endotribune - Dental Tribune International
Transkrypt
endotribune - Dental Tribune International
DTP0610_17_ET01 16.06.10 11:08 Seite 1 ENDO TRIBUNE The World’s Endodontic Newspaper · Polish Edition CZERWIEC 2010 VOL. 3, NR 2 Praktyka Praktyka Opinie Leczenie zębów trzonowych szczęki Całościowa ocena pierwotnego leczenia endodontycznego Być Dawidem w kraju Goliatów... 4Strona 3 4Strona 4 4Strona 6 Naczelna Rada Lekarska pomoże lekarzom, którzy ucierpieli w wyniku powodzi Prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej przeprowadziło głosowanie w sprawie złożenia wniosku o wydanie pozwolenia na zorganizowanie i przeprowadzenie zbiórki publicznej na rzecz dentystów-powodzian. W związku z sytuacją powodziową w kraju, Prezes NRL Maciej Hamankiewicz zwrócił się z prośbą o przesyłanie do Naczelnej Izby Lekarskiej wszelkich informacji o lekarzach i lekarzach dentystach, którzy ucierpieli w wy- Fot.: Ronfromyork Badania „Simplyhealth” pokazują, że 43% Brytyjczyków opóźnia leczenie dentystyczne z obawy przed wysokimi kosztami. Spośród tej grupy u 35% osób wykryto komplikacje powiązane z zaniedba- konieczności niesienia pomocy i wsparcia innym, szczególnie tym lekarzom, którzy utracili wszystko: swój dom, dobytek, pracę” – podkreśla szef samorządu lekarskiego. Niektóre okręgowe izby lekarskie pomagają lekarzom, organizując zbiórki sprzętu i pomoc fi- AD Sukces wymaga innowacji! Kodak 3D - najchętniej wybierana tomografia w Polsce System Kodak 9000 Kompleksowe rozwiązanie dla najbardziej wymagających. Pantomografia, Tomografia i Cefalometria – 3 rozwiązania w jednym plus możliwość obrazowania całej szczęki lub żuchwy. niami w zakresie jamy ustnej, np. 26% cierpi na przewlekłą próchnicę, a 19% z nich usunięto co najmniej 1 ząb. Ankieta wykazała również, że 39% Brytyjczyków zapłaciło za leczenie dentystyczne więcej niż £ 50, używając karty kredytowej, a 2% zaciągnęło na ten cel pożyczkę albo kredyt. James Glover – sekretarz „Simplyhealth” podkreśla pozytywne aspekty nowego planu zdrowotnego, który pozwoliłby pacjentom na rozłożenie w czasie kosztów leczenia. „To bardzo niepokojące, że pacjenci pożyczają pieniądze, aby zapłacić za leczenie, a niektórzy je opóźniają, co skutkuje bólem i często długotrwałymi zaniedbaniami w zakresie zdrowia jamy ustnej” – podkreśla Glover. ET Aparat Kodak 9500 Niezrównany Tomograf Wiązki Stożkowej. Trójwymiarowe obrazowanie w średnim i WIELKIM formacie. Pole obrazowania: 184 x 206 mm ra – e i m Pre ie lk ww Pacjenci specjalnych potrzeb Suffolk Community Healthcare (SCH) to pierwsze miejsce we wschodniej Anglii, które zatrudnia dentystów zajmujących się opieką nad pacjentami ze specjalnymi potrzebami. Dr Ganga Allen jest jednym ze specjalistów, którzy zapewniają leczenie dorosłym pacjentom, niepełnosprawnym fizycznie lub psychicznie, mającym problemy psychiczne lub skomplikowane warunki choroby. Dr. Allen posiada wieloletnie doświadczenie w zakresie leczenia najbardziej skomplikowanych przypadków, w któ- nansową. „Będziemy na bieżąco koordynować napływ informacji z izb okręgowych i wystąpimy do odpowiednich instytucji o możliwość udzielenia poszkodowanym pomocy finansowej. Zrobimy wszystko, co w naszej mocy, aby lekarze potrzebujący pomocy, otrzymali ją jak