Pobierz

Fighter
reż. Natasha Arthy
MATERIAŁY DYDAKTYCZNE
DLA NAUCZYCIELI
SPIS TREŚCI
1. Informacje o filmie. (str. 2)
2. Scenariusz lekcji języka polskiego. (str. 4)
3.
4.
Temat: Czy warto marzyć? Fighter: kochaj i walcz – film o marzeniach, samotności i odwadze.
Scenariusz lekcji WOS. (str. 7)
Temat: Marzenia i łzy.
Załącznik: drzewo decyzyjne. (str. 9)
Scenariusz lekcji wychowawczej. (str. 10)
Załączniki. (str. 13)
Wszelkie prawa do materiałów dydaktycznych zastrzeżone dla Stowarzyszenia Nowe Horyzonty
1
Opracował: Robert Pruszczyński
INFORMACJE O FILMIE
NOTA O FILMIE
Tytuł: Fighter: kochaj i walcz (Fighter);
Kraj produkcji: Dania 2007;
Reżyseria: Natasha Arthy;
Scenariusz: Natasha Arthy;
Zdjęcia: Sebastian Winterø;
Muzyka: Saqib;
Choreografia scen walki: Xian Gao;
Obsada: Semra Turan(Aicha), Nima Nabipour (Ali), Cyron Melville (Emil), Molly Blixt Egelind (Sofie), Behruz Banissi
(Omar), Xian Gao (Shi fu), Sadi Tekelioglu(Ojciec Aichy), Denize Karabuda (Matka Aichy), Ertugrul Yilan (Meemeth),
Özlem Saglanmak (Jasmin).
WAŻNIEJSZE NAGRODY


Stiges – Festival Internacional de Cinema de Catalunya 2008: Semra Turan (nagroda dla najlepszej aktorki);
Nagroda Bodil (Dania, 2008) – nominacje w kategoriach: najlepszy film, najlepsza aktorka (Semra Turan),
najlepszy aktor drugoplanowy (Cyron Melville).
NOTA O TWÓRCACH
Natasha Arthy – (ur. 23.05.1969 w Gentofte) duńska reżyserka, producentka i scenarzystka. Studiowała
filmoznawstwo na uniwersytecie w Bristolu i nauki humanistyczne na uniwersytecie w Rosklide. Pierwsze
doświadczenia filmowe zdobywała pracując w duńskiej telewizji. W latach 90. zaczęła reżyserować cieszące się dużą
popularnością filmy oraz seriale telewizyjne dla dzieci i młodzieży. W 1997 nakręciła dwa filmy krótkometrażowe,
które można uznać za jej prawdziwy filmowy debiut. Jednak dopiero w roku 2000 nastąpił przełom w karierze Arthy:
zrealizowała swój pierwszy pełnometrażowy obraz Miracle. Film został bardzo dobrze przyjęty przez krytyków
i międzynarodową publiczność. Następny film Se til venstre, der er en Svenske reżyserka zrealizowała w stylu Dogmy
(inny tytuł, funkcjonujący w Danii to Dogme # 32 – Se til venstre, der er en Svensker uwzględniający przyznanie
filmowi certyfikatu zgodności z manifestem Dogma 95).
Filmografia (bez seriali telewizyjnych):
Reżyseria: Fighter: Kochaj i walcz (Fighter, 2007), Se til venstre, der er en Svensker (2003), Mirakel (2000), Barbie
(1997), Fanny Farveløs (1997)
Scenariusz: Fighter: Kochaj i walcz (Fighter, 2007)
Xian Gao – (ur. w Xian w Chinach), chiński aktor, trener i choreograf sztuk walk. Na stałe mieszka w Nowym
Jorku, gdzie prowadzi własną szkołę kung-fu. Tradycyjnymi chińskimi sportami walki zajmuje się od dzieciństwa
(zaczął trenować w wieku 7 lat). Po serii wygranych zawodów zajął się trenowaniem następców. Na tym polu również
szybko osiągnął sukces i w 1984 roku został trenerem roku w Chinach. Sukcesy w kung-fu sprawiły, że zainteresowali
się nim rodzimi filmowcy. Zagrał w ponad 30 chińskich filmach. Również w kinie nie poprzestał na pokazywaniu
swoich umiejętności przed kamerami, lecz zaczął zajmować się treningiem innych aktorów i tworzeniem choreografii
walk. Międzynarodową renomę przyniósł mu Przyczajony tygrys, ukryty smok, w którym odpowiadał za trening
aktorów.
Filmografia (wyrbrana): Fighter: Kochaj i walcz (Fighter, 2007), Przyczajony tygrys, ukryty smok (Crouching
Tiger, Hidden Dragon, 2000), Long cheng zheng yue (1997), Legend of Emperor Yan (1995), Fong Sai Yuk (1993),
Wong Fei Hung ji sei: Wong je ji fung (1993),
Wszelkie prawa do materiałów dydaktycznych zastrzeżone dla Stowarzyszenia Nowe Horyzonty
2
O FILMIE
Natasha Arthy w swoim debiutanckim filmie autorskim spróbowała połączyć kilka konwencji filmowych.
