Uwagi_PIIT_MegaUstawa_Dyrektywa kosztowa_29.07.2015

UWAGI
Polskiej Izby Informatyki i Telekomunikacji [PIIT]
DO ZAŁOŻEŃ USTAWY O ZMIANIE USTAWY Z DNIA 7 MAJA 2010 R.
O WSPIERANIU ROZWOJU USŁUG I SIECI TELEKOMUNIKACYJNYCH
ORAZ NIEKTÓRYCH INNYCH USTAW (PROJEKT Z DNIA 3 LIPCA 2015 r.)
Polska Izba Informatyki i Telekomunikacji [PIIT] z uznaniem przyjmuje podjęcie działań
legislacyjnych mających na celu zmianę otoczenia prawnego w sposób zmierzający do
stworzenia warunków dla sprawniejszej, szybszej i bardziej racjonalnej kosztowo budowy sieci
szerokopasmowych.
Z uznaniem należy odnotować, że zakres przedstawionych założeń wydaje się zmierzać do
kompleksowego ujęcia kwestii istotnych z punktu widzenia procesu inwestycyjnego budowy
sieci szerokopasmowych, a projektowane regulacje uwzględniają również bariery inwestycyjne
wynikające ze specyficznych krajowych uwarunkowań. Takie podejście zasługuje na poparcie
zważywszy, że jedynie całościowe – systemowe rozwiązania nakierowane na znoszenie
zidentyfikowanych przeszkód inwestycyjnych dają możliwość realizacji rzeczywistych celów
dyrektywy oraz realnego postępu w zakresie upowszechnienia dostępu obywateli do szybkiego
Internetu.
Jednocześnie PIIT przedstawia następujące uwagi szczegółowe do konsultowanych obecnie
założeń ustawy.
I. Uwagi szczegółowe
1. Str. 8 i 9 – „podziemna infrastruktura telekomunikacyjna”
Założenia
przewidują
wprowadzenie
pojęcia
„podziemnej
infrastruktury
telekomunikacyjnej” i dla takiej infrastruktury definiuje się „punkt dostępu do sieci”.
Należy zauważyć, że dyrektywa 2014/61/UE nie posługuje się pojęciem podziemnej
infrastruktury telekomunikacyjnej.
2. W trakcie opracowania konkretnych przepisów należy mieć na uwadze, że niektóre
elementy infrastruktury telekomunikacyjnej (również stacjonarnej) nie są umieszczone
pod ziemią – są to choćby linie napowietrzne, szafki, kontenery itd. str. 9 – dostęp do
infrastruktury technicznej
Niezależnie od kwestii dostępu do infrastruktury technicznej podmiotów użyteczności
publicznej niezwykle istotny dla ostatecznego dostarczania usług szerokopasmowych jest
dostęp infrastruktury telekomunikacyjnej i powierzchni w budynku użytkownika.
Zarządzanie tą infrastrukturą i powierzchnią w budynkach przejmowane jest bardzo często
przez firmy reprezentujące właścicieli budynków i jednocześnie będące operatorami
świadczącymi usługi w tych budynkach. Firmy te nie odmawiają, co prawda dostępu do
budynku, ale często narzucają wysokie opłaty za wykorzystanie powierzchni i
infrastruktury w budynku, które to opłaty powodują nieopłacalność inwestycji.
Postępowanie przed Prezesem UKE w takich przypadkach jest zawsze skomplikowane,
uciążliwe i trwa zbyt długo – nie niwelując w ten sposób zakłócenia konkurencji. Także
proponowana w Założeniach procedura – pomimo tego, że może znacząco uprościć ten
proces – zakłada dość długi czas osiągania konsensusu.
PIIT: Uwagi do Megaustawy (Dyrektywa Kosztowa), 2015-07-29
1
Zdaniem PIIT potrzebna jest jasna regulacja w zakresie szybkiego określania maksymalnych
opłat dotyczących dostępu do budynków – być może w formie delegacji do wydania
rozporządzenia. Regulacja taka mogłaby wskazywać maksymalne stawki opłat za 1 mb
łącza miedzianego (dwie pary UTP) lub światłowodowego (para włókien) oraz graniczne
warunki kolokacji w budynku. Już samo określenie maksymalnych opłat może
spowodować zmniejszenie liczby sporów, gdyż obecnie problemem jest nieświadomość
podmiotów udostępniających infrastrukturę techniczną w zakresie możliwości ustalania
warunków przez organ regulacyjny. Wskazanie ograniczeń bezpośrednio w rozporządzeniu,
z konkretnymi wartościami maksymalnych kosztów, jasno wskaże na intencje
Ustawodawcy i możliwości regulatora kontrolowania zakłóceń konkurencji w tym zakresie.
3. Str. 8 pkt 4 „szybka sieć telekomunikacyjna”
Przeważająca część operatorów zrzeszona w PIIT zgłasza zastrzeżenia dotyczące przyjęcia
szybkości 30 Mb/s, jako wartości granicznej. Ich zdaniem graniczna wielkość 30 Mb/s nie
ma uzasadnienia, ani w wymaganiach usługowych, ani nie jest granicą technologiczną i
należy przyjąć ją, jako wartość zalecaną. Jednocześnie wskazują, że definicja szybkiej sieci
telekomunikacyjnej powinna bazować na dotychczasowej praktyce ofert na rynku
masowym, a próby narzucenia wymagań właściwych dla usług B2B (np. symetria łącza,
gwarancja dostępnej przepływności itd.), mogą powodować wzrost nakładów i kosztów
przy budowie i eksploatacji sieci, prowadząc do ograniczenia jej dostępności w
szczególności na terenach o niskim zaludnieniu.
Jednocześnie Izba ma na uwadze, że definicja „szybkiej sieci łączności elektroniczne” jest
zawarta wprost w implementowanej dyrektywie (art. 2 pkt 3):„3) „szybka sieć łączności
elektronicznej” oznacza dowolną sieć telekomunikacyjną zdolną do dostarczania usług
dostępu szerokopasmowego o prędkości, co najmniej 30 Mb/s”.
Należy jednak zwrócić uwagę na bardzo ważny i często pomijany w dyskusji aspekt tj.
rozumienia przytaczanych pojęć „usługi dostępu” i „prędkości 30 Mb/s” – Izba zwraca
uwagę, że nie można ich odczytywać, jako gwarancja przepływności strumienia danych w
każdym czasie dla usług internetowych, z których korzysta użytkownik końcowy.
4. Str. 10 pkt a – elementy szybkiej sieci telekomunikacyjnej
Regulacje dla budowy i eksploatacji sieci telekomunikacyjnych nie powinny być
ograniczone do infrastruktury technicznej wykorzystywanej do świadczenia usług szybkiej
łączności elektronicznej, a powinny dotyczyć wszelkiej infrastruktury telekomunikacyjnej.
Przykładowo infrastruktura dla łączności M2M może być bardzo istotna dla rozwoju
społeczeństwa informacyjnego, a nie musi wymagać parametrów szybkiej łączności.
5. Str. 10 i 11 – odmowa dostępu do infrastruktury technicznej
Założenia przewidują, że „Odmowa dostępu powinna zostać przedstawiona w postaci
pisemnej oraz powinna być należycie uzasadniona, w szczególności poprzez ekspertyzę
sporządzoną przez osobę posiadającą odpowiednie uprawnienia w danej specjalności.”
W ocenie PIIT wymaganie, aby w każdym przypadku była sporządzana ekspertyza jest
nadmiarowe i może powodować niepotrzebne obciążenia finansowe. Ponadto obowiązek
sporządzania ekspertyzy może być wykorzystany, jako narzędzie działań złośliwych: zalanie
operatora wnioskami nieuzasadnionymi w sposób rzeczywisty narazi tego operatora na
ogromne koszty każdorazowego sporządzania ekspertyzy.
