Agencja Praw Podstawowych: Romowie i Trawelerzy w

Komunikat prasowy Agencji Praw Podstawowych
20 października 2009 r.
Agencja Praw Podstawowych: Romowie i Trawelerzy w
obliczu społecznego wykluczenia i dyskryminacji w
dostępie do mieszkań
Nowe sprawozdanie Agencji Praw Podstawowych Unii Europejskiej (FRA)
przedstawia dowody na to, że Romowie i Trawelerzy są dużo gorzej
traktowani, jeśli chodzi o dostęp do mieszkalnictwa prywatnego i
socjalnego w całej Unii Europejskiej. Obejmuje to dyskryminację w
dostępie do mieszkań, złe warunki mieszkaniowe, segregację i
przymusowe eksmisje. Sprawozdanie Agencji zwraca uwagę na
nieprawidłowości i dobre praktyki w całej UE. Agencja uważa, że państwa
członkowskie powinny bardziej zwracać uwagę na kwestię segregacji
mieszkaniowej i złych warunków mieszkaniowych. Państwa członkowskie i
lokalne władze powinny wdrażać istniejące prawo i strategie
antydyskryminacyjne w celu społecznego włączania Romów oraz
zwiększać wysiłki w celu lepszego informowania Romów o przysługujących
im prawach i angażowania ich w planowanie i wdrażanie polityki
mieszkaniowej.
Dyrektor Agencji Morten Kjaerum: „Nasze sprawozdanie na temat
mieszkalnictwa pokazuje, że wiele władz lokalnych i regionalnych w UE jest
niechętnych przyjęciu i wdrażaniu odpowiedniej polityki mieszkaniowej dla
Romów. Władze muszą działać szybko, ponieważ złe warunki mieszkaniowe
oraz segregacja mieszkaniowa mają także negatywny wpływ na kształcenie,
zatrudnienie i zdrowie Romów. Na przykład mieszkanie w odizolowanych
miejscach utrudnia dzieciom romskim dostęp do szkół, a dorosłym Romom i
Trawelerom – znalezienie pracy i dojazd do niej”.
Niedopuszczalne warunki mieszkaniowe
Wielu Romów i Trawelerów w UE musi mieszkać w nieformalnych osiedlach bez
podstawowej infrastruktury, często w lokalach niemal nienadających się do
zamieszkania, bez szans na uregulowanie sytuacji prawnej domów i poprawę
jakości mieszkań. Bardzo często siedliska Romów mają kiepski dostęp do usług
publicznych, zatrudnienia i szkół oraz są źle zaopatrzone w wodę, elektryczność
czy gaz.
Duży odsetek segregacji
Segregacja istnieje w wielu państwach członkowskich; czasami jest wynikiem
zamierzonych wyborów politycznych lokalnych władz i (lub) rządów krajowych.
Przymusowe eksmisje
W sprawozdaniu podkreśla się przymusowe eksmisje z lokali komunalnych,
nawet w przypadku Romów regularnie płacących czynsz. Eksmisje te odbywają
się często bez uprzedzenia, i mogą obejmować stosowanie przemocy przez
policję oraz niszczenie mienia osobistego. W wielu przypadkach władze nie
zapewniają innego mieszkania i (lub) odpowiedniej rekompensaty za
wywłaszczenie.
Dyskryminacja
Dyskryminacja w dostępie do mieszkań ze względu na pochodzenie rasowe lub
etniczne jest prawnie zabroniona. Badanie Agencji pokazuje jednak, że wielu
Romów doświadcza dyskryminacji, a sytuacja ta różni się znacząco w zależności
od państwa członkowskiego. W jednym z krajów 34% Romów zgłosiło
dyskryminację w dostępie do mieszkań.
Mała liczba oficjalnych skarg z powodu braku wiedzy
70% Romów nie wie, że istnieją prawa zakazujące dyskryminacji w dostępie do
mieszkań. 71% uważa, że nic by się nie wydarzyło w następstwie złożenia skargi,
a 41% nie wie, jak zgłaszać przypadki dyskryminacji. W rezultacie liczba
oficjalnych skarg jest bardzo niska.
Zdaniem Agencji Praw Podstawowych:
• Państwa członkowskie powinny rozwiązać kwestię segregacji mieszkaniowej
oraz problem nieformalnych osiedli Romów i Trawelerów. Oznacza to
przyjęcie właściwych środków, w szczególności dotyczących „kulturowo
odpowiednich” i dopuszczalnych warunków mieszkaniowych.
• Państwa członkowskie powinny regularnie gromadzić użyteczne i rzetelne
dane dzielone pod względem etnicznym dotyczące sytuacji mieszkaniowej
Romów i Trawelerów.
• Państwa członkowskie powinny zapewnić właściwym wyspecjalizowanym
organom, np. ds. równości, odpowiednie zasoby do wypełniania ich
obowiązków.
• Rządy, lokalne władze oraz organy ds. równości powinny zwielokrotnić wysiłki
zmierzające do podniesienia świadomości i rozpowszechniania informacji o
ustawodawstwie antydyskryminacyjnym i możliwościach rekompensaty.
• Komisja UE powinna powiązać przyznawanie funduszy strukturalnych Unii
Europejskiej z wdrażaniem planów dotyczących równych szans i desegregacji
w zakresie mieszkalnictwa.
• Istotne jest aktywne uczestnictwo Romów i Trawelerów w planowaniu,
wdrażaniu i ocenie polityki mieszkaniowej.
Sprawozdanie Agencji Praw Podstawowych
mieszkaniowych Romów http://fra.europa.eu
na
temat
warunków
W przypadku dodatkowych pytań prosimy o kontakt z Waltrud Heller z
zespołu ds. mediów Agencji:
E-mail: [email protected]
Tel.: +43 158 030 642
Uwagi dla redaktorów:
•
•
Agencji Praw Podstawowych Unii Europejskiej spełnia trzy podstawowe role:
zapewnia udokumentowane doradztwo UE i jej państwom członkowskim, gromadzi
informacje i dane w zakresie praw podstawowych oraz promuje dialog ze
społeczeństwem obywatelskim w celu podniesienia świadomości społecznej w
obszarze praw podstawowych.
Poprzednie sprawozdanie Agencji (dawniej: Europejskie Centrum Monitorowania
Rasizmu i Ksenofobii) na temat warunków mieszkaniowych: „Przełamywanie barier –
Kobiety romskie a dostęp do publicznej opieki zdrowotnej” i „Romowie w systemie
edukacji
publicznej”
są
dostępne
pod
adresem:
http://www.fra.europa.eu/fraWebsite/products/publications_reports/publications_repo
rts_en.htm