Fighter jest filmem, który można próbować odczytać jako poważną diagnozę współczesnych problemów mieszkańców
Unii Europejskiej, ale jednocześnie oglądać jako czysto rozrywkowe kino akcji. Reżyserka w wywiadach promujących
film podkreślała, że głównym odbiorcą Fightera są rówieśnicy głównej bohaterki Aichy. Dziewczyna, podobnie jak
odgrywająca ją Semra Turan, jest Turczynką urodzoną i wychowaną w Danii. Tureccy emigranci stanowią ważną
kilkumilionową grupę mieszkańców Unii Europejskiej. Co prawda, to nie Dania, lecz Niemcy są centrum tureckiej
diaspory, jednak w rodzinnym kraju Arthy również żyje wielu emigrantów. Turcja i Turcy dziś nie kojarzą się wyjątkowo
egzotycznie, raczej zdają się być muzułmańskimi Europejczykami. Nie są przesadnie ortodoksyjni. Natasha Arthy
pokazuje młodemu widzowi, że podobny, nie musi oznaczać identyczny. Aicha mieszkając w Kopenhadze żyje
pomiędzy dwoma skrajnymi, jeśli chodzi o wartości, światami. Z jednej strony liberalny świat wielkiego miasta – w
końcu Kopenhaga słynie z dzielnicy hippisów Christianii, pełnej wyzwolonej młodzieży, ale też wyzwolonych rodziców,
gdzie ważne jest własne zdanie, poczucie wolności i samorealizacja. Z drugiej, tradycyjne, surowe tureckie wartości
rodziców Aichy, którzy przeprowadziwszy się do dalekiego kraju, nie chcą stracić swojej tożsamości wyznaczanej przez
religię i obyczaje.
Autorka filmu kreśli ciekawy portret nastoletniej buntowniczki. Wbrew pozorom nie jest on sztampowy. Aicha nie
czuje się do końca dobrze w żadnym ze światów. Owszem, jak typowa nastolatka, buntuje się przeciwko rodzicom,
którzy chcą zaplanować jej życie w każdym szczególe, by nie podzieliła ich losu emigrantów. Dziewczyna wybiera
hobby, które w oczach rodziców jest hańbiące: walki kung-fu. Ich zdaniem sporty walki nie są odpowiednie dla dobrze
prowadzącej się Turczynki, a tym bardziej walka z mężczyznami. Jednak wchodząc głębiej w środowisko swoich
duńskich rówieśników, Aicha czuje, że chce być od nich inna. Chce być wierna muzułmańskim zasadom, ale na swój
własny sposób. W pewnym sensie staje się muzułmańską feministką, która pragnie większych swobód. Nie oznacza to
jednak, że rezygnuje z bycia muzułmanką, chce wyrwać się spod dominacji mężczyzn. Idealnym rozwiązaniem okazuje
się kung-fu, sport i sztuka życia wywodzący się z jeszcze innej sfery kulturowej. Sala ćwiczeń to miejsce, gdzie
(po)chrześcijańskie i muzułmańskie wartości, a także płeć przestają się liczyć. Liczą się prawdy w stylu zen i
samodyscyplina.
Fighter łączy różne konwencje, przez co zyskuje na atrakcyjności, nie tylko dla młodego widza. Z jednej strony to
młodzieżowy film karate, pod względem fabuły przypominający klasyczny już dziś Karate Kid Johna Avildsena z 1984.
Z drugiej strony wnikliwy odbiorca odnajdzie tu nawiązania do poważnego kina amerykańskiego, opowiadającego
o współczesnych wojownikach-sportowcach (Rocky, Ali, Za wszelką cenę). Jest to również portret tureckiej rodziny
połączony z nierealnymi, onirycznymi scenami w stylu chińskiego kina wuxia (chińskie filmy kung-fu). Ta wielość
odwołań, choć jej źródeł należy szukać w fabule, przekłada się na sferę wizualną. Są tu więc trzy zupełnie odmienne
poetyki. Rodzinę Aichy, autorka, mająca na koncie film w stylu Dogmy, pokazuje w sposób surowy z realistycznymi,
prostymi ujęciami, w ciasnych wnętrzach. Treningi i walki w klubie kung-fu to już poetyka młodzieżowego kina akcji:
szybka kamera, klubowa muzyka. Pojawia się nawet scena, tak lubiana przez tego typu kino, biegu w stylu parkour.
Same sceny walk, choć widowiskowe, nakręcone są w sposób realistyczny, charakterystyczny dla amerykańskiej
odmiany „kina kopanego”. Efekty specjalne oraz choreograficzne umiejętności Xian Gao, reżyserka wykorzystała
również w scenie o charakterze symbolicznym, przedstawiającej wewnętrzną walkę bohaterki. Aicha walczy
z cieniem, zamaskowanym wojownikiem uosabiającym jej lęki. Scena nakręcona jest zgodnie z regułami chińskiego
kina wuxia – walczący wykonują nieprawdopodobne akrobacje, zawisają w powietrzu itp.
