zarz ą dzaniesieciamitelekom unikacyjnym i. - ZST

Wykład 1. (nazwa pliku wd_1b.pdf)
ZARZĄ DZANIE SIECIAMI
T E L E K O M U N I K A C Y J N Y M I.
Treś ć wykł
adu.
1. Wprowadzenie (elementy prawa telekomunikacyjnego).
/*Zarys polskiego prawa telekomunikacyjnego, czyli kr ótka jego historia skł
adają ca sięna stan obecny.*/
2. Elementy niezawodności w aspekcie telekomunikacji.
3. Elementy niezawodności w aspekcie telekomunikacji.
4. Elementy niezawodności w aspekcie telekomunikacji.
/*Krótkie wprowadzenie do teorii niezawodnoś ci w odniesieniu do telekomunikacji. Bardzo ważne
zagadnienie rzutują ce na jakoś ć oferowanych usł
ug.*/
5. Eksploatacja; zarzą dzanie, utrzymanie zarzą dzanie jakością
/*Jest to bardzo modne zagadnienie. W Polsce temat ten jest dopiero rozwijany. Pierwsze rozporz ą dzenie
dotyczą ce jakoś ci usł
ug w telekomunikacji w naszym kraju weszł
o w życie dopiero w 1990 roku. Wcześ niej,
kiedy byłtylko jeden operator, jakoś ć był
a sprawą drugorzędną . Dziś zagadnienie to nabiera coraz większej
mocy. Dwa aspekty jakoś ci: jakoś ć techniczna oraz czynnik ludzki. Jakoś ć techniczna dą ży do doskonał
oś ci.
Jeś li chodzi o czynnik ludzki, to czynione są próby wprowadzenia usł
ug o zróżnicowanym poziomie jakoś ci.
Tymi zróżnicowanymi usł
ugami trzeba w jakiś sposób zarzą dzać.*/
6. Utrzymanie strategie, poziomy
/*Różne poziomy utrzymania sprzętu. Strategie konserwacji (częstoś ci konserwacji) urzą dzeń.*/
7. TMN
8. TMN
/*Telecommunication Management Network – sieci zarzą dzania. Umieszczone na samym szycie hierarchii
systemów telekomunikacyjnych. Istnieje tendencja centralizacji zarzą dzania siecią telekomunikacyjną .*/
9. SNMP, CORBA
/*Standardy – protokoł
y występują ce w informatyce i telekomunikacji.*/
10. hp OpenView,(platformy zarzą dzania)
/*Przykł
ad platformy zarzą dzania.*/
11. Przykłady systemó w zarzą dzania
12. Przykłady systemó w zarzą dzania
13. Zarzą dzanie siecią abonencką
/*Inny sposób zarzą dzania siecią abonencką i siecią międzycentralową . Brak normalizacji sieci abonenckiej
i wynikają ce z tego faktu trudnoś ci w jej zarzą dzaniu*/
14. Kolokwium zaliczeniowe
/*sł
owa znajdują ce sięw takim nawiasie oznaczają komentarz; mniej, ale ważny*/
Wykład 1.
Struktura systemu telekomunikacyjnego.
Rys.1. Hierarchiczna struktura sieci telekomunikacyjnej.
Sieć telekomunikacyjna ma strukturę hierarchiczną , co przedstawiono na powyż szym
rysunku. Najniż szy poziom to sieć strefowa, drugi poziom to sieć mię dzymiastowa, najwyż szy
zaś to sieć mię dzynarodowa.
Sieć mię dzynarodowa ma najwyż sze wymagania jakościowe; straty ruchu nie powinny
przekraczać 1 ‰ (np. każ da z central mię dzynarodowych powinna mieć zegar atomowy).
/*Sieć międzynarodowa jest również hierarchiczna trzywarstwowa, najwyższa warstwa to sieć
międzykontynentalna. Centrale tego poziomu są poł
ą czone „każda z każdą ”. Niższa warstwa to sieć central
międzynarodowych tranzytowych. Najniższa warstwa w sieci międzynarodowej to sieć central międzynarodowych
końcowych. W Polsce znajdują się dwie centrale międzynarodowe końcowe (w Poznaniu i Katowicach) oraz jedna
centrala międzynarodowa tranzytowa w Warszawie. Centrale tranzytowe mogą obsł
ugiwać ruch w poziomie, czyli
między innymi centralami międzynarodowymi. Natomiast centrale końcowe mogą obsł
ugiwać ruch tylko między
różnymi poziomami sieci (czyli np. między siecią międzymiastową i międzynarodową , ale nie mogą poś redniczyć w
ruchu między centralami międzynarodowymi, za co są odpowiedzialne centrale tranzytowe).
