Hasło rozrzedzenie-ozonowe-dziura

rozrzedzenie ozonowe, dziura ozonowa
(ekologia lasu, podstawowe pojęcia z zakresu ekologii), ubytek ozonu stratosferycznego nad niektórymi
obszarami Ziemi, związany z przekształceniem cząsteczki ozonu do dwuatomowej cząsteczki tlenu pod
wpływem reakcji fotochemicznych zachodzących w atmosferze. Zmniejszenie koncentracji ozonu ma
związek z działaniem freonów dostających się do stratosfery w wyniku działalności człowieka, a także z
procesami naturalnymi zachodzącymi w jej obrębie. Freony pod wpływem promieniowania
ultrafioletowego ulegają fotolizie, w wyniku czego uwalniane zostają atomy chloru, który wchodzi w
reakcję z ozonem, tworząc aktywny tlenek chloru (ClO) oraz dwuatomowy tlen (O2). Następnie reakcja 2
cząsteczek tlenku chloru prowadzi do powstania cząsteczki dwutlenku chloru (ClO2) i uwolnienia
ponownie atomu chloru, który rozbija następną cząsteczkę ozonu. Ponadto dwutlenek chloru sam może
się rozpaść na atom chloru i dwuatomową cząsteczkę tlenu, zgodnie z równaniami reakcji: Cl + O3ClO + O
2; 2ClO ClO2 + Cl; ClO2Cl + O2; Reakcje te przebiegają do całkowitego wyczerpania ozonu lub eliminacji
chloru z atmosfery w wyniku innych reakcji chemicznych. Rozrzedzenie ozonowe jest zagrożeniem życia
na Ziemi, gdyż pozwala na przenikanie do jej powierzchni szkodliwego promieniowania UV (przede
wszystkim promieniowania UV-A o długości fal 400–320 nm), które może doprowadzić do zaburzenia
równowagi ekosystemów wodnych i lądowych. Promieniowanie UV powoduje wymieranie niektórych
organizmów roślinnych i zwierzęcych, prowadząc do eliminacji niektórych ogniw z łańcuchów
troficznych. Wpływa też niekorzystnie na organizm człowieka (wywołuje choroby nowotworowe, choroby
oczu, przyspiesza procesy starzenia się skóry).
ŹRÓDŁO (AUTOR)
Łabno G. (2006): Ekologia. Słownik encyklopedyczny. Wydawnictwo Europa, Wrocław.
Publikacje powiązane tematycznie
Krebs Ch. J. (2011): Ekologia. Eksperymentalna analiza rozmieszczenia i liczebności. Wydawnictwo
Naukowe PWN, Warszawa.;
Mackenzie A., Ball A.S., Virdee S.R. (2005): Ekologia. Krótkie wykłady. Wydawnictwo Naukowe PWN,
Warszawa.;
Odum E. P. (1982): Podstawy ekologii. PWRiL, Warszawa.;
Weiner J. (2003): Życie i ewolucja biosfery. Podręcznik Ekologii Ogólnej. PWN, Warszawa.