depresje i uzaleznienia

sozDzIAł'
l8
lekowe
Depresje
i uza|eżnienia
.yinąoBp.lu ÓbiawowĘÓ r
podloźl
Nł 'obio|ocan.
ob]ałół .hońby ńanń}. ncdepEyjn.J . B o o8ioi.
rłaF. d.F.,i
Me|. &*r4<. d€9.6ji
B|rżniti d.pBii (do8.nĘj
hx.yny iaduź}waib
ki(eBi. płom..hani:mu deples]
hrd{ r*i.'s. rsryr.bon'rytu*
N.ufu.h.midi. Fn|'n. dżiżhniani.kóry.h lrcdrół u.|!,ńiah.,th . PÓdldo
'i,johg aR l inłomkae Ęd|.źńi!ń
Podłoże
3.m9dn. i no .ru am.
18.1.
Wprowadzenie
fomb} i zabu7cnń psychic,ne. fu wzllędu ni Śwoj. ozp.w9!.hnieni. i zryk|.
p .rry chmk.i
skupidą d!,! ugogi. sF,k.'lńnM
4z'na
rcagovć
j.n
lt}kyjlic na chorcN wtdy. gdy l.ei otr konrolę nld słym 4hÓwńicń'
tmi. Ardy
ndiuy |ub ńi.bczpil7'y db nnziny dbo olrcZniŁ dolyai.
|łólż'.h sąsicdzkicp od normy pnłnc' |uh *rcYĆic nie Śpclńh łyznaczolych
r fuihji $.|ccDych i Ź*!do*ach' Do 'jbufuń o lałim FlcD}u. n'.*.tplivi.
l'ł cho'abyaf.kywńc (l s7.zególiic d.PByjny z6pół objawoyy) i un|.żni.nic
b$ olnl.f Eldywn}ch sku'tów d|. gncgo chmgo i ig9 n'jbliŁ9ych.
'ć l'oMdqą njwnicż *ymnń. obcil,.ni. spol.ĆBń$wn w c.lu ich
!e6i!
qóicńia m8dow!i. je{ sluib! zdówi!. opi.|a Śp{'cen! i .udko policj!'
pdofuh|iinu
b&dic
i pż'.zyi lych choŃh jd badlo w!'n.' unożlivi'
bł].ńńpobic$nie ich vy*opovoniuG7.7.3ólnieodnosiŚię lo do uza|c'ńiÓnień)
p{j. óv Y ćIóJW'
lgItrń i p?'*txaic
B {!EDi.nt
Mino dużj odniciności objałów chońb cklywny.h i uz.lcżlień |ctowych
ri * rMł cel'ł ł$ó|ią _ ?obu./.lia .dazDw ia prr'j.mnol.i i nd}Yu.
j$t3o Jzi!funi! Ńly|ywnych do7n]ń' w niiicjy'yn fu7dzia|! ońó!'ono mr
chorcbyafckiyvie'! itr(gpnieuza|e'nien'lwohu pPyPidkeh u*ydatńiom
7wivJn} 7 hid|ti.7n\ńin'.{cYm'
J polq,\
|c4'm'
|Jn\J' h(J'li.'lr,'d
| 8,2. Obrazklinicznydepreryjnego
zespolu
objawowego
TgmiioIeia
psychi ryc7n] by*a .a*n
ńy|ą
d|l |Udzi / ni4 ni.dl
D ] d b F . Ą k | n ' l ' ' * i ' d | L / }\ c { | r J . | ń t r{ ) J 3 l r i c ' J T ł ' h ' l ' J € p r . d '
nied ri|r] /nd.?.i * r|(żn'.(!i dJ ronk\.(J' ł !r'm ||
u,)l
MioJĄ
nidln
lyń okrcś|asi9 psy.hic?'y nh]lw h*d'ysący
ró'nym chorchom.Jb]
n4!hń'e.iu nr{miu'\'óq nr ćlr./
\thJn'rowdcpNŚr.!.
ł
icdnń
'ńidlv$cgv ''rrć nJ}qJrg.'
lrnit rnrc!{l
z.\p'l hn Jclm'''. *
" .iow.B) i
lmocjonalnc3o.
k'ón!o fśadni
(ńulIu' pu}!Ęh'.n[' 7tr'.\h(.rii( eq
|{irq.m ic{ d|flinJ,+.l(/(ic
bn ugj.n*f błe7yvą.y o!ólowi p'.'yć
ńżny.h 7ahuncńpsychic7nych
w
|i'.lJ|t'c
p\}ń|J''}c7rc|
{n'e'c l'c|.
Mo'c siq on poFw'ćł
l'm|)!h
||4.'|jr4'
dcpEsylnych z. łĄ|9du na krybńa p?yczynołg 7fspoly |c fr'i! fin,ii
$malycznl (tqlłc. nsychic7rł lub hioklliczń{ koł*kwctrcjł.ozm.ily.i
psy.ho8cnn.
(maj$. Pżyc7yfu)
nicpsyohiohych)'
* poŃali konk(hych
* ży.iu .hnBo} tńz .ńdogcnne. hórych p./y.ryDy śi ni./nm i |dą ful
'JopuJobn'.j ł orgołmic pojlnla' %spo|y 3nnalycfm molq być Śl!)lddow
uvkrlfn'cm l*roJ|ot.!.' Ulldu n.ru''tcgń ł.sp|y irs4n'c7nc| fur /ff
z.\t''ł, p'ch'f.nnl
m''Fą m's /' lt?)t/ylL
tu\ mt'Pł Y(
,{!fuł} rJh\qnc|
q
|''|n'l(
nn7FJtri..i.
nqJrir
FI{i
mn,r),a\pr\ *tu'.,,rcr z.\p,,1'.n,lt4.nn.n ,htr,1/icJ
,nkE.urr( r I
m n'cz.al'jmo.. nny(/'yn. ńoll łynępo*e *
*i.ku (/śF'ly iiło|q]
"mlyn
t Pgbicgu chŃh) {hrirn|4j
lrlrrt). h. /y
$hGił}m
Gm'|.m nńi.i\^lv
F'JłJlu
R'n'ełU 7c.no| '].p.\'nl,d
c7łmskladniki.mŃruu PŚy.hopilokj3ichcEo
chonlh ckqłnycb'BŃi
18.2.l. o'iowe obiawyendotennegozespołu
depreryjnego
zc\Ńł
d.pRJInJ
ńd!|h'}7U|.
\'C ri||\.N
''FJJ!J.'
'Ai'IqyT'
'r''ad
(lab.13 |)' b':dayńizlra7emkryrciamjdillnonyc'nyńi' ztradiica łeić
p9thop,ŃĘi./r!t'
rP'' 1.B
u \|m'{' dc|]r!] 'm,um'Jdjdr.''')dL
n
!| Um'!io(
/
lirri, !rtj.r \.rnc'i \ry{or,!rr
I'sn(r!. Rrnev rn lrn n\r o'l
]l1' r*/tlNrD PI^'i}.ńD
Ll l!
!nuc| \r
li]t|trĄ tlbr! oJ!/$\ia
mdR' Z ohnvsun
nśl('L hlv.L Lt|J/]j.L
,!trfil |l7t JnŃi!
JnJ]]i L7uiltr!(!trllń chofumt lr LL|! J.n.tr.'tryt]j nd!\|.|! ]
s!JrJ}Nt.h
ń?{ix l'''}.1rnr!dD|ii
i]k,.h J\
L]r]iJ1lnL\bń]ó
ljllli dtr( 'U]]lt |n].ś!nr |:).hL.
!i rJiĄ'!]'N(j|
Jl|rNI płIrjJ
!Jl..
l4vq(ljci
Pv}|rc] n|.. RólnLv
[j t!! Ji]rr7] !q \l!\l]LIjcni. n.h]i\ 1m\u 1r'||'ittjPr.ŃVj"r]j j JbmJj"Vi]!l]r.
.f,Jl Uj(! ^!||c
l{!/nic. Ni.Pnł
/'.go |].'.L slc łLn|loy Pt{]]w!ln^' D trlui
Jl.!i!.ir}'t\ił
ł)]ljg'diy|lldlqI]jl
[/Brr
j.go / !/q{||
(uł lr.A'nfu]ii
hu'cni.m
n) z .l0lj
l\\nic,
oll]|odobo\]'.)l|]
rś|
'l|{ń.
rm. NV)'\'k'c.br3vr' /J\tr/li.L \jq.lt'Lr v'e/tr/.!( nN(PU]. ł}rl'ni
rr lńrd .hfY.lj nr d.| .i
|}LL i
l|lJtrJ{Un'!ltr{!go
.ij|.^L]r.łn. wdq]r!\ r],'lv'r ł\ | 'ln\mc'
L|l nrdir./r
otu/
1'. ut
$lurricniL, rotr$rpl!io\')
q lrkd a|D't 'l.
]u.lbnl]mrvn.E] r^'ałL!ą\
jiI c]łr]$ IN i sP.{]|nicDL. U]'|n)i.j {[J.
Lok łynępuit[' s .nJogo!'ytr' /e\i)|c dcpcsyjnyń t) l!ic,ś.cj żv |*
\!lno płynący'o /ni.nici sjl.. knny ot7ym!]l \i'; |jfus|c||c P'liiłh i?fi
mp'eiem. nicr ''cm. nicmońośc'ą.dpĘŹĆnfui (f,7.kiMn'Ćn' M iic\lrlvlB*
łfdar,.ni! wy{qPujc Riwnież óbu?4ic
k)NM(trji.