Wydaje się, że wystarczające byłoby, jeżeli ekspertyza będzie wykonana wtedy, gdy takiej
ekspertyzy zażąda podmiot starający się o dostęp. Ekspertyza powinna być wykonana w
PIIT: Uwagi do Megaustawy (Dyrektywa Kosztowa), 2015-07-29
2
ciągu 1 miesiąca, a podmiot odmawiający dostępu powinien być zobowiązany do
umożliwienia ekspertowi do wykonania takiej ekspertyzy. Odmowa lub utrudnianie
dostępu ekspertowi powinno być zagrożone karą. Wydaje się, że podmiot żądający
powinien mieć prawo do wskazania niezależnego eksperta (np. lista ekspertów byłaby
dostępna w UKE, który będzie rozstrzygał tego rodzaju spory).
Ekspertyza powinna uwzględniać realistyczne plany odmawiającego. Jeżeli sentencja
ekspertyzy nie potwierdza podstaw odmowy, to powinna ona jednoznacznie wskazywać
zgodny z normami technicznymi i sztuką inżynierską sposób realizacji dostępu. W
przypadku zastrzeżeń, co do ekspertyzy ze strony omawiającego może być ona wysłany do
weryfikacji przez dwóch ekspertów wybranych losowo, jeżeli obydwaj zakwestionują
pierwotną ekspertyzę to jest ona nieważna. Koszt ekspertyzy i weryfikacji ponosi
zamawiający w przypadku potwierdzenia zasadności odmowy, a odmawiający w
przypadku odrzucenia przez ekspertyzy prawa do odmowy.
6. Str. 11 – rozstrzyganie sporów o dostęp do infrastruktury technicznej
W ramach przepisów dotyczących rozstrzygania przez Prezesa UKE sporów o dostęp do
infrastruktury technicznej należy wskazać maksymalny termin (np. 2 miesiące), w którym
takie rozstrzygnięcie powinno zostać dokonane.
Ponadto w założeniach stwierdzono: „Do wniosku o rozstrzygnięcie sporu w zakresie
dostępu do infrastruktury technicznej powinna zostać również dołączona odmowa
dostępu”.
Warto zauważyć, że nie w każdym przypadku strona będzie dysponowała odmową
dostępu. Należałoby uwzględnić przypadki, gdy dany podmiot w ogóle nie przystąpi do
negocjacji lub będzie je przedłużał i potraktować je w taki sam sposób jak odmowę
(analogicznie do regulacji w Pt).
Wydaje się również celowe doprecyzowanie zasad ustalania opłat za dostęp do
infrastruktury, tak aby ustalone stawki rzeczywiście wspierały budowę sieci
szerokopasmowych.
7. Str. 12 – pojęcie „współkorzystanie”
W założeniach przyjęto, że „projektowana ustawa zakłada również wykreślenie pojęcia
„współkorzystanie” z art. 17-26 Ustawy.”
Tymczasem już w następnym akapicie i na kolejnych stronach założeń sformułowanie
„współkorzystanie” jest wielokrotnie używane. Rodzi to wątpliwości, co do intencji i
znaczenia tego zestawienia.
8. Str. 13 – oferta ramowa beneficjentów pomocy publicznej
Na str. 13 założeń stwierdzono:
„Podmiot, który wykorzystał środki publiczne w ww. sposób, a w decyzji Komisji
Europejskiej lub w innym akcie w sprawie pomocy publicznej dla projektów budowy sieci
szerokopasmowych został przewidziany obowiązek uzyskania pozytywnej opinii Prezesa
UKE
w
zakresie
warunków
zapewnienia
współkorzystania
lub
dostępu
telekomunikacyjnego, będzie zobowiązany do przedłożenia projektu tych warunków
wykonania
obowiązku
zagwarantowania
współkorzystania
lub
dostępu
telekomunikacyjnego do infrastruktury telekomunikacyjnej lub projektu zmiany tych
warunków Prezesowi UKE, w terminie, co najmniej 120 dni przed planowanym terminem
wprowadzenia ich w życie.”
PIIT: Uwagi do Megaustawy (Dyrektywa Kosztowa), 2015-07-29
3
Nie jest jasne, co będzie rozumiane przez „inny akt” – czy chodzi o akt prawny (np.
rozporządzenie), czy wystarczy, aby była to umowa zawierana pomiędzy beneficjentem i
organem przyznającym pomoc. W ocenie PIIT również taka umowa powinna
zobowiązywać do przedstawiania wskazanej wyżej oferty ramowej.
Jednocześnie uważamy, że co do zasady wymagane powinno być opublikowanie oferty
ramowej na swojej stronie internetowej, a tylko w sytuacjach wyjątkowych Prezes UKE
zgłaszałby ewentualny sprzeciw.
Z kolei w odniesieniu do 120-dniowego terminu, w ocenie PIIT powinien on dotyczyć tylko
zmian istotnych np. wdrożenia nowych usług hurtowych.
9. Str. 14 i 15 – korzystanie z punktu dostępu
Popieramy rozszerzenie listy podmiotów zobowiązanych do udostępnienia „miejsca w
budynku, w którym zbiegają się kable lub przewody telekomunikacyjne, doprowadzone do
lokalu w tym budynku lub infrastruktury technicznej w budynku” (po zmianie obowiązek
taki będzie dotyczył także między innymi najemcę).
W celu skutecznego funkcjonowania tego przepisu należy przewidzieć sankcje za
niewypełnienie tego obowiązku.
10. Str. 14 – termin rozstrzygnięcia sporu
Na str. 14 założeń stwierdzono:
„Ponadto, skróceniu ulegnie także termin na wydanie decyzji przez Prezesa UKE
rozstrzygającej spory w sprawie dostępu do nieruchomości, w tym do budynku, w celu
zapewnienia telekomunikacji z 90 do 60 dni, co jest wymagane przez art. 9 ust. 3 dyrektywy
2014/61/UE”.
Należy zauważyć, że wskazany skrócony termin na wydanie decyzji nadal pozostaje
terminem instrukcyjnym. W ocenie PIIT, należy przewidzieć, że termin ten może być
przedłużony tylko 1 raz, na termin nie dłuższy niż 60 dni.
Dodatkowo należy przewidzieć możliwość wydania decyzji tymczasowej w sytuacji, w
której zagrożony jest interes abonenta. Decyzja taka nie musiałaby zawierać uzasadnienia i
mogłaby obowiązywać do czasu wydania decyzji właściwej.
11. Str. 14 –zmiana warunków dostępu (umowy)
Założenia przewidują, że Prezes UKE może zmienić warunki umowy w przypadku zmiany
zapotrzebowania na usługi lub warunków rynkowych. W ocenie PIIT zmiana takich
warunków powinna być możliwa również w innych przypadkach. Można przyjąć, że jest
uzasadnione, jako sprzyjające szybszemu rozwojowi sieci szerokopasmowych takie
podejście operatora, zgodnie, z którym zgadza się na relatywnie niekorzystne warunki
dostępu, aby dalej sprawnie prowadzić inwestycję. Sprawa dot. ewentualnej zmiany
warunków mogłaby się w takich przypadkach toczyć równolegle, a w tym czasie operator
miałby zapewniony dostęp do infrastruktury, a abonenci do usług.