W dużych krajach sieć międzymiastowa jest również trzypoziomowa w ś rednich i mniejszych jest
dwupoziomowa. Polska ma dwupoziomową strukturę sieci międzymiastowej. Polska sieć międzymiastowa skł
ada się
z 12 central międzymiastowych węzł
owych. Na Dolnym Ślą sku są to centrale międzymiastowe we Wrocł
awiu i
Wał
brzychu.
Sieć strefowa w Polsce odpowiada swoim zasięgiem mniej więcej obszarowi „starego województwa”. Sieć
strefowa jest to sieć w jednej strefie numeracyjnej.*/
Strefa numeracyjna.
Numeracja to jeden z podstawowych elementó w systemu telekomunikacyjnego.
Numeracja powinna być najtrwalszym elementem systemu telekomunikacyjnego. W strefie
numeracyjnej numer nie moż e się powtarzać i nie powinien być zbyt długi.
/*W systemach wielocentralowych zachodzi potrzeba przyporzą dkowania okreś lonego wskaźnika
międzycentralowego (numeru kierunkowego) każdej centrali, istnieją dwa sposoby przyporzą dkowania wskaźników numeracja jawna oraz numeracja skryta.
W przypadku numeracji jawnej, abonent dla uzyskania po ł
ą czenia z abonentem innej centrali musi
przekazać najpierw wskaźnik międzycentralowy a potem numer wywoł
ywanego abonenta. W takim systemie
numeracji wskaźniki przyporzą dkowane poszczególnym centralom okreś lają w sposób jawny terytorialne dane
abonenta. W jawnych systemach numeracji wskaźniki mogą zmieniać się w zależnoś ci od tego, jaką drogą lub z
jakiego punktu sieci zestawiane jest poł
ą czenie - system numeracji jawnej ze zmiennym wskaźnikiem. Wskaźniki
mogą również nie zmieniać się- system numeracji jawnej ze stał
ymi wskaźnikami. W ruchu międzymiastowym w
Polsce obowią zuje system numeracji jawnej ze stał
ym wskaźnikiem.
W systemie numeracji skrytej wskaźnik międzycentralowy jest integralną częś cią numeru abonenta i jest
przekazywany do centrali zawsze niezależnie od poł
ożenia abonenta. Podstawową zaletą numeracji skrytej jest to, że
abonenci nie muszą być zorientowani w ukł
adzie sieci. Wadą numeracji skrytej jest koniecznoś ć wybierania
zbędnych cyfr przy poł
ą czeniach lokalnych.
Obszar na którym numery objęte są systemem numeracji skrytej i któremu w krajowej sieci
telekomunikacyjnej przyporzą dkowano okreś lony wskaźnik międzymiastowy, nazywamy strefą numeracyjną . */
Numeracja w Polsce jest uregulowana Rozporzą dzeniem Ministra Ł ą czności z dnia 7
czerwca 2000 r. w sprawie planu numeracji krajowej dla telekomunikacyjnej sieci uż ytku
publicznego. (Dz. U. Nr 53, poz. 644).
Zgodnie z powyż szą ustawą numer krajowy składa się z:
KNA = WSN + numer abonenta właściwy dla danej SN,
gdzie:
KNA – krajowy numer abonenta;
WSN – wskaźnik strefy numeracyjnej;
SN – strefa numeracyjna.
Elementy Prawa Telekomunikacyjnego.
Prawo telekomunikacyjne reguluje działania telekomunikacji, chociaż by takie, jak: numeracja,
czy gospodarka widmem.
Kró tka historia prawa telekomunikacyjnego w Polsce.
