OSR - nowy tekst

Nazwa projektu
Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego w sprawie
warunków wynagradzania za pracę i przyznawania innych świadczeń
związanych z pracą dla pracowników zatrudnionych w uczelni
publicznej
Data sporządzenia
27.09.2016 r.
Źródło:
Upoważnienie ustawowe – art. 151 ust. 1
ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. – Prawo
o szkolnictwie wyższym (Dz. U. z 2012 r.
poz. 572, z późn. zm.)
Ministerstwo wiodące i ministerstwa współpracujące
Ministerstwo wiodące – Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego
Ministerstwo współpracujące – Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki
Nr w wykazie prac legislacyjnych Ministra
Społecznej
Nauki i Szkolnictwa Wyższego – 18
Osoba odpowiedzialna za projekt w randze Ministra, Sekretarza Stanu
lub Podsekretarza Stanu
dr hab. Teresa Czerwińska, Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Nauki
i Szkolnictwa Wyższego
Kontakt do opiekuna merytorycznego projektu
Anna Szymańska
główny specjalista do spraw legislacji w Departamencie LegislacyjnoPrawnym
e-mail: [email protected]
tel. 22 50 17 134
OCENA SKUTKÓW REGULACJI
1. Jaki problem jest rozwiązywany?
Projekt wykonuje zmienione ustawą z dnia 24 lipca 2015 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych
ustaw (Dz. U. poz. 1268 i 1735) upoważnienie do wydania rozporządzenia w sprawie warunków wynagradzania za pracę
i przyznawania innych świadczeń związanych z pracą dla pracowników zatrudnionych w uczelni publicznej, zapewniając
harmonizację przepisów aktu wykonawczego dotyczących sposobu ustalania i zaliczania nauczycielowi akademickiemu
godzin pracy, w tym godzin ponadwymiarowych, przypadających w okresie usprawiedliwionej nieobecności w pracy –
spowodowanej m.in. korzystaniem z urlopu macierzyńskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlopu
ojcowskiego i urlopu rodzicielskiego – dla celu ustalenia wysokości wynagrodzenia przysługującego w tym okresie,
ze zmianami przepisów ogólnych dotyczących uprawnień pracowników związanych z rodzicielstwem, polegającymi
m.in. na włączeniu dawnego dodatkowego urlopu macierzyńskiego oraz dodatkowego urlopu na warunkach urlopu
macierzyńskiego do urlopu rodzicielskiego.
Ponadto obowiązujące wymagania kwalifikacyjne dla pracowników bibliotecznych oraz pracowników dokumentacji
i informacji naukowej zatrudnionych w uczelni publicznej w znaczący sposób odbiegają od przepisów ustanawiających
wymagania kwalifikacyjne dla – będących nauczycielami akademickimi – dyplomowanych bibliotekarzy oraz
dyplomowanych pracowników dokumentacji i informacji naukowej zatrudnionych w uczelni publicznej, a także od zasad
ogólnych dotyczących wymagań kwalifikacyjnych dla grupy zawodowej bibliotekarzy. Na stanowiskach, na jakich są
zatrudniani dyplomowani bibliotekarze oraz dyplomowani pracownicy dokumentacji i informacji naukowej, wymagany
jest tytuł zawodowy magistra lub tytuł równorzędny (bez określenia wymogu stażu pracy), natomiast dla niebędących
nauczycielami akademickimi pracowników bibliotecznych oraz pracowników dokumentacji i informacji naukowej
zatrudnionych w uczelni publicznej w dotychczasowym rozporządzeniu często przewiduje się wymóg długiego stażu
pracy oraz kierunkowego wykształcenia, co powoduje znaczące zróżnicowanie wymagań kwalifikacyjnych w grupie
pracowników związanych z działalnością biblioteczną. Również ogólne przepisy dotyczące wymogów kwalifikacyjnych
dla pracowników bibliotek zostały zmienione w ten sposób, iż obecnie w bibliotekach mogą być zatrudnione osoby
legitymujące się wykształceniem średnim.
2. Rekomendowane rozwiązanie, w tym planowane narzędzia interwencji, i oczekiwany efekt
W celu dostosowania przepisów rozporządzenia do przepisów prawa pracy wprowadzono rozwiązanie, zgodnie
z którym nauczycielowi akademickiemu, dla którego nie zaplanowano obciążenia dydaktycznego z powodu przewidzianej
nieobecności w pracy, związanej m.in. z urlopem macierzyńskim, urlopem na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlopem
ojcowskim i urlopem rodzicielskim, zalicza się do przepracowanych godzin zajęć dydaktycznych jedną trzydziestą
rocznego pensum dydaktycznego ustalonego dla danego stanowiska, za każdy tydzień nieobecności przypadającej
w okresie, w którym w uczelni publicznej są prowadzone zajęcia dydaktyczne.