Zaletą filmu jest brak prostego moralizatorstwa, tak wyraźnie obecnego w amerykańskich produkcjach dla młodzieży.
Natasha Arthy pokazuje, że w życiu nie ma łatwych wyborów i zawsze trzeba ponieść ich konsekwencje .
Wszelkie prawa do materiałów dydaktycznych zastrzeżone dla Stowarzyszenia Nowe Horyzonty
3
SCENARIUSZ LEKCJI JĘZYKA POLSKIEGO
Temat: Czy warto marzyć? „Figher: kochaj i walcz” – film o marzeniach, samotności
i odwadze.
CELE LEKCJI
Po lekcji uczeń powinien:
 znać problematykę omawianego filmu;
 rozumieć motywacje i emocje bohaterki;
 umieć dostrzec korelację między pochodzeniem bohaterki, jej tradycją kulturową a podejmowanymi przez nią
wyborami;
 rozumieć wagę marzeń i wewnętrzną konieczność realizowania własnych pasji;
 dostrzegać wpływ kultury, tradycji, wychowania, religii na życie człowieka;
 dostrzegać różnorodność kulturową i religijną we współczesnym świecie;
 rozumieć pojęcia: wolność wyboru, odwaga, presja, strach, tradycja, tożsamość kulturowa i religijna, poczucie
osamotnienia;
 rozumieć różnorodne postawy, motywacje i wybory ludzkie;
 posługiwać się w trakcie analizy dzieła filmowego pojęciami: akcja, ujęcie, scena, gra aktorów, praca kamery,
rola scen walki w obrazie filmowym.
METODY I FORMY PRACY






wykład,
burza mózgów,
dyskusja kierowana,
drama,
praca w grupie,
ankieta.
ŚRODKI DYDAKTYCZNE

film, Fighter, reż. N. Arthy, Dania 2007.
CZAS
2 godziny lekcyjne
Wszelkie prawa do materiałów dydaktycznych zastrzeżone dla Stowarzyszenia Nowe Horyzonty
4
PRZEBIEG LEKCJI
1. Ankieta. Wprowadzenie w temat może mieć różnorodną formę, w zależności od rodzaju więzi łączących
nauczyciela z klasą i specyfiki grupy.
A. Przed lekcją, na wcześniejszych zajęciach, nauczyciel rozdaje uczniom kartki z pytaniami:
 Kiedy, w jakich sytuacjach, czułeś się samotny?
 Jak często zdarza ci się czuć się samotnym?
Możliwe odpowiedzi: nigdy, rzadko, często, bardzo często.
Uczniowie anonimowo odpowiadają na pytania, nauczyciel opracowuje ankietę w domu, przed lekcją
właściwą. Przed klasą przedstawia jej analizę.
B. Nauczyciel przed lekcją właściwą wybiera kilkoro uczniów z klasy o uzdolnieniach aktorskich i jako pracę
domową zadaje przygotowanie dwóch krótkich scenek, w których mają pokazać konflikt z innymi ludźmi
i poczucie odrzucenia, niezrozumienia i samotności. Sam kształt scenki nauczyciel pozostawia inwencji
uczniów, narzucając im czas, np. jedna scenka – 3 minuty.
C. Nauczyciel prosi uczniów o wymienienie sytuacji z ich życia, kiedy czuli się samotni. Sytuacje „bycia
samotnym” nauczyciel zapisuje na tablicy.
Różnorodne formy wprowadzenia mają na celu uzmysłowienie uczniom, że poczucie samotności jest
przynależne człowiekowi i każdy je odczuwa. Najczęściej zdarza się ono wtedy, gdy czujemy się nierozumiani
bądź odrzuceni przez grupę.
Wprowadzenie można zakończyć cytatem z Małego Księcia Antoine’a de Saint Exupery: „Wśród ludzi jest się
także samotnym”.
2. Nauczyciel przypomina uczniom obejrzany film i podaje temat lekcji. Stwierdza, że w temacie celowo
pojawiają się słowa: samotność, odwaga, marzenia. Lekcja poświęcona zostanie tym pojęciom, a zadaniem
uczniów będzie zrozumienie i ocena motywacji bohaterki.
3. Dyskusja. Nauczyciel prosi uczniów, aby wskazali sytuacje, kiedy bohaterka czuje się samotna oraz te,
w których jest rozumiana. Swobodne wypowiedzi uczniów.
Możliwe odpowiedzi: Samotność – w domu, podczas rozmów z ojcem; w szkole – podczas rozmów
z wychowawcą; na imprezach rodzinnych; podczas rozmów z koleżankami po ucieczce z domu; podczas
pierwszych rozmów i treningów z Emilem.
Akceptacja: podczas treningów kung-fu, podczas treningów z Emilem, podczas turnieju.
