wymagania na poszczególne oceny

Wymagania edukacyjne z przyrody dla kl. V
Wymagania na ocenę celującą:
Uczeń :
 realizuje w sposób pełny wymagania zawarte w podstawie programowej
 osiąga sukcesy w konkursach przyrodniczych o randze powiatu i województwa
 twórczo rozwija i dokumentuje własne zainteresowania przyrodnicze
 biegle posługuje się zdobytymi wiadomościami i umiejętnościami w rozwiązywaniu
problemów teoretycznych i praktycznych
 potrafi zastosować posiadaną wiedzę do rozwiązywania zadań i problemów w nowej
sytuacji
 wykazuje się umiejętnością organizowania swojej wiedzy, stawiania pytań,
poszukiwaniem na nie odpowiedzi w lekturze uzupełniającej
Wymagania na ocenę bardzo dobrą:
Uczeń:
 formułuje wnioski z przeprowadzonych doświadczeń
 samodzielnie przeprowadza obserwacje i doświadczenie
 zna i rozumie wszystkie pojęcia wprowadzone na zajęciach oraz potrafi się nimi
posługiwać w różnych sytuacjach
 argumentuje swoje wypowiedzi
 wyjaśnia, co to jest skala, zapisuje skalę różnymi sposobami
 oblicza rzeczywiste odległości między wskazanymi miastami, korzystając z podziałki
liniowej
 podaje przykłady informacji, które można odczytać z mapy poziomicowej
 rozpoznaje na mapie poziomicowej formy terenu
 klasyfikuje wypukłe i wklęsłe formy terenu, wykorzystując przedziały wysokości
 pokazuje na mapie krainy, które tworzą poszczególne pasy ukształtowania powierzchni
Polski
 wyjaśnia, na czym polega ochrona gatunkowa
 opisuje w jaki sposób powstaje smog i kwaśne deszcze
 opisuje krajobraz wybranych parków narodowych
 omawia w jaki sposób powstały jeziora przybrzeżne i w jaki sposób Wisła ukształtowała
krajobraz Żuław
 wyjaśnia w jaki sposób kształtował się krajobraz pojezierny
 wie co to jest krasowienie
 opisuje wygląd jaskini krasowej
 opracowuje plan wycieczki po Warszawie i Krakowie
 wymienia czynniki wewnętrzne i zewnętrzne, które ukształtowały krajobraz Polski
 porównuje krajobraz Tatr Wysokich z krajobrazem Tatr Zachodnich
 omawia rolę poszczególnych części ciała mchu
 rozpoznaje mchy i paprotniki posługując się atlasem roślin
 rozpoznaje typy kwiatostanów wskazane przez nauczyciela
 omawia proces zapylenia i zapłodnienia u roślin
1






porównuje budowę drobinową w ciałach stałych, cieczach i gazach
omawia wzajemne oddziaływania magnesów
podaje przykłady zastosowania przewodnictwa cieplnego ciał stałych
podaje przykłady rozszerzalności temperaturowej ciał stałych, cieczy i gazów
wyjaśnia na czym polega zjawisko dyfuzji w cieczach i gazach
podaje właściwości mechaniczne ciał stałych
Wymagania na ocenę dobrą:
Uczeń:
 zna i rozumie większość pojęć wprowadzonych na zajęciach
 czyta i interpretuje mapy, wykresy, tabele
 wyjaśnia co to jest plan
 oblicza wymiary przedmiotu w różnych skalach
 oblicza odległości na planie na mapie za pomocą podziałki liniowej
 wyjaśnia pojęcie poziomica
 pokazuje na mapie główne dopływy Wisły i Odry
 podaje nazwy największego i najgłębszego jeziora znajdującego się w Polsce
 omawia rolę sił zewnętrznych i wewnętrznych w ukształtowaniu powierzchni Polski
 wymienia nazwy stolic państw graniczących z Polską
 podaje przykłady organizmów objętych ochroną
 wyjaśnia na czym polega ochrona częściowa i ścisła
 wymienia działania człowieka służące ochronie przyrody
 wyjaśnia na czym polega niszcząca działalność morza
 wyjaśnia pojęcia: cieśnina, mierzeja, wydmy ruchome, depresja, trójmiasto, klif, depresja
 wyjaśnia dlaczego morze Bałtyckie jest morzem słabo zasolonym
 wymienia zabytki Gdańska i Warszawy
 opisuje krajobraz wybranego pojezierza
 wymienia ślady zlodowacenia w krajobrazie pojezierzy
 opisuje krajobraz nizin
 wymienia cechy krajobrazu krasowego
 podaje przykłady atrakcji wyżyny Krakowsko – Częstochowskiej
 wyjaśnia w jaki sposób powstają wąwozy
 wymienia rośliny rosnące w Ojcowskim Parku Narodowym
 wyjaśnia, dlaczego roślinność w górach jest rozmieszczona piętrowo
 wyjaśnia jak powstały gołoborza
 wskazuje na mapie pasma górskie tworzące Karpaty
 wymienia cechy krajobrazu wysokogórskiego
 wyjaśnia pojęcia: rośliny nasienne, rośliny nagonasienne i okrytonasienne
 podaje przykłady znaczenia mchów i paprotników
 wyjaśnia, na czym polega rozmnażanie płciowe roślin
 opisuje rolę poszczególnych części kwiatu
 wyjaśnia znaczenie pojęć zapłodnienie i zapylenie
 podaje przykłady grzybów jedno i wielokomórkowych
2



