pobierz (PDF, 5.6 MByte)

Transkrypt

AUTOMATYKA ● ELEKTRYKA ● MECHANIKA ● INSTALACJE WODNE ● BEZPIECZEŃSTWO ● ICT ● ZARZĄDZANIE ● EKOLOGIA
10 BUDMA 2012
44 Budownictwo zrównoważone
56 Trendy
w
ISSN: 2083-7593
Numer 2/2012 (5)
Od ilości do jakości:
najnowsze osiągnięcia
w technologii LED 18
SE
CU
RE
X2
01
2
www.inteligentnybudynek.eu
Za
p
Pa ras
w za
ilo m
n yn
8a a
, s na
to sz
isk e
o sto
nr is
19 ko
Paraliż energetyczny biurowca 24
Ochrona odgromowa
obiektów szczególnych 32
Nowa era rozwiązań telekomunikacyjnych 42
Inteligentne systemy
sterowania budynkiem 48
Lampy UCD – Ultra Constant Discharging
Minimalne zużycie energii,
maksymalna skuteczność świetlna
Zastosowanie w oświetleniu:
Najważniejsze zalety UCD
• ulic,dróg,kolei,dworców,lotnisk,parkingów
(oświetleniesecurity),przejśćdlapieszych
• obiektówużytecznościpublicznej,takichjak
szpitale,szkoły,obiektysportowe
• parkówiogrodów,halfabrycznychorazmagazynów
• szklarni,statkówikutrów,strefzagrożonych
wybuchem,jakstacjebenzynowe,magazyny
paliwowe,kopalnie
• najwyższaskutecznośćświetlna–120lm/W
• temperaturapracy-50~85°C(testowanewRosji
iPółnocnejEuropie)
• natychmiastowewłączenie,elektronicznystarter
(ballast),odpornośćnaprzepięcia
• współczynnikoddawaniabarwnapoziomie92Ra
• stabilnaidługażywotność–gwarantowane20000
godzin
• wytwarzanieniewielkichilościciepła
• niskiezużycieenergii–szybkizwrotinwestycji
• przyjaznadlaśrodowiskadziękiopatentowanej
mieszancegazów
• zgodnośćzdyrektywamiRoSH–najniższazawartość
rtęciwśródźródełświatładostępnychnarynku
• prostawinstalacji
LampamiUDCoświetliszelewacjebudynków,
mieszkaniaorazbiura.Sprawdząsięzarówno
wewnątrz,jakinazewnątrzpomieszczeń.
LampyUCDbędąpowoliwypierałymniej
energooszczędnetechnologieświetlneiw2015r.
stanąnapozycjiliderarozwiązańoświetleniowych
urbanizacyjnychiprzemysłowych.
hh4y Sp. z o.o.
ul.Bór182
42-202Częstochowa
house & home for you
www.hh4y.pl
Pomyśl o przyszłych pokoleniach, aby
mogły cieszyć się normalnym klimatem
i czystym powietrzem!
OD REDAKCJI
REDAKCJA
Redaktor naczelny
Elżbieta Jaworska
Autorzy
Andrzej Dubrawski, Agnieszka Lecyk,
Wojciech Lisiecki, Marcin Majewski,
Krzysztof Mietelski, Aleksandra Pluta,
Edyta Trawińska Andrzej Wiśniewski,
Piotr Zaranek
Korekta
Małgorzata Wyrwicz
Opracowanie graficzne i skład
Tomasz Kostro
Reklama
Ryszard Staniszewski
Agnieszka Gumienna
Alicja Malinowska
Elżbieta Olszewska
Piotr Wojciechowski
Marketing
Aleksander Poniatowski
Administracja
Anna Jedlińska
Druk i oprawa
Drukarnia Taurus
Wydawca
Michael J. Majchrzak
WYDAWNICTWO
TMI Holdings sp. z o.o.
ul. Wita Stwosza 59 A, 02-661 Warszawa
tel. +48 22 852 44 15, faks +48 22 899 30 23
www.trademedia.us
Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść reklam
i ogłoszeń oraz nie zwraca materiałów niezamówionych.
Redakcja zastrzega sobie prawo do adiustacji i skracania tekstów oraz zmiany ich formy graficznej i tytułów.
Wszystkie prawa zastrzeżone. Powielanie lub
rozpowszechnianie zamieszczonego materiału
redakcyjnego w jakiejkolwiek postaci, w jakimkolwiek
języku, w całości lub jego części, bez uprzedniej
pisemnej zgody TMI Holdings jest zabronione.
Zdjęcie na okładce:
Realizacja oświetlenia biurowego
Philips Lighting
Przed sezonem
– pora na dyskusje
Z
a nami kilka ważnych wydarzeń. Odbyły się m.in. targi BUDMA,
najbardziej prestiżowa impreza dla sektora budownictwa, targi
ŚWIATŁO i ELEKTROTECHNIKA, Forum Wentylacja – Salon Klimatyzacja, SIBEX, TARBUD, ENEX i wiele innych branżowych imprez,
tłumnie odwiedzanych przez inżynierów szukających nowych rozwiązań i inspiracji do pracy. Jakie nowinki technologiczne zawojują rynek?
Tematykę kolejnego wydania magazynu Inteligentny Budynek zdominowały techniki świetlne, czyli... źródła LED. I nie bez powodu. Z opublikowanej
w lutym 2012 r. analizy Frost & Sullivan wynika, że europejski rynek oświetlenia wydajnego energetycznie ma szansę na rozwój m.in. dzięki lampom LED.
W 2011 r. wartość tego rynku wyniosła 1,15 mld USD, a według analityków
do roku 2018 wzrośnie do wartości 1,92 mld USD. Rozwój rynku oświetlenia
wydajnego energetycznie jest przede wszystkim konsekwencją regulacji Unii
Europejskiej zalecających stopniowe wycofywanie z użytku lamp żarowych i innych mało efektywnych technologii oświetleniowych. Ich miejsce muszą zająć
źródła energooszczędne.
Kolejny ważny temat to zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego budynków. „W dobie powszechnej informatyzacji, automatyzacji i stosowania systemów inteligentnych budynków brak zasilania elektrycznego staje się wyjątkowo
poważnym problemem technicznym, organizacyjnym, logistycznym i gospodarczym. W nowoczesnych biurowcach może doprowadzić do zaburzeń struktury
lub utraty danych w systemach informatycznych, ograniczenia komunikacji wewnętrznej oraz ze światem zewnętrznym, paraliżu systemów kontroli dostępu,
powstania kosztownych przerw w procesach produkcyjnych, uszkodzeń aparatury i urządzeń, wynikających z wystąpienia nieprzewidzianego braku zasilania
elektrycznego itp.”. Jak sobie z tym radzić? Debatujemy w gronie specjalistów.
Z kolei bezpieczeństwem budynków zajmujemy się w artykule „Ochrona odgromowa obiektów szczególnych”. Autor przybliża normy ochrony odgromowej,
które „dopuszczają nieskuteczność ochrony podstawowej nawet w przypadku
10% uderzeń”, co nie przeszkadza ani projektantom, ani naukowcom. Jakie
rozwiązania są najskuteczniejsze?
W numerze zapowiadamy również alternatywną technologię dostępu do Internetu – dystrybucję treści przez sieć energetyczną. To nowatorskie rozwiązanie
PLC (PowerLine Communication) „polega na przesyłaniu równolegle z napięciem
zasilającym 230 V o częstotliwości 50 Hz sygnału z danymi o dużo wyższej częstotliwości” – wyjaśnia nasz rozmówca z firmy D-Link.
I tradycyjnie poruszamy tematykę zrównoważonego budownictwa, trendów
w architekturze. „Nie jest trudno zaprojektować budynek, a następnie wyposażyć go w szereg zintegrowanych, bardzo drogich urządzeń odzyskujących ciepło.
Sztuką jest takie projektowanie, które zapewnia minimalizowanie strat ciepła
poprzez świadome wykorzystanie cech i elementów otoczenia” – pisze nasz autor w dziale Trendy.
O tym wszystkim przeczytacie Państwo w numerze. Zapraszam do lektury.
Redaktor naczelny
Elżbieta Jaworska
•
NR 2/2012
3
W NUMERZE
Rynek
6
Rozmowa
Informacje, wydarzenia, nowości
telekomunikacyjnych
O uniwersalnej ofercie firmy D-Link – rozmowa z Marcinem Michalskim, Country Managerem D-Link Polska
Temat numeru
18 Od ilości do jakości: najnowsze osiągnięcia
w technologii LED
Stosowanie diod LED jako źródeł światła stało się rzeczywistością, choć do niedawna rozpatrywano je w kategoriach futurystycznych
Debata
24 Paraliż energetyczny biurowca – czy i kiedy mogą
zawieść najnowsze rozwiązania?
W jakie urządzenia należy wyposażyć budynek biurowy, aby zapewnić ciągłą pracę i bezpieczeństwo przebywających w nim
osób?
Nowe technologie – techniki świetlne
28 Zastosowanie LED w oświetleniu holi i korytarzy
Diody elektroluminescencyjne należą do najnowocześniejszych źródeł światła, a ich konstrukcja rozwija się bardzo
dynamicznie
Nowe technologie
30 Optymalizacja napięcia – inteligentny wybór
Budynki o niskiej efektywności energetycznej zużywają
40% światowej energii i mają podobny udział w emisji CO2. Istnieje rozwiązanie, które pozwala znacząco obniżyć tę wartość
Bezpieczeństwo
32 Ochrona odgromowa obiektów szczególnych
Normy ochrony odgromowej stanowią zapisy historii
techniki stosowanej do projektowania nowych instalacji odgromowych
36 Projektowanie ogrzewania z wykorzystaniem
symulacji FDS
Komputerowa symulacja przepływów CFD jako narzędzia wspierającego projektowanie instalacji grzewczej
Wdrożenia na polskim rynku
41 Inteligentny system wentylacyjny w Centrum Nauki
Kopernik
Budynek Centrum Nauki Kopernik
– widok od strony Wybrzeża
Kościuszkowskiego
Fot. Agata Steifer
4
NR 2/2012
•
42 Nadchodzi nowa era rozwiązań
Zielona strefa
44 Budownictwo zrównoważone – powszechnie
obowiązujący standard
Budownictwo zużywa 40% energii oraz emituje ok. 35% gazów
cieplarnianych do atmosfery
Inteligentny dom
48 Inteligentne systemy sterowania budynkiem
50 xComfort w domkach jednorodzinnych
54 System by-Me – inteligentny dom
Trendy
56 Architektura zrównoważonego rozwoju
Architektura proekologiczna. Dom pasywny. Inteligentny budynek…
Porady eksperta
58 „Inteligentny” – to znaczy przyjazny użytkownikowi
i ekologiczny
Produkty
63 Innowacyjne rozwiązania dla inteligentnych
budynków
KANAŁY TEMATYCZNE
● Automatyka
- BAS (Buildings Automation Solutions)
automatyki budynków
- zarządzanie instalacjami automatyki
- czujniki światła oraz czujniki obecności
-
–
rozwiązania
- sterowanie ogrzewaniem osobnych pomieszczeń
-
● Elektryka
- okablowanie
● Systemy ICT (Information and Communication Technologies)
- okablowanie (sieć teleinformatyczna)
- infrastruktura IT
- inteligentne rozwiązania IT: kontroli dostępu, personalizacji,
symulacji obecności itp.
- bezprzewodowe systemy sterowania
- systemy zarządzania budynkiem BMS (Building Management
Systems)
- serwerownie
- smart grid – inteligentne sieci
- smart metering – inteligentne czujniki pomiarowe
- oprogramowanie monitorujące zużycie energii
- kontrola wykorzystania energii przez poszczególne funkcje
(oświetlenie, ogrzewanie, IT itd.)
- oprogramowanie CAD
- zasilanie awaryjne (UPS)
- smart grid – inteligentne sieci
- smart metering – inteligentne czujniki pomiarowe
● Mechanika
- systemy HVAC (Heating, Ventilation, Air Conditioning)
ogrzewanie, wentylacja, klimatyzacja, systemy grzewczo-chłodzące
- inteligentne systemy klimatyzacji, m.in. freecooling
- systemy wind
- ruchome schody
- systemy rolet, żaluzji
● Instalacje wodne
- sanitarne
- kanalizacyjne
- pompy
- systemy chłodzenia
- wtórny obieg wody
● Bezpieczeństwo, monitoring
- komputerowe systemy nadzoru
- system alarmowy
- system przeciwpożarowy
- system kontroli dostępu
- symulacja obecności
- system pogodowy
- obsługa urządzeń audio-wideo
- złożony system personalizacji
- system sterowania oddymianiem pożarowym, sterowanie
● Zarządzanie/kontrola
- BMS (Building Management System) –- System Zarządzania
Budynkiem
- monitorowanie funkcji budynku
- zarządzanie pracą systemów oświetlenia, ogrzewania
- komputerowe systemy zarządzania budynkami
● Zielone budynki
- współczesne rozwiązania architektoniczne
- energooszczędność
- energia odnawialna
- ekologia budynków – realizacja optymalnych rozwiązań
utylizacji odpadów
- recykling – wykorzystanie materiałów pochodzących
● Prawo
-
prawnych
- normy budowlane
- standardy ekologiczne
- dyrektywy UE
- normy Energy Star
teren
Wszystkie tematy
5
RYNEK
Loytec: Najlepszy Produkt Roku 2011
Trzeci rok z rzędu firma Loytec zdobyła
nagrodę Najlepszy Produkt Roku stowarzyszenia LonMark w konkursie LonMark
International Best of the Year Awards.
Tym razem nagrodzony został sterownik
oświetlenia L-DALI CEA-709 w kategorii
infrastruktury sieci sterowania (Infrastructure Product of the Year). Nagroda została
wręczona na targach AHR EXPO 24 stycznia
2012 r. w Chicago (USA). W ten szczególny
sposób zostało wyróżnione uczestnictwo
firmy Loytec w targach branży HVAC i automatyki budynków.
Hans-Joerg Schweinzer i Dietmar Loy,
dyrektorzy zarządzający firmy Loytec obecni na ceremonii wręczania nagród, byli bardzo zadowoleni z otrzymania nagrody: –
Szczerze przyznajemy, że jesteśmy bardzo
dumni ze zdobycia trofeum LonMark Product of the Year trzeci rok z rzędu. Będziemy się bardzo starać, aby w nadchodzącym
roku utrzymać ten sam status.
LonMark International w corocznym
programie nagród LonMark docenia firmy, projekty i osoby indywidualne, które
są liderami branży automatyki budynków
w dziedzinie innowacji i wdrożeń, wierząc,
że innowacje i nowe pomysły są podstawą
dalszego rozwoju. Nominacje są przyznawane na podstawie następujących kryteriów: nowoczesności i innowacyjności
rozwiązań technicznych, efektywności
rozwiązywania problemów branży automatyki budynków oraz otwartości i integracji z systemem LonMark. Brane są pod
uwagę również: wpływ na efektywność
energetyczną, najlepsze przykłady wdrożeń oraz zrównoważone zasady projektowe. Do nagród nominowane są produkty
z całego świata.
Nagrodzony sterownik L-DALI firmy
Loytec bez problemów integruje oświetlenie w standardzie DALI z systemami
LonMark za pomocą kanałów TP/FT-10
lub Ethernet/IP (IP-852). DALI (Digital Addressable Lighting Interface) jest częścią
normy IEC 60929. Służy do regulacji natężenia oświetlenia oraz włączania osprzętu
oświetleniowego. DALI obsługuje również
urządzenia takie jak multiczujniki natężenia oświetlenia, ruchu oraz temperatury,
a także inteligentne włączniki/wyłączniki.
Przez jeden kanał DALI można indywidualnie sterować i monitorować do 64 jed-
6
NR 2/2012
•
nostek oświetleniowych DALI. Wszystkie
urządzenia DALI monitorują uszkodzenia
źródeł światła. Sterownik L-DALI może
dostarczać wszystkie informacje o stanie
oświetlenia do Systemu Zarządzania Budynkiem (Building Management System –
BMS) za pomocą interfejsu CEA-709 (LON).
Sterownik L-DALI reprezentuje w sieci DALI urządzenie nadrzędne DALI-Master. W sieci CEA-709 L-DALI wykorzystuje
zmienne sieciowe NV. Balasty i inne urządzenia DALI mogą być adresowane za pomocą zmiennych sieciowych. W sterowniku
jest zaimplementowany analizator protokołu DALI. W sieci DALI sterownik obsługuje tryb przepalenia lampy zabezpieczający
poszczególne lampy przed przedwczesnym
uszkodzeniem. Urządzenie L-DALI zapewnia cykliczne testowanie systemów oświetlenia awaryjnego oraz stanu akumulatorów zgodnie z normą IEC 60929.
Pełną konfigurację sterownika L-DALI
można przeprowadzić za pomocą dostarczonej wtyczki (plug-in) LNS lub interfejsu sieciowego web. Taka funkcjonalność
umożliwia konfigurację systemu DALI
w trybie offline oraz wymianę lamp w trybie
online. Obsługiwane są różne profile funkcjonalne LonMark: element wykonawczy
lampy (Lamp Actuator), czujnik oświetlenia
(Light Sensor), czujnik ruchu (Occupancy Sensor), sterownik stałego oświetlenia
(Constant Light Controller) oraz sterownik
żaluzji (Sun Blind Controller). Dodatkowo
L-DALI zapewnia pełną funkcjonalność AST
(alarmowanie, harmonogramowanie, rejestracja trendów), z możliwością wysyłania
wiadomości e-mail.
Założona w 1999 roku firma Loytec
electronics GmbH jest wiodącym na rynku
europejskim dostawcą produktów związanych z inteligentną infrastrukturą sieci dla
automatyki budynkowej. Firma projektuje,
produkuje i dostarcza dla klientów z całego świata routery, wbudowane serwery
automatyki, sterowniki oświetlenia DALI,
graficzne interfejsy użytkownika, panele dotykowe oraz bramki konwersji protokołów. Firma jest skoncentrowana na
rozwiązaniach sieciowych dla budynków
i nieruchomości. Oferowane rozwiązania
umożliwiają: zdalny dostęp oraz zdalne powiadamiania, jak również funkcje gromadzenia danych, podglądu informacji i prze-
Wręczenie nagrody Najlepszy Produkt
Roku 2011: Barry Haaser, LonMark
International (po lewej) przekazuje nagrodę Hans-Joergowi Schweinzerowi
(w środku) i Dietmarowi Loyowi (po prawej), dyrektorom zarządzającym firmy
Loytec
chowywania danych. System Loytec opiera
się na niezależnym od protokołu podejściu
do rozproszonego alarmowania, harmonogramowania i rejestracji trendów.
Inteligentny Budynek –
innowacyjne spojrzenie
w przyszłość
CEP Poland 2012 Czysta Energia i Budynki Przyszłości to cykl konferencji organizowanych przez REECO Poland sp.
z o.o. 17-18 kwietnia 2012 r. w Centrum
Kongresowo-Wystawienniczym Gromada w Warszawie na temat energooszczędnego budownictwa, budynków
inteligentnych i termomodernizacji
budynków zabytkowych. 17 kwietnia
odbędzie sie konferencja "Inteligentny Budynek – innowacyjne spojrzenie
w przyszłość" organizowana we współpracy z KNX Polska.
Oprócz tematów wprowadzających,
związanych z ideą budynku inteligentnego i perspektywami na przyszłość,
omówione zostaną tematy inteligentnych fasad i architektury inspirowanej
ideą budynku inteligentnego. Doc. dr
inż. Krzysztof Duszczyk z Instytutu Sterowania i Elektroniki Przemysłowej Politechniki Warszawskiej przedstawi E3SoHo - europejski projekt wykorzystania
nowoczesnych technik informacyjnych
do ograniczenia zużycia energii w budynkach socjalnych.
RYNEK
Schneider Electric: nagroda Zayed Future Energy Prize
Schneider Electric został laureatem Zayed
Future Energy Prize (ZFEP 2012) w kategorii „Large Corporations” w uznaniu działalności firmy na polu odnawialnych źródeł
energii i zrównoważonego rozwoju. Generał Szejk Mohamad Bin Zayed Al Nahyan,
następca tronu Abu Dhabi oraz zastępca
głównego dowódcy Sił Zbrojnych Zjednoczonych Emiratów Arabskich, przekazał
nagrodę w ręce Jean-Pascala Tricoire, prezesa i dyrektora generalnego Schneider
Electric.
Gala czwartej edycji nagród odbyła się
równolegle do Światowego Szczytu Przyszłości Energetycznej (WFES 2012) w Emirates Palace Hotel w Abu Dhabi. Nagrody
ZEFP przyznano również w kategoriach dla
małych i średnich przedsiębiorstw (SME)
i organizacji pozarządowych (NGO), a także dla pojedynczych osób za całokształt
osiągnięć – na te ostatnie przeznaczono
pulę 4 mln USD, z czego 500 tys. USD trafi
w ręce szkół średnich w 2013 r.
Podczas okolicznościowego przemówienia Jean-Pascal Tricoire powiedział: – Jesteśmy bardzo zadowoleni ze zdobycia nagrody ZFEP w kategorii Large Corporations.
Jest ona świadectwem naszego zaangażowania w zrównoważony rozwój i potwierdzeniem naszych postępów w tej dziedzinie. Mamy nadzieję, że w przyszłości nadal
będziemy przewodzić inicjatywom, których celem jest stawienie czoła światowym
wyzwaniom energetycznym przy pomocy
innowacyjnych i wydajnych środków, które ograniczają zanieczyszczenia, promują
czyste wytwarzanie energii oraz wpływają
na nawyki konsumentów, wspomagające
proces odbudowy i budujące szacunek dla
środowiska naturalnego.
Schneider Electric został nagrodzony
za opracowanie projektów czystych tech-
nologii, które wykraczają poza zasadnicze
zadania firmy. Przykładem takich inicjatyw jest BipBop, pionierski program społecznie odpowiedzialnej korporacji (CSR
– Corporate Social Responsibility) oparty
na „piramidzie zbudowanej na działalności biznesowej, innowacyjności i ludziach”,
którego celem jest zapewnienie dostępu
do niezawodnych, niedrogich i czystych
źródeł energii dla ubogich krajów z ograniczonym lub zerowym dostępem do elektryczności.
Mimo że firma nie podlega regulacjom kwotowym emisji dwutlenku węgla,
Schneider Electric publikuje raporty dotyczące wydajności CO2 w ramach Projektu
Jawności Węglowej (CDP – Carbon Disclosure Project). CDP zakłada skupienie się
na trzech źródłach emisji: zużyciu energii
w obiektach firmy, redukcji gazów SF6
i kontroli wydajności transportu frachtowego. Schneider Electric oferuje również
rozwiązania takie jak EcoStruxure, umożliwiające optymalne zarządzanie energią
poprzez połączenie dystrybucji elektryczności, systemów zasilania krytycznego
i chłodzenia, automatyzację oraz systemy
kontroli operacji i budynków. Schneider
Electric wspomógł też stację antarktyczną Princess Elisabeth – ośrodek badawczy
o zerowej emisji.
SYNERGY: najlepsza instalacja domu
inteligentnego w Europie
SYNERGY Polska stała się laureatem
nagrody „Installation of the Year
2011” dla wykonawcy najlepszej instalacji domu inteligentnego w regionie Europy, Środkowego Wschodu
oraz Afryki.
Oficjalne wręczenie nagrody odbyło się podczas międzynarodowych
targów ISE (Integrated Systems Europe)
– 31.01–2.02.2012 r. w Amsterdamie.
Wzięli w nich udział producenci, dystrybutorzy, dealerzy oraz przedstawiciele firm z branży audio-wideo oraz
systemów integracyjnych z całego
świata. Łącznie wystawę odwiedziło blisko 41 tys. gości, którzy mogli
przyjrzeć się produktom ponad 820
wystawców.
– Zwycięstwo w tym konkursie jest
dla nas ogromnym wyróżnieniem
i zarazem zaszczytem – powiedział
Krzysztof Bąk, prezes zarządu SYNERGY Polska. – Jesteśmy pierwszą polską
firmą, która tego dokonała. Instalacje,
które wykonujemy, staramy się dostosować do potrzeb naszych klientów
na chwilę obecną oraz na przyszłość,
aby ich życie było jak najbardziej komfortowe, bezpieczne, w zgodzie ze
środowiskiem naturalnym. Mamy nadzieję, że stosowane przez naszą firmę
technologie oraz rozwiązania zostaną
zauważone przez klientów również na
terenie naszego kraju.
•
NR 2/2012
7
RYNEK
Sukces (wy)murowany, czyli jubileuszowe Targi Budowlane SIBEX 2012
W sosnowieckim Centrum Targowo-Konferencyjnym zakończyła się piąta edycja Targów Budowlanych Silesia Building Expo
SIBEX 2012. Wystawie branży budowlanej towarzyszyły 2. Targi Wyposażenia
Wnętrz SilesiaINTERIOR, Targi Mieszkaniowo-Developerskie TeMD oraz Salon
Techniki Grzewczej i Instalacyjnej SILTERM-INSTAL.
Trwające od 24 do 26 lutego targi zgromadziły 8 tysięcy zwiedzających, którzy
mogli zapoznać się z ofertą prawie 300
wystawców. Na odwiedzających czekało
również wiele wydarzeń towarzyszących –
konferencji, seminariów, warsztatów oraz
pokazów.
Największa wystawa branży budowlanej
oraz wnętrzarskiej na południu Polski jest
jednym z pierwszych projektów organizowanych od początku istnienia sosnowieckiego ośrodka targowego. Zakres tematyczny obejmuje wszelkie działania związane
z budową oraz wyposażeniem domu lub
mieszkania, począwszy od wyboru materiałów budowlanych oraz wykończeniowych,
przez dobór instalacji grzewczej, klimatyzacyjnej i wodnej, skończywszy na zakupie
odpowiednich mebli, urządzeń AGD oraz
wszelkich elementów dekoracyjnych.
Targi z roku na rok cieszą się coraz
większą popularnością zarówno wśród
wystawców, jak i zwiedzających. Podczas tegorocznej edycji swoją propozycję
przedstawiły firmy z Niemiec oraz Czech.
Branżowe konferencje oraz seminaria
wzbudziły szerokie zainteresowanie wśród
zdwiedzających. W tym roku niewątpliwy
sukces odniosło seminarium „Budownictwo Drewniane” poświęcone budowie
oraz aranżacji domów prefabrykowanych.
W jego ramach firma DREWDOM-Mętel skonstruowała szkielet mieszkalnego
domu drewnianego, który w ostatni dzień
Targów zlicytowano za 38 tys. zł. Na wyróżnienie zasłużyły również Śląskie Warsztaty Montażowe z rozegranym Konkursem
Mistrzów Montażu, 3. Śląskie Mistrzostwa
Dekarzy oraz liczne pokazy parkieciarskie,
blacharskie czy tynkarskie.
Podczas tematycznych wykładów zwiedzający mogli poznać szczegóły dotyczące
budownictwa energooszczędnego, zalety domów pasywnych oraz Systemów
Kominowych BRATA. Liczne audytorium
zgromadziła konferencja „Internet jako narzędzie wsparcia sprzedaży asortymentu
wyposażenia wnętrz”, towarzysząca targom SilesiaINTERIOR.
W konkursie o Medale Expo Silesia
Targów Budowlanych SIBEX 2012 wzięło udział 11 specjalistycznych produktów.
Trzy pierwsze miejsca otrzymały kolejno
firmy: AQUACLEAR – za przydomową i biologiczną oczyszczalnię ścieków typu NV
firmy Traidenis – Pol z workiem filtrującym,
Grupa Factor sp. z o.o. – za drzwi podnoszono-przesuwne MS i D Design oraz Grupa Factor sp. z o.o. – za okno Elita Ultra
marki Jezierski. Komisja konkursowa przyznała również trzy wyróżnienia: pierwsze
dla firmy Panas Schody za schody dywanowe, drugie dla Ekopur System za izolację
natryskową SEALECTION 500, trzecie natomiast trafiło do LIFE Polska Iwona Olejnik
za saunę – balię ogrodową.
We wrześniu w Expo Silesia w Sosnowcu nastąpi kolejna odsłona targów branży
budowlanej oraz wnętrzarskiej. SIBEX Jesień to siostrzane przedsięwzięcie lutowej
imprezy.
LED-y Philips na ulicach Krakowa
Na ulicy Wielickiej w Krakowie rozpoczął się
test nowoczesnego oświetlenia wykorzystującego technologię LED. Jest to kolejna,
po projektach m.in. w Warszawie i Gorzowie Wielkopolskim, realizacja oświetlenia
ulicznego w polskich miastach, powstała
w oparciu o diodowe rozwiązania Philips
Lighting.
Zarząd Infrastruktury Komunalnej
i Transportu w Krakowie, we współpracy
z Philips Lighting Poland, zainstalował
dziesięć opraw LED-owych Philips SpeedStar. Nowe oświetlenie znajduje się po
jednej stronie ulicy Wielickiej (na wysokości ulicy Prostej), natomiast druga strona
ulicy jest nadal oświetlana oprawami starego typu. Dzięki temu możliwe będzie
8
NR 2/2012
•
przeprowadzenie pomiarów jakości obu systemów oświetlenia
w tych samych warunkach. Po zakończeniu trwającego rok testu
oprawy pozostaną na latarniach
jako docelowe oświetlenie. Jest
to pierwsza realizacja LED-owa
tej klasy zastosowana do oświetlenia ulic Krakowa.
