docJAKO - Instytut Psychologii UKSW - Uniwersytet Kardynała Stefana
download 
Reklamacja Transkrypt
JAKO - Instytut Psychologii UKSW - Uniwersytet Kardynała Stefana
Metody jakościowe i ilościowe w badaniach nad (nie)podejmowaniem ról rodzicielskich Monika Mynarska Instytut Psychologii Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie Metodologia mieszana dotyczy takiego typu badania, w którym badacz lub zespół badaczy łączy elementy metodologii badań jakościowych i ilościowych (…) w celu poszerzenia i pogłębienia rozumienia [badanego zjawiska] i uzyskania większej pewności odnośnie do wysuwanych wniosków. (Johnson, Onwuegbuzie & Turner, 2007, Journal of Mixed Methods Research) Stosowanie metod mieszanych polega na tym, że badacz gromadzi i analizuje dane, integruje wyniki i wyciąga wnioski wykorzystując zarówno podejście jakościowe jak i ilościowe w ramach pojedynczego badania lub w większym programie badawczym [w serii badań]. (Tashakkori & Creswell, 2007, Journal of Mixed Methods Research) Trzy bazowe modele metodologii mieszanej: Sekwencyjny wyjaśniający (explanatory sequential): badanie jakościowe aby wyjaśnić / pogłębić wyniki ilościowe ILO JAKO Sekwencyjny eksploracyjny (exploratory sequential): badanie jakościowe w celu eksploracji i formułowania pytań badawczych / hipotez; badanie ilościowe – do ich weryfikacji JAKO JAKO Równoległy: porównanie, walidacja, potwierdzenie ILO ILO Przykład badań wykorzystujących metodologię mieszaną • Podejmowanie ról rodzicielskich – kluczowy etap cyklu życia • Coraz więcej kobiet w Polsce ról rodzicielskich jednak nie podejmuje • Wśród kobiet urodzonych w roku 1940, ok. 7% nie zostało matkami • Wśród kobiet urodzonych w roku 1970 szacuje się, że będzie to ok. 17% Badanie okoliczności życiowych, które mogły doprowadzić do bezdzietności (ograniczenia) ILO JAKO Analiza sekwencji i analiza skupień • Odtworzenie i porównanie biografii kobiet bezdzietnych i matek biorąc pod uwagę historię związków, edukacji i pracy • Zidentyfikowanie typowych biografii kobiet bezdzietnych • 758 matek i 449 kobiet bezdzietnych w wieku 37-46 lat • Wyraźny związek bezdzietności z historią związku (brak partnera, późny związek, rozpad związku) • Niejednoznaczna rola edukacji i zatrudnienia Badania jakościowe w celu lepszego zrozumienia roli tych czynników Analiza procesu podejmowania decyzji Wywiady pogłębione ILO JAKO • Wywiady z 20 kobietami w wieku 37-46 • Kluczowa rola motywacji • Związek, edukacja, praca postrzegane są z perspektywy chęci posiadania dziecka i równocześnie wpływają na tę chęć • „Rodzina jest efektem, a nie celem” – ważniejsze stworzenie udanego związku. Dopiero w szczęśliwym związku można (ale nie trzeba) rozważać rodzicielstwo • Początkowo praca była ważna aby móc założyć rodzinę, ale gdy praca stawała się priorytetem „gdzieś zagubiło się to marzenie o dziecku” Potrzeba trafnego i rzetelnego pomiaru motywacji rodzicielskich JAKO ILO Adaptacja kwestionariusza • Childbearing Questionnaire (CBQ), Miller 1995 • Pomiar poziomu motywacji rodzicielskich poprzez ocenę tego, jakie pozytywne i negatywne konsekwencje rodzicielstwa są dla osób badanych istotne • Adaptacja w Polsce: Uwzględnienie wymiarów specyficznych dla Polski • Badanie jakościowe: 48 wywiadów pogłębionych • Jak zmieni / zmieniło się Twoje życie w momencie zostania rodzicem? • Kodowanie „od dołu” • Zidentyfikowanie podstawowych kategorii i odniesienie ich do pytań kwestionariusza CBQ Polska adaptacja CBQ Kwestionariusz Motywów Rodzicielskich JAKO ILO Dodane aspekty pozytywne, m.in.: • Pojawienie się dziecka sprawi, że staniemy się rodziną • Dziecko przejmie moje cechy i wartości • Dziecko odziedziczy mój dobytek Dodane aspekty negatywne, m.in.: • Małe dziecko sprawi, że będę ciągle niewyspana • Posiadanie dziecka sprawi, że będę miała mniej czasu dla mojego męża/partnera • Posiadanie dziecka ograniczy moje kontakty towarzyskie Dalsze badania nad motywacją rodzicielską Równoległe badania ilościowe i jakościowe ILO JAKO Badania ilościowe • Identyfikacja wymiarów motywów pozytywnych i negatywnych, analiza ich relacji z pragnieniami i intencjami rodzicielskimi • Kwestionariusz CBQ-PL (n = 939) • Analiza głównych składowych, modele regresji • Dla kobiet najbardziej motywujący do macierzyństwa jest wymiar emocjonalny, dla mężczyzn – instrumentalny (emocjonalny również istotny) • Niezależnie od płci – najbardziej demotywuje obawa, że dziecko za bardzo zmieni życie rodziców, będzie wymagało ogromnego nakładu czasu i energii Badania jakościowe • ILO Lepsze zrozumienie tych obaw i poszukiwanie ich przyczyn JAKO • Jak poszczególne motywy są postrzegane przez młode, bezdzietne osoby, skłaniające się ku bezdzietności? • Wywiady pogłębione (n = 75), dodatkowo CBQ-PL • Analizy w toku Podejście mieszane w badaniu zjawiska bezdzietności ILO: Analiza historii życia kobiet bezdzietnych JAKO: Proces podejmowania decyzji JAKO: Źródło dodatkowych itemów ILO: Pomiar motywacji rodzicielskich (CBQ-PL) ILO JAKO Dziękuję za uwagę! [email protected] Projekt „Bezdzietność z wyboru? Analiza motywacji osób bezdzietnych” finansowany ze środków Narodowego Centrum Nauki przyznanych na podstawie decyzji numer DEC-2011/03/D/HS4/05358