'rudno(' l nBq' m!{oxj
pnx.njv n'yi|cn]i lł/l ńń1
ą ']clrlan'!ł
ńasi|ciiu |ck nl'. się u7ewnqlzniJć nicł&?nyn .i.p.Lq!m 'l'.hoł}m lu*
ńicpokój nmiN|ilyny)'
Llk blrd'u ii|.Nyłny pr,.jlw]a $q i|.mo/o!.ł
jldn.j p.lylji i !]i!łyń choJ7lnich (|7v' ni.połój
dluli
w
o/ł\
P'.bywanja
]okommyjny)'w \kniny.h pt?ynadkehlt?.jiviJr]ę \iIiyń p(X]l]lciic'n nńom
w p.g.^!óliych n'y|adkaln sL[df,ik' ^s'ołu mola \r\lcF]trI 7 ńm]T
naśi|eDi.m
w V.7q('n(łi. d.nl.śj!lj!|o ohjir') mo,! nic h). $ id!lł] r otEj.
psychopaloĘic/nym Trk].'d.pmsF hc, dcpN5ji. 7sm]].n'].Pt\i{ ńl\kDżĘ
Na pieNvy nhl vysuwrją się w'.dy oh|Jły n)m]'y.?.. i w.l.ll|'*i.'
nd'.j
pushk objłwy l\ychop]b|og'ęn. (l'r ohn'.nien nrśnitr),TJti!!ń uful
.|:Ln'ł.'ł t''n|n''m}[ Ł 'ń 7q''lr.m / /.'F'|J '.nJ' !dń) n |'tr.L.
n ii skulcc7m)śl
lłlPii. ](ŃĆ vykr7ujł łP|ys |cl7nic7'ył J.oroliru|ltidolem]dr
opil.f objNów
Ńmołiq g]ównc krylłi! n' 'nmi!
wyóŻnia \i. obi!ły snim. ('ah' Ill'r)' c,łio |.jałjają sn on! rrl7nic]i 9 lrfu
o$|.()sośi .ho(go m mBnij4ą
?Ź wyr
fullji
nicspfusfl()(i rr.hrĄ
(iłrndycna) *yni|diq / (Ą!uóu 6i()!ych
Deprcsj]].! Uwl, l /JchonrĘ wic|(^yncmowłł yłdulq niclv||omn'9
e ina ciłnl' Pllt7 7m]anhonona|nych']śt dnl /wiłmr 7Ć/nLliJn s urhd'i
*towoitlyńl)sym
Ćic kIi[]vtr.' Nu or,ykhd (D]cń!|i(](ćlpzu)1
nt'ł' kln7y p'cźyji 7'v $i!l' jcn l5.tMi
więksa u 'ych. kń,yjcdR{ćśnr chfiu 4 M dcpftsję.n' u B'Nu|ló
l:+ilół
Ix) Z!ł!].' Pejlnci d.nrcsyjnjc?q{.ici do,n]'a Udn mófEu. .icł'Ą m dL1w
l8.2.2. cyk|iczność
obiawów chorobyafektywnej
E.doEe.nyZtŃl dcnrcly]ny
w PĆhicg!.hofuhyłltklywńc]fl]illil s qlYt ichą
pftr'łmy jcŚ hl'wiĆnŃrc$mi.([nrhjc!o nNtoiu na.ictrl!w./{(litżhaJ|ł
ł'q dic (7|cil,mcn.|.pi.n.!o p!itLtr*iJail
w nmii cho.' jc{ Ia)bldrcny. ń! mnicjsfą po'raĘ snu i do\kfń nŃlL
jc{ h!rd^ lI.h
'ó$ nyśk'*y.h srńdtnJ
(myś|i
nadłanokiow.).'l.ł4zonaf un'mm' *ńlkoścń{ymlUn'mH
"!iJ@
i myśl.n'.olrulllllgnc powodują.il cho.y hn{ruuj. li'drny'n. (utri! 'łNNnr
dtwa.Tnc m.\/yny i snuj! wi.lti. Oliiy Pa.j.nci mrnirk,'lninovutulam*ld
] si|nychhod'.ńw. ^nhc']oniei wyc7cĘ1lńic
Zi!ęP jc r^s ]n. $słtiłli
' Jymdaq' du.iołĆ], NNń] 7'jicnil \]\' /. łud]ail
18,3.Neu
choroby m
i hor! /rńl.fu\]wr.j]
i o\|rhil a *|.k.jł bod'(jw ]low(X]Ui.'ir
mŃ fl)J{'rĄCc się hodl. 7.wl(rfu ' vcwnęl,nc |ul*o ay|fuvl]i (ln!!|'
P.rurr'r nrl)\?loici jsr ni. ln'y!r'ic onry'niny.h.
lck|ylmj
rdmńrlluni)vq l7łmł 'v
.dnohic!uno!!![ nm' ńJ]'} lżld!
ómh! J.P'ś'nĄ]
$'$|r'm ks' dull ńofuhJ 'l.nt\!|L iiig mrjlf d.plś!|c Jiy'd(Y) chJnł
bruJ! !q on' 'cdiyń |trhki|konh tp'ł{.n' dUĄ J.prcśjil'NJr{$ n] ,ll' E[rd
ń|! żJd|o lx iĄ 1 mi.nt.r) Ir'/
|o!'dny.h l4 5.} popl'|rcj'!{ł
n.])' lj{ml
|!h !'||(ll["ni
.fascm Psy!hLVł mm'lkdntdlrc\yjic
.lriLtun^'ic \iq wy{!Oowrfit'n /
nt.h srltrtr/djjctr)iu ł słĆ hśktrtrnl .Jnc |zyndmn].j ]!d!n cP'od m i'
u b h i B { n M l c l y l Lm J n i i o m y ń ń N ] s i l ' ) N l s f u l l i 4 . q j ' . J y d ! ) ! ' i d . ! \ i i
*)!|rN]4U 95r,i clro'ych cicrPi{lylh ii ( .hl'oĘ w lyn ly!j| .hon)|jy.!'od!
d!I|}vn! 'NJją do 3 mi!s]!.]. D|L]sdnnl|c !h\ł\fu:l. *\kr/ojq. )r !i.oj.i
, ó!n'hi 'l\uhicluio!ą n']jł s.ii
!i1.tu t,rn,ih,c!!novi. l.dn
.rurlo$ d.pn\ji iei F)dohn! u !l'i!-.h ohu \dcsoni
podlożeobjawów
18'3.Neurobio|ogiczne
chorobymaniakalno-depresyjnej
(tywnei
oli\ln! E)s}'^Llr(tad\! ohjJw'1!(h]nih ł|.lny\nych[)n]h!i.\i! lNłndo!ui
] !\)'n]L dJ.nunkr]róŻiy.hohvin'( ołod|tj*|go!kł]JJicls.sclo n, cJ'ln|.
!!r jlin.j ? n.un,bn,bgicA!(l' roi..'!ri rltrtr,ihrr.k(!*o).h. 'nrcrTN'ujclc
ó!{] !|o\ru*l /trhJ ń fJlr+n
oN{onvn.j. z,Had! on./. s rn,i. dcr.\)rncl
Pi(]ł'
dlllhłiN
\'l*d*oi.'
ś1iivdljliy
'](l (!rJu{Ma
p('y'y*iy.h
b.d'.jv
w'jr p.fy:fuści. 7 ({/!livJnir
FrJmn)w' hcą Śvó]
jNkc.su. fmicnir '{ w
jł'!
P'.łidyvrDic puŃt] it)fl)](i' w
l)r4j.mnofu]
mn Jn.i odłmhć
U|| ] nlg( y łyd|'j| siq ({]hmołDy' o|lii!!tr] |!!o icn
Ailomi|Zn. E)Jłd. tcAo!|]Jfu ob!
m.Nńn.' 'a|'c]ak p()dv4l'4 ijłd.J l,c!n)d! orl hr^vnc pąrkotrlĆ
7 o*jbn]'n urłJd n
|nnq sn'Pę ohjfiln\ .hd()h} nŃ'y|ici
cJnlj|| li'r
fr'!!' /{in!m .'ńś..bmizm.mhti
hrllsjw' w |ał. dcprcsyjici urłld lcn m'lłhl Ll|c-!'.rllllrlii
&]d'('
|!n!
!'la
if'4
JJ|ind7j'J'l
ł
/.1'
.!o !e mnclo' U ok 50'6 chorycb . .hofu6ą lfekl yłi ą d. kśmeknm p!!|Jlr
iódu\c
mc |.'!UlJjL 'E p'^'.*ic'iq
( ']'Ii\
/daq]thj !h'moqJr'|
t'ó.hnia konyzoh i 2nnicjs/.nir ]c!o łęi.nil sc ks' Ten bn nońr|mje !|
ldłliśliu d.p$ji z ko|Ćifutrklj.nołani|osi lxiwzs.l7.-nży9d|!r!N7'cJ
(TRt|).U 25-55l. oR1h/ chon)hąafek|y*ną.i!
ld}5Ę$fi!ą! lyrcolihcryne
p{dujl b N,ńoż.ni' |'żulu |ynoropiny (TsH) ? puy!'lli. a |r,'yva Ij
|'ltihii! j.$ Plśr! s'wic.d?.nd. ). zjałi\ko 'o wyn9pujc c?ęiicj w c|onńi.
* I ' } l T ] J c d ' + L ' ! ' n o { r '/ \ | F 7 r 7 ' U | ' ' | - ' c T' . n n ' r d | ' u N \ ś \ l r ' 7 q . '
Tń'y 'c są wykouyjywanc jato tnn.Bi!1nĆ *!r]hiki
&'ćro(ci l.npii. NiĆklóluz ni.h firją pc*lł łanośłprcgio ylfnł |ub ńdgł
i&Dw.ćFd]{cic Mpoł'cd0iej|unnakoll.llir
18.5.
Terapiadepresji
dogennej
h fdilgnoavln iu klii i.2nc] po!& i . hd.obyJc Prcsyrnc ły sl ki |ckauy kmcenkujł
ł i! ńduk.ji lub |ikwid!.ji łyy{kich objałóv /spolu d.lrcsyjlc& (p'fdc
tn'$tim obja*ć* osio*y.h). p.ly*njcniu akyłi''{ci psycho\pole'nc] ' 7ź*t}
błe]o@ 7mnic ycniu pnwdopod()hicńn*i ił*l.lu ohorcby
Pon.wż ćsFly dgnEsyjnc_ Z dditri.ji _ F'.giją nl niiej luh hłdzicj
ł0.k'łanyńwynąpicni!.
lnNqpnic Bląpicniukilktrohjałół'tnpilńic polńN
id)g'ć F,icdyn.7.!. ohjlwJ' |ecz.xn]'ci 7csno|uTy]ko qedy ńożc być*ulc.7nJ
otśnicd619Pic wyiili hlJń śUlooją. i. lyrko ł .1,'i E.jg ół ohje|y!|)
E{ią bido8'czl{ txiąla rdne vy|.c7enic' nlic7.s !d' 201Ł!fuj.nlół m Ealuc
liia i pofon4c w p.f.łlckl.j dcprosji.
lc.llcuycznc zrsrdij.74 nch'l4 l.clci'i
|!nicj4cz'crypodślNo{cpodcjś.ia
|ckół
fmrto|.rni!.
.ry|i
lŻaiydlnrcsyjnych (LPD) _ .7sn
,!
F'r*mic
p1lciw|qkołymi)
*.clu ,ńnrcjw.iia lub
f
innymi
l.kami
,r.ńhńdji
Gp
po|cla]ąca
na slownyń
.inmJcjiobja*ó!' Doi''liidł.ł m.h'JąjcŃ n{y.holcmnia
wy9|ińinowa.i.
objlwów
hurcic z choryń. ń!jl(yń na !t|u fmnic}7.niclub
pzyc7yn
\F'$bó*
/Jful'.n'J
wyjśnieni.
ich
onu
sfomulowńi.
