wsa wyrok - STE Silesia

IV SA/Wa 1757/11 - Wyrok WSA w Warszawie
http://orzeczenia.nsa.gov.pl/doc/D44CE1D234
Data
orzeczenia
2012-01-12
Data wpływu
2011-11-04
Sąd
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie
Anna Szymańska
Łukasz Krzycki /sprawozdawca/
Teresa Zyglewska /przewodniczący/
Sędziowie
Symbol z
opisem
6139 Inne o symbolu podstawowym 613
Hasła
tematyczne
Ochrona środowiska
Sygn.
powiązane
II OSK 1246/12 - Wyrok NSA z 2012-10-02
Skarżony
organ
Inne
Treść wyniku
Powołane
przepisy
orzeczenie nieprawomocne
Uchylono decyzję I i II instancji
Dz.U. 2000 nr 98 poz 1071 art. 7, art. 15, art. 77 par. 1, art. 80, art. 107 par. 3
Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r.- Kodeks postępowania administracyjnego tekst jednolity
Dz.U. 2008 nr 199 poz 1227 art. 62 ust. 1 pkt 1-2, art. 66 ust. 1, art. 66 ust. 5,
art. 80 ust. 1, art. 82, art. 83 ust. 1, art. 104 ust. 1
Ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o
środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska
oraz o ocenach oddziaływania na środowisko
Dz.U. 2008 nr 25 poz 150 art. 3 pkt 4 lit. a, art. 3 pkt 10, art. 143 pkt 4, art.
160 ust. 1-2, art. 164 pkt 1, art. 180 pkt 3, art. 181 ust. 1 pkt 4, art. 186 pkt 1,
art. 204 ust. 1, art. 207 ust. 1-1a
Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska - tekst
jednolity
Dz.U. 2002 nr 153 poz 1270 art. 106 par. 3, art. 133 par. 1, art. 135, art. 145
par. 1 pkt 1 lit. c, art. 152, art. 200, art. 205 par. 2
Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami
administracyjnymi.
Sentencja
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący
Sędzia WSA Teresa Zyglewska, Sędziowie Sędzia WSA Łukasz Krzycki (spr.), Sędzia WSA
Anna Szymańska, Protokolant sekr. sąd. Agnieszka Olszewska, po rozpoznaniu na rozprawie
w dniu 12 stycznia 2012 r. sprawy ze skargi Fundacji [...] z siedzibą w W. na decyzję
Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska z dnia [...] sierpnia 2011 r. nr [...] w
przedmiocie ustalenia środowiskowych uwarunkowań zgody na realizację przedsięwzięcia 1.
uchyla zaskarżoną decyzję oraz utrzymaną nią w mocy decyzję Regionalnego Dyrektora
Ochrony Środowiska w O. z dnia [...] grudnia 2010 r. nr [...]; 2. stwierdza, że zaskarżona
decyzja nie podlega wykonaniu do czasu uprawomocnienia się niniejszego wyroku; 3.
zasądza od Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska na rzecz skarżącej Fundacji [...] z
siedzibą w W. kwotę 540 (pięćset czterdzieści) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania
sądowego.
Uzasadnienie
Decyzją z dnia [...] grudnia 2010 r. Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w [...] ustalił
środowiskowe uwarunkowania dla przedsięwzięcia polegającego na budowie bloków 5 i 6 w
P. S.A. dla wariantu I (dalej również jako "Decyzja środowiskowa").
Odwołania od powyższej decyzji wniosły Fundacja C., Stowarzyszenie E., Stowarzyszenie S.
oraz E.
Decyzją z dnia [...] sierpnia 2011 r. Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska na podstawie
art. 138 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego
(Dz. U. z 2000 r., Nr 98, poz. 1071 tj. ze zm.), zwanej dalej "K.p.a.", utrzymało w mocy
decyzję organu pierwszej instancji.
W uzasadnieniu rozstrzygnięcia wskazano, że postępowanie w sprawie toczyło się z wniosku
P. S.A. Przedsięwzięcie, zgodnie z § 2 ust. 1 pkt 3, § 2 ust. 2 pkt 1 lit. a oraz § 3 ust. 1 pkt 7
rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2004 roku w sprawie określenia rodzajów
przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko oraz szczegółowych
uwarunkowań związanych z kwalifikowaniem przedsięwzięcia do sporządzenia raportu o
oddziaływaniu na środowisko (Dz. U. Nr 257, poz. 2573 ze zm.), dalej jako "rozp. RM" oraz
na podstawie art. 173 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu
informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz
ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. Nr 199, poz. 1227 ze zm.), zwanej dalej
"ustawą o ocenach" zalicza się do mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko.
Wskazano, że realizacja przedsięwzięcia wymaga przeprowadzenia procedury oceny
oddziaływania na środowisko oraz uzyskania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach
zgody. Inwestor zwrócił się o określenie zakresu raportu oddziaływania przedsięwzięcia na
środowisko (zwanego dalej "Raportem"), który to określono postanowieniem z dnia [...]
września 2009 r. Dnia 24 czerwca 2010 r. miało miejsce pierwsze zawiadomienie o
możliwości udziału społeczeństwa w sprawie (kolejne obwieszczenia nastąpiły w dniach 24
czerwca 2010 r., 23 sierpnia 2010 r., 24 września 2010 r., 23 listopada 2010 r.).
Obwieszczenia zostały upublicznione w sposób zwyczajowo przyjęty, na okres 21 dni, w
Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w [...], w miejscu realizacji przedsięwzięcia — E.
oraz w gminie D. Zostały również zamieszczone na stronie BIP Regionalnej Dyrekcji
Ochrony Środowiska w [...].
W toku postępowania organ I instancji występował kolejnymi pismami do Państwowego
Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w [...] (dalej też "PWIS") o wydanie opinii, przed
wydaniem decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dla przedsięwzięcia (odpowiednie
opinie PWIS w [...] z dnia [...] sierpnia, [...] października i [...] grudnia 2010 r.).
W trakcie postępowania wnioski o uznanie za podmiot na prawach strony złożyły
Stowarzyszenie S. (dalej też "S."), Fundacja C. (dalej też jako "Fundacja") oraz
Stowarzyszenie E. Uwagi w sprawie wniosły S. oraz Fundacja. Inwestor uzupełnił Raport
oraz złożył wyjaśnienia co do jego treści.
W toku postępowania odwoławczego Fundacja wniosła o zwrócenie się do Krajowej Komisji
do spraw Ocen Oddziaływania na Środowisko (dalej "KKOOS") o wydanie opinii w zakresie
oceny poprawności Raportu, również o zwrócenie się do Komisji Europejskiej z zapytaniem o
wymóg stosowania w tym przypadku art. 9a Dyrektywy 2001/80/WE Parlamentu
Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2001 r. w sprawie ograniczenia emisji
niektórych zanieczyszczeń do powietrza z dużych obiektów energetycznego spalania (Dz. U.
UE L. Nr 309, poz. 1) – dalej jako "Dyr. 01/080/WE" oraz o przeprowadzenie rozprawy
administracyjnej otwartej dla społeczeństwa. Organ odwoławczy nie znalazł uzasadnienia dla
tego postulatu. Wskazał, że KKOOS pełni funkcje opiniodawczo-doradczą dla Generalnego
Dyrektora Ochrony Środowiska (dalej jako "GDOŚ") w zakresie ocen oddziaływania na
środowisko. W niniejszej sprawie zlecono ekspertyzę KKOOS pn.: "Koreferat do
dokumentacji dotyczącej postępowania w sprawie wydania decyzji o środowiskowych
uwarunkowaniach dla przedsięwzięcia polegającego na budowie bloków 5 i 6 w P. S.A. dla
wariantu I". Opinia została przygotowana przez dr inż. Z. G. z Wydziału Inżynierii
Środowiska Politechniki [...]. Ekspert stwierdził, iż decyzja o środowiskowych
uwarunkowaniach dla przedmiotowej inwestycji wydana została na podstawie
wystarczającego materiału, zgromadzonego w postępowaniu w sprawie oceny oddziaływania
na środowisko. Wskazał również, że zasadnym jest wykonanie dodatkowych badań tła wód w
O. w zakresie określenia poziomu stężenia rtęci. Skierowanie przedmiotowej sprawy do
zaopiniowania przez KKOOS nie było zatem uzasadnione. W kwestii zwrócenia się z
zapytaniem do Komisji Europejskiej w sprawie wymogów art. 9a dyr. 01/080/WE, organ
odwoławczy z uwagi na informacje przedstawione w odpowiedzi na zarzuty zawarte w
punkcie 5 (omówione poniżej), nie stwierdził konieczności kierowania tego rodzaju
zapytania. Organ nie znalazł również podstaw do przeprowadzenia rozprawy
administracyjnej.
Odnosząc się do podniesionych w odwołaniach zarzutów, organ odwoławczy stwierdził, co
następuje:
1. podkłady torowe zaimpregnowane substancją niebezpieczną – olejem kreozotowym o nr
CAS 90640-85-0 – podczas realizacji inwestycji mogą mięć dwojakie zastosowanie: przy
budowie nowych linii kolejowych na terenie elektrowni oraz jako odpad przeznaczony do
unieszkodliwienia; treść pkt 1.2.1.5 i 1.2.1.6 decyzji nie jest zbyt ogólna i nieprecyzyjna, co
dowodzić mają planowane przez inwestora przetargi na prace rozbiórkowe; sposób
magazynowania odpadów niebezpiecznych z prac rozbiórkowych na utwardzonej
powierzchni nie rodzi obaw, iż warunek zapisany w pkt 1.2.1.6 decyzji zostanie naruszony;
opinia [...]Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego z dnia [...] grudnia 2010 r.
na podstawie której organ I instancji wydał decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach
została zakwestionowana w odwołaniach; odnosząc się do zastrzeżeń wobec tego dokumentu
wskazano, że w decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach nie należy nakładać warunków,
które wynikają wprost z obowiązujących przepisów prawa, dlatego też brak było podstaw, by
wiązać zapisy decyzji z hipotetyczną możliwością trafienia odpadów niebezpiecznych o
kodzie 17 02 04 do niezgodnego z prawem wykorzystania/utylizacji poza instalacjami do tego
przeznaczonymi, i w efekcie wywołanymi tym zanieczyszczeniami wód gruntowych lub
powietrza atmosferycznego w wyniku ich spalania;
2. zwrócono uwagę, iż przekazanie odpadów gipsowych o kodzie 10 01 05 do odzysku, nie
wymaga zgłoszenia zgodnego z rozporządzeniem Nr 1907/2006 Parlamentu Europejskiego i
Rady z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i
stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów (REACH) i utworzenia Europejskiej
Agencji Chemikaliów, Zmieniające dyrektywę 1999/45/WE oraz uchylające rozporządzanie
Rady (EWG) nr 793/93 i rozporządzenie Komisji (WE) nr 1488/94, jak również dyrektywę
Rady 76/769/EWG i dyrektywy Komisji 91/155/EWG, 93/67/EWG, 93/105/WE i
2000/21/WE (Dz. U. UE L Nr 396, poz. 1) – dalej jako "rozp. REACH", ponieważ
rozporządzenie to nie ma w stosunku do odpadów zastosowania; nieuzasadnionym jest
również, by w warunkach decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zawierać obowiązki
wynikające z innych aktów prawnych, w tym z rozp. REACH; GDOŚ wskazał na błędne
podejście autorów Raportu do kwestii zdefiniowania odpadów powstałych w procesie
energetycznego spalania (np. na s. 269 Raportu), nie przychylił się również do poglądu
inwestora (s. 270 Raportu), że w obecnym stanie prawnym odpady poprodukcyjne, przy
spełnieniu określonych warunków, mogą być traktowane nie jako odpady; wskazano, że
dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/98/WE z dnia 19 listopada 2008 r. w
sprawie odpadów oraz uchylającą niektóre dyrektywy (Dz. Urz. UE L. Nr 312 s. 3), dalej jako
"Dyr. 08/098/WE", wprowadziła w art. 6 definicję utraty statusu odpadu, zakładającą, że
niektóre określone rodzaje odpadów przestają być odpadami w rozumieniu art. 3 pkt 1, gdy
zostały poddane procesowi odzysku, w tym recyklingu i spełniają ścisłe kryteria, opracowane
zgodnie z określonymi warunkami; podkreślono, że dyr. 08/098/WE nie została
przetransponowana do ustawodawstwa krajowego zarówno do dnia wydania zaskarżonej
decyzji, jak również do chwili obecnej, a ponadto w Założeniach do projektu ustawy o
odpadach, stanowiącej transpozycję ww. dyrektywy, można przeczytać, że do czasu wydania
odpowiedniego rozporządzenia klasyfikującego produkty uboczne oraz rozporządzenia
określającego utratę statusu odpadów, są one traktowane jako odpady; przywołując
orzecznictwo ETS GDOŚ uznał, że odpady poprodukcyjne gipsu i lotnych popiołów należy
traktować w świetle obowiązującego prawa w całości jako odpady, a w Raporcie należało
wykazać jako odpad całą ilość powstałego gipsu i popiołów, nie zaś jedynie te, które będą
przeznaczone do odzysku; jednakże błąd ten nie miał znaczenia, gdyż z dokumentacji
wyraźnie wynika sposób zagospodarowania tych odpadów, a kwestie te będą podlegały
szczegółowym uregulowaniom w pozwoleniu zintegrowanym, które inwestor będzie
zobowiązany zmienić, z uwagi na fakt, że realizacja planowanego przedsięwzięcia będzie
stanowić istotną zmianę instalacji; co do pkt 2.2.21.3 decyzji, dotyczącego zagospodarowania
odpadów - popiołów lotnych niespełniających norm określających wymagania dla produkcji
betonu i cementu, GDOŚ nie miał zastrzeżeń; obawy, iż E. S.A. może przyczynić się do
zdegradowania wyrobisk w O., W. oraz G., zanieczyszczenia wód podziemnych (GZWP [...])