12. Str. 15 – art. 139 Pt
W założeniach stwierdzono:
„Projektowana ustawa zakłada również zmianę w art. 139 Pt, która ma na celu
dostosowanie tego przepisu do art. 9 ust. 3 dyrektywy 2014/61/UE. Planowana zmiana
polegać będzie na umożliwieniu zwrócenia się do Prezesa UKE o rozstrzygnięcie sporu
między przedsiębiorcami telekomunikacyjnymi w sprawie zapewnienia dostępu do
PIIT: Uwagi do Megaustawy (Dyrektywa Kosztowa), 2015-07-29
4
nieruchomości, w tym do budynku lub infrastruktury telekomunikacyjnej, jeżeli nie zawarto
umowy o dostępie w terminie 60 dni oraz rozstrzygnięcia sporu również w terminie 60 dni
od dnia złożenia wniosku do Prezesa UKE.”
W ocenie PIIT samo skrócenie terminu może okazać się niewystarczające dla faktycznego
wykorzystania tego przepisu na szerszą skalę, a więc do zmiany w stosunku do sytuacji
obecnej. Warto rozważyć zastosowanie mechanizmu decyzji tymczasowych a także
przyjęcie rozwiązania, które sprawi, że wskazany termin nie będzie miał charakteru jedynie
instrukcyjnego.
W ocenie PIIT właściwa realizacja dyrektywy 2014/61/UE wymaga, aby w zakresie
terminów określonych dla działania organów (przynajmniej w Megaustawie i w
postępowaniach z art. 139 Pt, a także proponowanych w Założeniach) wyłączyć wynikające
z Kodeksu postępowania administracyjnego (Kpa) uprawnienie organu do wielokrotnego
przedłużenia postępowania.
W tym miejscu należy zwrócić uwagę na niskie w praktyce efekty stosowania art. 139 Pt
podczas kilkuletniego okresu jego obowiązywania. Jedną z zaobserwowanych przyczyn są
konsekwencje trudności w jednoznacznej identyfikacji formalnego właściciela elementów
instalacji wewnątrzbudynkowej, w szczególności jej ostatniego odcinka. Wdaje się, że
kwestia ta wymaga doprecyzowania w trakcie dalszych prac legislacyjnych.
W tym kontekście również, z punktu widzenia efektywnego wykorzystania istniejącej
infrastruktury
telekomunikacyjnej
i
ciągłości
świadczenia
usług
dostępu
szerokopasmowego istotne staje się uregulowanie procesu przejścia abonenta od
aktualnego dostawcy do innego. Brak takich rozwiązań powoduje, że abonent może zostać
pozbawiony ciągłości świadczenia usługi telekomunikacyjnej. Rozwiązania w zakresie
usługi dostępu szerokopasmowego mogą być wzorowane na usłudze przenośności
numerów.
13. Str. 16 – Dostęp do informacji o infrastrukturze technicznej
Zdaniem PIIT słuszne jest przyjęcie, że pojedynczy punkt informacyjny, o którym, mowa w
art. 4 ust. 3 dyrektywy 2014/61/UE będzie prowadzony przez Prezesa UKE, a minister
właściwy ds. łączności pełnić rolę lidera.
Uważamy jednak, że w założeniach niedocenione zostało znaczenie sektora energii
elektrycznej, a co za tym idzie Prezesa URE. Należy pamiętać, że z Prezesem URE są
uzgadniane plany inwestycyjne tej branży. Plan inwestycyjny w branży energetycznej
sporządza się z wyprzedzeniem, co najmniej 3 lat. Jeśli więc informacje o planach
przekazywane do punktu informacyjnego mają być miarodajne, to niezbędna jest
współpraca Prezesów UKE i URE oraz ministerstwa właściwego ds. energetyki - dzisiaj
Ministerstwa Gospodarki.
14. Str. 17 – Punkt Informacyjny ds. Telekomunikacji
Zdaniem PIIT, pośród zakresu dostępnych informacji należałoby wyraźnie wskazać
informacje o infrastrukturze, która powstała w ramach poprzedniej i aktualnej (2014-2020)
perspektywy finansowej oraz o wszystkich beneficjentach środków publicznych i ich
obowiązkach w zakresie dostępu hurtowego, w tym o przebiegu sieci.
Ponadto jest sprawą istotną, aby obowiązek informowania o inwestycjach precyzował
termin przekazania informacji o planowanych inwestycjach – tak, aby operator sieci
szerokopasmowej miał czas na uwzględnienie tych prac w swoich planach.
PIIT: Uwagi do Megaustawy (Dyrektywa Kosztowa), 2015-07-29
5
Ponadto PIIT zwraca uwagę na potrzebę zapewnienia odpowiedniego stopnia ochrony
danych przekazywanych przez przedsiębiorców, zwłaszcza telekomunikacyjnych. Z założenia
dane te mają być upublicznione, a zatem zakres i forma udostępnienia tych danych musi
uwzględniać kwestie ochrony bezpieczeństwa sieci i pozycji konkurencyjnej operatorów.
Warto również w założeniach wyraźnie wskazać, że to Prezes UKE zasila Punkt
Informacyjny ds. Telekomunikacji danymi, które przedsiębiorcy przekazują Prezesowi UKE
(chodzi unikniecie sytuacji, w której operatorzy przekazują dwukrotnie te same dane – być
może w różnych formatach).
15. Str. 18 – delegacja do wydania rozporządzenia dot. Punktu Informacyjnego ds.
Telekomunikacji
W założeniach przewidziano delegację dla ministra właściwego ds. łączności do wydania
rozporządzenia określającego szczegółowy zakres i sposób prezentowania informacji
gromadzonych w bazie danych Punktu Informacyjnego ds. Telekomunikacji, przy czym
byłaby to delegacja fakultatywna.
Wydaje się, że ze względu na wagę sprawy (wskazano m.in. przesłanki obronności i
bezpieczeństwa państwa) rozporządzenie takie powinno być wydane obligatoryjnie.
16. Str. 18 oraz 36 (aktualizacja danych) – częstotliwość przekazywania danych do Punktu
informacyjnego ds. Telekomunikacji
Obowiązek przekazywania do Punktu informacyjnego ds. Telekomunikacji danych
udostępnionych na wniosek a nieujętych jeszcze w Punkcie informacyjnym (będzie
dotyczyć głównie infrastruktury nowo wybudowanej) rodzi ryzyko nadmiernego
obciążenia przedsiębiorcy telekomunikacyjnego ciągłym raportowaniem. Wydaje się, że
wystarczy, jeśli informacje o nowej infrastrukturze będą przekazywane w cyklach rocznych.
17. Str. 19 – opłata za udostępnienie dokumentów dotyczących infrastruktury
Zgodnie z założeniami udostępnienie dokumentów dotyczących infrastruktury technicznej,
utrwalonych na innych niż elektroniczne nośnikach danych będzie odpłatne.
W ocenie PIIT, przyjęcie założenia o takiej odpłatności jest sprzeczne z celem ustawy i
dyrektywy 2014/61/UE, a nawet z samym jej tytułem („dyrektywa w sprawie środków
mających na celu zmniejszenie kosztów realizacji szybkich sieci łączności elektronicznej”).
Jeżeli już opłata taka miałaby pozostać, to powinna zostać zunifikowana w skali kraju,
ponieważ dotychczasowe doświadczenia (np. opłaty za zajęcie pasa drogowego) wskazują,
że pozostawienie zbyt dużej dowolności w lokalnym ustalaniu opłat prowadzi do
wypaczenia intencji Ustawodawcy.
18. Str. 19 – bezpośredni wniosek o informację o infrastrukturze technicznej
Zdaniem PIIT należy wprowadzić zapisy chroniące operatorów przez zasypaniem przez
wnioski będące rezultatem nieumiejętności korzystania z Punktu Informacyjnego ds.
