Biol 2 - Edupress

Transkrypt

Biol 2 - Edupress
Biologia w liceum
Praca wyró˝niona w konkursie
Pomó˝my ptakom przetrwaç zim´
Realizacja Êcie˝ki ekologicznej metodà projektu
■ STANIS¸AW MAKARA (Rzeszów)
N
auczyciel przyrody jest najcz´Êciej realizatorem Êcie˝ek mi´dzyprzedmiotowych, w tym ekologicznej i prozdrowotnej. Âcie˝ki, z racji nowoÊci, jakie przynios∏a reforma, majà stosunkowo s∏abà obudow´
dydaktycznà, co zmusza nauczycieli do poszukiwania materia∏ów z ró˝nych êróde∏, w tym na
stronach www.
Informacje ze stron www cz´sto majà charakter
instrukcji, która pe∏niç mo˝e rol´ zadania dla
ucznia. Przyk∏adem tego jest poradnik dokarmiania ptaków zamieszczony na stronie internetowej Przemyskiego Towarzystwa Ornitologicznego: www.pto.most.org
Zawarte na niej informacje w sposób wyczerpujàcy i profesjonalny prezentujà wiedz´,
z której mo˝emy w ca∏oÊci skorzystaç realizujàc temat Êcie˝ki ekologicznej „Pomó˝my ptakom przetrwaç zim´”. Temat ten mo˝emy realizowaç w ró˝ny sposób, np. w formie projektu (tabela 1).
Rozpoczynamy akcj´ dokarmiania
i obserwacji ptaków przy karmnikach
Cele lekcji
Uczniowie wykazujà si´:
– umiej´tnoÊcià korzystania z Internetu,
– umiej´tnoÊcià wykonania karmników wed∏ug instrukcji zawartej na stronach internetowych,
– znajomoÊcià sposobów ustawiania karmników w terenie,
– znajomoÊcià celów i zasad dokarmiania,
2/2003
– znajomoÊcià rodzajów karmy wyk∏adanej
w karmnikach,
– umiej´tnoÊcià prowadzenia systematycznego dokarmiania ptaków,
– umiej´tnoÊcià obserwowania i rozpoznawania gatunków ptaków odwiedzajàcych
karmniki,
– umiej´tnoÊcià prowadzenia dokumentacji
wyników swojej pracy i jej oceny,
– postawà troski o ptaki, systematycznoÊcià
w dokarmianiu,
– zaanga˝owaniem si´ w akcj´ i jej propagowanie w Êrodowisku.
Ârodki dydaktyczne: karmniki, wydruki stron
www, karma dla ptaków, karty obserwacji,
lornetki, klucze dydaktyczne do rozpoznawania
ptaków przygotowane przez nauczyciela.
Tok lekcji
Faza wst´pna
Przedstawienie przez poszczególne grupy wyników realizacji zadaƒ przyj´tych do realizacji
projektu.
– grupa I prezentuje wykonane karmniki,
– grupa II przedstawia zgromadzone rodzaje
karmy dla ptaków,
– grupa III prezentuje przygotowanie do obserwacji i rozpoznawania ptaków.
Faza realizacyjna
Uczniowie prezentujà swà wiedz´ na temat
celów i zasad dokarmiania ptaków. Nast´pnie
rozwieszajà karmniki i wsypujà do nich karm´.
Oddalajà si´ od karmników czekajàc na przylot
ptaków. Obserwujà przylatujàce pierwsze ptaki
i próbujà oznaczyç ich gatunki.
BIOLOGIA W SZKOLE
115
Biologia w liceum
Faza podsumowujàca
Nauczyciel wspólnie z uczniami dokonuje oceny pracy poszczególnych grup. Uczniowie
dzielà si´ refleksjami na temat akcji. Nast´puje zapowiedê kontynuacji drugiej cz´Êci projektu zwiàzanej z prowadzeniem akcji.
Uczniowie zapowiadajà tez upowszechnienie
akcji dokarmiania, co nastàpi po wykonaniu
strony www.
PiÊmiennictwo
Kàkol J. A.– Edukacja ekologiczna w szkole podstawowej. Warszawa 2002, WSiP SA
Go∏´bniak. B – Metoda projektów w szkole. Warszawa 2002, WSIP S.A.
Planowanie i realizacja projektu
,,Poznajemy ptaki, z którymi dzielimy Êrodowisko ˝ycia i pomagamy im przetrwaç zim´”
Etap
projektu
Zbieranie i przetwarzanie informacji
Planowanie
116
Osoby
wspierajàce
TreÊç
i formy
Metody
pracy
Osiàgni´cia
uczniów
Nauczyciel
przyrody
– OkreÊlenie tematu – Pogadanka
i celu ogólnego
– Dyskusja
projektu.