LED-owe oświetlenie drogowe
jest propozycją dla władz miejskich, które
z jednej strony muszą stawiać czoło wyzwaniom związanym z ograniczaniem poboru
mocy i emisji dwutlenku węgla, ale muszą
przy tym zachować zgodność z normami
oświetleniowymi. Zastosowana w projekcie
w Krakowie nowa oprawa Philips SpeedStar
LED jest przykładem rozwiązania, które do
minimum ogranicza niekorzystny wpływ
na środowisko naturalne. Kolejną zaletą jest
długi okres eksploatacji przy niskich kosztach konserwacji, dzięki czemu ta energooszczędna oprawa jest idealnym rozwiązaniem dla systemów oświetlenia dróg i ulic.
RYNEK
Europejski rynek oświetlenia wydajnego energetycznie: szansa na rozwój dzięki
lampom LED i regulacjom unijnym
Z opublikowanej w lutym 2012 r. analizy
Frost & Sullivan „Europejski rynek oświetlenia wydajnego energetycznie” wynika,
że rynek ten w 2011 r. uzyskał przychody
w wysokości 1,15 mld USD. Analitycy szacują, że do roku 2018 wartość rynku osiągnie
1,92 mld USD. Choć obecnie największy
segment produktów rynku stanowią kompaktowe lampy fluorescencyjne (Compact
Fluorescent Lamp – CFL), segment diod
elektroluminescencyjnych (Light Emitting
Diode – LED) będzie się szybko rozwijał wraz
z rozwojem technologii i spadkiem cen.
Rozwój rynku oświetlenia wydajnego
energetycznie jest przede wszystkim konsekwencją regulacji Unii Europejskiej zalecających stopniowe wycofywanie z użytku
lamp żarowych i innych mało efektywnych
technologii oświetleniowych. Świetlaną
przyszłość rynku przesłaniają jednak obawy dotyczące jakości nowych produktów
oraz ich stosunkowo wysokiego kosztu
początkowego.
„Cel UE zakładający zredukowanie
emisji dwutlenku węgla o 20% do 2020
r. pociągnął za sobą wprowadzenie kilku
dyrektyw, włączając Dyrektywę w sprawie
produktów zużywających energię (Energy using Products – EuP) oraz Dyrektywę
w sprawie wydajności energetycznej budynków (Energy Performance of Buildings
Directive – EPBD), które nakładają standardy wydajności energetycznej na budynki
i produkty zużywające energię, włączając
produkty oświetleniowe” – stwierdzają
analitycy Frost & Sullivan. „Doprowadziło
to do stopniowego wycofywania z produkcji lamp żarowych i innych mało wydajnych źródeł światła w całej UE”.
Znaczącą przeszkodę dla szerokiej
akceptacji rozwiązań wydajnego oświetlenia stanowi cena początkowa, wyższa
niż mniej wydajnych źródeł światła. W dodatku europejscy konsumenci preferują
jakość i kolor światła lamp halogenowych
i żarowych, lepsze niż w przypadku wy-
dajnych energetycznie alternatywnych
produktów.
Konkurencyjne ceny oraz zapewnienie
produktom wysokiej jakości są kluczowe
dla zwiększania udziałów w rynku oświetlenia wydajnego energetycznie. Rolą producentów jest dotrzymanie reklamowanych obietnic dotyczących jakości światła
oraz długości życia produktów oświetleniowych.
Analiza „Europejski rynek oświetlenia
efektywnego energetycznie” jest częścią
programu Partnerstwa na Rzecz Wzrostu
„Technologie Zarządzania Budynkami”,
który obejmuje również analizy: Światowy
rynek oświetlenia LED, Europejski rynek
oświetlenia: Możliwości w sektorze aplikacji specjalistycznych i prognozy oraz
Możliwości wzrostu na europejskim rynku
oświetlenia.
Źródło: www.frost.com
Ideas for life – konferencja z okazji wprowadzenia produktów Panasonic do oferty
SPS Klima
27 stycznia 2012 r. w Centrum Artystycznym Fabryka Trzciny odbyła się konferencja zorganizowana przez firmę SPS Klima, od
wielu lat wyłącznego dystrybutora urządzeń marki Sanyo. Konferencja przebiegała pod hasłem „ideas for life”, które jest tematem
przewodnim działań komunikacyjnych marki Panasonic.
Celem konferencji było zaprezentowanie produktów firmy Panasonic, które w ramach kolejnych kroków związanych z przejęciem udziałów Sanyo przez koncern Panasonic z początkiem roku
sukcesywnie zastąpią produkty marki Sanyo.
SPS Klima powstała na początku lat 90., koncentrując działalność na sprzedaży urządzeń elektroniki użytkowej i systemów
klimatyzacji marki Sanyo. Od roku 2000 reprezentuje w Polsce
również koncern McQuay. SPS Klima dysponuje urządzeniami
typu: Split, MultiSplit, Systemy VRF, Gazowe Pompy Ciepła, Chillery, Klimakonwektory, Rooftopy oraz Systemy Klimatyzacji Precyzyjnej.
SPS Klima zawarła umowę z firmą Panasonic, na mocy której
została dystrybutorem produktów Panasonic w Polsce. Dotychczasowa oferta Sanyo zostanie rozszerzona o modele, które były
produkowane wyłącznie pod markami Panasonic.
•
NR 2/2012
9
RYNEK
BUDMA 2012: Budownictwo przyszłości, uwolnij swoją wyobraźnię
Od 24 do 27 stycznia 2012 r. odbywała się w Poznaniu 21. edycja Międzynarodowych Targów Budownictwa BUDMA, pod hasłem „Budownictwo przyszłości,
uwolnij swoją wyobraźnię”. W trzynastu pawilonach, na powierzchni przekraczającej 60 tys. m2 ofertę zaprezentowało blisko 1200 firm z 33 krajów.
Międzynarodowe Targi Budownictwa
BUDMA, należące do wiodących spotkań
biznesowych dla branży budowlanej w tej
części Europy, odwiedziło około 51 tys.
specjalistów z branży budowlanej, wśród
nich architekci, inżynierowie budownictwa, rzemieślnicy, przedstawiciele firm wykonawczych, inwestorów i sektora handlu.
Zagranicę reprezentowali goście z takich
krajów, jak: Austria, Belgia, Białoruś, Bułgaria, Chorwacja, Czechy, Dania, Estonia,
Finlandia, Francja, Hiszpania, Holandia,
Litwa, Łotwa, Niemcy, Norwegia, Polska,
Rosja, Rumunia, Serbia, Słowacja, Słowenia, Szwajcaria, Szwecja, Turcja, Ukraina,
Węgry, Wlk. Brytania, Włochy.
Równolegle z targami BUDMA odbyły
się wydarzenia:
• Międzynarodowe Targi Maszyn, Pojazdów oraz Sprzętu Budowlanego BUMASZ,
• Targi CBS – Budownictwo Sportowe,
Rekreacyjne, Wellness i Spa,
• GLASS – targi branży szklarskiej.
Wystawcy podkreślali w rozmowach
wyjątkowy wzrost liczby architektów oraz
gości z zagranicy. Magnesem dla tej grupy
zwiedzających były wydarzenia i wystawy
10
NR 2/2012
•
związane z organizowanym po raz pierwszy
na poznańskich targach budowlanych projektem Strada di Architettura. W ramach
tego projektu odbywały się m.in. wydarzenia z udziałem zaproszonych architektów
światowego formatu. Gośćmi specjalnymi
Strada di Archittetura byli: profesor Dietmar Eberle wykładający na słynnej ETH
w Zurychu oraz Aron Losonczi, absolwent
Royal University of Fine Arts w Sztokholmie, który w 2001 r. opatentował, a potem
udoskonalał transparentny beton (próbki
przejrzystego betonu można było także zobaczyć na targach BUDMA).
Ważnym punktem programu Strada
di Architettura była debata architektów
i inwestorów „Relacje pomiędzy wartością architektury a wartością nieruchomości”. Spotkanie zainicjowane przez
Izbę Architektów RP było publiczną próbą zdefiniowania aktualnych związków
między jakością architektury a ekonomią
nieruchomości, ale jednocześnie dyskusją
o wspólnej odpowiedzialności za wkład
działalności inwestycyjnej w kształtowanie
środowiska życia człowieka.
Nowinki ze świata technik informatycznych wspomagających projektowanie
można było poznać na przestrzeni specjalnej Archispace, gdzie odbywały się także
szkolenia w ramach Akademii Efektywnego Projektowania oraz działały punkty konsultacyjne umożliwiające kontakt
z producentami branży budowlanej.
Budowlane technologie jutra
Ekspozycja i program wydarzeń skoncentrowane były na prezentacji najnowszych
rozwiązań – wszystko po to, by poznańskie targi budowlane odgrywały aktywną
rolę w wyznaczaniu kierunków rozwoju
budownictwa, będąc dla wystawców skuteczną platformą promocji ich innowacyjnych produktów, a dla zwiedzających
największą i najbardziej komplementarną
prezentacją budowlanych technologii jutra.
BUDMA to nie tylko stoiska wystawców,
ale również liczne interaktywne ekspozycje
specjalne, pokazy i warsztaty. W ramach
ekspozycji BUDSHOW 2012 powstał nowoczesny dom wyróżniający się niskimi
wskaźnikami energii wbudowanej (użytej
do wyprodukowania materiałów budowlanych), energii końcowej (zużywanej do
ogrzania wnętrza i podgrzania ciepłej
wody użytkowej) oraz energii pierwotnej,
do której zużycia ze środowiska przyczynia
się budynek. Tradycyjnie najlepsi rzemieślnicy młodego pokolenia z całego kraju
zaprezentowali swój kunszt podczas mistrzostw Polski młodych dekarzy i młodych parkieciarzy. Okazją do zapoznania
się z najnowszymi narzędziami i technologiami była ekspozycja specjalna Nowoczesny Warsztat Ciesielski oraz warsztaty
montażu okien.
Już po raz trzeci odbyło się na targach
Forum Budownictwa Energooszczędnego i Pasywnego. Podczas dwudnio-
RYNEK
wego bloku seminaryjnego szczegółowo
omówiono zagadnienia dotyczące architektury zrównoważonej, nowoczesnych
materiałów i technologii, a także przykłady budownictwa pasywnego realizowane
w Niemczech, Austrii i Szwajcarii.
Inne nowatorskie tematy, które zagościły w programie targów BUDMA to np.
rewitalizacja zabudowy, termomodernizacja, wykorzystanie nanotechnologii,
budownictwo wysokościowe, akustyka
wnętrz czy komputerowo wspomagane
projektowanie, wykonawstwo i eksploatacja budynków, czyli building information
modeling.
Laureaci konkursu o Złoty Medal MTP
BUDMA 2012
Podczas XXI MTP zostały wręczone
złote medale. To jedna z najbardziej
rozpoznawalnych na polskim rynku
nagród, przyznawana po wnikliwej ocenie
ekspertów innowacyjnym produktom
najwyższej jakości, spełniającym szereg
kryteriów, wytworzonym w oparciu
o najwyższej klasy technologie.
Kotwy z płynną regulacją długości
SAAW System
SAAW System SC P. Święcicki, K. Pólkowski,
M. Pólkowski, Tuszyn
Papa hydroizolacyjna DEBRIPURE
Imperbel NV/SA Belgia
Zgłaszający: Debrigum, Belgia
Panele dachowe PD 510
Pruszyński sp. z o.o., Komorów, Sokołów
System wewnętrznego komfortu na
bazie pompy ciepła NIBE F1245 PC
NIBE-BIAWAR sp. z o.o., Białystok
Ceramiczna płytka elewacyjna EKOLINE
Lubelski Węgiel „Bogdanka” SA
w Bogdance, Puchaczów
Drzwi przeciwpożarowe wahadłowe
MARC – Wh EI60
Małkowski – Martech SA, Konarskie
Okno dachowe FGH-V P2 Galeria
FAKRO PP sp. z o.o., Nowy Sącz
Brama dymoszczelna Marc-ZS
Małkowski – Martech SA, Konarskie
Belka stropowa POSI-JOIST
INTER-LERS sp. z o.o., Kłecko
System SOLBET Perfekt
SOLBET sp. z o.o., Solec Kujawski
Siatkowe platformy robocze
Huck Polska sp. z o.o., Wrocław
Komisję Konkursową stanowili wybitni
specjaliści reprezentujący różne środowiska sektora budownictwa, wśród nich profesorowie wyższych uczelni, utytułowani
architekci, znakomici inżynierowie.
Przewodniczącym komisji Złotego Medalu targów BUDMA 2012 był prof. dr hab.
inż. Józef Jasiczak – niezwykle aktywny
na polu naukowym i dydaktycznym członek Rady Wydziału Budownictwa i Inżynierii Środowiska, Senatu Politechniki Poznańskiej oraz Komisji Wielkopolskiej Izby
Budownictwa ds. Certyfikacji Kwalifikacji
Zawodowych Przedsiębiorstw Budowlanych, autor i współautor 200 prac naukowych, monografii, książek i podręczników
akademickich.
Budownictwo w pełnym zakresie
Tematem przewodnim targów BUDMA
2012 było „Budownictwo przyszłości”.
Nowa odsłona targów różniła się od poprzednich edycji. Organizatorzy postawili
cel: odważne wprowadzanie do budownictwa nowatorskich rozwiązań oraz świadome i odpowiedzialne kształtowanie zdrowej i funkcjonalnej przestrzeni społecznej
dostępnej wszystkim pokoleniom.
Budownictwo energooszczędne, ekologiczne, bezpieczne i funkcjonalne jest
•
NR 2/2012
11
RYNEK
Najliczniej reprezentowane
branże na targach
oczywistym wymogiem naszych czasów.
Budownictwo przyszłości to coś więcej.
Wyjście o krok naprzód, kreowanie jutra,
wizjonerstwo form i technologii.
W tematyce targów, która obejmowała budownictwo kubaturowe, przemysłowe oraz specjalistyczne, szczególny
nacisk położono na jedno z istotnych
wyzwań budownictwa najbliższej przyszłości – renowację i termomodernizację istniejącej zabudowy (np. zabytków,
starych osiedli z wielkiej płyty, budynków
użyteczności publicznej).
Platforma spotkań i edukacji
Targom towarzyszyło kilkadziesiąt specjalistycznych konferencji oraz emocjonujące zmagania rzemieślników rywalizujących o mistrzowskie tytuły. W programie
targów pojawiło się wiele nowych wydarzeń przeznaczonych dla kluczowych grup
zwiedzających. Wśród nich:
• warsztaty dla rzemieślników – mistrzostwa glazurników, parkieciarzy
i dekarzy oraz interaktywne pokazy,
• inspiracjedlaarchitektów – spotkania
z gośćmi specjalnymi,
• porady dla inwestorów – modelowy
dom jutra,
• szkoleniadlazarządcównieruchomości – energooszczędność i rewitalizacja,
• wiedza dla hurtowników i dystrybutorów – marketing i merchandising
w budownictwie,
12
NR 2/2012
•
• specjalna promocja nowości produktowych ze szczególnym uwzględnieniem rozwiązań dla projektantów.
Budma 2013: Inteligentna architektura
Kolejna 22. edycja Międzynarodowych
Targów Budownictwa BUDMA odbędzie
się w 29.01-1.02.2013 r. pod hasłem „Budownictwo przyszłości – Inteligentna architektura”.
Tekst i zdjęcia Ryszard Staniszewski
• Pracowniearchitektoniczneoraz
projektowaniabudowlanego
• Firmybudownictwamieszkaniowego,budownictwaspecjalistycznego
orazbudownictwaobiektówprzemysłowych
• Deweloperzy,spółdzielniemieszkaniowe
• Konstrukcjeipokryciadachowe
• Handelmateriałamibudowlanymi
• Handelstolarkąbudowlaną–drzwi
iokna
RYNEK
Sukces NIBE-BIAWAR na targach BUDMA 2012
Podczas tegorocznych targów BUDMA
firma NIBE-BIAWAR sp. z o.o. jako jedyna
przedstawiła nowości w branży OZE –
pompę ciepła na powietrze zewnętrzne
NIBE SPLIT i NIBE F2300 oraz otrzymała
Złoty Medal MTB BUDMA 2012 za „System
wewnętrznego komfortu na bazie pompy
ciepła NIBE F1245 PC, zapewniający ogrzewanie, chłodzenie, ciepłą wodę i wentylację z odzyskiem ciepła, z możliwością zdalnego sterowania przez sieć GSM.
W nowoczesnym domku pokazowym,
który powstał w ramach ekspozycji BUDSHOW 2012, uczestnicy targów mogli zobaczyć topowe produkty NIBE-BIAWAR –
medalową pompę NIBE F1245, NIBE SPLIT
oraz kolektory słoneczne HEVELIUS SCM15 i NIBE FP 215.
ABB-Welcome – pierwszy etap promocji audio-wideodomofonów ABB
Jednym z najpopularniejszych stoisk podczas targów BUDMA
2012 był BudShow 2012, prezentujący „ekologiczny dom przyszłości”, w którym zainstalowano system audio-wideodomofonowy ABB-Welcome. Polska premiera systemu spotkała się z dużym zainteresowaniem klientów końcowych, instalatorów oraz
inwestorów.
Każdy zwiedzający mógł za pomocą ciekłokrystalicznego ekranu np. stojąc w kuchni, opuszczać i podnosić rolety w salonie,
a nie wychodząc z salonu – przygaszać światło w przedpokoju.
Instalacja ABB regulowała również temperaturę w pomieszczeniach i witała gości przyjemną muzyką. Przy drzwiach wejściowych wideodomofon ABB robił zdjęcie każdemu, kto wcisnął
przycisk dzwonka. „Inteligentny”, wyposażony w nowoczesną
elektronikę dom robił wrażenie na zwiedzających.
– To dopiero pierwszy etap promocji nowej grupy naszych
produktów, skierowanej szczególnie do klientów końcowych.
ABB-Welcome zaprezentujemy w jeszcze szerszym zakresie podczas kwietniowych targów Light+Building we Frankfurcie. Tam
nasza oferta zostanie prawdopodobnie uzupełniona o nowe
usługi i produkty z rodziny ABB-Welcome – powiedział Krzysztof
Żurek, dyrektor Jednostki Biznesu KNX i Osprzęt Elektroinstalacyjny ABB.
Na firmowym stoisku ABB zaprezentowała szeroką ofertę
produktów zarówno dla klientów indywidualnych, jak i deweloperów, począwszy od najprostszych włączników, sterowników
i ściemniaczy, po wyrafinowaną serię Decento. Wszyscy mogli
na własne oczy przekonać się, jakie możliwości daje system
ABB i-bus KNX oraz jego integracja z nowymi domofonami
ABB-Welcome.
System audio-wideodomofonowy ABB-Welcome. Fot. ABB
•
NR 2/2012
13
RYNEK
XX Międzynarodowe Targi Sprzętu Oświetleniowego – ŚWIATŁO 2012
12–14 marca 2012 r. w Warszawskim Centrum Wystawienniczym EXPO XXI odbywały się XX Międzynarodowe Targi Sprzętu
Oświetleniowego – ŚWIATŁO 2012, a równolegle z nimi – X Targi ELEKTROTECHNIKA oraz IV Targi Czystej Energii CENERG.
Patronat honorowy nad imprezami objęło Ministerstwo Gospodarki.
Targi ŚWIATŁO (www.lightfair.pl) oraz targi ELEKTROTECHNIKA, przeznaczone dla
producentów i dystrybutorów sprzętu niskiego i średniego napięcia oraz systemów
alarmowych, na stałe wpisały się w kalendarz imprez targowych zarówno w Polsce,
jak i za granicą. Imprezy organizowane
w marcu to doskonała sposobność, by
zapoznać się nowościami oraz nawiązać
nowe kontakty biznesowe jeszcze przed
sezonem inwestycyjnym.
Targi ŚWIATŁO, które obchodziły swoje
20-lecie to nie tylko największe branżowe
targi oświetleniowe w Europie ŚrodkowoWschodniej, lecz także jedyne wydarzenia
branżowe w Polsce łączące prezentację
najnowszych produktów z koncepcją
szkoleniową. Misja branżowej edukacji,
która przez lata przyświecała organizatorom, zaowocowała pojawieniem się nowej
jakości na polskiej mapie targowej. Agencja Soma, promując firmy i ich produkty,
zadbała jednocześnie o bogatą ofertę
warsztatową dla uczestników targów, którzy mogli brać udział w seminariach naukowych, konferencjach i szkoleniach dla
specjalistów, obejmujących prezentację
sprzętu i najnowszych technologii stosowanych w branży oświetleniowej, elektrotechnicznej i budownictwie.
14
NR 2/2012
•
Z kolei Targi ELEKTROTECHNIKA popularność zawdzięczają specjalnej formule
łączącej warsztaty i szkolenia dla specjalistów z prezentacją sprzętu i najnowszych
technologii stosowanych w branży elektrotechnicznej i budownictwie.
Targom towarzyszyły liczne konferencje, szkolenia i warsztaty przeznaczone
dla instalatorów, projektantów. Niewątpliwie najważniejszym wydarzeniem był
cykl szkoleń dla inżynierów elektryków,
organizowany wspólnie z Polską Izbą
Inżynierów Budownictwa. W kolejnych
konferencjach uczestniczyli inżynierowie
budownictwa, inspektorzy nadzoru, a także inwestorzy i deweloperzy.
Targi uzupełniała Wystawa Czystej
Energii CENERG (www.cenerg.pl). Było to
wydarzenie łączące spotkania branżowe,
seminaria i warsztaty prowadzone przez
specjalistów z branży, fachowców i przedstawicieli producentów wystawiających
się na targach.
Bardzo interesujący był warsztat „Automatyka budynkowa – instalacyjne systemy
sterowania”. Tematy kolejnych wykładów
to: „Korzyści wynikające z wyposażania
budynków i biur w inteligentne systemy
sterowania w standardzie EIB/KNX – wykład poprowadził Tomasz Łakomy z firmy
Hager, „Dobór systemu automatyki dla
mieszkań, domów jednorodzinnych oraz
lokali użytkowych” – Maciej Żuk z firmy
F&F Filipowski, „Możliwości zastosowania polskiej bezprzewodowej technologii
LMS w smart home, smart gride” – Andrzej
Szymański z firmy LARS, „Sterowanie instalacjami budynkowymi przez WAGO I/O
system” – Bogusław Wandzel z firmy WAGO
ELWAG, „Zalety i możliwości Systemu Zarządzania Energią w Budynku – SAB” – Karol Kurowski z SAB Solutions.
Gościem targów był wicepremier Waldemar Pawlak, który otworzył specjalny
pokaz pojazdów elektrycznych i ekologicznych towarzyszący Targom ŚWIATŁO 2012.
Prezentacja odbyła się 12 marca, pierwszego dnia targów.
Spotkania zgromadziły rekordową liczbę
zainteresowanych. Łącznie w szkoleniach
wzięło udział ponad 2000 osób: architektów, inżynierów elektryków, inspektorów
nadzoru, instalatorów oraz przedstawicieli władz samorządowych, zarządów dróg
i zakładów energetycznych. Reprezentanci różnych sektorów i profesji mieli okazję
skonfrontować wiedzę praktyczną z ofertą
prezentowaną na ekspozycjach.
Producenci i dystrybutorzy zaprezentowali na targach sprzęt i technologie zapewniające zmniejszenie zużycia energii.
Ogromnym zainteresowaniem cieszył się
sektor poświęcony technologii LED. Tej
tematyce poświęcona była dwudniowa
konferencja z udziałem specjalistów z Polski i ze świata. Wiele z proponowanych
rozwiązań miało swoją premierę właśnie
podczas targów.
Prezydent Lech Wałęsa był tradycyjnie
fundatorem Nagrody Głównej w Konkursie
na Najlepszy Wyrób Targów ŚWIATŁO 2012
oraz Targów ELEKTROTECHNIKA 2012.
„Szczególne wyrazy uznania i gratulacji kieruję dziś przede wszystkim do firmy
TECHNOLIGHT, która zdobyła nagrodę
główną w zakresie oświetlenia oraz do
firmy Jean Mueller Polska, będącej laureatem w kategorii elektrotechniki” – napisał
prezydent Wałęsa w liście do organizatorów i uczestników targów.
RYNEK
Schneider Electric i Cisco: rozwiązania z dziedziny zarządzania energią
Podczas konferencji Cisco Live 16 lutego
2012 r. Schneider Electric ogłosił plany rozszerzenia aktualnej współpracy między firmami. Plany te poprzedziła niedawna premiera serwera aplikacji Schneider Electric
Torana, który łączy architekturę Schneider
Electric EcoStruxure z technologią Cisco
EnergyWise. Dzięki wykorzystaniu Intelligent
Network Cisco nowe rozwiązania umożliwią
uzyskanie maksymalnych oszczędności
w zużyciu energii w zakresie IT.
– Połączenie architektury EcoStruxure Schneider Electric i technologii Cisco
EnergyWise przyniosło cenne korzyści na
polu zarządzania zasobami sieciowymi i IT
w biurach rozproszonych – mówi Soeren
Brogaard Jensen, wicedyrektor ds. oprogramowania dla firm w Schneider Electric.
– Jesteśmy szczęśliwi, mogąc wciąż oferować naszym klientom rozwiązania, które
pomagają przybliżyć do siebie infrastrukturę i funkcje IT, umożliwiając jednocześnie sprawniejsze, bardziej zrównoważone
funkcjonowanie coraz bardziej komfortowych budynków.
Podczas Cisco Live Schneider Electric
zaprezentował m.in. wersje demonstracyjne rozwiązań:
• Schneider Electric StruxureWare for
Data Centers Suite Cisco UCS Manager
Plug-In
• SchneiderElectricPowerChuteNetwork
Shutdown oraz Cisco Unified Communications Manager
• SchneiderElectricConvergentBuilding
Infrastructure Solution (CBIS)
Wymienione produkty i rozwiązania
będą dostępne od czerwca 2012 r. w ramach oferty Schneider Electric Efficient
Enterprise dla Cisco Intelligent Network.
Bezproblemowa integracja protokołów transmisji danych w automatyce budynków
15 maja 2012 r. w Krakowie, w gościnnych
progach Willi Decjusza odbędą się nieodpłatne warsztaty szkoleniowe „Bezproblemowa integracja protokołów transmisji
danych w automatyce budynków”. Przedmiotem warsztatów będzie integracja
urządzeń automatyki budynków pracujących w typowych dla tej branży standardach – BACnet, LonMark (LON), KNX, DALI,
M-Bus, Modbus, ZigBee PRO i OPC.
W trakcie warsztatów zaprezentowane
zostaną praktyczne przykłady integracji
urządzeń, a także programowanie zadań
sterowania w środowisku serwerów automatyki L-INX z wykorzystaniem danych
pochodzących z różnych protokołów
transmisji. Program warsztatów obejmuje także szerokie omówienie możliwości
systemu L-WEB do realizacji nadrzędnej
warstwy systemów automatyki budynków
27. Targi Budownictwa Mieszkaniowego, Modernizacji
i Wykończenia Wnętrz TARGBUD
13–15 kwietnia odbędzie się 27. edycja Targów Budownictwa Mieszkaniowego, Modernizacji i Wykończenia Wnętrz TARGBUD
2012. W tych dniach branża w Katowicach
zaprezentuje przekrojową ofertę związaną
z nowymi technologiami i rozwiązaniami
z zakresu instalacji centralnego ogrzewania, pomp ciepła, kolektorów słonecznych,
16
NR 2/2012
•
wentylacji i klimatyzacji, nowoczesnej techniki grzewczej, izolacji dachów, ścian działowych, dźwiękochłonnych, kompleksowej
budowy domów jednorodzinnych, remontów, projektowania i produkcji bram garażowych, przemysłowych i ogrodzeniowych,
garaży, ogrodzeń, usług finansowych, wydawnictw branżowych i wielu innych.
w zakresie wizualizacji, harmonogramowania i monitorowania trendów.
Na warsztaty zaprasza firma ZDANIA
– Centrum Kompetencji LOYTEC w Polsce. Willa Decjusza, 15 maja 2012 r., godz.
10–16, Kraków, ul. 28 Lipca 1943 r. nr 17a.
Od 15 marca możliwość rejestracji na stronie www.zdania.com.pl.
Targom towarzyszyć będą Salony INTERECO ECODOM i SAVEX.
Organizator zaprasza specjalistów i handlowców działających w branży budowlanej oraz wszystkich zainteresowanych budową, remontem i aranżacją domu.
Organizator: Centrum Targowe FairExpo
sp. z o.o., ul. Bytkowska 1b, 40-955 Katowice, [email protected], www.targbud.
fairexpo.pl. Kierownik Projektu: Katarzyna
Wójcik, tel. 32 728 15 06, 664 080 290
RYNEK
Wynalazek Roku – werdykt Miasta Poznań, Politechniki
Poznańskiej i Komputronik SA
W konkursie „Wynalazek Roku” nagrodę
przyznano Wojciechowi Łapce z Politechniki Poznańskiej za projekt o skomplikowanej nazwie, ale prostym zastosowaniu,
czyli „Helikoidalny filtr akustyczny do tłumienia hałasu w instalacjach kominowych,
wentylacyjnych i klimatyzacyjnych”.
Organizatorem konkursu „Wynalazek
roku” było Miasto Poznań przy wsparciu
Komputronik SA i Politechniki Poznańskiej.
Projekt jest elementem programu edukacyjnego „Poznań know how workshops”, który
ma na celu wyróżnianie oraz promocję zdolnych twórców, ich unikatowych pomysłów
i ambitnych przedsięwzięć biznesowych.