Telekomunikacji. Chodzi o sytuację, gdy informacja znajduje się w Punkcie, ale dany
podmiot nie umiał jej odnaleźć, więc zwraca się do przedsiębiorcy z wnioskiem o
informację. W takim przypadku powinna być możliwość odpowiedzi, że dane są w Punkcie
Informacyjnym ds. Telekomunikacji –
bez potrzeby przygotowania obszernych
wnioskowanych informacji (co skutkowałoby niezasadnym obciążeniem dla operatorów).
19. Str. 19 – poufność informacji
W założeniach stwierdzono:
PIIT: Uwagi do Megaustawy (Dyrektywa Kosztowa), 2015-07-29
6
„Projektowana ustawa nakładać będzie na przedsiębiorcę telekomunikacyjnego, który
uzyskał dostęp do informacji, o których mowa wyżej, obowiązek zachowania w poufności
tych informacji, a także powzięcia stosownych środków zapobiegających ich ujawnieniu.
Udostępnione informacje mogą zostać wykorzystane wyłącznie w celu dostępu do
infrastruktury technicznej, koordynacji robót budowlanych, przygotowania lub realizacji
inwestycji dotyczących infrastruktury telekomunikacyjnej.”
W ocenie PIIT należy przewidzieć sankcje za niezachowanie poufności wobec otrzymanych
informacji – w przeciwnym razie będzie to przepis martwy.Ponadto, w naszej ocenie
wydanie informacji przez starostów bądź prezydentów miast na prawach powiatu, które
mają służyć do zapewnienia dostępu do infrastruktury technicznej, koordynacji robót
budowlanych, przygotowania bądź realizacji inwestycji dotyczących infrastruktury
telekomunikacyjnej powinny być wydawane osobom posiadającym uprawnienia do
projektowania w telekomunikacji. Takie zastrzeżenie zagwarantuje przechowywanie takich
informacji w poufności a wysokie standardy pracy charakterystyczne dla tej grupy
zawodowej nie będą powodować ryzyka ujawnienia takich informacji.
20. Str. 19 – odmowa udostępnienia informacji
W założeniach przyjęto, że podmiot zobowiązany do udzielenia informacji będzie mógł
odmówić jej udzielenia lub przeprowadzenia inspekcji ze względu na takie okoliczności jak:
bezpieczeństwo i integralność sieci technicznej, zdrowie publiczne, obronność,
bezpieczeństwo państwa lub bezpieczeństwo i porządek publiczny.
Zdaniem PIIT należy rozważyć uzupełnienie powyżej wskazanych przesłanek o przypadek,
gdy informacje stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa mającą wpływ na konkurencyjność
rynkowa.
21. Str. 20 i następne – koordynacja robót budowlanych
W zakresie planowanych przepisów dotyczących koordynacji robót budowlanych wydaje
się właściwe wprowadzenie przepisów umożliwiających zarządom dróg łączne
rozstrzyganie wniosków przedsiębiorców telekomunikacyjnych o wydanie decyzji
lokalizacyjnej (z art. 39 ust. 3 ustawy o drogach publicznych), złożonych w tym samym
czasie i dotyczących tego samego pasa drogowego. Dodatkowo PIIT proponuje
wprowadzenie przepisów kolizyjnych w ramach, których zarządca drogi rozpatrujący różne
wnioski przedsiębiorców bądź osób fizycznych o zajęcie pasa drogowego celem
umieszczenia urządzeń zobowiązany byłby uwzględniać w pierwszej kolejności wnioski
przedsiębiorców telekomunikacyjnych budujących infrastrukturę telekomunikacyjną.
Ponadto nie jest jasne, czy ustawa będzie jednoznacznie ustalała, kto będzie inwestorem
zobowiązanym
do
koordynacji
w
sytuacji,
kiedy
dwóch
przedsiębiorców
telekomunikacyjnych planuje w tym samym rejonie inwestycje o podobnych charakterze i
zakresie – co będzie przesądzało o tym, że jeden z nich będzie musiał koordynować 2
inwestycje.
Zdaniem PIIT w projekcie ustawy ta kwestia powinna zostać rozstrzygnięta.
Dodatkowo należy podkreślić, że w praktyce efektywne wykorzystanie infrastruktury
technicznej do celów telekomunikacji napotyka bariery wynikające z realizacji inwestycji
przez podmioty użyteczności publicznej w trybie zamówień publicznych. Przyczyną jest
brak regulacji dotyczących obowiązku uwzględniania potrzeb telekomunikacji w procesie
zamówień udzielanych w tym trybie. W tej chwili wyłącznie od dobrej woli tego podmiotu
(np. operatora sieci elektroenergetycznej) zależy, czy w procesie inwestycyjnym
(modernizacyjnym) swojej sieci uwzględni potencjalne potrzeby telekomunikacji. A nawet,
PIIT: Uwagi do Megaustawy (Dyrektywa Kosztowa), 2015-07-29
7
jeśli w zamówieniu będą uwzględnione cele telekomunikacyjne, to operator
telekomunikacyjny nie jest dopuszczany do składu komisji przetargowej. Jak pokazują
doświadczenia, zdecydowanie komplikuje to całość procesu, nie pozwala operatorowi
telekomunikacyjnemu w odpowiednim czasie dokonać korekt propozycji wykonawcy i jej
wyceny, co finalnie przekłada się na opłacalność inwestycji. Dlatego też raz jeszcze
podkreślamy istotę tych regulacji, które powinny znaleźć swoje odzwierciedlenia w
propozycjach nowelizacji Megaustawy.
22. Str. 24 – rozstrzyganie sporów przez ministra
W założeniach przyjęto, że: „Spory pomiędzy inwestorem a podmiotem, który złożył
uzasadniony wniosek o zawarcie umowy o koordynacji robót budowlanych będą
rozstrzygane przez ministra właściwego do spraw budownictwa, w porozumieniu z
ministrem właściwym do spraw łączności”.
Powyższa propozycja rodzi wątpliwości,
konstytucyjnych kompetencji ministrów.
czy
rozstrzyganie
sporów
należy
do
23. Str. 27 – zmiana opinii Prezesa UOKiK
W Założeniach przewidziano możliwość zmiany przez Prezesa UOKiK – z urzędu – wydanej
przez siebie opinii. Zdaniem PIIT, jest to rozwiązanie niosące bardzo duże ryzyko dla
inwestorów i podważające samą ideę tej opinii, jako instytucji mającej zmniejszyć
niepewność podmiotów korzystających z pomocy publicznej.
24. Str. 29 – kara w wysokości 3%
Założenia przewidują karę w wysokości do 3% przychodu za niewłaściwe wykonywanie
obowiązków związanych z koordynacją robót.
W ocenie PIIT proponowany próg 3% przychodu jest za wysoki i niewspółmierny do
naruszenie i jego skutków.
25. Str. 29 i 31– zezwolenie zintegrowane
Założenia przewidują tryb szczególny tzw. zezwolenie zintegrowane dla budowy wolno
stojących kabin telefonicznych, szaf i słupków telekomunikacyjnych i kanalizacji kablowej.
Na str. 31 założeń stwierdza się:
„Starosta zostanie zobowiązany do wydania odmownej decyzji w sprawie zezwolenia
zintegrowanego w przypadku: gdy wniosek będzie dotyczyć budowy lub wykonywania
robót budowlanych innych niż budowa wolno stojących kabin telefonicznych, szaf i słupków
telefonicznych i kanalizacji kablowej,”
W założeniach nie wyjaśniono, dlaczego nie przewiduje się możliwości prowadzenia w
ramach zezwolenia zintegrowanego innych robót niż budowa (chociażby przebudowy lub
remontu tych obiektów).
