tl 9000

Transkrypt

tl 9000
Wykład jest przygotowany dla II semestru
kierunku Elektronika i Telekomunikacja.
Studia II stopnia
Dr inż. Małgorzata Langer
ZARZĄDZANIE SIECIAMI
TELEKOMUNIKACYJNYMI
Prezentacja multimedialna
współfinansowana przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
w projekcie
„Innowacyjna dydaktyka bez ograniczeń
– zintegrowany rozwój Politechniki Łódzkiej –
zarządzanie Uczelnią,
nowoczesna oferta edukacyjna
i wzmacniania zdolności do zatrudniania
osób niepełnosprawnych”
Zadanie nr 30 – Dostosowanie kierunku Elektronika i Telekomunikacja
do potrzeb rynku pracy i gospodarki opartej na wiedzy
90-924 Łódź, ul. Żeromskiego 116,
tel. 042 631 28 83
www.kapitalludzki.p.lodz.pl
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
TMN Telecommunications Management Network
•
Pojęcie wprowadzone jako norma w 1988 r. przez CCITT (Consultative
Commitee for International Telephony and Telegraphy) w dokumencie o
numerze M30
•
W 1992 r. weszło w życie szereg rekomendacji dla TMN oraz został nadany
numer ITU (M.3010) (komitet działał pod auspicjami ITU)
•
TMN było przeznaczone dla producentów i operatorów sieci
telekomunikacyjnych
•
Podstawowym celem TMN było zorganizowanie takiej struktury
(architektury), aby umożliwić współpracę różnych systemów zarządzania
(systemów operacyjnych – OS) z urządzeniami telekomunikacyjnymi, na
podstawie ujednoliconych (standardowych) protokołów i interfejsów
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 2
2
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 2
3
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Struktura TMN
•
TMN zaczerpnęło koncepcję OSI z zastosowaniem do struktury
zarządzania sieciami telekomunikacyjnymi.
•
•
•
•
•
•
•
Application Layer
Presentation Layer
Session Layer
Transport Layer
Network Layer
Data Link Layer
Physical Layer
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 2
4
Warstwa Aplikacji
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
AUI: Attachment
Unit Interface
Warstwa Prezentacji
Warstwa Sesji
MDI: Medium
Dependent Interface
Warstwa Transportu
Warstwa Sieci
Warstwa Połączenia Danych
K
A
N
A
Ł
Warstwa Fizyczna
Port
AUI
MDI
Port
DCE
Port
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 2
5
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Architektura TMN
Sieć (płaszczyzna) zarządzania
Sieć (płaszczyzna) sygnalizacji
Sieć (płaszczyzna) komunikacji
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 2
6
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Struktura funkcjonalna TMN
OSF – OS function
WSF
OSF
DCF
DCF
QAF
NEF – Network element
function
QAF – Quality Adapter
function
WSF – Workstation
function
MF
DCF
MF – Mediation function
DCF
DCF – Data
Communication function
NEF
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 2
7
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
System zarządzania siecią TMN zapewnia:
•
wymianę informacji dotyczących zarządzania pomiędzy siecią
telekomunikacyjną a systemem,
•
przetwarzanie informacji dotyczącej zarządzania (analiza otrzymanych
danych i odpowiednie reakcje na otrzymane informacje),
•
przesyłanie informacji zarządzania pomiędzy poszczególnymi modułami
systemu,
•
konwersję informacji zarządzania do postaci użytecznej i zrozumiałej dla
użytkownika i dostarczenie tej informacji do użytkownika,
•
ochronę i bezpieczeństwo dostępu do informacji dotyczących zarządzania.
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 2
8
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Struktura funkcjonalna TMN
•
OSF – Funkcje systemu operacyjnego (systemu zarządzania)
- otrzymywanie informacji niezbędnych do zarządzania (np. alarmy)
- przetwarzanie otrzymanych informacji, np. korelacja alarmów dla
znajdowania ich przyczyny
- kierowanie jednostek zarządzania do podejmowania potrzebnych działań
•
MF – Funkcja mediacji
- mediacja przy wymianie informacji
- filtr przechowywania danych
- adaptacja i korelacja danych
•
NEF – Funkcja obsługi elementu sieci (połączenie z siecią)
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 2
9
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Struktura funkcjonalna TMN – c.d.
