„Bagna Izbickie” jest torfowiskiem wysokim typu bałtyckiego, jednym

Rezerwat „Bagna Izbickie” jest torfowiskiem wysokim typu bałtyckiego, jednym
z około 70 zachowanych w Polsce. Jest to duży rezerwat, obejmujący około 850 ha.
„Bagna Izbickie”, podobnie jak inne tego typu torfowiska, były w przeszłości odwadniane,
na znacznej powierzchni wydobywano tam też torf. Niektóre kanały i rowy działają do dziś.
Jednym ze skutków odwodnienia i przesuszenia złoża torfowego jest wkraczanie roślinności
drzewiastej na pierwotnie otwarte, tj. nieleśne, powierzchnie torfowiskowe. Rozwój drzew,
głównie brzozy i sosny, pogłębia deficyt wody na torfowisku, gdyż drzewa działają jak
pompa, pobierają wodę z podłoża i oddają ją do atmosfery.
Inwazja brzozy
na wilgotnych
wrzosowiskach
Działania ochronne na torfowisku „Bagna Izbickie” realizowane są od 2007 roku. Polegają
one głównie na usuwaniu inwazyjnych gatunków drzew; we wschodniej części torfowiska
zostały również wykonane zastawki na rowach odwadniających. Prace te były wykonywane
w ramach projektów finansowanych ze środków LIFE i LIFE+, a ich inicjatorem i wykonawcą
było Stowarzyszenie Klub Przyrodników działające w porozumieniu z Pomorskim Urzędem
Wojewódzkim, a następnie Regionalną Dyrekcją Ochrony Środowiska w Gdańsku.
Wrzosowisko
z kwitnącym
wrzoścem bagiennym
Erica tetralix
po usunięciu drzew
Fragment
torfowiska
z przygiełką białą
Rhynchospora
alba
W 2014 r. kontynuowane są działania polegające na usuwaniu niepożądanych
gatunków drzewiastych z torfowiska. Eliminacja brzozy i sosny wykonywana jest
na powierzchni około 10 ha, w miejscach, w których po usunięciu drzew istnieje duże
prawdopodobieństwo, że nastąpi regeneracja wilgotnych wrzosowisk lub torfowisk wysokich
i przejściowych. Działania te wykonywane są przez RDOŚ w Gdańsku we współpracy
z Nadleśnictwem Damnica ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska
i Gospodarki Wodnej w Gdańsku.
Przed wycinką
drzew
Z powierzchni torfowiska
wycinane drzewa były
wywożone przy użyciu
„żelaznego konia”.
„Koń” nie niszczy
roślinności torfowiskowej,
ułatwia pracę wykonawcom,
a poza tym „pasie” się
spokojnie i nie jest zbyt
żarłoczny
W listopadzie fragmenty
torfowiska, na których
wykonano zabiegi ochronne
nie wyglądają zbyt pięknie,
jednak usunięcie drzew
pozwoli
na regenerację roślinności
torfowiskowej
Jednocześnie Stowarzyszenie Ptaki Polskie podjęło się usunięcia odrośli
brzozowych, na powierzchni około 50 ha, z której drzewa zostały już usunięte w poprzednich
latach. Obecne prace mają na celu utrwalenie osiągniętych efektów oraz nie dopuszczenie
do powtórnego zadrzewienia wrzosowisk i torfowisk.
W rezerwacie „Bagna Izbickie” działania z zakresu ochrony czynnej muszą być
kontynuowane. Będą one polegały przede wszystkim na dalszym usuwaniu inwazyjnych
gatunków drzew, a także wykonaniu przytamowań na rowach, które odprowadzają wodę
z torfowiska przyczyniając się do jego degradacji.