uznano za nieuzasadnione; wskazano, że kwestia eksploatacji i rekultywacji ww. wyrobisk
(m.in. "G.") nie wchodzi w zakres postępowania w sprawie wydania decyzji o
środowiskowych uwarunkowaniach dla przedmiotowego przedsięwzięcia.
3. za nieuzasadniony uznano zarzut dotyczący nienałożenia obowiązku przeprowadzenia
ponownej oceny oddziaływania na środowisko ze względu na prawdopodobne zmiany
technologiczne wynikające z zapisów pkt 2.2.23.1 oraz 2.2.23.3; przeprowadzenie ponownej
oceny oddziaływania na środowisko ma na celu uszczegółowienie parametrów urządzeń,
których korekta może wynikać z założeń projektu budowlanego doprecyzowanych na etapie
jego przygotowywania, a których brak jest na etapie sporządzania Raportu – w niniejszej
sprawie taka konieczność nie zachodzi;
4. w kwestii potencjalnego pogorszenia stanu wód rzeki O. w związku z planowaną emisją
związków rtęci w ściekach przemysłowych związanych z nowymi blokami elektrowni
wskazano, że nie ma potrzeby zastosowania w nowej instalacji kolejnych stopni usuwania
rtęci ze spalin, takich jak np. wtrysk węgla aktywnego do spalin i wychwytywanie go razem z
rtęcią w filtrze tkaninowym, jako niewymaganych zaleceniami Dokumentu referencyjnego na
temat najlepszych dostępnych technik dla Dużych Obiektów Energetycznych Spalania,
sporządzonego w czerwcu 2006 r. przez Komisję Europejską (ogólniedostępny na
http://eippcb.jrc.es/reference/lcp.html) – dalej jako "BREF LCP"; w Raporcie zostało
dowiedzione, że zawartość rtęci w ściekach odprowadzanych do O. nie będzie przekraczała
wartości dopuszczalnych, określonych w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 24
lipca 2006 r. w sprawie warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód
lub do ziemi, oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego
(Dz. U. Nr 137 poz. 984 ze zm.); GDOŚ ze względu na brak danych o stężeniu rtęci w
wodach O. wezwał inwestora do przedstawienia miarodajnych wyników badań stanu jakości
wód O., w zakresie poziomu stężenia rtęci na wysokości przedsięwzięcia, zarówno przed jak i
za wlotem ścieków odprowadzanych z instalacji do rzeki (na celowość badań w tym zakresie
zwrócił uwagę koreferent); w odpowiedzi inwestor przekazał w dniu 15 czerwca 2011 r.
stosowne badania, wykonane przez Wojewódzką Inspekcję Ochrony Środowiska (dalej też
"WIOŚ") we [...]; przeprowadzone badania wykazały stężenia rtęci poniżej poziomu
wykrywalności, tj. w przypadku badań wykonanych metodą atomowej spektrometrii
absorpcyjnej 0,0005 mg/l oraz w przypadku badań wykonanych metodą spektroskopii
fluorescencyjnej 0,00002 mg/1; wyniki dla trzech próbek pobranych w D. poniżej zrzutu
ścieków z Elektrowni O. oraz we W. powyżej zrzutu ścieków z Elektrowni O. są identyczne,
zatem można na tej podstawie wnioskować, że stan jakości wód O. na tym odcinku nie
zmienił się z powodu zrzutu ścieków; wskazano, w jakich przepisach prawa mają oparcie
zastosowane metody badań; w ocenie GDOŚ przekazane wyniki potwierdzają brak wpływu
ścieków z Elektrowni O. wprowadzanych do wód O. na jej stan chemiczny, który na ich
podstawie określono jako dobry, odpowiadający normom jakości środowiska ustalonym w
przepisach prawa wspólnotowego oraz prawa krajowego; zauważono, że rzeczywista
weryfikacja zagrożeń będzie możliwa po przeprowadzeniu analizy porealizacyjnej, której
obowiązek został nałożony w punkcie IV. 1.2. decyzji; ponadto zgodnie z punktem 3.2.
decyzji analiza ta będzie wymagała pomiarów poziomu rtęci w zakresie ilości i jakości
ścieków odprowadzanych do rzeki, jak również, z uwagi na konieczność odniesienia się w
analizach do oddziaływania przedsięwzięcia na jakość wód O., również odpowiednich
pomiarów rtęci pozwalających ocenić jakość jej wód; natomiast odnosząc do kwestii
bezpośredniego stosowania europejskiego prawa wodnego, wskazano, że nadal trwają prace
legislacyjne nad transpozycją odpowiednich przepisów dyrektywy Parlamentu Europejskiego
i Rady 2008/105/WE z dnia 16 grudnia 2008 r. w środowiskowych norm jakości w dziedzinie
polityki wodnej, zmieniająca i w następstwie uchylająca dyrektywy Rady 82/176/EWG,
83/513/EWG, 84/156/EWG, 84/491/EWG i 86/280/EWG oraz zmieniająca dyrektywę
2000/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (Dz. U. UE L. Nr 348, poz. 84) – dalej jako
"Dyr. 08/105/WE"; w opinii GDOŚ zasadnicze kwestie wynikające z wymogów prawa
wspólnotowego, o kluczowym znaczeniu dotyczące jakości wód powierzchniowych, zostały
uwzględnione w zakresie właściwym dla etapu procedury oceny oddziaływania na
środowisko wobec obowiązujących obecnie wymogów prawnych; również zakres
przeprowadzonych analiz uznano za właściwy ze względu na funkcję decyzji o
środowiskowych uwarunkowaniach, szczególnie w kontekście pozostałych decyzji
administracyjnych wymaganych przepisami ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony
środowiska (Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150, tj. ze zm.), dalej jako "ustawa – Prawo ochrony
środowiska"; organ nie znalazł podstaw do nałożenia obowiązku przeprowadzenia ponownej
oceny oddziaływania na środowisko w kontekście art. 82 ust. 2 pkt 3 ustawy o ocenach wobec
możliwości oddziaływania przedsięwzięcia na stan chemiczny i biologiczny O., a przez to na
obszary Natura 2000 leżące w środkowym i dolnym biegu rzeki O. z uwagi na przewidywaną
emisję związków rtęci, i również z tego względu analizy ewentualnego wpływu
skumulowanego z planowanymi i istniejącymi blokami energetycznymi w zlewni górnej i
środkowej O. powyżej B. i możliwego wpływu transgranicznego przedsięwzięcia, w tym na
stosunki wodne i stan środowiska w dolnym biegu O.;
5. Planowane przez P. S.A. instalacje do podziemnego wychwytywania i składowania
dwutlenku węgla nie stanowią części przedmiotowego przedsięwzięcia, a ich realizacja będzie
wymagała przeprowadzenia osobnej oceny oddziaływania na środowisko, zawieranie
warunków w tym zakresie w decyzji środowiskowej nie ma uzasadnienia; kwestie
ekonomiczne, dotyczące opłacalności wykonania instalacji do wychwytywania CO2 w
zależności od cen zakupu praw do emisji tego gazu, nie wchodzą w zakres postępowania w
sprawie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach;
6. decyzja organu I instancji została wydana dnia [...] grudnia 2010 r., zatem wyjaśnienia
przesłane przez S. w dniu 03.01.2011 r. mailem do Regionalnej Dyrekcji Ochrony
Środowiska w [...], jako złożone po zakończeniu postępowania, nie zostały uwzględnione
przy wydawaniu decyzji;
7. organ zapewnił udział społeczeństwa poprzez czterokrotne zawiadomienie o przekazaniu
przez inwestora Raportu oraz jego kolejnych uzupełnieniach; zwłoka w poinformowaniu
społeczeństwa o prowadzonym postępowaniu, wynosząca między datą złożenia wniosku o
wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach (27 lipca 2009 r.) i wydaniem
pierwszego obwieszczenia o możliwości udziału społeczeństwa (24 czerwca 2010 r.) prawie
rok, nie budziła zastrzeżeń organu odwoławczego; zauważono, że bezcelowym byłoby
zapewnianie udziału przed przedłożeniem i uzupełnieniem Raportu;
8. organ I instancji zapewnił udział w postępowaniu na prawach strony trzem wnioskującym o
to organizacjom, zatem nie naruszył art. 8 i 10 K.p.a.;
9. odrzucenie wniosku Fundacji o dopuszczenie dowodu z opinii eksperta w zakresie
transgranicznej oceny oddziaływania na środowisko uznano za trafne, gdyż zebrany w
sprawie materiał umożliwiał wydanie rozstrzygnięcia bez dodatkowej opinii eksperta;
10. społeczeństwu udostępniono informacje dotyczące analizy wariantów, przedstawionej w
wyjaśnieniach inwestora w piśmie z dnia 17 listopada 2010 r., czy też aneksu Raportu nr 2;
wskazano, że Raport sporządzony w lutym 2010 r., zawierał szczegółowe informacje na temat
rozpatrywanych wariantów inwestycji, a dodatkowy opis przedstawiony w wyjaśnieniach
odnosił się do możliwych rozwiązań analizowanych na wstępnym etapie przygotowania
inwestycji; z kolei aneks nr 2 zawierał uzupełnienie informacji zawartych we wcześniej
przekazywanych dokumentach, jak również przedstawiał zidentyfikowane nieprawidłowości
(błędy obliczeniowe) we wcześniej przedstawionych materiałach; podkreślono, że
wyjaśnienia i uzupełnienia Raportu, chociażby zawierały nowe informacje, nie mogą być
uznane za nowy raport, a jedynie za jego integralną część;
11. Raport zawiera wystarczające informacje na temat wariantów technologicznych
planowanego przedsięwzięcia, w tym opis rozpatrywanych wariantów możliwych do
zastosowania w przypadku planowanego przedsięwzięcia, tj. z wykorzystaniem kotłów
pyłowych oraz kotłów fluidalnych, jak również odpowiednie analizy możliwego ich wpływu
na środowisko. Zawarte w nim informacje odwołują się do możliwości zastosowania
technologii pyłowej, fluidalnej, układów wielopaliwowych oraz układów gazowo-parowych
na gazie ziemnym; dlatego też niezasadne są zarzuty naruszenia art. 80 ust. 1 pkt 1-4 ustawy o
ocenach;
12. w kwestii emisji liniowej pyłu węglowego w O., wpływu planowanego przedsięwzięcia na
stan jakości powietrza w O. i zapisów pkt 1.2.2.27 oraz II.5 decyzji, wskazano, że Raport
zawiera informacje na temat obecnego stanu jakości powietrza w O. nawiązujące do danych
przedstawionych w Programie Ochrony Powietrza dla strefy o. z 2009 r., dalej jako "POP";
zgodnie z informacjami przedstawionymi w Raporcie realizacja planowanego przedsięwzięcia
spowoduje dwukrotny wzrost zapotrzebowania na węgiel (dla bloków nr 5 i 6 łącznie od 3,6
do 4,1 mln ton/rok), co da razem maksymalnie do 7,6 mln ton węgla/rok; z tego względu oraz
wobec danych przedstawionych w POP (dotyczących emisji pyłu z transportu węgla koleją
określonej na poziomie 567,9 Mg/rok, co stanowi aż 24,9% emisji z miasta) zasadnym
powinno być zbadanie tej kwestii na etapie analizy porealizacyjnej; dlatego też w II.5 decyzji
nałożono obowiązek w zakresie monitoringu jakości powietrza; jednakże z uwagi na fakt, że
to nie inwestor jest odpowiedzialny za sposób przewozu węgla w decyzji środowiskowej nie
jest możliwym nałożenie warunków, które mogłyby zapewnić ograniczenie emisji
zanieczyszczeń z tego rodzaju źródła, nawet jeżeli emisje te będą wynikać właśnie z realizacji
planowanego przedsięwzięcia;
13. przyjęte standardy odsiarczania nowych bloków 5 i 6 elektrowni są zgodne z art. 30 ust. 3
dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/75/UE z dnia 24 listopada 2010 r. w
sprawie emisji przemysłowych (zintegrowane zapobieganie zanieczyszczeniom i ich kontrola)
- (Dz. U. UE L. Nr 334, poz. 17) – dalej jako "dyrektywa 2010/75/UE"; określone w
załączniku V części 5 pkt 2 dyrektywy 2010/75/UE minimalne stopnie odsiarczania nie mają
w niniejszej sprawie zastosowania, gdyż dopiero w przypadku braku możliwości dotrzymania
dopuszczalnych wielkości emisji dla dwutlenku siarki w przypadku obiektów energetycznego
spalania (ze względu na właściwości stosowanych w nich lokalnych paliw stałych) zastępczo
mogą być przyjęte minimalne stopnie odsiarczania określone w tymże załączniku; ponadto
zgodnie z art. 80 dyrektywy 2010/75/UE obowiązek wprowadzenia odpowiednich zmian w
przepisach krajowych został ustalony na dzień 7 stycznia 2013 r., dlatego dopiero wówczas
Państwa członkowskie będą zobligowane do stosowanie jej przepisów;
14. obowiązek współpracy z państwami ościennymi w kontekście transgranicznego
oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko wynika z postanowień Konwencji o ocenach
oddziaływania na środowisko w kontekście transgranicznym sporządzonej w Espoo dnia 25
lutego 1991 r. (Dz. U. Nr 96 poz. 1110), zwanej dalej "kon. Espoo" oraz dyrektywy Rady
85/337/EWG z dnia 27 czerwca 1985 r. w sprawie oceny skutków wywieranych przez
niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko naturalne (Dz. Urz. UE wyd.