•
QAF – połączenie pomiędzy systemami TMN i nie-TMN – funkcja adaptacji
jakości, interfejsy
•
WSF – połączenie pomiędzy użytkownikiem a systemami TMN
•
DCF – funkcje komunikacji danych
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 2
10
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Kiedy funkcjonalność nie jest zapewniona?
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 2
11
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Funkcjonalność – błędy krytyczne (WAŻNOŚĆ NR 1)
Problemy, które wpływają na priorytetową funkcjonalność produktu, również z
powodów ekonomicznych, rozpatrywane na bazie 24 godzin, 7 dni
w tygodniu (natychmiast po powzięciu informacji):
•
•
•
•
Produkt nie działa (OUTAGE)
Redukcja możliwości w przepływie, ruchu, obsłudze, np. nie można
obsługiwać spodziewanych obciążeń
Jakakolwiek utrata połączeń na numery bezpieczeństwa (np. 112)
Niebezpieczeństwo lub ryzyko naruszenia bezpieczeństwa
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 2
12
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Funkcjonalność – błędy główne (WAŻNOŚĆ NR 2)
Produkt jest w stanie użytkowalności, ale istnieją warunki silnie degradujące
działanie produktu, jego konserwację lub administrowanie nim; wymaga
zajęcia się we wcześniej zdefiniowanym standardowym czasie;
rozwiązania nie są tak pilne, jak przy błędach krytycznych:
•
•
•
•
Zmniejszenie możliwości (obciążalności) produktu – ale ciągle można
obsłużyć spodziewane obciążenie
Wszelka utrata możliwości administrowania lub konserwacji produktu oraz/lub
możliwości diagnozowania
Powtarzające się zmniejszenie zasadniczej funkcjonalności
lub degradacja zasadniczego elementu
Utrata możliwości sygnalizacji wszelkich awarii
przez dany produkt
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 2
13
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Funkcjonalność – błędy małe (WAŻNOŚĆ NR 3)
•
Inne problemy o mniejszej wadze niż „krytyczne” lub „główne”, takie, jak
warunki, które mają niewielki wpływ, lub nie mają przełożenia na
funkcjonowanie systemu.
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 2
14
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Zarządzanie zasobami
Zarządzane zasoby
Wykonanie
operacji
Żądanie wykonania
operacji
Powiadomienie
•
Zasoby są wykorzystywane albo dla wykonania usługi telekomunikacyjnej,
albo do pomocy w zarządzaniu
•
Przydzielanie zasobów = ALOKACJA
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 2
15
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Wypełnienie oczekiwań odbiorców
•
Istotą procesu ciągłej poprawy jakości jest oparty o architekturę
matematyczny model dostępności, który zawiera złożone zależności między
awariami sprzętu i oprogramowania oraz wykrywaniem awarii systemu,
izolowaniem ich oraz mechanizmami odzyskiwania stanu sprawności.
•
Pozwala to na przewidywanie nieplanowanych czasów przestoju,
przypisywanych poszczególnym produktom.
•
Jeżeli aktualna podaż produktu jest mniejsza niż popyt, można
skonstruować mapę drogową poprawiającą dostępność lub/i cechy
produktu; sprawdzając stopień wykonalności przewidywań i planów
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 2
16
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Koło Deminga – Cykl PDCA – symbol ciągłego udoskonalania
PLAN (planuj)
DO (wykonaj)
ACT (działaj)
CHECK
(sprawdź)
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 2
17
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Cykl PDCA
•
•
•
•
Planuj - opracuj plan działania, ustal cele i procesy zgodne z polityka
organizacji, niezbędne do spełnienia wymagań klienta
Wykonaj - wdróż procesy
Sprawdź - monitoruj i mierz, oceniaj uzyskane rezultaty w odniesieniu do
polityki, celów i wymagań dotyczących produktu
Działaj - podejmij działania dotyczące ciągłego doskonalenia
funkcjonowania procesu
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 2
18
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Strona www.pwr
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 2
19
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Pętla zarządzania dostępnością systemu
Ocena dostępności w danej
architekturze / FAZA
PROJEKTU
Mapa drogowa
dostępności –
poprawa cech
niwelujących różnicę
MODEL DOSTĘPNOŚCI
oparty o architekturę
Ocena
dostępności na
podstawie analizy
modelu i danych
laboratoryjnych
OBLICZENIA aktualnej
dostępności na podstawie
DANYCH EKSPLOATACYJNYCH
z przestojów
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 2
20
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Dostępność a niezawodność
•
•
•
•
DOSTĘPNOŚĆ – jest to możliwość obiektu pozostawania w stanie
gotowości do wykonania wymaganej funkcji jednorazowo w danym okresie
czasu lub ciągle przez dowolny czas w danym przedziale czasu,
z założeniem, że zapewniono wszelkie zewnętrzne zasoby, które dla
wykonania danej funkcji mogą być niezbędne.