Helikoidalny filtr akustyczny do tłumienia hałasu w instalacjach kominowych,
wentylacyjnych i klimatyzacyjnych to nowe
rozwiązanie techniczne w skali światowej,
które służy do skutecznej walki z dokucz-
liwym hałasem występującym wszędzie
tam, gdzie znajdują się systemy wentylacji
i klimatyzacji. Za pomocą helikoidalnego
filtra można znacząco obniżyć hałas bez
konieczności znacznych przeróbek istniejących konstrukcji.
– Polacy to naród, który nie boi się wyzwań i jest bardzo innowacyjny. Jednocześnie, jako państwo, bardzo mało inwestujemy w praktyczne badania naukowe, które
decydują o sukcesie w szybko zmieniającej się gospodarce rynkowej. Jako współorganizator konkursu „Wynalazek roku”,
chcieliśmy przyczynić się do wyzwolenia
lokalnego potencjału naukowego tak, aby
przełożył się na praktyczne zastosowanie.
Projekt tłumika akustycznego jest prosty
w zastosowaniu i wykonaniu, a jego główną
cechą użytkową jest wyciszenie hałasu, który stanowi jedną z największych bolączek
obecnej cywilizacji – mówi Wojciech Buczkowski, prezes zarządu Komputronik SA.
Prezentowane rozwiązanie jest nowością w dziedzinie akustyki i inżynierii
hałasu. Oparte jest na znanym rozwiązaniu technicznym – śrubie Archimedesa
– powszechnie stosowanym w różnych
gałęziach przemysłu, głównie do transportowania mediów różnego rodzaju. Istotą
wynalazku jest akustyczny filtr do tłumienia dźwięku w instalacjach kanałowych,
składający się z helikoidalnie uformowanego profilu i trzpienia umieszczonych
w kanale cylindrycznym i wykonanych
z twardego akustycznie materiału.
Rozwiązanie jest alternatywą w przypadku np. dużych kominów, gdy pojawia
się problem z niskoczęstotliwościowym
hałasem, a standardowe rozwiązania nie
przynoszą efektu, w dodatku często nawet
nie można ich zastosować ze względu na
zbyt duże gabaryty.
Źródło: www.workshops.poznan.pl/projekty
•
NR 2/2012
17
TEMAT NUMERU
Wojciech Lisiecki, dyrektor ds. rozwoju, Wojnarowscy sp. z o.o.
Od ilości do jakości:
najnowsze osiągnięcia
w technologii LED
Szybki postęp w badaniach nad wykorzystaniem półprzewodników w oświetleniu
i wdrażanie ich efektów w praktyce spowodowały, że stosowanie diod LED jako
źródeł światła stało się już rzeczywistością, choć do niedawna rozpatrywano je
w kategoriach futurystycznych.
W
ejście w życie rozporządzeń Komisji
Europejskiej powoduje szybkie wycofywanie z obrotu energochłonnych
źródeł światła. Ich miejsce muszą zająć źródła energooszczędne. W ciągu ostatnich kilkunastu miesięcy można zaobserwować
mniejsze zainteresowanie tradycyjnymi technologiami
oświetlenia energooszczędnego (np. świetlówki kompaktowe) zarówno wśród konsumentów, jak i producentów oraz dużą dynamikę sprzedaży i tempa rozwoju
oświetlenia opartego na technologii diodowej.
Prężny rozwój systemów oświetleniowych LED wpisuje się w dwa trendy, czyli ograniczenie kosztów całkowitych funkcjonowania systemu oświetleniowego oraz
poprawa jakości i komfortu użytkowników.
Zwiększenie skuteczności świetlnej
i kosztów obsługi
Walka producentów źródeł światła o zwiększenie skuteczności świetlnej produktów trwa nieprzerwanie od
początku istnienia technologii, które wykorzystują do
18
NR 2/2012
•
zasilania energię elektryczną. Skuteczność świetlna
pierwszych żarówek pod koniec XIX w. kształtowała się
na poziomie około 1,5 lm/W, a sto lat później wynosiła ok. 12 lm/W. W przypadku świetlówek liniowych
technologia rozwijająca się na przestrzeni ponad sześćdziesięciu lat zapewniła osiągnięcie skuteczności świetlnej na poziomie 100 lm/W, co było liczbą dwukrotnie
wyższą w porównaniu do pierwszych wersji tego produktu.
Podobnie kształtuje się sytuacja w przypadku źródeł
wysokoprężnych przeznaczonych do ogólnych celów
oświetleniowych. Jedynie źródła sodowe charakteryzują się skutecznością świetlną przekraczającą 150 lm/W
(lub 200 lm/W dla lamp niskoprężnych). Należy jednak
zaznaczyć, że ze względu na niską jakość wytwarzanego
przez nie światła monochromatycznego oraz na fakt, że
tak wysoka skuteczność świetlna może być osiągnięta
tylko przy dużej mocy (cecha ogólna lamp wysokoprężnych), lampy sodowe są powoli wypierane przez źródła
emitujące światło białe i to nawet w typowych dla nich
zastosowaniach w oświetleniu ulicznym.
Uznaje się, że mimo wcześniejszych eksperymentów
sięgających lat 70. XX w., początkiem wykorzystania
LED-ów do celów oświetleniowych był rok 1996,
w którym wprowadzono pierwsze diody emitujące
światło białe. Skuteczność świetlna pierwszych LED-ów wahała się na poziomie 5 lm/W. Po 15 latach na
rynku dostępne są już chipy wiodących producentów,
o skuteczności świetlnej sięgającej nawet 150 lm/W,
podczas gdy w próbach laboratoryjnych zbliżono się już
do fizycznej granicy skuteczności świetlnej tej technologii dla światła białego (260–300 lm/W).
TEMAT NUMERU
Warto przy tym wspomnieć, że w przypadku źródeł
LED, podobnie jak w przypadku wyładowczych źródeł
światła, strumień świetlny powinien być rozpatrywany
z uwzględnieniem zdolności do właściwego odwzorowania barw. Należy pamiętać, że lumen nie jest typową jednostką fizyczną, ale parametrem skorelowanym
względem czułości ludzkiego oka, której szczyt przypada na barwę żółto-zieloną (fala o długości 555 nm).
W konsekwencji gdyby jedynym priorytetem w określaniu jakości światła był strumień świetlny, to najbardziej „opłacalne” byłoby skonstruowanie źródła
świecącego tylko w tej barwie. Warto posłużyć się porównaniem maksymalnych teoretycznych skuteczności
świetlnych dla światła monochromatycznego o tej barwie (683 lm/W) i światła białego świecącego w pełnym
spektrum widzialnym (260 lm/W). To właśnie zdolność źródła do emisji światła w pełnym zakresie widma świadczy o jego późniejszej zdolności właściwego
oddania barw.
Analizując skuteczność świetlną, nie można nie
wspomnieć o sprawności opraw oświetleniowych.
W przypadku opraw wykorzystujących tradycyjne źródła światła ich niedoskonałości „marnują” przeciętnie
od kilkunastu do nawet kilkudziesięciu procent strumienia źródeł. W przypadku diod LED, zwłaszcza tych
wykorzystujących do kształtowania wiązki soczewki,
straty są znikome.
Niebagatelne w przypadku oświetlenia LED-owego
jest wielokrotne zmniejszenie kosztów związanych
z jego obsługą, czyli rzadsze wymiany (nawet dziesięciokrotnie) oraz możliwość ich planowania wynikająca
z faktu, że diody LED w trakcie pracy powoli tracą strumień świetlny, nie przestają jednak działać. Dlatego podawana trwałość źródeł półprzewodnikowych związana
jest ze spadkiem strumienia świetlnego (najczęściej do
70% strumienia początkowego), a nie z ich wygasaniem
jak w przypadku źródeł tradycyjnych.
Zmiana sposobu oświetlania wnętrz
Należy sobie również zdać sprawę z faktu, że w zakresie oświetlenia LED dokonał się już bardzo duży postęp
(aktualnie około 150 lm/W) i, biorąc pod uwagę limit
fizyczny (260–300 lm/W), dalsze postępy w tej materii będą zapewne coraz trudniejsze i mniej spektakularne. Obecnie największe i najłatwiejsze do osiągnięcia
możliwości tworzenia dodatkowych oszczędności tkwią
w zaawansowanych układach sterowania oświetleniem,
w maksymalnym wykorzystaniu światła dziennego oraz
zmianie filozofii oświetlania wnętrz.
Oświetlenie jest zwykle tak projektowane, aby zapewnić właściwy poziom natężenia oświetlenia w sytuacji braku oświetlenia naturalnego. Ponieważ jednak
natężenie światła słonecznego – zwłaszcza w pomieszczeniach przeznaczonych do pracy, w których ludzie
przebywają w ciągu dnia – jest dość znaczne, udział
Wykres 1. Krzywa skuteczności świetlnej względem barwy światła
oświetlenia sztucznego może być zredukowany bez
szkody dla komfortu użytkowników. Do tworzenia
współczesnych systemów tzw. oświetlenia aktywnego stosuje się czujniki poziomu i kierunku oświetlenia
naturalnego, które są zlokalizowane wewnątrz i na zewnątrz budynków i sterują automatycznie układami redukującymi natężenie oświetlenia sztucznego. Szeroko
stosowane są również czujniki obecności PIR. Dzięki
tego typu układom i przy odpowiedniej architekturze
budynku zaoszczędzić można do 75% kosztów energii
elektrycznej.
Dodatkowe oszczędności można uzyskać dzięki
zmianie sposobu oświetlania i redukcji poziomu natężenia oświetlenia w miejscach, gdzie jest ono zbędne.
Biorąc jako przykład oświetlenie biurowe – oznacza to
zmniejszenie poziomu natężenia oświetlenia ogólnego
do 300 lx, dodatkowe doświetlenie stanowisk pracy
do wymaganego poziomu 500 lx (również przy użyciu opraw przenośnych) oraz doświetlenie płaszczyzn
Wykres 2. Możliwe oszczędności w przypadku wykorzystania
nowoczesnych systemów sterowania oświetleniem
•
NR 2/2012
19
TEMAT NUMERU
widocznych (np. ścian) dodatkowymi dedykowanymi
oprawami, jak również stworzenie akcentów świetlnych
mających wpływ na odbiór estetyczny wnętrza i subiek-
„Oświetlenie to o wiele więcej
niż zapewnianie widzialności”
J.A. Veitch
tywne postrzeganie jakości systemu oświetleniowego.
Również w tym przypadku uzyskane oszczędności mogą
być znaczne.
Biorąc pod uwagę oczekiwania w stosunku do źródeł
światła wykorzystywanych w tego typu aktywnych układach oświetleniowych, takie jak zdolność redukcji strumienia świetlnego w bardzo szerokim (niemal 0–100%)
zakresie i brak wpływu na trwałość oraz barwę światła,
LED-y udowadniają tutaj swoją absolutną wyższość nad
źródłami tradycyjnymi. Firma Wojnarowscy sp. z o.o.
wprowadziła w tym roku do oferty produktów Spectrum LED i Spectrum LED Integra szeroki wachlarz
opraw oświetleniowych i źródeł LED umożliwiających
tworzenie tego typu nowoczesnych systemów.
Zmiana założeń projektowych budynków
W ostatnich latach, na fali działań zmierzających do redukcji emisji CO2, popularne stały się rozmaite sposoby klasyfikacji budynków w zakresie stopnia ich oddziaływania na środowisko. Powstało również wiele organizacji mających na celu ustalanie standardów tzw.
zielonych budynków i przeprowadzanie audytów. Ma
to znaczenie nie tylko wizerunkowe, ale w większości przypadków może się po prostu opłacać ze względu na ograniczenie kosztów eksploatacji, ulgi podatkowe, a czasem wręcz zmniejszenie kosztów inwestycji,
a w konsekwencji większą atrakcyjność dla potencjalnych inwestorów lub najemców.
Typowymi cechami tego typu budynków jest tworzenie przemyślanej bryły architektonicznej, jej właściwego usytuowania względem kierunków geograficznych,
zapewnienie możliwie wysokiej izolacyjności obiektu
i ochrony przed nadmiernym, bezpośrednim nasłonecznieniem, jak również energooszczędność instalacji
i redukcja emisji cieplnej urządzeń wewnątrz budynku,
dzięki czemu często możliwe jest zastąpienie
układu klimatyzacji skuteczną wentylacją
bez pogorszenia komfortu użytkowników.
Jednym z międzynarodowych standardów audytorskich w zakresie budynków
energooszczędnych jest BRE Environmental
Wykres 3. Preferencje rodzaju oświetlenia
w zależności od aury pogodowej
20
NR 2/2012
•
Assessment Method. Wymogi w zakresie projektowania oświetlenia w budynkach biurowych przewidują
m.in.: doświetlenie minimum 80% przestrzeni światłem dziennym, instalację indywidualnie sterowanych
rolet rozpraszających, odrębne sterowanie oświetleniem
na maksymalnie cztery stanowiska pracy, lokalizację
wszystkich stanowisk pracy w odległości nie większej
niż 7 m od okna, lokalną, a nie ogólną instalację oświetleniową, obowiązkowe układy czujników oświetlenia
naturalnego i automatyczne układy ściemniania.
W związku z coraz częstszym stosowaniem systemów
elektronicznego zarządzania budynkami, jak również
ze względów oszczędnościowych, projektanci częściej
decydują się na zintegrowane prowadzenie instalacji
sterującej i zasilającej poszczególne układy w budynku.
W korpusach opraw oświetleniowych lokowane są już
nie tylko czujniki obecności i poziomu natężenia oświetlenia zastanego, ale również czujniki przeciwpożarowe,
alarmu, spryskiwacze, głośniki radiowęzła itp. W dodatku coraz częściej rezygnuje się z popularnych sufitów
podwieszanych, ponieważ przestrzeń pomiędzy sufitem
podwieszanym a stropem uważana jest według najnowszych trendów w architekturze za przestrzeń zmarnowaną (wyobraźmy sobie powierzchnię całkowitą, jaką daje
przestrzeń sufitu podwieszanego o wysokości 30–50 cm
na każdym piętrze w kilkudziesięciopiętrowym biurowcu), podczas gdy zmniejszanie wysokości pomieszczeń
utrudnia stosowanie opraw oświetleniowych o dystrybucji bezpośredniej i pośredniej. Integracja wielu funkcji w oprawie oświetleniowej wymusza zmniejszanie
gabarytów poszczególnych elementów.
Diody LED, w przeciwieństwie do tradycyjnych
źródeł światła, większość energii zamieniają na światło, a tylko znikomą na ciepło. Dzięki bardzo niskiej
emisji cieplnej w okresie wysokich temperatur pomagają zdecydowanie obniżyć koszty układu klimatyzacji
w pomieszczeniach. Umożliwiają również konstruowanie bardziej kompaktowych opraw poprzez eliminację
dużych odbłyśników. Dzięki źródłom LED można także
zmniejszyć przekroje instalacji zasilającej oraz zredukować zabezpieczenia obwodów ze względu na mniejszy prąd pobierany. Zalety te mają wpływ nie tylko na
zmniejszenie kosztów instalacji, ale również na estetykę
nowoczesnych, „sterylnych” wnętrz.
Kryteria tworzenia oświetlenia
W dzisiejszych czasach przed projektantami oświetlenia stawiane są nowe zadania. Cytując J.A. Veitch,
„oświetlenie to o wiele więcej niż zapewnianie widzialności”. Do tradycyjnych kryteriów, które bierzemy pod
uwagę w fazie projektowania, takich jak odpowiedni
poziom natężenia, unikanie refleksów i olśnienia, właściwa barwa i odpowiednie oddawanie barw, właściwe modelowanie i harmonijna dystrybucja światła, należy dzisiaj dołączyć jeszcze inne, czyli integrację świa-
TEMAT NUMERU
Wykres 4a. Porównanie krzywych czułości receptorów
wizualnych i niewizualnych zmysłu wzroku w zależności od barwy światła
Wykres 4b. Średni poziom aktywności dobowej człowieka. Wygoda związana z nowoczesnymi układami sterowania, dostosowywanie systemu oświetleniowego
tła naturalnego, możliwość adaptacji do zmieniających
się sytuacji oświetleniowych, efektywność energetyczną, możliwość indywidualnej kontroli przez użytkowników oraz cechy estetyczne, obejmujące światło jako
element wystroju. Znana japońska projektantka Motoko Ishii mawia, że „światło ma ogromny wpływ na
ludzką wrażliwość – dociera do głębi duszy i rozbudza
uśpione uczucia”.
Głównym aspektem wpływającym na zwiększenie
komfortu i subiektywnego postrzegania jakości oświe-
tlenia jest rezygnacja z jednego lub kilku głównych źródeł światła o stosunkowo dużej mocy, powodujących
olśnienia i duże kontrasty, na korzyść bardziej precyzyjnego systemu z odrębną dedykacją do oświetlania
płaszczyzn widocznych (np. ściany, sufit), płaszczyzn
roboczych (np. biurka) oraz oświetlenia akcentującego
elementy wystroju i architektury pomieszczeń. Dzięki
temu mamy możliwość kontroli kontrastu, czyli różnicy
w luminancji poszczególnych powierzchni, wpływającej
w znaczny sposób na stopień męczenia się wzroku przez
ciągłą adaptację oka oraz kreowania pomieszczeń o bardzo wysokim komforcie świetlnym. Jednocześnie ma
to wpływ na zmniejszenie zużycia energii oraz znaczne zwiększenie atrakcyjności wizualnej pomieszczenia.
Aktualnie istniejące źródła LED umożliwiają elastyczne
kreowanie tego typu układów.
Do tworzenia współczesnych
systemów tzw. oświetlenia
aktywnego stosuje się czujniki
poziomu i kierunku oświetlenia
naturalnego, które są
zlokalizowane wewnątrz i na
zewnątrz budynków i sterują
automatycznie układami
redukującymi natężenie
oświetlenia sztucznego.
Harmonia oświetlenia
Pasjonatów oświetlenia od zawsze interesował jego
wpływ na psychikę, emocje i samopoczucie ludzi. Na
przełomie wieków niemiecka uczona Suzanne Fleischer
przeprowadziła ze swoim zespołem bardzo ciekawe badania, których wyniki znane są pod pojęciem Harmonii oświetlenia. Przedmiotem badań był wpływ i preferencje użytkowników w zakresie rodzaju i barwy sztucznego światła w pomieszczeniach, w których pracowali.
Naukowcy doszli do wniosku, że preferencje są zmien-
•
NR 2/2012
21
TEMAT NUMERU
ne i w dużym stopniu mają na nie wpływ warunki pogodowe.
W przypadku słonecznej pogody i bezchmurnego
nieba użytkownicy preferowali oświetlenie pośrednie
o chłodniejszym odcieniu, a w miarę wzrostu zachmurzenia i mniejszej ekspozycji na bezpośrednie promienie
słoneczne ich preferencje przesuwały się w kierunku
światła bezpośredniego o raczej ciepłej barwie. Potwierdzeniem tych badań może być fakt, że mieszkańcy
ciepłych krajów Europy Południowej preferują chłodne oświetlenie o barwie 4000 K lub nawet 6500 K,
podczas gdy w krajach położonych bardziej na północ
Wykres 5. Rozkład widmowy diody LED o temperaturze
barwowej 6500 K
Wykres 6. Rozkład widmowy diody LED o temperaturze
barwowej 3000 K
22
NR 2/2012
•
użytkownicy częściej wybierają barwy cieplejsze 2700–
–3000 K.
„Trzecie oko”
Do równie ciekawych wniosków doszli naukowcy badający wpływ światła na stymulację aktywności ludzi. Odkryli oni w oku człowieka receptory niewizualne, nazywane potocznie „trzecim okiem”. Rytm życiowy każdego człowieka, okresy aktywności i snu zależą od poziomu melatoniny – hormonu produkowanego
przez gruczoł szyszynki. Obecne w oku receptory niewizualne właśnie do szyszynki przekazują bodźce, które stymulują lub wstrzymują jej pracę. Tak się składa, że są one szczególnie wrażliwe na światło niebieskie o długości fali 410–460 nm. 18 lx takiego światła daje ten sam efekt co 450 lx światła białego. Ekspozycja na takie światło powoduje zahamowanie produkcji melatoniny, zwiększając naszą sprawność i aktywność. Już jakiś czas temu producenci tradycyjnych
źródeł światła zaproponowali użytkownikom świetlówki liniowe o bardzo wysokiej temperaturze barwowej
(8000 K), o widmie przesuniętym w kierunku barwy
niebieskiej, ale funkcję tę znacznie lepiej można zrealizować z wykorzystaniem niebieskich diod LED załączanych czasowo w okresach spadku aktywności w cyklach dobowych.
Dzięki integracji układu oświetleniowego z systemem zarządzania budynkiem, wykorzystującym czujniki obecności, ruchu oraz poziomu natężenia oświetlenia
zastanego, użytkowanie budynku staje się w dużej mierze bezobsługowe. Użytkownik nie musi sam włączać
i wyłączać oświetlenia oraz ustawiać jego natężenia.
Wystarczy, by określił swoje aktualne oczekiwania co
do jego funkcji. Dzięki możliwościom nowoczesnych
systemów LED użytkownik może określić funkcje
oświetlenia w danym czasie.
I tak dostosowując pomieszczenie do pracy, zwiększamy poziom natężenia na płaszczyznach roboczych,
zmniejszamy kontrasty, dodajemy chłodne akcenty (np.
niebieską domieszkę w układach RGB). Natomiast aby
w pomieszczeniu wypocząć, postępujemy odwrotnie:
zwiększamy kontrasty, wygaszamy płaszczyzny robocze, zwiększamy natężenie oświetlenia akcentującego,
dodajemy ciepłe akcenty itp. Ponadto oświetlenie RGB,
jakie emitują diody LED, daje nieograniczone możliwości kreowania sekwencji świetlnych, zwiększając tym
samym atrakcyjność i różnorodność estetyczną. Firma
Wojnarowscy sp. z o.o. oferuje produkty służące zarówno do tworzenia systemów oświetleniowych w zakresie
oświetlenia ogólnego, dedykowanego, akcentującego
i ozdobnego, jak również do sterowania ich pracą.
Oddawanie barw
Pierwsze półprzewodnikowe źródła światła cieszyły się
niechlubną sławą lamp mało wydajnych, ale również
TEMAT NUMERU
dających brzydkie, „trupie” światło. Ponieważ główny
wyścig pomiędzy producentami odbywał się i dalej odbywa głównie na polu strumienia świetlnego i skuteczności świetlnej, parametrem, który często schodzi na
plan dalszy, jest oddawanie barw. Tymczasem to właśnie tutaj możliwe są manipulacje, które zwiększą poziom strumienia świetlnego kosztem jakości oddawania
barw. Jest to możliwe, gdyż zmysł wzroku jest na tyle
doskonały, że potrafi tak skorygować światło o wyraźnej dominancie barwnej (np. żółto-zielonej), że jest postrzegane jako białe. Nie potrafi jednak zobaczyć kolorów, jeśli odpowiadająca im długość fali nie jest obecna
w widmie światła. To właśnie było i, w przypadku wielu produktów wciąż oferowanych na rynku, dalej jest
powodem kiepskiej jakości światła.
Najczęściej tzw. biała dioda jest w rzeczywistości
diodą niebieską (ok. 450 nm), której widmo transformowane jest do szerszego spektrum zbliżonego do
światła białego dzięki luminoforom. Wciąż stosowana
w większości produktów starsza technologia polegała
na użyciu tzw. żółtego luminoforu, który wprawdzie
zapewniał dobrą skuteczność świetlną (pamiętajmy,
że szczyt czułości oka ludzkiego przypada na barwę
żółto-zieloną), ale słabo pracował w paśmie czerwieni.
Było to powodem złych ocen jakości światła np. przy
oświetlaniu skóry, której kolor zawiera dużo czerwieni.
Przy braku czerwieni w widmie światła skóra wyglądała „trupio”. Mimo tej wady produkty mogły mieć
współczynnik oddawania barw CRI (Ra) większy niż
80, ponieważ oddawanie innych barw było na dobrym
poziomie. Nowocześniejsze technologie zastępują luminofor żółty mieszaniną luminoforu zielonego i czerwonego, które w połączeniu z barwą niebieską diody zapewniają elastyczne i precyzyjne kształtowanie widma.
Jednym z producentów korzystających z tej technologii
jest firma Toshiba LED, której generalnym dystrybutorem na rynku polskim jest firma Wojnarowscy sp.
z o.o.
Kolejne schematy (wykres 7) pokazują porównanie
odwzorowania barw przez nowoczesne diody LED oraz,
dla porównania, przez najwyższej klasy ceramiczne
lampy metalohalogenkowe, które ze wszystkich tradycyjnych źródeł światła charakteryzują się najlepszym
oddawaniem barw w całym spektrum.
„Światło ma ogromny wpływ na
ludzką wrażliwość – dociera do
głębi duszy i rozbudza uśpione
uczucia”
japońska projektantka,
Motoko Ishii
Wykres 7. Porównanie oddawania barw lamp metalohalogenkowych
i LED
Podsumowanie
Biorąc pod uwagę ponad stuletnią historię oświetlenia
elektrycznego i jego relatywnie powolny rozwój w ciągu tego okresu, w ostatnich latach mamy do czynienia
z prawdziwą rewolucją technologiczną. Wśród produktów LED możemy znaleźć takie, które pod płaszczykiem
nowej technologii oferują tak słabe parametry, że z trudem można je zaliczyć do produktów oświetleniowych.
Jednocześnie wielu producentów wyrobów oświetleniowych wykorzystujących tradycyjne technologie, delikatnie mówiąc, nie wspiera tego rozwiązania, bo nie leży to
w ich szeroko pojętym interesie. Tak czy inaczej LED-y
nie są przyszłością oświetlenia – są teraźniejszością.
Ze względu na najnowsze osiągnięcia technologii
LED trudno wskazać dziedzinę oświetlenia, w której
tradycyjne źródła światła przewyższałyby źródła półprzewodnikowe. LED-y dają zupełnie fenomenalne
możliwości kreacji systemów oświetleniowych, o fantastycznych, nieosiągalnych dotychczas możliwościach
aranżacji, funkcjonalności i energooszczędności. Są
jednocześnie śmiertelnym zagrożeniem dla wielu przedsiębiorstw działających w przemyśle oświetleniowym,
które nie będą w stanie lub nie zdążą przystosować się
do warunków tej nowej technologii.
•
NR 2/2012
23
DEBATA
Paraliż energetyczny
biurowca – czy i kiedy
mogą zawieść
najnowsze rozwiązania?
Uczestnicy:
Mariusz Piątkiewicz
dyrektor ds. handlu
i marketingu, Ever
Bezpieczeństwo energetyczne budynków jest priorytetem w dobie
powszechnej automatyzacji i komputeryzacji. W jakie urządzenia
należy wyposażyć budynek biurowy, aby zapewnić ciągłą pracę
i bezpieczeństwo przebywających w nim osób? O wypowiedzi na
ten temat poprosiliśmy przedstawicieli dwóch firm oferujących
rozwiązania gwarantujące ciągłość pracy urządzeń zainstalowanych
w inteligentnych biurowcach.
Jan Żurawski
Project Developer Trane
Poland Ingersoll Rand
24
NR 2/2012
•
Jakie rozwiązania stanowią niezbędne minimum, aby zabezpieczyć biurowiec przed groźbą paraliżu energetycznego?
Mariusz Piątkiewicz, Ever: – W dobie powszechnej
informatyzacji, automatyzacji i stosowania systemów inteligentnych budynków brak zasilania elektrycznego staje się wyjątkowo poważnym problemem technicznym, organizacyjnym, logistycznym
i gospodarczym. W nowoczesnych biurowcach może
doprowadzić do zaburzeń struktury lub utraty danych w systemach informatycznych (co może wiązać się z gigantycznymi stratami finansowymi bądź
utratą strategicznych informacji czy dóbr intelektualnych), ograniczenia komunikacji wewnętrznej
oraz ze światem zewnętrznym, paraliżu systemów
kontroli dostępu, powstania kosztownych przerw
w procesach produkcyjnych, uszkodzeń aparatury
i urządzeń, wynikających z wystąpienia nieprzewidzianego braku zasilania elektrycznego itp.
Wynika stąd, że zapewnienie bezpieczeństwa
energetycznego budynków jest bezsprzecznie priorytetowym działaniem w każdej dziedzinie życia
gospodarczego i społecznego. Wzrost tego bezpieczeństwa osiąga się poprzez zastosowanie systemów zasilania gwarantowanego (UPS – Uninterruptable Power Supply) przynajmniej do zasilania
odbiorników o znaczeniu krytycznym, strategicznym, jak również systemów zasilania autonomicznego (agregatów prądotwórczych), umożliwiających
długotrwałe podtrzymanie zasilania odbiorników
o priorytetowym znaczeniu.
Szeroką ofertę takich rozwiązań posiada firma
Ever sp. z o.o. Koszty instalacji tych urządzeń są
najczęściej wielokrotnie mniejsze od kosztów strat
powstałych w wyniku wystąpienia niespodziewanych braków zasilania elektrycznego systemów
(gdy nie zastosowano układów zasilania gwarantowanego).
Istnieje zagrożenie – paraliż energetyczny
biurowca. Jakie urządzenia są wyłączane
w pierwszej kolejności, aby zapobiec paraliżowi lub zminimalizować jego skutki?
