Nazwa jednostki prowadzącej kierunek

Nazwa jednostki prowadzącej
Wyższa Szkoła Medyczna w Białymstoku,
kierunek:
Wydział Ogólnomedyczny
Nazwa kierunku:
Fizjoterapia
Poziom kształcenia:
Pierwszy
Profil kształcenia:
Praktyczny
Moduły wprowadzające / wymagania wstępne:
Nazwa
modułu
(przedmiot
lub
grupa przedmiotów):
Osoby prowadzące:
Biologia
Anatomia prawidłowa człowieka
lek. A. Paszkowska
10 ECTS
Forma
studiów
/liczba
godzin
F-1-P-APC-01
studia
studia
Liczba
stacjonarne
niestacjonarne
punktów
w/ćw
w/ćw
ECTS
Zajęcia zorganizowane:
45h/105h
30h/60h
5
Praca własna studenta:
150h
210h
5
/liczba punktów ECTS:
Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim:
udział w wykła-
15*3h
dach
15*2h
udział w ćwicze-
35*3h
niach
20*3h
konsultacje
4*2h
3,5
158h
RAZEM:
Bilans nakładu pracy studenta:
1,5
98h
Samodzielna praca studenta:
przygotowanie do
90h
ćwiczeń
110h
przygotowanie do
30h
kolokwiów
60h
przygotowanie do
30h
egzaminu
40h
RAZEM:
5
150h
210h
Cele modułu:
Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów z budową narządów i układów organizmu
ludzkiego ze szczególnym uwzględnieniem budowy i biomechaniki narządu ruchu oraz
zrozumienie funkcji i roli tego narządu w prawidłowym funkcjonowaniu człowieka.
Zastosowanie poznanej wiedzy z zakresu budowy i czynności organizmu człowieka
w praktycznej działalności fizjoterapeuty.
Efekty kształcenia:
Odniesienie do
Przedmiotowy
kierunkowych
Efekty kształcenia
efekt kształcenia
efektów kształcenia
P_W01
Charakteryzuje podstawowe pojęcia z zakresu anatomii K_W02
prawidłowej człowieka
P_W02
Opisuje budowę anatomiczną i biomechanikę aparatu K_W02
ruchu człowieka
P_W03
Objaśnia zasady budowy, topografii oraz funkcji innych K_W02
układów i narządów
P_W04
Rozpoznaje
zasadnicze
struktury
anatomiczne K_W02
w atlasach, na szkielecie i fantomach
P_W05
Rozpoznaje podstawowe struktury anatomiczne doty- K_W02
czące układu biernego i czynnego ruchu na osobniku
żywym
P_U01
Umie rozpoznawać struktury anatomiczne na obrazach K_U01
uzyskanych przy pomocy różnych rodzajów obrazowania przyżyciowego / RTG, CT, MRI/
P_U02
Umie wyjaśnić współzależności w funkcjonowaniu K_U01
poszczególnych układów i narządów
P_U03
Łączy struktury anatomiczne z ich znaczeniem klinicz- K_U01
nym w warunkach zdrowia i choroby
P_U04
K_U02
Stosuje metody postępowania w pracy z osobami cho- K_U01
rymi
i
w zakresie
niepełnosprawnymi,
stosowania
przede
badań
wszystkim K_U02
fizykalnych K_U07
i fizjoterapeutycznych w profilaktyce oraz w celach K_U23
leczniczych
P_K01
Posiada
predyspozycje
z ludźmi
chorymi,
psychofizyczne
poprawnie
do
pracy K_K13
przeprowadza
i demonstruje ćwiczenia fizyczne z tymi osobami
P_K02
Wykonuje
wszelkie
zabiegi
fizjoterapeutyczne K_K20
w zależności od wskazań i stanu zdrowia pacjenta
P_K03
Współpracuje
ze
specjalistami
biorącymi
udział K_K09
w leczeniu pacjenta
P_K04
K_K12
Przygotowuje merytorycznie do pracy z osobami K_K21
w różnym wieku, które chcą korzystać z rekreacji ruchowej
Wiedza - student:
•
Charakteryzuje podstawowe pojęcia z zakresu anatomii prawidłowej człowieka.
•
Opisuje budowę anatomiczną i biomechanikę aparatu ruchu człowieka.
•
Objaśnia zasady budowy, topografii oraz funkcji innych układów i narządów.
•
Rozpoznaje zasadnicze struktury anatomiczne w atlasach, na szkielecie i fantomach.
