Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi

Transkrypt

Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi
Wykład jest przygotowany dla II semestru
kierunku Elektronika i Telekomunikacja.
Studia II stopnia
Dr inż. Małgorzata Langer
ZARZĄDZANIE SIECIAMI
TELEKOMUNIKACYJNYMI
Prezentacja multimedialna
współfinansowana przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
w projekcie
„Innowacyjna dydaktyka bez ograniczeń
– zintegrowany rozwój Politechniki Łódzkiej –
zarządzanie Uczelnią,
nowoczesna oferta edukacyjna
i wzmacniania zdolności do zatrudniania
osób niepełnosprawnych”
Zadanie nr 30 – Dostosowanie kierunku Elektronika i Telekomunikacja
do potrzeb rynku pracy i gospodarki opartej na wiedzy
90-924 Łódź, ul. Żeromskiego 116,
tel. 042 631 28 83
www.kapitalludzki.p.lodz.pl
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Cel przedmiotu
• Program przedmiotu „Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi”
ma za zadanie wskazać najważniejsze aspekty zarządzania
w telekomunikacji, planowania i projektowania architektury
systemów i środków zarządzania.
• Powiemy o:
- istniejącej standaryzacji,
- kierunkach rozwoju i różnicach w koncepcjach
• Omówimy:
- przykładowe sposoby monitorowania
- stosowane środki zapobiegawcze
- śledzenie i kontrolę ścieżki zasobów w sieci i ich przydzielanie
klientom lub rodzajom usług
- kwestie bezpieczeństwa
- wskaźniki dotyczące jakości i dostępności
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 1
2
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
PROGRAM PRZEDMIOTU
• Wstęp. Podstawowe definicje. Zarządzane zasoby, środki
zarządzania, operator
• Regulacje techniczne i normy. Bariery techniczne
• Elementy Prawa Telekomunikacyjnego
• Standaryzacja w ramach:
– International Telecommunication Union
– Internet Engineering Task Force
– European Telecommunication Standards Institute
– TeleManagement Forum
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 1
3
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
...
• Warstwy zarządzania i obszary zarządzania
• Cykl życia systemów; przeżywalność systemów i sieci
• Systemy zapewnienia jakości
• Wskaźniki dostępności i jakości usługi przewidywane w standardach
• Ochrona informacji w zarządzaniu sieciami telekomunikacyjnymi
• Zarządzanie bezpieczeństwem
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 1
4
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Zalecana literatura
•
Treść norm obowiązujacych w telekomunikacji; Prawo Telekomunikacyjne Ustawa z dnia 21 lipca 2000 r. Prawo telekomunikacyjne (Dz. U. z dnia
6 IX 2000 r.); inne obowiązujące przepisy; zaktualizowane w 2004r.;
ostatnia aktualizacja z września 2012.
•
Gilbert Held, „Network Management. Techniques, Tools and Systems”,
John Wiley & Sons, 1999
Eric Bauer i inni, „Practical System Reliability”, John Wiley & Sons, 2009
Wojciech Molisz, „Przeżywalność sieci teleinformatycznych i
telekomunikacyjnych”, Wydawnictwo Politechniki Gdańskiej, 2002
Materiały dostępne w Internecie
UDOSTĘPNIONE MATERIAŁY WYKŁADOWE
•
•
•
•
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 1
5
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Definicja
• Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi odnosi się
do działań, metod, procedur oraz narzędzi, które
umożliwiają działanie i pracę, administrowanie,
utrzymywanie w sprawności i konserwację oraz
dostarczanie usług i zapewnienie wymaganych
systemów (przy możliwości zachowania odpowiednich
wskaźników jakości).
• ISO Telecommunications Management Network model:
“FCAPS - Fault, Configuration, Accounting
(Administration), Performance and Security”
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 1
6
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Inna definicja zarządzania siecią
•
•
Jest to proces wykorzystania sprzętu i oprogramowania przez wyszkolony
personel, w celu
- monitorowania stanu elementów sieci oraz jej urządzeń i złożonych
obiektów,
- ankietowania użytkowników końcowych i personelu operatorów oraz
- wdrażania zalecanych działań dla eliminowania postojów i/lub
- ulepszania działania usług telekomunikacyjnych, jak też
- prowadzenia zadań administracyjnych związanych z działaniem sieci
Zarządzanie siecią obejmuje:
- zarządzanie konfiguracją i zmianami konfiguracji
- zarządzanie awariami i problemami
- zarządzanie działaniem i rozwojem sieci
- zarządzanie bezpieczeństwem i dostępem
- zarządzanie rozliczaniem kosztów i wystawianiem rachunków
- zarządzanie środkami trwałymi w zasobach sieci
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 1
7
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Działanie i praca
Stan płynnego i niezakłóconego dostarczania usług i systemów
– możliwy jest tylko przy monitorowaniu sieci, aby zauważyć i zdefiniować
problemy najszybciej, jak to możliwe – najlepiej, zanim dotkną one
użytkowników
Administrowanie
Śledzenie i kontrola ścieżki zasobów w sieci i ich przydzielania klientom lub
rodzajom usług. Obejmuje „gospodarowanie” (housekeeping), niezbędne
by utrzymać kontrolę nad siecią.
