6 POZNAJEMY POJĘCIA „EKOLOGIA” I „OCHRONA ŚRODOWISKA”

6 POZNAJEMY POJĘCIA „EKOLOGIA” I „OCHRONA ŚRODOWISKA”
Opracowała: Jolanta Rodziewicz, SP 93 Wrocław
Klasa
Cele:



III
L.godz.: 4
uczeń poznaje związki człowieka ze środowiskiem
samodzielnie obserwuje i bada najbliższe środowisko
wykazuje inwencję twórczą tworząc obrazy plastyczne związane z realizowanym
tematem.
Metody pracy: rozmowa kierowana, badania terenowe, pokaz, ćwiczenia praktyczne.
Przebieg zajęć:
1. Piesza wycieczka w okolice szkoły.
2. Spotkanie w kręgu. Nauczyciel i uczniowie wspólnie tworzą opowieść
„Człowiek częścią przyrody”.
Wzajemne oddziaływanie człowieka i przyrody istnieje tak długo, jak długa jest
historia ludzkości na Ziemi. Człowiek jest częścią przyrody, tak jak każdy inny, żywy
organizm. Kształtuje swoje środowisko i jednocześnie sam podlega jego wpływom.


Odwołanie się do spostrzeżeń dotyczących przyrody poczynionych przez
dzieci podczas wycieczki:
Czy widzieliśmy rzekę albo staw? Czym oddychamy? Gdzie zakorzeniają się rośliny?
Przedstawienie uczniom planszy:
ZWIĄZKI CZŁOWIEKA Z NATURALNYM ŚRODOWISKIEM PRZYRODNICZYM
POWIETRZE
GLEBA
WODA
CZŁOWIEK
ROŚLINY
ZWIERZĘTA
DROBNE ORGANIZMY
Zachęcenie dzieci do samodzielnych wypowiedzi – w oparciu o ich
dotychczasową wiedzę i własne obserwacje na tematy:
- Czego człowiek potrzebuje do życia?
- Jak wykorzystuje powietrze, glebę, wodę, zwierzęta i rośliny w swoim życiu?
- Jak zmienia się środowisko przyrodnicze pod wpływem działalności człowieka?
Ludzie w porównaniu z innymi żywymi organizmami zajmują wyjątkowe
miejsce na Ziemi. Jako najwyżej zorganizowana, inteligentna istota, człowiek w
ciągu swej krótkiej historii zmienił oblicze świata. Posiadł ogromną wiedzę i
dzięki niej ogromną władzę nad przyrodą. Korzystamy z bogactw, jakie Ziemia
kryje w swym wnętrzu – z węgla, ropy naftowej i gazu ziemnego, z rud metali i
surowców skalnych. Korzystamy z zasobów wody na Ziemi. Budujemy miastagiganty, olbrzymie ośrodki przemysłowe, potężne zapory na rzekach.

Porównanie Ziemi do statku kosmicznego.
Wyobraźcie sobie teraz, że Ziemia, planeta na której żyjemy, to statek kosmiczny
unoszący nas w kosmosie. Odpowiednie zapasy pożywienia, powietrza, wody,
zapewniają bezpieczeństwo i możliwość przeżycia w czasie lotu. Zapasy te jednak są
ograniczone. Musimy nimi mądrze gospodarować. Człowiek nie może zapomnieć, że
sam jest częścią przyrody a jego życie uzależnione jest od środowiska, w którym żyje,
nieskażonej żywności, wody, powietrza i gleby.

Skażenie środowiska.
Dzieci oglądają zgromadzone przez nauczyciela ilustracje przedstawiające przykłady
jak działalność człowieka niszczy naturalne środowisko przyrodnicze:
- Smog zalegający nad miastem, dymiące elektrownie.
- Zaśmiecone, pokryte ropą z tankowców plaże.
- Ścieki przemysłowe zrzucane wprost do rzek lub morza.
- Wysypiska śmieci zanieczyszczające glebę.
Zachęcamy dzieci do wypowiedzi na temat:
Podaj przykłady zanieczyszczeń środowiska, które zaobserwowałeś w swoim otoczeniu.
Jakie zagrożenia dla istot żywych niesie życie w skażonym środowisku ?
Zanieczyszczenie środowiska bardzo niekorzystnie wpływa na życie i zdrowie
człowieka. Sprzyja występowaniu i ostatnio – nasileniu się chorób określanych jako
choroby cywilizacyjne. Zaliczamy do nich choroby układu krążenia, układu oddechowego,
choroby nowotworowe, alergie a także nerwice. W skażonym środowisku, w wyniku
lekkomyślnego postępowania człowieka giną bezpowrotnie niektóre wrażliwe gatunki
zwierząt i roślin. Wszystko, z czym możemy spotkać się na Ziemi powiązane jest ze sobą
gęstą siecią niekiedy niewidocznych połączeń. Jeśli zmieni się nagle jeden z elementów
lub w ogóle zginie – często wszystko się „psuje” [odczytanie tzw.”Wielkiej Mowy wodza
Indian Seattle” wygłoszonej w 1854 r.].
Dzisiaj największe umysły i najlepsze ludzkie serca wzywają do ratowania Ziemi.
Troska o naturalne środowisko przyczyniła się do powstania dziedzin nauki:
Ekologii – nauki o funkcjonowaniu przyrody, o wzajemnych zależnościach pomiędzy
organizmami żywymi oraz pomiędzy nimi a środowiskiem, w którym żyją.
Ochrony środowiska (sozologii) – nauki, której celem jest ochrona przyrody i jej
naturalnych zasobów.
3. Zakładamy słowniczki ekologiczne.
Zachęcamy dzieci do założenia słowników ekologicznych.
Rozdajemy uczniom przygotowane zeszyty. Wspólnie z klasą ustalamy hasła – nowe,
poznane dzisiaj terminy, które zapiszemy w słowniczkach. Wspólnie ustalamy definicję
haseł.
Środowisko ( wszystko co nas otacza ).
Przyroda ( powietrze, woda, gleba, kopaliny, zwierzęta, rośliny )
Ekologia - nauka o zależnościach pomiędzy organizmami żyjącymi na Ziemi, a ich
środowiskiem naturalnym.
Zanieczyszczenie środowiska – dymy elektrowni i zakładów przemysłowych,
spaliny samochodów, ścieki, śmieci.
Ochrona środowiska – to działania mające na celu ochronę wody, powietrza i
gleby.
4.
Prace plastyczne techniką kolażu. Temat: „Związki człowieka ze
środowiskiem.”
Dzieci pracują w grupach 2 osobowych. Uczniowie przygotowują warsztat pracy –
farby, kredki świecowe, ołówkowe, papier kolorowy, kleje, nożyczki. W ogólnie
dostępnym miejscu ustawiamy karton, w którym przechowujemy różne przeczytane
kolorowe czasopisma. Można korzystać z wybranych ilustracji. Rozdajemy grupom
kartki z bloku rysunkowego formatu A3 z wydrukowanym schematem (rys.1).
Odczytujemy polecenie:
Wykonaj pracę techniką kolaż. Masz do dyspozycji różne ilustracje, farby, kredki,
papier kolorowy, klej, nożyczki. W wewnętrznym, małym kole wpisz własne hasło.
Przygotuj opowiadanie o swojej pracy.
Po zakończeniu pracy grupy prezentują swoje prace. Wybrana przez grupę osoba
wygłasza opowiadanie.