Banówka (słow. Baníkov, 2178 m n.p.m.) – szczyt leŜący w grani

Banówka (słow. Baníkov, 2178 m n.p.m.) – szczyt
leŜący w grani głównej Tatr Zachodnich. Znajduje się
pomiędzy szczytem Pachola (2167 m), oddzielony od
niego Banikowską Przełęczą (2040 m), a Hrubą Kopą
(2166 m), od której oddziela go Przełęcz nad
Zawratami.
Północne stoki Banówki opadają bardzo stromą
ścianą o 350 m wysokości do Doliny Spalonej. W
dolnej części tych ścian znajdują się ogromne stoŜki
piargowe. Zachodnia część grani Banówki łączy się
granią z Jałowieckim Przysłopem i Rosochą. Ta grań
o łącznej długości ok. 7 km oddziela Dolinę
Parzychwost od Doliny śarskiej. Bezpośrednio pod
południowymi zboczami Banówki w górnym odcinku
Doliny śarskiej znajduje się polodowcowy kocioł zwany Banikowskim Kotłem[1].
Banówka zbudowana jest z krystalicznych skał (granodioryty rohackie) i swoim wyglądem przypomina Tatry
Wysokie. We wschodnich jej zboczach znajduje się charakterystyczna skalna czuba i Igła w Banówce
(Baníkowská Ihla).
Szlak turystyczny jest miejscami mocno eksponowany, prowadzi po duŜych blokach i płytach skalnych i
wymaga, zwłaszcza w czasie deszczu duŜej ostroŜności. Banówka tworzy długą i prawie poziomą grań ze słabo
wyodrębnionymi wierzchołkami. Z jej grani i wierzchołka rozległa panorama. Kazimierz Paszucha, który wraz
z Czesławem Łapińskim trawersował tę grań 24 kwietnia 1948 r., tak ją opisywał: "Ze szczytu bajkowy widok
ośnieŜonych NiŜnich Tatr, a popod nimi całą doliną wije się srebrna nić Wagu, na zachód widać pasmo gór
odcinających się jasnymi poświatami – wszystko w słońcu, śniegu i ciemnej zieleni. Po północnej stronie Babia
Góra i Pilsko. Widok ciekawy i niezapomniany."[2]
Na Banówce znajdują się siedliska rzadkich roślin alpejskich. Na jej północnych, stromych ścianach rośnie
m.in. goryczka przezroczysta, skalnica mchowata, jaskier alpejski i lodnikowy.
Polska nazwa szczytu pochodzi od gwarowej liptowskiej nazwy "Banovka", ta zaś od słowa bania,
oznaczającego dawniej kopalnię. W XVIII w. bowiem u podnóŜa Banówki, jak zresztą w wielu innych
miejscach Tatr poszukiwano rud Ŝelaza, jednak z mizernym skutkiem[2].
Szlaki turystyczne [edytuj]
– czerwony szlak biegnący granią główną Tatr Zachodnich na odcinku od Smutnej Przełęczy do
Banikowskiej Przełęczy przez Trzy Kopy, Hrubą Kopę i Banówkę.
•
•
Czas przejścia ze Smutnej Przełęczy na Banówkę: 1:45 h, z powrotem tyle samo
Czas przejścia z Banówki na Banikowską Przełęcz: 20 min, ↑ 30 min
– zielony szlak z bufetu Rohackiego obok Rohackich Stawów przez Banikowską Przełęcz na szczyt
(odcinek od przełęczy razem ze szlakiem czerwonym), a z niego przez Jałowiecki Przysłop i Jałowiecką
Przełęcz do Schroniska śarskiego w Dolinie śarskiej.
•
•
Czas przejścia z bufetu na Banówkę: 4:05 h, ↓ 3:05 h
Czas przejścia ze szczytu do schroniska: 2 h, ↑ 3 h