Style uczenia się Motywując dziecko do nauki, warto wskazać mu

Style uczenia się
Motywując dziecko do nauki, warto wskazać mu możliwość dostosowania różnych technik
przyswajania wiedzy do indywidualnych predyspozycji. Największy wpływ na uczenie się i
zapamiętywanie informacji ma dominacja poszczególnych zmysłów. Aby nauka była przyjemna i
skuteczna, konieczne będzie rozpoznanie jednego z czterech podstawowych wzorców uczenia się.
Typ wzrokowy wrażliwy jest na bodźce wizualne, najłatwiej zapamiętuje barwy, kształty, wielkość i
czcionkę tekstu, umiejscowienie obiektów w przestrzeni. W nauce pomoże mu tworzenie własnych
notatek oraz wyróżnianie ważnych elementów kolorami lub pogrubioną czcionką a także
korzystanie z map, wykresów i rycin. Wzrokowcowi może przeszkadzać w nauce nieporządek
panujący na biurku czy w pokoju, ponieważ zbyt duża ilość bodźców wzrokowych rozprasza jego
uwagę. Warto zatem rozpoczynać odrabianie lekcji od uporządkowania miejsca pracy. Wzrokowiec
może podczas nauki słuchać muzyki i nie powinno to wpłynąć na jego zdolność przyswajania
wiedzy.
Słuchowiec najlepiej uczy się poprzez wymianę zdań, zadawanie pytań oraz rozmowę z
rówieśnikami, nauczycielami lub rodzicami. W zapamiętywaniu pomoże mu powtarzanie
informacji na głos lub słuchanie kogoś innego, czyli nauka w grupie. Największą zaletą tego stylu
przyswajania wiedzy jest łatwość nauki języków obcych. Słuchowiec nie powinien słuchać muzyki
podczas nauki, ponieważ powoduje to nadmiar bodźców i utrudnia zapamiętywanie.
Nietrudno dostrzec, że większość szkolnych aktywności sprzyja właśnie wzrokowcom bądź
słuchowcom. Korzystanie z map, wykresów i rycin, szukanie informacji w podręczniku bądź
zapisywanie ich na tablicy – to techniki ułatwiające zdobywanie wiedzy wzrokowcom; wykład
nauczyciela, dyskusja, omówienie problematycznego zagadnienia i głośne czytanie fragmentów
podręcznika – to elementy nauki korzystne dla słuchowców.
Osoby preferujące pozostałe dwa style uczenia się – dotykowy oraz kinestetyczny – mogą mieć
trudność w przystosowaniu się do szkolnych obowiązków. Problemy z nauką nie muszą być zatem
efektem braku zdolności, dyscypliny lub lenistwa, ale mogą wynikać z niedostosowania pewnych
naturalnych tendencji ucznia do dominujących w szkole technik nauki.
Dotykowiec (czuciowiec) wrażliwy jest przede wszystkim na różnorodne, powiązane ze sobą
doznania fizyczne oraz uczucia. Dobrze zapamiętuje informacje, z którymi wiążą się jakieś bodźce
emocjonalne, na przykład zapisane w wyrazie twarzy, gestykulacji czy modulacji głosu rozmówcy.
Naukę może ułatwić mu samodzielne zapisywanie lub przepisywanie informacji lub szkicowanie
map myśli i skojarzeń. W nauce języków obcych czuciowcom pomoże wykonywanie czynności, z
którymi związane są poszczególne słówka lub trzymanie w rękach przedmiotów i powtarzanie ich
obcojęzycznych nazw. Skuteczne może okazać się ponadto słuchanie nagrań i oglądanie filmów, w
których wyraźnie zaznaczone są emocje rozmówców. Podczas odpowiedzi przy tablicy lub
rozwiązywania testu dotykowcom łatwiej skupić się, kiedy trzymają lub obracają w dłoniach jakiś
przedmiot, na przykład długopis lub kredę.
Ostatni z typów, kinestetyk, czasami utożsamiany z dotykowcem, potrzebuje dużej przestrzeni do
nauki. Trudno będzie mu zatem przyswajać wiedzę w szkolnej ławce. Czasami jego skłonności do
wiercenia się, bujania na krześle lub częstego wstawania podczas lekcji niesłusznie identyfikuje się
się z brakiem dyscypliny bądź nadpobudliwością. W przypadku kinestetyka ruch jest mechanizmem
wspomagającym naukę.
Kinestetyk łatwiej zapamiętuje informacje, kiedy jest w ruchu; może uczyć się i powtarzać
informacje, chodząc wzdłuż korytarza, bujając się na huśtawce, a nawet uprawiając sport. Kiedy
jednak nauka lub odrabianie lekcji wymagają większej dyscypliny i pracy przy biurku, wykonanie
zadania ułatwią mu krótkie przerwy, podczas których będzie mógł się przemieścić lub zrobić jakieś
ćwiczenie fizyczne. Zarówno czuciowcom, jak i kinestetykom pomoże w nauce sama czynność
przepisywania lub zapisywania informacji, nawet jeżeli nie będą później korzystać z notatek.
Wymienione style uczenia się są w istocie modelami, które mogą się wzajemnie przenikać. Każdy
człowiek poznaje otaczający go świat wszystkimi dostępnymi mu zmysłami, dlatego aby w pełni
wykorzystać indywidualne zdolności i predyspozycje, warto zidentyfikować nie tylko zmysł
dominujący, ale i zmysły uzupełniające oraz urozmaicać naukę różnorodnymi ćwiczeniami.
Literatura
Angelow B., Jak się uczyć skutecznie, szybko i przyjemnie, Poznań 2001.
Czerniawska E., Ledzińska M, Ja i moja pamięć: o użytecznych strategiach uczenia się, Warszawa 1994.
Dudley G.A., Jak podwoić skuteczność uczenia się. Techniki sprawnego zapamiętywania i przywoływania informacji, Łódź 2001.
Pietrasiński Z., Sztuka uczenia się, Warszawa 1990.
Rudniański J., Jak się uczyć?, Warszawa 2001.