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 1
8
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Utrzymywanie w sprawności i konserwacja
•
•
•
dokonywanie napraw i aktualizacji – np. przy wymianie zużytego lub
popsutego sprzętu.
środki zapobiegawcze – np. kontrolne okresowe przeglądy i regulacje
drobne rekonfiguracje
Zapewnienie systemów i dostarczenie usług
Taka konfiguracja sieci, aby była możliwa dana usługa, np. zapewnienie
klientowi możliwość wideokonferencji
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 1
9
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Telekomunikacja
•
nadawanie, odbiór lub transmisję informacji, niezależnie od ich rodzaju, za
pomocą przewodów, fal radiowych bądź optycznych lub innych środków
wykorzystujących energię elektromagnetyczną;
Świadczenie usług telekomunikacyjnych
•
wykonywanie usług za pomocą własnej sieci, z wykorzystaniem sieci
innego operatora lub sprzedaż we własnym imieniu i na własny rachunek
usługi telekomunikacyjnej wykonywanej przez innego dostawcę usług
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 1
10
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Zasoby sieci telekomunikacyjnych
•
Sprzęt (hardware), oprogramowanie (software), posiadane licencje,
struktura, laboratoria, pracownicy oraz know – how umożliwiające
świadczenie usług przesyłania informacji (w tym głosu, plików, obrazu, itp.)
w sposób analogowy lub cyfrowy, w czasie rzeczywistym lub bez tego
kryterium
Operator
•
podmiot uprawniony na podstawie ustawy lub zezwolenia do zakładania i
używania sieci, linii, urządzeń telekomunikacyjnych, a także do świadczenia
usług telekomunikacyjnych (Dz. U. z dnia 15 grudnia 1990 r. Art. 2. pkt. 9)
– PO RAZ PIERWSZY ZNIESIONO MONOPOL PAŃSTWA I
WPROWADZONO POJĘCIE OPERATORA
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 1
11
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Operator w prawie polskim, c.d.
•
przesłanki dla utworzenia tzw. operatora wirtualnego - "rozumie się przez to
podmiot uprawniony do świadczenia usług telekomunikacyjnych na mocy
ustawy lub koncesji lub działający na podstawie zezwolenia" (Ustawa po
zmianach: Dz. U. z dnia 6 czerwca 1995 r.)
•
Ustawa z dnia 21 lipca 2000 r. Prawo telekomunikacyjne (Dz. U. z dnia
6 IX 2000 r. Art. 2. pkt. 12) wprowadziła pojęcie operatora jako:
"przedsiębiorcę, uprawnionego na podstawie odrębnych przepisów do
wykonywania działalności gospodarczej na terytorium Rzeczypospolitej
Polskiej, prowadzącego działalność polegającą na eksploatacji sieci
publicznej lub świadczeniu usług telekomunikacyjnych w sieci publicznej".
Wprowadziła ona również pojęcie operatora publicznego, określonego
jako:
"operatora wykonującego działalność telekomunikacyjną na podstawie
zezwolenia telekomunikacyjnego".
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 1
12
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Obecnie obowiązująca jest (ostatnie aktualizacje wrzesień 2012):
•
Ustawa z dnia 16 lipca 2004 r. Prawo telekomunikacyjne (Dz. U. z 3 VIII
2004 r.) wprowadza pojęcie przedsiębiorcy telekomunikacyjnego,
poprzez co rozumie się:
" przedsiębiorcę lub inny podmiot uprawniony do wykonywania działalności
gospodarczej na podstawie odrębnych przepisów, który wykonuje
działalność gospodarczą polegającą na dostarczaniu sieci
telekomunikacyjnych, udogodnień towarzyszących lub świadczeniu usług
telekomunikacyjnych, przy czym przedsiębiorca telekomunikacyjny,
uprawniony do:
a) świadczenia usług telekomunikacyjnych, zwany jest dostawcą usług,
b) dostarczania publicznych sieci telekomunikacyjnych lub udogodnień
towarzyszących, zwany jest operatorem".
•
W listopadzie 2010r. Ministerstwo Infrastruktury przedłożyło projekt nowej
Ustawy Prawo Telekomunikacyjne (obecnie w konsultacjach)
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 1
13
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Operator
Operator telekomunikacyjny to każdy podmiot, posiadający własną
sieć telekomunikacyjną (infrastrukturę teletechniczną), na bazie której,
świadczone są usługi przez tego operatora lub dostawcę usług.
Usługami tymi są w szczególności:
transmisja głosu;
transmisja danych;
dostęp do Internetu;
usługi pochodne do wymienionych wcześniej lub bazujące na nich.
Operatorzy telekomunikacyjni to także podmioty gospodarcze, które
nie posiadają własnej infrastruktury lecz bazują na infrastrukturze
telekomunikacyjnej innego operatora - są to tak zwani operatorzy
wirtualni.
