Szczególna teoria względności

Transkrypt

Szczególna teoria względności
Szczególna teoria względności
Ryszard Mańka-Marcisz1
1 Uniwersytet
Śląski
29 listopada 2005
Ryszard Mańka-Marcisz
Szczególna teoria względności
Czasoprzestrzeń Galileusza
Ryszard Mańka-Marcisz
Szczególna teoria względności
Czasoprzestrzeń Galileusza
v=
∆S
s2 − s1
=
∆t
t2 − t1
t → t 0 = t + t0
Czas płynie tak samo we wszystkich układach współrzędnych.
Czasoprzestrzeń Galileusza (t,s) -> symetrie -> prawa zachowania.
Transformcja Galileusza
t → t 0 = t + t0
s → s 0 = s + v0 t
Ryszard Mańka-Marcisz
Szczególna teoria względności
Czasoprzestrzeń Galileusza
Prawo dodawania prędkości:
v 0 = v + v0
Pęd cząstki
P = m0 v
gdzie m0 jest masą.
Ryszard Mańka-Marcisz
Szczególna teoria względności
James Clark Maxwell
Ryszard Mańka-Marcisz
Szczególna teoria względności
Fala elektromagnetyczna
* J. Maxwell - 1856 -> fala elektromagnetyczna, prędkość światła c
oczekiwano dodawania prędkości
c → c 0 = c + v0
* doświadczenie Michelsona c 0 = c.
Ryszard Mańka-Marcisz
Szczególna teoria względności
Interferometr Michelsona
Ryszard Mańka-Marcisz
Szczególna teoria względności
Fala elektromagnetyczna
* Lorentz - skrócenie czasu
r
0
∆t → ∆t =
1−
v02
∆t
c2
gdy v->c czas przestaje płynąć.
P=m
∆s
mo
=q
∆t 0
1−
v02
c2
v = mv
jak gdyby masa zależała od prędkości
m=q
Ryszard Mańka-Marcisz
mo
1−
v02
c2
Szczególna teoria względności
Transformcja Lorentza
Transformcja Lorentza
r 1
t → t0 =
1−
s → s0 =
r 1
v2
0
c2
v2
1− 02
c
(t + t0 )
( cv02 s + t)
Wynika stąd inne prawo dodawania prędkości
v0 =
v + v0
1 + cv2 v0
Gdy v=c to v’=c również !
Ryszard Mańka-Marcisz
Szczególna teoria względności
Albert Einstein
Ryszard Mańka-Marcisz
Szczególna teoria względności
Albert Einstein
A. Einstein 1905 -> własność ta jest imanentną cechą
czasoprzestrzeni. Konsekwencją jest związek między energią i
pędem. Do tej pory było:
1 2
1
p
E = m0 v 2 =
2
2m0
Teraz:
E =c
q
P 2 + m02 c 2 = m0 c 2 +
1 2
p + ....
2m0
Gdy ciało spoczywa, p=0, to
E0 = m0 c 2
Ryszard Mańka-Marcisz
Szczególna teoria względności
Relatywistyczny związek energii i pędu
Ryszard Mańka-Marcisz
Szczególna teoria względności