.norcmu
r'f
m'Nłhirdziejskulc.'nymB]dejściLn
]ej po|49.nicńrńakolc.ulii7 Psy.h.tmpL4'
spo$hĆm
odd7iałyłaiil
|ecdi.tso J.n cńpi! .lcr1fuw{nągm''
cŹsdym
w,s|cdu
*yJohycir
na Vybtoś.
lruE7m z.
nfuj.nh 7 dcprc'',
gfupi. |cltjs
Famakotńoil opic.! ic m |ckachPciwdcp syjnych
U |u']'
oJthotop.łych dłał4łcychM ohjawyo|błc chonlh 3].ck|ywnych
'ń*ych nie pdt}^Z{ią on. ń!\hju mi .!ólnc!o nrpędu. r|e cano dziJ|lja
BlotJj4ą.o czy '.ż n$!nńi.' lch \kudfno( u .horychwłh. się w lruii.llh
fi 75'ł i otDm c z$p.ły d.pfu\yjnecndolcnncorz po|l|osc i $m!'y.7nc
D'o n!b* wynili u7yslujD sic * p'yp kU dcptrji psy.hllcnnych' * llórych
rrobi\r( ftznr jcn psycho'.rupir
josowmaod pdnld30|at'łcj4ij!k) |.kFdsiło*yPnfutyp€ n LPDjel
ińiplańina' ze łzs|qdu
fa|iczr się ]Ą do gn|ryut
tójpicŃcieniowy.hl.PD (TLPD)' Pigrłolnymmahanizmcmdzia]ań TLPDl.r
hbrowui. wy.hwytu rwnrn go !.odrctuliny (NA) i ennoiiny (5-HT).wsbA
,].r'PD
cso w 9.,.|inie symp'yvmj w,66 $źcnt rcUDpu k'nikl
lą dlnĘ
st|l'fu d/klu'm' ń'crń7ddan}
mL P?&l.
cho|inc.lioln.muśkoynow.
w ośodk.łymukldŹic ncNowyń (zł cl'ukdqi'
nowy_ ap!rcią su.hoś{
w uŚa.h. zabu'lnił śvhdomdści.
mairdni.) on' no
kl'du |Ni(nłó..4Po.
Nalqr'ną chrnololic7iic Enpą LPD łpfu*ldreną do k|ńiki hyly. wyłod4 *
' |ctó' D?rciĘnl|iclych. inhibiltry mft{m orsydu y (|M^o), Na pzl]ofri |r
,lo i 50 uhica|clo wietu /ru*'do' b U*i.|u !nź|iló* l$^ny!h ipMia4d.ń hł'
opnj.l ltlywności pŹc{iłPąttołej mi *ł!ścivościinbihi(oh MAo' ńd')B)łd
popla*an$hju' EnZyń '$ bowiemdelridujc (PoPtrz oksyhy*ną dcm'nejt) bh'
bńBcnńcńaj@ lań.u.hhff y z jedna!rupaaminołą.
awiqcNA.5 HTidoEm'Ę
(DA).B.zpośrcdńi.r!kicuchemiczny ldsnia jen' j \amj TLPD, Najfu'n]ł
dają:ym\t W hali d'ialmi.n niqbŹłoym tńpliis uw .r!r' *mq. A'.!.r!
lyn' ł 73b|okołmiU U|cg3lakż. 'zenzyn ,nljdlGy siq ! nŃkm lU j.|i'i.ńiri!q
kńly m zl adoic.hnjnić p?ed ddliicń si9do kBiobjesu ammbiog.nnych'DD!:}
lo glównicprcku.s.o NA ]DA _ lyrumi|y Po spoży.iuF)kahół ho!dy.|łt
7sivk i' 8|ó*ni. nichóry.h !!(un kćw s.ra ńh.!o lub ct Notrcgo wjna.po*odują
*
ciśnicnil
kNi Nowgc |ckiI icj gru|'yśłj.dd
b{d'cj tlckyłft
idfu|'n Pló*nie m .fEl7ym ośnrd]{oly
Tyńczayn poj!*ily.i9 teżkki atyBlwc' iy|i 'ari.' kl'r'th dzńbni n. j.'
zwiĄ7anc/ hlmowlrim sychł1lu 'wndc8o ŃA i 5-HT. ! *laś.i*Y ftliln/h d
dzńltiń gsb Fs nicł@y NdeżyiJ m'in'l]ppo|m. miilnrynai nomifc Ir
N4now9ą g.nem.n LPD Śmołi4 $lchyłnc jnhjhilo.yły.hwyu /!n!r!.
s-HT D. l.j snpy i'|c'y Poze (nuo|slym). |ek. klótf łobil zawrohą tJ'ir!
* stdrch zjdlifuł'iych
fdmi.ń *icłt/iki psychiJ'n'ł s|cklyłnc inhi|ri|m
wychwyt! z*'fuls
s.HT są ńnicj .lul(?n. * |e7.ni! 7.lŃlóy d.pN'ixt
qj.dml
obmzmc
mal1 |iubą niegb'try.h śku'kówtricF'{din'.h M.]ą |M.ó
vli'kic sp€klruń d/idlńil
np' są badł) sku.czn. w |cc7cnitr|ękun4adN.!
(nż!i''*iającjsjqil'i;hymi myś|ińii mld'
oruchofubyob$Śyim.końpulsyjncj
pclIi. dch4an'ujq ży.ic.horcgo).
w bbh m Ubiellcp *icktr weszh dd u,-y*u r|ini.4c8o now! gop! ].lór
'cńhfr*syna idu|ok*tyna'clóyn
7*mtnc3o)|y.h |ctć* jc{ wspó|ny7 n'PD.jednik pońa*ioneq oned/&ml
. w tlł.gó|ności nic hl0|ują rccploó{ li'
kńińołych i cho|inłlj.fny.hnuskarynołych.
którccfłś.iołosąMpołicu']r
n tĄlwy nieFż{diic TLPD'
jatim
oP.slŃ powyĄ 8fop' lcków nic ń)'ią się Ńdii.h
ńi ceń'
Upłynł.'.by lck aa| d,ia|ić (Fm'd :l ly3diic)' Di śku..nocią (y|kd lil. M
pejfl'ów doś*iadoa n&z@j
popllwy) Dlatego w r.|u A'f,lĆa$łam l.
airdur.\l( h r!
naloLm||llEtr
u|lo ńdrnl ńy
oJllJtrin.h.L\$q. u/ralnicnic rlin
' i ni(/s. /|'m' u u\|rd.! doPr'i'młFtliyi] |.(]R jśl ł głoq Jny v Im|lq!|
mlJI u|ł ] lugN]L}(pd kj// r,]) ! L'nJ \vij. oJh'm q drm|l.r*'l.4]v.h Jrr
!.&trMrc r!l)ninlił doru ins!'!lny.l'
\fmln J! \|uIi Im!|olśJ0ii ttrL]
|s.r)\'m /lkśi. J.a|M! $]łr \
}iv
fc łod|!|i
d/i !łc!tr!
ulinNi
rloii(cL nr.j\u
lnP |funPltkśo|' ]]clgollJ) ł}Jr]| \|
|! l.cqi.r dl''
dqlNji r/. rnn ru.rudcjrrc\)inc rrrrur.l
glL.\n!'\cgo. \ vr,.!,rr'uii
,\cPc
NJ.l
rr /l
mir rqro re!.ntrf! rp i,). )
\\ łiJ l;!n''|(llo! tfn\$ mdoJ |ct
lr]}unl{u]1 Ll] u]łł!c]ąA 7 d'''!wll ^!!U! n..!o It?..jłdcp^\yinc d.|'r' tgo
trirqlrin\r! i.dn.so /. \rlJ
ll(!
)'Lil or L{.llr nonulrno\c
ij{i|w !d]' trji..llr I LL.7hioptrhik)9]Ą!.h ińrILi.n! nJ |t'"!llj jmcJ!|7i\.h
|ltpfllnv d/iLrłw!! k'ln'Lł/L(h Nd trłr.!! 'ljqnv
Iii
porirr cholai!ft!o{' !!{nnlm.ttly'noiy
L lrrjrli
m0 lji r(Prrin\
l{oniiY). !|i|o/y]\
[/r.]9]]Ćpśt]n. l{ ly|]
d}| t!|ły!!
Nl..hm'ńy
]nlcn|!.iisj{li \]ł ? ]iJtrkc4!
h'urm\lormr(! cnn! v rsJt
nxŃ htoj.
lll'c
lLL \].
|in'' .
Ij|.ktoł{?ły
{o\lł
ll]i7l!
. hyltod .{ 3l) i]!?
$(
/f|L/otr.
iji!|$
|o jL'|ołoJe|
JN
n, hoł'c|j
Zlsn'lni!ń s!ńoM]s'*cń i y innycb pżłp!'Jtub
wymĘdącychszybkiejin|eNcncji BdJlnia! krncryńgnll|n. na lwicdcl@h łs|}
l Ją. }: wlś.iły ń.ch!ni7n d7i!ł!!i! .|ckrowŃ'Njw n! układyn.fiop?.kń
nikdwc *ydrj. się wsŃ|ny z LPD, D' miu iicl'ożłdmcoganLcfają!ę 'lo
paljcnlniunan]śb
fńUrxń pmięci kró'ko'N cj ł nonei łńn!1ii ł{ccnej
ł]łż!ń b.7łośrcdniopolwldzlh.y.h nhi.!. Jcn on wybnyw'ny Eno' vn
uhylc|jcn nicwi.|ki'a.rwd pożąd y' &l pr.imciob,*ńją sĘ abieg! (mim
iż uzyskanood nnh wyma8anąZgq]o' E|cklnlv{7ąsy.mimo ! Ju'cj ń]!'.
rxy'mcj 'jE{ycrnoś.i. są c4no ondn( d.\kł n(un|u d]! gł9h.r. 7lbm7oi}tt
ofl, jĆdyną irdłcją m losól dł
Er.Nów
pfD'
lnną. cofu v!żĄ u'ywDą * r|inia ńclxli lślnil/a jcś lrJ'lfl|i'
c/2Śrko*. {yDDlłja Dagmtyczna(ml' dPc(i|ivchn*.mnir| nagneti.śimL
'n'n. lTMs)' Po|egaona u Jo$łaniu p!|sją.l8l) lxlh mgm'yPElo
m poticun
Dię kory mófloł.j (glółnic oko|icy p?.dcfo|()łcr pP.jNi4{ej
nigpnłid|oq
ak'ywnośću chorych m dcprcsję)'wytu0.. )c śymn|fu:Fo nisktj .zFb iq{o
o*y)9.j 7a{ do}j
{. lH, mo)cpŃ*rd7ićdomiejŚ.ow.gd.hni/cni!lklywnołi.
whŚu skd.cmo*" lTMs jen pol
ogranicrcnatyloma pzciwsk lniańi' łni t' oh.ił'ona spoleznym pitlfuń
poptawy{anu .hdoho*clo icŃ podobil w ohu ńcfud&h Ni.