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 1
14
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Usługa powszechna
•
•
Operatorowi nie wolno odmówić świadczenia usługi powszechnej
Usługa powszechna obejmuje
- usługi telefoniczne, z wyłączeniem usług dostępu do sieci,
- usługi faksowe oraz
- usługi transmisji danych w paśmie fonicznym za pomocą modemów
świadczone przez operatorów publicznych w stacjonarnych publicznych
sieciach telefonicznych, wraz ze świadczeniami dodatkowymi, polegającymi
na:
a) udzielaniu informacji o numerach abonentów, zwanym dalej „usługą biura
numerów”,
b) udogodnieniach dla osób niepełnosprawnych,
c) dostarczaniu, na pisemne żądanie abonenta, szczegółowego wykazu
wykonanych mu usług telekomunikacyjnych,
•
Usługa telefonu komórkowego, w rozumieniu ustawy, nie jest usługa
powszechną
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 1
15
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Operator dominujący
•
•
•
•
Przynajmniej 40% udziału w rynku
Po kilkumiesięcznych sporach prawnych Prezes Urzędu Regulacji
Telekomunikacji formalnie uznał Telekomunikację Polską SA za operatora
dominującego na polskim rynku w 2001r.
Dla prawie 11 milionów abonentów TP SA oznacza to przede wszystkim to,
że wszelkie zmiany w cenniku usług telekomunikacja musi przedstawiać
prezesowi Urzędu Regulacji.
Operator znaczący – przynajmniej 25% udziału w rynku
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 1
16
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Sieć telekomunikacyjna
•
systemy transmisyjne oraz urządzenia komutacyjne lub przekierowujące, a
także inne zasoby, które umożliwiają nadawanie, odbiór lub transmisję
sygnałów za pomocą przewodów, fal radiowych, optycznych lub innych
środków wykorzystujących energię elektromagnetyczną, niezależnie od ich
rodzaju;
•
Dostarczanie sieci telekomunikacyjnej - przygotowanie sieci
telekomunikacyjnej w sposób umożliwiający świadczenie w niej usług, jej
eksploatację, nadzór nad nią lub umożliwianie dostępu
telekomunikacyjnego
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 1
17
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Połączenie sieci
•
fizyczne i logiczne połączenie publicznych sieci telekomunikacyjnych
użytkowanych przez tego samego lub różnych przedsiębiorców
telekomunikacyjnych,
celem umożliwienia użytkownikom korzystającym z usług lub sieci jednego
przedsiębiorcy telekomunikacyjnego komunikowania się z użytkownikami
korzystającymi z usług lub sieci tego samego lub innego przedsiębiorcy
telekomunikacyjnego albo dostępu do usług dostarczanych przez innego
przedsiębiorcę telekomunikacyjnego;
•
Połączenie sieci stanowi szczególny rodzaj dostępu
telekomunikacyjnego realizowanego pomiędzy operatorami;
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 1
18
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Dostęp telekomunikacyjny
•
korzystanie z urządzeń telekomunikacyjnych, udogodnień towarzyszących
lub usług świadczonych przez innego przedsiębiorcę telekomunikacyjnego,
na określonych warunkach, celem świadczenia usług telekomunikacyjnych,
polegające w szczególności na:
a) łączeniu urządzeń telekomunikacyjnych, w tym na dostępie do lokalnej pętli
abonenckiej oraz urządzeń i usług niezbędnych do świadczenia usług w
lokalnej pętli abonenckiej,
b) dostępie do budynków i infrastruktury telekomunikacyjnej,
c) dostępie do odpowiednich systemów oprogramowania, w tym do systemów
wspomagających eksploatację,
d) dostępie do translacji numerów lub systemów zapewniających analogiczne
funkcje,
e) dostępie do sieci telekomunikacyjnych, w tym na potrzeby roamingu,
f) dostępie do systemów dostępu warunkowego,
g) dostępie do usług sieci wirtualnych;
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 1
19
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Infrastruktura telekomunikacyjna
•
urządzenia telekomunikacyjne, oprócz telekomunikacyjnych urządzeń
końcowych, oraz w szczególności linie, kanalizacje kablowe, słupy, wieże,
maszty, kable, przewody oraz osprzęt, wykorzystywane do zapewnienia
telekomunikacji;
Konsument
•
osoba fizyczna wnioskująca o świadczenie publicznie dostępnych usług
telekomunikacyjnych lub korzystającą z takich usług dla celów
niezwiązanych bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą lub
wykonywaniem zawodu;
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 1
20
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Interoperacyjność usług
•
zdolność sieci telekomunikacyjnych do efektywnej współpracy w celu
zapewnienia wzajemnego dostępu użytkowników do usług świadczonych
w tych sieciach;
Kolokacja
•
udostępnianie fizycznej przestrzeni lub urządzeń technicznych w celu
umieszczenia i podłączenia niezbędnego sprzętu operatora podłączającego
swoją sieć do sieci innego operatora lub korzystającego z dostępu do
lokalnej pętli abonenckiej
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 1
21
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Lokalna pętla abonencka
•
obwód łączący zakończenie sieci bezpośrednio z punktem dostępu do
stacjonarnej publicznej sieci telefonicznej, w szczególności z przełącznicą
główną lub równoważnym urządzeniem;
Lokalna podpętla abonencka
•
