Wyróżnienie DEDAL

Wyróżnienie DEDAL
Według mitologii greckiej Dedal pochodził z Aten, jednak uciekł z nich na Kretę,
na dwór króla Minosa. Mówiono, że w swe posągi Dedal potrafi tchnąć życie – tak były
doskonałe. Wykonywał nie tylko posągi, ale też był wynalazcą, i architektem. Król Minos
zlecił Dedalowi wykonanie labiryntu dla Minotaura Dedal, tęsknił za swoją ojczyzną –
Atenami. Król jednak, z przywiązania do niego i z obawy przed jego wiedzą o tajemnicach
państwowych Krety, zabronił Dedalowi opuszczać wyspę i zamknął go w wieży..
Wynalazca znalazł sposób ucieczki. Z ptasich piór sklejonych woskiem sporządził
skrzydła dla siebie i swego syna Ikara. Przed odlotem ojciec przestrzegł młodego chłopaka,
aby leciał równo między niebem a morzem, bo inaczej albo wosk się stopi, albo pióra
nasiąkną wodą. . Jedno i drugie prowadzi do katastrofy. Jednak Ikar, zachwycony lotem,
wspaniałością przygody, zapomniał o radach ojca, wzleciał zbyt wysoko i spadł do morza,
gdy jego skrzydła się rozpadły.
Zrozpaczony ojciec znalazł zwłoki syna, wyspę nazwał Ikarią, a morze – Ikaryjskim.
Dedal zatrzymał się na Sycylii, został tam nadwornym budowniczym. Po kilku latach król
Minos zaatakował Sycylię, upominając się o Dedala. W walce jednak Minos poległ, a Dedal
żył jeszcze długo w poważaniu wszystkich mieszkańców.
Dedal był symbolem pracowitości, pomysłowości, inteligencji, rozsądku, ambicji i
konsekwencji. Uważany jest za uosobienie wiecznego realisty.
W Mielcu na ogół nawiązywano do IKARA , nadając jego imię różnym obiektom, czy
też wyróżnieniom. Specjaliści lotnictwa uznali, że jeśli nawiązywać do mitologii, to należy
przyjmować imię DEDAL –człowieka twórczego, mającego wiele dokonań a nie jego syna,
który nie tylko nie miał żadnych osiągnięć, ale nawet nie był uważnym uczniem, co
doprowadziło do jego tragicznej śmierci.
Ustanowionemu staraniem lotniczych mieleckich organizacji społecznych wyróżnieniu
dla tworzących i rozwijających technikę lotniczą nadano więc nazwę DEDAL.
Rozwój gospodarczy
zależy od posiadania umiejętności wykonywania
wysoko
przetworzonego , odpowiednio nowoczesnego, wyrobu lub usługi, którymi są zainteresowane
rynki zbytu. Koncepcję wyrobów i usług oraz ich modernizacji tworzą ludzie, których
chcemy wyróżniać i przedstawić społeczeństwu.
W dotychczasowej niespełna 80 letniej historii przemysłu lotniczego w Mielcu, jego
rozwój w dużym stopniu zależał od decyzji władz centralnych, zlecających produkcję
określonych wyrobów i zabezpieczających rynek zbytu dla nich. Tak trafił do Mielca :Łoś,
MiG, An-2, An-28. Czasami pomagały nieoczekiwane wydarzenia jak zdjęcie w 1964 r z
funkcji I Sekretarza Chruszczowa, co zapobiegło przerwaniu produkcji An-2 w Mielcu na
korzyść już uruchomionego pod Moskwą An-2M.
Jednakże lokalne władze szybko doszły do wniosku , że stabilną pracę firmy, jej rozwój
może zabezpieczyć tylko projektowanie, modernizacja oraz sterowanie rozwojem wyrobów i
usług we własnym zakresie. Stad też w wyniku działań WSK i OBRSK powstały: Iskra 200,
M-15, M-18, M-28, wózki MELEX i szereg innych wyrobów.
Dziś w erze komputeryzacji i powszechnego internetu działania innowacyjne mogą być
tworzone w znacznym stopniu przez indywidualnych twórców. Ważne jest, aby powstało
środowisko kreatywne, a w nim panowało przekonanie, że najcenniejszym towarem jest
wytwór intelektu, którym jest zainteresowany rynek, oraz również to , że takie działania
decydują o pozycji jednostki w społeczeństwie. Pamiętać też należy o rozwoju zaplecza
intelektualnego, młodzieży uczącej się i studiującej- posiadającej coraz większą wiedzę, która
czasami „marnuje się“ przez brak możliwości technicznych, organizacyjnych i finansowych,
potrzebnych dla sprawdzenia w praktyce ich pomysłów.
W odbiorze społecznym ta inicjatywa wyróżnienia DEDAL spotkała się z dużą
akceptacją, wyrażającą się chociażby w liczbie zgłoszonych uwag oraz propozycji od
osób i firm. Wśród nich były też propozycje zmierzające do udoskonalenia jego form i zasad
wyróżniania. Uznając zasadność niektórych z nich wprowadzono trzy rodzaje wyróżnienia
1 Statuetka DEDAL najwyższa forma wyróżnienia
2 Tablica wyróżnienia DEDAL
3 Dyplom wyróżnienia DEDAL
Pozwala to uhonorować nim większą liczbę osób i firm oraz zróżnicować ich dokonania.
Celem wyróżnienia DEDAL jest
1.Wspieranie inicjatywnych ludzi oraz firm, które poprzez doskonalenie techniki,
przyczyniają się do rozwoju szeroko pojmowanego polskiego lotnictwa, powstawania
nowych konstrukcji lotniczych i rynków zbytu dla nich.