Róvnic) rwdklść
7!Óblłwowlno ,j'liy. h klo'nych Śkulków tri.no/l|Jlnyoh]!k ,lburun i! k.gniu*Ę
k|uŁ. 'g'si!' EEo' EKo lub po7iom€ rclD
homon'w, Jałoredym objawyncpolł']m. q'isic sic l''Ćjściosy ból g'oły llh Vi
ofu zńimypro8usłuchowlo/{ią/n. z lkńi pńfąśymu|abn'MelodarTMsjd
*.iq) * fuic dopfu.wywlni! i vci{, n]cJcl o|jcj n]. Mnrna!,jdnyń|tńjtrŃ
jcdmk tri. ptrgkada ł oErTica'nym {sołmiu jc] w khicc,
pnc nad^lo$łuiń
w 2ffx rokuopublikołeoinEtsują.cwyniłiwn9pnych
inŃgo lródh 9|ekBńa3*ly.,ncj ińduklji prądós ł ltanca móZ8o*.j' Pdl.ł
b.'lań płjjen|ó* *.horeĘ dwlhi.gufo'*ą / u'ycicm chop|lnlńcgo ob@Nai'
śncknxkol'owPo ć7onmś! Dagmly.fncld , ł'r)no he7ą.ą p.pmlq iM]|
ru, rr ]cdnym badmiu. Kol.jnc łyk lly. h |^'pnłJ nśhju byla dużołirrg
u Drjgnlół ni.|śany.n lm!|.|()gi!/iic
ni, |.crcnylh' zmiana aś idlrj!
u 1dnŃych dhotników byla du'o niżw!' ogólnic' tkulc.^ośćty.h zbi.lóv Ęh
s
Fnó*ny*a|m z rTMs' obie melody olclu]ą n'cnnyn n.|cm magnĆlycztryn.
l8.6' Modele zwierzęCe
depr€ s ji
U |udfilfodnojo!b.di! icuohiddd.rń! 'n.chin'ńy Piosgngfychoinb'l.h'+
rtn
ny.h.gd'' wymlgalo c4{o intlwcNji .hiruryi.hcj * móf3u Ro7łini9lo
sGdł hadałżywykonysiujeyd.xwi!d.7.iil n! ,*jc'.l'.h oplmłJo łill
Lahoralory]ny
moJc].hon'hy PdL+! na vlucfnym wy*ołliiu schomni! |Ub
pełlych
jclo objałół' w l''pJdku dq'csji (|ub vg'.j
ołl.i.j
ch..óh
'.t|Jq l).1' t ń'ar'l'
$|r.d!eg'' j !B1!''J'e| | -Udr|U /{ic 4.L!!' J v'c
M*lvljlrlc3o do symptomlbLddi ob$Nołmc] U lul]Żi'jen ,ldmico ni.zyyt|e
! Iym i wlś.iwic :tJayn
na Ói!lxJ'!d7.nic'
Można jcdful okfś|ać i b!d!ć
rcakcjL
l
uab!Źcnia
chfiJłlc.yŚy.hl
J|a dcprcsji _ |ęk. ognnic?cni5
lj!i.
ahd"mi. .ksn|or[yjn..!o' F'pglu Ejznl*c7.!o. 7sń*ań qx cca'lh' u.fgni! się
.{ctosJrTrh.qJri!
w.{7fe {c / nfrc\rm
mlyytrylno.cmocyJnymii .'luh'eklywnyń.'$n.m Mirju (|cśLi
ł o!ólĆ i\ni.jc
ori! lwie'ł|)' o.lywiEie n(xl.l nil musi mief wań.ś{iabld|umcj.sl]yżjc{ m]
ą{.io!o p7ynajnni.j /alcha od .clt'w. ]*iń ńa slJ}yć n.dcl
z! wyh]lńy|nbadJ.^m d.rcsji P' wi||l.rnl' ńddclg ZłicPęcĆ |ej chon|by
m) podzic|ić n. ń0]cle śrcsow.' {nafuyjng i rrmalo|ogi.fne, Do piĆsv.l
!!!'n'|cźy frode!.'wyu.foncjbezBdNś.i.. zi!łkko kfąc. u].gopodsawodk.yl
M'E s!|ilmin' wy!.^Da bc7rad0o#pd|ecan! |ym' ' uwi.ż';lr hboiJ(oryjnc.ni.
IĘą( liitnłć voku c|.hrycnlgo
Brl.,s picŃvgj ssji. [?r śic.ź. j.kicko|*ier
Fóhyjclo uniriięc'a q nicŚkulc.hc Nanępnic sylul.il k lcncmlhwmajcn
na
N'nicjve r!jc' Myd gdy !.icut" n4.5ię mo}|iwr(rif fufd1' l3)' R,d łiclum!
[g|dańi oh]l*y .'h.7iino.li.
p'yF)mfan
ohjavy deprc\l Z 'jhlmowmicn'
D0ndc|i nft!)łych . du'.j hdcy otlilowc]nl'na ł'Iiflyć 'nodeIdIulolNalcgo.
mPr4wLdy*ń!3o.
slń.lo
{rc$. P0|e3a on m |ym' ż. Vczurcłi ..dzicńnic
ful]c śięct''
inne sl$e lxrl'!
shJj{c
l'p otlŃ!*icnic jcdunia' ozi';bicnic
lonrcv.anu. EnżŃni9.ie k|dką. oJw cenjc dobo$c!. ry|ńu ośłicl|cnhilD.)'
to d|u^,ym ok.sie !o$*mi!
|!ti.j nREduly /wie7qb *yrJ'!ą
m m' zmre
mrc dchowc' fwiękvotry |ęt' Modcllcnj.\ in'crcsuiłlyrółnież,. wzg|qdunJ
!8odfi*i z p.snyn] plycholqic7nymi k.n.clLrami dcPrcsii' hc/4cyni ę chon)Ę
, lołurają.yni
śię .nowod^nimi )yciowyńi'
Dlj dfuli.j grupy (lj nod!|i yp3ncyjnych) ńo'na za|jyyć ńodc] s.pan.ji
m]ody.h
mllp od ich ff ck. R) ki|ku dnilch s]|ncgopd.nu ł nIĘpsMic *pfueji
1pfćj!lia]{tg!
się txńuttzcnicm' k?ykigm i 7lb!żlniami snJ) na(ęptri. 'Ul
ńzy8mcji,Mllnti !ą zlhmow c lu.howd' nic uc.Micrą * ^bNach' czynndść
sa j.! spovo|0iom
wyn? smulku' l c!l. lt)$
j.Ś
* m|d.|}'h ,tric'/(.ych nr'n4 P)iJjmnLr
F7ylJńńńJ ohFw} |'hY$!se
.'icic"U' odlmić 7J |''mrJ fl.r'' )!h F''ł'q
rl''f'iL''|''g'c7"q |]?.n'N''.
i)th r lccznicrwrklini.heso.
Końnruuj. śię'.łżc mul.|c ,wjcrBc Ęnąe wlrłiłf
lc{lńi famaLo|ogi.?ny.
m'o d!/.J ńay prcdyk.yjncj'jikro|vict o njcw.Ikiń |uhżadny podóicńśłicdo
obli*ół d.pńjiu lud,i, Nie nł{dne fń&Źni] * hrdmiupGlofrh&i'mów.honlh
J*lywlych. a|c są skuieznic 'ywmc s rrńyśe f3maeuly.znym dołdw.Ad'
'yh}i.!d i hnicgo sprigdrcnil czy bidona noła \ubyinljl n'
ndti.jal nr,fciwdcp'
Esyjiy' Można lu łspl)mni.! ń0j!t od*mmia śtultfu pdmi. E4Ęiny
Ten tD
F' 9My m /jałisku ,nnj.jlfuiu Śq}nia moio!ń]n ł nó7EU * nlnępśłic
m d . $ r rJ t ^ r r r y
jóiiźcn'gcicplo'y cil|a' ńożna,mn'c]57yć|uh7|ikwidovI
Bxlljl|l TLPD iIM^o
depresji
I 8,7. KoncePciePatomechanizmu
9F|t4'J/n'r
c|d Mmn'u
LPD dń k
ltl r,cd l^d/c{u
'l
p'qJ! |(}' hiF'ly
LPDĘł'
a"." ^ *r'i'I,." '.r'o,''l-l p..VD " rk / n'd' rmc dłJ|Ju
{i'}
dtur''r
Mrh
7
r'h\
!d4r
.h
mh
t -"ri" -. i'r" r-*r""*r. u*cF r
R'ńa
kr$|'
''
*. i,Ii.a..'.'ipo ..a,'l .^u tr'..]/y n'|ońc"n*łm'c
jh
q'dL
;!:'} '"'*'lJ''''"-;is
'l' "" *. -"*
q7 ']oqJN'
"(
Mr1''l '.'c ni(F!
'
*l.!q)
ob.N.i
'.J|NU.' J'tF7ry. h ń
l "".'':;;;ń;
.:*".:r' . . '.
nŁn'Fnc.-'\o\',FU'cńL'J|Ęmb
*p'.*"o/ńu
i.-.".*.r,*'
"t.'
ćrct'* "'.a"..'-ł.
l''-*o
.*.
r'Aryń'fu $\rm} Ji FJ) i( 'Lo*&i '
lr'*n' ' -'
' ę'r.***m'
",
pąj.nh Fd(,J.chlmĘ ' f||..,n'|
{4nu i44lń'
w\u.|ro*
'**-"
pd'ńEhJi/m dcFńl {J'TlnxJ niĄ l'.
r''"*,i
"''^".'ą..
md.a*e $|.ł' tsnmy m'h"n/ń .lłJlrnd Tl PD
).'*".L
l,r ' i.gr' i .v. "}n'\' Jnd' h'chcma/n\'\ rdJx'h/m! łd
,! inhihibryMAo
byb ponadlo.
..i"rJ.."ilo"
.ń,ry.n a.p.*';.y;h wń]ono
.
"
' .fuNr/(\ 'ń'k' Ą mJ Jm|1.|}t h h| ii|+}d
i"""*
-l"ni.t
".
"..*"i.
l*-"i'*.'i"''""..,".*-.''
n'/c'].EV!.'}'- NĄ'5.HT'NJ'c rd.oh.
rrpa!'
,.nnc
r"-i."..l*"
Fdnoht
""
nidlÓh'ru *n{on'try
l 6..
l.| po hod7cn', Fi|ińmgo {M
.<' ^
ń*.
*.l.