obwód łączący zakończenie sieci z pośrednim punktem dostępu do
stacjonarnej publicznej sieci telefonicznej, w szczególności z
koncentratorem lub innym urządzeniem dostępu pośredniego do
stacjonarnej publicznej sieci telefonicznej;
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 1
22
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Komunikat
•
każda informacja wymienianą lub przekazywaną między określonymi
użytkownikami za pośrednictwem publicznie dostępnych usług
telekomunikacyjnych;
•
nie obejmuje on informacji przekazanej jako część transmisji radiowych lub
telewizyjnych transmitowanych poprzez sieć telekomunikacyjną,
z wyjątkiem informacji odnoszącej się do możliwego do zidentyfikowania
abonenta lub użytkownika otrzymującego informację
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 1
23
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Tajemnica telekomunikacyjna
•
Tajemnica komunikowania się w sieciach telekomunikacyjnych („tajemnica
telekomunikacyjna”), obejmuje:
1) dane dotyczące użytkownika;
2) treść indywidualnych komunikatów;
3) dane transmisyjne, które oznaczają dane przetwarzane dla celów
przekazywania komunikatów w sieciach telekomunikacyjnych lub naliczania
opłat za usługi telekomunikacyjne, w tym dane lokalizacyjne, które
oznaczają wszelkie dane przetwarzane w sieci telekomunikacyjnej
wskazujące położenie geograficzne urządzenia końcowego użytkownika
publicznie dostępnych usług telekomunikacyjnych;
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 1
24
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Tajemnica telekomunikacyjna
4) dane o lokalizacji, które oznaczają dane lokalizacyjne wykraczające poza
dane niezbędne do transmisji komunikatu lub wystawienia rachunku;
5) dane o próbach uzyskania połączenia między zakończeniami sieci, w tym
dane o nieudanych próbach połączeń, oznaczających połączenia między
telekomunikacyjnymi urządzeniami końcowymi lub zakończeniami sieci,
które zostały zestawione i nie zostały odebrane przez użytkownika
końcowego lub nastąpiło przerwanie zestawianych połączeń
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 1
25
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
…
•
Zakazane jest zapoznawanie się, utrwalanie, przechowywanie,
przekazywanie
lub inne wykorzystywanie treści lub danych objętych tajemnicą
telekomunikacyjną przez osoby inne niż nadawca i odbiorca
komunikatu, chyba że:
1) będzie to przedmiotem usługi lub będzie to niezbędne do jej wykonania;
2) nastąpi za zgodą nadawcy lub odbiorcy, których dane te dotyczą;
3) dokonanie tych czynności jest niezbędne w celu rejestrowania komunikatów
i związanych z nimi danych transmisyjnych, stosowanego w zgodnej
z prawem praktyce handlowej dla celów zapewnienia dowodów transakcji
handlowej lub celów łączności w działalności handlowej;
4) będzie to konieczne z innych powodów przewidzianych ustawą lub
przepisami odrębnymi.
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 1
26
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
…
•
Dostawca publicznie dostępnych usług telekomunikacyjnych jest
uprawniony do przetwarzania następujących danych dotyczących
użytkownika będącego osobą fizyczną:
1) nazwisk i imion;
2) imion rodziców;
3) miejsca i daty urodzenia;
4) adresu miejsca zameldowania na pobyt stały;
5) numeru ewidencyjnego PESEL - w przypadku obywatela Rzeczypospolitej
Polskiej;
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 1
27
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
…
6) nazwy, serii i numeru dokumentów potwierdzających tożsamość,
a w przypadku cudzoziemca, który nie jest obywatelem państwa
członkowskiego albo Konfederacji Szwajcarskiej – numeru paszportu lub
karty pobytu;
7) zawartych w dokumentach potwierdzających możliwość wykonania
zobowiązania wobec dostawcy publicznie dostępnych usług
telekomunikacyjnych wynikającego z umowy o świadczenie usług
telekomunikacyjnych.
Za zgodą użytkownika będącego osobą fizyczną, może przetwarzać inne
dane tego użytkownika w związku ze świadczoną usługą, w szczególności
numer konta bankowego lub karty płatniczej, adres korespondencyjny
użytkownika, jeżeli jest on inny niż adres miejsca zameldowania na pobyt
stały tego użytkownika, a także adres poczty elektronicznej oraz numery
telefonów kontaktowych.
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 1
28
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
…
•
Dane o lokalizacji mogą być przetwarzane wyłącznie dla celów niezbędnych
do świadczenia usług o wartości wzbogaconej.
•
Podmioty działające w imieniu przedsiębiorcy telekomunikacyjnego mogą
włączyć się do trwającego połączenia, jeżeli jest to niezbędne do usunięcia
awarii, zakłóceń lub w innym celu związanym z utrzymaniem sieci
telekomunikacyjnej lub świadczeniem usługi telekomunikacyjnej, pod
warunkiem sygnalizacji tego faktu osobom uczestniczącym w połączeniu.
•
Zamieszczenie w spisie danych identyfikujących abonenta będącego osobą
fizyczną może nastąpić wyłącznie po uprzednim wyrażeniu przez niego
zgody na dokonanie tych czynności.
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 1
29
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Wybrane zapisy Prawa Telekomunikacyjnego
•
Art. 172.
