Biol 2 - Edupress
Transkrypt
Biol 2 - Edupress
Biologia w liceum Praca wyró˝niona w konkursie Pomó˝my ptakom przetrwaç zim´ Realizacja Êcie˝ki ekologicznej metodà projektu ■ STANIS¸AW MAKARA (Rzeszów) N auczyciel przyrody jest najcz´Êciej realizatorem Êcie˝ek mi´dzyprzedmiotowych, w tym ekologicznej i prozdrowotnej. Âcie˝ki, z racji nowoÊci, jakie przynios∏a reforma, majà stosunkowo s∏abà obudow´ dydaktycznà, co zmusza nauczycieli do poszukiwania materia∏ów z ró˝nych êróde∏, w tym na stronach www. Informacje ze stron www cz´sto majà charakter instrukcji, która pe∏niç mo˝e rol´ zadania dla ucznia. Przyk∏adem tego jest poradnik dokarmiania ptaków zamieszczony na stronie internetowej Przemyskiego Towarzystwa Ornitologicznego: www.pto.most.org Zawarte na niej informacje w sposób wyczerpujàcy i profesjonalny prezentujà wiedz´, z której mo˝emy w ca∏oÊci skorzystaç realizujàc temat Êcie˝ki ekologicznej „Pomó˝my ptakom przetrwaç zim´”. Temat ten mo˝emy realizowaç w ró˝ny sposób, np. w formie projektu (tabela 1). Rozpoczynamy akcj´ dokarmiania i obserwacji ptaków przy karmnikach Cele lekcji Uczniowie wykazujà si´: – umiej´tnoÊcià korzystania z Internetu, – umiej´tnoÊcià wykonania karmników wed∏ug instrukcji zawartej na stronach internetowych, – znajomoÊcià sposobów ustawiania karmników w terenie, – znajomoÊcià celów i zasad dokarmiania, 2/2003 – znajomoÊcià rodzajów karmy wyk∏adanej w karmnikach, – umiej´tnoÊcià prowadzenia systematycznego dokarmiania ptaków, – umiej´tnoÊcià obserwowania i rozpoznawania gatunków ptaków odwiedzajàcych karmniki, – umiej´tnoÊcià prowadzenia dokumentacji wyników swojej pracy i jej oceny, – postawà troski o ptaki, systematycznoÊcià w dokarmianiu, – zaanga˝owaniem si´ w akcj´ i jej propagowanie w Êrodowisku. Ârodki dydaktyczne: karmniki, wydruki stron www, karma dla ptaków, karty obserwacji, lornetki, klucze dydaktyczne do rozpoznawania ptaków przygotowane przez nauczyciela. Tok lekcji Faza wst´pna Przedstawienie przez poszczególne grupy wyników realizacji zadaƒ przyj´tych do realizacji projektu. – grupa I prezentuje wykonane karmniki, – grupa II przedstawia zgromadzone rodzaje karmy dla ptaków, – grupa III prezentuje przygotowanie do obserwacji i rozpoznawania ptaków. Faza realizacyjna Uczniowie prezentujà swà wiedz´ na temat celów i zasad dokarmiania ptaków. Nast´pnie rozwieszajà karmniki i wsypujà do nich karm´. Oddalajà si´ od karmników czekajàc na przylot ptaków. Obserwujà przylatujàce pierwsze ptaki i próbujà oznaczyç ich gatunki. BIOLOGIA W SZKOLE 115 Biologia w liceum Faza podsumowujàca Nauczyciel wspólnie z uczniami dokonuje oceny pracy poszczególnych grup. Uczniowie dzielà si´ refleksjami na temat akcji. Nast´puje zapowiedê kontynuacji drugiej cz´Êci projektu zwiàzanej z prowadzeniem akcji. Uczniowie zapowiadajà tez upowszechnienie akcji dokarmiania, co nastàpi po wykonaniu strony www. PiÊmiennictwo Kàkol J. A.