spec. 15/t.1 s.248 ze zm.), zwanej dalej "Dyr. 85/337/EWG"; inwestor wraz z kartą
informacyjną przedsięwzięcia złożył opracowanie pn. "Obliczenia modelowe
rozprzestrzeniania zanieczyszczeń gazowych i pyłowych z istniejących bloków
energetycznych Elektrowni O. z uwzględnieniem pracy projektowanych nowych mocy
wytwórczych oraz określenie maksymalnego pułapu emisji dla nowych mocy niepowodującej
znaczącego oddziaływania transgranicznego" wykonane przez firmę E. we W. w 2007 r.;
pomimo, że przedmiotowe opracowanie zostało sporządzone na wstępnym etapie
postępowania, zawierało wystarczające dane do stwierdzenia braku możliwości wystąpienia
znaczącego transgranicznego oddziaływania planowanego przedsięwzięcia; zatem organ nie
miał obowiązku wydawania postanowienia o którym mowa w art. 108 ust. 1 ustawy o
ocenach; zauważono, że inwestycja nie spowoduje przekroczeń wartości dopuszczalnych w
granicach działek, na których będzie realizowana, a ewentualny wpływ na tereny Republiki
[...] będzie marginalny; przyznano, iż w Raporcie nie uwzględniono obliczeń
rozprzestrzeniania się pyłu PM10 i innych zanieczyszczeń, w tym m.in. tlenku węgla,
jednakże obliczenia w zakresie rozprzestrzeniania się pyłu PM10 zostały ujęte we
wcześniejszym opracowaniu przekazanym organowi I instancji w załączeniu do karty
informacyjnej przedsięwzięcia; z przedstawionych danych wynika, że poziomy stężeń pyłu
PM10 będą znacznie niższe niż pozostałych analizowanych zanieczyszczeń; zauważono, iż
Raport powinien zawierać powyższe kwestie, lecz wobec przedstawienia obliczeń dla mniej
korzystnych założeń, przy wyższych poziomach emisji rocznej pyłu niż jest to zakładane w
Raporcie uznano, iż nie jest to znaczące uchybienie; odnosząc się do braku analizy innych
zanieczyszczeń (w tym tlenku węgla) w kontekście transgranicznym wskazano, że wymogi
dotyczące standardów emisyjnych dla instalacji spalania paliw określone przepisami
rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 20 grudnia 2005 r. w sprawie standardów
emisyjnych z instalacji (Dz. U. Nr 260, poz. 2181 ze zm.), wynikające z zapisów dyr.
01/80/WE dotyczą wyłącznie dwutlenku siarki, tlenku azotu oraz pyłu; z tego też względu
uznawane są za podstawowe parametry wymagające analizy w tym zakresie; pomimo więc,
że dla tlenku węgla nie ma ustalonych standardów emisyjnych i nie zostały w tym zakresie
przeprowadzone obliczenia w kontekście transgranicznym, wskazać należy, iż aneks nr 2
zawiera analizę najwyższych możliwych stężeń określonych zanieczyszczeń, w tym tlenku
węgla w odniesieniu do terenu inwestycji; dane maksymalnych stężeń godzinowych
wykazały, że emisja zanieczyszczeń w wyniku realizacji planowanej inwestycji nie
przekroczy norm dla poszczególnych zanieczyszczeń (w tym również tlenku węgla), w
granicach terenu gdzie planowane jest przedsięwzięcie dlatego też uznano, że nie tylko
najbliższe tereny sąsiednie, ale i dalsze nie będą narażone na znaczące negatywne
oddziaływanie z tego powodu; zauważono, że nie zachodziła konieczność obliczenia opadu
pyłu w kontekście transgranicznym; wskazano, że przy braku spełnienia warunków
kryterium, o którym mowa w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 26 stycznia 2010 r.
w sprawie wartości odniesienia dla niektórych substancji w powietrzu (Dz. U. Nr 16, poz. 87),
czy też w dotychczas obowiązującym rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 5 grudnia
2002 r. w sprawie wartości odniesienia dla niektórych substancji w powietrzu (Dz. U. Nr 16,
poz. 87), przeprowadza się dalsze, szczegółowe obliczenia w tym zakresie; zauważono, że
w/w przepisy uwzględniają wartości odniesienia opadu substancji pyłowej w g/(m2x rok) dla
niektórych substancji w powietrzu, w tym m.in. dla kadmu, ołowiu i pyłu ogółem, bez
podziału na rodzaje pyłu PM10, PM 2,5; zdaniem GDOŚ nie jest istotny zarzut przyjęty w
dokumentacji (wbrew panującej w Dolinie O. róży wiatrów), że największy wpływ instalacji
na środowisko będzie występował w Polsce południowo-zachodniej; w ocenie GDOŚ brak
było podstaw wszczęcia postępowania w sprawie transgranicznego oddziaływania
przedsięwzięcia na środowisko; przy czym zwrócono uwagę, że istotnie ze względu na
wskazane przez odwołujących się niejasności i pewne nieuporządkowanie danych z
przeprowadzonych analiz względem wymaganych przepisami ram (właściwy zakres karty
informacyjnej przedsięwzięcia oraz Raportu), jakość materiałów dotyczących
transgranicznego oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko mogła powodować
wątpliwości co do słuszności braku postępowania transgranicznego oddziaływania na
środowisko w tym przypadku; niemniej w kontekście całości dokumentacji wątpliwości w
tym zakresie nie są uzasadnione i nie mogą być potraktowane jako naruszenie art. 7 i art. 77 w
zw. z art. 80 K.p.a.;
15. niezasadny jest zarzut dotyczący naruszenia art. 62 ust. 1 pkt 1 lit. a oraz art. 66 ust. 1 pkt
2 oraz pkt 7 lit. b ustawy o ocenach, a także art. 3 dyrektywy 85/337/EWG, tzn. wydania
decyzji środowiskowej w oparciu o raport niespełniający ustawowych wymagań w zakresie
wpływu na klimat; Raport w części dotyczącej przewidywanych oddziaływań planowanego
przedsięwzięcia na środowisko (str. 350), przedstawia syntetyczne zestawienie jego
możliwych oddziaływań, również z uwzględnieniem wpływu inwestycji na klimat; jako
bezpośrednie oddziaływania wskazane zostały lokalne oddziaływania związane ze smugą
parową z chłodni i możliwością roszenia w bezpośrednim sąsiedztwie, natomiast jako
pośrednie i długoterminowe uznano pozytywny wpływ osiągnięty dzięki wysokosprawnemu
wytwarzaniu energii elektrycznej z mniejszą jednostkową emisyjnością; Raport nie zawiera
bezpośredniego wskazania możliwości wpływu obliczonej ilości emisji na zmiany
klimatyczne, jednakże przedstawia informacje dotyczące możliwych oddziaływań — emisji
CO2, planowanej inwestycji w kontekście większej produkcji energii przy podobnym zużyciu
węgla; w ocenie GDOŚ decyzja organu I instancji nie narusza w sposób rażący przywołanych
zapisów ustawy o ocenach, Raport zawiera informacje dotyczące możliwych oddziaływań —
emisji CO2, planowanej inwestycji w kontekście większej ilości energii produkowanej w
istniejących blokach węglowych z niższą sprawnością i związane z realizacją planowanego
przedsięwzięcia oddziaływanie na klimat; natomiast kwestie dotyczące możliwej emisji CO2
wymagającej odpowiedniej kontroli w kontekście zmian klimatycznych wiążą się z
instrumentami, wdrożonymi odrębnymi przepisami prawa, których wypełnienie będzie
wymagane na kolejnych etapach procesu inwestycyjnego, i których zasady realizacji we
współpracy z innymi państwami określane są w przepisach prawa wspólnotowego i
międzynarodowego;
16. art. 34 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. z 2009 r., Nr 151
poz. 1220 tj. ze zm.), dalej jako "uop" nie ma zastosowania w przedmiotowej sprawie;
kwestie możliwych oddziaływań na obszary Natura 2000 zostały przeanalizowane w
dokumentacji zgromadzonej w postępowaniu i na ich podstawie nie została stwierdzona
możliwość znaczącego negatywnego oddziaływania na cele ochrony obszaru Natura 2000;
17. odnosząc się do zarzutu błędnych ustaleń istotnych dla sprawy okoliczności faktycznych i
przez to naruszenia art. 7 K.p.a. w zakresie objęcia planowanego przedsięwzięcia
pozwoleniem zintegrowanym, GDOŚ wyjaśnił, że aktualnie obowiązujące pozwolenie
zintegrowane (kilkukrotnie zmieniane na wniosek inwestora) dotyczy instalacji do spalania
paliw o łącznej mocy nominalnej 5832,2 MWt, natomiast przewidywana moc wszystkich
bloków Elektrowni O. po rozbudowie wyniesie 3332 MWt (1532 MWt z bloków 1-4 oraz
1800 MWt z bloków 5 i 6);
18. nietrafny jest również zarzut nieprzeprowadzenia przez Regionalnego Dyrektora Ochrony
Środowiska w O. badania zgodności lokalizacji przedsięwzięcia z ustaleniami miejscowych
planów zagospodarowania przestrzennego; GDOŚ dokonał weryfikacji w zakresie zgodności
lokalizacji przedsięwzięcia z ustaleniami miejscowych planów zagospodarowania
przestrzennego obowiązujących na terenie realizacji inwestycji, ze skutkiem pozytywnym;
dlatego też niezawarcie przez organ I instancji w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji informacji
na temat takiego badania, mimo że jest błędem formalnym, nie oznacza iż organ ten w istocie
nie dokonał analizy w tym zakresie.