•
1. Zakazane jest używanie automatycznych systemów wywołujących dla
celów marketingu bezpośredniego, chyba że abonent lub użytkownik
końcowy uprzednio wyraził na to zgodę.
•
2. Przepis ust. 1 nie narusza zakazów i ograniczeń dotyczących przesyłania
niezamówionej informacji handlowej wynikających z odrębnych ustaw.
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 1
30
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Wybrane zapisy Prawa Telekomunikacyjnego
Art. 179
3. Przedsiębiorca telekomunikacyjny, z zastrzeżeniem …, jest obowiązany do:
1) zapewnienia warunków technicznych i organizacyjnych dostępu i
utrwalania, zwanych dalej „warunkami dostępu i utrwalania”, umożliwiających
jednoczesne i wzajemnie niezależne:
a) uzyskiwanie przez Policję, Straż Graniczną, Agencję Bezpieczeństwa
Wewnętrznego, Służbę Kontrwywiadu Wojskowego, Żandarmerię Wojskową,
Centralne Biuro Antykorupcyjne i wywiad skarbowy, zwane dalej
„uprawnionymi podmiotami”, w sposób określony w ust. 4b, dostępu do:
— przekazów telekomunikacyjnych, nadawanych lub odbieranych przez
użytkownika końcowego lub telekomunikacyjne urządzenie końcowe,
— posiadanych przez przedsiębiorcę danych związanych z przekazami
telekomunikacyjnymi, o których mowa …,
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 1
31
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Organy administracji łączności
•
Organami administracji łączności są
- minister właściwy do spraw łączności (Ministerstwo Administracji i
Cyfryzacji – od listopada 2011r. – Michał Boni)
- i Prezes UKE (Urzędu Komunikacji Elektronicznej). – Magdalena Gaj
•
Prezes UKE jest organem regulacyjnym w dziedzinie rynku usług
telekomunikacyjnych i pocztowych
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 1
32
Wybrane cele regulacyjne
dla sieci i usług łączności elektronicznej
Parlamentu Europejskiego i Rady
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
• Spójność prawodawstwa w skali UE
• Zapewnienie Przedsiębiorcom pełnej konkurencji
na wolnym rynku łączności elektronicznej
• Wyższy poziom ochrony praw Konsumentów,
w tym wolnego wyboru ofert Przedsiębiorców
poprzez nieskrępowany dostęp do informacji
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Zagadnienie:
• Najważniejsze aktualności z UE dot.
telekomunikacji
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 1
34
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Sieci telekomunikacyjne - poziomy
•
•
•
•
•
•
Duże kraje posiadają trzy poziomy sieci – odzwierciedlone w numeracji, np.
Francja – podzielona na 4 obszary – następnie na sieć międzymiastową –
następnie strefową
Średnie i mniejsze kraje (w tym Polska) mają dwupoziomową strukturę
Sieć strefowa jest to sieć w jednej strefie numeracyjnej.
W strefie numeracyjnej numer nie może się powtarzać
W ruchu międzymiastowym w Polsce obowiązywał system numeracji jawnej ze
stałym wskaźnikiem; abonent dla uzyskania połączenia
z abonentem innej centrali musiał przekazać najpierw wskaźnik międzycentralowy
a potem numer wywoływanego abonenta. W takim systemie numeracji wskaźniki
przyporządkowane poszczególnym centralom określają w sposób jawny
terytorialne dane abonenta.
W systemie numeracji skrytej wskaźnik międzycentralowy jest integralną częścią
numeru abonenta i jest przekazywany do centrali zawsze niezależnie od położenia
abonenta – obecnie obowiązuje w TP S.A., zawsze w sieciach komórkowych.
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 1
35
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Bariery techniczne
•
•
•
•
•
Producent (dostawca usługi) musi dopasować (zmodyfikować) swój produkt
do wymogów dotyczących bezpieczeństwa, zdrowia, ochrony środowiska
czy konsumentów.
Rząd może nałożyć obowiązkowe REGULACJE TECHNICZNE
Organizacje pozarządowe mogą nałożyć środki nieobowiązkowe, czyli
NORMY
Z FORMALNEGO PUNKTU WIDZENIA STANDARDY LUB NORMY
(pojęcia zamienne) MAJĄ CHARAKTER NIEOBOWIĄZKOWY I SĄ
STOSOWANE DOBROWOLNIE PRZEZ WYTWÓRCÓW LUB
WYMAGANE PRZEZ KONSUMENTÓW
W praktyce produkty i usługi, które nie spełniają danej normy mogą nie być
dopuszczone do normalnego kanału dystrybucji, nie zostać ubezpieczone,
dopuszczone do oferty przetargowej itd.
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 1
36
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Regulacje techniczne
•
TBT – technical barier to trade – konieczność spełnienia obowiązkowych
regulacji technicznych czy formalnie nieobowiązkowych norm wymusza
poniesienie dodatkowych kosztów; stąd pojęcia „Regulacje techniczne” i
„Bariery techniczne w handlu” są traktowane zamiennie.
•
W 2004 r. Polska przystąpiła do Unii Europejskiej – do jednolitego rynku, na
którym obowiązują zharmonizowane regulacje techniczne lub zasada
wzajemnego uznawania „właściwości” towarów wytworzonych przez innych
producentów unijnych.