najszybciej” – zapowiada Hamankiewicz. ET niku powodzi. „Prosimy o wszelkie informację dotyczące lekarzy, którzy w wyniku powodzi utracili możliwość prowadzenia praktyki lekarskiej, a ich gabinety zostały Brytyjczycy odkładają swoje wizyty u dentysty Wg przeprowadzonej niedawno wśród Brytyjczyków ankiety, obywatele tego kraju odkładają wizyty u dentysty, ponieważ ze względów finansowych nie mogą sobie na nie pozwolić. zniszczone. W tych przypadkach powinniśmy reagować natychmiast, udzielając niezbędnej pomocy. Nie wolno nam pozostać obojętnym wobec lekarzy, którzy nie mają gdzie wrócić” – powiedział Hamankiewicz. „W sytuacji, kiedy kraj dotyka taka tragedia, nie wolno nam zapominać o rych pacjent może potrzebować leków uspokajających albo akupunktury, aby się zrelaksować i zredukować poziom odczuwanego stresu, co ułatwi dentyście wykonanie czynności profilaktycznych, diagnostyki i leczenia. • Kodak - najczęściej kupowane pantomografy cyfrowe • Najłatwiejsze w obsłudze aparaty pantomograficzne • Najbardziej kompletna oferta aparatów pantomograficznych na rynku – rata już od 1580 pln miesięcznie • Polskie oprogramowanie KODAK 8000 C ie • Komfortowy program finansowy • Najniższa dawka promieniowania KODAK 8000 Jill Scutt – kierownik kliniczny SCH powiedział: „Tego rodzaju wyspecjalizowanie prowadzonej praktyki to pomysł nowy, który został wprowadzony stosunkowo niedawno. Wiele jednak wskazuje na to, że to pomysł niezwykle potrzebny i ceniony przez pacjentów”. ET im ac fo r m KODAK 9000 KODAK 9000 3D Optident S. J., 53-032 Wrocław, ul. Jeździecka 12 tel. 071 781 84 62, 0501 242 101, www.kodakdental.pl Optident Wyłączny Dystrybutor Kodak Dental Systems Equipment w Polsce. KODAK 9000 C KODAK 9000 C 3D KODAK 9500 DTP0610_18_ET02 16.06.10 11:28 Seite 2 2 Opinie ENDO TRIBUNE Polish Edition Wybór narzędzi kanałowych – dlaczego najważniejsza jest geometria? L. Stephen Buchanan, USA Po wprowadzeniem pilników maszynowych nowym obszarem badań w dziedzinie opracowywania kanałów korzeniowych stało się przyspieszenie tempa skrawania. Doświadczeni klinicyści zaczęli obserwować przypadki przepełnienia kanałów na skutek transportacji, ich skrócenia, nadmiernego poszerzenia otworów wierzchołkowych, zbyt szerokiego opracowania w okolicy koronowej i złamań związanych z cyklicznym zmęczeniem materiału, które nie zdarzały się podczas pracy z bezpieczniejszymi, choć wolniejszymi pilnikami. Podstawowym problemem, jaki pojawiał się przy wyborze narzędzia, stawał się dylemat: bezpiecznie czy szybko? Narzędzia o ściętych krawędziach i zaokrąglonym wierzchołku były znacznie bezpieczniejsze pod względem ryzyka transportacji, jednak pilniki o ostrych krawędziach i wierzchołkach tnących zapewniały szybsze skrawanie. Pojawienie się pilników GTX z technologią M-Wire wyeliminowało konieczność dokonywania trudnego wyboru między bezpieczeństwem i szybkością. Były to pierwsze maszynowe narzędzia kanałowe, zapewniające szybką preparację przy jednoczesnej eliminacji ryzyka transportacji i złamania narzędzi (Ryc. 1). Ryc. 1: Pilnik GT Series X. Należy zwrócić uwagę na maksymalną średnicę trzonka wynoszącą 1 mm, zaokrąglony wierzchołek, większy kąt krawędzi tnącej i zmienną szerokość ścięcia. Szerokość ścięcia krawędzi w okolicy