Mariusz Piątkiewicz, Ever: – Przy zaniku energii w sieci elektroenergetycznej w pierwszej kolejności wyłączane są urządzenia związane z komfortem życia bądź pracy (np. sprzęt audiowizualny), układy oświetlenia głównego, dodatkowe
systemy grzewcze itp. Natomiast z układów zasilania gwarantowanego dostarczana jest energia
do odbiorników o znaczeniu strategicznym: systemów informatycznych, układów kontroli dostępu,
szczególnie wrażliwych aparatów i urządzeń elek-
Przy zaniku energii w sieci
elektroenergetycznej w pierwszej
kolejności wyłączane
są urządzenia związane
z komfortem życia bądź pracy
DEBATA
trycznych, elementów oświetlenia awaryjnego czy systemów produkcyjnych, w przypadku których nawet
krótkotrwałe przestoje powodują ogromne straty finansowe.
Jan Żurawski, Trane Poland: – Aby odpowiedzieć na
to pytanie, trzeba zastanowić się nad ilością systemów
i urządzeń w każdym budynku. Często w pierwszej kolejności wyłączane są systemy klimatyzacyjne jako duzi
odbiorcy energii elektrycznej. Z punktu widzenia wielu
osób wyłączenie tego systemu może prowadzić co najwyżej do dyskomfortu najemców.
Z drugiej strony patrząc, duża część systemów zapewniających poprawną pracę obiektu zasilana jest
z układów wody lodowej zainstalowanej na obiekcie.
Przykładem mogą być szafy precyzyjnego schładzania
w serwerowniach, centrale klimatyzacyjne utrzymujące odpowiednio niską temperaturę w rozdzielniach
elektrycznych lub chłodzących same transformatory.
Wyłączenie źródła chłodu dla tak odpowiedzialnych
odbiorów w najlepszym przypadku może skończyć się
awaryjnym wyłączeniem chłodzonych urządzeń.
Trudno określić skalę problemu przy wyłączeniu
serwerowni dużego obiektu biurowego. Wiadomo natomiast, że skutkuje to praktycznie całkowitym paraliżem pracy. Jeszcze gorsze następstwa wywołałoby wyłączenie termiczne głównych transformatorów obiektu.
W takim przypadku skutki są krytyczne.
Wyłączenie serwerowni dużego
obiektu biurowego skutkuje
praktycznie całkowitym paraliżem
pracy
Z tego powodu firma Trane często proponuje rozwiązania mające na celu zabezpieczenie przed wystąpieniem takich sytuacji. Do zapewnienia odpowiedniej
mocy chłodniczej w sytuacji kryzysowej dedykowany
jest specjalny agregat. Jest on nie tylko zasilany z kilku źródeł (jeśli są dostępne), ale również z generatora
prądotwórczego. Zasilaniem gwarantowanym objęte
są w takim przypadku również wydzielone sterowniki nadrzędne i wykonawcze oraz układy pompowe
odpowiadające za zapewnienie przepływu przez krytyczne odbiory. W przypadku zaniku zasilania lub konieczności odstawienia części układu podejmowane
są odpowiednie działania zapewniające dalszą pracę
kluczowych systemów. Takie działania zapewniają
też poprawne wyłączanie poszczególnych elementów
układu.
Czy inwestorzy budowlani uwzględniają kwestie
bezpieczeństwa energetycznego i rozwiązania
do zapewnienia ciągłej pracy traktują na równi
z kryterium oszczędności kosztów związanych ze
zużywaniem energii?
Mariusz Piątkiewicz, Ever: – Poziom świadomości
wagi bezpieczeństwa energetycznego u inwestorów budowlanych jest już obecnie dość wysoki i ciągle wzrasta. Większość poważnych, odpowiedzialnych, logicznie
i perspektywicznie myślących inwestorów zdaje sobie
w pełni sprawę z tego, że zapewnienie wysokiego poziomu bezpieczeństwa energetycznego systemom o znaczeniu strategicznym przynosi znacznie większe oszczędności finansowe niż wszelkie inne działania związane z minimalizacją kosztów.
Zapewnienie wysokiego poziomu
bezpieczeństwa energetycznego
systemom o znaczeniu
strategicznym przynosi znacznie
większe oszczędności finansowe
niż wszelkie inne działania
związane z minimalizacją kosztów
Jan Żurawski, Trane Poland: – Inwestorzy bardzo
często nie zdają sobie sprawy z kwestii bezpieczeństwa
oraz konieczności zapewnienia ciągłej pracy. Kwestia
energooszczędności niejednokrotnie jest pomijana na
etapie projektu. Tu często kluczowym parametrem są
koszty wykonania instalacji. Paradoksalnie wykonanie
energooszczędnej instalacji może być tańsze niż standardowego układu. Wiele biur projektowych uparcie
proponuje rozwiązania stałoprzepływowe będące standardem kilkanaście, kilkadziesiąt lat temu. Rzadko kiedy podejmowane są próby projektowania układu od początku do końca pod kątem efektywności.
Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom klienta, oferujemy rozwiązania takie jak zmienne przepływy parownikowe (VPF – Variable Primary Flow) oraz rozwiązania
wykorzystujące zbiorniki lodu. Rozwiązania takie są
efektywne (energooszczędne), przyjazne środowisku
oraz umożliwiają zdobycie dodatkowych punktów przy
certyfikowaniu budynku w systemach LEED (Leadership in Energy and Environmental Design) lub BREAM
(Building Research Establishment Environmental Assessment Method).
Wykonanie energooszczędnej
instalacji może być tańsze niż
standardowego układu
•
NR 2/2012
25
DEBATA
Jakie produkty przeciwdziałające – zapobiegające
paraliżowi energetycznemu w inteligentnych biurowcach oferuje Państwa firma w Polsce?
Mariusz Piątkiewicz, Ever: – Firma Ever sp. z o.o. jest
polskim producentem wysokiej klasy systemów zasilania gwarantowanego (UPS) w zakresie mocy od kilkuset
VA do kilkuset kVA. Umożliwiają one podtrzymanie zasilania awaryjnego zarówno pojedynczym urządzeniom
niskich mocy, jak również jedno- i trójfazowym systemom wysokich mocy. Większość z nich znacząco poprawia jakość dostarczanej energii.
Mogą pracować w układach redundantnych różnych
konfiguracji, co dodatkowo zwiększa poziom bezpieczeństwa zasilania elektrycznego. Ever oferuje również
rozwiązania wykorzystujące zaawansowane nanotechnologie, a w efekcie najnowocześniejsze magazyny
energii w postaci superkondensatorów. We współpracy
z modułami akumulatorowymi zapewniają optymalne
warunki pracy jako zasobniki energii.
Jan Żurawski, Trane Poland: – Do podstawowych produktów w zakresie bezpieczeństwa energetycznego biurowców zaliczyłbym systemy opracowywane przez naszą firmę. Układy oferowane przez firmę Trane nie skupiają się jedynie wokół samych urządzeń. W przypadku analizy systemu bierze się pod uwagę efektywność
wszystkich jego elementów. W tym celu dokonuje się
optymalizacji pracy układu pod kątem wydajności całościowej.
Dobrym przykładem może być algorytm Chiller Tower Optimization. Algorytm ten w oparciu o pomiary
aktualnych obciążeń i warunków panujących w układzie optymalnie dobiera temperaturę skraplaczową,
dzięki czemu cały układ pracuje w optymalny sposób,
zużywając minimum energii elektrycznej i zapewniając
komfort termiczny.
Drugim rozwiązaniem są algorytmy sterowania agregatami węzła wody lodowej. System Chiller Plant Controller dobiera automatycznie ilość pracujących agregatów zgodnie z narzuconymi przez klienta wymaganiami.
Załączanie oraz wyłączanie pracujących agregatów zależy od zapotrzebowania systemu. Nie ma więc niebezpieczeństwa, że pracujących urządzeń będzie więcej niż
potrzeba. To kolejny przykład na minimalizację kosztów
pracy układu.
Wspomniane wcześniej zmienne przepływy parownikowe (VPF) stanowią kolejny przykład na idealne
dopasowywanie się do zapotrzebowania układu na
chłód. Wykorzystanie tego systemu zapewnia pełne dopasowanie do chwilowego zapotrzebowania na energię
chłodniczą. W połączeniu ze wspomnianymi wcześniej
systemami pozwala to na minimalizację kosztów przy
zapewnieniu pełnego komfortu.
Ostatnim elementem układu mogą być zbiorniki
lodu. Są to elementy pasywne, mogące akumulować
chłód produkowany nocą przy niższych stawkach za
energię elektryczną. Energia ta może być wykorzystana później do zaspokojenia zapotrzebowania na chłód
w układzie. Zastosowanie zbiorników lodu zapewnia
zmniejszenie mocy węzła wody lodowej. Idą za tym
ogromne oszczędności, gdyż użytkownik może w skrajnych przypadkach limitować zużycie energii elektrycznej oraz zabezpieczyć się przed przekroczeniem energii
szczytowej. Niektóre układy umożliwiają pełną integrację wszystkich omówionych tu systemów, co z jednej strony pozwala na utrzymanie pełnego komfortu,
z drugiej – zapewnia minimalizację kosztów. Patrząc
na to z perspektywy zagrożenia paraliżem energetycznym – rozwiązane jest wyjściem naprzeciw potrzebom
klienta.
Wypowiedzi zebrała i zredagowała Elżbieta Jaworska
26
NR 2/2012
•
ZDANIA Sp. z o.o. zaprasza na
Warsztaty szkoleniowe
„Bezproblemowa integracja protokołów
transmisji danych w automatyce budynków”
Willa Decjusza
15 maja 2012 r. godz. 10 do 16
Kraków, ul. 28 Lipca 1943 r. nr 17A
Szczegóły: www.zdania.com.pl
NOWE TECHNOLOGIE – TECHNIKI ŚWIETLNE
dr inż. Andrzej Wiśniewski
Zastosowanie LED
w oświetleniu holi i korytarzy
Diody elektroluminescencyjne należą do najnowocześniejszych źródeł
światła, a ich konstrukcja rozwija się bardzo dynamicznie. Oferowane obecnie
rozwiązania LED mogą być szeroko stosowane w oświetleniu wewnętrznym
i zewnętrznym.
W
oświetleniu holi i korytarzy domów
dość często wykorzystywane są oprawy oświetleniowe typu downlight,
w których zastosowano nowoczesne
rozwiązania LED. Lampy LED, podobnie jak świetlówki kompaktowe, są energooszczędnymi źródłami światła. Można je stosować we wszystkich żarówkowych oprawach oświetleniowych. Wykorzystywanie ich zamiast tradycyjnych żarówek daje
duże oszczędności w zużyciu energii elektrycznej (do
80%) i zapewnia długi czas użytkowania.
Oprawy LED downlight
Nowoczesne systemy LED stosowane są coraz częściej
w oświetleniu wewnętrznym i zewnętrznym. Firma
OSRAM opracowała innowacyjną konstrukcję opraw
oświetleniowych LED, które są energooszczędną alternatywą dla tradycyjnych opraw oświetleniowych.
Oprawy Ledvance skonstruowano z myślą o stosowaniu w oświetleniu ogólnym wnętrz. Oprawy te produkowane są w czterech odmianach S, L, M i XL. Każda z nich wyposażona jest w bardzo efektywne moduły LED, które zapewniają wysoką skuteczność świetlną,
długotrwałość i światło o wysokim ogólnym wskaźniku
oddawania barw. Stosowanie opraw Ledvance umożliwia uzyskanie dużych oszczędności w kosztach eks-
28
NR 2/2012
•
ploatacji oświetlenia. Konstrukcja opraw Ledvance jest
najnowocześniejszym rozwiązaniem technicznym w obszarze opraw oświetleniowych wykorzystujących technologie LED.
Oprawy Ledvance oferowane są w czterech wersjach:
S o mocy 6,5 W
M o mocy 13,5 W
L o mocy 19,0 W
XL o mocy 32 W
Wszystkie oprawy wykonane są w tzw. wersji downlight i są energooszczędną alternatywą dla tradycyjnych
opraw oświetleniowych do żarówek halogenowych
i świetlówek jednotrzonkowych. Wysoka energooszczędność w połączeniu z długą trwałością zapewnia
znaczne obniżenie kosztów eksploatacji oświetlenia.
Trwałość źródła LED określana jest według najnowszych wymagań – jako czas, po którym zastosowane źródła LED stracą 30% znamionowego strumienia
świetlnego (tak definiowana trwałość oznaczana jest
symbolem L70). Projektant oświetlenia może wybrać
typ oprawy w zależności od preferowanej temperatury
barwowej wytwarzanego światła oraz biorąc pod uwagę
kąt rozsyłu strumienia świetlnego (z wyjątkiem oprawy
typu S). Ze względu na te własności oprawy Ledvance
mają uniwersalne zastosowanie w oświetleniu wnętrz.
Oprawa Ledvance downlight S ma moc 6,5 W i jest
energooszczędną alternatywą oprawy downlight do żarówek
halogenowych o mocy 20 W. Dzięki wykorzystaniu tej nowoczesnej oprawy uzyskuje się oszczędność w mocy instalowanej aż 13,5 W na jeden punkt świetlny, przy zachowaniu
takich samych parametrów oświetleniowych. Oprawa wyposażona jest w wewnętrzny zasilacz, dzięki czemu można ją
podłączyć bezpośrednio do sieci zasilającej 230 V.
Oprawa Ledvance downlight M ma moc 13,5 W i jest
energooszczędną alternatywą oprawy downlight do żarówek halogenowych o mocy 50 W. Zapewnia oszczędność
mocy instalowanej aż 36,5 W na jeden punkt świetlny, przy
zachowaniu takich samych parametrów oświetleniowych.
Oprawa ma podwyższony stopień ochrony IP44, nadaje się
do stosowania np. w łazienkach. Wymaga dodatkowego zasilacza w celu podłączenia do sieci zasilającej 230 V. Oprawa
dostępna jest w dwóch kątach rozsyłu światła 36º i 12º.
Oprawa Ledvance downlight L ma moc 18 W i jest energooszczędną alternatywą oprawy downlight do żarówek halogenowych o mocy 75 W, świetlówek jednotrzonkowych
o mocy 1x18 W lub 1x26 W. Zapewnia oszczędność mocy
instalowanej wynoszącą aż 57 W na jeden punkt świetlny
w odniesieniu do oprawy na żarówkę halogenową o mocy
75 W przy zachowaniu takich samych parametrów oświetleniowych. Oprawa wyposażona jest w wewnętrzny zasilacz,
dzięki czemu można ją podłączyć bezpośrednio do sieci zasilającej 230 V. Dostępna jest w dwóch kątach rozsyłu światła
60º i 100º.
Oprawa Ledvance downlight XL ma moc 32 W i jest
energooszczędną alternatywą oprawy downlight do świetlówek jednotrzonkowych o mocy 2x 26 W. Zapewnia oszczędność mocy instalowanej wynoszącą aż 20 W na jeden punkt
świetlny, przy zachowaniu takich samych parametrów
oświetleniowych. Oprawa wyposażona jest w wewnętrzny
zasilacz, dzięki czemu można ją podłączyć bezpośrednio do
sieci zasilającej 230 V.
Stosowanie nowoczesnych źródeł światła LED i opraw
oświetleniowych LED przynosi spore oszczędności w kosztach eksploatacji oświetlenia przy spełnieniu wymagań
oświetleniowych. Obecnie technologia LED może być
energooszczędną alternatywą dla tradycyjnych rozwiązań
oświetleniowych. Stosowanie lamp LED OSRAM Parathom
i opraw oświetleniowych LED Ledvance sprzyja realizowaniu energooszczędnego oświetlenia.
Dodatkową zaletą rozwiązań LED jest duża możliwość
regulacji strumienia świetlnego w połączeniu z odpowiednimi układami sterującymi. Stosowanie systemów sterowania
oświetleniem umożliwia uzyskiwanie dalszych znaczących
oszczędności w kosztach eksploatacji oświetlenia.
Stosowanie technologii LED w oświetleniu już teraz stało się opłacalne. W przyszłości ta technologia będzie coraz
szerzej stosowana.
Informacje i porady na temat profesjonalnego wykorzystania opraw LED można uzyskać pod adresem
[email protected]
NOWE TECHNOLOGIE
Optymalizacja napięcia
– inteligentny wybór
Paul North, dyrektor ds. rozwoju międzynarodowego w brytyjskiej firmie EMSc
(UK) Ltd., będącej rynkowym liderem w produkcji systemów optymalizacji
napięcia, mówi o znaczeniu i wartości instalacji takiego systemu.
B
udynki o niskiej efektywności
energetycznej zużywają 40%
światowej energii i mają podobny udział w emisji CO2.
Na szczęście istnieje rozwiązanie, które pozwala znacząco obniżyć tę
wartość. Oprócz projektu budynku i materiałów użytych do jego budowy kluczowe znaczenie ma stosowanie efektywnych metod zapewniających optymalne
zarządzanie zasobami.
Jedną z możliwych metod zmniejszenia
zużycia energii i emisji CO2 jest instalacja
systemu optymalizacji napięcia. Ku temu
rozwiązaniu skłania się coraz więcej osób
podejmujących decyzje inwestycyjne,
aby osiągnąć docelowe obniżenie zużycia
energii i emisji CO2.
Co to jest optymalizacja
napięcia?
Optymalizacja napięcia to technika
oszczędzania energii elektrycznej, polegająca na instalacji specjalnego urządzenia
szeregowo ze złączem instalacji elektrycznej w celu zapewnienia optymalnego napięcia dla urządzeń w budynku.
Firma EMSc (UK) Ltd. jest producentem najczęściej wybieranego przez
klientów systemu optymalizacji napięcia
Powerstar. Jest to bezpieczne i niezawodne rozwiązanie, które przyczynia się do
zmniejszenia zużycia energii przez obiekt,
a także obniżenia poziomu emisji CO2.
Powerstar to indywidualnie zaprojektowane i opatentowane rozwiązanie,
któremu towarzyszy pełne, gwarantujące
oszczędności wsparcie techniczne. Przeciętnie system Powerstar pomaga firmom
zmniejszyć zużycie energii o 12–15%.
Wykazano również, że poprawia on ja-
30
NR 2/2012
•
kość zasilania elektrycznego poprzez symetryzację napięć fazowych oraz odfiltrowywanie składowych harmonicznych
i przebiegów nieustalonych, co pozwala
obniżyć koszty konserwacji dzięki mniejszemu zapotrzebowaniu urządzeń elektrycznych.
System Powerstar jest produkowany
w Wielkiej Brytanii i eksportowany do
krajów na całym świecie. Wyniki ponad 4500 instalacji systemu Powerstar
w wielu obiektach świadczą o dużej efektywności tego rozwiązania.
Hotele Guoman
Firma Guoman Hotel Management (UK)
Ltd. publicznie zobowiązała się obniżyć
koszty energii oraz poziom emisji CO2.
Stwierdzono, że największy wpływ na
środowisko ma zużycie przez nią energii
elektrycznej, w związku z tym podjęto kilka inicjatyw zaradczych.
Mimo to redukcja kosztów energii
i emisji CO2 nadal stanowiła poważne
wyzwanie. W wyniku rozmów i oględzin
obiektów zapadła decyzja o instalacji
systemu Powerstar w celu podniesienia
efektywności użytkowania energii doprowadzanej do wielu posiadanych hoteli.
Oszczędności dzięki zmniejszeniu całkowitego poboru prądu w hotelu Thistle
Hyde Park w centrum Londynu wyniosły
aż 26,1%, a w innych prowadzonych
przez firmę obiektach nie były niższe niż
11,5%.
Oprócz mniejszych rachunków za
prąd system Powerstar umożliwił firmie
także znaczącą redukcję emisji dwutlenku węgla.
David Hannah, dyrektor ds. zarządzania nieruchomościami w firmie Guoman
Hotel Management (UK) Ltd. powiedział: „Mówiąc językiem handlowców,
Powerstar stanowił idealne rozwiązanie.
Producentowi udało się znaleźć kompromis między instalacją systemu, który
zapewni z jednej strony bezpieczeństwo
w razie awarii i znacząco niższe rachunki
za energię, a z drugiej – minimalną stopę zwrotu z inwestycji kapitałowej. Od
samego początku specjaliści zajmujący
się systemem Powerstar wykazywali się
czynną postawą, znajomością oferty rynkowej i dużymi kompetencjami w zakresie
analizy naszych wymagań technicznych
i instalacyjnych w funkcjonującym hotelu.
Obiecano nam wsparcie techniczne, profesjonalizm i minimum zamieszania i to
właśnie otrzymaliśmy”.
„Byliśmy bardziej niż pewni, że obliczone oszczędności pod względem zużycia
energii były realistyczne. Z zadowoleniem
stwierdziliśmy również, że w kilku przypadkach oszczędności przerosły nasze
oczekiwania” – dodał dyrektor David
Hannah.
NOWE TECHNOLOGIE
Uniwersytet Hallam w Sheffield
Firma EMSc (UK) Ltd. z powodzeniem
zainstalowała uhonorowany wieloma
nagrodami system optymalizacji napięcia Powerstar w obiektach Uniwersytetu
Hallam w angielskim mieście Sheffield.
Uczelnia ta szczyci się długą historią,
doskonałymi warunkami do zdobywania
wykształcenia oraz ukierunkowaniem na
innowacje i postęp. Nie dziwi więc, że
zrealizowano w niej wiele projektów mających na celu ograniczenie negatywnego
wpływu na środowisko.
W ramach proekologicznych inicjatyw
postanowiono zwiększyć efektywność
i obniżyć koszty użytkowania instalacji
w budynku klubu studenckiego, w którym występował duży pobór prądu i regularnie przepalały się świetlówki.
Uniwersytet zgłosił się do firmy EMSc
(UK) Ltd., która po pełnym zbadaniu
obiektu zaleciła instalację systemu Powerstar w celu poprawy efektywności
energetycznej, przedłużenia żywotności
źródeł światła oraz ograniczenia poziomu
składowych harmonicznych.
Opracowany i wyprodukowany na potrzeby klubu studenckiego system Powerstar (każda jednostka była dostosowana do
wymagań w miejscu instalacji) przyczynił
się do ograniczenia poboru prądu i składowych harmonicznych, poprawiając tym
samym jakość zasilania w budynku.
Stephen Ward, starszy inżynier ds.
instalacji elektrycznych i mechanicznych
na Uniwersytecie Hallam w Sheffield,
stwierdził, że proces instalacji tylko
w minimalnym stopniu zakłócał funkcjonowanie uczelni. „Od czasu instalacji
odczyty liczników wskazują 16-procentowy spadek zużycia oraz 19-procentowy
spadek maksymalnego zapotrzebowania.
Monitorowaliśmy również przepalanie się
świetlówek przez 18 miesięcy przed instalacją systemu Powerstar oraz przez taki
sam okres po niej – liczba awarii spadła aż
o 75%. Dzięki samej tylko obniżce kosztów
konserwacji inwestycja w system zwróciła
się w niecałe dwa lata. Po uwzględnieniu
oszczędności wynikających z mniejszego
zużycia energii okres zwrotu nakładów
wyniósł tylko nieco ponad rok” – podsumował inżynier Stephen Ward.
AESSEAL
AESSEAL to duże przedsiębiorstwo specjalizujące się w projektowaniu i produkcji uszczelnień mechanicznych i układów
mocowania, które stosuje się w pompach
i maszynach z obracającymi się elementami, aby zapobiec wydostaniu się cieczy i gazów poza przeznaczone dla nich
przestrzenie. Firma ta – posiadająca 230
obiektów na całym świecie i zaopatrująca odbiorców w 104 krajach, także
w Polsce – konsekwentnie dąży do poprawy swojej efektywności w kontekście
ochrony przyrody.
AESSEAL zobowiązał się w szczególności ograniczyć emisję CO2 związaną
ze zużyciem energii elektrycznej i mimo
imponujących osiągnięć pod względem
skutecznej redukcji emisji stale szuka nowych sposobów efektywniejszego wykorzystania energii.
Dzięki rekomendacji lokalnego parlamentarzysty Denisa MacShane’a firma EMSc (UK) Ltd. została poproszona
o przeprowadzenie badania obiektu i wykazanie, w jaki sposób optymalizacja napięcia mogłaby zmniejszyć zużycie energii
i poziom emisji CO2.
Po oględzinach zakładu AESSEAL na
terenie Bradmarsh Business Park zainstalowano jednostkę optymalizacji napięcia.
Natychmiastowy spadek poboru wyniósł
nieco poniżej 6%, co pozwoliło obniżyć
rachunki za prąd.
Oprócz takich korzyści, jak bezobsługowość rozwiązania i okres zwrotu nakładów zgodny z oczekiwaniami firmy
AESSEAL, instalacja pomogła jej także
osiągnąć główne cele poprzez redukcję
bezpośredniego zużycia energii elektrycz-
Korzyści
Możliwościoferowaneprzezsystem
• PrzeciętnezmniejszeniezużyciaenergiiizwiązanejznimemisjiCO2
o12–15%
• Redukcjazapotrzebowanianamoc
bierną,czyliniższerachunkiza
energięelektryczną
• ObniżeniepoziomuemisjiCO2
• Znacząceobniżeniepoziomu
składowychharmonicznych
• Gwarancjado15lat
• Okreseksploatacji50lat
• Dłuższatrwałośćprzewidywana
zasilanychmaszyniurządzeńoraz
niższekosztykonserwacji
• Symetryzacjanapięćfazowych
• Brakruchomychczęści–niewymaganakonserwacja
nej i związanej z tym emisji CO2. Ponadto firma spodziewa się pozytywnych
efektów w postaci dłuższego okresu eksploatacji maszyn i urządzeń, natomiast
narzędzie online do monitorowania i ustalania docelowego poboru prądu pozwala
podejmować dalsze kroki w kierunku
ograniczenia całkowitego zużycia energii
elektrycznej.
Chris Rea, dyrektor naczelny AESSEAL, powiedział: „Firma EMS, a technika
optymalizacji napięcia w ogólności zasługują na większą uwagę przedsiębiorstw
i polityków. Jest to konieczne, jeśli Wielka
Brytania ma osiągnąć zakładaną redukcję
emisji CO2. Firma EMSc (UK) Ltd. nie
tylko była dostępna na miejscu, ale także
oferowała najlepszy stosunek wartości do
ceny oraz wzorowe wsparcie klienta, zarządzanie projektem i pomoc techniczną
w zakresie instalacji”.
EMSc (UK) Ltd. to producent systemów optymalizacji napięcia w Unii Europejskiej, posiadający największe doświadczenie w tej dziedzinie. Od ponad dziesięciu lat firma prowadzi produkcję systemów
w Wielkiej Brytanii i eksportuje swoje wyroby do odbiorców na całym świecie. Firma otrzymała wyróżnienie „Made in Sheffield” w dowód uznania za jakość procesu produkcyjnego, ekspansję na rynki międzynarodowe i światowy sukces.
Firmom zainteresowanym dystrybucją informacji udziela Paul North: tel. +44 1709 836 200, e-mail: [email protected]
•
NR 2/2012
31
BEZPIECZEŃSTWO
Krzysztof Mietelski, członek I.L.P.A. International Lightning Protection Association, Megatech PL
Ochrona odgromowa
obiektów szczególnych
Normy ochrony odgromowej stanowią zapisy historii techniki stosowanej do
projektowania nowych instalacji odgromowych i dopuszczają nieskuteczność
ochrony podstawowej nawet w przypadku 10% uderzeń. Nie przeszkadza
to ani projektantom, ani naukowcom. Należy jednak pamiętać, że normy są
dobrowolne i zawsze ustępują miejsca nowej technice – nowej wiedzy.
M
oje wieloletnie doświadczenia w stosowaniu rozwiązań ochrony odgromowej, które do dziś funkcjonują ze
skutecznością 100% skłaniają do porównania i pytania. Dlaczego jednak
inne normalizowane rozwiązania ochrony odgromowej
są tak nieskuteczne? Odpowiedź na to pytanie zawarłem w referacie wygłoszonym na Konferencji ELSAF
2011. W artykule przedstawiam skromny fragment referatu dotyczący Teorii Krytycznej Koncentracji Ostrzy
Odgromowych z wnioskami.
Instalacja Franklina i jej modyfikacje
Podstawą każdej ochrony odgromowej jest klasyczna
instalacja Franklina z ostrzem punktowym typu tyczka, którą Beniamin Franklin przedstawił 260 lat temu
(rys. 1). Była to skuteczna ochrona obiektów współczesnych wynalazcy. Postęp w budownictwie spowodował
potrzebę ochrony obiektów wielokrotnie większych niż
te, które chroniła instalacja B. Franklina.
Do określenia przestrzeni chronionej stosuje się
uproszczenie tzw. stożka ochrony, którego podstawę
określa promień ochrony Rp od osi stożka – ostrza
odgromowego. Układ stożka pojedynczego obejmuje
wewnątrz przestrzeń chronioną do podstawy stożka.
Potrzeba ochrony większej powierzchni wymusza zastosowanie wyższego ostrza h nad płaszczyzną chronioną.
Stosowane jest też inne rozwiązanie polegające na
wielokrotnym powieleniu układu Franklina z domniemaniem, że będzie on funkcjonował jak wielokrotna
kalka pojedynczego układu. Odległość ostrzy w układzie wieloostrzowym jest zazwyczaj większa od wysokości h, a to może być układ niebezpieczny, bo stwarza
warunki opisane Teorią Krytycznej Koncentracji Ostrzy
Odgromowych.
Teoria Krytycznej Koncentracji Ostrzy
Odgromowych
Kilka lat temu zauważyłem, że uderzenia pioruna
w obiekt chroniony trafiają czasami w miejsca otoczone instalacją, która ma chronić ten obiekt. Wówczas
w oparciu o analizę różnic emisji streamera w układzie
jedno- i wieloostrzowym powstał zarys teorii opisujący
mechanizm takiego uderzenia piorunowego.