W skardze na powyższą decyzję Fundacja wniosła o uchylenie zaskarżonej decyzji GDOŚ z
dnia [...] sierpnia 2011 r. oraz o zasądzenie kosztów postępowania. Decyzji zarzucono
naruszenie:
1. Art. 89 K.p.a. w zw. z art. 7 K.p.a.
Organ nie wyjaśnił kwestii spornych, do rozwiązania których mogłaby przyczynić się
rozprawa, tj. transgranicznego oddziaływania inwestycji, zanieczyszczenia rzeki O., braku
przeprowadzenia oceny czy zostały spełnione warunki dla budowy instalacji podziemnego
składowania dwutlenku węgla (dalej również jako "instalacja CCS").
2. Art. 66 ustawy o ocenach oraz art. 143 ustawy – Prawo ochrony Środowiska – poprzez
powtórne wykorzystanie podkładów kolejowych nasączonych olejem kreozotowym.
Zakwestionowano możliwość ponownego wykorzystania podkładów kolejowych nasączonym
rakotwórczym olejem kreozotowym. Przywołano komunikat prasowy Komisji Europejskiej z
dnia 16 lipca 2011 r. (wydany przed decyzją) w sprawie zaostrzenia ograniczeń dotyczących
przemysłowego zastosowania kreozotu. Zacytowano fragmenty komunikaty wskazujące na
rakotwórcze działanie substancji, możliwość jej wprowadzenia na rynek UE tylko po
otrzymaniu pozwolenia, zakazie używania od 2003 r. przez konsumentów. Wskazano, że
kontakt drewna zaimpregnowanego kreozotem z glebą lub wodą, skutkuje poważnym
zagrożeniem dla środowiska. Państwa członkowskie mogą zezwolić na obrót produktami
impregnowanymi kreozotem (gdy nie jest możliwe zastosowanie alternatywnych rozwiązań),
jednakże po określeniu rygorystycznych norm w tym mających na celu ochronę
pracowników.
Fundacja zauważyła, że w przypadku podkładów kolejowych istnieje możliwość
zastosowania podkładów betonowych lub stalowych. Nie do przyjęcia jest zaś argumentacja
dr G., że za stosowaniem starych podkładów świadczy niższy koszt inwestycji. Zauważono,
że przy inwestycji rzędu 12-14 mld PLN, wymiana torowiska oraz nasypu zanieczyszczonego
odpadem niebezpiecznym mogącym skazić wodę i glębę na podkłady obojętne dla
środowiska stanowi niewielki ułamek kosztów.
3. Art. 3 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz. U. z 2010 r. Nr 185, poz. 1243 tj.
ze zm.) – dalej jako "ustawa o odpadach" oraz art. 66 ustawy o ocenach.
Stwierdzono, że GDOŚ prawidłowo zauważył na str. 10 decyzji, błąd autorów Raportu,
jakoby popioły lotne spełniające normę PN-EN 4501:2006 automatycznie traciły status
odpadu, a uzyskiwały status produktu ubocznego pracy elektrowni. Wskazano, że:
a) inwestor zaniżył ilość produkowanych odpadów – podczas spalania 8 mln ton węgla przy
popiołowości 17 % połączone bloki 1-6 elektrowni wyprodukują ponad 1,3 mln ton odpadu o
kodzie 10 01 02;
b) zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 5 kwietnia 2011 r. w sprawie
procesu odzysku R10 (Dz. U. Nr 86, poz. 476) odpady o kodzie 10 01 02 nie mogą być
poddane tej formie odzysku;
c) zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 21 marca 2006 r. w sprawie
odzysku lub unieszkodliwiania odpadów poza instalacjami i urządzeniami (Dz. U. Nr 49, poz.
356) – dalej jako "rozp. z 06.03.21" - odpady o kodzie 10 01 02 z palenisk innych niż
fluidalne można wykorzystać przy budowie warstw rekultywacyjnych składowisk odpadów
komunalnych, w podziemnych technikach górniczych oraz do deniwelacji terenów
niekorzystnie przekształconych; natomiast popioły lotne o kodzie 10 01 02 można
wykorzystać do wypełniania terenów niekorzystnie przekształconych jedynie wtedy, gdy
wyniki prac geologicznych lub rozpoznania geologicznego dowiodą, że poziom wody
gruntowej występuje przynajmniej metr poniżej najniższego punktu wyrobiska do
deniwelacji, oraz gdy właściwości podłoża są odpowiednie; wskazano, że w Raporcie brak
było danych dla wyrobiska w W.; zaś odnośnie postulowanego wyłączenia wyrobisk w G.
oraz O. w O. stwierdzono, że bez badań geologicznych wiadomym jest, że te wyrobiska nie
spełniają warunków określonych w rozporządzeniu jako miejsca odzysku R14, gdyż stale są
zalane wodą gruntową, tworząc jeziora; wskazano, że zalane zbiorniki są cennymi terenami
rekreacyjnymi, a ten sposób zagospodarowania wyrobisk miał miejsce już co do wyrobisk K.,
S., B. oraz P.; w oparciu o budowę hydrogeologiczną stwierdzono, że wyrobiska pomarglowe
G. oraz O. nie mogą być brane pod uwagę jako miejsca odzysku R14 dla popiołów lotnych o
kodzie 10 01 02;
d) inwestor wskazał w Raporcie, że dotychczas popioły lotne, które nie były wykorzystane,
były przerabiane w elmugatorni na terenie dzielnicy G.; uzyskany emulgat składowano w
wyrobisku G., jednakże w rozp. z 06.03.21 nie ma wzmianki o takiej formie odzysku R14,
zatem taka forma jest niedopuszczalna;
e) GDOŚ nie odniósł się do kwestii prac rekultywacyjnych przeprowadzonych przez E.
Spółkę z o.o. z wykorzystaniem popiołów lotnych, wskazując, że podmiot ten nie jest
inwestorem; zauważono, że E. Spółkę z o.o. utworzył w 1994 r. inwestor w celu
zagospodarowania całości powstających w Elektrowni O. popiołów lotnych oraz żużli;
dlatego też niezgodzono się z GDOŚ, że sprawa zagospodarowania żużli przez E. Spółkę z
o.o. nie stanowi przedmiotu postępowania środowiskowego, gdyż zgodnie z art. 66 ust. 1 pkt
1lit. c ustawy o ocenach Raport powinien określić ilość powstających zanieczyszczeń oraz
oddziaływanie inwestycji m.in.: na wodę oraz powierzchnię ziemi; w art. 66 ustawy o
ocenach brak jest rozróżnienia działań inwestora oraz osób trzecich;
f) GDOŚ (jak również organ I instancji) nie odniósł się do problemu pogorszenia się jakości
popiołów lotnych o kodzie 10 01 02 na skutek zmiany technologii oczyszczania spalin
zarówno w dotychczasowych jak i nowych blokach elektrowni poprzez wprowadzenie
selektywnej katalitycznej metody odazotowania spalin (SCR) poprzez zastosowania
katalizatora z wtryskiem wody amoniakalnej; wskazano że w prawie polskim dla obiektów
spalania węgla o dużej mocy nie ma normy emisyjnej dla amoniaku, jest za to norma
emisyjna dla tlenków azotu (aktualnie 500 mg/Nm3, a realnie na poziomie 446-470 mg
Nox/Nm3); inwestor przy produkcji energii elektrycznej, mając na względzie możliwe
sankcje łącznie z zatrzymaniem pracy zakładu przy przekroczeniu emisji tlenków azotu,
wybierze zwiększenie dawki wody amoniakalnej w instalacji SCR, gdyż ewentualna emisja
amoniaku nie podlega jakiejkolwiek kontroli środowiskowej; skutkiem ubocznym będzie
jednak pogorszenie jakości popiołów lotnych, dlatego tak ważne jest wskazanie miejsca
utylizacji odpadów.
4. dyr. 01/080/WE.
GDOŚ nie odniósł się do podniesionego w odwołaniu zarzutu braku przeprowadzenia oceny o
jakiej mowa w art. 9a dyr. 01/080/WE zarówno przez inwestora jak i przez organ I instancji.
Zakwestionowano zwolnienie przez GDOŚ inwestora z obowiązku wynikającego z w/w
dyrektywy. Nie może być tak, że gdy inwestor nie przewiduje instalacji CCS, to może on
zaniechać przeprowadzenia niezbędnej oceny w tym zakresie. Zauważono, że bez znaczenia
pozostaje wprowadzenia (czy też brak) w zakresie CCS do prawa krajowego. Rzeczypospolita
Polska jest członkiem Unii Europejskiej i w związku z tym jest obowiązana do przestrzegania
prawa unijnego, bez względu na to czy implementowała zapisy dyrektywy czy też nie. Na
poparcie czego przywołano orzecznictwo ETS:
- w sprawie C-102/79 Komisja przeciwko Belgii – w przypadku braku transpozycji
postanowień dyrektywy wywiera ona bezpośredni skutek,
- w sprawie C-240-244/98 Oceano – organy państwa członkowskiego mają obowiązek
stosowania przepisów dyrektywy z urzędu,
- w sprawie C-72/95 Kraaijeveld – w szczególności w sprawach regulowanych prawem
administracyjnym Trybunał Sprawiedliwości wymaga stosowania bezpośredniej skutecznej
normy dyrektywy z urzędu,
- w sprawie C-103/88 Costanzo - obowiązek stosowania normy dyrektywy z urzędu może
dotyczyć zarówno organów sądowych, jak i administracyjnych.
Termin transpozycji dyr. 01/080/WE minął w dniu 25 czerwca 2011 r., zaś zaskarżona
decyzja została wydana po tej dacie, zatem GDOŚ miał obowiązek z urzędu wziąć pod uwagę
wymagania prawne zawarte w tej dyrektywie.
5. Art. 108 ust. 1 pkt 1 ustawy o ocenach poprzez uznanie, że realizacja przedsięwzięcia nie
spowoduje transgranicznego oddziaływania na środowisko.
W sprawie nie została przeprowadzona żadna analiza transgranicznego oddziaływania
inwestycji, zaś stwierdzenie braku tego oddziaływania przez organ I instancji nastąpiło
wyłącznie w oparciu o własne niczym nie poparte przekonanie i brak wiedzy specjalistycznej.
Powyższe wzbudziło zdziwienie Fundacji, w sytuacji gdy przedstawiła opinię dr hab. Z. K., z
której jasno wynika możliwość takiego oddziaływania, co w konsekwencji rodzi konieczność
powiadomienia strony czeskiej o planowanej inwestycji. Organ miał zatem obowiązek wydać
postanowienie o przeprowadzeniu postępowania w sprawie transgranicznego oddziaływania
na środowisko, na co zwrócono uwagę już w odwołaniu, w szczególności wskazując:
- zarówno Raport jak i opinia dr hab. Z. K. nie wskazują na żadne okoliczności wykluczające
znaczące transgraniczne oddziaływanie,
- uchybienie obowiązkowi przeprowadzenia transgranicznego oddziaływania przedsięwzięcia
na środowisko stanowi naruszenie norm prawa polskiego, europejskiego oraz
międzynarodowego.
Natomiast koreferat nie może stanowić argumentu przemawiającego za odstąpieniem od
przeprowadzenia postępowania w sprawie transgranicznego oddziaływania na środowisko,
gdyż dokument ten trudno uważać za analizę niezależnego eksperta.
6. Dyrektywy 2000/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2000 r.
ustanawiającej ramy wspólnotowego działania w dziedzinie polityki wodnej (Dz. Urz. UE
wyd. spec. 15/t.5 s.275 ze zm.), dalej zwana "Dyr. 00/060/WE" i innych przepisów.
Wskazano, że nie została przeprowadzona analiza wpływu emisji rtęci na stosunki wodne w
O., w tym na emisję skumulowaną oraz oddziaływanie transgraniczne w tym zakresie, także
na obszary sieci Natura 2000. Przywołano cele jakie ustalono dyr. 00/060/WE oraz dyr.
08/105/WE.