wierzchołka i trzonka jest o połowę mniejsza niż w środkowym odcinku krawędzi tnących, co pozwala na szybkie cięcie bez zjawiska transportacji. M-Wire – nowy romboedryczny stop NiTi wykorzystywany w pilnikach GTX pozwolił na radykalne zwiększenie odporności narzędzi na zmęczenie cykliczne. Faza R (optymalny obszar pomiędzy fazą austenitu i fazą martenzytu stopu NiTi) stanie się zapewne nowym standardem przemysłowym pod względem problemu zmęczenia cyklicznego materiałów. Nie rozwiąże to jednak nigdy dylematu budowy geometrycznej pilników endodontycznych. Ścięcie krawędzi tnących pilników GTX zoptymalizowano w ten sposób, że szerokość ścięcia nie jest stała na całej długości narzędzia. Ta geometryczna zmiana znacznie poprawia wydajność preparacji bez zmiany przebiegu kanału, czego nie można uzyskać, stosując pilniki bez ścięcia krawędzi (Ryc. 2). Ponadto zmniejszony kąt nachylenia Wynalazek jest rezultatem wspólnej pracy naukowców z Uniwersytetu Showa pod przewodnictwem pioniera kreacji humanoidów – Atsuo Takanishi, profesora Uniwersytetu Waseda. „Mecha- niczny pacjent” jest kobietą, potrafi rozmawiać z dentystą, wydzielać ślinę, kichać, otwierać i zamykać usta. Mająca 157 cm wzrostu Hanako to efekt pracy Tmsuk, a wszystkie jej cechy medyczne opracowano w laboratoriach uniwersytetu uczestniczącego w projekcie. Zęby robota wykonano z żywicy i zaprojektowano tak, aby możliwe było ich wyjęcie i ocenienie umiejętności studenta. Robot zwalnia również mięśnie szczęki, Kolejnym ważnym aspektem dotyczącym budowy pilników GTX jest ograniczenie maksymalnej średnicy rowków. Średnica rowków tnących nie przekracza 1 mm. Pozwala to na kontrolę stopnia poszerzenia części koronowej podczas preparacji, co ma kluczowe znaczenie dla zachowania Ryc. 2: Rekonstrukcja zakrzywionych kanałów korzenia mezjalnego zęba trzonowego żuchwy, wykonana przy użyciu mikro-CT. Porównanie efektu uzyskanego w wierzchołkowej 1/3 kanałów przy użyciu pilników o zaokrąglonym lub tnącym końcu. W kanale po prawej stronie (końcówka tnąca) widoczna jest znaczna transportacja, a w kanale po lewej stronie w okolicy wierzchołka zachowano naturalny przebieg kanału (końcówka zaokrąglona). Ryc. 3 i 4: Zęby trzonowe szczęki i żuchwy, opracowane przy pomocy 1-3 pilników GTX na każdy kanał. Zwraca uwagę wierne zachowanie oryginalnego przebiegu kanału. ET Autor Dr L. Stephen Buchanan – czołowy ekspert w dziedzinie endodoncji jest znany ze swych multimedialnych prezentacji, badań nad trójwymiarową budową anatomiczną, prac dotyczących technik preparacji oraz narzędzi o rewolucyjnych kształtach. Można się z nim kontaktować, pisząc na adres: [email protected] lub odwiedzając stronę internetową: www.endobuchanan.com Japoński wynalazek dla studentów stomatologii W Japonii wynaleziono robota, który potrafi symulować ludzką reakcję na ból. Humanoid – robot o cechach człowieka, nazwany Hanako został skonstruowany w celu wykorzystania przez studentów w czasie dentystycznej praktyki. rowków powoduje znaczące zwiększenie elastyczności pilników GTX w porównaniu do innych narzędzi o ściętych krawędziach tnących. Jednocześnie oznacza to dwukrotne zwiększenie przestrzeni na opiłki w obrębie rowków, a więc dłuższy czas skrawania do momentu zaczopowania narzędzia. aby