ciśnienie osmotyczne, izotonia, roztwory koloidalne i równowaga
Gibbsa-Donnana.
Literatura:
Ad. 1 - strona internetowa UM – Katedra i Zakład Chemii Medycznej
Ad. 2. - podręcznik „Chemia analityczna” – część 1 pod red. R. Kocjana
Ad. 3-9 - wykład I
Ćwiczenie 3 – Redoksymetria (jodometria – oznaczanie ilości witaminy C)
1. Obliczanie stopnia utlenienia, reakcje redoks – rozliczanie.
2. Węglowodory: podział, szeregi homologiczne, izomeria, reakcje (węglowodory
nasycone – substytucja; węglowodory nienasycone – addycja fluorowców i związków
typu HX; węglowodory aromatyczne- nitrowanie, chlorowanie i bromowanie).
Literatura:
Ad. 1 - strona internetowa UM – Katedra i Zakład Chemii Medycznej
Ad. 2 – podręczniki:
- Dramiński M. Elementy chemii ogólnej i organicznej
- Kupryszewski J. Wstęp do chemii organicznej
- Mastalerz P. Chemia organiczna
- Morrisom R.K., Boyd R.N. Chemia organiczna
Ćwiczenie 4 – Kompleksometryczne oznaczanie twardości wody (Ca2+, Mg2+)
1. Kompleksometria. Kompleksometryczne oznaczanie jonów wapnia i magnezu.
2. Reakcje grup funkcyjnych (hydroksylowej, aldehydowej, karbonylowej,
karboksylowej i aminowej).
Hydroksylowej: utlenianie alkoholi, reakcja alkoholi z Na i fenoli z NaOH, gliceryny z
Cu(OH)2.
Karbonylowej i aldehydowej: utlenianie aldehydów (próba Tollensa, próba Trommera).
Reakcje addycji (z H2O, ROH, HCN).
Reakcje kondensacji (z dwoma cząsteczkami alkoholu, z aminami pierwszorzędowymi –
zasady Schiffa, z hydrazyną NH2-NH2 i fenylohydrazyną NH2-NH-C6H5).
Karboksylowej: tworzenie soli, estrów i bezwodników kwasowych.
Aminowej: charakter zasadowy amin – reakcja z kwasami, alkilowanie i acylowanie,
rozróżnianie amin I, II, III-rzędowych – reakcja z HNO2.
Literatura
Ad. 1 - strona internetowa UM – Katedra i Zakład Chemii Medycznej
Ad. 2 – podręczniki:
- Dramiński M. Elementy chemii ogólnej i organicznej
- Kupryszewski J. Wstęp do chemii organicznej
- Mastalerz P. Chemia organiczna
- Morrisom R.K., Boyd R.N. Chemia organiczna
Ćwiczenie 5 – Kolorymetria (oznaczanie stężenia Cu2+)
1. Podstawy analizy kolorymetrycznej, prawo Lamberta-Beera.
2. Zasada działania kolorymetru.
3. Izomeria optyczna.
Literatura:
Ad. 1,2 - strona internetowa UM – Katedra i Zakład Chemii Medycznej
Ad. 3 - wykład
Ad. 3 – Mastalerz P. Chemia organiczna
Ad. 3 – Morrisom R.K., Boyd R.N. Chemia organiczna.
Ćwiczenie 6 - Bufory (bufory i pojemność buforowa)
1. Definicja, podział, pH i zasada działania buforów.
Literatura:
Ad. 1 - strona internetowa UM – Katedra i Zakład Chemii Medycznej
Ad. 1. – wykład
Ćwiczenie 7 – Aminokwasy i białka (reakcje)
1. Reakcje charakterystyczne dla aminokwasów i białek.
2. Aminokwasy (podział, reakcje grupy aminowej i karboksylowej, ogrzewanie
aminokwasów α, β, γ………, wiązanie peptydowe).
3. Peptydy i białka (podział, budowa, właściwości, rozdział białek).
Literatura:
Ad. 1 - strona internetowa UM – Katedra i Zakład Chemii Medycznej
Ad. 2,3 – wykład
Ad. 2,3 - Kupryszewski J. Wstęp do chemii organicznej
Ad. 2,3 - Mastalerz P. Chemia organiczna
Ćwiczenie 8 – Chromatografia (identyfikacja i rozdział aminokwasów)
1. Chromatografia (podział, zastosowanie).
2. Budowa nukleozydów, nukleotydów i kwasów nukleinowych.
3. Właściwości fizyczne i chemiczne kwasów nukleinowych.
Literatura:
Ad. 1 - strona internetowa UM – Katedra i Zakład Chemii Medycznej
Ad. 2,3,4 – wykład
Ad. 2,3,4 - Gumińska M. Zarys biochemii ogólnej dla studentów farmacji i analityki
medycznej
Ad. 2,3 – Mastalerz P. Chemia organiczna
Ad. 2,3,4 – Stryer L. Biochemia
Ćwiczenie 9 – Enzymy, kinetyka reakcji
1. Kinetyka reakcji: wyznaczanie stałej szybkości reakcji bez katalizatora i z
katalizatorem.
2. Szybkość reakcji chemicznej.
3. Wpływ stężenia reagentów, temperatury, obecności katalizatorów i odczynu na
przebieg reakcji chemicznej.
4. Enzymy – biokatalizatory.
Literatura:
Ad. 1 - strona internetowa UM – Katedra i Zakład Chemii Medycznej
Ad. 2,3,4 – wykład
Ćwiczenie 10 – Cukry i lipidy (reakcje)
1. Reakcje charakterystyczne węglowodanów i lipidów.
2. Węglowodany (izomeria, podział, właściwości chemiczne).
3. Lipidy (budowa i rodzaje kwasów tłuszczowych, podział i charakterystyka
lipidów).
Literatura:
Ad. 1 - strona internetowa UM – Katedra i Zakład Chemii Medycznej
Ad. 2,3 – wykład
Ad. 2,3 – Kupryszewski J. Wstęp do chemii organicznej.
Ad. 2,3 – Mastalerz P. Chemia organiczna