W ocenie PIIT należy rozszerzyć zakres inwestycji możliwych do realizacji na podstawie
zezwolenia zintegrowanego – zezwolenie powinno obejmować wszystkie rodzaje
inwestycji w infrastrukturę telekomunikacyjną niewymagające pozwolenia na budowę.
Ponadto wskazujemy na następującą niekonsekwencję: raz jest mowa, że do wniosku o
wydanie zezwolenia zintegrowanego inwestor będzie załączał opinie w formie
postanowień właściwych organów, a z drugiej strony wskazują na uprawnienie starosty do
występowania z wnioskiem o wydanie pozwoleń. W naszej opinii należałoby zastosować
jeden z modeli: albo wymagane pozwolenia uzyskuje inwestor przed złożeniem wniosku o
wydanie zezwolenia zintegrowanego (ale te opinie będą uzyskiwane poza postępowaniem
PIIT: Uwagi do Megaustawy (Dyrektywa Kosztowa), 2015-07-29
8
o wydanie zezwolenia zintegrowanego), albo inwestor występuje z wnioskiem o wydanie
zezwolenia zintegrowanego a starosta przeprowadza uzgodnienia i uzyskuje opinie od
organów współdziałających.
W odniesieniu do propozycji dotyczącej żądania od starosty wystąpienia do właściwego
regionalnego dyrektora ochrony środowiska (RDOŚ) o wydanie zaświadczenia, że
przedsięwzięcie objęte wnioskiem o wydanie zezwolenia zintegrowanego nie będzie
znacząco negatywnie oddziaływać na obszar Natura 2000 PIIT pragnie zauważyć, że nie
jest jasne czy w tym przypadku możliwe jest dokonanie podziału procesu inwestycyjnego
na części. O ile jest jasne, że tryb zgłoszenia zintegrowanego możliwy jest dla całości bądź
części inwestycji (do wyboru), to nie jest jasne, czy taka opinia RDOŚ jest możliwa do
wydania dla części inwestycji. Należy w związku z powyższym przyjąć, że takiej możliwości
nie ma i RDOŚ zupełnie zbędnie będzie musiał analizować całość procesu inwestycyjnego.
Zdaniem PIIT projektowane przepisy o zezwoleniach zintegrowanych pozostawiają istotną
wątpliwość, czy inwestor będzie mógł skorzystać z tego trybu budując kanalizację kablową,
która jest elementem sieci telekomunikacyjnej. Zauważyć należy, że art. 29 ust. 1 pkt. 19 a
lit. e Prawa budowlanego przewiduje możliwość realizacji sieci telekomunikacyjnej poprzez
zgłoszenie z równoczesnym obowiązkiem uzyskania decyzji lokalizacyjnej. Należałoby
rozważyć usunięcie art. 29 ust. 1 pkt. 19 a lit. e ustawy Prawo budowlane.
26. str. 35 i 36 – instalacje radiokomunikacyjne zrealizowane przed wejściem w życie
ustawy
Jak słusznie wskazano w Założeniach, w praktyce orzeczniczej i pragmatyce urzędniczej
pojawiają się przypadki, które nie odpowiadają intencjom Ustawodawcy, który zwolnił z
konieczności uzyskania pozwolenia na budowę określone rodzaje stacji bazowych sieci
komórkowych (art. 29 ust. 2 pkt 15 Prawa budowlanego).
W związku z powyższym przewiduje się jednoznaczne potwierdzenie w Ustawie, że nie
może być kwestionowana legalność stacji bazowych zrealizowanych na podstawie
zgłoszenia budowlanego, co do których organ nie wzniósł sprzeciwu w terminie
określonym przepisami.
W założeniach stwierdzono, że „proponuje się, aby do instalacji radiokomunikacyjnych,
antenowych konstrukcji wsporczych lub szaf telekomunikacyjnych, wykonanych na
obiekcie budowlanym przed dniem wejścia w życie Ustawy na podstawie zgłoszenia, o
którym mowa w art. 30 ust. 1 Pb, nie stosuje się art. 48 oraz art. 50 ust. 1 pkt 1 i 3 Pb.”
Jednoznacznie popieramy tę propozycję wskazując jednocześnie na potrzebę rozszerzenia
tego rozwiązania na instalacje, które nie wymagały pozwolenia na budowę ani zgłoszenia –
w szczególności chodzi tu o instalacje o wysokości mniejszej niż 3 m wykonywane na
istniejących obiektach (zgodnie z art. 30 ust. 1 pkt 3 lit. b Pb zgłoszenia wymaga
instalowanie urządzeń o wysokości powyżej 3 m).
W obu przypadkach (wykonywanie na podstawie zgłoszenia i bez zgłoszenia)
proponowana regulacja miałaby zastosowanie do instalacji radiokomunikacyjnych, których
wykonanie, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu
informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz
o ocenach oddziaływania na środowisko, nie wymagało przeprowadzenia oceny
oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko albo oceny oddziaływania przedsięwzięcia
na obszar Natura 2000.
Ponadto zakres zwolnienia z sankcji powinien obejmować szerszy zakres przepisów, a
mianowicie od art. 48 do 52 prawa budowlanego (włączając w to procedurę legalizacyjną).
PIIT: Uwagi do Megaustawy (Dyrektywa Kosztowa), 2015-07-29
9
Dodane także powinny być odpowiednie przepisy intertemporalne, które nakazują
stosowanie „nowych” przepisów do spraw wszczętych i niezakończonych przed dniem
wejścia w życie ustawy nowelizującej, w tym również niezakończonych w związku z
wszczęciem postępowania w sprawie uchylenia, zmiany, stwierdzenia nieważności decyzji
lub wznowienia postępowania.
27. str. 35 i 36 – nakładanie kary
Zakres przypadków zagrożonych sankcją karną powinien zostać uzupełniony o
nieuzasadnioną odmowę dostępu (w tym nieuzasadnione przedłużanie negocjacji w
sprawie dostępu).
Sankcje karne powinny zdopingować operatorów zobowiązanych do wykonywania
obowiązku dostępu przewidzianego przez Dyrektywę. Natomiast brak sankcji może
powodować przedłużanie negocjacji lub uchylanie się od obowiązku ustawowego.
Jednocześnie zdaniem PIIT kary z art. 209 Pt nie powinny być stosowane w przypadku
zmiany planów dotyczących robót budowlanych.
28. str. 37 – zmiany w Prawie budowlanym
Zgodnie z założeniami definicja „podmiotu wykonującego zadania z zakresu użyteczności
publicznej" zostanie poszerzona o dodatkowy krąg podmiotów celem zapewnienia dostępu
do infrastruktury takich przedsiębiorców na potrzeby telekomunikacji. W nawiązaniu do tej
zmiany proponuje się dokonanie rewizji przepisów art. 29 ustawy Prawo budowlane w celu
jednoznacznego przesądzenia, że wykorzystanie instalacji przedsiębiorców użyteczności
publicznej na potrzeby telekomunikacji nie wymaga uzyskania pozwolenia budowlanego. Z
praktyki inwestycyjnej wynika, że organy administracji architektoniczno-budowlanej stoją
na stanowisku, iż zaciąganie kabli telekomunikacyjnych w kanalizacji sanitarnej wymaga
uzyskania pozwolenia budowlanego. Z drugiej strony należy zauważyć, że budowa
kanalizacji teletechnicznej oraz zaciąganie w niej kabli światłowodowych możliwe jest do
zrealizowania na zasadach zgłoszenia.
29. str. 38 – definicje w Prawie budowlanym
PIIT zdecydowanie popiera wprowadzenie do Prawa budowlanego definicji dotyczących
stacji bazowych. Jednocześnie pragniemy doprecyzować kilka kwestii. Po pierwsze wydaje
się, że przez pomyłkę użyto sformułowania „instalacja telekomunikacyjna” zamiast
„instalacja radiokomunikacyjna”.