Nauczyciel podkreśla, że Aicha – bohaterka filmu najczęściej czuje się nierozumiana i samotna. Bardzo rzadko
czuje się akceptowana, co ją odróżnia na przykład od uczniów. Oni czują się samotni czasem, ona zawsze.
Nauczyciel pyta uczniów, w jaki sposób reżyser podkreśla „inność” i samotność bohaterki.
Swobodne wypowiedzi uczniów.
Możliwe wypowiedzi:
- wizje walki bohaterki; nierealne, komiksowe postaci, z którymi walczy;
- ciągły bieg bohaterki.
4. Praca w grupach. Nauczyciel dzieli klasę na 2 grupy. Jedna ma za zadanie scharakteryzować świat, z którego
pochodzi bohaterka; druga świat współczesnej Danii.
Uczniowie przedstawiają swoje przemyślenia. Zapis na tablicy.
Uczniowie charakteryzują atmosferę domu Aichy: dom tradycyjny, muzułmański; dziewczyna ma
podporządkować się woli rodziców, najwięcej do powiedzenia ma ojciec; dziewczyna nie ma prawa spotykać
się z rówieśnikami; ma uszanować decyzje rodziców, którzy wybierają jej narzeczonego; zabroniony jest seks
przed ślubem; najważniejsza jest rodzina i jej dobro, mniej ważne są marzenia jednostki; role kobiety
i mężczyzny są stereotypowe, ściśle określone; istotne są rytuały i zewnętrzne formy zachowania.
Świat współczesnej Danii: duża swoboda nastolatków, rodzice nie wtrącają się w życie dzieci, całkowita
swoboda wyboru chłopaka, dozwolony seks przed ślubem, najważniejsze jest dobro jednostki, swobodne
zachowanie.
5. Dyskusja. Nauczyciel pyta uczniów, dlaczego bohaterka jest „inna” i nie potrafi spełnić wymagań rodziców?
Przewidywana odpowiedź: Jest „inna”, bo ma nietypowe zainteresowania. Nie ekscytuje się jak inne
dziewczyny tureckiego pochodzenia w jej wieku narzeczonymi, wyglądem, tańcem, strojem. Jest miłośniczką
sztuk walki. Chce uprawiać kung-fu.
Wszelkie prawa do materiałów dydaktycznych zastrzeżone dla Stowarzyszenia Nowe Horyzonty
5
6.
7.
8.
9.
Nauczyciel podkreśla, że realizacja marzeń w takich warunkach jest bardzo trudna i musi powodować
konflikty.
Drama. Prowadzący wyznacza 3 osoby, które będą miały za zadanie wcielić się w rolę ojca, brata i matki
bohaterki. Następnie wyznacza 4 osobę, która przyjmie rolę Aichy.
Nauczyciel omawia zadania. Uczniowie wcielą się w wyznaczone role i w monologu skierowanym do
bohaterki w momencie ucieczki z domu, przedstawią przypuszczalne reakcje odgrywanych postaci. Uczennica
wcielająca się w rolę Aichy nie będzie miała prawa głosu. Swoje emocje będzie mogła wyrażać tylko za
pomocą mimiki.
Uczniowie odgrywają role, przedstawiają monologi wewnętrzne, które mogłyby brzmieć tak:
Ojciec: Jak mogła mi to zrobić! Miała zostać lekarką. Zawiodła mnie. Jak może spotykać się z chrześcijaninem,
młodym Duńczykiem! Pogwałciła tradycję rodzinną. Okłamała mnie, chodząc na treningi z mężczyznami!
Zhańbiła rodzinę. Zniszczyła szczęście brata i doprowadziła do zerwania zaręczyn. Uczyłem ją czego innego.
Odrzuciła tradycje naszej religii i kultury.
Brat: Nie wybaczę jej! Moją siostrę, obrzucają błotem! Moi przyjaciele nazywają ją dziwką! Jak może chodzić
na treningi z mężczyznami i spotykać się z jakimś Duńczykiem. Myślała tylko o sobie. A moje szczęście? Moje
zaręczyny? Obiecana praca dla ojca? Wszystko przepadło przez nią.
Matka: A ja jej wszystko poświęciłam! Wychowałam! Wykarmiłam! Dbałam! Byłam z niej dumna. I moja córka
oszukuje, spotyka się z mężczyznami, uprawia jakieś kung-fu. Znalazłam jej takiego wspaniałego
narzeczonego. Odrzuciła go. Zniszczyła brata, a sama straciła dobrą opinię. Kto ją teraz zechce?!
Dyskusja. Nauczyciel pyta uczniów, co daje bohaterce siłę. Co powoduje, że potrafi odważnie przeciwstawić
się tradycji i walczyć o swoje marzenia? Wspólnie z uczniami dochodzi do wniosku, że tą siłą jest pasja
bohaterki. Potrafi być wierną sobie, realizować mimo przeszkód swoje marzenia, bo czuje, że to, co robi, jest
dla niej ważne. Wierzy, że może być dobra w kung-fu i nie chce się wyrzec marzeń.
Burza mózgów. Nauczyciel pyta uczniów, jak rozumieją w związku z tym tytuł filmu Kochaj i walcz.