Zauważono, że wypełnienie norm emisyjnych nie oznacza zwolnienie emitenta z
odpowiedzialności za stan środowiska naturalnego. Jeżeli mimo wypełnienia norm
emisyjnych stan środowiska nadal jest niezadowalający, należy przedsięwziąć dalej idące
środki zaradcze (art. 10 ust. 3 dyr. 00/060/WE). Jest też możliwe, że zezwolenia na zrzut
ścieków w ogóle nie zostaną wydane, jeżeli tylko w ten sposób możliwe będzie osiągnięcie
celów dyrektyw wodnych. Raport oraz wyjaśnienia nie odpowiadają na pytanie, czy rzeka O.
jako ekosystem jest w zadawalającym stanie chemicznym oraz ekologicznym, gdyż badań
takich nie prowadzono. Przy czym nie chodziło tylko o ilość rtęci w kubiku czy litrze wody
surowej, a o zawartość rtęci w detrytusie (osadach dennych rzeki) oraz biotach (organizmach
żywych).
Dalej wskazano, że normy dla wartości rtęci w środowisku wodnym wynoszą: dla wody
wartość średnia 0,05 µg/l , maksymalna 0,07 µg/l lub dla biotopu wodnego 20 µg/kg. Dyr.
08/105/WE wprowadza też dużo surowsze normy dla rtęci niż wcześniejsze normy dla
ochrony wód wynikające z dyrektywy 84/156/ EWG Rady z dnia 8 marca 1984 r. w sprawie
wartości dopuszczalnych dla ścieków i wskaźników jakości wód w odniesieniu do zrzutów
rtęci z sektorów innych niż przemysł elektrolizy chlorków metali alkalicznych (Dz. Urz. UE
wyd. spec. 13/t.7 s.179 ze zm.) oraz surowsze niż dla wody pitnej określonych dyrektywą
98/83/WE z dnia 3 listopada 1998 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez
ludzi (Dz. Urz. UE wyd. spec. 15/t.4 s.90 ze zm.). Są też surowsze niż aktualne, podane w
wyjaśnieniach przez inwestora koncentracje rtęci w ściekach (001-002 mg/l). Z wyjaśnień
inwestora wynika, że aktualnie ładunek rtęci w ściekach wynosi 0,23 kg/rocznie, zaś po
wybudowaniu bloków 5 i 6 0,60 kg/rocznie. Dane te nijak się jednak mają do danych E-PRTR
dla Elektrowni O., wg których emisja rtęci do wód w 2004 r. wynosiła 7 kg, a w 2007 r. 3,42
kg, zaś w roku 2009 r. 1,71 kg. W ocenie Fundacji nie można określić w sprawozdawczości
dla Głównego Inspektora Ochrony Środowiska (E-PRTR) wielkości 1,71 i jednocześnie
wskazać w Raporcie, że ta emisja wynosi 0,23 kg. Przy czym inwestor nie wyjaśnił również,
w jaki sposób udało się obniżyć emisję rtęci z bloków 1-4 z 7 kg w 2004 r. W Raporcie brak
jest wzmianki o zmianach technologii oczyszczania spalin lub poczynionych na terenach
oczyszczalni ścieków, które pozwoliłyby wyjaśnić ponad 20-krotne obniżenie emisji rtęci do
O. w przeciągu 5 lat.
Wskazano, że skoro inwestor wykonał badania dla emisji do powietrza, powinien również
takie badania wykonać dla emisji do wody. Dla standardów pomiarowych winno przyjąć nie
0,23 kg emisji rtęci rocznie – lecz maksymalny ładunek rtęci, jaki może być zrzucony do O.
przez inwestora wg następującego wyliczenia: 16 m3/h blok 1-4 + 22 m3/h blok 5-6 x 7800
h/rok x 0,03 mg Hg/l = 8,892 kg Hg/rok.
Zauważono, że aparatura pomiarowa inwestora wykazuje się dokładnością rzędu 1 µg/l
(0,001 mg/l), podczas gdy środowiskowe normy jakości rtęci w O. są rzędu setnych części
µg/l (0,05-0,07 µg/l czyli 0,00005-0,00007 mg/). Niedokładności aparatury spowodowały, że
elektrownia w jednym miesiącu wykazała zrzut ok. 0,5 -0,6 kg rtęci, a w innych miesiącach
emisji rtęci nie było wcale. W ocenie Fundacji zakres pomiarowy aparatury powoduje, że
elektrownia może zrzucać do O. zarówno 7 kg rtęci, jak również nie zrzucać jej wcale.
Inwestor naruszył art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. c ustawy o ocenach, gdyż:
- nie wiadomo ile rtęci zostanie wprowadzonej do rzeki O. po realizacji inwestycji,
- nie posiada aparatury, która w sposób nie ulegający dyskusji potrafiłaby wyliczyć poziom
rtęci zrzucany do O.
Przywołano liczący 1610 stron "Katalog obecności substancji priorytetowych w wodach rzek
na obszarze gmin" IMiGW, GIOS, NFOSiGW, Warszawa 2010 jako dokument zawierający
dokładniejsze pomiary o wiele bardziej wiarygodne od szacunków GDOŚ.
Inny dokument traktujący o stanie chemicznym i biologicznym O., w tym o zawartości rtęci
w biotach rzeki jest raport Międzynarodowego Projektu O. "Obciążenia dla O." z 2002 r.,
który to powstał w kooperacji niemieckich i polskich uczelni oraz instytucji publicznych.
Wskazano w nim, że średnie obciążenie detrytusa (metylo-) rtęcią wynosi w górnym biegu O.
2460 µg/kg s.m., a w dolnym biegu 1480 µg/kg s.m. Skonstatowano, że wybudowanie
bloków 5 i 6 elektrowni spowoduje oprócz dotychczasowego ładunku rtęci w wysokości ok. 7
kg rocznie, dodatkowy rozrzut w wysokości 14-33 kg, co nie pozostanie bez wpływu na
środowisko rzeki O., w tym na pogorszenie się stanu chemicznego zarówno w biegu
środkowym, jak i dolnym.
Na koniec stwierdzono, że zarówno inwestor jak i organy mogły sięgnąć do wyników badań
ilości rtęci w biotach (mięsie ryb) zawartych we wskazanych publikacjach.
W odpowiedzi na skargę GDOŚ wniósł o oddalenie skargi.
Fundacja pismem z dnia 19 września 2011 r. uzupełniła skargę o następujące zarzuty:
1. Naruszenie przepisów art. 3 ustawy o odpadach oraz art. 66 ustawy o ocenach (ponownie).
Inwestor wykazał jako odpady jedynie tę ilość popiołów lotnych, które wg niego nie zostaną
wykorzystane przemysłowo na skutek nie spełnienia normy PN-EN 4501:2006. Pozostałą
część zaliczył do produktów ubocznych pracy elektrowni. Skutkiem czego doszło do
zdecydowanego zaniżenia ilości produkowanych odpadów.
2. Naruszenie postanowień dyr. 00/060/WE i innych przepisów (uzupełnienie pkt 6 skargi)
Podniesiono, że z zaskarżonej decyzji nie wynika, czy dokonując badań rtęci laboratorium
WIOŚ we [...] zastosowało się do postanowienia załącznika I część B dyr. 08/105/WE.
Zauważono, że z uwagi na skomplikowany charakter dokonywania pomiarów rtęci, próbki
powinno się filtrować jak najszybciej, np. jeszcze na łodzi lub w mobilnej stacji przy brzegu.
Zbyt długie przetrzymywanie próbek w pojemnikach, filtracja dopiero w laboratorium lub
wstrząsanie podczas transportu prowadzi do zafałszowania wyników pomiarów, gdyż rtęć
przenika przez pojemnik, adsorbuje w jego ściankach lub w formie wytrąconej jest wyciskana
przy mikrofiltracji, przy czym osad i zawarta w nim rtęć nie jest przedmiotem badań.
Pobranie próbek tylko z O. zafałszuje też wynik w innym aspekcie, gdyż rtęć dostaje się do
środowiska wodnego nie tylko poprzez bezpośredni zrzut ścieków, ale i poprzez depozycję z
atmosfery (emisja rtęci poprzez kominy elektrowni) oraz z osadu dennego jeziora
(wymywanie, bioakumulacja). W Raporcie powinien być zatem dostrzeżony oraz oceniony
wpływ Zbiornika T. do którego rtęć trafia jako opad atmosferyczny. Skoro z dokumentacji nie
wynika, jak długo próbki przebywały w pojemnikach oraz jaki był ich poziom sterylności,
zakwestionowano rzetelność jednostkowych badań. Zwrócono również uwagę, że badania
mikrośladów rtęci należą do najtrudniejszych dziedzin analityki chemicznej - wymagana jest
akredytacja i specjalizacja laboratorium w zakresie dokładności pomiarów.
3. Naruszenie art. 82 ust. 2 ustawy o ocenach.
Fundacja podtrzymała zarzut odwołania dotyczący braku nałożenia w decyzji organu I
instancji obowiązku przeprowadzenia ponownej oceny oddziaływania przedsięwzięcia na
środowisko na etapie pozwolenia na budowę.
Za koniecznością ponowienia procedury środowiskowej w ocenie Skarżącej przemawiały:
- brak podanej wielkości i oceny emisji rtęci/metylortęci na środowisko jednolitej części wód
rzeki O. oraz Zalewu S., brak też analizy emisji nadmiarowego amoniaku do atmosfery na
skutek zastosowania selektywnego katalicznego odazotowania spalin (SCR);
- brak analizy kumulacji oddziaływania na środowisko jednolitej części wód rzeki O. oraz
Zalewu S. rzeczonej inwestycji z podobnymi inwestycjami energetycznymi w Zlewni O.:
budową nowej elektrowni w B. o mocy 910/850 MWe, budową nowej elektrowni węglowej
C. o mocy 120 MW, budową nowego bloku biomasowego w Elektrociepłowni S.,
modernizacją Elektrowni D. o system mokrego odsiarczania spalin;
- brak analizy emisji rtęci oraz przemiany tego metalu w toksyczną dwumetylortęć wraz z
ściekami Elektrowni O. oraz wpływ tej emisji na zawartość rtęci w biotach i detrytusie
jednolitej części wód rzeki O. oraz Zalewu S.; ilość rtęci w mięsie ryb i innych organizmów
wodnych powoduje kumulację jej ilości w organizmach ludzi oraz ptaków; analiza zatem
powinna obejmować nie tylko najbliższy obszar elektrowni Obszar Natura 2000 "G." ale
przede wszystkim leżące na terenie przygranicznym Parki Narodowe "D." oraz "W. Park
Narodowy"; brak analizy emisji rtęci do wód na oddziaływanie transgraniczne i
skumulowanie tej emisji z emisją innych zakładów spoza sektora energetycznego, jak
petrochemia w S. oraz zakłady chemiczne w B. na "Park Narodowy D." oraz na "W. Park
Narodowy".
Z wyjaśnień inwestora wynika, że emisja rtęci może wynieść pomiędzy 14 a 33 kg Hg
rocznie. Zatem wielkość ta może doprowadzić do przekroczenia maksymalnego poziomu rtęci
w O., szczególnie w jej dolnym biegu, co stanowi naruszenie normy środowiskowej oraz
zagrozić koloniom ptaków w dolnym biegu rzeki (rezerwat Jezioro S., Park Narodowy D., W.
Park Narodowy).
Raport został sporządzony bez wiedzy o szczegółach technicznych budowy bloków 5 i 6,
gdyż przetarg na nie, nie został jeszcze rozstrzygnięty, a ponadto projekt bloków stanowi
know-how zwycięzcy przetargu. Dlatego też, zużycie przez nie amoniaku czy wielkość emisji
ammonia slip do atmosfery mogą być różne. W Raporcie również nie opisano w
wystarczającym stopniu problematyki zatykania się nagrzewnicy (LuVo) powietrza przez
dwusiarczan amonu.
Elektrownia O. nie przedłożyła dokładnego składu chemicznego mieszanki węglowej, stąd
nie wiadomo dokładnie, ile rtęci będzie zawarte w paliwie. Z powodu niewyłonienia
zwycięzcy przetargu nie można określić jaki będzie stopień redukcji rtęci w instalacji
oczyszczalnia spalin. Zestawiono wnioski wynikające z koreferatu z wynikami raportu
oddziaływania na środowisko sporządzonego dla Elektrowni L. odnośnie skutków
zastosowanie SCR zaraz za ekonomizerem (high dust) w połączeniu z mokrą metodą
odsiarczania i odpylaczem elektrostatycznym. Wg autora koreferatu zastosowana technologia
pozwali zredukować emisję rtęci o 90 % natomiast autorzy raportu dla Elektrowni L.
przewidzieli redukcję rtęci w wysokości 76 %.