Ponadto, po dokładnej analizie zagadnienia, dla zachowania neutralności podatkowej
wprowadzanych definicji PIIT proponuje dodać zastrzeżenie, że instalacja
radiokomunikacyjna oraz antenowa konstrukcja wsporcza
nie stanowią obiektu
budowlanego ani urządzenia budowlanego.
Zgodnie z powyższym:
• przez instalację radiokomunikacyjną należy rozumieć instalację składająca się z anten i
innych urządzeń telekomunikacyjnych w rozumieniu ustawy – Prawo telekomunikacyjne
(Dz.U. z 2004 r. Nr 171 poz. 1800), osprzętu, szafy telekomunikacyjnej lub innych urządzeń,
w tym zasilających w energię elektryczną (takich jak linia lub kabel energetyczny), w
szczególności instalację radiokomunikacyjną, o której mowa w art. 122a ust. 1 ustawy z
dnia 27 kwietnia 2001 r – Prawo ochrony środowiska; instalacja radiokomunikacyjna albo
jej część nie stanowi obiektu budowlanego lub jego części ani urządzenia budowlanego;
• przez antenową konstrukcję wsporczą należy rozumieć konstrukcje wsporcze, w tym wieże
i maszty, instalowane na obiektach budowlanych służące do instalowania na nich
PIIT: Uwagi do Megaustawy (Dyrektywa Kosztowa), 2015-07-29
10
instalacji radiokomunikacyjnych; antenowa konstrukcja wsporcza nie stanowi obiektu
budowlanego lub jego części ani urządzenia budowlanego
W definicji instalacji radiokomunikacyjnej proponuje się zmienić odwołanie do ustawy
Prawo ochrony środowiska: z art. 3 pkt 6 na art. 122 a ust. 1, jako lepiej odzwierciedlającego
regulowaną materię.
30. Str. 38 – „realizacja urządzeń”
Założenia ustawy przewidują zmianę sformułowania w przepisie zwalniającym
wykonywanie instalacji radiokomunikacyjnej z obowiązku uzyskania pozwolenia na
budowę:
„Ponadto, z powyższych względów konieczna wydaje się również zmiana brzmienia pkt 15
ust. 2 w art. 29 Pb poprzez zastąpienie sformułowania „instalowanie urządzeń” na „realizację
urządzeń”, co przesądzi, iż roboty budowlane polegające na montażu nośnika (wieży,
masztu) systemów radiokomunikacyjnych wraz z instalacją takich systemów na tym
nośniku (stacja bazowa telefonii komórkowej) na obiekcie budowlanym, w tym na
budynku, będzie mieścić się w zakresie zwolnienia z obowiązku uzyskiwania pozwolenia na
budowę.”
Popieramy działania mające na celu usunięcie występujących w praktyce wątpliwości
dotyczących zakresu przedmiotowego przepisu art. 29 ust. 2 pkt 15 Pb, jednak należy
zauważyć, że proponowane sformułowanie „realizacja urządzeń” rodzi zastrzeżenia, co do
poprawności językowej. W „Nowym słowniku poprawnej polszczyzny PWN”
(Wydawnictwo Naukowe PWN SA) stwierdzono: „zrealizować –niepoprawne w połączeniu
z rzeczownikami konkretnymi i oznaczającymi procesy. Np.: Pod Krakowem
zrealizowaliśmy, poprawnie: wybudowaliśmy, nowe schronisko albo skończyliśmy budowę
nowego schroniska dla bezdomnych zwierząt.”
31. Str. 38 – odstąpienie od zatwierdzonego projektu budowlanego
Założenia ustawy przewidują słuszne rozwiązanie, polegające na doprecyzowaniu, że
„odstąpienie od zatwierdzonego projektu budowlanego, w zakresie zmiany przebiegu
infrastruktury telekomunikacyjnej, w tym przyłącza telekomunikacyjnego, (...) nie
stanowi istotnego odstąpienia, o którym mowa w art. 36a Pb.”
W ocenie PIIT to rozwiązanie powinno dotyczyć nie tylko sieci stacjonarnej (kabli), ale
także sieci ruchomych. Dla przykładu, zmiany anten czy konstrukcji wsporczej nie powinny
być traktowane, jako „istotne odstąpienie”.
W związku z tym proponuje się przyjęcie założenia, że „odstąpienie od zatwierdzonego
projektu budowalnego w zakresie zmiany usytuowania, zmiany parametrów, wymiany,
zwiększenia lub zmniejszenia liczby urządzeń (w tym w szczególności tych, które wchodzą
w skład instalacji radiokomunikacyjnej), związanych ze stacją bazową sieci komórkowej
oraz przebiegu infrastruktury telekomunikacyjnej, w tym przyłącza telekomunikacyjnego,
mieszczącej się w obszarze objętym projektem zagospodarowania działki lub terenu , do
którego inwestor posiada tytuł prawny, nie stanowi istotnego odstąpienia, o którym
mowa w art. 36 a Pb, o ile nie powoduje to zwiększenia obszaru odziaływania inwestycji.”
Ponadto w naszej ocenie w przypadku stwierdzenia nieistotnego odstąpienia od
zatwierdzonej dokumentacji projektowej lub innych warunków zezwolenia zintegrowanego
należy również wprowadzić domniemanie, że takie odstąpienie nie stanowi niewykonania
umowy o zamówienie publiczne, jeżeli dokumentacja projektowa stanowi część specyfikacji
istotnych warunków zamówienia w rozumieniu ustawy prawo zamówień publicznych.
PIIT: Uwagi do Megaustawy (Dyrektywa Kosztowa), 2015-07-29
11
Dodatkowo PIIT proponuje, aby jednoznacznie określić, że jeżeli jedynie część przebiegu
infrastruktury doznaje istotnego odstąpienia od zatwierdzonej dokumentacji projektowej
organy geodezyjne powinny przyjmować do zasobu geodezyjnego przebieg infrastruktury
w zakresie, który został zrealizowany zgodnie z projektem.
32. Str. 40 – okres ochronny w związku z przebudową dróg
W założeniach ustawy przewidziano 4-letni okres ochronny dla inwestycji
telekomunikacyjnych umieszczonych w pasie drogowym w przypadku przebudowy drogi.
Rozwiązanie to jest w pełni uzasadnione, należy jednak zadbać o precyzyjne określenie
przepisów przejściowych regulujących spory już trwające.
33. Str. 41 – opłaty za zajęcia pasa drogowego
Zdecydowanie popieramy projektowane obniżenie górnej granicy opłaty za zajęcie pasa
drogowego, w celu prowadzenia w nim robót budowlanych i w celu umieszczenia w pasie
drogowym obiektów i urządzeń telekomunikacyjnych. Obecne limity w odniesieniu do
dróg zarządzanych przez jednostki samorządu terytorialnego (a więc dróg lokalnych) są
wielokrotnie wyższe w stosunku do limitów dotyczących dróg zarządzanych przez GDDKiA.
W praktyce nadmierne stawki opłat uchwalane przez gminy i starostwa powodują z jednej
strony istotną barierę inwestycyjną w obszarach mało atrakcyjnych biznesowo, a drugiej
strony zmuszają inwestorów do prowadzenia inwestycji liniowych poza pasem drogowym,
co należy uznać za niewłaściwe z punktu widzenia racjonalnej gospodarki terenami i
zasobami.