Swobodne wypowiedzi uczniów.
Jeśli czas pozwoli można zwrócić uwagę uczniów na pojawiającą się w filmie estetykę komiksu, zbliżenia
twarzy bohaterki (wyraz oczu) pokazujące jej emocje, oszczędną muzykę i ostatnią scenę, w której Aicha po
pogodzeniu się z ojcem jest szczęśliwa i nie biegnie.
Podsumowanie lekcji. Nauczyciel prosi dowolnego ucznia, aby przypomniał temat. Stwierdza, że film pokazał
uczniom złożoność procesu dojrzewania, odwieczne rozdarcie między zadowoleniem innych (rodziców)
a spełnieniem własnych dążeń, a także złożoność współczesnego świata, o czym często zapominamy. Europa
to nie tylko nasza kultura i nasza mentalność. Dobrze sobie uświadomić, że można żyć inaczej i mieć inną
hierarchię wartości. Dobrze też sobie przypomnieć, że to, czy zrealizujemy nasze pragnienia, zależy od nas, od
naszej odwagi, determinacji i pracowitości.
Wszelkie prawa do materiałów dydaktycznych zastrzeżone dla Stowarzyszenia Nowe Horyzonty
6
SCENARIUSZ LEKCJI WOS
Opracował: Magdalena Ładyko
Temat: Marzenia i łzy.
CELE LEKCJI
Po lekcji uczeń powinien:





mieć poczucie wspólnoty i przynależności do własnego narodu, rodziny;
być świadomym obowiązków wobec własnej rodziny;
akceptować odmienność kulturową i religijną innych obywateli;
rozumieć podstawowe pojęcia związane z właściwym odbiorem filmu np. asymilacja, prawo szariatu,
wyrażać własne opinie, poglądy;
rozumieć złożoność problemów społeczeństw otwartych na wielokulturowość i asymilację emigrantów.
METODY I FORMY PRACY






wykład;
heureza – dyskusja problemowa;
praca w grupach;
indywidualna praca;
metody aktywizujące prace ucznia;
analiza poszczególnych wątków filmowych.
ŚRODKI DYDAKTYCZNE


film Fighter, reż. N. Arthy, Dania 2007
karty pracy
CZAS
1–2 godziny lekcyjne
PRZEBIEG LEKCJI
1. Wykład. Nauczyciel przypomina uczniom treść filmu i jego główną bohaterkę Aichę. Dziewczyna pochodzi
z rodziny tureckiej i mieszka wraz z rodzicami w Kopenhadze. Jest muzułmanką i obowiązuje ja prawo
szariatu. Nauczyciel krótko wyjaśnia na czym polega to prawo i jakie mogą być sankcje w wypadku jego
naruszenia. Według tego prawa kobieta znajduje się zawsze pod opieką mężczyzny (ojciec, brat, mąż). Jeżeli
ktoś złamie jego reguły może być wykluczony z rodziny, grupy społecznej. Najbardziej dotkliwe kary, włącznie
z karą śmierci, mogą spotkać kobietę.
2. Heureza. W tej części lekcji praca będzie przebiegać dwutorowo. Nauczyciel, chcąc uzyskać wysoką
koncentrację uczniów zadaje pytania dotyczące głównej bohaterki filmu. Pytania dotyczą pasji Aichy, jej roli w
rodzinie, gdzie ojciec jest osobą dominującą, jej marzeń i dążeń. W trakcie dyskusji moderowanej przez
nauczyciela, uczniowie dokonają analizy zdarzeń. Następnie nauczyciel rozdaje uczniom karty ćwiczeń
z poleceniem ich uzupełnienia. Uczniowie wypełniają tzw. drzewko decyzyjne, gdzie w pień wpisują sytuację
wymagającą podjęcia decyzji (patrz załącznik)
Wszelkie prawa do materiałów dydaktycznych zastrzeżone dla Stowarzyszenia Nowe Horyzonty
7
Przykłady takich wpisów:
 sytuacja pierwsza: Emil prosi Aichę, żeby została jego dziewczyną (jak w takiej sytuacji może
zachować się Aicha, kilka rozwiązań).
 sytuacja druga: Rodzina dziewczyny, zgodnie z prawem szariatu wybiera jej męża.
 sytuacja trzecia: Aicha chce prowadzić samodzielne, niezależne życie, ale nie ma odwagi
powiedzieć rodzicom o swojej decyzji.
Ponieważ każda sytuacja wymagająca podjęcia decyzji może mieć kilka rozwiązań, uczniowie wpisują je we
właściwe miejsca, przewidując skutki negatywne i pozytywne. Chętni uczniowie prezentują własny punkt
widzenia dotyczący rozwiązania konkretnej sytuacji. Ta praca może być wykonana w kilkuosobowych grupach.