2 Stymulowanie innowacji jako głównego czynnika rozwoju
3 Popieranie działań prowadzących do wzrostu produkcji i usług lotniczych.
Chociaż nie wszyscy mogą wykazać się osiągnięciami w dziedzinie konstrukcji lotniczych,
to mogą jednakże
mieć znaczące osiągnięcia w
organizacji produkcji lotniczej,
unowocześnianiu technik wytwarzania , szeroko rozumianej promocji, przyczyniającej się do
wzrostu zapotrzebowania na technikę lotniczą.
Również modelarstwo lotnicze jest ważną szkołą zdobywania kwalifikacji lotniczych
przez młodzież. Będzie ona kiedyś decydować jakie statki powietrzne będą wytwarzane w
naszych firmach i czy będą one cieszyć się uznaniem użytkowników. .
Nazwa DEDAL, chociaż o dziwo, rzadziej niż IKAR, jest w Polsce przyjęta dla
kilkudziesięciu firm. Również wyróżnienie DEDAL, niezależnie od Warszawy i Mielca, jest
też nadawane lokalnym firmom Bielska, Żywca , Cieszyna i ich powiatów przez
Prezydentów i Starostów. odpowiednich jednostek. W tym rejonie nagradzane firmy
przeważnie nie mają nic wspólnego z lotnictwem.
Wśród wymienionych warszawskie wyróżnienie DEDAL ma najdłuższą tradycje i jest
przyznawane tylko w dziedzinie kształcenia i wychowania kadr lotniczych. Wyróżniani są
więc nim najlepsi w kraju instruktorzy lotnictwa. Chociaż nawiązując do mitologii Dedal
nie był najlepszym instruktorem, skoro nawet własnemu synowi nie wpoił bezpiecznych
zasad latania. Co roku tylko jedna lub dwie osoby zostają zaszczycone przyznaniem
Statuetki, opracowanej przez wrocławskiego plastyka.
Mielecka statuetka jest również opracowana przez znanych w kraju plastyków,
wywodzących się z ASP Kraków: Świerzowicz- Maślaniec (ich projekt pomnika K.
Górskiego przed Stadionem Narodowym w Warszawie został wybrany w wyniku
rozstrzygnięcia konkursu )
Nasi nominowani do wyróżnienia- to twórcy nowej techniki lotniczej, wynalazcy,
rozwijający zdolności wytwórcze w lotnictwie oraz przygotowujący kadry specjalistów
lotniczych w – młodości przeważnie modelarze.
W wyborze wyróżnionych rozpatrujemy kandydatów z
dawnego COP, aktualnej
Doliny Lotniczej oraz osób i firm związanych z nimi. Kapituła naszego wyróżnienia uznała,
że nie będziemy rozpatrywać żadnych zgłoszeń dotyczących instruktorów i pilotów- jeśli
poza lataniem nie wyróżnia ich inna działalność np. w modelarstwie czy projektowaniu
lotniczym. To pole działania pozostawiamy Warszawskiej Kapitule. Również nasi kandydaci
powinni wykazywać się osiągnięciami wykorzystywanymi w produkcji lotniczej w Mielcu
lub innej firmie lotniczej w Polsce. Pierwsze mieleckie statuetki zostały przyznane w2013r.
WYRÓŻNIENI W 2013 R.
mgr inż. Józef Oleksiak- Główny Konstruktor samolotu M-18 DROMADER .
inż Stanisław Stachura – założyciel firmy STAMET producent części lotniczych
mgr inż. Bogusław Mrozek, pilot, aktywizujący działalność lotniczą w Tuszowie
Józef Oleksiak. W 1957 r. na Politechnice Warszawskiej otrzymał dyplom magistra
inżyniera lotnictwa, specjalizacji- budowa platowc6w. W tym roku rozpoczyna pracę w
biurze konstrukcyjnym WSK Mielec. W 1969 przechodzi do pracy w Zakładzie
Doświadczalnym przekształconym później w Ośrodek Badawczo Rozwojowy Sprzętu
Komunikacyjnego, Tu również pracuję w biurze konstrukcyjnym nad nowymi lub
modernizowanymi samolotami takimi jak ISKRA 200, M-15.
Największym jego osiągnięciem jest samolot PZL M-18 DROMADER , którego był
Głównym Konstruktorem. Samolotów takich wykonano aż 759 egzemplarzy.
Samolot
M-18 uzyskał 16 certyfikatów typu różnych krajów świata między innymi Polski, USA,
Chin, Australii, Francji, Hiszpanii i innych
Był on sprzedawany do 25 krajów świata. Najwięcej samolotów kupiły USA. W Polsce w
usługach agrolotniczych było ich 75 sztuk.
W 1998 przeszedł do pracy w Polskich Zakładach Lotniczych , w których kontynuował
pracę nad wariantami DROMADERA wersja M-21 MINI oraz M-24 SUPER, których
wykonano tylko 7 egzemplarzy.
Inż. Stanisław Stachura jest założycielem firmy STAMET Od roku 1990 firma ta
specjalizuje się w obróbce skrawaniem metali przy zastosowaniu nowoczesnych technologii.
Produkty sprzedawane są na rynku krajowym i zagranicznym dla przemysłu lotniczego,
zbrojeniowego i produkcji maszyn
Jako pierwsza w Mielcu firma STAMET jeszcze w latach 90-tych, uzyskała certyfikat
na produkcję części lotniczych JAR 23, spośród nowo tworzących się firm w tej branży. Inż.
Stanisław Stachura jako pierwszy rozpoczął export części lotniczych do krajów Europy
zachodniej co przyczyniło się do zwiększenia zaufania dla lokalnego rynku. Najlepszym
tego przykładem jest firma STEMME z Niemiec dla której to inż. Stanisław STACHURA
produkował i nadal produkuję, znaczną część części metalowych do samolotów serii „S”.