".'rifu
"l
d'pF r' Rvflrn' n' t'"i'
p-;d"r
riarr'qch
l-.*
"dF
"
"',1.1.""..-;p.,n. "pś$sĄk' s)n.pl}.n
.'.;;;i .L"*'*
ś ł J h . n nn ' e | ' I | l w l
/'-'j.."-,)"
'eńLh o'(Jl./ŚrcunioĄn.|c'r'
.'c
u\raJr'c ^r'n'n
sr'^.71c
g^.'o"r'
*''.''*r,-,"
* ii".i'i'r.r
"..
*,g.an''-" r"' r' /'irr
' Jnvmd''r
'c'!Nr''rr)r'lD
rh mr!{dnk F!'a\ rd) /trr!}
".N'ln'paJh F{'$k! |L7P po'c']}n.7.|d.*trŃ
i.*l..*;.t"*
"
r-po - ogo|; n'c ".D*ąą ń. "y.hwy' n.un'nn.t"'itó.'
"""'i..
ŃA i DA hn nfdJm{j ' !.td''n
".
nl*qń
i]'?rii'i
-'".;
[i".."
p",ł
*
"ń ""ai'
"y.h*'i
mł'.
. ' ż dZ'ilan'J
"r*
Pcc's'].pE.yjn.gu
iii -'.r"'ł,;"ł?c\'/n|\.Eernn.ch''ńhr|c|tJ$n}jhr.Ę!
hi'\|fi J'ld
,ń'f
'^rc|rgn 7 rc.J |'nta."J!y'n
'.-'. *''i..'.;.
"
F}'n.go /iJLn''' kl'''s 'N.+
v..r;,.
nżs1wJcp
i"i"""" ii'ł.i..r''
w r Lk ''ń
s"'a.'.' ^',..ii ' i'*o"p.:*"'" ,l(4 '{ l'c|J ./v.ril.n|' D q ^'ri
{ \"weid'h'!6/ u Ptcr'
t..,.^i"lt".
n"r.,^u'*t*J.&
/m'my tr.plĄbłc
ouw 'dńEtńc
- l ni$d i*d
fur^b;
i/!t'łj' r p.llu!U's J'' m |.d'w&ru LPD
wc7uń\ dlfhotln.!.',mn'ciw.naló
- k;.-c!k|
a*ń*^".i
gp
j.Ii
l nrumn''$ d" P.dl'.
;;.."
.l.**:JN.h
łNp'
{ru/
"a.pli oF*wJń |' Ar.(/ rr*.|
rł i
;;';;;;.,':';;';l*;"'"l ".t'"*
Nc'rv' q p d qnrlEcnLPD' /"d
','.i,in"''").- ri"r.' .-.*"
""," P"'_'.'
\".r, '"
".n'*"'łzo$ ggśośtirc.cplońw B,
| 8.8. Uza
esJl
U*agę badr7y ^^'.il pP.d. w9y{rim t* uklrd |inhic'y.
7! wzgl9du na
\ Tgu|''.ii -c.hJn7m s fln't
ń''0lJ.j'
' {,mGn'rnk
Fly|yłneso Funł.jc lc sĄ v(7cgó|i]t dhużonc ł pżebics! cho..by lr.ky*ncj.
Do !.wn!ch obŚ7an'w utlrdD |imbicfmś' deicnją pni.kcjc , jądc. Pni]
hó7'lu. zlobnc z 'J|u!i.h aksjiów. k!'rych 'Jhńc.ii!
syd,i.|iilr
NA (iądn
hi.]u sńa*cgo). DA (po]ĆhŻUgic nlkywki) a]bo 5 HT (ląd.r ywu) Tc lily
ó/i.ldą słoiś.ie nl dl'o*icJnic Ncpl.r'
blono*.. którc d,i.|i śięJ]l.j
Flr'Dili
_ fuik.ji'
Dvń|.l|!l
Dóinci_częśo
lraił{lłmj
Możn'.].'lk]asyllkować' p.lynajnn].j n] ohvmc (ruklu|ińhichych
do
j.dny.h ftc.'trć*
dróch gUt', P'ńUd7.iic pŹcz słoi\lc ncun'lĘ.k'nili
po*lxjujc
nę ,vi.l4l
dŃwi Jczlnych ł F*nych le{eh b.ha*iDnl.
F|dd,lnic ,lhoMnń
pob!d1cn'.4ś
!l.h'
inny.h
7ahamowlnic7&h.w.ih s]{ rwiezłl'
wedrut jc,rnej f k.rccBjji. w wyniku dtugorwdeE B lwlnia LpD drch()dzi
r lrhdzi. limhiczny n Zwi.żąl d. '.m[ńicnia
akly*ująLy.h oddfi yw.n Zviąl'
i}th f rmpumi
d'DdĘnłli.7nymi i dopamń{Eicznymi (D' ] D]) oń1 do
shhicnń hamołani5 łyłolaiclo poblJ^nien EeplonJł a'."drcncryi.ny.h'
!.l'ó$h iHT i cABAcn'c/n)ch |yPJ B 'cA|łA!' \ąJ lr7 p?}ltu\rrl|.'
u
iMĘ rc|ę w p]lomohlnihic chorób fckyłny.h n9 dhi,lnic wfu7|iwoś.i|!h
!'?mii.jyciic Iiczhyrc.cpionlwpohud7!j$ych(ł |lowy^7'ym
*nsiĆ)iułiqh/.nic
hńujcy.h' klóly b Ń!ń mialńy mm]|'J*.ć
lmpia bń|ogiczm,
wspomniue vyii,j!łnko
ohniż.iir sd|ilofui rccl(nów p* nslan{łic
p'lwkkłcE' podNanii LPD iio$vrnil
c]ckrows'ąRlł tr].j.ś'jJk siq ok ało'
po wv'ynki.h LPD' Posfukiłm'J
dsBo*aic
\wok'.!o i wsńlncgo cl'lku
ŃBh.mi. 'nc8o l.npii bio|o3i.fD.j donfu*ldz i|y w |al&h 90' ubicll.Eo wi.ku dd
$nttm! uw!g' na frcplor d|l g]ul]frń] u lypu NMDA' slw]grd7rmobowicm' 7.
łi.|otrcln.l'l)dmic 7*i.l4|oń doświ cf'|tryn kków P'c.iw'l.prcsyjiych il|c
kla oru no$vani!
.|.troso+{'ł
Ę'.h do ł9yśh.h
llo*tnujc sl'!d!|(
pvnowadM 8|icyny do jej micjsc' *ii|,ąc.!o nJ kDmp|clśi. Bcplola NMDA
d.bien]c iibrukcji ńiqdzy miLjscem!|i.ynowyń ! micjs.ń łiążsym glówic!.
sug.fuj! to. że llr,{*lcklJ 'enni! hio|o!iĆ?n! poBdujc
4miś(
!|ulminian
óo!l''jn. zmntry kofi .ŁŚu rc.cplfJ NMDA w 'x\lai ohf,iic0ń j.!. łm2|iłoili'
l8'8' Uza|eźnienia
|ekowe
ub|./innic b komp|ck\obja*{l* ..fni*c lych {*icdzł po!lłdy). b.hr*iońlny.h
]ń'jo|ogicznychsrfuj{ych'
ix dm. $oha kńlyiNje uyłmń sk'mcji mmo
c7ył[ty.h vtód. tlórc l klo łytrikoja'Dzjcsi{|ki|al lrmu ob$Nuljo cIchów
izidoh h.niny i ohjlłół j.j o'jsla*i.ii! umo'|iłi|yrxN{mi. fr .lu u7 o.
*iią tlóry b!,uje na poj{ieh uzaldni.ni! fifyclnc3o i lo|cffiji' PoJlawosymi
drn iickoniehymi i ńic*aŚ!i.7ającyfi
i) krytńami fufpo7n'niaUzr|cŹnie0j!
icn
d!Tm/q'(j|.|ło!l*
ńlllół
odla*i.nny.h
nU{nIl
|o.'h{Jcl|Ś''h''}l'E..'JvpF'].$'m'c''c
po nillym p?trumiu
pŹyjm.v.ni'
luh /nii.F,gniu
rymBrdri
ó lEEby
rymo}v'ej
ńń!óddn!'E{rcna^BA|
iii:*E?iE3
iaig
śgieg
E
9
objlwów uzsl'nien'a. ve spó|@sFh
z. wf!Ędu na 7lo,..ośći óżnorodność
po']
usagę łiek objrwół .f4llkol}!h
inłcnlaza.h djagnoŚly.7nych bierć sic
lekóW
l8.9. Przyczynynadużywania
|!bió
śmdkówufa|eżniajaych.
Żrdn. z pofniny.h cf.klów farmako|ogicfńy.h
puycfyn. Jld kóry.h śmdkile są naduŻywmcPlW
kombin&ja' nic wyj5śniają
Z pcłnoścjąwskŁu]ąM
ef*!y. jak dzilrmi. Npok.jająo lub P.ciłbólołe.
wi.|e (mdkówvJ!|
falmako|ogicz.e3o'
Jcdnlk
pol.trcjd ual.żniajłlyśrcdka
trh łykaują ŻJdnc-lo
dfi d].
nirją.y.h(ip' psychonyndanlyIubhah'.ynog.ny)
j
mpokają.cgocry ptrcjwbó |ołego' wydajc się. Źć edyną* spólną .ehą 9vF*i.]'
