1 POSTANOWIENIE Z DNIA 7 LIPCA 2011 R., II AKzw 371/11 W

POSTANOWIENIE Z DNIA 7 LIPCA 2011 R.,
II AKzw 371/11
W odpowiedzi stwierdzić należy, że statuowana w art. 67 ust. 2 Konstytucji RP
zasada równości wobec prawa „bez względu na (…) wykształcenie (…) oraz pochodzenie
i położenie społeczne”, oznacza nie tylko uprawnienia, ale i powinności, a nawet
obowiązki. Ma ona odniesienie także do postępowania sądowego, w tym m.in. w zakresie
przestrzegania przez strony terminów procesowych. Człowiek niewykształcony, bądź
starszy wiekiem czy też nieobeznany w danej dziedzinie, nie może na takich swoich
cechach opierać żądania przywrócenia terminu do złożenia środka odwoławczego, skoro
organy procesowe należycie wypełniły swoje obowiązki z art. 16 k.p.k., a uchybienie
terminu nastąpiło wskutek braku staranności skazanego w jego własnej sprawie.
art. 16 k.p.k., art. 126 k.p.k.
Sędzia SA Stanisław Urban (przewodniczący)
przy udziale Prokuratora Prokuratury Apelacyjnej w Rzeszowie – Andrzeja Kiełtyki
Sąd Apelacyjny w Rzeszowie, po rozpoznaniu w sprawie skazanego W.S., zażalenia
wniesionego przez skazanego na postanowienie Sądu Okręgowego w K. z dnia 27 maja
2011 r., sygn. akt III Kow ... /pr, o odmowie przywrócenia terminu do złożenia zażalenia na
postanowienie z dnia 21 marca 2011 r., sygn. akt III Kow ... /pr o odmowie udzielenia
przerwy w wykonaniu kary pozbawienia wolności, na podstawie art. 437 § 1 k.p.k. i art. 624 §
1 k.p.k. w zw. z art. 1 § 2 k.k.w.,
u t r z y m a ł zaskarżone postanowienie w mocy, zwolnił skazanego w całości od kosztów
sądowych za postępowanie odwoławcze, obciążył nimi Skarb Państwa.
U za sa dnienie
Postanowieniem z dnia 27 maja 2011 r. Sąd Okręgowy w K. nie uwzględnił wniosku
skazanego W.S. w przedmiocie przywrócenia terminu do złożenia zażalenia na postanowienie
z dnia 21 marca 2011 r., sygn. akt III Kow .../pr, o odmowie udzielenia przerwy
w wykonaniu kar pozbawienia wolności, w tym kary 1 roku orzeczonej za przestępstwo
z art. 278 § 1 k.k. i inne wyrokiem Sądu Rejonowego w R. z dnia 29 kwietnia 2008 r.,
sygn. akt VI K ... .
W ocenie Sądu penitencjarnego skazany w toku posiedzenia w dniu 21 marca 2011 r.
został prawidłowo pouczony o sposobie i terminie zaskarżenia wydanego postanowienia.
Zażalenie złożył osiem dni po terminie i w związku z tym, zarządzeniem z dnia 14 kwietnia
2011 r. sędzia odmówił jego przyjęcia. Wniosek skazanego o przywrócenie terminu do
złożenia zażalenia nie zawiera żadnych argumentów, mogących stanowić podstawę dla takiej
decyzji.
1
Powyższe orzeczenie zaskarżył skazany, który potwierdza, że był obecny na
posiedzeniu i słyszał pouczenie, ale czekał na doręczenie mu postanowienia, sądząc, że w ten
sposób postępuje prawidłowo.
Wniósł o pozytywne rozpoznanie jego zażalenia.
Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:
Zażalenie skazanego nie zasługuje na uwzględnienie.
Zgodnie z treścią art. 400 k.p.k. termin do złożenia zażalenia wynosi 7 dni od daty
doręczenia. Jako że termin do wniesienia środka odwoławczego jest terminem zawitym
(art. 122 § 2 k.p.k.), jego nieprzestrzeganie powoduje bezskuteczność czynności prawnej
(art. 122 § 1 k.p.k.). Zasady przywrócenia uchylonego terminu zawitego regulują przepisy
art. 126 k.p.k.
Ustawa przewiduje zatem dwa sposoby obliczania terminu do wniesienia zażalenia.
Skoro postanowienie wydane na rozprawie (posiedzeniu) ogłasza się ustnie
(art. 100 § 1 k.p.k.), przeto zgodnie z komentowanym przepisem, zażalenie należy wnieść
w terminie 7 dni od daty ogłoszenia postanowienia. Jest oczywiste, że ten sposób obliczania
terminu może być stosowany do strony, która uczestniczyła w rozprawie (posiedzeniu).
W przeciwnym przypadku – podobnie jak w sytuacji ustawowego nakazu doręczenia
postanowienia – termin do zaskarżenia takiego postanowienia należy liczyć od dnia jego
doręczenia (art. 100 § 2 i art. 106 k.p.k.).
Zarówno po ogłoszeniu, jak i przy doręczeniu postanowienia należy pouczyć
uczestnika postępowania o przysługującym mu prawie, terminie i sposobie wniesienia środka
odwoławczego (art. 100 § 6 k.p.k.).
Skazany został prawidłowo pouczony o prawie, terminie i sposobie wniesienia środka
odwoławczego na postanowienie Sądu Okręgowego w K. dnia 21 marca 2011r.,
sygn. akt III Kow .../pr, o odmowie udzielenia przerwy w wykonaniu kary. Świadczy o tym
nie tylko końcowa część protokołu posiedzenia, ale też pośrednio uzasadnienie zażalenia
skazanego na odmowę przyjęcia środka odwoławczego. Odpis postanowienia o odmowie
udzielenia przerwy także zawiera pouczenie, iż zażalenie winno zostać wniesione w terminie
7 dni od daty ogłoszenia.
Skazany, co przyznaje także w zażaleniu, w toku posiedzenia w dniu 21 marca 2011 r.
został prawidłowo pouczony o sposobie i terminie wniesienia zażalenia. Równocześnie
jednak odwołuje się do konieczności zapoznania się z treścią postanowienia, bez którego –
jak wynika z jego zażalenia – nie mógł przygotować środka odwoławczego.
W odpowiedzi stwierdzić należy, że statuowana w art. 67 ust. 2 Konstytucji RP zasada
równości wobec prawa „bez względu na (…) wykształcenie (…) oraz pochodzenie
i położenie społeczne”, oznacza nie tylko uprawnienia, ale i powinności, a nawet obowiązki.
Ma ona odniesienie także do postępowania sądowego, w tym m.in. w zakresie przestrzegania
przez strony terminów procesowych. Człowiek niewykształcony, bądź starszy wiekiem czy
też nieobeznany w danej dziedzinie, nie może na takich swoich cechach opierać żądania
przywrócenia terminu do złożenia środka odwoławczego, skoro organy procesowe należycie
wypełniły swoje obowiązki z art. 16 k.p.k., a uchybienie terminu nastąpiło wskutek braku
staranności skazanego w jego własnej sprawie.
2
Mając powyższe na uwadze, Sąd Apelacyjny orzekł jak w postanowieniu.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono z uwzględnieniem aktualnej
sytuacji majątkowej skazanego.
3