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 1
37
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Standaryzacja
•
Dla zwiększenia efektywności telekomunikacji minister właściwy do spraw
łączności może, w drodze rozporządzenia, wprowadzić do stosowania
wymagania i zalecenia międzynarodowe o charakterze specjalistycznym,
w tym dotyczące bezpieczeństwa i prawidłowości telekomunikacji,
gospodarowania numeracją, częstotliwościami oraz zasobami orbitalnymi,
(PRZEPISY MIĘDZYNARODOWE)
ustanawiane w szczególności przez:
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 1
38
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
[Z Ustawy Prawo Telekomunikacyjne] …
1. Międzynarodowy Związek Telekomunikacyjny (ITU);
2. Europejską Konferencję Administracji Pocztowych i Telekomunikacyjnych (CEPT);
3. Europejski Komitet do spraw Normalizacji Elektrotechniki (CENELEC);
4. Międzynarodową Komisję Elektrotechniczną (IEC);
5. Europejski Instytut Norm Telekomunikacyjnych (ETSI).
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 1
39
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Najczęściej przywoływane międzynarodowe organizacje
standaryzacyjne w telekomunikacji
–
–
–
–
International Telecommunication Union
Internet Engineering Task Force
European Telecommunication Standards Institute
TeleManagement Forum
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 1
40
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
ITU - International Telecommunication Union
Międzynarodowy Związek Telekomunikacyjny
Powstała w 1865 r. w Paryżu jako International Telegraph Union.
Najstarsza na świecie organiza cja międzynarodowa.
Obecnie – jedna z organizacji wyspecjalizowanych ONZ (z siedzibą
w Genewie)
Głównymi zadaniami ITU są standaryzacja i zarządzanie pasmem radiowym
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 1
41
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
ITU - członkowstwo
•
Do ITU należą państwa (ponad 190); Polska została członkiem ITU w 1921
roku. Państwa członkowskie ONZ mogą stać się członkami Związku
poprzez przystąpienie do Konstytucji i Konwencji Związku oraz złożenie
dokumentu akcesyjnego u Sekretarza Generalnego Organizacji.
•
Członkowie sektorowi - przedsiębiorstwa funkcjonujące na rynku
telekomunikacyjnym i radiokomunikacyjnym. Obecnie status taki ma ponad
600 firm z różnych krajów. Z Polski należą: Telekomunikacja Polska S.A.,
Polkomtel S.A., Naukowa i Akademicka Sieć Komputerowa (NASK)
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 1
42
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
ITU - Sektory
•
ITUT – T – Sektor Normalizacji i Telekomunikacji (odpowiedzialny m.in, za
wprowadzenie NGN – next generation network)
•
ITUT – R – Sektor Radiokomunikacji
•
ITUT – D – Sektor Rozwoju Telekomunikacji (sztandarowy projekt ITU – D
– regionalne mechanizmy współpracy, których celem jest wzmacnianie
zdolności kapitału ludzkiego w poszczególnych regionach - centra
doskonalenia (Centres of Excellence). Obecnie istnieją 52 centra
doskonalenia na całym świecie,
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 1
43
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
ITU - WŁADZE
•
Konferencja Pełnomocników - najwyższy organ polityczny; zbiera się co
cztery lata i określa głównie kierunki polityki, ustala plany finansowe
organizacji oraz wybiera członków Rady. (Ostatnia Konferencja odbyła się
w listopadzie 2006r.)
•
Rada (dawniej Rada Administracyjna) – organ wykonawczy. Kadencja
Rady trwa 4 lata, a członkami Rady mogą być jedynie państwa
członkowskie organizacji. W kadencji 2006 – 2010 Rada liczy 46 członków.
Polska nie jest aktualnie członkiem Rady
•
Sekretariat Generalny - biuro administrujące zasobami i działalnością
ITU, kierowane przez Sekretarza Generalnego, wybieranego na 4 lata.
Obecnie jest to pan Hamadoun I. Toure z Mali.
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 1
44
IETF - Internet Engineering Task Force (Inżynieryjna Grupa do Zadań
Internetu)
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
•
•
•
Nieformalna organizacja (IETF nie posiada żadnej formalnej władzy),
międzynarodowe stowarzyszenie osób zainteresowanych ustanawianiem
standardów technicznych i organizacyjnych w Internecie
IETF ma charakter otwarty i może do niego przystąpić każda
zainteresowana osoba.
IETF organizuje 3 razy w roku spotkania plenarne, na które może
przyjechać każdy i zabrać głos w dyskusji. Uczestnictwo w spotkaniach
wiąże się tylko z opłaceniem kosztów uczestnictwa, tak jak to ma miejsce
na konferencjach naukowych.
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 1
45
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
IETF – c.d.
•
Ponieważ, oprócz organizowania spotkań plenarnych, z działalnością IETF
nie wiążą się żadne bezpośrednie koszty, organizacja ta nie posiada
osobowości prawnej, księgowości itp. Formalnie spotkania IETF są
organizowane przez Internet Society, które posiada swoją strukturę,
osobowość prawną i formalnie wybierane władze, ale nie ma żadnego
bezpośredniego wpływu na działania IETF.