DOSTĘPNOŚĆ – jest PRAWDOPODOBIEŃSTWEM; wartość jest
bezwymiarowa (może być wyrażona w procentach)
Z punktu widzenia praktycznego rozważamy dwa czynniki związane
z dostępnością:
- jak często system ulega awarii
- jak szybko system może po awarii być przywrócony do stanu
wykonywania funkcji
NIEZAWODNOŚĆ – prawdopodobieństwo, że obiekt będzie mógł
wykonywać funkcję przez dany okres.
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 2
21
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Dostępność a niezawodność – c.d.
•
Przykład: lecimy samolotem z Łodzi do Londynu
•
Żądamy jak najwyższej niezawodności!! Chcemy szczęśliwie wystartować,
przelecieć i wylądować – prawdopodobieństwo opisujące niezawodność
musi być jak najbliższe jedności.
Dostępność może być bardzo niska i nawet nie będziemy o tym wiedzieć
(trzy godziny naprawia się i konserwuje samolot, zanim nas na następne
trzy godziny zabierze w rejs – czyli dostępność wyniosła 0,5)
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 2
22
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Dostępność
•
Systemy z wysoką dostępnością są projektowane tak, aby automatycznie
wykrywane były i izolowane awarie, wysyłane alarmy, przełączane na
systemy zapasowe, itd. Zasadą jest, że żadna pojedyncza awaria nie może
spowodować utraty usługi (NSPF – no single point of failure)
•
Rozróżniamy dostępność elementu (części składowej) i dostępność usługi mogą np. być dwa silniki w samolocie….. ☺
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 2
23
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
„Pięć dziewiątek” – „Five-9’s”
•
•
•
Nazwa jest skrótem oznaczającym 99,999% dostępność usługi, co oznacza
niesprawność systemu 5,26 minut w ciągu roku
Telekomunikacja była jedną z pierwszych dziedzin, gdzie wprowadzono
system pięciu dziewiątek; obecnie niektóre elementy (szczególnie
w sieciach teleinformatycznych) przekraczają ten wskaźnik
W ślad za normą o jakości – ISO 9000, Forum QuEST (Quality Excellence
for Suppliers of Telecommunications Forum) przygotowało, celem „znacznej
poprawy jakości, niezawodności i działania produktów i usług
telekomunikacyjnych w całym świecie”
standard TL 9000 – Zarządzanie jakością w telekomunikacji
QuEST Forum wydało na początku roku 2001 edycję TL 9000 Release 3.0,
w oparciu o nową edycję standardu ISO 9001:2000; ostatnia aktualizacja ISO
9001 – 2015 r. - uwzględnia ją TL 9000 wersja 6.0
•
15.09.2016 REQUIREMENTS HANDBOOK RELEASE 6.0
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 2
24
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
A, Guzikowski, Przegląd Telekomunikacyjny 2001, nr 3-4
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 2
25
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Struktura dokumentów w TL 9000
TL9000 określa szczegółowe wymagania w sposób oparty na ISO
9001:2000. TL9000 ma strukturę warstwową:
•
•
•
•
•
Międzynarodowa norma ISO 9001:2000.
Wymagania wspólne TL9000.
Wymagania dotyczące systemu zarządzania jakością w odniesieniu do
konkretnego sprzętu, oprogramowania oraz usług.
Wspólne pomiary TL9000 oraz
Pomiary systemu zarządzania jakością w odniesieniu do konkretnego
sprzętu, oprogramowania oraz usług
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 2
26
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
TL 9000
•
Norma składa się z dwóch części obejmujących:
1. 'Wymagania' (Requirements)
2. 'Pomiary' (Measurements),
które dzielą się na szczegółowe wymagania/pomiary dla producentów:
- sprzętu (Hardware)
- oprogramowania (Software)
- dostawców usług (Service).