symulować stopniowe zmęczenie prawdziwego pacjenta. Wg naukowców z uniwersytetu Showa, Hanako jest pierwszym na świecie robotem, który na tak ogromną skalę został stworzony w celu oceny umiejętności studenta. Koutaro Maki – wicedyrektor szpitala dentystycznego przy Uniwersytecie Showa powiedział, że użycie humanoida jest ogromnym postępem wobec tradycyjnych metod szkolenia młodych dentystów. ET strukturalnej integralności korzeni i uniknięcia perforacji wzdłuż bocznej ściany kanału (tzw. strip perforation). Wszystkie te innowacje dotyczące geometrii narzędzia pozwo- liły na stworzenie pilnika, który daje możliwość uzyskania idealnego kształtu większości kanałów przy użyciu 1-3 narzędzi i zaledwie 30-45 s (Ryc. 3 i 4). Właśnie dlatego najważniejsza jest geometria! ET Stomatologia sądowa w Indiach nie spełnia swej roli Podczas krajowej konferencji w Indiach, członkowie Indyjskiego Towarzystwa Stomatologii Sądowej (Indian Association of Forensic Odontology – IAFO) zaapelowali o nowe regulacje prawne, które nakładałyby na lekarzy dentystów w tym kraju obowiązek zabezpieczania dokumentacji pacjentów gabinetów stomatologicznych. Członkowie IAFO stwierdzili, że obecnie nie ma żadnych aktów prawnych zobowiązujących dentystów do archiwizowania dokumentacji medycznej pacjentów, która mogłaby ułatwić identyfikację ofiar masowych katastrof, jak np. wypadki lotnicze, zamachy bombowe lub klęski żywiołowe. Mogłaby także być wykorzystywana jako dodatkowy dowód w sprawach wykorzystywania seksualnego dzieci lub zabójstw. Organizacja IAFO z siedzibą znajduje się w Chennai w Płd. Indiach żąda również włączenia stomatologii sądowej do programu studiów dentystycznych w całym kraju. Miałoby to zachęcić większą liczbę studentów do związania swojej kariery zawodowej z tą dziedziną stomatologii. Wg danych IAFO, obecnie w Indiach pracuje mniej niż 100 dentystów sądowych. ET DTP0610_19_ET03 16.06.10 11:12 Seite 1 AD ENDO TRIBUNE Praktyka Polish Edition Leczenie zębów trzonowych szczęki Mark Dreyer, USA Pierwsze zęby trzonowe szczęki charakteryzują się są złożoną morfologią systemu kanałów korzeniowych. Korzenie policzkowe mezjalne (mesio-buccal – MB) mają nieregularny, jajowaty kształt, z przewężeniem lub cieśnią tkanki miazgi biegnącą w kierunku podniebiennym od głównego kanału MB. leży podkreślić, że nie wolno wprowadzać do kanałów pilników zanim nie zostanie uzyskany odpowiedni kształt ubytku. W przeciwnym razie może łatwo dojść do tworzenia stopni i blokowania narzędzi, co powodowałoby wikłanie przebiegu leczenia. Miazga w kanale podniebiennym była zwapniała i została ekstyrpowana in toto (Ryc. 4). W opisie przypadku zamieszczonym w niniejszym artykule przedstawiono etapy postępowania uwzględniającego wspomniany aspekt budowy anatomicznej w celu maksymalnej dezynfekcji i oczyszczenia systemu kanałów korzeniowych. Pominięcie tej okolicy anatomicznej może prowadzić do utrzymywania się lub nawrotów choroby miazgi. Końcówki ultradźwiękowe Do wyrównania dna komory miazgi i poprawy widoczności użyto końcówek ultradźwiękowych. Narzędzia te są produkowane przez wiele firm w różnych rozmiarach i kształtach, przeznaczonych do rozwiązywania tych problemów. Ujście kanału MB2 znajdowało się w kierunku ujścia bów