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 1
46
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
IETF
•
•
•
•
Prace prowadzone przez IETF mają decydujący wpływ na kształt
przyszłości Internetu
IETF generuje specjalny rodzaj dokumentów zwanych „Request for
Comments” (RFC), w których zawarte są definicje dużej części standardów
i protokołów internetowych (jak np. protokołu IP, TCP, SMPT, IMAP
Spotkania plenarne IETF przynoszą pewien, minimalny dochód (który
formalnie jest dochodem Internet Society), z którego jest opłacane
funkcjonowanie kilkuosobowego sekretariatu IETF
W strukturze są Grupy Robocze – o luźnej strukturze, z moderatorem
grupy mailingowej związanej z daną grupą roboczą. W grupach roboczych
wypracowuje się wspólne stanowisko w danej sprawie (lub kilka stanowisk),
które jest (są) następnie przekazywane rodzajowi ciała decyzyjnokoordynującego IETF - IESG (Internet Engineering Steering Group).
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 1
47
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
IETF - IESG (Internet Engineering Steering Group).
•
Nieformalna, wybierana przez członków grup roboczych według
specjalnego klucza, grupa ekspertów, których zadaniem jest koordynować
prace grup roboczych, sprawdzać poprawność techniczną RFC
produkowanych przez grupy robocze, podejmować ostateczne decyzje w
przypadku sporów, jeśli takie zdarzą się w grupach roboczych oraz
sprawdzać czy całość prac prowadzonych we wszystkich grupach
roboczych jest kompatybilna
•
Jedyną realną „władzą” jest oficjalne „zatwierdzanie” produkowanych przez
grupy RFC. Odbywa się to przez głosowanie wszystkich dyrektorów
tematów (członków IESG), przy czym wystarczą tylko 2 głosy przeciw, aby
dane RFC odrzucić
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 1
48
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
IANA – Internet Assigned Numbers Authority
•
Ciało wyłonione z IETF (formalnie nie jest jego częścią) , którego celem jest
uzgadnianie powstałych w IETF „standardów” z ICANN - Internet
Corporation for Assigned Names and Numbers (amerykańską rządową
agencją odpowiedzialną za ogólny nadzór nad przyznawaniem i rejestracją
domen Internetowych)
•
Odpowiedzialne za uruchomienie i nadzór nad DNS (Domain Name
System) (mechanizmu przyznawania adresów domen internetowych i
nadzorowania serwerów DNS)
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 1
49
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
ETSI - European Telecommunication Standards Institute
•
Europejski Instytut Norm
Telekomunikacyjnych niezależny instytut
standaryzacyjny – dla norm
mających na celu stworzenie
europejskiego rynku
telekomunikacyjnego.
•
Prywatne stowarzyszenie typu „non-profit” działające zgodnie z prawem
francuskim (z siedzibą we Francji); działa od 1988 roku; współtwórcą była
Komisja Europejska
• Skupia instytucje zajmujące się opracowywaniem telekomunikacyjnych norm
• Obecnie ETSI obejmuje około 800 członków z całego świata (pełnych –
z Polski 2, stowarzyszonych i obserwatorów)
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 1
50
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
TeleManagement Forum
•
•
•
Światowe stowarzyszenie wiodących producentów, mające na celu
poprawę wydajności działalności dostawców usług telekomunikacyjnych i
ich dostawców
Ponad 700 członków w 75 krajach
Organizacja prowadzi badania przemysłowe, tworzy nowe wskaźniki
(benchmarks), standardy oprogramowania i interfejsów, poradniki właściwej
praktyki (best practice guidebooks), prowadzi szkolenia itd.
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 1
51
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Harmonizowanie prawa
24 kwietnia 2002 – Parlament Europejski i Rada zatwierdzili pakiet dyrektyw
stanowiących ramy regulacyjne dla sieci i usług łączności elektronicznej
(dyrektywy 21, 22, 19, 20, 58)
„…ustanawia zharmonizowane ramy prawne dla świadczenia usług
łączności elektronicznej, sieci łączności elektronicznej, urządzeń
towarzyszących i usług(…)”
„…określa m.in. prawa i obowiązki operatorów, harmonizuje zasady
dostępu do rynku oraz określa zadania krajowych organów regulacyjnych w
tym zakresie (…)”
„…określa prawa użytkowników, w szczególności w zakresie dostępu do
usługi powszechnej, charakteryzującej się określoną jakością i przystępną
ceną (…)”
„… harmonizacja przepisów dotyczących zezwoleń na udostępnianie
wszelkich sieci i usług łączności elektronicznej (…)”
:…regulacja zagadnień przetwarzania danych osobowych (…)”
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 1
52
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
…
11 grudnia 2006 - KUE wydała decyzję ustanawiającą wykaz norm i specyfikacji
dotyczący sieci i usług łączności elektronicznej (w tym jakości usług)
Każdego roku poszczególne kraje (obwieszczenie Prezesa Polskiego Komitetu
Normalizacyjnego) przedstawiają spis zharmonizowanych norm
•
•
Przykład: Na podstawie art. 13 ust. 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. o systemie
oceny zgodności (Dz. U. z 2010 r. Nr 138, poz. 935 oraz z 2011 r. Nr 102, poz. 586 i
Nr 227, poz. 1367) oraz zgodnie z art. 6 ust. 4 ustawy z dnia 12 grudnia 2003 r. o
ogólnym bezpieczeństwie produktów (Dz. U. Nr 229, poz. 2275, z późn. zm. 1) )
ogłasza się wykazy opublikowanych Polskich Norm (PN) według stanu na dzień 30
czerwca 2012 r. wprowadzających europejskie normy zharmonizowane na mocy:
I. Dyrektyw ….
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 1
53
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
…
6 maja 2009 - PE i Rada ogłosiła rezolucję legislacyjną dotycząca wspólnego stanowiska
Rady w sprawie zmiany dyrektyw: 2002/22/WE, 2002/58/WE i rozporządzenia WE nr
2006/2004
25 listopada 2009 - PE i Rada zatwierdził pakiet dyrektyw:
2002/21/WE, 2002/19/WE,
- 2009/140/WE zmieniająca
- 2009/136/WE zmieniająca 2002/22/WE, 2002/58/WE
- rozporządzenie (WE) nr
2006/2004 w sprawie współpracy między organami krajowymi odpowiedzialnymi za
egzekwowanie przepisów prawa w zakresie ochrony konsumentów
•
2010: w sprawie harmonizacji warunków korzystania z widma radiowego na potrzeby
usług łączności ruchomej na pokładach statków (usługi MCV) w Unii Europejskiej
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 1
54
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
pakiet dyrektyw:
- 2009/140/WE składał się z:
•
1) rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1211/2009 z dnia 25
listopada 2009 r. ustanawiającego Organ Europejskich Regulatorów Łączności
Elektronicznej (BEREC) oraz Urząd
•
•
oraz dwóch dyrektyw:
2) dyrektywy tzw. „Lepszych Uregulowań Prawnych" (Better Regulation) - dyrektywa
Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/140/WE z dnia 25 listopada 2009 r.
zmieniająca dyrektywę ramową (2002/21/WE), dyrektywę o dostępie (2002/19/WE)
oraz dyrektywę o zezwoleniach (2002/20/WE),
3) dyrektywy tzw. „Praw Obywateli" (Citizen's Rights) - dyrektywa Parlamentu
Europejskiego i Rady 2009/136/WE z dnia 25 listopada 2009 r. zmieniająca
dyrektywę o usłudze powszechnej (2002/22/WE) oraz dyrektywę o prywatności i
łączności elektronicznej (2002/58/WE).
•
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 1
55
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Decyzja Komisji Europejskiej (D.Urz. UE L 86/11)
ustanawiająca wykaz norm i specyfikacji dotyczący sieci i usług łączności
elektronicznej oraz urządzeń i usług towarzyszących
Załącznik Rozdział VII:
Jakość usług (End - User)
•
•
•
ETSI EG 202 009-1 -2 -3
ETSI EG 202 057-1 -2 -3 -4
ITU-T G.1020 (jakość głosu w IP)
Poziom usług (Kategorie jakości usług multimedialnych)
• ITU-T G.1010
• ITU-T Y.1541 (obiektywne parametry sieci dla usług IP)
• ETSI TS 123 107 (koncepcja i architektura QoS)
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 1
56
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Otwarty Internet
oznacza dostępność Klientów:
•
do zasobów infrastruktury
•
do usług
•
do aplikacji
•
do treści
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 1
57
Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Neutralność Sieci
Koncepcja polegająca na takim zarządzaniu ruchem w sieci, by
zagwarantować efektywne korzystanie z sieci oraz zapewnić
odpowiednią, wymaganą jakość świadczonych usług.
Z neutralnością sieci związane są:
• przeszkody dla Klientów przy zmianie dostawcy,
• praktyki blokowania i ograniczania ruchu i informowania o tym
Klientów,
• równe traktowanie wszystkich strumieni danych niezależnie od ich
pochodzenia czy przeznaczenia
• dostęp do przejrzystych informacji nt. ofert i faktycznej jakości
usług
• konkurencja na rynku łączności elektronicznej
Zarządzanie sieciami telekomunikacyjnymi, część 1
58
KONIEC CZĘŚCI PIERWSZEJ
Prezentacja multimedialna
współfinansowana przez Unię Europejską
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
w projekcie
Dr inż. Małgorzata Langer
ZARZĄDZANIE SIECIAMI
TELEKOMUNIKACYJNYMI
„Innowacyjna dydaktyka bez ograniczeń
– zintegrowany rozwój Politechniki Łódzkiej –
zarządzanie Uczelnią,
nowoczesna oferta edukacyjna
i wzmacniania zdolności do zatrudniania
osób niepełnosprawnych”
Zadanie nr 30 – Dostosowanie kierunku Elektronika i Telekomunikacja
do potrzeb rynku pracy i gospodarki opartej na wiedzy
90-924 Łódź, ul. Żeromskiego 116,
tel. 042 631 28 83
www.kapitalludzki.p.lodz.pl

Podobne dokumenty