Następnie nauczyciel porusza temat asymilacji. Współcześnie w każdym państwie, mieście, osiedlu, szkole
spotykamy się z odmiennością religijną, etniczną. Przedstawiciele innych nacji zamieszkują we wszystkich
państwach europejskich, w tym również w Polsce. Bohaterka filmu Fighter niewiele się różni od swoich
koleżanek i kolegów ze szkoły czy klubu. Zasadnicza różnica dotyczy odmiennych, sztywnych systemów
etycznych i moralnych panujących w rodzinie dziewczyny. Aicha mówi o sobie: Jestem muzułmanką z
muzułmańskiego kraju. Ta wypowiedź świadczy o jej głębokim poczuciu przynależności do swego narodu. W
jej rodzinie rozmowy toczy się po turecku, mimo że wszyscy członkowie rodziny w pracy, szkole czy na uczelni
posługują się innym językiem. Pełna asymilacja Aichy z otoczeniem jest trudna, gdyż nie potrafi ona
bezkrytycznie przyjąć wartości moralnych czy etycznych swoich rówieśników. Następnie nauczyciel zadaje
pytanie klasie: Dlaczego Aicha czuje się obco wśród swoich? Jeden z uczniów zapisuje krótkie odpowiedzi na
tablicy.
3. Nauczyciel zadaje uczniom pytanie prosząc o szczerą odpowiedź. Jak wyglądał ich proces asymilacji w nowej
szkole (gimnazjum, liceum) i jakie wzorce najtrudniej było zaakceptować. Krótka dyskusja powinna zakończyć
lekcję.
PRACA DOMOWA
Przykładowe tematy pracy domowej:
1. Jak rozumiesz słowa mistrza kung-fu: Zanim ktoś nauczy się kung-fu musi nauczyć się być człowiekiem
pełnym pokory, odważnym, uczynnym. Uzasadnij swoją wypowiedź.
2. Matka Aichy powiedziała do niej: Teraz musisz myśleć o rodzinie i przyszłości brata. Wyobraź sobie, że
Twoi rodzice żądają od Ciebie wyrzeczenia się twoich marzeń czy pasji w imię dobra rodziny (ew.
rodzeństwa). Jak byś postąpił/a?
3. Wykonaj prezentację multimedialną na temat kung-fu.
Wszelkie prawa do materiałów dydaktycznych zastrzeżone dla Stowarzyszenia Nowe Horyzonty
8
ZAŁĄCZNIK 1
Wszelkie prawa do materiałów dydaktycznych zastrzeżone dla Stowarzyszenia Nowe Horyzonty
9
SCENARIUSZ LEKCJI WYCHOWAWCZEJ
Opracowały: Dominika Orłowska, Karolina Orłowska
CZAS

całkowity czas: ok. 100 minut (z możliwością wykorzystania tylko niektórych elementów scenariusza)
BLOK 1.
Celem ćwiczeń opisanych w tym bloku jest:
 zgłębianie tematyki różnic kulturowych;
 oddzielenie stereotypów na temat różnic kulturowych od faktów;
 konfrontacja własnych opinii z opiniami rówieśników.
Ćwiczenie – Skojarzenia
Czas: 10 min.
Nauczyciel dzieli uczniów na grupy. Każda grupa otrzymuje Kartę Pracy „Różnice”.
Zadaniem grup jest dopisanie skojarzeń związanych z hasłem „różnice kulturowe” do każdej z liter.
Materiały:
 karty pracy „Różnice” (zał. 2)
 długopisy
DYSKUSJA
Czas: 10 minut
Nauczyciel moderuje dyskusję na temat różnic kulturowych dotyczących kobiet i mężczyzn.
Uczniowie odpowiadają na pytania:
 Jakie znacie różnice dotyczące ról kobiety i mężczyzny w innych kulturach niż nasza?
 Ile z tych poglądów bazuje na waszych własnych doświadczeniach? Ile z nich bazuje na popularnych
opiniach?
Podsumowanie:
Wprowadzenie do zajęć jest czasem na refleksję nad tematyką filmu. Dzięki dyskusji uczniowie mają okazję podzielić
się przemyśleniami związanymi ze znanymi im różnicami kulturowymi oraz zweryfikować ich prawdziwość.
BLOK GŁÓWNY (65 MINUT)
Celem ćwiczeń opisanych tym bloku jest:
 analizowanie sytuacji,
 poszukiwanie oryginalnych, innowacyjnych rozwiązań w sytuacji trudnej,
 zbieranie argumentów,
 dokonywanie wyborów,
 wyrażanie własnego zdania.
Ćwiczenie – Technika 635
Czas: 40 minut
Co to jest technika 635?
Jest to odmiana klasycznej i znanej „burzy mózgów”. Głośne wypowiadanie swoich pomysłów, stosowane w „burzy
mózgów”, zostało zastąpione zapisywaniem ich na specjalnie przygotowanych arkuszach rozdanych poszczególnym
grupom.
Wszelkie prawa do materiałów dydaktycznych zastrzeżone dla Stowarzyszenia Nowe Horyzonty
10
Co oznaczają cyfry 635?