Na koniec wskazano, że emisja tlenków azotu jest powiązana z emisją amoniaku poprzez tzw.
ammonia slip, czyli ucieczkę nadmiarowego amoniaku z instalacji SCR. Instalacja w
Elektrowni O. jako pierwsza w Polsce osiągnie poziom redukcji tlenków azotu na poziomie
100 mg Nox/Nm3 oraz będzie wyposażona w instalację SCR, musi być postrzegana jako
instalacja prototypowa, demonstracyjna dla innych elektrowni w Polsce. Brak normy
amoniaku oraz brak punktów pomiarowych dla tego związku na wylocie z komina powoduje,
że w przypadku przekroczenia dozowania amoniaku np. na skutek błędu aparatury,
niewłaściwego okna temperatur lub "zatrucia" katalizatora zostanie dostrzeżone dopiero przy
badaniu popiołów lotnych w celu ich dalszego wykorzystania. Nie wiadomo, jak długo będzie
trwał czas reakcji od chwili wystąpienia przekroczenia do korekty dozowania wody
amoniakalnej. W przypadkach wzrostu poziomu tlenków azotu ponad 100 mg NOx/Nm3
aparatura dozująca automatycznie zwiększy dawkę wody amoniakalnej, gdyż amoniak, nie
jest sankcjonowany żadną normą środowiskową. Duża skala przedsięwzięcia rodzi ryzyko
zwiększenia eutrofizacji Zbiornika T. przez azot amonowy opadły wraz z emisjami z
Elektrowni. Niewykluczone jest też zakwaszanie kwaśnych już gleb bielicowych przez kwas
azotawy (HNO3). Nieznany i niezbadany jest też wpływ amoniaku na jakość popiołów
lotnych i ich późniejszego wykorzystania.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:
Skarga zasługuje na uwzględnienie, gdyż zaskarżona decyzja została wydana z naruszeniem
przepisów prawa procesowego w zakresie obowiązku zgromadzenia pełnego materiału
dowodowego, swobody, co do jego oceny, oraz uzasadnienia orzeczenia (art. 7, 77 §. 1 art. 80
i 107 § 3 K.p.a.), co mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy.
Celem postępowania w sprawie ocen oddziaływania na środowisko jest ocena wpływu
przedsięwzięcia na środowisko jak również możliwości oraz sposobów zapobiegania i
zmniejszania negatywnego oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko (art. 62 ust. 1 pkt 1
lit. a i pkt 2 ustawy o ocenach), natomiast konkretne warunki służące realizacji tego celu
(sposób zapobiegania i zmniejszania) są określane w decyzji środowiskowej w związku z art.
82 ust. 1 pkt 1 lit. b i c, oraz pkt 2 lit b ustawy o ocenach. Jednym z istotnych materiałów
dowodowych na podstawie, których wydaje się orzeczenia jest Raport (art. 80 ust. 1 pkt 2
ustawy o ocenach). Gdy chodzi o przedsięwzięcia objęte obowiązkiem uzyskania pozwolenia
zintegrowanego Raport winien powinien zawierać porównanie proponowanej techniki z
najlepszymi dostępnymi technikami – dalej jako "BAT" (art. 66 ust. 5 ustawy o ocenach). W
rozpoznawanej sprawie poza sporem jest kwestia, iż realizowane przedsięwzięcie należy do
kategorii instalacji objętych obowiązkiem uzyskania takiego pozwolenia. Skoro, w myśl art.
186 pkt 1 ustawy – Prawo ochrony środowiska (w związku z brzmieniem art. 204 ust. 1 tej
ustawy), przesłanką uzyskania pozwolenia zintegrowanego jest stosowanie BAT, w tej
sytuacji oczywistym jest, iż warunkiem wydania decyzji środowiskowej dla przedsięwzięcia o
konkretnych parametrach jest potwierdzenie spełnienia w danym przypadku tych wymagań –
co do kwestii rozwiązań technicznych przesądzanych na danym etapie (jedynie taki może być
cel zamieszczania w raporcie informacji wskazanych w art. 66 ust. 5 ustawy o ocenach).
Wobec wskazanych uwarunkowań trafny jest zarzut, iż orzekając w sprawie nie
uwzględniono treści art. 9a dyr. 01/080/WE w skardze wprowadzonego dyrektywą
2009/31/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 kwietnia 2009 r. w sprawie
geologicznego składowania dwutlenku węgla oraz zmieniająca dyrektywę Rady
85/337/EWG, Euratom, dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2000/60/WE,
2001/80/WE, 2004/35/WE, 2006/12/WE, 2008/1/WE i rozporządzenie (WE) nr 1013/2006
(Dz. U. UE L. Nr 140, poz. 114) - dalej jako "Dyr. 09/031/WE". Celnie zauważa organ
administracji, iż przepisy dyrektyw, co do zasady wymagają implementacji poprzez
ustanowienie stosownych przepisów na poziomie prawa krajowego. Jednocześnie jednak
trafnie podniesiono w skardze, iż zasadą wynikającą z regulacji traktatowych jest stasowanie
właściwej wykładani prawa stanowionego na szczeblu państwa członkowskiego, tak, aby
zapewnić skuteczność dyrektyw. Tezę tę potwierdza zarówno przywołany przez Fundację
dorobek orzecznictwa ETS, jak i inne rozstrzygnięcia Trybunału, w tym, co do obowiązku
zapewnienia stosowania zawartych w dyrektywach zasad dotyczących procedur ocen
oddziaływania na środowisko i uczestniczenia społeczeństwa w ochronie środowiska (patrz
wyroki ETS sygn. akt C-115/09 i C-240/09).
Należy wskazać, iż przepisy regulujące procedurę ocen oddziaływania na środowisko nie
określają wprost materialnoprawnych wymagań, jakie muszą być spełnione przez
przedsięwzięcia, dla których ustalane są środowiskowe uwarunkowania ich realizacji
(wyjątek stanowi tu art. 82 ust. 2 i 3 ustawy o ocenach). Kryteria oceny zawarte są więc w
regulacjach o charakterze materialnoprawnym i są one precyzowane w sposób szczegółowszy
(określone normy emisji, dotrzymywanie standardów jakości środowiska, obowiązek
stosowania określonych urządzeń przy danych rodzajach instalacji) bądź bardziej opisowy jak
np. wymaganie stosowania BAT, przy wskazanym normatywnie rozumieniu tego pojęcia.
Należy wskazać, iż z samej definicji BAT (art. 3 ust. 1 pkt 10 zdanie wstępne) jak i treści art.
207 ust. 1 pkt 3 ustawy – Prawo ochrony środowiska (uwzględnienie zapobiegania
zagrożeniom dla środowiska powodowanym przez emisje lub ich ograniczanie do minimum),
wynika obowiązek stosowania dostępnych technicznie i ekonomicznie środków służących
zapobieganiu emisji, choć jak wskazano, jedynie w pewnych zakresach szczegółowe
wymagania dla określonych rodzajów instalacji zostały określone normatywnie, w pewnych z
kolei postawą dla dokonywania oceny mogą być informacje na temat najlepszych dostępnych
technik publikowane przez Komisję Europejską (art. 207 ust. 1 pkt 7 ustawy).
Wskazane wyżej uwarunkowania, a więc:
- brak normatywnego zamknięcia katalogu kwestii analizowanych w ramach ustalania, czy
jest spełnione wymaganie BAT i
- obowiązek uwzględnienia w ramach porządku prawnego państwa członkowskiego
prawodawstwa stanowionego na szczeblu unijnym
przesądzają o tym, iż skoro w ramach prawa wspólnotowego wprowadzono wystarczająco
skonkretyzowany wymóg, musi być on brany pod uwagę w trakcie procedury ocen
oddziaływania na środowisko dla przedsięwzięć objętych obowiązkiem stosowania BAT. Nie
można bowiem uznać, iż określone wymagania wynikające z porządku prawodawstwa
europejskiego, jako minimalne (tak np. dla instalacji dużych obiektów energetycznego
spalania wymagania dyr. 01/080/WE – patrz pkt 8 jej preambuły) nie musza być
uwzględnione przy ocenie spełnienia BAT.
W tym kontekście należy zauważyć, iż zasadniczo dyr. 09/031/WE ma na celu zapewnienie
efektywnej ochrony środowiska w ramach procesów magazynowania CO2, co może nie być
obojętne dla otoczenia. Równocześnie jednak z pkt 4 preambuły do tej dyrektywy wynika
wprost, iż zdaniem prawodawcy unijnego wychwytywanie i geologiczne składowanie CO2
jest technologią, która przyczyni się do osiągnięcia konkretnych stawianych przez UE celów
środowiskowych poprzez ograniczenie emisji tego gazu w związku z zapobieganiem efektowi
cieplarnianemu. Tłumaczy to jednoznacznie cel nowelizacji dyr. 01/080/WE, gdzie wskazano
obowiązek dokonywania odpowiedniej analizy w przypadku danego rodzaju instalacji
energetycznych, czy istnieją możliwości magazynowania CO2 (art. 9a ust. 1), a gdy jest to
możliwe zapewnienie w ramach rozstrzygnięć administracyjnych, aby technicznie
zapewniono możliwość realizacji instalacji przeznaczonej do tego celu w przyszłości (art. 9a
ust. 2 zd. 1).
Wobec wskazanych uwarunkowań, mając na uwadze, iż termin implementacji dyr.
09/031/WE minął, organ orzekający, analizując m.in., czy są spełnione wymagania BAT,
obowiązany był uzyskać od inwestora stosowne informacje (w ramach sporządzanej przez
niego dokumentacji w procedurze ocen oddziaływania na środowisko) a następnie rozważyć,
co do meritum, czy istnieje konieczność ukształtowania wymagań w decyzji środowiskowej
tak, aby zagwarantować możliwość realizacji przez inwestora w przyszłości stosownych
instalacji. Wskazanie wyłącznie w uzasadnieniu orzeczenia, iż w świetle dokumentacji
(Raportu) Inwestor nie wyklucza takiego rozwiązania nie czyni zadość wskazanym
wymaganiom. Rolą organu administracji w danym przypadku jest bowiem przesądzenie, na
podstawie informacji, których zakres wyznacza art. 9a ust. 1 tiret 1-3, z uwzględnieniem
kryteriów wskazanych w ust. 2 zd. 2 dyr. 01/080/WE, czy jest to w danym przypadku
uzasadnione oraz - ewentualnie - podjęcie odpowiednich działań administracyjnych przez
stosowne ukształtowanie warunków decyzji środowiskowej – władcze ukształtowanie
obowiązków inwestora, co do potrzeby zapewnienia warunków realizacji instalacji CCS w
przyszłości.
Mylnie wywodzi organ administracji, iż rozważanie tych kwestii oraz rozstrzyganie na etapie
procedury ocen oddziaływania na środowisko nie jest wymagane, skoro w stosownym
zakresie nie znowelizowano dyr. 85/337/EWG, lecz jedynie poszerzono katalog
przedsięwzięć podlegających procedurze ocen. Akt ten bowiem, analogicznie do - jak
wskazano - implementujących go aktualnie regulacji stanowionych na szczeblu krajowym
(ustawa o ocenach) nie określa szczegółowo wymagań materialnoprawnych, gdy chodzi o
określone rodzaje przedsięwzięć, lecz wskazuje stosowne procedury oraz ogólnie zakres
oceny.
Pominięcie wskazanej kwestii, istotnej z punktu widzenia zasady zapewnienia skuteczności
regulacji stanowionych na szczeblu UE, skutkuje potrzebą uchylenia zaskarżonego
orzeczenia. Z uwagi na potrzebę przeanalizowania dokumentacji (Raportu) w stosownym
zakresie pod kątem oceny, czy zawiera on niezbędne informacje czy też potrzebne jest jego
uzupełniania a następnie przesądzenie, co do meritum kwestii dotychczas nie rozpatrywanych
(co musiałoby być odzwierciedlone w uzasadnieniu), oraz mając na uwadze zasadę
dwuinstancyjności postępowania (art. 15 K.p.a.), zasadnym było uchylenie zarówno
zaskarżonej decyzji jak i ją poprzedzającej. Należy wskazać, iż na etapie wydania decyzji w I
instancji termin implementacji dyr. 09/031/WE zmieniającej dyr. 01/080/WE jeszcze nie
minął. Nastąpiło to w dniu 25 czerwca 2011 r. (art. 39 ust. 1 zd. 1 dyr. 09/031/WE).