W celu zapewnienia spójności funkcjonujących w systemie prawa przepisów regulujących kwestię zatrudniania
pracowników związanych z działalnością biblioteczną zrezygnowano z określania wymagań kwalifikacyjnych w zakresie
stażu pracy dla stanowisk wymienionych w załączniku nr 4 „Tabeli stanowisk pracy, wymagań kwalifikacyjnych
i minimalnego zaszeregowania pracowników bibliotecznych oraz pracowników dokumentacji i informacji naukowej”.
Ponadto na stanowisku starszego bibliotekarza zaproponowano wymóg posiadania wykształcenia średniego (w miejsce
dotąd wymaganego wykształcenia wyższego), natomiast dla stanowisk, dla których w dotychczasowym stanie prawnym
przewidywało się alternatywnie różne poziomy wykształcenia wraz z odpowiednim stażem pracy (różnym w zależności
od wykształcenia) zaproponowano co do zasady pozostawienie wyłącznie wykształcenia na najniższym poziomie z
wymienianych w dotychczasowym rozporządzeniu.
Dodatkowo w projekcie zaproponowano zmiany dotyczące przede wszystkim:
1) obliczania i wypłacania nauczycielom akademickim wynagrodzenia za pracę w godzinach ponadwymiarowych
(wprowadzono minimalne stawki wynagrodzenia za pracę w tych godzinach, wyznaczono termin 2 miesięcy od
zakończenia roku akademickiego jako termin końcowy wypłaty wspomnianego wynagrodzenia, a także
zaproponowano przepis, zgodnie z którym wynagrodzenie to będzie ustalane na podstawie najwyższej ze stawek
obowiązujących w okresie, którego dotyczy rozliczenie godzin zajęć dydaktycznych ustalonych zgodnie z planem) –
zmiany te mają charakter gwarancyjny, zapewniając nauczycielom akademickim otrzymanie minimalnej gratyfikacji
za pracę w godzinach ponadwymiarowych na poziomie wynikającym z rozporządzenia oraz w terminie
wyznaczonym w akcie wykonawczym;
2) określenia na poziomie 40% sumy wynagrodzenia zasadniczego i dodatku funkcyjnego pracownika maksymalnej
stawki dodatku dla pracownika wykonującego pracę w podstawowej jednostce organizacyjnej uczelni, która
otrzymała dotację podmiotową na dofinansowanie zadań projakościowych, o której mowa w art. 94b ust. 1 pkt 1 i 2
oraz ust. 1a ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym – dodatek ten jest w całości finansowany
ze środków pochodzących z dotacji z budżetu państwa, stąd oczekuje się, iż wprowadzenie maksymalnej jego stawki
będzie służyć zapewnieniu racjonalnego gospodarowania przez uczelnie środkami publicznymi;
3) redukcji w załączniku nr 2 „Tabeli miesięcznych minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego pracowników
niebędących nauczycielami akademickimi” kategorii zaszeregowania z dwudziestu jeden obecnie obowiązujących do
czternastu – zmiana ma charakter porządkujący, gdyż niecelowe jest utrzymywanie dwudziestu jeden kategorii
zaszeregowania w sytuacji, w której różnice pomiędzy następującymi bezpośrednio po sobie kategoriami w
przedziale od I do X w zakresie minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego przyporządkowanych do
poszczególnych kategorii wynoszą od 5 zł do 45 zł (w konsekwencji opisanej wyżej redukcji liczby kategorii
zaszeregowania w załącznikach nr 3–6 do projektu odpowiednio przyporządkowano do poszczególnych stanowisk
zmienione kategorie zaszeregowania);
4) podwyższenia wymogów kwalifikacyjnych w zakresie wykształcenia na stanowiskach kanclerza i kwestora
z wykształcenia wyższego na wykształcenie wyższe magisterskie – wykształcenie to jest odpowiednie do rangi tych
stanowisk w uczelni publicznej.
3. Jak problem został rozwiązany w innych krajach, w szczególności krajach członkowskich OECD/UE?
Projekt rozporządzenia zawiera rozwiązania stanowiące domenę prawa krajowego. W krajach członkowskich UE występują
zróżnicowane zasady ustalania wynagrodzenia w okresie usprawiedliwionej nieobecności w pracy, a także różnorodne
podejście dotyczące wymaganego stażu pracy na poszczególnych stanowiskach w uczelniach publicznych, począwszy od
ścisłych regulacji, do swobody władz uczelni w kształtowaniu polityki kadrowej. Brak jest publikacji w języku polskim czy
angielskim na temat zatrudniania, wynagrodzeń i innych świadczeń związanych z pracą dla pracowników uczelni
publicznych na takim poziomie szczegółowości, który umożliwiałby analizę porównawczą stosowanych rozwiązań.