–,, Burza mózgów”
– Sformu∏owanie
zagadnieƒ szczegó∏owych.
– Redagowanie zadaƒ
s∏u˝àcych realizacji
projektu.
– Opracowanie
kryteriów oceny
wykonania zadaƒ.
Grupa I
Nauczyciel
informatyki
Poradnik zimowego
dokarmiania ptaków:
www. pto. most.org.
Grupa II
Nauczyciel
techniki
– Budowa karmników – Zaj´cia praktycznowed∏ug instrukcji.
-techniczne.
– Wykonujà karmniki wg instrukcji
zamieszczonej
w Internecie.
Grupa III Nauczyciel
przyrody
– Rodzaje karmy wy- – Analiza tekstu na
k∏adanej w karmnistronie www.
kach i sposoby jej
przechowywania
i podawania.
– Gromadzà ró˝ne
rodzaje karmy, korzystajàc z instrukcji
zamieszczonej
w Internecie.
Grupa IV Nauczyciel
przyrody
Sesja. Cele i zasady
dokarmiania ptaków.
Rozpoznawanie gatunków ptaków.
BIOLOGIA W SZKOLE
– Znalezienie i wydruk stron www.
– Redagowanie tekstów.
– Obserwacje
i rozpoznawanie
gatunków ptaków.
– Redagujà zagadnienia i zadania s∏u˝àce
ich realizacji oraz
kryteria oceniania
wykonania zadaƒ.
– Dokonujà doboru
zagadnieƒ dla poszczególnych grup.
– Przyst´pujà do
grup i biorà udzia∏
w realizacji zadaƒ
grupowych.
– Analizujà zawartoÊç strony internetowej.
– Opracowujà
scenariusz sesji.
– Redagujà teksty
ról dla uczestników
dyskusji.
– Prowadza i dokumentujà obserwacje
gatunków ptaków.
2/2003
Biologia w liceum
Etap
projektu
Osoby
wspierajàce
TreÊç
i formy
Metody
pracy
Osiàgni´cia
uczniów
Konsultacje
Nauczyciele
przyrody,
techniki,
informatyki
– Przedstawienie
wyników pracy
wykonanych zadaƒ.
– Dyskusja i ocena
postaw.
Planowanie
akcji
dokarmiania
ptaków
Nauczyciel
przyrody
– Opracowanie przebiegu akcji
– Dyskusja i przydzia∏ – Przedstawiajà projekt przebiegu akcji.
zadaƒ.
– Wyra˝ajà opinie na
temat projektu,
udzia∏ w dyskusji.
Prezentacja
Nauczyciele
przyrody,
techniki,
informatyki
zaproszeni
goÊcie.
– Lekcja otwarta:
Rozpoczynamy akcj´
dokarmiania i obserwacji ptaków
naszej szkole.
Lekcja
w terenie:
– rozwieszenie
karmników,
– rozpocz´cie
dokarmiania,
– obserwacje ptaków.
Ewaluacja
Nauczyciele
j. w.
– Dyskusja
– Ocena pracy grup
po∏àczona z ocenà.
wg przyj´tych
kryteriów.
– Ocena wiadomoÊci
i umiej´tnoÊci
uczniów.
– Ankieta ewaluacyjna.
– Przedstawiajà wyniki realizacji zadaƒ.
– Dokonujà oceny
swojej pracy i wprowadzajà ewentualne
korekty.
– Formu∏ujà problemy i zasi´gajà opinii
nauczycieli.
– Uczestniczà
w lekcji.
– Oceniajà prac´
w∏asnà i innych.
-Oceniajà poziom
wykonania ca∏ego
projektu.
– Podsumowjà prac´ nad projektem.
Wydzia∏ Chemii Uniwersytetu Warszawskiego
zaprasza kandydatów na dwusemestralne
Studia Podyplomowe dla nauczycieli chemii w roku akademickim 2003/2004
magistrów studiów pokrewnych, zainteresowanych uzyskaniem uprawnieƒ do nauczania
chemii w gimnazjum i liceum.
Osoby ch´tne prosimy o kontakt z kierownikiem Studium,
ul. ˚wirki i Wigury 101, 02-089 Warszawa
tel,/fax (022) 8220211 w. 408 lub 427, kom. 0608497432
e-mail: [email protected]
2/2003
BIOLOGIA W SZKOLE
117