Jednocześnie postulujemy doprecyzowanie przepisów dotyczących sposobu wyliczania
rzeczywistej wartości płaty; przede wszystkim chodzi o art. 40 ust. 5 ustawy o drogach
publicznych z dnia 21 marca 1985 r. (Dz.U. Nr 14, poz. 60) z późn. zm.):
„Opłatę za zajęcie pasa drogowego w celu, o którym mowa w ust. 2 pkt 2, ustala się, jako
iloczyn liczby metrów kwadratowych powierzchni pasa drogowego zajętej przez rzut
poziomy urządzenia i stawki opłaty za zajęcie 1 m2 pasa drogowego pobieranej za każdy rok
umieszczenia urządzenia w pasie drogowym(...)”
Do wyliczania opłaty stosuje się pojęcie rzutu poziomego umieszczonego urządzenia.
Intencja tego podejścia wydaje się dość oczywista – opłata za zajęcie pasa drogowego
powinna zależeć od tego, jak dużą część powierzchni tego pasa została zajęta, natomiast nie
powinno mieć znaczenia, czy umieszczono kanalizację kablową z jednym otworem, czy też
ciąg kanalizacji zawiera kilka otworów (ew. rur) umieszczonych pionowo jeden pod drugim
(przy założeniu, że szerokość całej kanalizacji pozostaje ta sama).
W praktyce pojawiają się jednak żądania wnoszenia opłaty za każdy kolejny kabel
umieszczony jeden nad drugim. Problemy ujawniają się między innymi podczas
rozbudowy kanalizacji teletechnicznej, polegającej na tym, że do istniejącego ciągu
telekomunikacyjnego zostają dołożone dodatkowe rury kanalizacji nad istniejącym
ciągiem, a więc rzut poziomy nie ulega zmianie.
Żądania zwielokrotnienia opłat są wsparte interpretacją przepisu, w którym słowo
urządzenie występuje w liczbie pojedynczej: „zajętej przez rzut poziomy urządzenia”.
Jednocześnie
PIIT
postuluje
rozważenie
całkowitego
zwolnienia
inwestycji
telekomunikacyjnych z opłat z a zajęcie pasa drogowego, co w pełni wpisuje się w cele
dyrektywy i usunie wszystkie sygnalizowane problemy interpretacyjne.
PIIT: Uwagi do Megaustawy (Dyrektywa Kosztowa), 2015-07-29
12
34. Str. 41 – zajęcia pasa drogowego – wymagana dokumentacja
Zgodnie z Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 01.06.2004 r. w sprawie określenia
warunków udzielania zezwoleń na zajęcie pasa drogowego, do wniosku o wydanie
zezwolenia na zajęcie pasa drogowego należy załączyć m.in. „zatwierdzony projekt
organizacji ruchu, jeżeli zajęcie pasa drogowego wpływa na ruch drogowy lub ogranicza
widoczność na drodze albo powoduje wprowadzenie zmian w istniejącej organizacji ruchu
pojazdów lub pieszych”. W projektach tych należy dokładnie zaznaczać studzienki
kanalizacyjne z wyznaczonym pasem robót, wszystkie znaki poziome i pionowe
zlokalizowane w pasie drogi oraz „sposób zabezpieczenia tych robót zgodnie z wymogami
bezpieczeństwa ruchu drogowego”.
Wymagania dotyczące sporządzania tych projektów powodują, że nie tylko zwiększają się
koszty inwestycji (poza opłatami za zajęcie pasa drogi operator/inwestor ponosi także
opłaty za wykonanie projektów organizacji ruchu), ale także znacznie wydłużają się
terminy realizacji prac (czas wykonania bardzo dokładnych projektów organizacji ruchu
oraz czas uzgodnienia z zarządcą drogi).
PIIT proponuje, aby w celu skrócenia i obniżenia kosztów inwestycji uprościć opisaną
procedurę, na przykład poprzez zwolnienie z konieczności wykonywania projektu
organizacji ruchu w przypadku, gdy inwestor pozostawi chodnik określonej szerokości (np.
1,5 m) umożliwiający swobodny ruch pieszych.
Jednocześnie PIIT wskazuje na problem z uzyskaniem warunków technicznych od
właściciela kanalizacji i decyzji lokalizacji urządzenia w pasie drogi w przypadku
planowanych budów/modernizacji dróg, nawet jeśli termin budowy/modernizacji jest
dopiero w planach. W takich przypadkach inwestor powinien zostać poinformowany o
planowanej budowie/modernizacji drogi i sam zdecydować o prowadzeniu inwestycji.
35. Str. 38 i nast. – zmiany w ustawie o drogach publicznych
PIIT pragnie zwrócić uwagę na problem inwestorów regionalnych sieci szerokopasmowych,
którzy mają nieuregulowany stan prawny infrastruktury w pasach drogowych. Decyzje
lokalizacyjne w pasach drogowych (z art. 39 ust. 3 ustawy o drogach publicznych) zostały
im uchylone ze względu na konieczność zawarcia porozumienia przewidzianego trybem
lokalizacji regionalnych sieci szerokopasmowych. Natomiast nie mogli zawrzeć stosownych
porozumień gdyż jego zawarcie ich było możliwe w terminie 30 dni przed umieszczeniem
infrastruktury w pasie drogowym.
Ponadto zdaniem PIIT należy również dokonać uzupełnienia art. 39 ust. 3 ustawy o
drogach publicznych celem wyraźnego wskazania, iż zarządy dróg uprawnione są do
wydania decyzji lokalizacyjnej zawsze w przypadku, gdy wniosek dotyczy istniejącego pasa
drogowego drogi publicznej. Z praktyki inwestycyjnej wynika, że pasy drogowe posiadają
nieuregulowany stan prawny, co niejednokrotnie stanowi dla zarządów dróg przeszkodę w
rozstrzyganiu w sposób pozytywny wniosków przedsiębiorców telekomunikacyjnych.
Sytuację tę może rozwiązać częściowo projektowana instytucja „zezwolenia
zintegrowanego”.
W naszej ocenie należy również uzupełnić treść art. 38 ustawy o drogach publicznych
poprzez jednoznaczne przesądzenie, że rozbudowa bądź przebudowa infrastruktury
znajdującej się w pasach drogowych, i która znajdowała ochronę w trybie art. 38
powołanej ustawy nadal korzystać będzie z ochrony i nie wymagać będzie uzyskania
decyzji, o których mowa w art. 39 bądź 40 ustawy o drogach publicznych. Nadmienić
PIIT: Uwagi do Megaustawy (Dyrektywa Kosztowa), 2015-07-29
13
nalezy, że art. 38 ustawy o drogach publicznych najczęściej znajduje zastosowanie wobec
infrastruktury, która znalazła się w pasie drogowym w wyniku poszerzenia pasa.
36. str. 43 – zmiany w Prawie geodezyjnym i kartograficznym
W zakresie projektowanych przepisów o zgłoszeniu zintegrowanym przewiduje się
wymaganie, aby do wniosku o wydanie zgłoszenia zintegrowanego dołączyć protokół z
narady koordynacyjnej, o którym mowa Pgik. W ocenie PIIT należy dokonać zmiany
przepisów Pgik poprzez wprowadzenie obowiązku wydania protokołu narady
koordynacyjnej. Dotychczasowa praktyka organów administracyjnych ogranicza katalog
podmiotów, którym wydaje się protokół z narady jedynie do uczestników takiego procesu.
W praktyce zdarzają się przypadki, gdy wnioskodawcy uzgadniający przebieg infrastruktury
nie uczestniczą w naradach koordynacyjnych, co powoduje, że odmawia się im wydania
protokołów z czynności narady koordynacyjnej.