Poprzez ciągłe starania nad udoskonalaniem technologii i jakości STAMET wypracował
sobie reputację renomowanej firmy osiągającej precyzję i efektywność rozwiązań w produkcji
części metalowych. Ustawiczne inwestowanie w park maszynowy, udoskonalanie procesów
technologicznych oraz podnoszenie kwalifikacji załogi przyczyniają się do wzrostu poziomu
satysfakcji naszych wymagających klientów. Bez względu na ilość sztuk zamawianych w
STAMET Stanisław Stachura, kieruje się zasadą naczelną: zabezpieczeniem najwyższej
możliwie osiągalnej jakości wyrobu. Świadectwem tego jest:
● Zatwierdzenie Urzędu Lotnictwa Cywilnego w/g Part 21 A podczęść G
● Koncesja Ministra Spraw Wewnętrznych na wytwarzanie broni i amunicji
o przeznaczeniu wojskowym i policyjnym
Obecnie firma STAMET posiada zakład specjalizujący się w obróbce metalu w szerokim tego
słowa znaczeniu. Zaczynając na obróbce skrawaniem, poprzez spawalnictwo i zgrzewanie
stali oraz aluminium, a na obróbce plastycznej kończąc. Firma STAMET jest najbardziej
wyróżniającą się lokalną firmą, zarówno pod względem fachowości oraz solidności
zatrudnionych tam ludzi.
mgr inż. Bogusław Mrozek popularny w środowisku lotniczym „Bodek”, jest ogromnie
zasłużony dla rozbudzenia aktywności lotniczej w Tuszowie Narodowym. Tam właśnie
powstawały prototypy nowych statków powietrznych, budowano modele, które wygrywały
szereg krajowych konkursów. Tragiczny wypadek lotniczy w trakcie prób eksperymentalnego
szybowca, zakończył niestety Jego działalność na rzecz rozwoju lotnictwa. Lądowisko w
Tuszowie, które przybrało Jego nazwisko jako patrona. Zepół jego współpracowników i
uczniów kontynuuje Jego ambitne plany
Te dwa pierwsze wyróżnienia Kapituły w formie Tablic zostały wręczone przez
Prezydenta Miasta i Prezesa PZL Mielec na III Spotkaniach Lotniczych Pokoleń.
W
ostatecznie przyjętej postaci statuetek DEDAL zostały wręczone na uroczystym spotkaniu
stowarzyszeń z firmami lotniczymi na Zamku w Baranowie, w dniu 24.06.2014 . .….
Statuetka przyznana dla B. Mrozka została przekazana Rodzinie na lądowisku w Tuszowie
Narodowym, na którym włożył tak wiele pracy w realizację lotniczych koncepcji.
Wyróżnieni w 2014
Statuetką DEDAL Kapituła postanowiła wyróżnić tylko Jana Madeja
oraz przyznano trzy Wyróżnienia w formie Tablicy Dedal
Jan Andrzej Madej
jest mielczaninem, , absolwent miejscowego
Technikum
Mechanicznego, matura w 1970 r . Od lat szkolnych uprawiał modelarstwo lotnicze. W 1970r
został zatrudniony w WSK Mielec. Po roku podjął studia dzienne na Politechnice
Warszawskiej, a następnie przeniósł się na studia zaoczne w Politechnice Rzeszowskiej
(kierunek – lotnictwo). W latach 1976-1986 pracował jako konstruktor w Ośrodku Badawczo
Rozwojowym Sprzętu Komunikacyjnego w Mielcu oraz instruktor modelarstwa lotniczego.
Od 1986 r. do 1998 r. pełnił funkcję kierownika sekcji modelarskiej Aeroklubu Mieleckiego.
Nadzorował funkcjonowanie pracowni modelarskich, był współorganizatorem zawodów
modelarskich i imprez AM. Od wielu lat zajmował się konstrukcjami lotniczymi. Jako
konstruktor amator został na początku lat 90. członkiem Polskiego Oddziału Stowarzyszenia
Lotnictwa Eksperymentalnego, które skupia pasjonatów lotnictwa na całym świecie. W 2003
r. był jednym z założycieli mieleckiej filii tego Stowarzyszenia.. Jest pilotem motolotniowym
i szybowcowym.
Do jego najważniejszych zrealizowanych konstrukcji można zaliczyć:
1/ Motolotnia „Szaman” - produkowana w firmie „Air Magic” , która okazała się
niezwykle udaną konstrukcją i otrzymała szereg nagród na Zlotach Amatorskich Konstrukcji
Lotniczych (m.in. trzy we Wrocławiu). . W 2008 roku motolotnia Szaman zdobyła Grand Prix
XIV Stalowowolskiego Zlotu Konstrukcji Amatorskich.
2/ Samolot bezzałogowy Szogun – produkcja w firmie „Aero-Tech”..
Trzy wyróżnienia w formie pamiątkowej Tablicy DEDAL Pierwszym nagrodzono
1.mgr inż. Mariusza Błędowskiego za całokształt działalności w minionym 25 leciu, a
głównie za udział w utworzeniu SSE Mielec i wspieranie procesu powstawania w niej
nowych firm, zawłaszcza innowacyjnych, tworzących wysoko specjalistyczne miejsca
pracy. Wyróżnienie M. Błędowskiego podkreślało wielkie osiągnięcie całego zespołu
specjalistów, w którym wiodącą rolę miał Prezydent Mielca czterech kadencji p. Janusz
Chodorowski , Było nim opracowanie koncepcji i pomyślne wdrożenie do systemu krajowej
gospodarki pierwszej w kraju Specjalnej Strefy Ekonomicznej. .Pozwoliło to na
wykorzystanie obiektów, zdolności produkcyjnych, kadr, pozostałych po wielkim kiedyś
przedsiębiorstwie , jakim była miejscowa, ponad 20 tysięczna WSK i 2,5 tysięczny
OBRSK. Pozwoliło to również na utworzenie nowych miejsc pracy. Jak mogło być w
innym przypadku - można się przekonać oglądając nawet dziś, to co pozostało po Nowej
Hucie lub Stoczni Gdańskiej. Tablica dla M. Błędowskiego została wręczona przez
Prezydenta Mielca na spotkaniu w Baranowie.