4. Podmioty, na które oddziałuje projekt
Grupa
uczelnie publiczne
uczelnie prowadzone przez
kościoły i związki
wyznaniowe finansowane
na zasadach uczelni
publicznych
Wielkość
132
6
Źródło danych
MNiSW – Zintegrowany System
Informacji o Nauce i Szkolnictwie
Wyższym „POL-on”
Oddziaływanie
uporządkowanie zasad
dotyczących sposobu ustalania
i zaliczania nauczycielowi
akademickiemu godzin pracy,
w tym godzin
ponadwymiarowych,
przypadających w okresie
usprawiedliwionej
nieobecności w pracy, dla celu
ustalenia wysokości
wynagrodzenia
przysługującego w tym okresie
oraz możliwość bardziej
elastycznego kształtowania
polityki kadrowej przez
obniżenie formalnych
wymagań dotyczących
wykształcenia i stażu pracy na
niektórych stanowiskach
kandydaci do pracy
w uczelniach publicznych
lub w uczelniach
prowadzonych przez
kościoły i związki
wyznaniowe,
finansowanych na zasadach
uczelni publicznych
łatwiejszy dostęp do zawodów
związanych z działalnością
biblioteczną w uczelni
publicznej
5. Informacje na temat zakresu, czasu trwania i podsumowanie wyników konsultacji
Z uwagi na fakt, iż projekt rozporządzenia (w wersji z dnia 27 czerwca 2016 r.) był od dnia 27 czerwca do dnia 11 lipca
2016 r. przedmiotem konsultacji publicznych i opiniowania, projekt rozporządzenia został ponownie skierowany do
konsultacji publicznych i opiniowania (w związku ze zgłoszonymi poprzednio uwagami lub wprowadzeniem istotnych
zmian w obszarze zainteresowania danego podmiotu) do:
1)
2)
3)
4)
5)
6)
7)
8)
9)
10)
11)
Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich;
Konferencji Rektorów Zawodowych Szkół Polskich;
Konferencji Rektorów Publicznych Szkół Zawodowych;
Rady Głównej Nauki i Szkolnictwa Wyższego;
Polskiej Komisji Akredytacyjnej;
Krajowej Reprezentacji Doktorantów;
Parlamentu Studentów Rzeczypospolitej Polskiej;
Krajowej Sekcji Nauki NSZZ „Solidarność”;
Rady Szkolnictwa Wyższego i Nauki Związku Nauczycielstwa Polskiego;
Konferencji Dyrektorów Bibliotek Akademickich Szkół Polskich;
Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich.
Projekt rozporządzenia został zamieszczony w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej Ministra Nauki
i Szkolnictwa Wyższego, zgodnie z art. 5 ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o działalności lobbingowej w procesie stanowienia
prawa (Dz. U. poz. 1414, z późn. zm.).
Projekt rozporządzenia został udostępniony również w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej
Rządowego Centrum Legislacji, w serwisie Rządowy Proces Legislacyjny, zgodnie z § 52 ust. 1 uchwały nr 190 Rady
Ministrów z dnia 29 października 2013 r. – Regulamin pracy Rady Ministrów (M.P. poz. 979, z późn. zm.).
Wyniki konsultacji publicznych i opiniowania zostaną omówione po ich zakończeniu.
6. Wpływ na sektor finansów publicznych
(ceny stałe z …… r.)
0
Dochody ogółem
budżet państwa
1
Skutki w okresie 10 lat od wejścia w życie zmian [mln zł]
2
3
4
5
6
7
8
9
10 Łącznie (0-10)
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
JST
pozostałe jednostki (oddzielnie)
Wydatki ogółem
budżet państwa
JST
pozostałe jednostki (oddzielnie)
Saldo ogółem
budżet państwa
JST
pozostałe jednostki (oddzielnie)
Źródła finansowania
–
Dodatkowe
informacje, w tym
wskazanie źródeł
danych i przyjętych do
obliczeń założeń
Wejście w życie rozporządzenia nie spowoduje skutków finansowych dla budżetu państwa.
Spośród jednostek sektora finansów publicznych regulacja może spowodować – począwszy od
roku akademickiego 2017/2018 – skutki finansowe dla uczelni publicznych, w związku
z określeniem minimalnych stawek za pracę w godzinach ponadwymiarowych oraz zmian
dotyczących wypłaty i przyznawania tego składnika wynagrodzenia. Nie jest jednak możliwe
oszacowanie skali skutków finansowych z uwagi na brak tak szczegółowych danych
statystycznych.