•
Rozpoznaje podstawowe struktury anatomiczne dotyczące układu biernego i czynnego
ruchu na osobniku żywym.
Umiejętności - student:
•
Umie rozpoznawać struktury anatomiczne na obrazach uzyskanych przy pomocy różnych
rodzajów obrazowania przyżyciowego / RTG, CT, MRI/
•
Umie wyjaśnić współzależności w funkcjonowaniu poszczególnych układów i narządów.
•
Łączy struktury anatomiczne z ich znaczeniem klinicznym w warunkach zdrowia
i choroby.
•
Stosuje metody postępowania w pracy z osobami chorymi i niepełnosprawnymi, przede
wszystkim w zakresie stosowania badań fizykalnych i fizjoterapeutycznych w profilaktyce
oraz w celach leczniczych.
Kompetencje społeczne – student:
•
Posiada predyspozycje psychofizyczne do pracy z ludźmi chorymi, poprawnie
przeprowadza i demonstruje ćwiczenia fizyczne z tymi osobami.
•
Wykonuje wszelkie zabiegi fizjoterapeutyczne w zależności od wskazań i stanu zdrowia
pacjenta.
•
Współpracuje ze specjalistami biorącymi udział w leczeniu pacjenta.
•
Przygotowuje merytorycznie do pracy z osobami w różnym wieku, które chcą korzystać
z rekreacji ruchowej.
Forma zajęć/metody dydaktyczne:
Wykład, ćwiczenia
Forma i warunki zaliczenia przedmiotu w odniesieniu do efektów kształcenia.
Nr efektu
Metody weryfikacji efektu kształcenia
kształcenia Formujące:
Podsumowujące:
P_W01
Zaliczenie każdego ćwiczenia (wej- Egzamin pisemny – student generuje /
P_W02
ściówka/odpowiedź ustna/ sprawdzian rozpoznaje odpowiedź (esej, raport;
P_W03
praktyczny), ocena aktywności studen- krótkie strukturyzowane pytania /SSQ/;
P_W04
ta w czasie zajęć, ocena przygotowania test wielokrotnego wyboru /MCQ/; test
P_W05
do zajęć,
kolokwium/ zaliczenie wielokrotnej odpowiedzi /MRQ/; test
cząstkowe
dopasowania; test T/N; test uzupełniania odpowiedzi)
P_U02
Ocena aktywności studenta w czasie Mini-CEX (mini – clinical examination)
zajęć, obserwacja pracy studenta
P_U03
w czasie zajęć, sprawdzanie wiedzy Realizacja zleconego zadania
P_U04
w czasie ćwiczeń, ocena wyciąganych
P_U01
Projekt, prezentacja
wniosków z eksperymentów
P_K01
Dyskusja w czasie ćwiczeń
P_K02
P_K03
Przedłużona obserwacja przez opiekuna / nauczyciela prowadzącego
Ocena 360° (opinie nauczycieli, kolegów/koleżanek, pacjentów, innych
współpracowników)
P_K04
Samoocena ( w tym portfolio)
Treści programowe:
Wykłady: studia stacjonarne - 45 godzin / po 3 godz. na każdy temat /
i niestacjonarne – 30 godzin / po 2 godz. na każdy temat/
1. Wprowadzenie do przedmiotu – podstawowe pojęcia w anatomii. Budowa ciała ludzkiego oraz jego układy. Okolice i linie ciała ludzkiego. Określenie orientacyjne
w przestrzeni – płaszczyzny i osie ciała.
2. Ogólne wiadomości o budowie aparatu ruchu i jego podział. Ogólna budowa kości
i ich rola biologiczna. Rozwój i wzrost kości. Kształt kości. Podział kośćca. Rodzaje
połączeń kości – połączenia ciągłe i wolne. Szczegółowy opis budowy stawu – stałe
i dodatkowe składniki stawu. Kryteria podziału stawów
3. Czaszka – budowa ogólna. Kości mózgoczaszki.
4. Kości twarzoczaszki. Jamy i doły czaszki. Połączenia kości czaszki.
5. Ogólne wiadomości o rodzajach i budowie mięśni. Narządy dodatkowe mięśni. Ogólne wiadomości o czynnościach mięśni (czynniki warunkujące skurcze mięśni, kierunek działania mięśni, synergistyczne i antagonistyczne działanie mięśni). Charakterystyka mięśni poprzecznie prążkowanych: podział topograficzny mięśni, specjalizacja
czynnościowa (wpływ na bierny aparat ruchu, na czynności oddechowe, na procesy
wydalnicze).