Wprawdzie w art. 9a dyr. 01/080/WE posłużono się expressis verbis odniesieniem do dnia
wejścia w życie dyr. 09/031/WE, jednak mając na uwadze, iż skutek tego rodzaju
nieimplementowanego aktu normatywnego dla porządku prawnego państwa członkowskiego,
nie może poprzedzać wymaganego terminu jego transpozycji, należy uznać za miarodajny
później przypadający termin - transpozycji. W tym stanie rzeczy organ I instancji nie był
obowiązany do rozpatrywania kwestii wskazanych w art. 9a dyr. 01/080/WE. Okoliczność ta,
wobec zmiany stanu prawnego w toku postępowania administracyjnego, nie wyłącza jednak
obowiązku poszanowania reguły dwuinstancyjności w procedurze administracyjnej.
Zasadnych jest także szereg dalszych zarzutów strony skarżącej, co do braku wyjaśnienia
sprawy przez organ odwoławczy, co musiałoby znaleźć odzwierciedlenie w uzasadnieniu
orzeczenia, w myśl art. 107 § 3 K.p.a.
Jak wskazano wcześniej, w rozpoznawanym przypadku warunkiem wydania decyzji
środowiskowej jest ustalenie, iż proponowane rozwiązania spełniają wymagania BAT.
Istotnym zagadnieniem w tym kontekście jest analiza kwestii oddziaływania, gdy chodzi o
powstawanie odpadów w kontekście wymagania zastosowania technik bezodpadowych,
niskoodpadowych bądź powstawania odpadów zdatnych do odzysku (art. 207 ust. 1a w zw. z
art. 143 pkt 4 ustawy – Prawo ochrony środowiska). Ważne jest również zapobieganie
zagrożeniom dla środowiska powodowanym przez emisje lub ich ograniczanie do minimum
(art. 207 ust. 1 pkt 3 ustawy), przy czym pojęcie emisji obejmuje w prawodawstwie polskim
także wytwarzanie odpadów, o czym przesądza treści definicji art. 3 pkt 4 lit a ustawy –
Prawo ochrony środowiska oraz wskazanie pozwolenia na wytwarzanie odpadów wśród
decyzji reglamentujących wprowadzanie do środowiska substancji i energii (dział III rozdział
IV art. 180 pkt 3 i 181 ust. 1 pkt 4 ustawy – Prawo ochrony środowiska). Wobec wskazanego
uwarunkowania jest bez znaczenia w sprawie, jaki podmiot będzie ostatecznie fizycznie
zajmować się gospodarowaniem wytworzonymi odpadami. Kwestia ta może mieć wyłącznie
znaczenie w kontekście obowiązku uzyskiwania stosownych zezwoleń i innych decyzji w tym
zakresie, w późniejszym czasie. Rolą organu administracji jest rozważenie, czy proponowane
rozwiązanie, którego wdrożenie będzie skutkować wytwarzaniem określonej ilości odpadów
o stosownych parametrach nie uchybia wymaganiu stosowania BAT w kontekście realnej
ekonomicznie możliwości ograniczenia ich ilości, zmiany parametrów tak, aby realnie był
możliwy ich odzysk lub ograniczenie zagrożeń na etapie ich unieszkodliwiana, gdy odzysk
nie jest możliwy. Aby dokonać tego rodzaju oceny organ musi dysponować stosownymi
informacjami, jakie są realne możliwości odzysku odpadów lub ich bezpiecznego
unieszkodliwienia, przy czym bez znaczenia jest - jak wskazano, kto będzie zarządzał
stosownymi procesami. Jest to bowiem obojętne z punktu widzenia skutków dla środowiska,
a co podlega ocenie organu administracji z punktu widzenia oddziaływania instalacji, jako
całości. Przyjęte rozwiązania, z punktu widzenia ilości powstających odpadów oraz skutków
działalności powodującej ich powstanie dla środowiska podlegają ocenie organu administracji
także z uwagi na treść art. 62 pkt 1 lit a, b i d, oraz pkt 2 art. 66 ust. 1 pkt 6, 7 lit. a, pkt 8 lit. c
ustawy o ocenach. Brak odniesienia się do wskazanych kwestii w uzasadnieniu zaskarżonej
decyzji (błędna konkluzja, iż wykracza to poza granice sprawy) uzasadnia zarzut braku
właściwego wyjaśnienia sprawy. Wobec podnoszonych zarzutów, co do planowanych przez
inwestora sposobów gospodarowania odpadami (wykorzystywanie do celów produkcyjnych
czy wypełniania wyrobisk) brak merytorycznego rozważenia wskazanych kwestii (co musi
być odzwierciedlone w uzasadnieniu) może mieć istotne znaczenie, zwłaszcza w kontekście
podnoszonych w skardze kwestii domniemanych zagrożeń w potencjalnych miejscach
deponowania odpadów (wyrobiska pomarglowe) oraz wskazywanych wątpliwości, co do
realnej możliwości zagospodarowania znacznej części powstających odpadów w ramach
produkcji materiałów budowlanych (np. z uwagi na zbyt duże dozowanie wody
amoniakalnej).
Trzeba jednoczesne zauważyć, iż wadliwa jest ocena przez organ administracji stanu
formalnoprawnego, gdy chodzi o możliwość klasyfikacji części pozostałości po produkcji,
jako tzw. "produkt uboczny" nie zaś odpad, co wywodzi się generalnie z braku implementacji
dyr. 08/098/WE, gdzie doprecyzowano zagadnienia dotyczące warunków klasyfikacji
powstających pozostałości na odpady i produkty uboczne. Należy zauważyć, iż także, na
gruncie uprzednich regulacji w tym zakresie – dyrektywa Rady 1975/442/EWG z dnia 15
lipca 1975 r. w sprawie odpadów (Dz.Urz. UE wyd. spec. 15/t.1 s.23 ze zm.), której
implementacja nastąpiła – ukształtowała się, poparta praktyką orzeczniczą ETS praktyka
traktowania w pewnych przypadkach substancji powstających niejako ubocznie w procesie
produkcyjnym (nie jako zasadniczy cel) nie jako odpad. Odzwierciedleniem tego jest m.in.
stanowisko Komisji, Rady i Parlamentu Europejskiego pn. "Komunikat wyjaśniający
dotyczący odpadów i produktów ubocznych" z dnia 21 lutego 2007 r. KOM (2007) 59.
Zasadny jest również zarzut nie rozważenia kwestii oddziaływania rtęci (i jej związków), jaka
zawarta ma być w oprowadzanych ściekach. Uzasadniając orzeczenie organ administracji
wskazał, iż nie zasadne w kontekście obowiązku stosowania BAT byłoby nałożenie na
inwestora obowiązku dalszej eliminacji pozostałości rtęci w ściekach, gdyż jak wynika z
samego BREF LCP rozwiązania te w praktyce przemysłowej nie są dotąd powszechnie
stosowane (chodzi o odpylacze o wysokiej wydajności w połączeniu z technikami takimi jak
mokre płuczki z kamieniem wapiennym), a jedynie postulowane jest wprowadzenie go, jako
obowiązkowego. Zauważył dalej, iż nie zostaną przekroczone obowiązujące aktualnie
standardy jakości wód oraz wyjaśnił, iż przeprowadzono analizy aktualnego oddziaływania
odprowadzanych ścieków na środowisko reasumując, iż dokonane pomiary wskazują, iż
wpływ ten jest niewielki (praktycznie nieoznaczalna różnica jakości). Nie odniesiono się do
ponoszonych w odwołaniu S. zagadnień wpływu przewidywanej, nawet nieznacznej emisji,
na jakość odbiornika ścieków, w kontekście zjawiska akumulowania wprowadzanych
substancji niebezpiecznych w środowisku przyrodniczym (mule, organizmach żywych itp.).
Sam fakt nie ustanowienia w obowiązującym w Polsce porządku prawnym wiążących
standardów w zakresie zawartości rtęci w detrytusie i w biotach nie może stanowić podstawy
do pominięcia kwestii wpływu wprowadzania tej niebezpiecznej substancji do środowiska.
Oceniając bowiem spełnienie wymagania stosowania BAT organ administracji musi mieć na
uwadze, jako jeden z czynników, rzeczywiste oddziaływanie instalacji na środowisko (art.
207 ust. 1 pkt 3 ustawy – Prawo ochrony środowiska), co może być uzależnione od jej
umiejscowienia, w tym możliwości akumulacji oddziaływań np. w kontekście chłonności
konkretnych odbiorników ścieków. Niewyjaśnienie szczegółowe tych kwestii może mieć
istotny wpływ na wynik sprawy, zwłaszcza w kontekście sformułowanej w odwołaniu przez
S., a potem przez Fundację argumentacji, o domniemanym nakładaniu oddziaływania ścieków
z szeregu aktualnie realizowanych obiektów (elektrowni B. w K. oraz elektrowni D. w [...]) i
domniemanej możliwości oddziaływania na tereny przyrodniczo wrażliwe (np. obszar sieci
Natura 2000 "G." i leżące na terenie przygranicznym Parki Narodowe "D." oraz "W. Park
Narodowy"). Brak implementacji określonych regulacji prawa wspólnotowego w zakresie
ustanowienia standardów nie zwalnia państwa członkowskiego z obowiązku rozważenia
kwestii oceny oddziaływania określonych emisji na środowisko - w myśl regulacji
normatywnych wskazanych wcześniej w kontekście oddziaływania emisji w zakresie
wytwarzania odpadów.
Nie trafna jest argumentacja organu administracji, iż istotne znaczenie w kwestii ograniczenia
emisji rtęci i jej związków oraz ich skutków dla środowiska może mieć obowiązek ujęcia tego
zagadnienia w analizie porealizacyjnej sporządzonej w myśl art. 82 ust. 1 pkt 5 w zw. z art. 83
ust. 1 ustawy o ocenach. Dokument ten bowiem wykaże dopiero rzeczywiste skutki
zaaprobowanych obecnie rozwiązań. Zasadą jest natomiast zapobieganie powstawaniu
zanieczyszczeń na etapie wyboru rozwiązań technicznych (temu służy m.in. procedura ocen
oddziaływania dla instalacji objętych obowiązkiem stasowania BAT), zaś eliminacja - np.
poprzez stosowanie następczych procesów oczyszczania - powinna dotyczyć tych, których
powstaniu nie da się zapobiec, co wywodzić należy m.in. z samej zasady przezorności (art. 6
ustawy – Prawo ochrony środowiska).
Jednocześnie trafnie organ administracji wywiódł, iż podstawą dla oceny czy dopuszczalna
jest realizacja przedsięwzięcia o proponowanych parametrach nie może być wskazana, jako
alternatywna dla innych rozwiązań, przywoływana w skardze a zawarta w art. 3 ust. 2 lit. a
dyr. 08/105/WE norma zawartości rtęci i jej związków w osadach lub faunie i florze.
Przedmiotowa regulacja dyrektywy, z uwagi na możliwość wyboru zróżnicowanych środków
ochrony, wymaga implementacji i tylko wtedy może być podstawą oceny, czy spełnione są
określone w niej wymagania.
Dodatkowo Sąd, niezwiązany granicami skargi dostrzegł z urzędu wadliwość decyzji organu
I. instancji, która uszła uwadze organu odwoławczego. Mianowicie w pkt I.2.2.27 warunkowo
zobowiązano inwestora do przedłożenia Regionalnemu Dyrektorowi Ochrony Środowiska
Programu działań organizacyjnych i technicznych, mających na celu ograniczenie emisji pyłu
PM10 z transportu węgla. Nałożenie tego rodzaju obowiązku wykracza, poza ramy zakreślone
art. 82 ust. 1 pkt 1 lit. b i c, oraz pkt 2 lit b ustawy o ocenach, a równocześnie nie znajduje
podstaw w treści innych regulacji wskazanego art. 82 ust. 1, zakreślającego zamknięty katalog
obowiązków, jakie mogą być nałożone na inwestora w decyzji środowiskowej.