6 oznacza ilość minut w ostatniej rundzie
3 oznacza ilość pomysłów rozwiązania problemu w każdej rundzie
5 oznacza ilość rund
Zasady:




odroczone wartościowanie – rozwiązania oceniamy na samym końcu;
ilość rodzi jakość – im więcej pomysłów tym lepiej;
oryginalne pomysły – odchodzimy od schematycznego myślenia;
rozwijanie pomysłów innych - modyfikujemy, ulepszamy, wzbogacamy!
Problem:
Jak bohaterka filmu może osiągnąć swój cel i zrealizować marzenia, jednocześnie pozostając w zgodzie z rodziną
i tradycją, w której została wychowana?
Wskazówka dla nauczyciela:
Należy wyjaśnić uczniom, by nie podawali radykalnych rozwiązań, lecz szukali kompromisów, próbowali się utożsamić
z bohaterką i uwzględnić kontekst kulturowy.
ETAP I
Czas: 25 minut
Przebieg:
Nauczyciel dzieli uczniów na 5 grup. Każda grupa otrzymuje Kartę Pracy 635 z zapisanym problemem do rozwiązania.
Runda 1 – trwa 2 minuty. Uczniowie wykorzystują czas na wymyślenie i zapisanie 3 pomysłów na rozwiązanie
problemu. Po upływie czasu grupy podają sobie kartki zgodnie z ruchem wskazówek zegara.
Runda 2 – trwa 3 minuty. Uczniowie najpierw czytają zapisane już pomysły poprzedniej grupy, a następnie podają
3 kolejne własne propozycje rozwiązań. Grupa może wymyślić zupełnie nowe rozwiązania, bądź zmodyfikować
zapisane na tej kartce pomysły poprzedniej grupy. Nie wolno powielać własnych ani cudzych pomysłów. Po upływie
czasu grupy podają sobie kartki zgodnie z ruchem wskazówek zegara.
Runda 3 – trwa 4 minuty. Uczniowie najpierw czytają wszystkie zapisane przez poprzednie grupy pomysły,
a następnie podają 3 kolejne własne propozycje rozwiązań. Grupa może wymyślić zupełnie nowe rozwiązania, bądź
zmodyfikować zapisane na tej kartce pomysły poprzedniej grupy. Nie wolno powielać własnych ani cudzych
pomysłów. Po upływie czasu grupy podają sobie kartki zgodnie z ruchem wskazówek zegara.
Runda 4 – trwa 5 minut. Uczniowie najpierw czytają wszystkie zapisane przez poprzednie grupy pomysły, a następnie
podają 3 kolejne własne propozycje rozwiązań. Grupa może wymyślić zupełnie nowe rozwiązania, bądź zmodyfikować
zapisane na tej kartce pomysły poprzedniej grupy. Nie wolno powielać własnych ani cudzych pomysłów. Po upływie
czasu grupy podają sobie kartki zgodnie z ruchem wskazówek zegara.
Runda 5 – trwa 6 minut. Uczniowie najpierw czytają wszystkie zapisane przez poprzednie grupy pomysły, a następnie
podają 3 kolejne własne propozycje rozwiązań. Grupa może wymyślić zupełnie nowe rozwiązania, bądź zmodyfikować
zapisane na tej kartce pomysły poprzedniej grupy. Nie wolno powielać własnych ani cudzych pomysłów. Po upływie
czasu grupy podają sobie kartki zgodnie z ruchem wskazówek zegara. Każda grupa kończy ćwiczenie z kartką, którą
miała na samym początku.
ETAP II
Czas: 10 minut
Po zakończeniu ostatniej rundy grupy ostatni raz czytają wszystkie zapisane na kartkach pomysły. Ich zadaniem jest
wybranie najlepszego pomysłu z danej kartki. Powinno to być takie rozwiązanie, które da się wcielić w życie (a nie
abstrakcyjne), a zarazem jest oryginalne, ciekawe, innowacyjne.
ETAP III
Czas: 5 minut
Każda grupa kolejno odczytuje na forum klasy wszystkie pomysły ze swojej kartki, na końcu podając to rozwiązanie,
które zostało uznane za najlepsze.
Wszelkie prawa do materiałów dydaktycznych zastrzeżone dla Stowarzyszenia Nowe Horyzonty
11
Materiały:
 Karty Pracy 635 (zał. 3)
 Długopisy
Podsumowanie:
Wykorzystanie techniki 635 ma na celu skupienie uwagi uczniów na poszukiwaniu rozwiązania problemu.
Zapisywanie wszystkich pomysłów porządkuje tok myślowy i pozwala wybrać optymalne rozwiązanie. Zapoznawanie
się z pomysłami innych osób jest inspiracją i poszerza horyzonty myślowe.
Ćwiczenie – Analiza SWOT
Czas: 25 minut
Co to jest analiza SWOT?
SWOT – służy do porządkowania informacji.