Redukcja kategorii zaszeregowania pracowników niebędących nauczycielami akademickimi
z dwudziestu jeden do czternastu nie powinna pociągać za sobą dodatkowych skutków
finansowych dla uczelni, ponieważ przypisane do zmienionych kategorii zaszeregowania
minimalne stawki wynagrodzenia zasadniczego są – tak jak dotychczas – niższe od wysokości
minimalnego wynagrodzenia za pracę, określonej w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 11
września 2015 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę w 2016 r. (Dz. U.
poz. 1385) i uczelnie nadal będą na podstawie art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 10 października 2002
r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2015 r. poz. 2008 oraz z 2016 r. poz. 1265)
zobligowane do uzupełnienia wynagrodzenia do wysokości określonej w rozporządzeniu Rady
Ministrów (zmieni się jedynie wysokość wyrównania).
7. Wpływ na konkurencyjność gospodarki i przedsiębiorczość, w tym funkcjonowanie przedsiębiorców oraz na
rodzinę, obywateli i gospodarstwa domowe
Czas w latach od wejścia w życie zmian
W ujęciu
pieniężnym
(w mln zł,
ceny stałe z
…… r.)
W ujęciu
niepieniężnym
Niemierzalne
duże przedsiębiorstwa
sektor mikro-, małych i
średnich
przedsiębiorstw
rodzina, obywatele
oraz gospodarstwa
domowe
duże przedsiębiorstwa
sektor mikro-, małych i
średnich
przedsiębiorstw
rodzina, obywatele
oraz gospodarstwa
domowe
Skutki
1
0
2
3
5
10
Łącznie (010)
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
–
–
Rozporządzenie może mieć wpływ na rodzinę, obywateli i gospodarstwo
domowe, gdyż łatwiejszy dostęp do zawodów związanych z działalnością
biblioteczną w uczelni publicznej może przełożyć się na zwiększenie
możliwości znalezienia pracy przez obywatela, jak również uzyskania
awansu przez osobę już zatrudnioną w uczelni publicznej, co z kolei może
wpłynąć na poprawę bytu rodziny i budżetu gospodarstwa domowego.
(dodaj/usuń)
Dodatkowe
informacje, w tym
wskazanie źródeł
danych i przyjętych do
obliczeń założeń
Wejście w życie rozporządzenia nie będzie miało wpływu na konkurencyjność gospodarki
i przedsiębiorczość, w tym na funkcjonowanie przedsiębiorców.
8. Zmiana obciążeń regulacyjnych (w tym obowiązków informacyjnych) wynikających z projektu
nie dotyczy
Wprowadzane są obciążenia poza bezwzględnie
tak
nie
wymaganymi przez UE (szczegóły w odwróconej tabeli
nie dotyczy
zgodności).
zmniejszenie liczby dokumentów
zmniejszenie liczby procedur
skrócenie czasu na załatwienie sprawy
inne:
Wprowadzane obciążenia są przystosowane do ich
elektronizacji.
zwiększenie liczby dokumentów
zwiększenie liczby procedur
wydłużenie czasu na załatwienie sprawy
inne:
tak
nie
nie dotyczy
Komentarz:
9. Wpływ na rynek pracy
Obniżenie wymagań kwalifikacyjnych na stanowiskach związanych z działalnością biblioteczną w uczelni publicznej
może wpłynąć na łatwiejszy dostęp do niektórych zawodów, zaś władze uczelni publicznej będą mogły w sposób
bardziej elastyczny kształtować politykę kadrową.
10. Wpływ na pozostałe obszary
środowisko naturalne
demografia
informatyzacja
sytuacja i rozwój regionalny
mienie państwowe
zdrowie
inne:
Rozporządzenie nie będzie miało wpływu na pozostałe obszary.
Omówienie wpływu
11. Planowane wykonanie przepisów aktu prawnego
Wykonanie przepisów rozporządzenia nastąpi od początku 2017 r., przy czym nowe przepisy w zakresie obliczania
wysokości przysługującego nauczycielowi akademickiemu wynagrodzenia za pracę w godzinach ponadwymiarowych oraz
przyznania tego wynagrodzenia – z uwagi na treść przepisu przejściowego – będą wykonywane w roku akademickim
2017/2018.
12. W jaki sposób i kiedy nastąpi ewaluacja efektów projektu oraz jakie mierniki zostaną zastosowane?
Z uwagi na przedmiot projektu – dotyczący przede wszystkim harmonizacji przepisów aktu wykonawczego z przepisami
dotyczącymi nazw niektórych okresów nieobecności w pracy w związku z korzystaniem przez pracowników z uprawnień
związanych z rodzicielstwem, a także wymagań kwalifikacyjnych dla stanowisk związanych z działalnością biblioteczną
w uczelni publicznej – nie przewiduje się ewaluacji efektów projektu.
13. Załączniki (istotne dokumenty źródłowe, badania, analizy itp.)
Brak.