trzonowych szczęki. Chcąc lepiej poznać jego budową anatomiczną, warto przyglądać się usuniętym zębom lub obejrzeć Tooth Atlas Browna i Herbransona, który stanowi bogate źródło trójwymiarowych zdjęć. Ostatnie zdjęcia rtg przedstawiają stan po uszczelnieniu ujść kanałów, zaopatrzeniu tymczasowym i skierowaniu do lekarza zajmującego się leczeniem odtwórczym. Złożony system W niniejszym artykule opisano przypadek złożonej budowy anatomicznej systemu kanałów korzeniowych, z jaką można się spotkać w zębach trzonowych szczęki. Użycie mikroskopu zabiegowego podczas ostrożnej preparacji ubytku w obrę- Badanie endodontyczne 58-letnia pacjentka zgłosiła się w celu badania endodontycznego i leczenia górnego lewego kwadrantu. Przez kilka dni poprzedzających wizytę pacjentka odczuwała umiarkowany ból. Wywiad ogólnomedyczny był małoznaczący. Ryc. 1 Ryc. 2 Ryc. 3 Ryc. 4 Ryc. 5 Ryc. 6 Ryc. 7 Ryc. 8 W wywiadzie stomatologicznym stwierdzono wiele dużych wypełnień amalgamatowych (Ryc. 1-3). Badaniem klinicznym i diagnostyką objęto wszystkie zęby odcinka bocznego po prawej stronie; przeprowadzono m.in. ocenę reakcji na zimno i opukiwanie, badanie palpacyjne, badanie periodontologiczne przy użyciu sondy oraz analizę zwarcia. Na podstawie badania postawiono rozpoznanie wstępne: nieodwracalne zapalenie miazgi zęba 16 z prawidłowym obrazem tkanek okołowierzchołkowych. Po znieczuleniu i odizolowaniu pola przy pomocy koferdamu, otworzono zwapniałą komorę miazgi. Stomatologiczny mikroskop zabiegowy (operating microscope – OM) bardzo poprawia oświetlenie i widoczność, pozwalając na ostrożne i precyzyjne usunięcie zębiny reparacyjnej, zębiniaków i innych potencjalnych przeszkód utrudniających dotarcie do ujść kanałów korzeniowych. Na- kanału podniebiennego od kanału MB, w nietypowym miejscu (Ryc. 5 i 6), co wymaga ciągłej obserwacji dna komory w mikroskopie zabiegowym przez cały czas trwania leczenia. Z kolei płyny stosowane do płukania oraz preparacja tkanek mogą zacierać subtelne wskazówki dotyczące położenia ujść kanałów. Po zlokalizowaniu ujścia kanału, udrożniono go i opracowano. W prezentowanym przypadku wypełniono kanały ciepłą gutaperką z użyciem uszczelniacza na bazie ZnO. Po wypełnieniu uwidoczniła się morfologia kanałów (Ryc. 7 i 8). Kanał MB2 okazał się całkowicie niezależny. W próbie, w której przebadano ponad 1.700 zębów, w tym ponad 1.000 pierwszych zębów trzonowych, wykazano obecność kanału MB2 w 93% przypadków. Wyniki te nie są niczym zaskakującym, jeśli uwzględnimy morfologię korzenia policzkowego mezjalnego zę- bie korony zęba i dostępu do kanałów zapewnia najlepsze warunki do ich dezynfekcji i oczyszczania. Preparacja z użyciem ultradźwięków umożliwia usunięcie zębiny w stopniu niezbędnym do zapobiegania niefortunnym działaniom jatrogennym i zbędnemu osłabianiu zęba. Dokładne leczenie kanałowe stanowi bazę dla długotrwałego utrzymania zęba i leczenia odtwórczego u pacjentów z chorobami miazgi. ET Piśmiennictwo dostępne u wydawcy. ET Autor Dr Mark Dreyer uzyskał dyplom College of Dentistry Uniwersyttu Florida w 1986 r. Pracuje jako lekarz dentysta, zajmując się wyłącznie leczeniem kanałowym w Orlando oraz w Kissimmee w stanie Floryda. Można się z nim skontaktować, pisząc na adres: [email protected].