Technika analityczna SWOT polega na posegregowaniu posiadanych informacji o danej sprawie na cztery grupy
(cztery kategorie czynników):
S (Strengths) – mocne strony: wszystko to, co stanowi atut, przewagę, zaletę analizowanego rozwiązania,
W (Weaknesses) – słabe strony: wszystko to, co stanowi słabość, barierę, wadę analizowanego rozwiązania,
O (Opportunities) – szanse: prognozy pozytywnych skutków wprowadzenia w życie danego rozwiązania,
T (Threats) – zagrożenia: prognozy negatywnych skutków wprowadzenia w życie danego rozwiązania.
ETAP I
Nauczyciel tworzy na tablicy, flipcharcie lub arkuszach pakowego papieru 5 tabel (wg wzoru w załączniku – Karta
Pracy SWOT).
Nad tabelami należy zapisać rozwiązania wybrane przez grupy uczniów.
Wskazówka dla nauczyciela:
Rozwiązania podane przez uczniów powinny być zapisane w formie równoważników zdań, w możliwe najkrótszej
i uproszczonej formie.
Tabele można przygotować przed zajęciami.
ETAP II
Nauczyciel pełni funkcję moderatora. Uczniowie na forum klasy po kolei analizują 5 wybranych rozwiązania,
nauczyciel zapisuje w odpowiednich rubrykach uwagi uczniów.
ETAP III
Nauczyciel odczytuje po kolei wszystkie zapisane informacje dotyczące analizowanych rozwiązań.
Ćwiczenie może zakończyć się głosowaniem na najlepszy pomysł.
Materiały:
 Karta Pracy Analiza SWOT (zał. 1)
 Szary papier lub flipchart
 Marker
Podsumowanie:
Celem użycia analizy jest zebranie i uporządkowanie informacji na dany temat. Stanowi to ułatwienie przy
podejmowaniu decyzji lub dokonywaniu wyborów. Jest to technika uniwersalna, którą można wykorzystywać
w różnych dziedzinach życia.
ZAKOŃCZENIE (10 minut)
Prezentacja
(prezentacja jest do pobrania na stronie www.edukacja.nowehoryzonty.pl w zakładce Dla nauczycieli, login:
edukacja09, hasło: edukacja09)
Nauczyciel przedstawia prezentację zawierającą definicje pojęć dotyczących zjawisk związanych z tematyką filmu.
Po zapoznaniu się z prezentacją uczniowie podają występujące w filmie przykłady omówionych zjawisk.
Wszelkie prawa do materiałów dydaktycznych zastrzeżone dla Stowarzyszenia Nowe Horyzonty
12
Zał. 1, karta pracy „Analiza SWOT”
MOCNE STRONY
SŁABE STRONY
SZANSE MOZLIWOŚCI
ZGROŻENIA
Wszelkie prawa do materiałów dydaktycznych zastrzeżone dla Stowarzyszenia Nowe Horyzonty
13
Zał. 2, karta pracy „Różnice”
RÓŻNICE-
KULTUROWE-
Wszelkie prawa do materiałów dydaktycznych zastrzeżone dla Stowarzyszenia Nowe Horyzonty
14
Zał. 3, karta pracy 635
Grupa 1
PROBLEM: Jak bohaterka filmu może osiągnąć swój cel i zrealizować marzenia, jednocześnie pozostając w zgodzie z
rodziną i tradycją, w której została wychowana?
1.
2.
3.
1.
2.
3.
1.
2.
3.
1.
2.
3.
1.
2.
3.
Grupa 2
PROBLEM: Jak bohaterka filmu może osiągnąć swój cel i zrealizować marzenia, jednocześnie pozostając w zgodzie z
rodziną i tradycją, w której została wychowana?
1.
2.
3.
1.
2.
3.
1.
2.
3.
1.
2.
3.
1.
Wszelkie prawa do materiałów dydaktycznych zastrzeżone dla Stowarzyszenia Nowe Horyzonty
15
2.
3.
Grupa 3
PROBLEM: Jak bohaterka filmu może osiągnąć swój cel i zrealizować marzenia, jednocześnie pozostając w zgodzie z
rodziną i tradycją, w której została wychowana?
1.
2.
3.
1.
2.
3.
1.
2.
3.
1.
2.
3.
1.
2.
3.
Grupa 4
PROBLEM: Jak bohaterka filmu może osiągnąć swój cel i zrealizować marzenia, jednocześnie pozostając w zgodzie z
rodziną i tradycją, w której została wychowana?
1.
2.
3.
1.
2.
3.
1.
2.
3.
Wszelkie prawa do materiałów dydaktycznych zastrzeżone dla Stowarzyszenia Nowe Horyzonty
16
1.
2.
3.
1.
2.
3.
Grupa 5
PROBLEM: Jak bohaterka filmu może osiągnąć swój cel i zrealizować marzenia, jednocześnie pozostając w zgodzie z
rodziną i tradycją, w której została wychowana?
1.
2.
3.
1.
2.
3.
1.
2.
3.
1.
2.
3.
1.
2.
3.
Wszelkie prawa do materiałów dydaktycznych zastrzeżone dla Stowarzyszenia Nowe Horyzonty
17