śfudkówu7al.żnirjącychjeś fdolnośćdo wywołyłan'a sub'ck(ywrceodcn.u
zehosmie osóh ua|cźjioiy.h ]*( ilunrują dlhlaria z$dy pŹyjemmć.i'
która ł żad.n sposób trb j.Ś ognniczofu pżtl 7nol.ośi pnełidyyaia ń
Mńooplnowmie, zwycajne pr,-yjcńnoścjrckc&yjne |Ubwynik.ją.c ? kodŹ}'ół
socja|nyĆhzłyk|e tRają około 4 do 6 godzi.' Po2ą'l!nywPływ]|koh.h
ówtrież na ogól nig tw! dltrgo,ogBniczenic v6u twmia prz'.nnńi
ma islot.ą wmlość{hionną dla osobniki _ trmdliwń zwróain uwli
m inne czyńnościżyciowc' osoby ufa]gŻniońcŚanją się pue|(r€zyć t ole
ni.fcnia. Mimo poMdaj{caro sie cicq'hda pojNiająego sic po ?akoń.tm
pź'jcmmgo działmil śfudkówoduŹających.ua|eżnionipow@ajq do głihołn.go
pościsu fa p'-yj.miością. lał dhgo' iŻ oo*$Pyma ich śmGć. chdob. Lń
Poza tym. zuycie śmdkaołuźają.cgo.,'ńłno pzo, osoby u?ihżniom'r'l
nie łymasasok*ci.jic.|owychdzi ań. k(óly.h sktrlkicnma!l
inicu7a]eżnione.
skfts i płyĘa Z ńicgo salysfgłc]a, |e.z uńdŻ]jvia nrqcbmia$ov. odłŃi.
puyj.mnośli' w sk.ajmj sy'Uacjiosoba uza|c'ńiona z$z[a dPenie do o!ą!l$!
plynącąf fdr!
nicpc*nychcć|ów.prćdkhdają.jcdynąi pcwtrłpuyjeńńość'
zŹ jedną z z6adniczych i ni.odłąlfny.h .c.h Uzrleżnienfuułłż! s{ (nl[
M'A' Boanh) uw toksycf.ość ńo'y*a.yjną. w mi4 rcfwoju um|c,ji.iil
z nlgrcsolanic innyni mturu|nyńi bodźcaminalndającyńi (ńp' pożyłi.ii
sck9 ma|.je i .a]a ly*ność.sobnih sktrpia się na spo'ądzmiu ' żyMiu
dm.go ś'!dka' Doly.h.7asoła skrla łanoś.i z@7,ym
ip'!życir oĘanizńumlją miqg
rlhdwania islotned|adobrc8ośańopo.ru.i3
Hislolię ndura]nąuajcżnicnh możnapodzie|ićna ra7-ei5hyw'nń i |,'{
ul'ymywmil Ni.łąlp]i*ie nahywmiezachołń Z*iąanych z zżyMniem d!.l!i
plcsy wzńocńicnia po,ilywnćgo' Pov'rzają.c się podrwaie środkówuakl
niających moźcpnładzić do n.ufuadaph.yjnych znim ł ośnikołym ŃladI
\.Vn!
P'.\|ł. m
!FD^r
p.r.!Nl
sr dr or!]n'n!
'.
htmq'). Plmu\
.' |iiD dl \!!fuł\ liJtr l j.!]j pt4ńolr.
) ^ '{|V '!.r rTJut|jr]L dhnFNo. ż l!|Lo ntrllihti'
lrl']nc Ędi r {t
IĄl).n() o7)]dnh(
s*i-J/
mb\IćŚ]
śl V\
llolu
i':'"'
J|J |Lt|nmłj
]r|}''r!.
,'!'
N'.|hJ'ń
tgo 4Bni]
nl hł'c! ,NhFnc
lrĘ m
Gd} ł.'l\] uz]h,.
q7dlL rlunt!!!!|r
o Płwdnc ohl]jnn}n
'll]!j.|ir
lr o\r b '( lydl ńc.han]h(ił
,łlywi ]] r i iL$] i \ (. !Ą.|. \iq !klł j.| iuyvfu.
ą łwclkj.h
,... L..,r
opiśJncvy7ci lic.hJn ?ń} \),JJi.l
'. ..i,
t.,.,...
i
\'dc
lL.pinLn! () \*iV'']..
u.,t..a.f..r,,!
|!idłj L|[]UlL.h
\\|Ju].
7r ].h urł]L]JoPrm upyn!
" '''l'' ' '-'
Ą\|cłm.n'.qJmL /! ł dlJn'
''
wll
+.l
n
']nJł.]nJ pd]\ys7ont.h
'l8.I o. zwierfęcetesty Iaboratoryjne
w badaniachnad uzależnieniem
Neun)anŃmiczre i ncunln?jok]lj.n! h an]aMlbrtricń |ck)łych.śtły a|)m'!'.
kowmc wyky.icn 7jrwńka sam(x]dnicńiJ u fłicuąl l|ol. nżd, |7) s..dh
(np, aml'.onifu
ńonim) nasi|rlł rc*cj9 !'m(x].Jnien'ł / ']ru'!!j
ua].hiij.].e
jfuny up'.dnie sanr]r.;ni.ni.
7{ięk9a U /si!z4|
ll(ń1.6n'e lych irjtó|
d/n|cntm i P(ńrfum
p1xlohigńŚw!
mechm'mów
zviPiny.h
/
ęN
Dołotl^ b
śmdkljv u,!1cżniljł!y.h,ob! '. /riłiska łi4'c sic ^
Zsił7ck nagnd7]j{u'9o wp|yw! łddkó* u?!1.}niłj{y.h l Uklad.n] dolmfu'
Eich'nl nljlgpiej tidc M mdldJ {mopodawdia J.{ t,I F]łnym ŚNrc JJq
samodrl)ńilija' Ró,ii się lyn' }! dd oktiL()nych {ntfu o(fudko{.B) lkłdl
neRołlgd wv.7.pir si{ Zmiaś ll!|irody .icnki Latlcr Po|ł.^try7 njkn]pom!ł
d s ll.lr
s|s'cdrcno. ,. 7*i.'fla
|(ljrcj nł.łmie 'r,cka^je się ,wi.Plciu
|B ||
niekoniN/nic
u,]|c'ńnjąc],ch
lry(
ok'
]o
l!/n'.h
tró*
$nlF
łĄ
pEfctn.ii
vnnkow.j
micjsa ic{ oh.fljc jc'lnym ' ńłhJdŻq
Mclxll
połs7.chtryĆhn.']cl lykry*llących d,ir|mi! nlg.łd''i4!c ?wią,ków' K]dlŹ
Jośłi.'J.A|na skl tr \]{ Z d*u p?.dmkjv nl,ni{yń \i( ko|oren ' n\lĄ.ń
okcil ego łu]l! ,mykr \ie je N j.dnl, 7 .?.ń
Po Enmiu /*i.'$
F'hrli
suhnanrji iiftiro.r
m pc$ni.n ras. p(xlers ldy dfl$ kiatunr
ion z F.dricn
(trp'samcgonŹpuvc/l'lnika)' Trciin! kk] on)s!dł łe pk7 |l]LIadni Nircpn*'
| 8.1l. Neuro
niektóry(h śr
l8.l t.l. Opiaty
1-7-_ -'
--i----s
I
.l
!
l8.l 1.2. P5ycho
i. F!J!9y h.ddej sbśb ji. *I'UVC/! \ic fłie.7ę dd kl ki. sd7iĆnofc lic t)n',
M{x{ntr p@miMzać
miBlry Jwi.ńl c7cł'Jnl
Jcś|i h€dma śtrhllfuF mtr
r!fuft d'llłie
nrcnJająe'
7vic'. ne.mj! \kojmon. r nią miej*c. pŁćby[j{ bń dlujiej' P'yjmuj. s]9' /. rcrkljJ ilu wy{ępuj. s łyniku klaśyJnclo
relb*3n'a' ! fukci. którcp otrcnoic {llrl.sńtd nlhicn ech mo1yla.r,jnych,
Modc] pozw'la b.dać nic lylko wh(i*o$i
nl!fudłjąe łodlów fłm!|ohsicl.
nt.h'afuńłnicż BhinifmyoJN*icJ7]JLń. a \i|nci licphańołanc po\Z!k]!Jni.
d$|')Pudo środka.
chffahcryśycfncdIl ul clDoiy.h |!dzj
s](ńbwy prćg|ądwhś.iłoścjkiIku
!ru|)fudlów u7alcżni!ją.y.hń inydl /i
limffł wyn'cndny.h lesów 7lwicn lłh.La IN'4'
podtoże
l8.'||. Neurochemiczne
dzialania
niektóryCh
środkówuza|eźniających
l8.l l.l. Opiaty
}iryrud,4s.d,irłlnignońny i iinlch oPilkiw lynir' Z nobDdająmp*llyłu
mNtpM 'lpioidowylypu/. c^go skJlt].nj.! cuhrń Mo.fiń!pqlma ohwl owo
.ai'!l4hi41'c DĄ \ J\'/lJ'h h
|&bdoryjncdo po|ab'ut'ncgo nakryłki ] jł'].! Ejł|c,4!cgo'B'd5nh il moddJch
'łc/ey.h
dowjonły' ż. lncfuncb i Ul'łnicnic ol] opiatów 'viillńc
]!Ń
l ul.ru!!|J.jąt,]!ku pEckanidu !^MP
l8,l 1.2.Psychostymulanty
NĄhd/!j{c dfi]]mic *ynikl zc 7wiLkv.ri! {q]c0il kal.cho|ańin(Elóvn'Ć D^|'
rły
u wyplutłi] ich Z pęchł7ykl$ \yiJply.fnych do v.t|i!y lmfctrmiiiI
Amk|nńd n{ wn''r'
Uvkodzflrc,Ń myo mdasa.! do |lo|! b.rusznlso nakiyłki ijądfu Pó||cżą.cgo.
l F']! hwuvncj mkrywki (por' !'']/' 11)
bi.ncr pn)jlk.ji dopmińclgicnc]
powodujcosłlhi.n'! \lmopod]wan'a.
l8.t 1.3.Alkoholetylowy
Mechani,m d,ialoii a|kohofujgś m|o p,nary Efck' nl!ńdrj4y jen A'łal
ńvd.Gxnńnic 7 Ukl.dmi t{eholrmincrsi.7nymi'y.7.gnhie dopńiic.s'Uln
Ńt" h"' ^'.""|" r"..","k.j" ' Ńladmi .pnidołyńi' jako E śnxl|ih|l{uj{.
'IJh'Ą|'Ur Jt''h.|Lpul
' / . / u Ę B J | J| l ł '
t8.r r.5.Nik
v.hv
a.h |inbicfnych.glóvnic ł jłlm Półh)acyń' h( ół.iel simoFjr]Jłiń}
po|l
bżu'nclo ndklywki'
do
foJlul.
koholu a|dehyd8!]*y
Tngh!srpomni!ć' źcpośEdniń.|ih.](
gotoninł'
'
drj$
ln urlt
nicenzyńllyc7nic * kfliobi.gu f k !.hlllminimi
dvyanyńd/jIN
(odŃwicdni(l |dińhyd.oizEhino|iiy-IrQon, Pk]ńD|iny Bc)
."la nc łnlyq nr J.J|.ntr nd96J7d{(.1J'i
N"k'p|*(
-'.h.'.!..'.
id |.l'{) |.'ńdotr.l/munJ nhrł'<' h|.'
d''J"n'eń
l|i.h"|' F*.*r-y'jv^.
7*'vinc z lEnsl.ncm JonÓł p'./ u
fuhlnifmy
łDłyu /n.c4m i! spcyficzn.
'\ / r(T'm
''$.h'
}J"loq $-rn
d ' rJJbś /{vJ\
Hon! D+. ^ L' /fMo
n)
s.HT 'rccrl.F'|GĄBA ' w'(|Cl".r'
\MDA Yii.