6.
Mięśnie głowy – mimiczne – położenie, przyczepy, czynność.
7.
Mięsnie żucia – przyczepy i czynność na staw skroniowo-żuchwowy.
8. Mięśnie szyi – podział na grupy, wymienić, przyczepy i czynność. Powięzie
i przestrzenie międzypowięziowe szyi. Trójkąty szyi.
9. Mięśnie głębokie grzbietu z uwzględnieniem mięśni podpotylicznych .
10. Budowa i biomechanika stawów głowy i stawów kręgosłupa szyjnego.
11. Wprowadzenie do neuroanatomii. Funkcja układu nerwowego: pojęcie neuronu, zwoju, splotu, efektora, drogi nerwowej, ośrodki nerwowe. Podział układu nerwowego.
Ogólny podział mózgowia, ukształtowanie kory mózgowej, ośrodki korowe, jądra
podkorowe. Ogólna budowa międzymózgowia. Ośrodki podkorowe. Podwzgórze jako
nadrzędny ośrodek układu neurodokrewnego.
12. Pień mózgu i jego ośrodki. Budowa i czynność móżdżku. Rdzeń kręgowy: budowa
i ośrodki. Opony, przestrzenie podoponowe mózgowia i rdzenia kręgowego, płyn mózgowo-rdzeniowy. Unaczynienie mózgowia i rdzenia kręgowego.
13. Budowa nerwu rdzeniowego. Układ piramidowy i pozapiramidowy. Zespoły uszkodzenia. Drogi czucia powierzchownego i głębokiego.
14. Budowa, podział i czynność układu autonomicznego. Różnice między układem somatycznym i autonomicznym. Narządy zmysłów ze szczególnym uwzględnieniem budowy receptorów wzroku, słuchu, i wrażeń związanych z ruchami głowy i położeniem
ciała w przestrzeni. Droga bodźca świetlnego, słuchowego i bodźców pochodzących
z narządu lokomocyjnego.
15. Nerwy czaszkowe – przebieg i zakres unerwienia.
Ćwiczenia: studia stacjonarne - 105 godzin / po 4 lub 3 godz. na każdy temat/
i niestacjonarne – 60 godzin / po 2 godz. na każdy temat/
1. Kręgosłup – budowa typowego kręgu. Budowa kręgów w poszczególnych odcinkach
kręgosłupa. Krzywizny kręgosłupa. Budowa klatki piersiowej. Połączenia w obrębie
kręgosłupa oraz połączenie kręgosłupa z czaszką. Podstawy anatomii radiologicznej
tułowia.(4)
2. Kończyna górna – budowa kości obręczy (łopatka i obojczyk) i wolnej kończyny górnej (kość ramienna, łokciowa, promieniowa, kości nadgarstka – wymienić, kości śródręcza i palców).(4)
3. Połączenia kości kończyny górnej. Połączenia obręczy kończyny górnej i wolnej kończyny górnej z uwzględnieniem powierzchni stawowych, więzadeł (w stawie ramiennym, łokciowym, promieniowo-nadgarstkowym. Biomechanika tych stawów. Pozostałe nazwy stawów i kości je tworzące oraz ruchy w nich wykonywane Podstawy
anatomii radiologicznej układu kostnego kończyny górnej.(4)
4. Kończyna dolna – budowa kości obręczy (kość miedniczna) i wolnej kończyny dolnej
(kość udowa, piszczelowa, strzałkowa, kości stepu – dokładnie kość skokowa
i piętowa, pozostałe wymienić, kości śródstopia i palców).(4)
5. Połączenia kości kończyny dolnej. Budowa miednicy. Połączenia wolnej kończyny
dolnej – dokładna budowa stawu biodrowego, kolanowego, skokowo-goleniowego
i skokowo-piętowo-łódkowy. Biomechanika tych stawów. Pozostałe stawy wymienić
i jakie kości tworzą oraz ruchy w nich zachodzące. Wybrane zagadnienia z anatomii
rentgenowskiej i innych metod obrazowych.(4)
6. Ogólna budowa mięśni. Mięśnie powierzchowne grzbietu – przyczepy i czynność.(3)
7. Mięśnie klatki piersiowej – grupy mięśni ich przyczepy i czynność. Mechanika oddychania.(4)
8. Mięśnie obręczy kończyny górnej oraz mięśnie ramienia – przyczepy, czynność. Jama