Pierwsza ustawa dotyczą ca prawa telekomunikacyjnego została wydana w Polsce dopiero
w 1990 roku. Choć wcześnie były wydawane ustawy i dekrety o łą czności, począ wszy od 1924
roku. Jednak w dobie PRL wię kszość decyzji podejmował minister. Ustawa ta uwolniła rynek
usług lokalnych przy monopolu usług mię dzymiastowych i mię dzynarodowych, co jest
ewenementem w skali światowej. Sieć lokalna to najdroż szy element systemu
telekomunikacyjnego, dlatego nie ma wię kszego sensu budowanie dwó ch, czy wię cej sieci
lokalnych. Ustawa ta powołała Państwową Inspekcję Telekomunikacyjną , któ ra miała czuwać
nad jakością usług telekomunikacyjnych, nad wszelkimi zezwoleniami, itp.
Nowelizacja powyż szej Ustawy o łą czności wprowadziła koncesje na świadczenie usług
w strefach numeracyjnych, uwolniła rynek usług mię dzystrefowych oraz zmieniła PIT na PITIP,
czyli Państwową Inspekcję Telekomunikacyjną i Pocztową .
W roku 2000 weszła w ż ycie ustawa „Prawo telekomunikacyjne” wprowadzają ca szereg
zmian i nowych rozwią zań prawnych, choćby takich jak:
- usługę powszechną , któ rej to świadczenia operator nie moż e odmó wić (poję cie zostanie
wyjaśnione w dalszej czę ści);
- operator dominują cy (z punktu widzenia operatora wprowadza to wiele utrudnień natury
formalnej)
- funkcja regulatora – Urzą d Regulacji Telekomunikacji - przeją ł on zadania PITiP-u i PARu
(Państwowej Agencji Radiokomunikacji) ;
- zgłoszenie o świadczeniu usług (usługodawca moż e świadczyć usługi wynajmują c
infrastrukturę telekomunikacyjną od operatora, co prowadzi do tego, ż e nie koniecznie
operator musi być usługodawcą ) .
Nowelizacja tej ustawy przemianowała URT na URTiP, niewiele rozszerzają c zakres
działań tego urzę du. Pozostawiła ona stanowienie prawa w rę ku ministra „właściwego do spraw
łą czności”. Działalność URTiP-u obejmuje takie zadania jak:
- regulacja dostę pu do rynku telekomunikacyjnego,
- nadzó r nad relacjami pomię dzy partnerami na rynku,
- kontrola zachowań na rynku - kontrola przestrzegania prawa i zasad „ fair play”.
- wydawania, cofania i zmiany zakresu zezwoleń i pozwoleń telekomunikacyjnych,
- podejmowania rozstrzygnię ć w sprawach umó w o połą czeniach sieci telekomunikacyjnych (
interconnection ),
- prowadzenia kontroli.
Kilka pojęć ujętych w niniejszej ustawie:
- eksploatacja sieci telekomunikacyjnych - faktyczne i bezpośrednie dysponowanie całością
funkcji urzą dzeń i sieci zapewniają cych telekomunikację ,
- infrastruktura telekomunikacyjna - urzą dzenia telekomunikacyjne, nie bę dą ce urzą dzeniami
końcowymi, linie, kanalizację , słupy, wież e, maszty, kable, przewody oraz osprzę t,
wykorzystywane do zapewnienia telekomunikacji,
- interoperacyjność sieci - zdolność sieci telekomunikacyjnych do efektywnej wspó łpracy w celu
zapewnienia wzajemnego dostę pu uż ytkownikó w do usług świadczonych w tych sieciach (np.