37. Str. 43 – opłaty za wypis z rejestrów gruntów
Dyrektywa 2014/61/UE ma służyć obniżeniu kosztów budowy sieci szerokopasmowych. W
sprzeczności z tym celem stoi kilkukrotny wzrost opłat za wypis z rejestrów gruntów
spowodowany nowelizacją w 2014 r. ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne. Opłaty za
wypis z rejestru gruntów wzrosły z poziomu 6 – 12 zł do 50 zł (nowa wysokość opłaty
została określona w Tabeli nr 11 Załącznika do ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne).
Przy długich odcinkach linii telekomunikacyjnej koszty pozyskania wypisów stają się
poważnym obciążeniem inwestycji.
Dla rzeczywistej realizacji celów dyrektywy należy ustalić wysokość tych opłat dla celów
inwestycji telekomunikacyjnych na poziomie dziesięciokrotnie niższym.
Ponadto PIIT wskazuje na problemy z uzyskiwaniem wypisów z rejestru gruntów, w
których znajdują się numery ksiąg wieczystych (dzięki którym można znaleźć właściciela
nieruchomości) operatorzy spotykają się z odmowami udostępnienia tych danych. Dane te
traktowane są często, jako dane podmiotowe/osobowe i według urzędów
operator/inwestor nie ma „interesu prawnego”, by je uzyskać. Należy przy tym podkreślić,
że dane te są niezbędne do ustalenia właścicieli nieruchomości, na których budowane są
przyłącza telekomunikacyjne.
Obecnie w Założeniach główny nacisk został położony na formę udostępniania informacji i
opłaty za ich udostępnienie, a nie na zakres danych, jaki należy przekazywać
potencjalnemu inwestorowi. W związku z tym proponuje się, aby w Założeniach wskazać
także zakres danych (w tym wypisy z rejestru gruntów), do których dostęp powinien mieć
inwestor – a odpowiednie urzędy powinny mieć obowiązek je udostępniać na żądanie
inwestora wskazującego konkretny projekt, do którego dane te są potrzebne. Dostęp do
tych informacji jest niezbędny w planowaniu i przygotowywaniu inwestycji budowlanych.
38. Str. 45 – miejsca dostępne dla ludności
W założeniach ustawy przewidziano doprecyzowanie pojęcia „miejsc dostępnych dla
ludności” poprzez zdefiniowane, że miejsca takie ustala się według istniejącego stanu
zagospodarowania przestrzennego i zabudowy nieruchomości, a także postanowień
miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.”
W ocenie PIIT pozostawienie zapisów o miejscowym planie zagospodarowania
przestrzennego spowoduje, że problem nie zostanie rozwiązany. Definicja powinna odnosić
się do stanu faktycznego na dzień wydawania decyzji. W przeciwnym razie aktualna
będzie sytuacja opisana w następnym akapicie:
PIIT: Uwagi do Megaustawy (Dyrektywa Kosztowa), 2015-07-29
14
W „miejscach dostępnych dla ludności” dokonuje się pomiarów poziomów pól
elektromagnetycznych i nie ma wątpliwości, że pomiary takie powinny być wykonywane w
tych miejscach, do których aktualnie możliwy jest dostęp ludności, a nie w miejscach, w
których dostęp taki byłby możliwy, gdyby w przyszłości zrealizowano jakąś nową
zabudowę (przykładowo za „miejsce dostępne dla ludności” nie może być uznana przestrzeń
powyżej 30 m nad gruntem tylko, dlatego, że hipotetycznie dopuszczalne – na gruncie
przepisów regulujących warunki zabudowy dla tej nieruchomości – byłoby wybudowanie
na tym gruncie budynku o więcej niż 10 kondygnacjach).
II. Inne kwestie wymagające zaadresowania w ramach prowadzonych prac legislacyjnych
39. Limity emisji pól elektromagnetycznych
Z żalem odnotowujemy, że w założeniach ustawy nie znalazła odzwierciedlenia
wielokrotnie sygnalizowana potrzeba dostosowania dopuszczalnego poziomu pola
elektromagnetycznego w miejscach dostępnych dla ludności do poziomu większości krajów
UE. Jak wskazywano, obowiązujący w Polsce bardzo restrykcyjny limit, znacznie
odbiegający od obowiązującego w większości krajów europejskich powoduje istotną
barierę efektywnej budowy szybkich sieci mobilnych (LTE). Dostosowanie limitu do
poziomu, który obowiązuje w większości krajów UE przyczyniłoby się do obniżenia
kosztów rozbudowy sieci, a więc w pełni wpisuje się w cel i zakres dyrektywy 2014/61/UE,
a jednocześnie nie narażałoby przedsiębiorców działających na rynku polskim na
ponoszenie istotnie wyższych kosztów budowy sieci z tego powodu w stosunku do
kosztów ponoszonych przez operatorów działających na innych rynkach unijnych. Tak,
więc takie dostosowanie stanowiłoby krok w kierunku zapewnienia porównywalnych
warunków działalności.
Mając na uwadze powyższe, jak również fakt, że sama Komisja Europejska dwukrotnie
podnosiła w raportach implementacyjnych, że restrykcyjne poziomy limitów stanowią
czynnik hamujący rozwój sieci, postulujemy, aby w ramach niniejszych prac legislacyjnych
zainicjować odpowiednie zmian w tym zakresie.
36. Oferty ramowe
W ocenie PIIT dla właściwego wykorzystania potencjału stwarzanego przez cele
dyrektywy 2014/61/UE należy przewidzieć zobowiązanie wszystkich podmiotów
użyteczności publicznej do przygotowania i opublikowania oferty ramowej w zakresie
dostępu do swojej infrastruktury. Ułatwiłoby to niewątpliwie negocjacje, gdyż operator
telekomunikacyjny (wnioskujący o dostęp) znałby już odpowiednio wcześniej ogólne
warunki dostępu. Jednocześnie Prezes UKE powinien mieć prawo do zobowiązania danego
operatora sieci do zmiany takiej oferty, jeśli warunki w niej ogłoszone będą utrudniały
dostęp do infrastruktury.
Publikacja oferty ramowej powinna być punktem wyjścia w zakresie różnego rodzaju
dostępu.
40. Oferta ramowa zarządców nieruchomości
Dotychczasowe doświadczenia wskazują, że istotną barierą w sprawnym prowadzeniu
inwestycji telekomunikacyjnych, w szczególności w budowaniu linii telekomunikacyjnych,
są problemy z ustaleniem warunków przeprowadzenia tej infrastruktury przez tereny
zarządzane przez takie podmioty jak PKP, Lasy Państwowe, GDDKiA, itp.
PIIT: Uwagi do Megaustawy (Dyrektywa Kosztowa), 2015-07-29
15
Z tego powodu, w celu właściwej implementacji celów Dyrektywy 2014/61/UE należałoby
wprowadzić wymaganie, aby zarządcy tego rodzaju terenów zostali zobowiązani do
przygotowania i opublikowania warunków korzystania z tych terenów do celów
przeprowadzenia infrastruktury telekomunikacyjnej.
41. Zmiana dostawcy usług szerokopasmowych
Jak wspomniano powyżej w kontekście art. 139 Z punktu widzenia efektywnego
wykorzystania istniejącej infrastruktury telekomunikacyjnej i ciągłości świadczenia usług
dostępu szerokopasmowego istotne staje się uregulowanie procesu przejścia abonenta od
aktualnego dostawcy do innego. Brak takich rozwiązań powoduje, że abonent może zostać
pozbawiony ciągłości świadczenia usługi telekomunikacyjnej. Rozwiązania w zakresie
usługi dostępu szerokopasmowego mogą być wzorowane na usłudze przenośności
numerów.
PIIT: Uwagi do Megaustawy (Dyrektywa Kosztowa), 2015-07-29
16