2. Inż. pilota Zygmunta Osaka jest również absolwentem Technikum Mechanicznego w
Mielcu, Studia na Wydziale Mechanicznym, Energetyki i Lotnictwa Politechniki
Warszawskiej ukończył w 1975r.. Cała jego kariera zawodowa i obecna działalność
społeczna związana jest z lotnictwem . Pracował w WSK PZL Mielec, OBR SK Mielec i
Aeroklubie Mieleckim jako monter, pilot agro, pilot doświadczalny II i I klasy.
Już w okresie szkolnym. uzyskał I klasę modelarza i startował z powodzeniem w wielu
zawodach modelarskich. Następnie przeszedł szkolenie szybowcowe w Aeroklubie
Mieleckim,, uwieńczone .. uzyskaniem w 1970 r. Złotej Odznaki Szybowcowej z trzema
diamentami. Po kolejnych szkoleniach uczestniczył w oblotach samolotów seryjnych,
produkowanych w WSK Mielec, próbach rozwojowych, fabrycznych i państwowych. Gdy w
1984r . otrzymał uprawnienia samolotowego pilota doświadczalnego I klasy, wykonywał loty
na prototypach samolotów, m.in. M26 „Iskierka”. i brał udział w próbach certyfikacyjnych na
samolotach M20 „Mewa”, M26, M18 „Dromader” i M24. Wykonywał także próby na
samolotach: An-2, M21, M15 i An-28. Wylatał około 5 tysięcy godzin na 25 typach
samolotów (w tym około 2 tysiące godzin doświadczalnych)..
Poza pracą zawodową zajmował się modelarstwem lotniczym jako zawodnik i instruktor. Na
Mistrzostwach Polski w Łodzi - 2000r. zdobył brązowy medal w konkurencji modeli
samolotów latających na uwięzi i otrzymał powołanie do kadry narodowej. Od tego czasu
powołano go sześciokrotnie do kadry narodowej. Zwyciężył w Międzynarodowych Zawodach
Modeli Samolotów w Wierzawicach koło Leżajska oraz wielokrotnie plasował się w
czołówce Kilkakrotnie zajmował drugie miejsce w klasyfikacji generalnej Pucharu Polski..
Posiada m.in. Złotą Odznaką Modelarza Lotniczego i I klasę sportową Prowadzi modelarnię
lotniczą w Spółdzielczym Domu Kultury . Jego wychowankowie osiągnęli liczące się
sukcesy, m.in. w konkurencji akrobacji modeli na uwięzi Grzegorz Wnuk został mistrzem
Polski juniorów, a Adam Taran – wicemistrzem. Ponadto A. Taran wywalczył 6. miejsce w
tej konkurencji na Mistrzostwach Europy we Francji.. W ramach projektu unijnego
zorganizował modelarnię w Szkole Podstawowej w Woli Mieleckiej. Jest organizatorem
zawodów modelarskich, wystaw i wycieczek edukacyjnych do miejsc związanych z
lotnictwem. Wygłasza prelekcje na tematy lotnicze, m.in. w Senacie RP. Uczestniczy wraz z
wychowankami w zawodach modelarskich. W szczególności popularyzacja modelarstwa
lotniczego wśród młodzieży i uzyskane rezultaty w pełni uzasadniają decyzję Kapituły.
3 Zespół PZL Mielec Mieczysław Skrzypczak, Jakub Skrzypek, Kazimierz Nowakowski
został również wyróżniony Tablicą za zbudowanie repliki samolotu PZL-37 Loś
Młodzi konstruktorzy przyrządów
lotniczych Jakub Skrzypek
i Kazimierz
Nowakowski zatrudnieni w PZL Mielec wystąpili w 2010 roku z inicjatywą budowy repliki
legendarnego polskiego bombowca PZL-37Loś.
Do wybuchu wojny udało się
wyprodukować w PZL Okęcie i PZL Mielec 120 egzemplarzy tych samolotów, .Znalazły się
one na uzbrojeniu Polski i Rumunii. W Mielcu zmontowano do wojny tylko 3 egzemplarze,
dalszych 7 było w trakcie montażu. Był to pierwszy samolot, od którego rozpoczęła się
produkcja lotnicza w Mielcu. Niestety do naszych czasów nie zachował się żaden oryginalny
egzemplarz samolotu. Chociaż 27 sztuk we wrześniu 1939 r odleciało do Rumunii , pomimo
że część z nich jeszcze po wojnie istniała – władze Polski nie zatroszczyły się o ich
odebranie.
Koncepcja ta została zaakceptowana, a nawet rozwinięta przez kierownictwo PZL Mielec.
Rozwinięta – bo wnioskodawcy sugerowali wykonanie modelu 1 do 10 a wyszli z akceptacją
wersji 1 do 1 i deklaracją pomocy materiałowej oraz wykonawczej.. Do prac został
wyznaczony dla ich organizacji, nadzoru i rozwiązywania wszelkich wynikających w jej
trakcie problemów zaopatrzeniowych, logistycznych Mieczysław .Skrzypczak. Prace przy
projektowaniu konstrukcji i budowie repliki trwały ponad 2 lata. Uroczyste odsłonięcie
pomnika samolotu na terenie PZL Mielec, obok historycznej Hali 2. gdzie przed
drugą
wojną światową odbywał się montaż samolotów, odbyło się 29.09.2012. Wykonany w PZL
Mielec model bombowca - to jedyna dziś na świecie taka ekspozycja.
