HISTORIA P.O.W Lokalki IV Wodzisław, obwodu IV Jędrzejów

HISTORIA P.O.W
Lokalki IV Wodzisław, obwodu IV Jędrzejów, Okręgu VI Kielce.
1914 – 1918.
/Fragmenty autorstwa Stanisława Urbana ps Ludomir dowódcę lokalnej struktury POW,
pisownia i interpunkcja oryginalna/.
… Historyczne dni wkroczenia w dniu 7 sierpnia 1914 roku do Wodzisławia Pierwszego
Patrolu Konnego pod dowództwem Ob. Beliny - Prażmowskiego, następnie przemarszu I-ej
Kompanji Kadrowej pod dowództwem ob. Kasprzyckiego Zbigniewa, a wreszcie przemarszu
pod dowództwem Komendanta Piłsudskiego całej Pierwszej Brygady Legionów Polskich ,
rozjaśniły szare dni tym właśnie, którym na sercu leżała sprawa walki o niepodległość
Ojczyzny. Mieszkańcy miasteczka Wodzisław i okolicy, którym w udziale przyszło witać
wkraczające oddziały Wojska Polskiego zorganizowali natychmiast Komitet Obywatelski w
składzie : 1/ ś. p. Rajecki Teofil, 2/ Ob. Otawski Franciszek, 3/ Ob. Szymczyk Jan, 4/ Ob.
Ordysiński Wacław, 5/ Ob. Baranowska Stanisława wraz z ojcem, 6/ Bankiewiczowa Jadwiga,
7/ Nowakówna Helena obecnie Domańska, 8/ Rudecka Franciszka, 9/ Rajecki Stefan, 10/
Marchwiński Feliks, 11/ Bankiewiczowa Jadwiga, młodsza i inni.
Komitet w powyższym składzie przystąpił do zbierania żywności, pieniędzy,
przygotował gorące strawy dla legionistów i niósł wśród bardzo miłego nastroju, braterską
pomoc legionistom.
Ludność wiejska bardzo chętnie dawała mleko, zboże, mąkę, ziemniaki, drób, a nawet
pieniądze, które po chwilowym złożeniu w magazynie, znajdującym się w budynku
pocztowym, od którego klucze miał jako magazynier Ob. ś. p. Rajecki Teofil, przesyłano
natychmiast specjalnemi podwodami do Komisarjatu Wojsk Polskich w Jędrzejowie.
Przyjazd patrolu konnego Ułanów Beliny do Wodzisławia zapowiadał jadący na
rowerze od Jędrzejowa, w stronę Miechowa nieznany osobnik, który z rewolwerem w ręku
wobec cofających się oddziałów kawalerji rosyjskiej / Straż Pograniczna z Komory
Michałowickiej / głosił, że „jutro przyjeżdża Wojsko Polskie”.
W tymże czasie na szosie w Mierzawie, gminy Wodzisław zabito jadącego na wozie z
Wodzisławia do Jędrzejowa wachmistrza policji rosyjskiej.
Nastrój był przygnębiający, ludność oczekiwała na coś bardzo ważnego.
Wkraczającą do Wodzisławia patrol Ułanów Beliny, ludność rozczulona do łez przyjęła
z wielkim entuzjazmem. Patrol konną zaproszono do majątku Świątniki, gdzie państwo
Bankiewiczowie gościnnie przyjmowali Pierwszy od lat kilkudziesięciu oddział Wojska
Polskiego, wystawiając samorzutnie spośród miejscowego społeczeństwa patrole
obserwacyjne, celem zabezpieczenie Ułanów od ewentualnych podjazdów cofających się
Kozaków i Straży Pogranicznej rosyjskiej.
Niezależnie od działalności Komitetu Obywatelskiego w Wodzisławiu ludność wsi
Świątniki przyjmowała maszerujące oddziały Legionów Polskich mlekiem, ustawiając całe
konwie przy szosie prowadzącej z Krakowa do Kielc, oraz samorzutnie dostarczała im
podwody.
Do pierwszego patrolu konnego Ułanów Beliny wstąpili z własnymi końmi bracia ś. p.
Czesław Bankiewicz i Z. Bankiewicz, zaś do następnych oddziałów wstąpili:
1/ Ob. Nowak Marjan, obecny Wójt gminy Wodzisław, z własnym samochodem, 2/ Ob.
Ordysiński Stanisław – Leon, 3/ Bogacki Michał, 4/ Urban Teofil 5/ Jezierski Antoni 6/ Szulc
Karol 7/ ś.p. Jezierski Jan, który zmarł w Szczypiornie, 8/ Filip Józef, syn Andrzeja, 9/
Turczyński Józef, 10/ Słupski Stanisław, 11/ Jarzębski Ignacy, 12/ Ordysiński Jan, 13/ Nowicki
Stanisław, 14/ Nowak Piotr, 15/ Grodzki Jan, 16/ Mardzel Józef, 17/ Filip Augustyn, syn Marii,
18/ ś.p. Zieleniec Stanisław, 19/ Rzepkiewicz Wiktor, 20/ ś.p. Langier Mieczysław , 21/ ś.p.
Baranowski i córka jego Stanisława, 22/ Szymański Władysław, syn Tomasza, 23/ Kluzek Jan,
24/ Giełżecki Stanisław.
Komendant Piłsudski przejeżdżając samochodem przez Wodzisław, wydał rozkaz
miejscowej milicji, aby dostarczyła natychmiast do dyspozycji Legionów Polskich 10 koni z
siodłami, co też natychmiast rozkaz został wykonany.
Wodzisław, który tyle przeżywał dni radości miał możność widzieć Komendanta
Piłsudskiego, któremu przedstawiono na rynku w Wodzisławiu pierwszego jeńca oficera
kawalerii rosyjskiej... .