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 2
27
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Certyfikat TL 9000
Każda firma posiadająca certyfikat TL 9000 dostarcza co trzy miesiące
swoje dane do centrum powierniczego QuEST Forum. Są one dwukrotnie
szyfrowane, aby uniknąć możliwości ich personalizacji. Centrum – jest nim
University of Texas w Dallas – przetwarza otrzymane dane i informuje o
aktualnych wielkościach mierników (wielkości maksymalne, średnie i
minimalne dla każdego miernika).
Certyfikaty TL 9000 są przyznawane w trzech kategoriach:
- producenci hadware-u (TL 9000-HW),
- producenci software-u (TL 9000-SW),
- usługi (TL 9000-SC).
Możliwe są dowolne kombinacje powyższych rodzajów certyfikatów
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 2
28
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Z ulotki firmy certyfikującej SGS
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 2
29
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Przepływ danych TL 9000
A, Guzikowski, Przegląd Telekomunikacyjny 2001, nr 3-4
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 2
30
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Na początku 2005 roku certyfikaty TL 9000 posiadało (dane z QuEST Forum)
ponad 1400 firm. Liczba certyfikatów w poszczególnych regionach (ze strony
TL9000 – dane z października 2013):
Daleki Wschód – 1149,
Ameryka Północna i Południowa – 629,
Europa, Afryka, Bliski Wschód – 146;
i państwach:
USA – 541,
Korea Pd.- 238,
Chiny – 503,
Taiwan – 108,
Francja – 14,
Niemcy – 20,
Polska – 5 (było 7)
Hiszpania – 2
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 2
31
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
PDR – Performance Data Reports
•
•
•
•
Raporty te (wydawane przez QuEST Forum każdego miesiąca), dotyczą
wypełniania normy TL9000 i podają statystyki dla wielu wskaźników
(benchmarks) oraz trendów danych dla ponad 110 kategorii produktów.
Raporty są oparte o dane przesyłane obowiązkowo przez organizacje
posiadające certyfikaty
Prowadzona jest kategoryzacja:
Best-in-Class
Worst-in-Class
Industry Average
Monthly Average
Pierwsze trzy na podstawie przynajmniej 6 miesięcy
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 2
32
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
…
•
•
•
•
•
Procedury administracją bazą danych i jej przetwarzaniem zapewniają
anonimowość (System jest certyfikowany przez ISO 27001 Information
Standard)
Raporty są bezpłatne dla pełnych i stowarzyszonych członków QuEST
Forum oraz dostępne za opłatą dla zarejestrowanych „nie-członków”
Statystyki podawane w Raportach mogą służyć jako dane wejściowe przy
ustalaniu celów i programach stałej poprawy jakości
Ujawniają parametry produktów „najlepszych w klasie” do stosowania przy
testach wskaźników
Są źródłem danych dla organów prawodawczych i innych
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 2
33
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Proces wdrażania mierzonych parametrów
•
•
•
•
•
Zatwierdzono 11 mierników w 4 kategoriach.
Sprzęt, oprogramowanie i usługi: 5 mierników:
- liczba raportów sygnalizujących problemy
- czas korekcji problemu objętego raportem
- przeterminowane reakcje
- pomiar awarii (błędów krytycznych)
- pomiar dostawy na czas
Tylko sprzęt:
- stopy zwrotu
Tylko oprogramowanie: 4 mierniki:
- jakość działania w przypadku awarii (ścieżki korygujące – procedury)
- jakość poprawy cech dotyczących awarii (ścieżki awaryjne)
- jakość aktualizacji oprogramowania
- niewypełnianie harmonogramu opracowania nowych wersji
Tylko usługi:
- jakość usługi
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 2
34
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Podstawowe mierniki w normie TL 9000
Wspólnie dla sprzętu i oprogramowania
• Number of Problem Reports (NPR) – podział na Critical, Major i Minor,
• Problem Report Fix Response Time (FRT) – podział na Major i Minor,
• Overdue Problem Report Fix Responsiveness (OFR) – podział na Major i
Minor, każde z nich na Penalty
• On-Time Items Delivery (OTID),
Tylko dla sprzętu
• Return Rates (RR) - podział na First Year Return Rate – FYRR oraz Long
Term Return Rate – LTRR);
Tylko dla oprogramowania
• Software Update Quality – SWU, Release Application Aborts – RAA,
• Corrective Patch Quality – CPQ, Feature Patch Quality – FPQ.