W procesie projektowania i budowy udział brali obecni i emerytowani pracownicy zakładów
WSK i PZL Mielec, którzy, poświęcili na to swój prywatny czas, a potrzeba było go wiele
do wykonania tego zadania .Szacuje się, że projekt budowy repliki Łosia pochłonął łącznie
ponad 5 000 godzin.
Spośród wszystkich pracowników zaangażowanych w ten projekt zostali wybrani
wymienieni , którzy odegrali wiodącą rolę uczestnicząc między innymi :w:
1/ opracowaniu koncepcję organizacyjnej wykonania repliki i jej ustawienia jako pomnika. –
Był to zakres prac porównywalny do planowania i koordynacji prac występujących przy
wykonaniu prototypu samolotu.
2/ opracowanie dokumentacji konstrukcyjnej samolotu , niezbędnych przyrządów i pomocy
fabrykacyjnych oraz technologii wykonania. ( również dokumentacja konstrukcyjna
samolotu nie zachowała się do naszych czasów )
3/ prowadzenie cały czas nadzoru konstrukcyjnego i technologicznego.
4/ skompletowanie wyposażenia płatowca ( makiety silników, podwozie, wyposażenie
radiowo-nawigacyjne , uzbrojenie itp.)
5/ prowadzenie szerokiej akcji promocyjno-marketingowej, efektem której było to, że
odsłonięcie pomnika stało się wydarzeniem historycznym, odnotowanym w mediach
krajowych i zagranicznych.
W dużym stopniu prace była wykonywane społecznie, Replika samolotu wywołuje duże
zainteresowanie osób odwiedzających SSE lub mających możliwość zwiedzania PZL.
Kierownictwo PZL umożliwiło to między innymi wymienionej grupie Warszewskich
Seniorów Lotnictwa.
Inicjatywa budowy repliki i jej realizacja, wykraczające w wielu przypadkach poza
wykonywanie zadań służbowych jest ze wszech miar godna uznania społecznego .
Wyróżnienia w formie Statuetki i Tablic zostały wręczone podczas IV SPOTKAŃ
LOTNICZYCH POKOLEŃ w dniu 20.08.2014 w Sali kinowej SCK Mielec .
Wyróżnienie DEDAL 2015
Kapituła wyróżnienia po rozmowach z przedsiębiorcami i Prezydentem miasta Mielec
postanowiła nie ograniczać osób wyróżnianych tylko do Mielca i okolic.
Nasz zakres działania to nadal wyróżnianie twórców nowej techniki lotniczej,
konstruktorów , projektantów nowych innowacyjnych rozwiązań, Oceniamy również te
jednostki , które rozwijają produkcję lotniczą, znajdują nowe rynki zbytu dla swoich
wyrobów. Niezwykle ważną dziedziną jest popularyzacja lotnictwa wśród młodzieży,
zainteresowania modelarstwem lotniczym i rakietowym.
Laureaci, których wyróżniliśmy w bieżącym roku udowadniają, że tworzenie nowych
koncepcji nie jest zakresem dostępnym tylko dla wielkich ośrodków naukowych czy
projektowych, instytutów, firm.. Osiągnięcia na skalę krajową a nawet liczące się za granicą
mogą mieć jednostki z inicjatywą, potrafiące korzystać z aktualnego dorobku nauki i
techniki, zdolne do partnerskiej współpracy z innymi jednostkami. .Takimi ludźmi są
wyróżnieni Statuetką bądź Tablicą DEDAL w bieżącym roku. Przyznano:
4. Tablice
1. Statuetka Edward Margański,
Grzegorz Goryczka, Teofil Lenartowicz, Bogusław Kuśnierz, Leszek Wójcicki
Statuetka DEDAL 2015
Mgr inż. Edward Margański Za zaangażowanie w tworzeniu nowej
techniki lotniczej
.
Absolwent Politechniki Warszawskiej – specjalność lotnictwo
Po ukończeniu szkoły średniej, studiował na Wydziale Mechanicznym -Energetyki i
Lotnictwa Politechniki Warszawskiej. W czasie studiów był aktywnym pilotem
szybowcowym i brał udział w naukowych kołach studenckich.
Po ukończeniu studiów, pozostał na Politechnice gdzie pracował przez 2 lata jako asystent na
Wydziale Aerodynamicznym. Z Politechniki przeszedł do ZD "PZL MIELEC" a później
OBRSK Mielec
W latach 1970 -1977 kierował m.in. budową szkolno- treningowego samolotu EM-5A
"Duduś Kudłacz", który występował pod nazwą M-17 zaprojektowanego na Politechnice
Warszawskiej. Brał również udział w innych projektach min. M-15, M-16.
W tych latach uczestniczył w szkoleniach i uzyskał zawodową licencję pilota oraz licencję
pilota oblatywacza. W 1978 obejmuje stanowisko dyrektora Zakładów Szybowcowych w
Bielsku-Białej.
W 1986 organizuje własną firmę "Zakład Remontów i Produkcji Sprzętu Lotniczego". W
ciągu 14 lat istnienia zakładu wprowadza krok po kroku coraz ambitniejsze projekty do
realizacji.
W 1989 r. został oblatany wyczynowy szybowiec akrobacyjny „Swift” konstrukcji Edwarda
Margańskiego i Jerzego Cisowskiego na którym polscy piloci zdobyli 4-ry pierwsze miejsca
na Mistrzostwach Świata w akrobacji szybowcowej, zaś 2 lata później powstał dwumiejscowy
szybowiec „Fox” który zadebiutował pilotowany przez Jerzego Makulę na następnych
Mistrzostwach tytułem Mistrza Świata.
Szybowiec „Fox” powstał przy współudziale konstruktorów z Mielca i wraz ze „Swiftem”
stanowi od wielu lat ponad 90 % populacji wszystkich szybowców biorących udział czy to w
mistrzostwach Świata czy Europy. Powstało 37 „Swiftów” i ok. 50 „Foxów”
W 1998 opracowuje projekt taniego samolotu odrzutowego , o konstrukcji kompozytowej
mającego zastosowanie zarówno wojskowe, jak i cywilne. Projekt zyskuje nazwę " Iskra II".