Rys. 1.
α
h
A. Układ klasyczny instalacji Franklina
32
NR 2/2012
•
B. Układ rozszerzonego pola ochrony przez 3 sąsiadujące ostrza
BEZPIECZEŃSTWO
Stosowanie układu kilku ostrzy wokół jednego obiektu chronionego oparte jest na założeniu, że
układ dwóch lub więcej ostrzy Franklina będzie tak
samo działał jak pojedyncze ostrze, a ich funkcje i pola
ochrony będą się pokrywały i uzupełniały, zachowując
ciągłość ochrony.
Tak nie jest. Analizując proces sumowania się streamerów albo prościej analizując stożki emisji z ostrzy
odgromowych (żółte pola) lokalnie skoncentrowanych,
można zauważyć, że w określonej odległości pomiędzy
ostrzami istnieją warunki większej przewodności powietrza. Spowodowane jest to wielopunktową emisją streamerów i występującym zagęszczeniem jonów pomiędzy
tymi ostrzami. Uderzenie nastąpi w punkt, nad którym
pojawi się największe zagęszczenie jonów, a powietrze
ma największą przewodność elektryczną. Warunki takie
mogą powstać pomiędzy ostrzami odgromowymi.
Rys. 2. Schemat układu ochrony odgromowej wielu
ostrzy pasywnych i układu z ostrzem aktywnym ilustruje różnice działania
BEZPIECZEŃSTWO
Fot. 1. Efekt uderzenia w zbiornik Rafinerii w Trzebini
chroniony kilkoma równoległymi ostrzami
Teorię tę potwierdzają przypadki uderzeń pioruna
w obiekt chroniony odgromowo kilkoma ostrzami wokół tego obiektu. Brak czynnika zakłócającego – wiatru
– dokumentują fotografie palącego się zbiornika po uderzeniu piorunowym. Słup dymu potwierdza względnie
statyczne powietrze nad zbiornikiem.
Zakłócenia w kształtowaniu się kanału piorunowego
sprzyjają losowo procesowi ochrony, ale jest to raczej
łut szczęścia, a nie reguła techniczna. W tym przypadku
zabrakło czynnika zakłócającego i uderzenie nastąpiło
w zbiornik.
Fot. 2. Uderzenie pioruna między wysokimi pylonami mostu
34
NR 2/2012
•
Przypadki uderzeń omijających instalacje wielopunktowych ostrzy odgromowych potwierdzają występowanie
zjawiska w warunkach krytycznej koncentracji ostrzy.
Wnioski – ostrzeżenia
Sytuacja jest poważna, bo podważa normowaną teorię
ochrony, a dotyczy nie tylko układów wieloostrzowych,
ale też ostrzy liniowych w układzie równoległym i tzw.
siatki Faradaya.
Ta analiza wykazuje, że teoretyczne podstawy stosowania dużych układów odgromowych z siatką Faradaya mogą być technicznie wadliwe, a ochrona dużych
powierzchni o przewodności powierzchniowej większej
niż lokalnego powietrza nie powinna być stosowana.
Wnioski te burzą fundament ochrony otokowej – jako
skutecznej w zakresie deklarowanym normami.
Dlaczego nie jest to tak oczywiste? Czynniki takie
jak wiatr, pył zakłócają proces fazy kształtowania się
kanału piorunowego i dzięki temu następuje przesunięcie zjonizowanego powietrza. Wówczas piorun może
uderzyć w jedno z kilku lokalnych ostrzy pasywnych.
Jeżeli jednak nie wystąpi dostatecznie silne zakłócenie czynnikiem zewnętrznym, pojawi się wysoka koncentracja jonów dodatnich z bardzo silnym streamerem
pomiędzy ostrzami. Przesądzi to o kierunku trasowania i w efekcie wystąpi uderzenie piorunowe pomiędzy
ostrza odgromowe.
Do czytelników należy decyzja, czy potraktować to
jako wnioski, czy ostrzeżenie o zagrożeniu.
Polecam rozwiązania ochrony bez wielopunktowych
ostrzy pasywnych. Osobiście stosuję instalacje odgromowe z ostrzem aktywnym SE i osiągam skuteczność
ochrony 100%.
W kolejnych numerach magazynu Inteligentny Budynek będziemy kontynuować tematykę ochrony odgromowej. Czytelników zainteresowanych rozwiązywaniem
konkretnych problemów zachęcamy do zadawania pytań pod adresem redakcji.
Wyświetlacz eko
Większa oszczędność energii z Niko Home Control
Pomyśl o instalacji elektrycznej, która ułatwia życie i umożliwia sterowanie wszystkimi
urządzeniami elektrycznymi w Twoim domu z jednego, dogodnego miejsca. Takiej,
która daje możliwość odczytu na wyświetlaczu eko ile energii jest zużywanej oraz ułatwia
natychmiastowe rozpoczęcia oszczędzania. Jedno naciśnięcie przycisku eko podczas
wychodzenia z domu, wprowadzi cały dom w tryb ekologiczny. Oświetlenie i gniazda
zostaną automatycznie wyłączone, a ogrzewanie i wentylacja zostaną przełączone na
niższe, oszczędniejsze ustawienia. Krótkie spojrzenie na wyświetlacz wystarczy, aby
www.nikopl.com/nikohomecontrol · tel. 022 310 1313 · [email protected]
PA-025-13
uzyskać potrzebne informacje o zużyciu energii w Twoim domu. Live it, love it.
BEZPIECZEŃSTWO
mgr inż. Piotr Zaranek
Projektowanie ogrzewania
z wykorzystaniem symulacji FDS
Projektowanie systemu grzewczego w nowoczesnym obiekcie wymaga
podejmowania wielu decyzji. Bilans energii, związany ze stratami oraz zyskami
ciepła, determinuje rodzaj urządzeń grzewczych oraz ich moc. Równie istotny
jest także system sterowania projektowaną instalacją. Nieodpowiedni dobór
regulacji może prowadzić do niewłaściwej pracy nawet najlepiej zaprojektowanej
instalacji grzewczej. Problem dotyczy przemian energetycznych, które
w sposób dynamiczny odbywają się w trakcie pracy systemu ogrzewania. Audyt
energetyczny obiektu nie zapewnia precyzyjnej analizy tych zmian, co może
powodować błędne decyzje dotyczące doboru systemu regulacji.
W
artykule prezentujemy sposób wykorzystania symulacji CFD (Computational Fluid Dynamics – komputerowej symulacji przepływów) jako narzędzia wspierającego projektowanie
instalacji grzewczej. Do tego celu użyto programu symulacyjnego FDS (Fire Dynamics Simulator), standardu
szeroko wykorzystywanego na polskim rynku w branży
HVAC. Przedstawiany model przygotowano za pomocą
programu PyroSim.
Obiekt opracowania
Analizę wykonano dla hipotetycznego obiektu mieszkalnego o powierzchni 220 m2 i wysokości pomieszczeń
Rys. 1 Model symulacji wykorzystany
w opracowaniu
36
NR 2/2012
•
równej 3 m. Obliczenia dotyczące obiektu wykazały,
że łączne zapotrzebowanie na ciepło przy temperaturze
zewnętrznej równej -20oC wynosi 17 kW (przy różnicy temperatur 40oC). W modelu symulacji uwzględniono straty energii przez przegrody zewnętrzne, ze współczynnikiem przenikania ciepła równym 0,3 W/m2K
(dla ścian) i 1,2 W/m2K (dla okien). W związku z tym
dobrano 10 grzejników o mocy 1,8 kW każdy, co daje
łącznie moc grzewczą 18 kW.
Model symulacji wykonany w programie PyroSim
przedstawia rys.1.
Temperatura na poziomie -20oC stanowi duże wyzwanie dla systemu instalacji grzewczej. Nieogrzewany budynek jest w takich warunkach narażony na bardzo szybkie wychładzanie. FDS odnotowuje wyraźne
zmiany już po 15 minutach od rozpoczęcia symulacji.
W tym czasie dochodzi do obniżenia temperatury powietrza do wartości 17oC. Po godzinie ochładzania
zarejestrowano kolejną redukcję temperatury do poziomu nawet 13oC (rys. 2). W symulacji przyjęto stałe straty energii dla różnicy temperatur równej 40oC.
Jak wiadomo, po obniżeniu temperatury wewnątrz
obiektu dochodzi do zmniejszenia strumienia energii. Dlatego należy przeskalować spadek temperatury
o około 25%.
Symulacja CFD w PyroSim to możliwość pełnego
zamodelowania zmian strumienia ciepła, które zapewniają pominięcie powyższego uproszczenia. Nie jest to
jednak znaczące dla potrzeb dalszej części artykułu.
BEZPIECZEŃSTWO
Rys. 2. Temperatura powietrza na
wysokości 2 m od podłogi (bez
ogrzewania)
a. temperatura powietrza na wys. 2 m
b. temperatura powietrza przy podłodze
i ścianach
Rozmieszczenie czujników a skuteczność
ogrzewania
Ten sam zestaw grzejników będzie wykazywał rozbieżne rezultaty pracy w zależności od ich położenia oraz
od rozmieszczenia czujników nastawczych. Symulacja
umożliwia przeprowadzenie wielu prób w różnych konfiguracjach położenia i różnej ilości czujników sterujących. Sterowanie jest wymagane ze względu na wysoką moc urządzeń grzewczych, w celu kontroli temperatury nastawczej.
Na rys. 3. zaprezentowana jest sytuacja, w której
instalacja grzewcza została pozbawiona sterowania
i pracuje w sposób ciągły na pełnej nastawie. Już po
10 minutach obserwujemy bardzo wyraźne przegrzanie
pomieszczeń nawet do 27oC. Co istotne, równocześnie
odnotowuje się nadal stosunkowo niższą temperaturę
podłogi (20–24oC). Sugeruje to nieregularny i niepożądany rozkład temperatur w pomieszczeniu.
Najlepszym dostępnym rozwiązaniem jest strefowa
kontrola temperatury dla każdego z pomieszczeń niezależnie. Przeprowadzona próba wskazuje na skuteczną
pracę instalacji, utrzymującą temperaturę na poziomie
nastawy równej 20oC w pokojach i 24oC w łazience
(rys.4). Pokoje, w których
temperatura powietrza jest
niższa niż 20oC, nie są
wyposażone w urządzenia
grzewcze. Opisane rozwiązanie odpowiada sterowaniu
z wykorzystaniem zaworów
termostatycznych.
Każdy
grzejnik jest kontrolowany
niezależnie, dzięki temu
utrzymuje temperaturę lo
Rys. 3. Temperatura po
10 minutach ogrzewania
na pełnej mocy urządzeń
a. 15 minuta
kalnie, nie wpływając na sąsiadujące pomieszczenia.
Należy nadmienić, że – podobnie jak we wcześniejszych
przykładach – w symulacji uwzględnione jest przenikanie ciepła przez przegrody wewnętrzne (założono budowę gipsową).
Symulacja CFD w PyroSim to możliwość
pełnego zamodelowania wszystkich zmian
strumienia ciepła
Budynki wyposażone w regulację czujnikiem centralnym, kontrolującym nastawę pieca, stanowią temat
odrębnej analizy. Opisywany przypadek zakłada regulację globalną przy użyciu jednego czujnika, położonego w dwóch różnych lokalizacjach. Test 1. prezentuje
sterowanie czujnikiem zlokalizowanym w centralnej
części obiektu (rys. 5). Granice przestrzeni nieogrzanej
przedstawiono za pomocą izolinii 20oC. Jak pokazuje rysunek, dwa pomieszczenia nie spełniają poziomu
wymaganej temperatury. Czujnik potwierdza to przypuszczenie, a wykres rejestrujący jego pracę wskazuje
temperaturę stabilizacji na poziomie 19oC.
b. 60 minuta
•
NR 2/2012
37
BEZPIECZEŃSTWO
Rys. 4. Temperatura po 10 minutach
(ogrzewanie regulowane lokalnymi
termostatami)
a. położenie czujników temperatury
Symulacja wskazuje na konieczność zmiany położenia czujnika sterującego w celu optymalizacji ogrzewania. Tym razem pomiar zrealizowano w pomieszczeniu
nieogrzanym, co ilustruje test 2. (rys. 5). Jak wykazały
wyniki, rozwiązanie to skutecznie realizuje założenia
projektowe, utrzymując temperaturę powyżej 20oC.
Przeniesienie czujnika w miejsce narażone na niższe
temperatury może grozić przegrzaniem pozostałych
pomieszczeń. Wykres temperatury świadczy jednak
o utrzymaniu stabilnej temperatury projektowej. Ze
względu na niską intensywność występowania ano-
b. temperatura na wysokości 2 m
malnych wartości można je zignorować. Możliwe jest
jednak dalsze prowadzenie prób symulacyjnych w celu
dobrania bardziej optymalnych rozwiązań.
Najlepszym dostępnym
rozwiązaniem jest strefowa
kontrola temperatury dla każdego
z pomieszczeń niezależnie
Histereza ogrzewania
Symulacja CFD w PyroSim otwiera także
duże możliwości analityczne doboru histerezy sterowania. Na drodze testu symulacyjnego możliwe jest określenie skutecznej histerezy ogrzewania dla konkretnego obiektu i określonej mocy urządzeń. Prezentujemy zestawienie wyników testu porównawczego ogrzewania na stałej regulacji ze sterowaniem z histerezą 2oC (dla omawianego obiektu, z centralnym pomiarem temperatury nastawczej). Na podstawie przebiegu
łącznej mocy urządzeń grzewczych (rys. 6)
obliczono ostateczną energię oddaną w obu
wariantach. Wyniosła ona 15,2 MJ przy
stałej regulacji oraz 14,8 MJ w przypadku
działania histerezy sterowania. Wynik testu
wykazuje niewielką różnicę, ale należy pamiętać, że analiza dotyczy indywidualnego
przypadku i konkretnej nastawy regulacji,
nie można więc na tej podstawie formułować wniosków odnoszących się do innych
obiektów.
Rys. 5. Temperatura po 30 minutach
(ogrzewanie regulowane centralnie)
38
NR 2/2012
•
BEZPIECZEŃSTWO
Istotnym czynnikiem w doborze przedziału histerezy
jest również temperatura wynikowa w pomieszczeniach.
Jak zaprezentowano na wykresach (rys. 7.), sterowanie
chwilowe ma w tym względzie znaczącą przewagę. Dlatego konieczne jest podjęcie decyzji dotyczącej wyboru
pomiędzy oszczędnością energii a komfortem związanym ze stałą regulacją temperatury.
Uzupełnione atrakcyjnymi
wizualizacjami symulacje mogą
stanowić bardzo interesujący
materiał prezentacyjny
a. Stała regulacja
Podsumowanie
Przedstawione w artykule zagadnienia to dopiero część
z wielu możliwości symulacji CFD jako narzędzia wspomagającego projektowanie. Nieustanny rozwój oprogramowania symulacyjnego umożliwia testowanie instalacji już na poziomie ich planowania. Uzupełnione atrakcyjnymi wizualizacjami symulacje mogą stanowić bardzo interesujący materiał prezentacyjny. Dzięki coraz
większej dostępności już dziś symulacje stają się standardem wspomagającym projektowanie na coraz wyższym poziomie. Dzięki takim narzędziom jak FDS z PyroSim możliwości te otwierają się dla każdego.
a. Stała regulacja
b. Histereza 2oC
b. Histereza 2oC
Rys. 6. Globalna moc urządzeń grzewczych
PyroSimjestgraficznyminterfejsemużytkownikadlaprogramuFDS(Fire Dynamics Simulator),
stworzonymdoszybkiegotworzeniamodelipożarowychFDS.ZapomocąPyroSimprojektantinstalacjiwentylacyjnych,oddymiającychorazprzeciwpożarowychmożenawirtualnymmodelu3D
sprawdzić:
• jakbędziesięrozprzestrzeniaćpożarwokreślonymśrodowiskuprzyzałożonychwarunkach,
• jakiemogąbyćskutkipożarudlaludziorazbudynków,
• jakbędziesięrozchodzićdympopomieszczeniach,
• jakzmieniasiętemperaturapowietrzapodczas
pożaru,
• gdziemogąpojawiaćsiętoksyny.
PyroSimjestzgodnyznormąASTME1355będącąwyznacznikiemdlaprojektantówtegotypuinstalacjinacałymświecie.
ZapomocąPyroSimmożnamodelowaćruch
dymu,wymianęciepłairozprzestrzenianiesięognia,
awkonsekwencjiokreślaćmożliwościochronyi
oszacowaćbezpiecznyczasewakuacji.System
możebyćrównieżstosowanydorekonstrukcjipożarówiinnychwypadkówzogniem.
 Rys. 7. Średnia temperatura
w obiekcie
•
NR 2/2012
39
WDROŻENIA
NA POLSKIM RYNKU
Budynek Centrum Nauki Kopernik
– widok od strony Wybrzeża
Kościuszkowskiego.
Fot. Agata Steifer
Grzegorz Kozioł
Inteligentny system
wentylacyjny w Centrum
Nauki Kopernik
Centrum Nauki Kopernik w Warszawie to jedna z najnowocześniejszych
w Europie instytucji z powodzeniem łączących naukę i kulturę z życiem
codziennym. Obiekt o całkowitej powierzchni ponad 20 tys. m2 rozpoczął
działalność 5 listopada 2010 r. W pierwszym roku działalności Centrum
zanotowało ponad milion wizyt, co jest wyrazem jego ogromnej popularności.
C
entrum Nauki Kopernik prowadzi nowoczesną komunikację naukową poprzez interaktywne wystawy prezentowane w tematycznych pracowniach edukacyjnych. Wystawy
pokazują i praktycznie wyjaśniają zagadnienia naukowe. Misją Centrum jest inspirowanie do debat i dyskusji, jak również działania z pogranicza nauki
i sztuki. By sprostać oczekiwaniom zróżnicowanej grupy gości, centrum wciąż poszukuje nowych form działalności, często wykraczając poza udostępnianie wystaw stałych. Placówka zajmuje się również organizacją debat, wykładów, warsztatów, gier społecznych, zajęć laboratoryjnych, a nawet pokazów teatralnych i filmowych.
Przetwornice częstotliwości do pomp i wentylatorów
– sprzęt Mitsubishi Electric zainstalowany w Centrum
Nauki Kopernik. Fot. Mitsubishi
Zarządzanie tak dużą powierzchnią wystawienniczą
oraz zapewnienie komfortu termicznego zwiedzającym
było nie lada wyzwaniem. Ponieważ budynek składa się
dwóch pięter i imponującej powierzchni typu open space, a liczba zwiedzających jest zmienna, zdecydowano
się na zastosowanie większej liczby napędów o małych
mocach. Umożliwiło to precyzyjne reagowanie na zmiany i optymalne sterowanie temperaturą na mniejszych
przestrzeniach. Kolejnym, nie mniej ważnym czynnikiem dla tej inwestycji były aspekty związane z optymalizacją zużycia energii. Algorytm sterowania silnikami
z optymalizacją wzbudzenia (OEC – Optimum Excitation Control) wymyślony przez Mitsubishi Electric i zaimplementowany w przetwornicach serii D700 i F700
stał się idealnym rozwiązaniem dla tak nowoczesnego
budynku.
Ponieważ dla władz centrum fundamentalną sprawą jest bezpieczeństwo zwiedzających, ryzyko awarii
i przerw technicznych musiało być zredukowane do
minimum.
Wszystkie eksponaty oraz zainstalowane systemy
musiały spełniać najwyższe światowe standardy jakościowe oraz mieć najwyższy stopień użyteczności.
Z tych właśnie przyczyn wybrano przetwornice częstotliwości Mitsubishi Electric jako rozwiązanie idealne
do zrealizowania tak nowatorskiego i prestiżowego projektu, w którym na co dzień spotyka się technologia,
nauka i sztuka.
Spotkajmy się w Centrum Nauki Kopernik.
•
NR 2/2012
41
ROZMOWA
Nadchodzi nowa era rozwiązań
telekomunikacyjnych
O uniwersalnej ofercie firmy D-Link – od infrastruktury sieciowej przez dostęp
Wi-Fi, monitoring IP, przechowywanie danych, bezpieczeństwo – z Marcinem
Michalskim, Country Managerem D-Link Polska rozmawia Elżbieta Jaworska
z redakcji magazynu Inteligentny Budynek.
F
irma D-Link znana jest jako
producent sprzętu sieciowego.
Odbiorcami jej oferty są małe
i średnie przedsiębiorstwa
albo użytkownicy indywidualni. Czy firma zamierza rozszerzyć ofertę
i grupę jej odbiorców?
Marcin Michalski, D-Link Polska: – Pojęcie sprzęt sieciowy ma obecnie bardzo
szeroki zakres. Obejmuje routery, switche, czyli klasyczną infrastrukturę, ale
także kwestie bezpieczeństwa oraz magazynowania danych. To, co w tej chwili bardzo mocno promujemy – to systemy
monitoringu.
Jesteśmy w stanie zapewnić całe rozwiązanie, czyli infrastrukturę transportową
dla dostępu bezprzewodowego, czyli coś,
w czym D-Link zawsze był mocny – Wi-Fi
i optymalizacja dostępu. Rozwiązania opatrzone są np. certyfikacjami medycznymi,
wśród klientów mamy wiele szpitali.
Nasze rozwiązania modułowe, szybkie, oparte na 10-gigowym Ethernecie
przeznaczone są dla klientów, którzy realizują duże inwestycje w budownictwie,
np. budynki użyteczności publicznej.
Marcin Michalski, Country Manager
D-Link Polska
42
NR 2/2012
•
Technologia Wi-Fi jest w Polsce coraz
bardziej popularna. Czy istnieje jakieś
alternatywne rozwiązanie?
Marcin Michalski: – Wi-Fi w Polsce jest
nadużywane. Tymczasem w blokach wielorodzinnych, w dużych biurowcach WiFi może powodować spory zamęt.
A przecież są alternatywne technologie, które chcemy silnie promować. Należy do nich dystrybucja treści przez sieć
energetyczną. Około 12 lat temu na targach Intertelcom w Łodzi po raz pierwszy
wspomniano o technologii PLC (PowerLine Communication). To zupełnie inna
era rozwiązań.
PLC to technologia umożliwiająca
transmisję danych przez sieć elektroenergetyczną. Można ją stosować np. w budynkach, w których brak instalacji dla
sieci komputerowej, ale jest instalacja
elektryczna. Rozwiązanie polega na przesyłaniu równolegle z napięciem zasilającym 230 V o częstotliwości 50 Hz sygnału z danymi o dużo wyższej częstotliwości.
Rozwiązanie jest atrakcyjne finansowo,
ponieważ wykorzystuje istniejącą infrastrukturę sieci zasilających. Technologia
PowerLine jest niezwykle popularna np.
w Niemczech, w Polsce natomiast nie doceniono jeszcze w pełni jej zalet.
A jakby pan zdefiniował pojęcie „inteligentny”? Coraz więcej rozwiązań
i urządzeń obdarzanych jest tym mianem, w tym budynki...
Marcin Michalski: – To tak samo jak
z przetwarzaniem w chmurze. Wszyscy
o tym mówią, ale każdy co innego ma na
myśli. Ja postrzegam „budynek inteligentny” jako taki, który potrafi sam zadbać
o własne ogrzewanie, zarządzanie energią
(czyli energooszczędność), o zautomatyzowane działanie.
Z punktu widzenia producenta sprzętu
sieciowego – musi być w tym budynku
położona odpowiednia infrastruktura komunikacyjna pomiędzy poszczególnym
podzespołami, które sterują regulacją
nasłonecznienia, systemami ogrzewania,
systemami kontroli fizycznej dostępu do
budynku, rozpoznawania użytkowników,
określania ich indywidualnych preferencji co do środowiska, w którym pracują
albo mieszkają itd.
Termin „inteligencja” stracił swoje znaczenie. Dawniej oznaczał umiejętność
radzenia sobie w każdej sytuacji.
Marcin Michalski: – Już 10 lat temu
pewna firma chciała wprowadzić lodówkę, która sama planowała zakupy. Użytkownik się budzi, bo właśnie przyjechały zakupy i stoją pod drzwiami. To była
wizja prezentowana wtedy na targach telekomunikacyjnych, gdy dostęp do Internetu powoli zaczynał być powszechny. Dziś nie jest to już nic szokującego.
Podobnie jak zakupy w sklepie, w którym koszyk sam nalicza należność i płatność też odbywa się poza kupującym.
Tego typu systemy wchodzą w tej chwili w życie.
Tak samo moglibyśmy rozpatrywać
strefy ogrzewania w budynkach, systemy
nasłonecznienia, audio-wideo, rozpoznawania preferencji użytkowników... To
wszystko są systemy zewnętrzne, które
potrafią dostosować środowisko do konkretnych potrzeb. Na samym dole musi
być coś, co zapewnia wymianę tych danych i ciągłość pracy systemów transportowych.
ROZMOWA
Ja definiuję „inteligentny budynek” jako
zbiór urządzeń, które potrafią tak ze sobą
współpracować, żeby optymalnie wykorzystać wszystkie swoje możliwości.
Marcin Michalski: – Inteligencja to oczywiście jakiś mózg, który steruje wszystkimi urządzeniami, ale musi mieć sieć neuronów, która z tym wszystkim rozmawia,
czyli transmisję danych na wysokim poziomie niezawodności. W przypadku urządzeń sieciowych bardzo ważne jest ich inteligentne działanie, bo przecież nie są wykorzystywane 24 h na dobę. Chodzi o to,
aby je ergonomicznie wykorzystywać, np.
usypiać, zmniejszając pobór energii.
D-Link jest pionierem w tematyce green
IT – mamy nasz certyfikat D-Link Green.
Dużo technologii, które D-Link wprowadza, zaimplementowano w standardzie
oszczędzania energii. Mamy takie ambicje, aby do końca 2012 r. 80% naszych
produktów spełniało wymagania certyfikatu D-Link Green. Chodzi o to, aby zasoby fizyczne, które nie są w danej chwili
używane, nie marnowały energii, ale
działały bardzo efektywnie, czyli energia
byłaby dostarczana tylko do tych zasobów, które w danej chwili są w użyciu.
Oczywiście najłatwiej zaimplementować
to na najprostszych elementach. D-Link
pracuje intensywnie nad rozwojem tych
rozwiązań, aby zadowolić najbardziej wymagających użytkowników. Już nie chodzi
tylko o ekologię, ale o ergonomię.
Ten argument w dalszym ciągu najlepiej przemawia do użytkowników.
Marcin Michalski: – Pamiętam trzy lata
temu dyskusję, czy potencjalni kupujący
zwracają uwagę na kwestie ekologii? Robiliśmy badania, z których wynikało, że
użytkownik końcowy, jeśli nie jest przekonany o słuszności tej idei, nie zwraca
na to uwagi.
Na przykład systemy do przechowywania danych wymagają dużej przestrzeni do przechowywania nośników, bo
danych cyfrowych jest mnóstwo i ciągle
ich przybywa. Zastosowaliśmy bardzo
proste ćwiczenie: czy kupić nowe urządzenie, aby spełniało wymagane kryteria
oszczędności energii, czy wystarczy dołożyć nowy dysk do komputera, żeby mieć
gdzie przechowywać te dane. I okazało
się, że w perspektywie roku, może 15
miesięcy bardziej opłaca się kupić nowe
urządzenie. Tylko 3 lata temu nikt tego
nie liczył. A teraz coraz więcej osób oblicza nie tylko bieżące wydatki, ale i koszty
utrzymania.
D-Link jest znany z różnych kampanii
proekologicznych, np. „Zamień szare na
zielone”. Jakie miały oddźwięk?
Marcin Michalski: – Obserwujemy
wzrost zainteresowania zielonymi rozwiązaniami w Polsce. Kryzys chyba wszystkich nauczył obliczać koszty. Bywa tak,
że niektóre usługi wprowadzane w niewłaściwym czasie nie przynoszą efektów,
ale wprowadzone np. 2 lata później odnoszą wielki sukces. Na przykład oszczędny
Ethernet – Green Ethernet. Coraz więcej
klientów zaczyna pytać, czy urządzenia
spełniają tę normę. A jeśli chodzi o firmy z sektora budowlanego, przedsiębiorstwa, które mają wdrożenia obejmujące
kilka tysięcy portów, punktów dostępu,
to w ich przypadku da się to już przeliczyć na konkretne oszczędności.
W 2011 r. D-Link skończył 25 lat. To
piękny jubileusz. Jak pan ocenia pozycję
firmy D-Link w Polsce?
Marcin Michalski: – W tym roku minie 10 lat D-Link w Polsce (od 2002 r.).
A globalnie jesteśmy ponad 25 lat na rynku i mamy się dobrze. Jesteśmy dużym
producentem z siecią dostawców, którzy
dostarczają nam wysokiej jakości komponenty do budowy niezawodnych rozwiązań sieciowych. Jesteśmy 2. firmą na
świecie pod względem udziałów na rynku
przełączników. Możemy większości firm
zaproponować rozwiązanie od a do z, czyli od infrastruktury sieciowej przez dostęp Wi-Fi, monitoring IP, przechowywanie danych, bezpieczeństwo – to świadczy, że stale się rozwijamy i przed nami
następne 25 lat, a potem kolejne.
A jak pan ocenia obecną kondycję polskiego rynku?