abonent musi mieć dostę p do wszystkich sieci, a nie tylko do sieci operatora, u któ rego ma
wykupioną daną usługę )
- operator - przedsię biorca, uprawniony na podstawie odrę bnych przepisó w do wykonywania
działalności gospodarczej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, prowadzą cy działalność
polegają cą na eksploatacji sieci publicznej lub świadczeniu usług telekomunikacyjnych w sieci
publicznej
- publiczna sieć telefoniczna - sieć publiczną stosują cą techniki komutacji, wymagają cą
wykorzystania zasobó w numeracji, zapewniają cą mię dzy innymi:
a) usługę telefoniczną ,
b) transmisję faksó w,
c) transmisję danych w paśmie fonicznym za pomocą modemó w,
pomię dzy zakończeniami sieci o stałej lokalizacji, zwaną dalej „stacjonarną publiczną siecią
telefoniczną ”, albo - pomię dzy zakończeniami sieci o zmiennej lokalizacji, zwaną dalej
„ruchomą publiczną siecią telefoniczną ”,
- sieć wewnę trzna - sieć telekomunikacyjną eksploatowaną przez podmiot wyłą cznie dla
własnych potrzeb lub założ oną w budynkach niemieszkalnych usytuowanych na terenie jednej
nieruchomości gruntowej (np. sieć politechniczna),
- strefa numeracyjna - obszar geograficzny, dla któ rego ustalono wskaźnik mię dzymiastowy w
planie numeracji krajowej dla publicznych sieci telefonicznych,
- usługa telekomunikacyjna – działalność gospodarczą polegają cą na transmisji lub kierowaniu
sygnałó w w sieciach telekomunikacyjnych,
- usługa powszechna - usługi telefoniczne, z wyłą czeniem usług dostę pu do sieci, usługi
faksowe oraz usługi transmisji danych w paśmie fonicznym za pomocą modemó w
świadczone przez operatoró w publicznych w stacjonarnych publicznych sieciach
telefonicznych, wraz ze świadczeniami dodatkowymi, polegają cymi na:
a) udzielaniu informacji o numerach abonentó w, zwanym dalej „usługą biura numeró w”,
b) udogodnieniach dla osó b niepełnosprawnych,
c) dostarczaniu, na pisemne ż ą danie abonenta, szczegó łowego wykazu wykonanych mu
usług telekomunikacyjnych,
Usługa telefonu komó rkowego, w rozumieniu ustawy, nie jest usługa powszechną .
Zarzą dzanie i utrzymanie systemu telekomunikacyjnego – wstę p.
TMN (Telecommunication Management Network)
Rys.2. Sieci nadzorowane przez sieć zarzą dzają cą TMN
TMN – Telecommunication Management Network -standard opracowany przez ITU.
Punkt zarzą dzania i utrzymania – TMN jest najwyż szą warstwą sieci. Jak widać ma on dostę p i
sprawuje pieczę nad wszystkimi rodzajami sieci.
Sieć fizyczna – obejmuje sieć dostę pową /*(słabo zestandaryzowana), np. sieć telefoniczna, sieć telewizji
kablowej, ł
ą cza radiowe, itp.*/ i sieć mię dzycentralową /*objęta ś wiatowymi standardami (np. PCM, ł
ą cza 2
Mb, itp.)*/.
Sieć łą czy dzierż awionych – wynaję cie na pewien określony czas konkretnego łą cza fizycznego.
Sieć synchronizacyjna – sieć telekomunikacyjna jest siecią cyfrową , dlatego wymaga
synchronizacji, jest synchronizowana zwykle przez zegar atomowy.
Sieć sygnalizacyjna – sieć wszelkiej sygnalizacji zwią zanej z zestawianiem połą czeń, transmisją
danych, itp., zwykle jest to System Sygnalizacji nr 7, co jest już prawie standardem.
Sieć z komutacją łą czy – sieć telefoniczna.
Sieć pakietowa – dziś głownie to sieć IP (takż e Frame Relay, X.25).
Wszystkimi tymi sieciami trzeba umieję tnie zarzą dzać, by mó c oferować jak najwyż szy poziom
niezawodności usług. Pieczę nad tym zagadnieniem sprawuje właśnie sieć TMN. Jest to sieć
wydzielona funkcjonalnie, natomiast fizycznie to ta sama sieć, co powyż sze.
Opracowano na podstawie:
1. Wykład.
2. Opracowanie do wykładu: Systemy komutacyjne 1 autorstwa dr inż . M.
Szymanowskiego.
3. www.telefonia.plicka.net.pl
Ciekawe linki:
http://www.telefonia.pilicka.net.pl/
Ciekawostki:
W TP S.A. 1% abonentó w dostarcza 30% zyskó w. To jest grupa tzw. Abonentó w
priorytetowych. Każ dy z nich ma swojego opiekuna. Politechnika Wrocławska jako najwię kszy
klient TP S.A. należ y do grona abonentó w priorytetowych.
Autorzy niniejszego opracowania:
Radosław Drabek
Tomasz Grelewicz
Patryk Chamuczyński
Paweł Jankowski