.d|'ilJbm'nkal
pośsiccl siq /*iq,kowi elcklów mgndai{yoh cl (nu 1{rloniną' wyt'Mo ).
t'"l /!j 'ń) \'ńi ltr) '|]U'$d)LL|'|\ 7"hr 'lr({..{
. a.'.'l'' .'l'i'. t'
"l
Gld' i.l Bdkrca|; \ię nng ro.cptYów 5 HT. w dlirkn iu !|kdholu, R&c pbry 1. ł ł!!jq
siqD'ń, ńłi.[ona.hdopaminĆĘic7nych w{ruklu'th linbicznych i i.h poh!Ll^l.
mż. n$i| lw nianic do'miny w lych okoli.eh' Alkoful nAi|a fŃ uTłył {({ńń)
{}(/.c\ JbunrJ$'mcr"n*5.HT
nrbR.rL'ry.sB!rrl./r.uktullcrdJ!
nń; doF{'ńn'cra, ,mnrnfntr
l8.l1.4. Kanabinoidy
subŚancic ozynn. wy$pują.c w pdnur{trchkon.pi ńwnic' Pow(M!]ał^ńL
$eżcn]! D^ ! iąd'r pół|eŻłcymNdsiliiciv. d'r|anic wyłicn]ą !'łda
(/" T'Hc) i JĘTHC, zsyńlc(y^]wo ró*ni.Ź wic|ekdńi.oLLlół
hy'Jn)kmahiil'L
U c7łlŃich i iiit$
driał]niu(ńin nlsrud2aj1cym)
silnici5rym
o ki|kas( .!,v
'n!J\ J^Jlr{F'o?"/ $JFrr..nhDfr'1{r
xh Jr-'MscaBA,'Pr/Nrh w \rnt'\a
^"r.-r"1,*"qo*."-,"r-.^
|,\CloF
najvięk* {q,.f,ic lś.Pbół |anabim'dowych
.rfuric **."y.
l ldfu.-h
ndtł\|
ł}'|'|{'}.h
\h{r Jm.j
Jlu!.
dl.nn} 'J''Pfime4'c/n.'
}' $ \!L| q $}l.at
t 8.12. Pod
uzaleźnie
ifi.m .Dd.lc nnychśtrb.|ocjiBJbudaj€ych '. nE pkry Tc uw' cndoksabindidy
'{ g|óvnie5nlidowymiPllhodnymi kł!śułchidonołcso (np' protolypoły złił.k
l Ej 8npy
&mdamid jcś .biolamideń
|*^u fuhidŃ.se8o)'
Uklad
l'mbinoidowy wykŁujc vic|c konwflEmcji 7 uklld.m onia|o*yn' RRcpn,ry
r.:biDidót cB l dBry*lją '!7!3ó|ną mĘ y mmifcvtji nagndajłcych .fe|nił
v'łol}łalychp'.f noiinę (u]cnic p'.f l'śy.ho(yń0Lhly|ubniko(yng)'
Dono\i
mlcdzy kfiJhinoiJlmi ! opialmi w suprctii
ł ó"ri.ż . |olgreji kzyilł.j
.tliio{.i uklldu odPomo(llowclo
18.11.5.
Nikotyna
&]rfu lytoniułyklZują*szynkie |Llsycnc onŃi ijdtrźyw3nił
lj u7lbrnilją
i'(' hdno in 7cruł z nlhrgicn i ÓAij.ją b|cmNj9' Po n3glym!'r,cNaniu n!h,8u
p!ha. hczł4lpi.l]l ci.rPiąna ^sBlł.dfu w].iiJ (hó|cgł0wy'
lJlmiĄ hc7{indi^'
d.!B]l. ?Źbrćni. kokm'Rji'
Ęr)
Njklyna nobuda rcccplorycho inc.gi.7.elypu nik.lyńo{cso'Je'
lywna
l n*ldu gmD'xrJ!*ui! i i}ięksa łydzic|anic DA v DktJdfie mzo|imbichyń.
obt t d.kly t b]okow . pż9 l'n|łBoninów
l!.eph w nikoly0(lwy.h,
sku(ki
ldfułi.lii nilotyny
iynu|uj{.y.hulaTnihic dopJńiny.| i.h j]k lmlctumii! Poa lyń |ikolyn!
FMdu]. u z*ieŹłl dośłi.dc'.]iy.h.bk)nc od dałki. DMl)nienic.nd.!cn.y.h
qiojddł w ohzD. hiPoklmp! i Pod*1śn^.
obyNejc mh')*mb pal&ly *lloują. Żg M pt gałic .f*'ół już śt.n
imłdc] n'rolyny'smi rc8Jlująsohicp.hL.Bniciikd|yny'wydljc się')c kaŹdy
P|{z Pypfuowujg llki s.hcm!| pl|ciir. k(lry r'7yn.śi mtr najwi$.j śllydat(ji'
slg.rujglię'/. pa|'c,yfi.żtrandd7i.l]{n! d*]c V.fuki. kaklońe lrłich' k('/y
B! til. że l'o k'dym plpi.RlŚic (np' lypllonyń po nosilku)m$ępujcruny
*'}1nę,lnia nikolynył osmru(aĘ pcakr@kc^).ibkich. k|óuy mająlcndei.i9
d0łłśvlgo l eniJ' lił )g śc'cnicnLkolyiył.9l/! FI\|!j. łfg|ędiien c
iii. rykoujc hEhych łńń GnE tou8h mainlaincn)wydajc {ię' )! |jicru|i
*}bi.mjq lp'xób !x|cnh' llnly F*.duje {yńuLrcj9 onodkowych ElYplon'w
!ir{)Towrh. lxnczls gdy dn$ t2(clońa p!l47-y plli * kki sposót' Ż. Bcplry
bq d|u!.lo!]c Zahbkołan.'Mimo Plsiwnych \kul]ówncuNh.oi.znych obic
rlklońc prh.,y vykałi
si|Ń DŻlgżnicnie, wynikl b pBsdopodobnic /.
'''.noś.i mc.hmłnów d7ial.iil ii]o|ynynł ośmdkowy
Uthd nłwowy'
genetycznei mo|ekularne
|8.l2. Podłoże
uza|eżnień
z.8gdn].nic3cnclycfńlgo NdlożtrUza|c}n'.ń].n hi.d'o /.żon. . asiera how'cm
do naduźłwani!
śnx]kółualc|
!'bir o lo. któŃ 3cny wplyun na skloniość
iń]{ych. jir dzńhja !||c|e uwiqkvJj&. 19 skhnnoś. om7 jał ich clltly ś{
modr''roEanr p'4/ 'nne !(n! ' !
.''J o-'fn'a| o.;b ', ' w nĄnJ-' a's}f had.n JdoF)l ).h
7d:' gyoE.ń! h gj 'ń{ \J'jJi}Mt
^'l p'"--poJv|.Ę
'^*
i^..
i.i"" "''.
...la;"'"'" " rt$u f ''.l7ńre'
L '' ']]ł!!. ' horelwv po ó,u{
r.' J' ń i'.} - -,. lr\ł.
",,r^.'", .".ń"..'l"..
',i -'. o,}lo dk D'ri roć h\ v\|\,c n,dl..i6I-'
';jo';".;' r'oĄ.h bo|!c!{'
".'\v
u4k.ic.f
.*ćl.1J
o.'.r'"*',""l"' -'""i.'
ii;;;t,
' ?.qnry n'. B\ld/u
w
i
n
L
J
n Bsddnl''dbh"(h'
h
ld'n'r(/)
!,"r'*'.'a-, '"y*-,"*"
"
śrcdnio
40!t dh
genclyczĘ'
komponeilę
:"J^* r a*ua"*v.r p;kŁrły sihą
i ualeznionialekołcgo'
a|koholizmtr
'
;';;.l.."." -. *ń
i..i."
p'-
*"".l.i;.''"
"'
"a*-.
]||oho|irńem L ńnym] dhdŻnkm'
""
fNholm|!
*'" '' ' in'\.po|ąfą / J..r.ł
$ rrr4 tr
Bddn ler \6' ,lo. rrr.h ,rns qu,n.(dre '-i lm' Ora
/mFnno$$ncy'nlś !'|rUNc'.
'Ąl.ooJwal? kr.l ' /rxfu
' 'q mddL {
g..;
'..
;.J.
"p."-Ę"
IJbię|uryjń}ch)
.
7"ł.ł.no sln v}''r'ń. !o|.ldń o
-.Ą.*..-ol}n)
w;źi-Jl'
'ó'vńc
ńNhr-l
'qiĄto\.!o
l"'' . i vp':4o l'ŃUh!!
ldynf.
i l; \ó
"-"".'..l"*''
płło'
o.'JdaŃ n'k'}n' o. n'sl'\\rei
r""l^l"
p".-.
*.r"n;".. w'qo;,..
"
'"
"ii'".r"
r ' i " ; . " .'a.i'.l"".";
. . , ń J i ' ^ . ' l " ' * " : al \t,,;')
' . i C . o ŻC
7 m(ŹsJop.dooh'.qo
J ' . r w ' U / n . c \ ś r u'2iln
l e h f l ' 'jl' n'.r
y ! | '(.
j .*l.t' *,lmł'.,"ic Lh'' o'oD) bli. póli4
*"ai...l
."'.''F/ redslr Mknn
"
,-.).""l'
*r.-.,.r ''..;.
.
\
P : Ą <r ' l o Ę ' r c ' { d '
' t o ' ) n " 'F n / )r
ż " ę p . ; ; p"""..
'p|6'. '"hB'*,
j'^oporfu 'r|n) N]|' U'hwyll mJ|Ąhno'i p-e.'ElłnL)nnvĄ
fizjologicznei anatomiche
l 8.l 3. Podłoźe
uza|eźnień
lr rrl.i LF ,r, rlr\ !r L r
r,,fi,r!h i r\rr d!rl
18.14. Farmakoterapiauza|eźnień
l*,n*'.'-" " r'..,
";
c Ńni!j{ rŹll! nadli.jś
$.Ennicrcnc.
ua!'nień fu p.7.hi.g d*!l'.!y
Flń!|dd4il
n!!fum
ddoksvktia i uśńicr^n'coŚrychl]h.]!vó! (xlŚlw'mHfil^poh[gaN
t\l.t. vl J1.. l 'niJ /d.j'ntrInł.I
Jq'.|'wrooJ''r'!lJ| n'JrT'|JFnkĘ
lJ||\\J'$';'eń{''q' wJ.{'i({o!'
7lIęF!l!]
]fim!|o(ł3pii
dłuldcminow.j
l opirkis |egy st ?źpomra l.npii a$pcłj mladoncm chm
Ua|.'nicnń
m'omLd
zrp])bi.gajłc},fsno|t)ł' d{ly].nn
d'vmuic 7amil{ ń$kolyku śfu']ck
slopiiitrtr
nl
ł'e
ilsody'
'ic;vwo|Diący [t silnuso cfĆklu cufury.7n.go Nic
i0l!
d""k mful.."