Marcin Michalski: – Kryzys uzmysłowił wszystkim, że te bardzo rozdmuchane światowe marki, które kładą silny nacisk na marketing i pokazy w PowerPoincie, niekoniecznie oznaczają dobry stosunek jakości do ceny. Pomimo spowolnienia gospodarczego na naprawdę ważne
inwestycje, np. na dostarczaną przez nas
infrastrukturę zawsze można było znaleźć
środki.
Rynek zmienia się dynamicznie np.
z punktu widzenia użytkownika końcowego. W naszym obszarze działania zaczynają odgrywać rolę różne kanały docierania do klientów. W tej chwili ważną
rolę w dostarczaniu dostępu do Internetu
pełnią operatorzy telekomunikacyjni – zarówno dla klientów biznesowych, jak i indywidualnych. To oni zaczynają kreować
modę. Trwa bitwa pomiędzy operatorami komórkowymi. O co biją się w tym
momencie? Nie o użytkowników usług
głosowych, tylko o dostęp do Internetu.
Możliwość podłączenia z każdego miejsca, praktycznie z różnych terminali daje
bardzo duże możliwości. Zaczyna dominować trend mobilności.
Szerokopasmowy Internet staje się powoli standardem domowym, a za nim idą
również inne usługi, które potrafią je wypełnić i nie jest to tylko telewizja.
W jakim kierunku D-Link zamierza rozwijać ofertę?
Marcin Michalski: – Infrastruktura dla
firm jest bardzo ważna zarówno w przypadku nowych budynków, jak i otwierania nowych firm. Mamy również ofertę dla sektora przemysłowego, włączając w to dostęp Wi-Fi czy system monitoringu oraz przechowywania danych. Dostęp z każdego miejsca do zasobów firmy
w postaci elektronicznej.
Będziemy chcieli pokazać pakiet zawierający pogrupowane usługi – ofertę
monitoringu dla małego biura, dla dużego biura, hali produkcyjnej, szkoły, inteligentnego budynku. Chcielibyśmy służyć wiedzą w modelowaniu tych usług.
Produkty dla klienta indywidualnego
ukierunkowane będą głównie na działanie w chmurze. W 2011 r. wprowadziliśmy bezpłatną usługę mydlink, dzięki
której kamery IP można wykorzystać do
nadzoru dzieci, zwierząt czy mieszkania,
kiedy wyjeżdża się na wakacje. Wystarczy zainstalować bezpłatną aplikację na
iPhone lub smartphonie z systemem Android i można odbierać transmisję obrazu
i dźwięku. Natomiast w tym roku portfolio D-Link Cloud zostanie uzupełnione
o routery oraz pamięci masowe.
•
NR 2/2012
43
ZIELONA STREFA
mgr inż. Aleksandra Pluta
Budownictwo zrównoważone
– powszechnie obowiązujący
standard
Budownictwo zużywa 40% energii oraz emituje ok. 35% gazów cieplarnianych
do atmosfery. Duże zużycie zasobów naturalnych i energii stawia nowe
wyzwania zarówno producentom materiałów budowlanych, jak i inwestorom.
Zasadniczą potrzebą stała się ochrona środowiska naturalnego oraz poprawa
warunków zdrowotnych.
Z
równoważony rozwój zgodnie z ustawą
„Prawo ochrony środowiska” (DzU nr 62
poz. 626 z 2001 r.) definiowany jest jako
„rozwój społeczno-gospodarczy, w którym
następuje proces integrowania działań politycznych, gospodarczych i społecznych z zachowaniem równowagi przyrodniczej oraz trwałości podstawowych procesów przyrodniczych w celu zagwarantowania możliwości zaspokajania podstawowych potrzeb
poszczególnych społeczności lub obywateli zarówno
współczesnego pokolenia, jak i przyszłych pokoleń”.
Fot. 1 Zwiększenie powierzchni biologicznie czynnej przez zastosowanie dachów zielonych (fot. A. Pluta)
44
NR 2/2012
•
W Polsce zrównoważone budownictwo jest nową
i niezbędną potrzebą społeczną. Obserwuje się coraz
większe zainteresowanie firm międzynarodowych budynkami biurowymi nazywanymi „zielonymi biurami”,
które otrzymały lub w najbliższym czasie otrzymają
ekologiczne certyfikaty. Budynki te dzięki zastosowaniu
w nich nowoczesnych, ekologicznych rozwiązań materiałowych i technologicznych zużywają ok. 30% mniej
energii niż budynki tradycyjne i są przyjazne dla środowiska naturalnego. Przebywanie w takich budynkach
wpływa również korzystnie na pracowników.
Budownictwo zrównoważone rozpatrywane jest
w trzech głównych aspektach: ekologicznym, ekonomicznym i ergonomicznym (socjalno-kulturowym).
Aspekt ekologiczny realizuje się przez:
oszczędność energii (zwiększenie efektywności energetycznej budynku),
ochronę zasobów naturalnych (ograniczenie zużycia
surowców),
zmniejszenie emisji CO2 do atmosfery,
wykorzystanie energii odnawialnej (słonecznej, wiatrowej, z ziemi),
efektywne wykorzystanie wody,
ograniczenie ilości odpadów i zanieczyszczeń,
redukcję zanieczyszczeń wód powierzchniowych
i gruntowych,
recykling materiałów budowlanych,
zwiększenie powierzchni biologicznie czynnych (pionowych i poziomych, np. dachy zielone, elewacje
zielone, fot. 1),
stosowanie ekologicznych technologii i materiałów
budowlanych (innowacyjne rozwiązania).
ZIELONA STREFA
Aspekt ekonomiczny powiązany jest z kosztami
inwestycji. Dzięki zastosowaniu innowacyjnych, ekologicznych rozwiązań wyższe koszty wykonawstwa
rekompensowane są niższymi kosztami eksploatacji
budynku, co w konsekwencji powoduje późniejsze
oszczędności. Już na etapie projektowania obiektów
budowlanych zgodnych ze zrównoważonym rozwojem
powinna być redukowana materiałochłonność i energochłonność w celu znacznego obniżenia kosztów.
W aspekcie ergonomicznym głównymi założeniami są: komfort mieszkania, estetyka, ochrona zdrowia
i bezpieczeństwo użytkowników.
We wnętrzach powinien być zapewniony odpowiedni mikroklimat (właściwa temperatura i wilgotność
powietrza), ochrona przed hałasem oraz optymalne
oświetlenie. Szczególnie ważne jest stosowanie ekologicznych materiałów budowlanych niezawierających
szkodliwych substancji. Powinny być one pozyskiwane
i wytwarzane lokalnie, co ogranicza drogę transportu
i zmniejsza emisję CO2.
Projektowanie
Podczas projektowania budynku zrównoważonego powinno się uwzględniać:
właściwą lokalizację,
wykorzystanie lokalnych zasobów naturalnych,
ograniczenie strat ciepła (np. przez zastosowanie
nowoczesnych rozwiązań izolacji termicznej ścian,
okien i dachu),
możliwość wykorzystania energii odnawialnej,
możliwość wykorzystania elementów prefabrykowanych (ograniczenie odpadów),
maksymalne wykorzystanie światła dziennego,
stosowanie materiałów pochodzenia naturalnego
i odnawialnych (np. glina, drewno, len, korek, kamień, wełna owcza, słoma),
wykorzystanie materiałów pochodzących z recyklingu,
stosowanie materiałów łatwo wymienialnych (prosty demontaż),
możliwość zmiany funkcji budynku przy zachowaniu
jego formy i konstrukcji (elastyczność rzutu budynku, m.in. dzięki stosowaniu układów szkieletowych,
bezryglowych stropów i przestawnych ścianek działowych),
ochronę istniejących wartościowych elementów dziedzictwa kulturowego i naturalnego,
regionalne cechy środowiska naturalnego.
W zrównoważonym budownictwie dużą rolę ogrywają energooszczędne rozwiązania techniczne i materiały
budowlane mające na celu akumulację ciepła (np. odpowiednio masywne ściany, wysokowartościowe izolacje termiczne), izolacje akustyczne, specjalne projekty
okien, rozwiązania instalacyjne (pompy ciepła, kolektory słoneczne). Podczas projektowania zwraca się szcze-
gólną uwagę na odpowiednią wentylację pomieszczeń
(wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła). Dlatego
już w fazie powstawania koncepcji budynku zrównoważonego wymagana jest współpraca specjalistów wielu
branż, świadomych wszystkich założeń zrównoważonego rozwoju.
Budynek zrównoważony rozpatrywany jest dzisiaj
całościowo głównie pod kątem oddziaływania na środowisko naturalne. Brany jest pod uwagę cały cykl życia
budynku (LCA – Life Cycle Assessment – ocena cyklu
życia): od pozyskania złóż surowców naturalnych przez
produkcję materiałów budowlanych po proces wznoszenia obiektu, oddania do użytkowania, a następnie
eksploatację aż do jego utylizacji.
Certyfikaty
Międzynarodowe organizacje do oceny budynków
zrównoważonych wprowadziły specjalne, wielokryterialne systemy certyfikacji ekologicznej. Najbardziej
popularne to: amerykański LEED (Leadership in Energy
and Environmental Design), brytyjski BREEAM (Building Research Establishment Environmental Assessment
Method) oraz niemiecki DGNB (Deutsche Gesellschaft
für Nachhaltiges Bauen).
Budynek z certyfikatem ekologicznym podnosi prestiż
całej inwestycji i jest wizytówką deweloperów, którzy
w ten sposób mogą zaistnieć na rynku jako ekologiczni
deweloperzy, dbający o środowisko naturalne. Również
najemcy chętniej wybierają „zielone powierzchnie biurowe”, które pozytywnie wpływają na zdrowie i samopoczucie pracowników, i w dodatku przynoszą korzyści
ekonomiczne.
Na każdy system certyfikacji składają się różne kategorie zawierające grupy kryteriów, które musi spełniać budynek zrównoważony. Istnieją również systemy
oceny, które uwzględniają tylko jedno kryterium, np.
certyfikat Green Building wydawany przez Komisję Europejską. Zdarza się, że jeden budynek otrzymuje kilka
certyfikatów, np. certyfikat LEED i Green Building lub
certyfikat LEED i BREEAM.
Aby budynek spełniał określone wymagania i otrzymał certyfikat, potrzebny jest licencjonowany doradca
(assessor), który przeprowadzi inwestora przez cały
proces certyfikacji, doradzi w podejmowaniu decyzji
w zakresie zastosowania w budynku ekologicznych rozwiązań spełniających dane kryteria.
Licencjonowani doradcy muszą mieć odpowiednie
kwalifikacje do przeprowadzenia oceny budynków, których właściciele występują o certyfikat. W zależności od
systemu (i jego schematu) są oni w różny sposób szkoleni przez organizacje wydające certyfikaty. Szkolenia
kończą się egzaminami i kontynuacją współpracy przy
projektowaniu budynków zrównoważonych.
System LEED wydawany przez USGBC (U.S. Green
Building Council) przewiduje trzy poziomy akredytacji
•
NR 2/2012
45
ZIELONA STREFA
specjalistów: LEED Green Associate, LEED AP (Accredited Professional) oraz najwyższy LEED Fellow.
Za pomocą systemu LEED oceniane są budynki różnego typu (zarówno nowe, jak i istniejące): budynki
biurowe, przemysłowe, handlowe, mieszkalne, szkolne,
szpitalne, założenia urbanistyczne, wnętrza budynków.
W systemie LEED budynek zrównoważony może otrzymać jedną z czterech ocen: LEED pass, LEED silver,
LEED gold i LEED platinum.
W systemie oceny BREEAM przyznawanym przez
organizację BRE (Building Research Establishment) licencjonowany doradca międzynarodowy (Breeam International Assessor) samodzielnie ocenia budynek i konsultuje to z centralą BRE, do której należy ostateczna
decyzja o przyznaniu certyfikatu. Breeam International
Assessor ma również kwalifikacje do stosowania Breeam
International Bespoke, gdzie kryteria oceny są opracowywane przez BRE i dostosowywane do danego budynku i warunków lokalnych.
Opracowano również schemat do oceny budynków
już istniejących – BREEAM In-Use. Licencjonowany
doradca może go stosować po uzyskaniu licencji BREEAM, tzw. BREEAM In-Use Auditor.
System BREEAM może być stosowany do oceny
budynków (zarówno nowych, jak i istniejących): biurowych, przemysłowych, handlowych oraz założeń
urbanistycznych znajdujących się w dowolnym miejscu na świecie. Jest systemem rozpowszechnionym do
certyfikacji budynków w Europie (schemat BREEAM
Europe Commercial). System BREEAM zawiera pięć
poziomów ocen: pass, good, very good, excellent i outstanding.
System oceny DGNB został opracowany przez Niemieckie Stowarzyszenie Budownictwa Ekologicznego
(Deutsche Gesellschaft für Nachhaltiges Bauen) i jest
również systemem wielokryterialnym. Umożliwia on
otrzymanie certyfikatu na trzech poziomach: bronze,
silver, gold. W najbliższych latach system DGNB będzie
rozpowszechniany i stosowany również w Polsce, ponieważ obecnie trwają prace nad dostosowaniem go do
warunków polskich.
Ideę zrównoważonego budownictwa wspierają i promują różne organizacje, np. międzynarodowa World
Green Building Council (WGBC), a w Polsce m.in. Polish Green Building Council (PLGBC). Są to organizacje
typu non-profit, których zadaniem jest uświadamianie
społeczeństwu zalet budynków realizowanych zgodnie
z zasadami zrównoważonego rozwoju. Organizowane są
liczne spotkania specjalistów wielu branż, konferencje
i szkolenia.
Wymagania
Do 9 lipca 2012 r. państwa członkowskie Unii Europejskiej mają za zadanie zmianę krajowych regulacji dotyczących charakterystyki energetycznej budynku. Mówi
46
NR 2/2012
•
o tym dyrektywa 2010/31/UE, w której zaznaczone
jest wymaganie obniżenia zużycia energii w budownictwie o 20%. Natomiast od 9 lipca 2013 r. każdy nowo
powstały budynek będzie musiał spełniać odpowiednie normy dotyczące minimalnej charakterystyki energetycznej. Wymóg ten obejmować będzie również budynki istniejące, w których planowana jest większa modernizacja.
Największym wyzwaniem dla budownictwa od
końca 2020 r. zgodnie z dyrektywą 2010/31/UE dla
wszystkich nowych budynków (a budynków użyteczności publicznej już od 2018 r.) jest obowiązek niemal zerowego zużycia energii przez budynki. Stworzy
to wysokie wymagania dla inwestorów, którzy zysków
energetycznych będą poszukiwać m.in. w energii ze
źródeł odnawialnych. Dużą rolę w tworzeniu budynków zeroenergetycznych odegrają innowacje i nowoczesne materiały budowlane. Już na etapie planowania budynku należy szukać innowacyjnych rozwiązań
materiałowo-technologicznych (np. systemów oszczędzania wody i energii, systemów kontroli środowiska
wewnętrznego) oraz dobierać odpowiednie materiały
budowlane.
Materiały budowlane
Dla producentów materiałów budowlanych istotne staje
się wdrażanie materiałów odpowiednio oznakowanych.
Zastosowanie ich powinno być analizowane w kontekście całego budynku. Obecnie wprowadzane są różnego
rodzaju oceny wyrobów budowlanych, takie jak: ekoznaki, deklaracje środowiskowe, certyfikaty środowiskowe. Wiele materiałów zawiera informacje producentów odnośnie do wykorzystania ich wkładu w ochronę środowiska naturalnego. Materiał budowlany, który
uwzględnia wszystkie ekologiczne, ekonomiczne i ergonomiczne założenia zrównoważonego rozwoju, oznacza
się pozytywnym bilansem cyklu życiowego (LCA).
LCA jest to proces oceny efektów, jaki dany wyrób
wywiera na środowisko naturalne podczas całego cyklu życia. Zawiera on ocenę ilościową wszelkich pozytywnych i negatywnych wpływów danego produktu na
środowisko naturalne z wykorzystaniem wskaźników
odnoszących się do minimalizacji odpadów, emisji oraz
zużycia zasobów.
Cykl życia wyrobu (LCA) składa się z kilku zasadniczych faz:
wydobycie surowca,
produkcja materiału,
transport,
montaż,
okres użytkowania budynku (ok. 50–100 lat),
likwidacja (recykling, ponowne użycie).
Ocena dotycząca pojedynczego wycinka cyklu życiowego produktu nie jest w pełni obiektywna, dlatego materiał budowlany (według LCA) powinien być
ZIELONA STREFA
analizowany w ujęciu całościowym. Jest to naukowy
sposób oceny i porównywania wyrobów budowlanych.
W budynku powinno się stosować materiały z podobnie
długimi cyklami życia, ponieważ będzie to gwarancją,
że nie okaże się konieczna częsta wymiana materiałów
i nie powstaną dodatkowe koszty spowodowane przez
modernizację. Ochrona zasobów naturalnych oraz zagospodarowanie odpadów mają znaczący wpływ na bilans
ekologiczny materiału.
Prawo
W Polsce ciągle czekamy na całościową regulację prawną wspierającą zrównoważone budownictwo, czyli na:
odpowiednie przepisy wykonawcze, które ułatwiłyby realizację projektów wykorzystujących energię
odnawialną,
systemowe rozwiązania w prawie podatkowym,
ulgi i dotacje unijne dla budownictwa realizowanego
zgodnie z ideą zrównoważonego rozwoju,
współpracę inwestorów z instytucjami mogącymi dofinansowywać inwestycje zrównoważone (np. przez
ekopożyczki).
Obecnie uzyskanie dofinansowania na budynek
zrównoważony trwa dość długo, wydłuża czas budowy
i przerywa płynność realizacji inwestycji budowlanej.
Źródła:
1. Raport„Partnerstwonawszystkichetapachcyklużyciazrównoważonejinwestycjibudowlanej”
(Report–partnershipatallstagesofsustainable
buildinglifecycle),www.prospectsinpoland.com
2. MateriałyzmiędzynarodowejkonferencjiFuture4Build–Możliwościizagrożeniabudownictwa
zrównoważonego,Warszawa,17–18.10.2011r.
3. Vademecum„ZielonebudynkiwPolsce”,zespół
e-biurowce.pl,wydawcaKRNmediasp.zo.o.,
Kraków2011r.
4. www.usgbc.org
5. www.breeam.org
Dlatego tak ważne jest dalsze promowanie w Polsce
budownictwa zrównoważonego i uświadamianie społeczeństwu jego ekologicznych i ekonomicznych korzyści. W przyszłości budowanie nieekologiczne stanie się
nieopłacalne. Cieszy fakt, że coraz więcej budynków
w Polsce (głównie biurowych) otrzymuje certyfikaty
ekologiczne.
INTELIGENTNY DOM
Marcin Majewski, www.HOMIQ.com
Inteligentne systemy
sterowania budynkiem
Każdy nowoczesny dom wyposażony jest w wiele systemów, które wpływają na
komfort i bezpieczeństwo jego mieszkańców.
C
zasy, w których w pokoju wisiała tylko jedna lampa, a salon można było rozpoznać po
dwóch dodatkowych kinkietach na ścianie,
odeszły już do lamusa.
Dziś każdy nowoczesny dom wyposażony jest w wiele sekcji oświetlenia, systemy zasłaniania
okien, urządzenia alarmowe, zaawansowane sterowniki do ogrzewania i wiele, wiele innych urządzeń związanych z instalacją elektryczną. Inteligentne systemy
sterowania domem integrują pracę większości tych
urządzeń. Dzięki takim rozwiązaniom obsługa całego
budynku może sprowadzać się do prostego klikania
w ikonki na telefonie.
Na rynku występują dwa główne typy inteligentnych
instalacji. Można je podzielić na przewodowe, przeznaczone do obiektów budowanych lub remontowanych,
oraz bezprzewodowe, do budynków wykończonych.
Każda z nich ma swoje zalety i wady.
Instalacje przewodowe wiążą się z większym okablowaniem, natomiast ich zdecydowanym plusem jest
możliwość integracji praktycznie wszystkich urządzeń
elektrycznych. Zapewniają stabilne połączenia oraz
szybką i pewną komunikację pomiędzy urządzeniami
wewnątrz budynku.
Instalacje bezprzewodowe to idealne rozwiązanie
dla budynków, w których rozbudowa istniejącego okablowania nie jest już możliwa. Funkcje takich systemów są jednak mocno ograniczone. Ich zastosowanie
często sprowadza się do sterowania oświetleniem, roletami i ogólną temperaturą w niewielkim mieszkaniu.
Bezprzewodowość często okazuje się zawodna. Zdarza
się, że duże skupienie sieci Wi-Fi i innych bezprzewodowych urządzeń zakłóca komunikację i czas wymiany
informacji pomiędzy pilotem a urządzeniami wydłuża
się. Należy też pamiętać, że za pomocą bezprzewodowego sterowania nie da się zapalić lampy, dlatego przewód
jednak jest potrzebny.
Koszty instalacji
Inteligentne instalacje często kojarzą się z wysoką ceną.
Rzeczywiście. Najbardziej rozpoznawalne są drogie, zachodnie produkty, które za granicą cieszą się uznaniem
48
NR 2/2012
•
INTELIGENTNY DOM
ze względu na długą obecność na rynku.
Ale cena, na którą składają się urządzenia wykonawcze, kontrolery oraz montaż, często może sięgnąć nawet 100 tys.
zł w przypadku klasycznego budynku jednorodzinnego.
Na szczęście na rynku pojawia się
coraz więcej produktów, w tym również
urządzenia rodzimej produkcji. Ich cena
staje się realną propozycją dla inwestora.
Inteligentna instalacja to nie tylko sterowanie za pomocą jednego pilota. Może
ona również wykonywać automatycznie
za domowników wiele czynności związanych z obsługą domu. Należy pamiętać,
że jej najważniejszym plusem jest centralne sterowanie praktycznie każdą funkcją
budynku. Konfiguracja zachowania budynku właściwie zależy tylko od fantazji
i potrzeb jego mieszkańców.
Inwestor powinien być świadomy, że wysokie koszty
generują drogie, kolorowe ekrany dotykowe pełniące
funkcję generalnych sterowników. W większości systemów nie są one niezbędnym składnikiem, należy też
pamiętać, że ich obsługa często wymaga konkretnej
wiedzy od użytkownika. O wiele lepszym rozwiązaniem
okazują się tradycyjne włączniki ścienne. Poprzez zintegrowanie ich z systemem inteligentnego domu można
również za ich pośrednictwem wywoływać skomplikowane scenariusze, a przy tym zachować intuicyjność
i prostotę obsługi.
Wybierając się do pracy, włącznikiem umieszczonym przy drzwiach, przekazujemy sygnał do systemu,
że wychodzimy. To
spowoduje
wyłączenie
wszystkich
zapalonych
rano
świateł, opuszczenie
rolet,
uruchomienie alarmu, odcięcie
prądu w gniazdach,
obniżenie temperatury w całym domu
oraz otwarcie bramy
garażowej i wjazdowej. Jest to nie tylko
oszczędność czasu,
ale również gwarancja, że wszystkie czynności, które przed wyjściem
z domu trzeba wykonać, zostały automatycznie zrealizowane przez nasz dom.
Z pewnością eliminacja czynnika ludzkiego przyczyni
się również do oszczędności w zużyciu prądu oraz do
zwiększenia bezpieczeństwa.
Dzięki inteligentnym rozwiązaniom
obsługa budynku może
sprowadzać się do prostego
klikania w ikonki na telefonie.
Inteligentne instalacje zapewniają również możliwość zdalnego zarządzania budynkiem. Na przykład
przebywając na wakacjach, możemy za pomocą telefonu wpuścić do domu teściową, która przyszła podlać
kwiaty. Rozbroimy alarm, odsłonimy rolety. Po wizycie
wszystko możemy cofnąć do poprzedniego stanu. Dzień
przed powrotem do domu możemy podwyższyć temperaturę, aby wrócić do ciepłego, nagrzanego domu.
Podsumowanie
Niestety, mimo wszystkich plusów, jakie płyną z ich zastosowania, inteligentne instalacje w Polsce nie cieszą
się dużą popularnością. Jest to skutek braku odpowiedniej wiedzy wśród inwestorów oraz skojarzenia związane z dużymi kosztami, kilometrami kabli, obawami
o usterkowość.
Warto pamiętać, że o inteligencji naszego budynku
nie świadczy wyłącznie rodzaj zastosowanego systemu,
ale głównie umiejętności, doświadczenie i wiedza instalatora oraz ogólna koncepcja sterowania. Bardzo prawdopodobne, że precyzyjnie dobrane urządzenia realizujące nasze potrzeby okażą się w zasięgu naszego portfela,
a ich zakup znacząco poprawi komfort i bezpieczeństwo
podczas każdego dnia spędzonego w domu.
•
NR 2/2012
49
INTELIGENTNY DOM
xComfort w domkach
jednorodzinnych
System bezprzewodowy xComfort firmy Eaton Electric zapewnia integrację
sterowania różnymi instalacjami – oświetleniem, gniazdami, ogrzewaniem,
roletami, bramą wjazdową czy garażową.
W
ykorzystując bezprzewodowy system
xComfort firmy Eaton Electric, użytkownik uzyskuje kontrolę nad całym
domem z jednego miejsca, np. za pomocą pilota. Bezprzewodowe przyciski można umieszczać w dowolnym miejscu, na dowolnym materiale (rys. 1), takim jak szkło czy cegła, drewno, bez konieczności kładzenia dodatkowego okablowania. Takie przyciski mogą być w przyszłości przeniesione w inne miejsce lub przeprogramowane bezprzewodowo, aby wykonywały zupełnie inną funkcję w sterowaniu domem. System xComfort może być stosowany zarówno w nowo budowanych obiektach, jak i gotowych, wyposażonych w tradycyjną instalację elektryczną (rys. 2).
W artykule prezentujemy przykłady zastosowania
systemu xComfort w różnych instalacjach.
Rys. 1. Przyciski bezprzewodowe
umożliwiają montaż na dowolnym
materiale
50
NR 2/2012
•
Sterowanie oświetleniem i roletami
Za pomocą bezprzewodowego czujnika ruchu możemy automatycznie zapalać oświetlenie w korytarzu lub
innych pomieszczeniach, optymalizując je pod kątem
energooszczędności. Dodatkowo przy zastosowaniu panelu sterującego Room Manager możemy rozszerzyć
funkcje, np. o łagodne zapalanie światła w nocy – na
Rys. 2. Przykład zamiany tradycyjnej instalacji elektrycznej na system xComfort
INTELIGENTNY DOM
Rys. 3. Łagodne zapalenie oświetlenia w nocy
50% mocy, aby nie raziło użytkownika w oczy, a w ciągu dnia przestawiając na pełne natężenie (rys. 3).
Zastosowanie kontaktronu, który zamontowany jest
w drzwiach garderoby, zapewni samoczynne włączenie
oświetlenia po otworzeniu drzwi, co jest bardzo wygodnym rozwiązaniem.
Nastrojowa scena świetlna, włączana za pomocą
jednego przycisku na pilocie, dostosuje poziom natężenia światła oraz wysterowanie rolet do aktualnych
potrzeb mieszkańców. Wprowadzenie do systemu panelu sterującego Room Manager umożliwi m.in. automatyczne otwieranie/zamykanie rolet, włączanie lub
wyłączanie oświetlenia zewnętrznego czy wentylacji
o określonych godzinach. Oczywiście można również
sterować ww. urządzeniami manualnie, za pomocą pilota czy przycisku.
Sterowanie ogrzewaniem
Panel sterujący Room Manager może sterować ogrzewaniem w maksymalnie sześciu pomieszczeniach, każde
traktując indywidualnie. Można automatycznie ustawić
temperaturę w określonych godzinach w każdym pomieszczeniu niezależnie. Można też regulować temperaturę powietrza w każdym pomieszczeniu za pomocą termostatu. Elementami wykonawczymi są elektrozawory
(rys. 4) montowane na grzejnikach lub rozdzielaczu.
System xComfort poradzi sobie także z ogrzewaniem
podłogowym – wodnym (uruchamianym przez elektrozawór) lub elektrycznym (sam odbiornik). Ogrzewanie
można uruchamiać zarówno automatycznie o określonych godzinach przez panel sterujący, jak i za pomocą
przycisku, np. na określony czas, co może być przydatne w łazienkach, na czas kąpieli. Użytkownik nie musi
pamiętać o wyłączaniu ogrzewania, ponieważ system
po określonym czasie sam je wyłączy. Do automatycznej kontroli ogrzewania podłogowego potrzebny jest
pomiar temperatury podłogi dokonywany przez czujnik
PT1000 podłączony pod bezprzewodowy nadajnik.
Bardzo popularnym rozwiązaniem jest stosowanie
czujnika wilgotności do odparowania luster w łazienkach. Po przekroczeniu określonej wartości wilgot-
Sosnowi c
24 kwietnia 2012
Konferencja: “Inwestycje w Polski
Sektor Elektroenergetyczny.
Nowe Bloki w Energetyce.”
25 kwietnia 2012
SMART GRID
kontakt
Wojciech Rabsztyn
tel. 32 788 75 28
tel. kom. 510 031 669
[email protected]
Konferencja: “Smart Grid Efektywne
Systemy w Energetyce”
tereny targowe
Expo Silesia Sp. z o. o.
ul. Braci Mieroszewskich 124
41-219 Sosnowiec
www.exposilesia.pl
www.expocable.pl
INTELIGENTNY DOM
Rys. 4. Elektrozawory są sterowane
przez odbiorniki bezprzewodowe
Rys. 6. Przycisk „panika” zamontowany przy łóżku
ności nastąpi automatyczne włączenie na określony
czas maty grzewczej zamontowanej za lustrem. Firma
Eaton Electric oferuje do takiego rozwiązania termostat
bezprzewodowy z wbudowanym czujnikiem wilgotności (rys. 5), dzięki czemu mamy informację z jednego
urządzenia zarówno o temperaturze, jak i wilgotności
powietrza.