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 2
35
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Nazwy mierników
•
Jest to akronim, składający się z kilku liter z definiujących słów (jak na
poprzednim slajdzie) oraz kolejnego numeru dla poszczególnych rodzajów
tego samego miernika, np.:
•
SO4 oznacza czwarty typ miernika, który odnosi się do „System outages”
(przerwy w działaniu systemu) – atrybut usługi w I kategorii
•
NEO4 (network element outages) oznacza czwarty typ miernika, który
odnosi się do pojedynczego elementu – atrybut produktu
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 2
36
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
TL 9000 – podział usług
• Installation
• Engineering
• Maintenance
• Repair
• Call Center
• Support Services
Dla każdego z przedstawionych rodzajów usług określono i zdefiniowano
następujące mierniki:
• Number of Problem Service Reports – NPRS,
• Problem Service Report Fix Response Time – SRFT,
• Overdue Service Problem Report Fix Responsiveness – SORF,
• Service Quality (SQ),
• On Time Service Delivery – OTS.
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 2
37
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
TL 9000
•
Dla wszystkich wyszczególnionych elementów produktu, czyli sprzętu,
oprogramowania i usług, zastosowano jeden miernik
On Time Delivery Installed Systems – OTIS
do całościowej oceny produktu jednego dostawcy
•
W stosunku do ISO 9001 dodano nowy punkt: Quality Improvement and
Customer Satisfaction (Doskonalenie jakości i satysfakcja klienta). Jest to
dość szeroko rozbudowany blok wymagań skierowanych przede wszystkim
do dostawcy, aczkolwiek również akcentujący konieczność ścisłej
współpracy ze strony klienta; szczególnie ustanowienie procedury
Wprowadzanie nowego produktu.
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 2
38
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Definicje standardowych wielkości występujących w telekomunikacji
•
Arrival Rate – prędkość połączeń nadchodzących. Liczba połączeń
przychodzących w skończonym okresie czasu; często oznaczana λ.
Połączenia nadchodzą losowo i są od siebie niezależne. Najczęściej przy
modelowaniu połączeń nadchodzących stosuje się rozkład Poissona
•
Blocking – blokowanie; zdarza się gdy liczba połączeń przychodzących
lub/i wychodzących przekracza możliwości (liczbę linii, kanałów, itp.)
W telefonie słyszymy znak zajętości. Blokowanie wyrażamy jako procent
zablokowanych połączeń (np. 1% oznacza, że 1 na sto połączeń będzie
zablokowane – P.01)
•
Centum Call Seconds (CCS) – dawna miara ruchu telefonicznego – czas
połączeń w sekundach przypadający na 100 sekund (matematycznie
oblicza się go dzieląc przez sto), np. 10 minut ruchu = 600 sekund = 6 CCS
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 2
39
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Erlang
•
Jest to bezwymiarowa wielkość – jednostka natężenia ruchu
telekomunikacyjnego – w odróżnieniu od CCS nie definiuje czasu. Opisuje
część wykorzystania możliwości – czyli maksymalnie można wykorzystać
100%; np. obserwacja trwa 10 minut, urządzenie jest wykorzystywane
przez cały czas – wtedy mamy 1 Erlang. Jeżeli obserwacja trwa 1 godzinę –
1 Erlang będzie oznaczał pełną godzinę całkowitego wykorzystania
•
Jeżeli w ciągu godziny obserwacji urządzenie jest zajęte przez 30 minut –
natężenie wynosi 0,5 Erlanga
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 2
40
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Erlang B
•
•
•
•
•
Wzór rekomendowany przez ITU-T w Rekomendacji E.520, pozwalający
obliczyć prawdopodobieństwo blokowania
A – oferowany ruch [w Erlangach – czyli bez miana]
N – liczba serwerów (linii)
Pb – prawdopodobieństwo blokowania
Zakłada się losowe połączenia nadchodzące (w rozkładzie Poissona), stałą
długość lub wykładniczy rozkład długości czasów połączeń, kasowanie
zablokowanych połączeń
Pb =
AN
N!
N
∑
X =0
AX
X!
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 2
41
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Założenia do modelu Erlang B
• Niezależne generowanie żądań (nie umawiamy się, np.
w internecie, że dzwonimy dokładnie o jednej porze!)