opisuje ułożenie drobin w ciałach stałych, cieczach i gazach
porównuje właściwości ciał stałych i cieczy w zakresie kształtu i ściśliwości
wyjaśnia pojęcia: przewodnik ciepła, izolator ciepła oraz podaje przykłady przewodników
i izolatorów
Wymagania na ocenę dostateczną:
Uczeń:
 popełnia błędy, które potrafi samodzielnie poprawić po uwagach nauczyciela
 wyciąga podstawowe wnioski
 samodzielnie rozwiązuje proste zadania
 prawidłowo stosuje większość podstawowych terminów nauk przyrodniczych
 oblicza wymiary przedmiotu w skali
 wyjaśnia, co to jest podziałka liniowa
 oblicza odległość rzeczywistą za pomocą skali liniowej wykorzystując cyrkiel lub linijkę
 wyjaśnia pojęcia: wysokość bezwzględna, wysokość względna
 omawia barwy stosowane na mapach hipsometrycznych
 wymienia nazwy pasów ukształtowania powierzchni Polski
 podaje i pokazuje na mapie najwyżej i najniżej położone miejsca w Polsce
 wskazuje na mapie bieg rzeki od źródła do ujścia
 wskazuje na mapie największe i najgłębsze jezioro w Polsce
 wymienia nazwy krajów sąsiadujących z Polską
 wymienia formy ochrony przyrody w Polsce
 wymienia źródła zanieczyszczeń wody i powietrza
 rozpoznaje niektóre zwierzęta i rośliny chronione
 podaje przykłady organizmów występujących w Morzu Bałtyckim
 podaje typy wybrzeży morskich
 wskazuje na mapie jeziora przybrzeżne i opisuje w jaki sposób powstały
 wymienia cechy krajobrazu pojezierzy
 wymienia zabytki, które warto zwiedzić w Warszawie, Krakowie i Gdańsku
 porównuje typ krajobrazu wyżyn: Śląskiej, Krakowsko - Częstochowskiej, Lubelskiej
 wyjaśnia pojęcia związane z krajobrazem wysokogórskim
 wymienia pietra roślinne w Tatrach
 podaje cechy pogody w górach
 wyjaśnia co to są gołoborza i jak powstają
 omawia budowę mchu
 podaje funkcje korzeni, łodygi i liści
 wymienia grzyby jadalne i trujące
 podaje sposoby rozprzestrzeniania się nasion
 podaje przykłady ciał stałych, cieczy i gazów
 rozpoznaje stan skupienia substancji na podstawie ułożenia drobin
 bada oddziaływanie magnesu
 podaje przykłady ściśliwości gazów wykorzystywanych w życiu codziennym
3
Wymagania na ocenę dopuszczającą:
Uczeń:
 potrafi wyjaśnić z pomocą nauczyciela proste pojęcia przyrodnicze
 rozwiązuje proste zadania, korzystając z pomocy nauczyciela
 wykonuje rysunek przedmiotu w podanej skali, wie co to jest plan i skala
 wymienia formy wypukłe i wklęsłe
 odczytuje wysokości względne i bezwzględne z rysunku
 przyporządkowuje barwy hipsometryczne do odpowiadających im form powierzchni
 wskazuje na mapie miasta, rzeki, jeziora najgłębsze i największe
 pokazuje na mapie pasy ukształtowania powierzchni Polski
 wymienia przykłady drzew iglastych i liściastych
 pokazuje na mapie kraje sąsiadujące z Polską
 wymienia 2–3 formy ochrony przyrody w Polsce
 wymienia cechy krajobrazu nadmorskiego, pojezierzy, nizinnego, wyżynnego i górskiego
 wymienia zabytki Krakowa, Warszawy i Gdańska
 wie w jaki sposób powstały pojezierza
 wskazuje na mapie najwyższe szczyty Gór Świętokrzyskich, Sudetów i Tatr
 wymienia kilka cech krajobrazu wysokogórskiego
 podaje cechy pogody w górach
 wskazuje na rysunku części budowy mchu
 wymienia funkcje korzeni, łodygi i liści
 podaje przykłady sposobów rozprzestrzeniania nasion znajdujących się w owocach
 podaje nazwy części grzybów
 wymienia znaczenie mchów i paprotników
 podaje przykłady ciał stałych, cieczy i gazów
 rysuje ułożenie drobin w ciałach stałych, cieczach i gazach
 podaje przykłady ciał twardych, kruchych, sprężystych i plastycznych
 wskazuje bieguny magnetyczne w magnesie
 podaje przykłady ciał stałych dobrze i źle przewodzących ciepło
 opisuje, popierając przykładami, zjawisko dyfuzji w gazach
Ocenę niedostateczny otrzymuje uczeń, który:
nie opanował wiadomości i umiejętności na ocenę dopuszczającą
4