Integracja z system alarmowym
Integrację z systemem alarmowym zapewniają odbiorniki bezpotencjałowe lub nadajniki z wejściami binarnymi. Pierwsze z wymienionych urządzeń po podłączeniu do wejścia centrali alarmowej włącza lub wyłącza
alarm. Taka funkcja może się okazać przydatna w sytuacji, gdy leżąc w łóżku w sypialni, słyszymy niepokojący hałas dobiegający z innej części domu. Po naciśnięciu bezprzewodowego przycisku zamontowanego przy
łóżku możemy uruchomić alarm, otworzyć rolety i zapalić światło w całym domu, skutecznie odstraszając
w ten sposób intruza – to tzw. przycisk „panika” (rys.
6). Drugie urządzenie natomiast umożliwia przesłanie
informacji z centrali alarmowej do systemu xComfort,
np. o wykryciu zbicia szyby. Możemy wykorzystać to
podobnie jak w przypadku przycisku „panika”.
Sterowanie furtką, bramą garażową,
wjazdową
Za pomocą odbiorników bezpotencjałowych można łatwo podłączyć się do centralek bramy garażowej lub
wjazdowej, dzięki czemu uzyskuje się kontrolę nad nimi
z systemu xComfort – przycisku, pilota czy panelu sterującego. Podłączenie tego samego urządzenia do furtki
umożliwi sterowanie nią za pomocą pilota z dowolnego
miejsca w domu. Dzięki temu użytkownik nie musi podchodzić do domofonu lub wideodomofonu, aby otworzyć furtkę wychodzącemu gościowi. Oczywiście takie
sterowanie będzie działać równolegle, czyli bez zakłócenia z systemem wideodomofonowym.
Podsumowując, należy zwrócić uwagę na uniwersalność prezentowanych rozwiązań oraz ich przydatność
w życiu codziennym. Dzięki zintegrowaniu różnych
instalacji użytkownik uzyskuje kontrolę nad prawie
wszystkimi elementami domu. Ponieważ system jest
bardzo prosty w obsłudze, a zaprogramować go można
bezprzewodowo za pomocą komputera, każdy domownik bez fizycznej ingerencji w dom jest w stanie zmienić jego funkcje, aby dostosować go do swoich potrzeb,
które mogą się zmieniać z upływem czasu.
Rys. 5. Bezprzewodowy termostat z wbudowanym
czujnikiem wilgotności
52
NR 2/2012
•
INTELIGENTNY DOM
Edyta Trawińska
System by-Me
– inteligentny dom
System domowej automatyki jest instalacją inteligentnego zarządzania
oświetleniem, klimatyzacją, roletami, żaluzjami, dźwiękiem, systemem
antywłamaniowym. W praktyce oznacza bezpieczeństwo, a przede wszystkim
kontrolę nad domem oraz komfort.
O
przewadze instalacji inteligentnej nad tradycyjną stanowią m.in. takie cechy, jak
zintegrowanie działań wszystkich urządzeń, połączenie wszystkich urządzeń
jednym przewodem – magistralą, wyróżnienie dwóch podstawowych urządzeń: aktor (urządzenie wykonawcze, które może realizować różne funkcje,
takie jak: włączanie i wyłączanie oświetlenia, rozjaśnianie i ściemnianie), sensor, który umożliwia sterowanie
aktorami – może to być włącznik, inteligentny przycisk,
czujnik ruchu i in.).
Włoska firma VIMAR oferuje prosty i intuicyjny system automatyki domowej o nazwie by-Me, którego dystrybutorem jest firma ASTAT.
System by-Me
Multimedialny panel dotykowy 10”
Główną cechą systemu by-Me jest zastosowanie jednego przewodu – magistrali do połączenia wszystkich
urządzeń. Dodatkowo za pomocą jednej jednostki sterującej można uzyskać takie funkcje, jak:
zarządzanie oświetleniem (on/off oraz ściemnianie),
regulacja i sterowanie roletami (góra i dół),
zarządzanie temperaturą w różnych strefach,
zarządzanie obciążeniem i zużyciem energii,
zarządzanie dźwiękiem,
zarządzanie systemem alarmowym,
Kontrola scen za pomocą
przycisków
54
NR 2/2012
•
możliwość sterowania różnymi elementami w systemie (sterowanie centralne lub sceny świetlne),
zarządzanie przez ekran dotykowy,
zdalne sterowanie różnymi funkcjami w systemie
(moduł GSM, web serwer),
zarządzanie systemem przez PC-TV lub monitor
(aplikacja Microsoft Media Center).
Dzięki systemowi by-Me domowa instalacja elektryczna jest zintegrowana w scentralizowany system, co
pozwala na skuteczną regulację i kontrolę całego domu.
Kontrola dźwięku za pomocą
przycisków
Chromatyczny panel dotykowy
INTELIGENTNY DOM
Przykładem takiego sterowania mogą być tzw. sceny
(suma kilku akcji, które można aktywować w dowolnym momencie z przycisku, panelu dotykowego bądź
jednostki centralnej). Naciskając jeden przycisk, użytkownik może wybrać jedną z 32 wcześniej zaprogramowanych scen.
Przykładowe sceny
Włamanie – w jednej chwili aktywowany jest alarm,
wyłączane światło i zasuwane rolety, a temperatura
w domu zostaje obniżona
Kolacja – światło w salonie wyłącza się, zapalają się
kinkiety, włączona zostaje muzyka
Wyjście – w całym domu wyłącza się światło, opuszczają rolety, zostają wyłączone wszystkie działające urządzenia
Dobranoc – drzwi wejściowe zostają zamknięte, obniżona zostaje temperatura w sypialni, wyłączają się światła
wewnątrz domu, opuszczają rolety
System może także monitorować stan sprzętu gospodarstwa domowego, zgłaszając alarmy użytkownikowi.
Wiadomości mogą być również wysyłane za pośrednictwem SMS-ów.
Nowości
Nowością w ofercie firmy VIMAR jest system nagłośnienia,
który zapewnia tworzenie w różnych pomieszczeniach stref wysokiej jakości sygnału HD. Grupę urządzeń Sound System można całkowicie zintegrować z systemem by-Me. Oznacza to możliwość wyboru w różnych pokojach dowolnego źródła dźwięku
(jednego z czterech) oraz kontrolowania go.
Dodatkowo od czerwca tego roku dostępny będzie
multimedialny panel dotykowy 10”, który zapewni centralne sterowanie wszystkimi funkcjami systemu by-Me.
Komunikacja z panelu możliwa jest dzięki zastosowaniu
web serwera, który zapewnia dostęp do systemu domowego z każdego miejsca na świecie przez Internet.
System by-Me można stosować zarówno w sektorze mieszkaniowym (od apartamentów do willi), jak
i w sektorze małych firm (ośrodki zdrowia, sklepy, kawiarnie, restauracje).
Panel dotykowy 4,3”
TRENDY
mgr inż. arch. Agnieszka Lecyk
Architektura
zrównoważonego rozwoju
Architektura proekologiczna. Dom pasywny. Inteligentny budynek. W ciągu
kilku ostatnich lat określenia te stały się bardzo popularne. Tak popularne, że...
zatraciły swoje oryginalne znaczenie, stając się wręcz nazwami własnymi. Warto
zatem przyjrzeć się im bliżej, aby zrozumieć współczesną architekturę i jej
odniesienia do otaczającego środowiska.
A
rchitektura proekologiczna to szeroki termin. Zalicza się do niej m.in. architektura rodzima (vernacular architecture) –
wykorzystująca lokalne materiały, nurt
eco-tech – wykorzystujący zaawansowaną technologię do realizacji idei prośrodowiskowych,
architektura pasywna, obejmująca obiekty o niewielkiej
kubaturze, np. domy jednorodzinne. Szczególny rozwój
przeżywa sustainable architecture – architektura zrównoważonego rozwoju, określenie oparte na zasadzie racjonalnego gospodarowania zasobami, aby zaspokoić
potrzeby obecnych oraz przyszłych pokoleń.
Coraz częściej mówi się, że architektura powinna być
nie tylko PROEKO, ale przede wszystkim LOGICZNA*.
Normy w budownictwie wyznaczają standardy zapotrzebowania na energię cieplną, szczelności przegród,
rodzaj wentylacji. Ale poza oszczędzaniem energii waż-
Architektura proekologiczna jest harmonijną odpowiedzią na warunki
lokalnego środowiska i potrzeby jej użytkowników
56
NR 2/2012
•
ne jest, jak ją uzyskamy. Nie jest trudno zaprojektować budynek, a następnie wyposażyć go w szereg zintegrowanych, bardzo drogich urządzeń odzyskujących
ciepło. Sztuką jest takie projektowanie, które zapewnia
minimalizowanie strat ciepła poprzez świadome wykorzystanie cech i elementów otoczenia.
Wspólnym mianownikiem architektury proekologicznej jest zastosowanie dwóch rodzajów rozwiązań – pasywnych i aktywnych. Rozwiązania pasywne opierają
się na optymalizacji energetycznej budynku poprzez wykorzystanie naturalnych cech środowiska. Zwarta bryła zapewnia zmniejszenie strat ciepła przez przegrody
zewnętrzne. Części budynku ukryte pod ziemią mniej
się wychładzają. Przestrzenie buforowe umożliwiają
gromadzenie ciepła. Właściwe proporcje powierzchni
przeszklonych do pełnych oraz ustawienie budynku
względem stron świata wprowadzają równowagę między optymalizacją energetyczną a właściwym klimatem
wnętrza. Mądre projektowanie polega na wykorzystaniu potencjału środowiska już na poziomie tworzenia
koncepcji architektonicznej.
Z drugiej strony mamy rozwiązania aktywne, czyli
urządzenia techniczne służące do pozyskiwania energii
ze źródeł naturalnych, np. kolektory słoneczne, turbiny
wiatrowe. W tej kategorii umieścić można wszelkie instalacje służące do odzyskiwania ciepła wytworzonego
wewnątrz oraz sterujące zużyciem energii w budynku.
Każda architektura, zarówno w przypadku domów
jednorodzinnych, jak i wielopiętrowych biurowców,
wymaga zmierzenia się z innymi wyzwaniami. Mimo
różnic w skali i stopniu skomplikowania budynków
można zauważyć podobieństwo w podejściu do projektowania obiektów proekologicznych. Gdy odpowiemy
już na pytania, jakie potrzeby budynek powinien zaspokajać i jak będzie użytkowany, należy wykonać dokładną analizę sytuacyjną.
TRENDY
Świadomość źródeł hałasu i zanieczyszczeń, kierunku ekspozycji słonecznej oraz działania wiatru umożliwiają określenie, który czynnik będzie utrudnieniem,
a który można wykorzystać do uzyskania bądź zaoszczędzenia energii. Wiatr w przypadku budynków wysokich
może wspomagać cyrkulację powietrza we wnętrzu.
Intensywne nasłonecznienie zapewnia uzyskanie efektu
szklarniowego. Ciepło nagromadzone w dużej kubaturze ogrzewa mniejsze przestrzenie prywatne.
Z kolei właściwy dobór materiałów elewacyjnych
powinien zapewnić szczelność powłoki zewnętrznej.
Po uwzględnieniu relacji formy budynku do otoczenia
można zacząć uzbrajać obiekt w systemy uzupełniające
– systemy zacieniające, układy transportujące światło
dzienne w głąb obiektu, instalacje wentylacyjne, ogniwa fotowoltaiczne, systemy odzyskujące ciepło – sterowane najczęściej za pomocą centralnego systemu sterowania BMS.
Rozwój architektury wymaga od projektantów interdyscyplinarnego podejścia do procesu tworzenia budynku. Stosowanie nowych technologii nie jest jednak
jedynym wyznacznikiem nowoczesności. To mądrość
wykorzystania poszczególnych elementów sprawia, że
Wyposażenie budynku
w instalacje odzyskujące
energię nie czyni z niego
obiektu proekologicznego
użytkownik nie tylko podziwia, ale również czuje i rozumie współczesną architekturę.
* Na podstawie wypowiedzi dr inż. arch. Katarzyny
Zielonko-Jung
INTELIGENTNY DOM
W TWOJEJ KOMÓRCE
Bezprzewodowy system nawet na istniejącej instalacji
Adresy salonów na www.fibaro.com
Systemy już od:
5000zł
www.fibaro.com
PORADY EKSPERTA
Andrzej Dubrawski
„Inteligentny” – to znaczy
przyjazny użytkownikowi
i ekologiczny
Inteligentny budynek to bardzo nośne określenie. Szybko weszło do naszego
słownictwa. Wiele osób nie zastanawia się jednak nad jego znaczeniem
czy sensem. Wyobrażenia czerpane z filmów lub opowiadań satyryczno-fantastycznych niezupełnie odpowiadają rzeczywistości.
I
nteligentny dom niczego nie robi sam, nie wykorzystuje magii, ani nie podejmuje za nas żadnych
decyzji. Jest natomiast posłusznym narzędziem
zapewniającym podniesienie komfortu, zwiększenie bezpieczeństwa i ograniczenie zużycia energii.
W przypadku budynku „inteligentny” znaczy przyjazny
użytkownikowi i ekologiczny.
Gira Control Client zapewnia
zarządzanie całym domem,
zastępuje wideodomofon
i ma dostęp do Internetu
58
NR 2/2012
•
Co to jest inteligentny dom?
Inteligentny dom jest obiektem budowlanym, w którym
rozdzielono funkcje zasilania od sterowania i w którym automatyka zbiera informacje z różnych czujników i przetwarza je na czynności sterownicze. Niestety,
to wyjaśnienie wymaga znacznie szerszego omówienia.
Najistotniejsze jest to, że automatyka nie robi niczego
PORADY EKSPERTA
sama z siebie. Wszystkie działania wynikają z obserwacji normalnej eksploatacji.
Funkcjonowanie domu jest procesem cyklicznym.
Zwykle wszystkie dni powszednie zaczynają się podobnie. Te same urządzenia są co 24 godziny załączane,
wyłączane, przestawiane itd. Podobnie dzieje się w cyklu tygodniowym. Każdy poniedziałek jest niemal taki
sam. W ten sam sposób używane są te same instalacje.
Najczęściej w tych samych porach dnia i w tym samym
zakresie. Ponadto można zaobserwować powtarzające
się sekwencje zdarzeń.
Przykładem niech będzie typowy poranek. Najpierw
pobudka. Następnie załączenie oświetlenia. Często
włączenie radia lub telewizora. Wędrówka z chłodnej
sypialni do łazienki, gdzie wita ciepła posadzka i miłe
ciepło powietrza. W czasie gdy domownik bierze prysznic, ogrzewa się powietrze w garderobie. Miło ubierać
się w cieple.
W kuchni trzeba jednak troszkę popracować. Automatyka nie wyjmie chleba z pojemnika, ani wędliny
z lodówki. Może natomiast załączyć ekspres do kawy.
Może też zacząć opiekać chleb w tosterze, jeśli ktoś,
idąc do łazienki, włożył chleb do tostera. Urządzenia te
powinny się włączyć w takim momencie, aby w chwili
wejścia domowników do kuchni na śniadanie proces parzenia kawy i opiekania pieczywa właśnie się kończył.
Do wyjścia z domu pozostało jeszcze kilka czynności.
Między innymi odwiedzenie WC, ubranie się, powyłączanie zbędnych urządzeń, sprawdzenie okien, załączenie alarmu, zamknięcie drzwi i odjazd. Wykonywanie
każdej z tych czynności związane jest z załączaniem
i wyłączaniem oświetlenia, ogrzewania, wentylacji oraz
kontrolą wielu urządzeń.
Czasem jedno zdarzenie, np. uzbrojenie alarmu,
wywołuje długi szereg działań systemów automatyki:
nie tylko sprawdzenie okien i drzwi, ale też wyłączenie
wszystkich zbędnych odbiorników energii, obniżenie
wydajności centralnego ogrzewania albo klimatyzacji
i wentylacji, otwarcie bramy garażowej i zamknięcie jej
po zarejestrowaniu wyjazdu samochodu. To, co będzie
się dziać od momentu uzbrojenia alarmu, jest dokładnie
zaplanowane na podstawie obserwacji, zwyczajów i życzeń użytkownika.
Każdemu porankowi towarzyszy podobny cykl zdarzeń. Mogą one rozpoczynać się dokładnie o tej samej
porze dnia lub następować w nieco innych godzinach.
Ale sekwencja pozostaje ta sama. Niektóre zdarzenia
zmieniają się ze względu na panujące w otoczeniu czynniki fizyczne. Na przykład w lecie nie ma potrzeby załączania oświetlenia, gdyż rano jest już jasno. Nie pracuje
również (zwykle) system ogrzewania. A jeśli uchylone
są okna, to także wentylacja jest zbędna.
Dla automatyki budynkowej nie ma to żadnego znaczenia. Dysponując informacjami z zegara sterowniczego, czujników zmierzchu, wilgotności względnej, tempe-
ratury, CO2, czujników ruchu i obecności oraz innych
urządzeń sygnalizujących stany i parametry fizyczne,
dostosowuje działania do rzeczywistych potrzeb.
W inteligentnym domu wszystkie procesy zachodzą
zgodnie z ustalonym planem, z uwzględnieniem wszystkich parametrów zewnętrznych wpływających na ten
proces. Jednym z najistotniejszych czynników nieplanowanych jest sterowanie ręczne. Ma ono zwykle wyższy
priorytet od sterowania automatycznego. Ale dzięki
niemu użytkownik może w każdej chwili przerwać lub
zmodyfikować realizowaną sekwencję zdarzeń.
Czy inteligentny budynek ma sens?
Przed rozpoczęciem budowy warto rozważyć wiele
aspektów. Zwykle jednym z najważniejszych czynników
są koszty inwestycyjne. Wyposażenie budynku w inteligencję zwiększa jego koszty. Nawet o kilka procent. Najczęściej wyposażenie budynku w inteligentną instalację
podnosi koszty wykonania budynku od 0,5 do 3%. Porównywanie kosztów tradycyjnej instalacji (większość
obecnie budowanych budynków jest wyposażana w XIX-wieczną instalację elektryczną) nie ma sensu. To tak,
jakby porównywać korzystanie z rykszy lub dorożki
z jazdą samochodem o napędzie hybrydowym. Koszty
da się porównać, inne parametry znacznie trudniej.
Kiedy wydatek się zamortyzuje? Nie istnieje żaden
obiektywny sposób obliczenia. Natomiast na podstawie
informacji uzyskiwanych od osób korzystających z takich rozwiązań można oszacować, że oszczędności energetyczne często przekraczają 50%. Głównie pochodzą
one z ogrzewania i klimatyzacji, gdyż tam najczęściej
dochodzi do marnowania energii. Ale udział oświetlenia
też jest znaczący. Samoczynne gaszenie zbędnych lamp
też przynosi oszczędności. Dynamiczny wzrost surowców energetycznych znacznie skraca okres amortyzacji
nakładów.
Niebagatelne znaczenie ma komfort. Na ten cel przeznaczane są coraz większe kwoty. Czy ktokolwiek kupiłby dziś telewizor bez pilota, bez wyszukiwania i funkcji
zasypiania? Jakie jest zapotrzebowanie na samochody
bez ABS, ASR i klimatyzacji? Czy w domu można zrezygnować z wygody, jaką daje automatyka? Dla osób
myślących logicznie odpowiedź jest jedna. Sterowanie
i zarządzanie musi być coraz prostsze i coraz wygodniejsze. Dlatego jeden pilot może służyć do wszystkiego.
Telewizor może mieć menu służące do zarządzania całym domem. A gdy w salonie zrobi się ciemno podczas
kolacji lub spotkania towarzyskiego, to oświetlenie powinno samo się włączyć, równocześnie z zasłanianiem
okna zasłonami.
Zamiast zmieniać nastawienia termostatu, wygodniej
mieć zawsze właściwą temperaturę. Ciepło – gdy przebywa się w domu. A w nocy oraz gdy nie ma domowników – może być chłodniej. Gdy instalacja przełącza się
sama, jest taniej i wygodniej. W sytuacjach rzadszych,
•
NR 2/2012
59
PORADY EKSPERTA
np. gdy nagle zacznie padać lub zerwie się silny wiatr,
inteligentny dom zapobiegnie stratom, samoczynnie,
zamykając okna połaciowe i zwijając markizy. Zamiast
gnać na poddasze, można spokojnie konsumować kolację.
Automatyka domowa zwiększa bezpieczeństwo na
kilka sposobów. Zintegrowane instalacje, wymieniające
między sobą informacje, wcześniej wykrywają zagrożenia, szybciej informują o nich i dodatkowo starają się
przeciwdziałać powstawaniu szkód. Na przykład przyciskiem „paniki” może być dowolny przycisk używany
na co dzień do obsługi oświetlenia lub żaluzji. Wystarczy specyficzne lub kilkakrotne naciśnięcie i zostanie
wywołany alarm: cichy lub głośny. Równocześnie może
zostać wysłana informacja alarmowa, np. SMS czy mail
ze zdjęciem.
Współpraca z instalacją alarmową i systemem monitoringu jest bardzo wygodna i korzystna. Informacje
mogą przepływać w obie strony. System alarmowy powiadamia automatykę budynkową o wszelkich zarejestrowanych zdarzeniach, m.in. wysyłane są informacje
o uzbrajaniu i rozbrajaniu poszczególnych stref, stanach
czujek ruchu, obecności, o zbiciu szkła, wycieku gazu
itd. Informacje te są wykorzystywane do sterowania,
archiwizowane i ewentualnie wysyłane pod wskazane
adresy, a także wyświetlane na panelach dotykowych
czy komputerach. Na przykład otwarcie okna spowoduje przełączenie ogrzewania w tryb ochrony przed
zamarzaniem (lub klimatyzacji w tryb ochrony przed
roszeniem). W ten sposób zapobiega się marnotrawstwu energii, jednocześnie nie dopuszczając do strat
spowodowanych zamarzaniem. W przypadku rozbicia
szyby reakcja jest podobna, ale dodatkowo opuszcza się
żaluzja. Każdemu sygnałowi z systemu alarmowego odpowiada jakaś reakcja systemu zarządzającego domem.
Informacje przepływają też z inteligentnej instalacji
do systemu alarmowego. Mogą to być polecenia uzbrojenia jakiejś strefy (rzadziej rozbrojenia), wzbudzenia
alarmu, powiadamiania o zaistniałej sytuacji.
Trzecią formą współpracy jest używanie czujek wykorzystywanych w dwóch systemach. Na przykład czujki ruchu i czujki obecności mogą pracować jako alarmoGira panel dotykowy 5,7" służy do kompleksowaj obsługi wszystkich
urządzeń znajdujących się w
pomieszczeniu
60
NR 2/2012
•
we i jako wyłączniki oświetlenia. W zależności od trybu
pracy sygnał jest wykorzystywany przez automatykę
domową lub system alarmowy.
Prestiż, klasa
Posiadanie inteligentnego domu świadczy też o statusie właściciela. Podnosi jego prestiż w oczach otoczenia. Jest nieodłączną częścią wizerunku. Dobrej marki ubranie, samochód klasy premium i XIX-wieczna instalacja stanowią dysonans. Osoba znana, z klasą nie
może założyć krawata z bazaru czy butów z marketu.
Dom musi mieć automatykę podobnie rozbudowaną jak
ta w samochodzie. A posiadany iPad czy iPhone powinien umożliwiać zarządzanie domem, zapewniać obserwację wnętrza domu i jego otoczenia z zainstalowanych
kamer. Osoba na wyższym poziomie musi mieć możliwość uzbrojenia alarmu SMS-em lub podniesienia temperatury za pomocą telefonu, gdy niespodziewanie wraca z zimowego wyjazdu.
Panel dotykowy
Jednym z najbardziej widocznych elementów inteligentnego domu jest panel dotykowy. Spełnia on funkcje użytkowe, ale równocześnie jest eleganckim elementem dekoracyjnym salonu lub kuchni. Zainstalowany
w miejscu, w którym zwykle przebywają domownicy,
zapewnia szybką ocenę sytuacji w całym domu. Na wizualizacji widać, gdzie ktoś przebywa, co i gdzie jest
włączone, jaka temperatura panuje w każdym pomieszczeniu. A gdy gość naciśnie przycisk bramofonu, na panelu pojawi się jego obraz, można będzie z nim porozmawiać i wpuścić go. Natomiast przed wyjściem można
szybko sprawdzić prognozę pogody, zobaczyć, gdzie są
korki lub sprawdzić pocztę internetową.
Panel dotykowy jest centralnym miejscem sterowania. Ma dostęp do wszystkich instalacji i czujników
znajdujących się w domu. Za jego pomocą można realizować najprostsze funkcje, jak opuszczanie rolet czy
rozjaśnianie lamp. Można też zmieniać nastawienia pokojowych regulatorów temperatury, modyfikować terminy załączania. Praktycznie można wszystko, co da się
uczynić za pośrednictwem dowolnego czujnika, czujki
czy przycisku.
Menu
Urządzenie wykonujące wiele funkcji łatwo może stać
się nieczytelne i trudne w obsłudze. Aby tego uniknąć,
korzysta się z menu. Dzięki niemu można intuicyjnie
i szybko docierać do interesujących informacji. Zwykle wystarczy jedno dotknięcie, aby znaleźć właściwe
dane. Jednym z przykładów jest oprogramowanie QuadClient firmy Gira, umożliwiające błyskawiczne dotarcie
do właściwego miejsca.
Dotykowy ekran jest podzielony na trzy pola. Na połowie wyświetlacza znajduje się zbiór ikon służących do
PORADY EKSPERTA
wyboru miejsc lub funkcji. Można też przejść do wizualizacji. Klikając w nazwę pomieszczenia lub jego zarys
na planie ogólnym, uzyskuje się dostęp do szczegółowych danych i funkcji sterowniczych z nim związanych.
Aby dało się precyzyjnie regulować wybraną funkcję,
zastosowano wyskakujące okienka. Za ich pomocą można ściemniać światło, wpisując cyframi stopień regulacji, lub palcem przesuwać wirtualny suwak ściemniacza. Analogicznie można zmieniać dowolne parametry
dowolnej instalacji.
Pozostałe dwa pola służące do przekazywania bardziej specyficznych informacji mogą zostać w każdym
momencie powiększone do całego ekranu. Zwykle służą
do zarządzania systemem multiroom, łączności domofonowej lub wideodomofonowej, przedstawiania wykresów (temperatury w dowolnym miejscu, zużycia energii
i każdej innej wartości kontrolowanej przez system).
Wiadomości alarmowe mogą pojawiać się w dowolnej części ekranu, a towarzyszyć im może sygnał dźwiękowy i szczególne podświetlenie. Oprócz alarmu pokazują się podstawowe informacje określające, czego on
dotyczy, a jeśli odnosi się to do miejsca obserwowanego
przez jakieś kamery zainstalowane w domu, pojawi się
także rzeczywisty obraz.
Centralne zarządzanie
Do panelu dotykowego docierają informacje o wszystkich zdarzeniach. Dzięki temu zawsze pokazywany jest
stan aktualny. Za pośrednictwem panelu łatwo sprawdzić, czy sauna jest odpowiednio nagrzana, czy w piwnicy nie pozostało włączone oświetlenie. Jeden rzut oka
i widać, czy podjazd do domu jest posprzątany i oświetlony na przyjazd gości. Dzięki graficznemu przedstawieniu na wizualizacji wszystkich sterowanych urządzeń można błyskawicznie oceniać sytuację i ewentualnie szybko wprowadzać zmiany. Z tego miejsca można
sprawdzić wszystko. Bez wędrówek po domu.
Oprócz doraźnego sterowania możliwe jest wprowadzanie głębszych zmian, m.in. zmiany trybów pracy całego domu, np. symulacji obecności. Można też dokonywać
zmian w odniesieniu do jednego lub kilku pomieszczeń,
np. przed przyjazdem gości wprowadza się odpowiednie
nastawienia temperatury w pokojach gościnnych.
Możliwość dotarcia do wszystkich informacji, zarówno stanów aktualnych, jak również z dowolnego okresu
eksploatacji zapewnia wykorzystanie panelu do kontroli
samoczynnie zachodzących procesów, np. zmian temperatury w cyklu dobowym lub tygodniowym. Wszystkie
dane mogą być pokazane w formie graficznej, zestawiane z danymi poprzedniego okresu, przeliczane na
koszty. Użytkownik zostanie powiadomiony, gdy koszty
zużycia gazu wzrosną ponad prognozę lub analogiczny
okres roku ubiegłego. Analizując wskazania różnych
liczników i czujników, łatwiej dociec przyczyny i na tej
podstawie wprowadzić zmiany w systemie.
Tam gdzie są małe dzieci, można wykorzystać panel
do śledzenia, co dzieje się w pokoju dziecinnym. Zerknąć, czy dziecko śpi, czy się nie odkryło. A gdy zbudzone boi się ciemności, szybko rozjaśnić wnętrze.
Panel dotykowy jest zwykle w pełni funkcjonalnym
komputerem. Dostępne są na nim wiadomości z kanałów RSS, prognoza pogody, poczta elektroniczna. Zamiast włączać komputer, wystarczy podejść i sprawdzić
wiadomości albo porozmawiać z przyjaciółmi znajdującymi się w innych częściach świata.