Konstrukcja Iskra II to był samolot EM-10 BIELIK oblatany w Mielcu przez pilota W. Cenę.
Od października 2001 kieruje w swojej firmie zespołem konstrukcyjnym pracującym nad
nowym samolotem sportowo-dyspozycyjnym EM-11
Po przejściu na emeryturę w 2008 roku zajmuje się opracowaną przez siebie nowatorską
metodą sterowania samolotów.
Podsumowaniem pewnego etapu wielu lat pracy w tym zakresie jest oblot i próby w locie
doświadczalnego samolotu „Małgosia II” w którym zastosowano i wypróbowano nową
metodę.
Cztery wyróżnienia Tablicą pamiątkową DEDAL 2015 .
1. Grzegorz Goryczka Za całokształt działalności lotniczej, a zwłaszcza za
inicjatywę oraz wkład wiedzy i pracy w rozwój modelarstwa lotniczego i
rakietowego.
Urodzony w 1971 roku w Bochni, . Absolwent Szkoły Podstawowej nr 2 im. Kazimierza
Brudzińskiego w Bochni oraz Technikum Mechanicznego w Mielcu na kierunku TechnikMechanik Budowy Płatowców. Egzamin maturalny zdał w 1991 roku.
Modelarstwem kosmicznym i lotniczym zainteresował się w wieku 10 lat i pierwsze kroki
w tej dziedzinie stawiał w Modelarni im. Dywizjonu 316 działającej przy Bocheńskiej
Spółdzielni Mieszkaniowej. Pierwszym wielkim sukcesem w jego karierze sportowej było
zwycięstwo w półfinale Mistrzostw Polski w kategorii S7 (makiet rakiet kosmicznych) w
1987 roku. Trzy lata później wygrał półfinał MP w kategorii Juniorów S3A (modeli rakiet ze
spadochronem). Również w 1990 roku zdobył brązowy medal podczas Mistrzostw Polski
Juniorów w klasie S6A (rakiet czasowych z taśmą) w Nowym Sączu oraz zajął III miejsce
podczas Mistrzostw Polski Seniorów w kat. S5C (wysokościowych replik rakiet) w Lisich
Kątach.
Po przerwie spowodowanej założeniem rodziny i podjęciem pracy, powrócił do modelarstwa
w 2010 roku, kiedy to zdobył trzecie miejsce podczas MP Seniorów w kategorii S5C w Lisich
Kątach. 2011 rok przyniósł złoty medal Mistrzostw Polski w kat. S1B (klasycznych rakiet
wysokościowych) oraz III miejsce w Zawodach Pucharu Świata Modeli Kosmicznych w
Krakowie. W kolejnym roku zdobył złoty medal podczas Mistrzostw Polski w klasie S7 oraz
II miejsce w Zawodach PŚ Modeli Kosmicznych. W 2013 roku Grzegorz Goryczka zdobył
dwa srebrne medale podczas MP Seniorów w kat. S7 i S5C. Latem wywalczył indywidualnie
brązowy medal Mistrzostw Europy w kat. S7 oraz zajął II miejsce w klasyfikacji grupowej
podczas tych zawodów. We wrześniu rozpoczął prowadzenie modelarni lotniczej działającej
przy Centrum Kształcenia Praktycznego i Doskonalenia Nauczycieli w Mielcu. Już w
pierwszych dniach prowadzenia zajęć modelarskich wraz z podopiecznymi wystąpił na
Zawodach PŚ w Częstochowie, gdzie zajął II miejsce w klasie S7. W listopadzie 2013 roku
Ministerstwo Sportu i Turystyki przyznało Grzegorzowi Goryczce nagrodę i stypendium
sportowe za osiągnięcia podczas Mistrzostw Europy Seniorów rozegranych w Bułgarii.
W marcu 2014 roku jego podopieczny zdobył tytuł Mistrza Polski podczas
Międzynarodowych Mistrzostw Polski Halowych Modeli klasy aeromusical. Pod koniec
czerwca tego roku zdobył tytuł Mistrza Polski w klasie S7 oraz zajął I miejsce w kat. S5C
podczas MPMK w Lisich Kątach. W tych samych zawodach jego podopieczni zdobyli łącznie
cztery medale, w tym złoty, dwa srebrne i brązowy. W sierpniu 2014 roku podczas
Mistrzostwa Świata Modeli Kosmicznych Juniorów i Seniorów jego podopieczny zdobył
drużynowe Wicemistrzostwo Świata w klasie S7. We wrześniu tego samego roku jego
wychowanek zajął pierwsze miejsce podczas zawodów Tatry Cup w klasie S8D
(rakietoplanów) w Nowym Targu. 14 listopada Grzegorzowi Goryczce powierzono funkcje
prezesa Mieleckiego Towarzystwa Rakietowego. W styczniu 2015 roku podopieczny
Grzegorza Goryczki uzyskał tytuł II v-ce Mistrza Polski w aeromusicalu oraz II v-ce Mistrza
Polski w halowej akrobacji precyzyjnej F3P, zaś w marcu zajął III miejsce w kategorii F3PAFM junior (aeromusicalu) podczas Mistrzostw Świata FAI Halowych Modeli
Akrobacyjnych rozgrywanych w Pruszkowie. W czerwcu 2015 roku zdobył dwa srebrne
medale w kat. S7 oraz S5C podczas Mistrzostw Polski Modeli Kosmicznych rozgrywanych w
Lisich Kątach. Właśnie z tych zawodów modelarzy przygotowywani przez Grzegorza
Goryczkę przywieźli aż 8 medali, w tym jeden złoty, cztery srebrne i trzy brązowe.