• Czas rozmowy telefonicznej wypełnia rozkład
wykładniczy
• Obsługa w algorytmie FIFO
• Model Erlanga działa, nawet gdy nadchodzące żądania
odbiegają od rozkładu Poissona
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 2
42
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Przykład
•
Jakie jest prawdopodobieństwo zablokowania przy A=0,3; N=6
Po podstawieniu do wzoru i obliczeniu:
Pb = XXXXXXX
•
•
Co oznacza, że około xxx% prób będzie zablokowanych
Generalnie przyjmuje się, że optymalna usługa telefoniczna powinna
zapewnić Pb poniżej 1%
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 2
43
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
EEB (Extended Erlang B)
•
•
Część zablokowanych połączeń wraca do systemu (użytkownik próbuje
ponownie nawiązać łączność)
Wyniki dokładniejsze, przy symulacjach trzeba mieć dane o ponownych
połączeniach w stosunku do nieudanych
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 2
44
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Model Erlang C
• Nieobsłużone żądania tworzą kolejkę
• Prawdopodobieństwo, że żądanie BĘDZIE CZEKAŁO:
AN N
N !( N − A)
P( A, N ) =
x
N
N −1 A
A N
∑x=0 x! + N!( N − A)
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 2
45
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Erlang C, c.d.
• Prawdopodobieństwo, że żądanie będzie czekało (opóźnienie
obsługi λ dłużej niż t:
h jest średnim czasem trwania rozmowy
 − ( N − A)t 
P(λ > t ) = P ( A, N ) • exp

h


• Średnie opóźnienie λ śr wynosi:
h
λśr = P( A, N ) •
N−A
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 2
46
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Czas połączenia
•
•
•
•
•
Holding Time – jest to czas trwania rozmowy (samego zrealizowanego
połączenia) plus czas potrzebny na czynności niezbędne do transmisji i
odebrania (tzw. Overhead).
Połączenia wychodzące i przychodzące mogą mieć różne czasy połączeń.
W zależności od przeznaczenia (również zależnie od sprzętu), niektóre
elementy zaliczamy lub nie do overheads, np. czas wybierania numeru
Czas overhead jest w zasadzie stały dla danego rodzaju połączeń, więc
jego udział jest znaczny w połączeniach krótkich
Modelujemy rozkładem wykładniczym
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 2
47
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Kolejkowanie
•
Queuing – wstrzymanie wykonywania usługi do momentu zwolnienia
możliwości (np. przetrzymanie w buforze pakietu czekającego na przesłanie
w sieci)
•
Z kolejkowaniem związanych jest wiele zagadnień związanych z wyborem
algorytmu obsługiwania kolejek. Najprostsze algorytmy, to:
- FIFO – first in first out – obsługiwany jest najdłużej oczekujący – jak
w sklepie (ale może być kolejka priorytetowa – obsługiwana „bez kolejki” –
dwie ciężarne w kolejce do tej samej kasy ☺…)
- LIFO – last in first out – obsługiwany jest najświeższy element oczekujący
(tak działa stos pamięci)
Inne zagadnienia: co zrobić gdy bufor się zatyka – bezpowrotnie
wyrzucać?, wyrzucać już wcześniej z jakąś wzrastającą intensywnością?
Jeżeli mamy kolejki z priorytetem – występuje problem starzenia dla niskich
priorytetów. Jeżeli mamy pakiety bardzo długi i bardzo krótkie – może te
krótkie przepuścić wcześniej?...
•
•
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 2
48
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Statystyka dedukcyjna - wnioskowanie statystyczne
•
metody pozwalające badaczom ustalić, jakie wnioski można poprawnie
wyciągnąć na podstawie zebranych danych.
prawdopodobieństwo
populacja
próba
Statystyka
dedukcyjna
•
Inna kategoria – statystyka opisowa
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 2
49
KONIEC CZĘŚCI DRUGIEJ
Prezentacja multimedialna
współfinansowana przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
w projekcie
Dr inż. Małgorzata Langer
ZARZĄDZANIE SIECIAMI
TELEKOMUNIKACYJNYMI
„Innowacyjna dydaktyka bez ograniczeń
– zintegrowany rozwój Politechniki Łódzkiej –
zarządzanie Uczelnią,
nowoczesna oferta edukacyjna
i wzmacniania zdolności do zatrudniania
osób niepełnosprawnych”
Zadanie nr 30 – Dostosowanie kierunku Elektronika i Telekomunikacja
do potrzeb rynku pracy i gospodarki opartej na wiedzy
90-924 Łódź, ul. Żeromskiego 116,
tel. 042 631 28 83
www.kapitalludzki.p.lodz.pl

Podobne dokumenty