Inną wygodną funkcją jest możliwość używania panelu dotykowego jako wideounifonu. Spełnia on wszystkie
wymagania stawiane takim aparatom, dzwoni, gdy ktoś
naciśnie przycisk, umożliwia rozmowę, otwarcie furtki.
Na monitorze pojawia się obraz z kamery widoedomofonowej lub kamery zamontowanej na domu. Podczas
prowadzenia rozmowy można włączyć oświetlenie wokół wejścia albo zamiast furtki otworzyć bramę. A gdy
nikogo nie ma w domu, system może zapisywać obraz
towarzyszący każdemu naciśnięciu przycisku w wejściu.
Po powrocie wiadomo, kto starał się skontaktować.
Prestiż i ryzyko
Panel służy także jako element dekoracyjno-funkcjonalny podkreślający pozycję właściciela. Zamontowany
w eksponowanym miejscu na ścianie wzbudza zainteresowanie odwiedzających. Dzięki estetycznemu wyglądowi wzbogaca wnętrze. Swoją funkcjonalnością potrafi zadziwić. I sprawia satysfakcję gospodarzowi prezentującemu jego możliwości.
Co się stanie, gdy takie urządzenie ulegnie uszkodzeniu? Czy cały dom przestanie działać? Na szczęście
nie. Panel spełnia rolę interfejsu. Zapewnia lepszy i łatwiejszy dostęp użytkownikowi do systemu zarządzającego domem. Gdy zabraknie panelu, pozostają czujniki
i przyciski rozmieszczone w różnych miejscach domu.
Ponadto komputer przyłączony do domowej sieci komputerowej zapewnia dostęp do tych samych funkcji.
Panel dotykowy może być także zastępowany przenośnymi urządzeniami typu iPhone czy iPod. Mają co
prawda znacznie mniejsze monitory, ale wyświetlając
tylko pewne sekcje obrazu, zachowują czytelność.
Panel dotykowy nie jest elementem niezbędnym
w inteligentnej instalacji, jest jednak jednym z najbardziej funkcjonalnych jej elementów. Poza tym paneli
może być kilka, różnej wielkości, w różnych miejscach.
Duży, np. 19-calowy w salonie lub dużym holu. Natomiast w kuchni lub sypialni wystarczy mniejszy,
9-calowy. W różnych pomieszczeniach dochodzą nowe
funkcje spełniane przez panel. Na przykład w kuchni
staje się dodatkowo książką kucharską. Ponadto przypomina, co i kiedy wyłączyć lub zmienić temperaturę.
A gdy obiad jest gotowy, umożliwia za pośrednictwem
systemu multiroom powiadomienie wszystkich domowników, że czas zebrać się w jadalni.
•
NR 2/2012
61
WIZYTÓWKI FIRM
Logo
Dane teleadresowe
POLSKA
house & home for you
Opis działalności
Danfoss Poland sp. z o.o.
05-825 Grodzisk Mazowiecki
ul. Chrzanowska 5
tel. +48 22 755 07 00
faks +48 22 755 07 01
[email protected]
www.danfoss.pl/vlt
Firma Danfoss jest światowym liderem w produkcji
energoelektronicznych rozwiązań napędowych. Obecna oferta
obejmuje m.in. przetwornice częstotliwości VLT dedykowane
aplikacyjnie do branż HVAC, wodno-ściekowej oraz przemysłu.
Zakres oferowanych mocy to 0,18 kW – 1,4 MW.
Fibar Group sp. z o.o.
60-421 Poznań
ul. Lotnicza 1
KRS: 0000370151
NIP: 781 185 80 97
www.fibaro.com
Fibar Group sp. z o.o. – producent systemu FIBARO,
bezprzewodowej inteligentnej instalacji automatyki budynkowej.
zapewniającej sterowanie większością urządzeń elektrycznych
i elektronicznych w obiekcie oraz posesji.
Adresy salonów w całej Polsce na www.fibaro.com
HDL-Polska
05-501 Piaseczno
ul. Grabowa 8
tel. +48 22 750 29 22
[email protected]
www.hdl-polska.com.pl
HDL-Polska jest dystrybutorem systemów sterowania inteligentną
automatyką budynku. Główny nacisk firma kładzie na oszczędność
w zużyciu energii i komfort użytkownika. System BUS-Pro komunikuje
się z większością dostępnych na rynku systemów, jest o wiele
tańszy od oferowanych podobnych urządzeń. Zastosowanie tego
rozwiązania gwarantuje prostotę, funkcjonalność, przejrzystość oraz
łatwość obsługi inteligentnego budynku.
hh4y sp. z o.o.
42-202 Częstochowa
ul. Bór 182
tel. +48 34 361 55 23
[email protected]
http://dachyrustykalne.pl
http://hh4y.pl
hh4y sp. z o.o. dystrybuuje materiały budowlane w zakresie dachów
ceramicznych, fasad wentylowanych oraz terakoty podłogowej.Oferta
produktów ceramicznych dedykowana jest głównie na rynek konserwacji
zabytków. hh4y sp. z o. o. zajmuje się również sprzedażą oświetlenia
w technologii UCD. Oferta obejmuje jedynie rozwiązania oparte na
najnowszych technologiach oraz w pełni ekologicznym podejściu do
rozwoju budownictwa energooszczędnego i ekologicznego.
Portal IntelEko.pl
KP PROJEKT
58-100 Świdnica
ul. Mieszka I 19b/7
faks 74 668 31 66
kom. 502 668 119, 660 67 69 65
[email protected]
Portal IntelEko.pl to: kompleksowa wiedza o budownictwie
inteligentnym i ekologicznym, indywidualna konfiguracja wybranych
elementów, promowanie rozwiązań inteligentnych i ekologicznych,
symulacja kosztów inwestycji i eksploatacji, źródła finansowania
realizacji budowy.
Niko Polska sp. z o.o.
02-954 Warszawa
ul. Królowej Marysieńki 90
Wilanów Business Center
tel. 22 310 1313
[email protected]
www.nikopl.com
Niko, lider na rynku w Belgii, produkuje rozwiązania w zakresie
materiałów łączeniowych, kontroli dostępu, sterowania oświetleniem
oraz automatyki domowej. Niko przykłada dużą wagę do
inwestowania w badania i rozwój zgodnie ze strategią kładzenia
nacisku na przemyślany design oraz wytwarzanie produktów
najwyższej jakości w sposób bezpieczny dla środowiska. Firma
aktywnie rozszerza działalność na nowe rynki.
Poltraf sp. z o.o.
80-365 Gdańsk
ul. Czarny Dwór 2
tel. +48 58 557 52 07
faks +48 58 557 52 39
[email protected]
www.poltraf.eu
Poltraf sp. z o.o. działa od 1994 r. Prowadzi działalność w zakresie
kompletacji, doradztwa technicznego, doboru i dostaw urządzeń
kontrolno-pomiarowych dla ciepłownictwa, klimatyzacji, wentylacji
i systemów BMS, a także do praktycznie wszystkich gałęzi przemysłu
ciężkiego i lekkiego, energetyki, przetwórstwa oraz gazownictwa.
SAB Solutions sp. z o.o.
91-334 Łódź
ul. Kwidzyńska 14
tel. 42 239 59 86
[email protected]
www.i-sab.eu
Inteligentny system SAB to zintegrowane rozwiązania informatyczne,
komunikacyjne i techniczne, które gwarantują wymierne korzyści,
komfort, bezpieczeństwo oraz ochronę środowiska. Oferta spółki SAB
Solutions adresowana jest do klientów indywidualnych i inwestorów
z branży budownictwa jednorodzinnego, budynków hotelowych,
budynków biurowych, budynków użyteczności publicznej.
Wojnarowscy sp. z o.o.
40-432 Katowice
ul. Gospodarcza 16
tel. +48 32 735 06 00
faks +48 32 735 06 55 (77)
[email protected]
Firma Wojnarowscy jest wiodącym dostawcą i producentem
szerokiej gamy systemów oświetleniowych. Dzięki zebranym
ponaddwudziestoletnim doświadczeniom, zdobytej wiedzy oraz
rozbudowanym kontaktom handlowym z producentami z całego
świata firma jest znana jako najbardziej wyspecjalizowany dostawca
oświetlenia w Polsce.
Więcej na www.wojnarowscy.com.pl i www.spectrumled.com.pl
ZDANIA
30-218 Kraków
ul. Królowej Jadwigi 268
tel. +48 12 638 05 67
tel. +48 12 638 05 77
[email protected]
www.zdania.com.pl
ZDANIA sp. z o.o. jest jednym z niewielu polskich producentów
sterowników obiektowych i czujników w technologii LON (PN EN 14908)
dla automatyki budynków. Jest także dystrybutorem produktów w tej
technologii wielu znanych producentów, a w grudniu 2011 r. została
akredytowana jako Centrum Kompetencji w Polsce firmy LOYTEC –
światowego producenta elementów infrastruktury sieci sterowania
i innowacyjnych technologii sterowania dla automatyki budynków.
PRODUKTY
CX 8090 – kompaktowy sterownik Embedded PC
małymi obiektami. Nowe urządzenie CX8090
może być stosowane jako sterownik w pomieszczeniach lub wybranych obszarach albo
do zdecentralizowanej automatyzacji podsystemów sterowania urządzeniami HVAC, oświetleniem i elewacją budynków.
CX8090 odznacza się kompaktową budową. Oparty jest na procesorze ARM 400 MHz
o małym poborze mocy. Jako nośnik danych wykorzystuje kartę microSD. Wyposażony jest w trzy interfejsy Ethernet: dwa porty Ethernet RJ-45 oraz zintegrowaną funkcję
przełącznika.
Sterowniki przemysłowe typu Embedded PC
z serii CX8000 są przeznaczone do sterowania
System operacyjny: Microsoft Windows Embedded Compact. CX8090 programuje się za
pomocą oprogramowania TwinCAT, zawierającego biblioteki PLC.
1-sekundowy pojemnościowy zasilacz awaryjny zapewnia wystarczającą ilość energii do
zapisania niezbędnych danych. Istotne informacje zachowywane są bez strat, bez potrzeby stosowania baterii podtrzymującej.
Seria sterowników PC CX8000 obejmuje również 5 innych wersji z interfejsami PROFIBUS,
CANopen, PROFINET, Ethernet/IP i EtherCAT.
www.beckhoff.pl/CX8090
Powerstar – system optymalizacji napięcia
EMSc (UK) Ltd. jest producentem gamy urządzeń do oszczędzania energii Star, w tym systemu optymalizacji napięcia Powerstar. Powerstar to system z trzema uzwojeniami o opatentowanej konstrukcji, zapewniający aktywną redukcję zużywanej energii elektrycznej. System opracowywany i produkowany w Wielkiej
Brytanii jest w stanie ograniczyć pobór prądu
o 26,1%.
Przeciętne oszczędności uzyskiwane dzięki
systemowi Powerstar wynoszą 12–15%, a ponadto przyczynia się on do wydłużenia okresu eksploatacji maszyn i urządzeń elektrycznych, poprawia jakość zasilania poprzez redukcję składowych harmonicznych, nie wymaga konserwacji i jest objęty 15-letnią gwaran-
cją. Nie jest to produkt dostępny bezpośrednio w sprzedaży, ponieważ każda jego instalacja jest indywidualnie dostosowywana do potrzeb konkretnego budynku.
Uhonorowany wieloma nagrodami system
od ponad dziesięciu lat przyczynia się do obniżenia zużycia energii i emisji dwutlenku węgla. System Powerstar jest eksportowany do
krajów na całym świecie, do których zaliczają
się: Sri Lanka, Zjednoczone Emiraty Arabskie,
Bahrajn, Malta, Republika Południowej Afryki
i Australia.
www.powerstar.co.uk
Ever Specline 1000 – zasilacz UPS
Ever Specline 1000 to najnowszy model zasilacza UPS, który gwarantuje podtrzymanie zasilania i ochronę przyłączonego kotła c.o., układu
solarnego, kominka z płaszczem wodnym czy
systemu automatyki pieców. Całkowita moc wynosi 1000 VA, moc użytkowa 500 W.
UPS został wyposażony w kilka nowatorskich
rozwiązań, takich jak funkcja awaryjnego wyłączenia zasilania w razie pożaru czy możliwość
uzyskania dłuższego czasu podtrzymania zasilania. Wielogodzinna praca urządzeń mimo
awarii sieci zasilającej może być wydłużona poprzez równoległe łączenie modułów bateryjnych Ever lub zastosowanie akumulatora samochodowego.
Nowy model Specline 1000 wytrzyma przez
30 s przeciążenie do wartości 700 W. Funk-
cja ta umożliwia unikanie natychmiastowego,
bezwarunkowego wyłączenia aparatury kotła
w momencie chwilowego zwiększenia poboru
mocy. Dzięki umieszczeniu panelu przyłączeniowego zasilacza z przodu obudowy obsługa
urządzenia stała się bardziej przyjazna dla użytkownika.
Nowa funkcja Emergency Power Off (EPO)
umożliwia podłączenie do Specline 1000 styków (normalnie zwartych) systemu przeciwpożarowego. Gdy wykryte zostaną oznaki pożaru,
takie jak dym, nagły wzrost temperatury czy gazowe produkty spalania, nastąpi odłączenie zasilania.
www.ever.eu
•
NR 2/2012
63
PRODUKTY
Czujniki obiektowe w rodzinie urządzeń iBASe™ produkcji ZDANIA sp. z o.o.
Czujnik wilgotności iBASe™-HSM
Kanałowy czujnik wilgotności może być stosowany do pomiaru wilgotności względnej oraz
temperatury w kanałach powietrznych instalacji ogrzewania, wentylacji i klimatyzacji. Wbudowany interfejs sieci LON (TP/FT-10) umożliwia integrację urządzenia w sieci sterowania
bez konieczności użycia dodatkowych urządzeń, a zgodność ze standardem LonMark zapewnia bezproblemową współpracę z urzą-
dzeniami innych producentów. Zakres pomiarowy wilgotności względnej 10-90%
RH z tolerancją ± 1,8%. Zakres pomiarowy
temperatury od –10 do +60oC, z tolerancją 0,8oC. Zasilanie 12-24 V AC/DC. Obudowa IP65.
iBASe™-HSM-101 – wersja kanałowa
z interfejsem LON (TP/FT-10)
Czujnik różnicy ciśnień iBASe™-DPSM
iBASe™-DPSM-021 – wersja naścienna z wyjściem 0-10 V DC
Naścienny czujnik różnicy ciśnień przeznaczony do pomiaru małych wartości.
Może być stosowany do pomiaru różnicy ciśnień w systemach wentylacji i klimatyzacji, zwłaszcza w pomieszczeniach laboratoryjnych
i innych wymagających
precyzyjnego pomiaru i stabilizacji małych różnic ciśnień. Czujnik
umożliwia realizację sterowania kaskadą ciśnień. Oparty jest na precyzyjnym cyfrowym
czujniku półprzewodnikowym. Zakres pomiarowy +/- 60 Pa z tolerancją 1 Pa. Standardowo
Czujnik stężenia CO2 iBASe™-CO2SM
Czujnik stężenia dwutlenku węgla iBASe™-CO2SM może być stosowany do pomiaru
stężenia CO2 w kanałach powietrznych instalacji wentylacji i klimatyzacji. Wyposażony
jest w precyzyjny cyfrowy czujnik półprzewodnikowy, mierzący metodą NDIR (non-dispersive infrared). Zakres pomiarowy wynosi
od 0 do 5000 ppm z tolerancją do 180 ppm.
Zakres pomiarowy może być przeprogramowany na etapie produkcji zgodnie z wymaganiami aplikacji. Czas ustalenia wyniku pomiaru – 20 s. Żywotność czujnika wynosi minimum 15 lat. Sygnał wyjściowy 0-10 V DC.
Dostępna jest wersja z interfejsem LON (TP/
FT-10). Zasilanie 12–24 V AC/DC.
Produkowane są modele w wersji kanałowej i naściennej:
64
NR 2/2012
•
• iBASe™-CO2SM-001 – wersja kanałowa
z wyjściem 0-10 V DC
• iBASe™-CO2SM-101 – wersja kanałowa z interfejsem LON (TP/FT-10)
iBASe™-CO2SM – model kanałowy
czujnik wyposażony jest w interfejs sieci LON
(TP/FT-10). Zasilanie 12–24 V AC/DC.
Dostępny jest również model z wyjściem
napięciowym 0-10 V DC. Czujnik ten może
być podłączany do wejść analogowych dowolnych sterowników obiektowych, np. opisanych w nr. 1/2012 magazynu Inteligentny
Budynek sterowników IRC, VC lub XIO rodziny
iBASe™, a także dowolnych sterowników mających wejście analogowe 0-10 V DC. Zasilanie
12–24 V AC/DC.
iBASe™-DPSM-121 – wersja naścienna z interfejsem LON (TP/FT-10)
iBASe™-DPSM-021 – wersja naścienna z wyjściem 0-10 V DC
• iBASe™-CO2SM-021 – wersja naścienna
z wyjściem 0-10 V DC
• iBASe™-CO2SM-121 – wersja naścienna z interfejsem LON (TP/FT-10)
www.zdania.com.pl
iBASe™-CO2SM – model naścienny
PRODUKTY
Danfoss Link – bezprzewodowy panel sterujący pracą pompy ciepła
Danfoss Link to bezprzewodowy, intuicyjny panel centralny umożliwiający sterowanie instalacjami grzewczymi przez pompę ciepła aż do regulacji temperatury.
Z jednego miejsca w budynku użytkownik może regulować pompę ciepła, wodne ogrzewanie podłogowe,
ogrzewanie elektryczne i bezprzewodowe termostaty
grzejnikowe. Może również włączać lub wyłączać urządzenia działające na zasadzie funkcji załącz/włącz (np.
oświetlenie, sprzęt RTV/AGD).
Dzięki Danfoss Link można zmniejszyć zużycie energii nawet o 23% i zredukować emisję CO₂. Danfoss Link
komunikuje się bezprzewodowo z całym systemem
ogrzewania i optymalizuje pracę pompy ciepła. System
sam się monitoruje i diagnozuje dzięki dwukierunkowej komunikacji bezprzewodowej.
Pracuje w oparciu o bezprzewodową technologię
opartą na protokole Z-Wave. Wszystkie urządzenia pracujące na protokole Z-Wave komunikują się na tej samej płaszczyźnie, aby zapewnić interoperacyjność.
Danfoss Link otrzymał prestiżową nagrodę Red Dot
Design Award za połączenie funkcjonalności i nowoczesnego wzornictwa.
Moduł iBASe™-MMC
Moduł MMC jest uniwersalnym modułem do
monitoringu zużycia różnych mediów mierzonych za pośrednictwem liczników z wyjściem
impulsowym. Przeznaczony jest do stosowania
w rozproszonych systemach monitoringu opartych na sieci LONWORKS.
Zestaw wejść zapewnia podłączenie typowych liczników mediów z wyjściem impulsowym. Moduł ma wbudowane funkcje liczników
www.danfoss.pl
z bateryjnym podtrzymywaniem zliczania impulsów oraz zawartości liczników. Stan poszczególnych liczników modułu MMC może być odczytywany zdalnie przez sieć LONWORKS, dostarczany do serwera sieci i udostępniany za pośrednictwem Internetu dla odpowiednich dystrybutorów mediów. Moduły MMC znalazły zastosowanie m.in. na Stadionie Narodowym w Warszawie.
Charakterystyka: 4 wejścia impulsowe, monitoring 4 liczników mediów, wbudowane funkcje liczników impulsów z nieulotną pamięcią, bateryjnie podtrzymywane zliczanie impulsów oraz zawartości liczników,
praca w sieci LONWORKS, zgodność ze standardem LonMark.
www.zdania.com.pl
PRODUKTY
Nowości dla inteligentnego budynku
Moduły komunikacyjne DK-AC-KNX-
Interfejs RGK02
Interfejs RGK02 firmy Eldat umożliwia
podłączenie radiowych urządzeń bezprzewodowych (przycisków, czujników) do systemów Konnex/EIB/KNX. Umożliwia rozbudowę systemów automatyki inteligentnego
domu o elementy bezprzewodowe z komunikacją radiową (868 MHz). Moduł RGK02 umożliwia odbiór sygnałów od 128 urządzeń radiowych Easywave oraz nadawanie komend do
32 urządzeń wykonawczych – sterujących. Zasięg komunikacji radiowej w typowym budynku 30 m. Zasięg może być zwiększony (nawet
podwojony) poprzez zastosowanie repeatera
Easywave (np. RTR03). Montaż w elektrycznej
puszce podtynkowej, zasilanie bezpośrednio
z magistrali KNX. Programowanie z użyciem
ETS. Rozwiązanie idealne w przypadku rozbudowy systemów KNX lub gdy ściany są już wykończone, a trzeba zainstalować jeszcze jeden
element...
Moduł komunikacyjny
66
NR 2/2012
•
1i (Daikin), ME-AC-KNX-1i (Mitsubishi Electric),
oraz PA-AC-KNX-1i (Panasonic) firmy Intesis zapewniają pełną dwukierunkową komunikację,
umożliwiając monitorowanie i sterowanie pojedynczymi domowymi urządzeniami klimatyzacyjnymi za pomocą systemu KNX. Umożliwiają użycie danych z czujnika temperatury
KNX do sterowania klimatyzacją. Cztery bezpotencjałowe wejścia binarne (nowa opcja)
umożliwiają integrację wielu typów urządzeń
zewnętrznych. Mogą być używane do przełączania, ściemniania, sterowania żaluzjami itp.
Możliwa jest instalacja wewnątrz sterowanego
urządzenia. Moduł jest podłączany bezpośrednio do magistrali KNX – EIB oraz do złącza portu klimatyzatora.
Moduł ściemniacza (Loxone Dimmer)
służy do ściemniania oświetlenia. Pracuje
jako rozszerzenie Miniserwera LoxLIVE firmy
Loxone. Może sterować standardowymi obciążeniami rezystancyjnymi (konwencjonalne żarówki), pojemnościowymi (przetwornice) i indukcyjnymi (transformatory). Pojedynczy moduł Loxone Dimmer obsługuje 4 obwody ściemniane 210 W każdy, 8 wejść binarnych 24 V DC. Montaż na szynie DIN. Konfigurowanie modułu odbywa się z użyciem bezpłatnego oprogramowania Loxone Configuration Software.
Wielofunkcyjny czujnik KNX AQS/TH
-B-UP z wbudowanym wyświetlaczem LCD
Moduł ściemniacza
Czujnik KNX AQS/TH-B-UP
firmy Elsner-Elektronik służy do pomiaru stężenia CO2, temperatury i wilgotności w pomieszczeniu. Określa poziom jakości powietrza i punkt rosy. Czujnik współpracuje z urządzeniami wentylacyjnymi oraz steruje ogrzewaniem i chłodzeniem w instalacjach obsługujących inteligentny budynek. Reguluje pracę urządzeń oraz zapewnia optymalne zużycie energii. Czujnik KNX AQS/TH-B-UP ma dwa
przyciski, które mogą służyć do zmiany temperatury otoczenia (wartość docelowa) lub
zmiany trybu dzień/noc jako przyciski magistralowe. Na wyświetlaczu LCD pokazywane
są zmierzone wartości (np. CO2, temperatura, wilgotność) lub dane z magistrali (np. data,
godzina). Kompatybilny z ramkami w standardzie 55.
www.ide.com.pl
PRODUKTY
Systemy BMS firmy REGIN AB
Zintegrowany nadzór i sterowanie znajdującymi się na obiekcie systemami stanowi istotny element inteligentnego budynku. Wychodząc naprzeciw
tym potrzebom, firma Regin AB, producent kompleksowych rozwiązań dla
systemów BMS (Building Management Systems), rozwija nie tylko odpowiednie urządzenia, ale również oprogramowanie, w tym SCADA (Supervisory
Control and Data Acquisition). Podstawę systemu SCADA firmy Regin stanowi program EXO4 zapewniający tworzenie oraz uruchamianie rozbudowanych wizualizacji. Samo EXO4 to jednak nie wszystko. Za pomocą dodatkowego oprogramowania jego funkcjonalność może zostać rozszerzona.
Jednym z takich dodatkowych programów jest EXOreport, oprogramowanie umożliwiające tworzenie, edycję oraz wydruk raportów z danymi czasowymi i pomiarowymi zebranymi z systemu. Dzięki temu użytkownik otrzymuje możliwość prezentacji zapisanych danych w postaci różnego
typu tabel, wykresów i zestawień.
Kolejny program to EXOopc Driver, który umożliwia integrację systemów
Regin z urządzeniami i systemami innych producentów. Dodatkowo dostępne jest również oprogramowanie EXO4Web Server pozwalające udostępniać opracowany system SCADA w Internecie i/lub intranecie. Oraz najnowszy produkt w ofercie firmy, EXO4 Hotel, oprogramowanie oparte na protokole Fidelio umożliwiające integrację systemów hotelowych z EXO4.
www.poltraf.eu
PRODUKTY
Giełda Inteligentny Budynek
Philips MASTER LEDbulb 17-75W E27
Źródło światła Philips MASTER LEDbulb
17-75W E27 zostało zaprojektowane
jako zamiennik tradycyjnej 75-watowej
żarówki. Nowa lampa jest o wiele bardziej wydajna energetycznie niż źródła
żarowe, zapewnia zmniejszenie zużycia
energii aż o 80% przy 25-krotnie dłuższym okresie trwałości.
Philips MASTER LEDbulb 17W spełnia
standardy Energy Star dla LED-owych
zamienników żarówek 75-watowych.
Zapewnia strumień świetlny 1050 lumenów (czyli aż o 120 lm więcej niż żarówka 75 W), zaledwie 17-watowe zużycie energii elektrycznej, temperaturę barwową 2700 K, wskaźnik oddawania barw Ra=80 oraz trwałość wynoszącą 25 tys. godzin.
Model MASTER LEDbulb 17W pasuje
do istniejących opraw z gniazdem E27
i może być stosowany ze standardowymi ściemniaczami światła.
Nowe źródło
Philips
zostało po raz pierwszy zaprezentowane na targach
LightFair International 2011. W lipcu
2011 r. produkt trafił do dystrybucji na
rynku amerykańskim
(gdzie oferowany jest
pod nazwą Philips EnduraLED 17W).
W I kwartale 2012
r. Philips MASTER LEDbulb 17W będzie również dostępny w Europie,
w tym także w wybranych hurtowniach
oświetleniowych w Polsce.
www.philips.com/newscenter,
www.pr.philips.pl
Kamera termiczna firmy Vigo
Wzorzec temperatury z wbudowanym
czujnikiem wilgotności umożliwia określenie temperatury punktu rosy w miejscu pomiaru. Dane przekazywane są drogą radiową do kamery.
Wymienne obiektywy oraz funkcja łączenia i obracania obrazów umożliwiają
łatwe i wygodne dokumentowanie dowolnych obiektów bez względu na warunki terenowe. Zewnętrzny odbiornik
GPS przez łącze Bluetooth podaje współrzędne geodezyjne w momencie
wykonania zdjęcia.
THERM – oprogramowanie do analizy termogramów i generowania raportów, wyposażone m.in. w funkcje łączenia i obracania obrazów. Dodatkowo został opracowany program umożliwiający analizę naprężeń i przemieszczeń na
podstawie obrazów termograficznych.
Dane termograficzne mogą być przesyłane do PC przez port Ethernet. Możliwa
jest również prezentacja obrazów termograficznych przez wyjście wideo na ekranie TV. Obrazy, sekwencje termograficz
termograficzne oraz wideo z notatkami głosowymi
można zapisywać na karcie SD lub
bezpośrednio na kompute
komputerze (online).
www.vigo.com.pl
68
NR 2/2012
•
•
NR 2/2012
69
ZAPOWIEDŹ
Inteligentny Budynek nr 3/2012 | Maj/Czerwiec 2012
W numerze:
• SystemyITwzarządzaniuikontroli
• Kontroladostępu,sygnalizacjiwłamaniainapadu
• Zużycieenergii–zarządzanieikontrola
• Ekologicznemateriałybudowlaneieksploatacyjne
• Debata:budownictwopasywne–zagrożeniaikorzyści
• EURO2012–inteligentnestadiony
Automatyka
Elektryka
Mechanika
Instalacje wodne
Bezpieczeństwo, monitoring
Systemy ICT
Zarządzanie, kontrola
Zielone budynki
Prawo
Wszystkie tematy
WYKAZ REKLAMODAWCÓW
ENERGETAB 2012
Multiprojekt / ESEA
Expo Silesia
FIBARO
HDL-Polska
hh4y
KP PROJEKT
Międzynarodowe Targi Energetyki EXPOPOWER
Niko Polska
Poltraf
SAB Solutions
SECUREX 2012
Wamtechnik
ZDANIA
70
NR 2/2012
•
www.energetab.pl
33
www.esea.pl
69
www.exposilesia.pl
51
www.fibaro.com
57
www.hdl-polska.com.pl
53
www.hh4y.pl
II okładka
www.IntelEko.pl
IV okładka
www.expopower.pl
29
www.nikopl.com
35
www.poltraf.com.pl
68
www.i-sab.eu
15
www.securex.pl
III okładka
www.e-pv.pl
17
www.zdania.com.pl
27

pobierz (PDF, 5.6 MByte)

Transkrypt

Podobne dokumenty

SKRZYNKA REPORTERSKA

genesis hv55

Art. 18 ust. 1 Ustawa z dnia 10 kwiet

Animowana grafika 3D