Obecnie Grzegorz Goryczka mieszka w Podleszanach k. Mielca, gdzie prowadzi firmę
specjalizującą się w polerowaniu nowoczesnych stali narzędziowych oraz działa w
Reprezentacji Polski w modelarstwie i pracuje z młodzieżą kultywując długoletnie tradycje
lotniczego Mielca
2. Teofil Lenartowicz Za popularyzację techniki lotniczej
Pracę w WSK PZL Mielec rozpoczął w 1955 roku. Pracował na Wydz. 57 „Start”, oraz w
Dziale Serwisu Lotniczego. Aktywnie udziela się w Klubie Lotniczym „Loteczka”
uhonorowany za swoją społeczną działalność tzw. „Złotą Lotką”. Wielokrotny prelegent w
Dolnośląskiej Akademii Lotniczej z zakresu historii Lotnictwa, zwłaszcza związanego z
Mielcem. Autor wielu artykułów z zakresu historii mieleckiego Lotnictwa w prasie lokalnej i
centralnej. Temat o historii lotniczej Mielca opublikowany także został w kwartalniku
„Lotnictwo z Szachownicą”. W 2015 roku napisał i wydał książkę pt. „100 lat przygody
Mielca z lotnictwem”.
3. Mgr inż. Bogusław Kuśnierz Za zaangażowanie w tworzeniu nowej
techniki lotniczej
Mgr inżynier Bogusław Kuśnierz jest absolwentem Politechniki Rzeszowskiej..
Po studiach podejmuje pracę w Polskich Zakładach Lotniczych w Mielcu jako konstruktor
lotniczy. Brał udział w pracach konstrukcyjnych przy samolotach M26 Iskierka, M28B Bryza
różnych wersji oraz M28 Skytruck, Równolegle kontynuuje swoje zainteresowania latając na
motolotniach i prowadząc działalność konstruktora amatora. W swoim dorobku posiada serię
zaprojektowanych i zrealizowanych wózków do motolotni, napęd do paralotni oraz wózek do
paralotni z napędem. Konstrukcje te zostały zrealizowane w latach 80-tych, 90-tych XX
wieku i na początku XXI wieku, w Górkach k. Mielca . Ukoronowaniem dotychczasowej
działalności konstruktorskiej, jak i własnych marzeń o lataniu jest samolot ultralekki KB-2
Jerzyk
Bogusław Kuśnierz, opracował projekt i wykonał wszystkie potrzebne do budowy rysunki i
obliczenia. Rozpoczęcie budowy to rok 2005. Wspólnie z Januszem Kuzarą i Leszkiem
Wójcickim zaczęły się prace przy budowie samolotu.
Projekt zakładał prostotę budowy, oraz użycie takich technologii aby można było go
budować samolot w adaptowanym do tego budynku gospodarczym Leszka Wójcickiego. Nie
używano popularnych w tej chwili kompozytów, lecz postawiono na konstrukcję metalową,.
Nie było tam skomplikowanych maszyn numerycznych ani wielofunkcyjnych obrabiarek.
Były za to ogromne chęci i pomysłowość budowniczych.. W warsztacie obrobiono i
zmontowano 90% samolotu. Ciekawostką może być to że nawet kopułkę wykonano we
własnym zakresie.. Zakończenie prac nad samolotem nastąpiło dopiero w 2011roku. Oblot
odbył się na lotnisku w Krośnie,”. Jeszcze w 2011 roku Jerzyk został zarejestrowany. Samolot
zarejestrowano na Słowacji otrzymał znaki OM-M402. Różnica w przepisach słowackich do
polskich pozwoliła zwiększyć masę startową samolotu do 500kg. Miało to swoje
konsekwencje w prędkości wznoszenia, która zmalała do 5-6 m/s z zakładanych 7m/s.
Samolot jest prosty w pilotażu. Potwierdziły się założenia konstrukcyjne, w których chodziło
o uzyskanie bezpiecznego samolotu turystycznego, Takiego, który będzie wybaczał błędy
mniej doświadczonym pilotom... Samolot ma możliwość wbudowania dodatkowych
zbiorników co zwiększy jego zasięg. Jest to wersja rozwojowa samolotu. Konstruktor
zaplanował dłuższe sprawdzenie maszyny w locie po czym naniesie ewentualne poprawki i
ulepszenia.
4. Leszek Wójcicki
Za zangazowanie i pomoc udzielaną twórcom
techniki lotniczej, zwłaszcza motolotni i ultralekkich samolotów.
Góreckie Stowarzyszenie Lotnicze im. Jana Wnęka w Górkach powiat mielecki, zarejestrowane
zostało w Krajowym Rejestrze Sądowym w dniu 09.03.2006r pod numerem KRS: 0000252322,
z inicjatywy pasjonatów lotnictwa Leszka Wójcickiego, Bogusława Kuśnierza i Janusza Kuzary..
. Głównym celem działania stowarzyszenia to:
• Rozwijanie i propagowanie inicjatyw, postaw i działań sprzyjających promocji i rozwojowi lotnictwa,
• Rozwój zainteresowań związanych z lotnictwem,
• Przyczynianie się do integracji środowiska związanego z lotnictwem,
• Podnoszenie wiedzy społeczeństwa o polskim lotnictwie, jego tradycjach, osiągnieciach i historii,
• Uzyskiwanie i podnoszenie kwalifikacji lotniczych,
• Popularyzacja aktywnego wypoczynku,
• Podnoszenie wiedzy społeczeństwa o osiągnięciach i tradycjach lotniczych ziemi mieleckiej,
• Zapobieganie i zwalczanie patologii i uzależnień w środowiskach młodzieżowych.
•
Pragnienie, by poczuć się choćby przez chwilę wolnym jak ptak, skupiło grupę pasjonatów
lotnictwa z Górek w gminie Borowa. Towarzystwo liczy 32 członków. Prezesem jest Leszek Wójcicki.