Nie zasadne są natomiast pozostałe zarzuty skargi:
- w kwestii ponownego użycia pokładów nasączonych olejem kreozotowym, trafnie wskazał
organ administracji, iż brak jest regulacji, z których treści wynikałby zakaz takich działań
(patrz a contrario bezwzględne ograniczenia, co do ponownego użycia substancji i
przedmiotów zawierających azbest i PCB – art. 160 ust. 1 i 2 oraz art. 164 pkt 1 ustawy –
Prawo ochrony środowiska); wskazaną konkluzje powietrza przytoczony przez Fundację w
skardze dokument, z którego treści wynika, iż stosowne bezwzględne ograniczenia zaczną
obowiązywać od dnia 1 maja 2013 r.; Strona skarżąca powołując się jedynie ogólnikowo na
powszechnie wiadomą szkodliwość kreozotu (m.in. działanie rakotwórcze), nie
uprawdopodobniła, aby użycie na terenach przemysłowych tych samych podkładów
kolejowych, lecz w innej lokalizacji mogło prowadzić do poważniejszych zagrożeń; skoro
działanie takie nie jest a priori zabronione należy mieć na uwadze faktyczne koszty
środowiskowe związane z ponownym użyciem podkładów (potencjalne ryzyko
zanieczyszczenia), jako alternatywę dla skutków wynikających dla środowiska z utylizacji
tych podkładów, będących odpadami niebezpiecznymi łącznie z kosztami związanymi z
wykorzystaniem zasobów środowiska na wytworzenie nowych produktów (zużycie
surowców, emisje); w skardze wywodzi się, iż koszty ekonomiczne nabycia nowych
podkładów w zestawieniu z budżetem całej inwestycją są dla inwestora niewielkie, pomija
natomiast koszty środowiskowe wytworzenia nowych produktów; wskazana uwaga nie
wyklucza dokonania odmiennej oceny przez organy orzekające ponownie w sprawie, o ile w
toku dalszego postępowania zostanie uprawdopodobnione szczególne zagrożenie, jakie może
wynikać z ponownego użycia podkładów w danej lokalizacji;
- nie potwierdzono w toku postępowania przed sądem odnośnymi dowodami z dokumentów
tezy, co do błędnego oszacowania ilości powstających odpadów (popioły oraz pozostałości z
procesów oczyszczania spalin) oraz ilości wprowadzanego do odbiornika rtęci w skali roku
oraz pominięcie istotnych kwestii związanych z domniemanymi emisjami amoniaku; z kolei
w toku postępowania administracyjnego, w świetle materiałów zgromadzonych w sprawie
(sporządzony przez mgr I. K., mgr M. L., mgr inż. J. S., mgr inż. J. S., mgr M. S., mgr inż. M.
Z. Raport oraz koreferat dr inż. Z. G. z Wydziału Inżynierii Środowiska Politechniki [...])
uprawnione było, w granicach swobodnej oceny dowodów (art. 80 K.p.a.) - a więc zasad
logicznego rozumowania i doświadczenia życiowego - uznanie, iż szacunki zostały dokowane
w sposób prawidłowy; dodatkowa argumentacja (w tym szacunki, odwołanie do danych
uprzednich i porównania z inwestycjami o analogicznych parametrach, zarzut
nieuwzględnienie opadu rtęci z atmosfery, brak danych o ilości zanieczyszczeń w węglu, nie
przeanalizowano kwestii związanych z domniemanym zagrożeniem znacznymi emisjami
amoniaku w związku z ograniczeniem emisji azotu); sformułowana na etapie wniesienia
skargi będzie musiała natomiast zostać rozważona przez organy administracji na etapie
ponownego orzekania w sprawie;
- nie znajdują uzasadnienia sugestie, iż pomiary, co do wpływu aktualnie zrzucanych ścieków
zawierających rtęć (i jej związki) zostały dokonane w sposób nieprawidłowy; konieczność
zapewnienia specjalnego reżimu przy prowadzenia tego pomiarów nie może być
wystarczającym powodem dla snucia insynuacji, jakoby musiał być on wykonany w sposób
nieprawidłowy tylko dlatego iż wykonujące je - wyspecjalizowane w pomiarach
środowiskowych - laboratoriom nie ma akredytacji w tym zakresie;
- nie zostały merytorycznie potwierdzone wywody, jakoby błędnie uznano, iż inwestycja nie
będzie miała transgranicznego oddziaływania, a więc jest niezbędne wdrożenie stosownych
procedur; uzasadniając orzeczenie organ administracji wskazał szczegółowo i logicznie
wywiódł na podstawie, jakich analiz uznano, iż w istocie oddziaływanie transgraniczne będzie
nieznaczne; ponowne przytaczanie tej argumentacji byłoby bezcelowe; przywoływana w
skardze opinia dr hab. Z. K. nie zawiera w istocie wyliczeń i tez, które podważałyby szacunki,
co do wielkości oddziaływań szacowanych w ramach dokumentacji sprawy; wyrażono w niej
jedynie pogląd, co do właściwej interpretacji pojęcia "znaczącego oddziaływania" w
rozumieniu stosownych regulacji, formułując tezę, iż każdy wpływ skutkujący zwiększeniem
poziomu zanieczyszczeń powietrza na terenach, gdzie są przekroczone standardy należy
uznać za "znaczący"; teza taka nie jest prawidłowa w kontekście zasady racjonalnej wykładni
przepisów; o ile każde nawet, trudne do oznaczenia pogorszenie, jakości powietrza w strefach
przekroczeń mieściło się w pojęciu "znaczącego oddziaływania" w rozumieniu art. 104 ust. 1
zdanie wstępne ustawy o ocenach, stosowną procedurą musiałyby być objęte wszystkie
inwestycje realizowane w krajach ościennych, do tych, gdzie występują tereny o
przekroczonych standardach; nigdy bowiem nowe przedsięwzięcia skutkujące emisja do
powietrza nie postają bez jakiegokolwiek wpływu na stan jakości środowiska na terenach
sąsiednich - wpływ ten jedynie zmniejsza się w odpowiedniej proporcji do odległości;
podzielić można pogląd, iż różny może być próg postrzegany jako znaczące oddziaływanie gdy chodzi o tereny o dobrej jakości powietrza oraz tam, gdzie standardy są przekroczone; w
obu jednak wypadkach wpływ ten musi być na tyle duży by mógł być w praktyce
odczuwalny; jak dotąd w toku postępowania nie podważono szacunków, jakie przedłożył
Inwestor (poziomy zanieczyszczeń w następstwie emisji z obiektu będą na terenie Republiki
[...] stanowić ułamek procenta dopuszczalnych poziomów tych substancji w powietrzu) i brak
jest podstaw do oceny, iż oddziaływanie na tereny poza granicami Polski będzie znaczące;
- w skardze nie uzasadniono przekonywująco zarzutu, co błędnego orzeczenia o braku
potrzeby przeprowadzenia ponownej oceny oddziaływania na środowisko na etapie
uzyskiwania pozwolenia na budowę; w świetle art. 82 ust. 2 pkt 1 ustawy o ocenach
przesłanką nałożenia takiego obowiązku nie może być w szczególności zaniedbanie, gdy
chodzi o zebranie na aktualnym etapie dostępnych informacji, tyczących oddziaływania
przedsięwzięcia o parametrach przesądzanych decyzją środowiskową, może być to natomiast
zasadne o ile pewne kwestie z uwagi na ich charakter mogą być wyłącznie ocenione po etapie
sporządzania dokumentacji technicznej (projektu budowlanego) – kwestii takich Strony w
toku postępowania administracyjnego precyzyjnie nie wyartykułowały; sprecyzowane na
etapie wniesienia skargi zarzuty, co do możliwości kumulacji zanieczyszczeń z innymi
realizowanymi obecnie obiektami jak i kwestie domniemanych oddziaływań na chronione
obszary przyrodnicze (przesłanki z art. 82 ust. 2 pkt 2 i 3 wskazanej ustawy) muszą zostać
rozważone przez organy administracji przy ponownym rozpatrzeniu sprawy;
- nie zasadny jest zarzut nie przeprowadzenia rozprawy administracyjnej; tego rodzaju
domniemane uchybienie mógłby mieć znaczenie jedynie w kontekście wykazania przez
skarżącego, iż skutkowało to bezpośrednio brakiem wyjaśnienia określonej istotnej
okoliczności; tego rodzaju czynność procesowa jest uzasadniona w szczególności, gdy
konieczne jest ustalenie określonych kwestii wiążących się ze sporami, co do stanu
faktycznego takich jak okoliczności konkretnego zdarzenia, warunki terenowe, faktyczne
umiejscowienie obiektów itp.; ma natomiast ograniczone znaczenie, gdy chodzi o ocenę
specjalistycznej dokumentacji, czy prawidłowości wykonania szczegółowych analiz;
- gdy chodzi o zarzuty naruszenia przywołanych przez Fundację przepisów dyrektyw, co do
zasady nie mogły być one uznane za trafne z uwagi na fakt, iż regulacje tych aktów, jako
wymagające implementacji do porządku prawnego stanowionego na poziomie państwa
członkowskiego, nie są bezpośrednio podstawą orzekania przez organy administracji, a więc
nie mogą zostać naruszone; zasadą wynikającą z regulacji traktatowych jest natomiast
stosowanie właściwej wykładani prawa stanowionego na szczeblu państwa członkowskiego,
tak, aby zapewnić skuteczność dyrektyw, a w tym kontekście przepisów, co do wymaganej
zawartości Raportu (możliwość zastosowania rozwiązań chroniących środowisko
polegających na wyłapywaniu i magazynowaniu CO2 – w związku z treścią art. 66 ust. 1 pkt
9 oraz ust. 2 ustawy o ocenach) oraz zakresu decyzji środowiskowej (określenie w niej
obowiązku zapewnienia warunków do realizacji w przyszłości konkretnej instalacji, o ile jest
to zasadne – w myśl art. 82 ust. 1 pkt 1 lit. b i c wskazanej ustawy).
Podkreślić wypada, iż Sąd - oceniając legalność wydanej decyzji - orzeka na podstawie
przedłożonych przez organ administracji akt sprawy (art. 133 § 1 ustawy - Prawo o
postępowaniu przed sądami administracyjnymi) a jedynie w szczególnych przypadkach może
dopuścić odwód z dokumentów (art. 106 § 3 wskazanej ustawy), o co zresztą Strona skarżąca
nie wnosiła. Wobec tego na etapie postępowania przed Sądem, niepoparte dowodami
twierdzenia stron, co do błędnych ustaleń faktycznych nie mogą skutkować uznaniem, iż
orzeczenie jest dotknięte wadliwością. Z kolei obowiązek wnikliwego rozpatrzenia sprawy
przez organ administracji, a co za tym idzie odniesienia do argumentacji stron (podmiotów
działających na prawach strony) dotyczy uwag i opinii zgłaszanych na etapie postępowania
administracyjnego, stosownie do stopnia ich szczegółowości i konkretności.
Z przytoczonych wyżej przyczyn Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, na
podstawie art. 135, 145 § 1 pkt 1 lit. c, oraz art. 152 ustawy - Prawo o postępowaniu przed
sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.), dalej jako "ppsa" orzekł w pkt
1 i 2 sentencji.
Orzekając w punkcie 3 wyroku Sąd miał na względzie, iż zgodnie z art. 200 ppsa w
przypadku uwzględnienia skargi, skarżącemu należy się od organu administracji publicznej,
który wydał zaskarżony akt, zwrot kosztów postępowania niezbędnych do celowego
dochodzenia praw. Na podstawie tego przepisu w zw. z art. 205 § 2 ppsa zasądzono na rzecz
skarżącego koszty postępowania sądowego, na które składają się: wpis sądowy od skargi 300 zł oraz wynagrodzenie dla radcy prawnego reprezentującego skarżącego - 240 zł.
Wysokość wynagrodzenia ustalono zgodnie z § 14 ust. 2 pkt 1 lit. c rozporządzenia Ministra
Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych
oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę
prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1349 ze zm.).
Orzekając ponownie w sprawie organ administracji uwzględni ocenę prawną i wskazania, co
do dalszego postępowania (w tym rozważy potrzebę uzupełnienia materiału dowodowego),
zawarte w uzasadnieniu niniejszego orzeczenia.