,."i"j'k
l"dn[fcśną psychd.npń M.b'J3 lr ]!ln
"
"ie
ł,!({u
ljvne koih)wenjc. l jcj \kdec,noc jcł .{atnilj ](t{imo*an!. gkjwn'. 7c
kul!.ji mdldomtr.j (i ancwi! fn{h
kk]B pl) pz.fldiu
nl cfę$ ć nawdót.
środc('|4)hrcgają.' nMdm
*y$kr'
R\zukiłJny
lllilii 7ljępljzy.h) Fn\ta].
.i( -""....'1"
F
""
"..*
xuF.M'nr/nr' |Lf ^wh r'tJ./ó.n'{''r.'!
musi m(xluhłić ińylą pod(7!\ tBstr
^ŻvwaŃr subslłnciiu,!|cżniajcj .i'
u,ai.hi.iir paknogic.r wn'li*'(ć M hod'.c ł.dovit|o{c 7 niąZlivue
sk"k-^"g" ''d"j*." hm*ologi!7nce. ł}m!!l l]kżc ęnsy'',rqa' !7)r'
ń!\i!a c si( cl'chów d7iL'łMia\'b*rncii i7a|elnjajNuIwtu , pow'x'l cm u$|
fł'cnł.y.h prcjavia śiCDm hchllid]|nic * ldnao ik!"nŃ
w mql.|ń
k)końotrnyczn.jiścieolypii' U ludziurlłnilśiq ilko inl.nlyfitJ.ja'r|ich Ap.kór
V,|cńimia.j.i m prakł l głódnarkdykŃy luh wnlyw hod'ców nodlłiskos$l
j( f JnkpnŃml
d.Nn
DUżcn l7ic]c * rlmlkol.nDi u/ chicń $'ą,I
p:y(hovyn
b
p(dlwuir
NMDA' Śfudk' l. modu|!iąvi.|c c'ckŃv chnńic/nĆgo
n-g'|nt ółh'''i{. Ńn'cBr 'J|łr{k
'a, v\rJ{{' 'q'r.i( q n{ ui I
nc' |'|| '' ( 'J\tr'
.u\'' 'n.]J' N. w\ |U \.F
, *J'ł*l
ta..i' ,- *".
7arj*no .d dlłni (o{Ńany.h kl'aicrn'e. ilk i lylh ckśpcrymenhln}chD(|*
]$l tr
fuńclo ]jn (DxM) jeJ 7nrnyn L skulglzńym Lck'.ll p'f.lłkaslds'm'
nrd
n-rLndln id Jq
. , J M . r ( r n " F r . . d n r " F i d " qJ r " r r n . r n
- ' n l ' ' ! ' 1J { T " . p ! 1 ' ' N V D Ą K L ' l / n ' c n E l ' d / ' n ' ^ l ' \ l
li".or'l.l"
r
ro
icn s|ulc.ny ł |ec7.ni! abnynci.ji .pialowlj' DxM rcŚ 'loh'! licmwoy
'o
nifR]
prthojni
mmm|yńi
yna
i]cj
minin]|n. skutti nieBl7łdan. Ańml
iickońndyryłii anllAoiiś.i NMDA' w konto|ovfy.b bdmirch k|in]'iJrh
kokiiiy. lllid Iokuinoły.l l!l't ilo{l
a"r"*nl'
,.-'jvnu
"lr*y.'lsu*ic.ja
o'/rrm qrn\ N r.Tfm$rtl^rru krd
'rrnn.\r
' ,
"
i-"r"
clknhe
{'ojdołc
.!'
."}"".....f|l)'
!|kohD|o{ł pnjhdjc \ię |cc4ć l! $'nEą {nxjkół hlokujł.t.h rc$ll''-r
(n lksoi i n!hEk$n). $ o jcdnik d()p'Ć.
r8.15. P
cofu c?łś.igjl)y$a się ntwnrż |cków dłlĘ{y.h
na uLlad snlo
n.lgi.fny. in
rbkywny.h inxll(ił b|.k!j{cych łychwyl złmMy 5-HT'
sp.cyfikj.ń pn)l!).ow.nyn d. .c7!nil njfny.h udcinicń jcn ibo!3in! d|o|oid o dzir|]niu h!|ucynoscnnym Bthq]4.y
z lJiykańskicj nn|ińy ldb.nd,,ń!
l'ł,' !7'ywanc] /rc9q nżl/ |uby|ców w !€lłh
ry'!a|n'śb' z]u!funo:
i, .n6l
mr pŻymus bruni! iinych (l.drów Ull|chiają.'.h u Zvic'4l |ibombryiiy.h
Młd poledmi'llw.c'słma nic powodui4.u,a|clnjcl]l AnMgońivycae wzgLld.nl
NMDA dzi.]aniśib4)g!]nyńo!łoby wyil$ić su!(oł!ną \kul.vrość w |cc7cniu
l4kżtr'cl'l od 'tl'iald*' !|koh{llu. nikiyny i p\ych6tymu|młl*
Niś(.ly dDi
d'*h ibogliny |r)w(n{ą ! V.,uńw dclcncmjq ncun,'ół w mó'dżku Być moig
5} .|y.lne po!h! nc okżq si( pofhlwi(ln. dzialan]rncurcbksycł]cs!'
A||cńalywn4 md.dą *||tlńłgqł4 |c.ftńic U,'|cż.ieó ,d.byłaj{cą col?
*tk^ ?.intcr.{lwan'. ]cł ilupunklln
zwol.nni.y (lujwno nJ w{hq'i.
jJł
' zŁhodzie) lliclJl{. żc rkU!'UnlUń rih|ama (*yk.nywam n! spcyfi.łych
! b.h wohrthic mi|ŻoujnyJszn.j) ńic ly]lo(duktrjl obja*y fcltx'U od{!$icni!.
Źl. ńł 0ież d]uldlctm inoło , mn'c]s7! !h!d ńurkolykowy ' wykony {łB P.dł 'u( qo
ntrk'm.y7ykicń. nic wymJlJ żrdnychdlrlakowy.h |cków' yyyo|!].
nś|ob('.ł.Żonr
ry|rońi.{iclti hi| |UbjŚi,up.lnic bczh .\ną ii. ma,ldnych śkuIkówni.ndłdJ
n}chofuj.i|!nil w |99Bn)kupmc]dmidc7'yNn dwcloliśynl|urlmw]r(NlH)
nicpcłnych L nicP/.kfujących dołol]ów k|iniczny.h i'
stu.un(xć akupunklurył |.l7cniu u7r|c)ni.ń li ]nny.h 9ho'.ń) nÓż9 oM być
uysfx
|ub ilĆpbM|ń!
!kcń{y}a ' jJło tałl lx)*innl
hko 'clłń łsBDillj$i
Ęć *lc7ona do VInko z.tN{.iylh pnlśnmów |.fun.ulycfny.h !7aldiicń'
l8.l5. Podsumowanie
w nńi.jsfym.l'dl!|c pr4dJJwio.o dwi. !.upy fńu?cń psy.hi.rny.h .hon)by
'l.rl'tric i ufabrn'cni]l.|.y.' .ndogcnny7.ŚBll dclE\yjny w r'żńicgu.honńJ.
'd|y*icj ń i'c{ujesięp!fumaobjałani.śios!,mi.
k|imijar ohnizni. nalloju
Pn7 f oslabi.n4^lolnoś.'ą
( c7uwrn]lożyjcml(n.i.odah].ii. tcńpl pnxusół
Ą'lhic7nych i iuchowylh. |9| oa7 /nbm7cnia ok()dkowc] rclultji ry|mów
b'o|Bic'iy.h. funkcji grucdć* Jokrłny.h i Uk|adu hnonic7lcgo w pr^d
ri.ńś|wiedo lx){u jcdn.hicBunołcj. w pŹ.htgu ohoroby lfcklywnli 'l'u.
hL.$noł.]obscrN!jcsię'pń.l f' dcFsyinych..ównicżfŁy maniaka|nĆ.
ĘJl|.!'
f ki(jńcno|ogicll.g. punklułidfenir' il p/!ciwnym hicgunilpśy.hopahlo!]i,
w l.npii .ldolcnnclo 7.sll)lu ']cprcsy]n.!dpni7 qjd/i!ływ&ir o\y.hol.Epcu(y.l
|(tcńi obejmuj{r fmakoEnnlq (op'n{ nl
fu'tJ.liŻmńdnci i w.iąŹnlłięks7lią.li lil) grupic|ckóv pr^.i*dcprsy]nych)
ł' dlkrowsl/{\y K.nltpcjc pak]m$h!tr ' mu endos.nncgoZcrp' ! Jcpr sy]nĆgo
*oł {e fuZłij]r4ibrdeZl hiorłob€ c .j. F)d Uwasq(fl&f pieru.h ie ..lłażanych
Ń|nló* .omdrcErlic7nĘo i $rclonim4i.7ncgo) coE/ w'Ncj Jk|.d.f ncun|
!ftt nikolych i nluomoJu|a|ońwych'
Drugi! omrsja.c scholZenEFychicfne. u7a|c,tńicni.
|ckowc.ńani|eŚljĆlit
1l dli cEo środ
ka Pllo8cnc7r U'a|clnień je{. ]'r
Ję wyoaJc.lł'ąfana 2 zabu.Zoną
c7'nioś.'ąme7o]jnbi.Zn.go
ukladu'lopamńd
gu.ego, Ro7mdilegnpy śmdków
uzr]eź'iaiących,
spoś.ód
kft.ychkilkl ońółjom
v.'.j' oddzialująna lcn ukł]ds spGóh b.zpoś.edi]]ubpoścdniTcrłpj'ufa|chki
JeJ op&a dóvnie m nsy.ho|eq)ii.|cł r mrkot.mPhj9śńwnicż.orazV.nq
omawiam s.horzeoiap\y.hiczne
| 5 | '| Ą ! i { / ) m' Ź 7 ' ' ) m ' e I J 3 r . i r p ? y p ' w 7 i ' o ' i ! L . ' Ł d
fabm?cn'aodczusaiia puyjenmś.i'w pDypadkudcprcsjije$ b n'emom.t
odcztrsoiaprzyjennoś.i.
$ pzypadku,aśuzależjicń
|cfuwychoh*śyjna
koni€ o
mśivywoływmi!| siebi.p'yicńny.h dozn!ńZr pommąsubślncj
i psycboał
l}ł'
' \.h P'rd{dl.r\ J rr jrruic
.
.
a
e
.
h
.
,
D
.
h
,
r
,
t
.
,
.
,
,
(
l'umfl J./r.1
ROZt
Latera
w móz
u'EMTURAUzUPE4|Ą4.A
ł^Ńłsr!
B (fu]
&/.'ł
l Łr'lz&i
19.1. WI