– Edukacja ekologiczna w szkole podstawowej. Warszawa 2002, WSiP SA Go∏´bniak. B – Metoda projektów w szkole. Warszawa 2002, WSIP S.A. Planowanie i realizacja projektu ,,Poznajemy ptaki, z którymi dzielimy Êrodowisko ˝ycia i pomagamy im przetrwaç zim´” Etap projektu Zbieranie i przetwarzanie informacji Planowanie 116 Osoby wspierajàce TreÊç i formy Metody pracy Osiàgni´cia uczniów Nauczyciel przyrody – OkreÊlenie tematu – Pogadanka i celu ogólnego – Dyskusja projektu. –,, Burza mózgów” – Sformu∏owanie zagadnieƒ szczegó∏owych. – Redagowanie zadaƒ s∏u˝àcych realizacji projektu. – Opracowanie kryteriów oceny wykonania zadaƒ. Grupa I Nauczyciel informatyki Poradnik zimowego dokarmiania ptaków: www. pto. most.org. Grupa II Nauczyciel techniki – Budowa karmników – Zaj´cia praktycznowed∏ug instrukcji. -techniczne. – Wykonujà karmniki wg instrukcji zamieszczonej w Internecie. Grupa III Nauczyciel przyrody – Rodzaje karmy wy- – Analiza tekstu na k∏adanej w karmnistronie www. kach i sposoby jej przechowywania i podawania. – Gromadzà ró˝ne rodzaje karmy, korzystajàc z instrukcji zamieszczonej w Internecie. Grupa IV Nauczyciel przyrody Sesja. Cele i zasady dokarmiania ptaków. Rozpoznawanie gatunków ptaków. BIOLOGIA W SZKOLE – Znalezienie i wydruk stron www. – Redagowanie tekstów. – Obserwacje i rozpoznawanie gatunków ptaków. – Redagujà zagadnienia i zadania s∏u˝àce ich realizacji oraz kryteria oceniania wykonania zadaƒ. – Dokonujà doboru zagadnieƒ dla poszczególnych grup. – Przyst´pujà do grup i biorà udzia∏ w realizacji zadaƒ grupowych. – Analizujà zawartoÊç strony internetowej. – Opracowujà scenariusz sesji. – Redagujà teksty ról dla uczestników dyskusji. – Prowadza i dokumentujà obserwacje gatunków ptaków. 2/2003 Biologia w liceum Etap projektu Osoby wspierajàce TreÊç i formy Metody pracy Osiàgni´cia uczniów Konsultacje Nauczyciele przyrody, techniki, informatyki – Przedstawienie wyników pracy wykonanych zadaƒ. – Dyskusja i ocena postaw. Planowanie akcji dokarmiania ptaków Nauczyciel przyrody – Opracowanie przebiegu akcji – Dyskusja i przydzia∏ – Przedstawiajà projekt przebiegu akcji. zadaƒ. – Wyra˝ajà opinie na temat projektu, udzia∏ w dyskusji. Prezentacja Nauczyciele przyrody, techniki, informatyki zaproszeni goÊcie. – Lekcja otwarta: Rozpoczynamy akcj´ dokarmiania i obserwacji ptaków naszej szkole. Lekcja w terenie: – rozwieszenie karmników, – rozpocz´cie dokarmiania, – obserwacje ptaków. Ewaluacja Nauczyciele j. w. – Dyskusja – Ocena pracy grup po∏àczona z ocenà. wg przyj´tych kryteriów. – Ocena wiadomoÊci i umiej´tnoÊci uczniów. – Ankieta ewaluacyjna. – Przedstawiajà wyniki realizacji zadaƒ. – Dokonujà oceny swojej pracy i wprowadzajà ewentualne korekty. – Formu∏ujà problemy i zasi´gajà opinii nauczycieli. – Uczestniczà w lekcji. – Oceniajà prac´ w∏asnà i innych. -Oceniajà poziom wykonania ca∏ego projektu. – Podsumowjà prac´ nad projektem. Wydzia∏ Chemii Uniwersytetu Warszawskiego zaprasza kandydatów na dwusemestralne Studia Podyplomowe dla nauczycieli chemii w roku akademickim 2003/2004 magistrów studiów pokrewnych, zainteresowanych uzyskaniem uprawnieƒ do nauczania chemii w gimnazjum i liceum. Osoby ch´tne prosimy o kontakt z kierownikiem Studium, ul. ˚wirki i Wigury 101, 02-089 Warszawa tel,/fax (022) 8220211 w. 408 lub 427, kom. 0608497432 e-mail: [email protected] 2/2003 BIOLOGIA W SZKOLE 117