pachowa(3)
9. Mięśnie przedramienia – grupy, przyczepy i czynność. Mięśnie ręki – wymienić
i czynność. Dół łokciowy. Kanał nadgarstka.(3)
10. Ściany jamy brzusznej. Dno miednicy. Miejsca zmniejszonej oporności.(3)
11. Mięśnie obręczy kończyny dolnej – przyczepy i czynność. Kanał pachwinowy
i udowy.(3)
12. Mięśnie uda - przyczepy, czynność.(3)
13. Mięsnie podudzia – przyczepy i czynność. Dół podkolanowy. Kanał kostki przyśrodkowej (3)
14. Mięśnie stopy – wymienić, czynność.(3)
15. Biomechanika stawów kończyny dolnej. (3)
16. Splot szyjny – budowa, położenie, nerwy krótkie i długie oraz zakres ich unerwienia
(4)
17. Splot ramienny – budowa, położenie, nerwy krótkie i długie oraz zakres ich unerwienia. Zespoły uszkodzenia nerwów kończyny górnej.(4)
18. Nerwy międzyżebrowe – budowa, położenie i unerwienie (ruchowe, czuciowe). Splot
lędźwiowy – budowa, położenie, zakres unerwienia poszczególnych nerwów, objawy
porażenia.(4)
19. Splot krzyżowy – budowa, położenie, zakres unerwienia. Zespoły uszkodzenia nerwów kończyny dolnej.(4)
20. Unerwienie czuciowe skóry całego ciała.(4)
21. Pojęcie śródpiersia i zawartość. Zewnętrzna i wewnętrzna budowa serca .Zastawki
serca. Osierdzie. Unaczynienie i unerwienie serca. (3)
22. Układ naczyniowy – Schemat obiegu krwi. Przebieg głównych naczyń tętniczych
i żylnych. Topografia żył skórnych.(4)
23. Układ limfatyczny – przebieg głównych naczyń, położenie i budowa węzłów chłonnych oraz narządów limfatycznych.(4)
24. Układ oddechowy- budowa ogólna jamy nosowej, gardła. Budowa i funkcja krtani.
Tchawica, płuca i opłucna – ogólna budowa. Topografia drzewa oskrzelowego. Mechanika oddychania.(4)
25. Ogólna budowa i funkcja poszczególnych odcinków przewodu pokarmowego.(3)
26. Gruczoły układu pokarmowego – ogólna budowa i funkcja.(3)
27. Układ moczowy – budowa, położenie, czynność.(3)
28. Układ płciowy męski – położenie, budowa i czynność.(3)
29. Układ płciowy żeński – położenie, budowa i czynność.(3)
30. Gruczoły dokrewne – położenie, budowa i czynność (zwrócenie szczególnej uwagi na
gruczoły mające wpływ na układ kostny i wysiłek fizyczny.(4)
Literatura podstawowa:
1. Anatomia tom I i II - Zofia Ignasiak – Urban & Partner, Wrocław 2007
2. Anatomia człowieka. Podręcznik i atlas dla studentów licencjatów medycznychE. Suder, S. Brużewicz- wyd. 2- Wydawnictwo Medyczne Górnicki
3. Anatomia Człowieka – Narkiewicz O., Moryś J. – Wydawnictwo Lekarskie PZWL,
Warszawa 2010
4. Anatomia Człowieka (podręcznik dla studentów) – Woźniak W. – Urban & Partner,
Wrocław 2001
5. Anatomia Czynnościowa – Maciejewski R., Torres K. – Wydawnictwo Czelej Sp.
z o.o., Lublin 2007
6. Atlasy
a) Atlas Anatomii Człowieka tom I i II – Sobotta – Urban & Partner. Wrocław 2006
b) Atlas Anatomii Człowieka tom I-III – Prometeusz – MedFarm Polska. Wrocław 2009
c) Atlas Anatomii Człowieka tom I i II– Kopf-Maier P., - PZWL, Warszawa 2002
Literatura uzupełniająca:
1. Anatomia – podręcznik dla studentów – Gray -Urban & Partner, Wrocław 2010-07-29
2. Anatomia Człowieka – Sokołowska-Pituchowa J. – PZWL, Warszawa 2006
3. Anatomia Człowieka – Bochenek A., Reicher M. tom I-V – PZWL, Warszawa 2006
4. Fotograficzny Atlas Anatomii Człowieka – Mc Minn – Urban & Partner, Wrocław
2006
Program opracował/a, data
opracowania programu