Na potrzeby amatorów lotnictwa udostępnił on większość swojego gospodarstwa. Łąka o długości 300
m służy za pas startowy, a budynki gospodarskie są hangarem i warsztatami.
•
O członkach towarzystwa Leszek Wójcicki mówi: — „To w branży najlepsi fachowcy.
Posiadają kierunkowe wykształcenie, wieloletnie doświadczenie zawodowe, pracowali w zakładach
lotniczych, często wyjeżdżali do USA czy Kanady”. Pan Leszek z odrobiną rezerwy odnosi się do
dokonań zagranicznych motolotniarzy: — Kupują gotowe motolotnie, my je sami budujemy, no może z
wyjątkiem skrzydeł i silników.
•
Każdy silnik, czy to samochodowy, czy motocyklowy, posiadający odpowiednie parametry,
może wszak zostać zamontowany w motolotni, oczywiście po odpowiednim przystosowaniu. Dziś
motolotniarze z Górek, zastąpili wszechwładnie niegdyś panujące enerdowskie dwusuwy — trabantów
czy wartburgów — konstrukcjami motolotniarskimi.
•
Przejeżdżając samochodem przez tą miejscowość ciężko się zorientować gdzie znajduje się
lądowisko. Po dotarciu na miejsce można zauważyć dobrze utrzymane lądowisko trawiaste oraz duży
budynek, w którym budowane i przechowywane są statki powietrzne. Tak, właśnie tego słowa trzeba
użyć, aby nie pominąć wszystkiego co można zobaczyć pod Góreckim niebem. Właścicielem
gospodarstwa, przy którym działa lądowisko jest jego prezes Leszek Wójcicki. To właśnie on
udostępnił część swojej posesji i zabudowań dla miłośników lotnictwa. Wspólnymi siłami rozbudowano
budynek gospodarczy, który dziś służy jako hangar oraz warsztat. Pierwsze motolotnie, jakie
zbudowano w Górkach wystartowały już w latach osiemdziesiątych ubiegłego stulecia. Oprócz
amatorów samego latania w Góreckim Towarzystwie zrzeszone jest kilka osób, które podjęły się
budowania własnych statków powietrznych. Od najprostszych paralotni, poprzez motolotnie do
bardziej skomplikowanych konstrukcji jak ultralekki samolot ”Jerzyk” czy wiatrakowiec „Virtus”.
Wspólnie pomagają sobie budować i modernizować sprzęt, aby jak największa liczba maszyn była
w stałej gotowości do lotu. Tutaj przyszli piloci zdobywają wiedzę teoretyczną i praktyczną poprzez
wielogodzinne obcowanie z maszynami, których zgromadzono tu wiele. Jak wylicza prezes Leszek
Wójcicki w Górkach zbudowano kilkanaście paralotni, 7 motolotni, 2 wiatrakowce i 1 samolot. Lecz to
nie pierwsza konstrukcja, którą oni wspólnie budowali. Wcześniej powstały napędy do paralotni,
wózki do paralotni oraz wózki do motolotni. Doświadczenie wyniesione z poprzednich konstrukcji i
lata pracy w Polskich Zakładach Lotniczych świetnie przygotowały budowniczych do pracy przy
statkach powietrznych.
Krótka wzmiankach o konstrukcjach lotniczych:
W 1987 r. Leszek Wójcicki brał udział w budowie wózka motolotni MOTO-1, który
zaprojektował Bogusław Kuśnierz. W połowie lat 1980-tych zbudowali wspólnie lotnię Stratus R11C,
która została zastosowana jako skrzydło w motolotni MOTO-2T (zbudowana ok. 1990 r.). Pod koniec
lat 1990-tych powstał wózek MOTO-2GTN. Na początku lat 2000-nych powstały następne
konstrukcje: napęd PPG i wózek do paralotni z napędem.
•
W latach 2005-2011 brał udział w budowie samolotu ultralekkiego KB-2 "Jerzyk".
•
Konstrukcje: Kompol ”Stratus R 11C”, ok. 1985, lotnia.
•
MOTO-1 (MOTO-1M), 1987, wózek motolotni 1
•
MOTO-2T, ok. 1990, wózek motolotni.
•
MOTO-2GT, ok. 1992, wózek motolotni.
•
MOTO-2GTN, koniec lat 1990-tych, wózek motolotni.
•
Kuśnierz napęd do paralotni, ok. 2003, napęd PPG.
•
Kuśnierz wózek do paralotni z napędem, ok. 2003, wózek do paralotni z napędem.
•
KB-2 "Jerzyk", ok. 2007, samolot sportowy ultralekki.
Stowarzyszenie działa społecznie bez zysku. Inicjatorem, i motorem wszystkich działań związanych
z realizacją zadań statutowych jest Leszek Wójcicki. To dzięki niemu o Stowarzyszeniu Lotniczym w
Górkach głośno jest w całym regionie południowo-wschodniej Polski. Organizuje zloty podobnych do
siebie pasjonatów, prowadzi działalność edukacyjną dla dzieci i młodzieży, poprzez różnego rodzaju
konkursy, wystawy sprzętu oraz szkolenia lotnicze. Raz w roku, zazwyczaj w pierwszy weekend
sierpnia, jest organizowana , integracyjna impreza, w czasie której ma miejsce przegląd maszyn oraz
zawody. Ta impreza organizowana jest nie tylko dla członków naszego stowarzyszenia, ale też dla
innych zaprzyjaźnionych ośrodków, nieformalnych grup, bo ich w okolicy jest najwięcej. Integrujemy się
oraz wymieniamy doświadczenia dotyczące lotów oraz naszych sprzętów.
.
Kazimierz Szaniawski
Prezes Stowarzyszenia Promocji Polskiego Lotnictwa
Przewodniczący Kapituły Wyróżnienia DEDAL