smart cities - Pracodawcy RP

Zagraniczni inwestorzy uczestnikami w budowie chińskich „smart cities”
Dynamiczny rozwój miast, zwiększająca się liczba mieszkańców chińskich metropolii,
potrzeba podniesienia poziomu życia i bezpieczeństwa ludności, to główne czynniki
planu wdrażania nowych technologii do miejskiej przestrzeni publicznej, jednak jak
dotąd w Chinach nie ma jednak żadnych regulacji bezpośrednio odpowiedzialnych za
zarządzanie koncepcją „Smart Cities” (SC). Rząd Chin rozpoczął natomiast realizację
działań, które mają za zadanie wskazanie kierunku rozwoju inteligentnego zarzadzania
procesami integracyjnymi miast.
W dniu 15 lutego 2014 r. – Chińska Krajowa Komisja Rozwoju i Reform (NDRC) oraz
Ministerstwo Przemysłu i Informacji Technologii (MTTT)
opublikowały „Notę w
zakresie przyspieszenia i implementacji projektu Smart Cities”. Dokument
nawołuje do poprawy jakości zarządzania i planowania w ramach sektora zdrowia,
edukacji, ubezpieczeń społecznych, zatrudnienia i opieki nad osobami starszymi. Z
kolei dnia 16 marca 2014 r. Krajowa Rada Państwa CHRL zaakceptowała i
opublikowała Nowy Narodowy Plan Urbanistyczny (2014-2020), który uwzględnia
rozdział pt. „Zaawansowany Rozwój Inteligentnych Miast”. Rozdział ten nawołuje
do utworzenia kompleksowego planu rozwoju urbanistycznego, promującego
innowacyjność i aplikacje bazujące na technologiach nowej generacji, włączając w to
IoT (Internet of Things), badania i analizy oraz wielkie bazy danych. IoT stanowić ma
połączenie pomiędzy wirtualnym, elektronicznym światem oraz rzeczywistością w celu
budowania widocznego, mierzalnego, kontrolowalnego, inteligentnego systemu
zarzadzania, pozwalającego na wdrożenie szeregu kluczowych dla życia społeczności
miejskiej ułatwień, udoskonaleń, alertów i wskazań. Inaczej ujmując miałaby powstać
sieć inteligentnego miasta, która łączyłaby obszary takie jak: infrastruktura, środowisko,
budownictwo – które byłyby monitorowane i kontrolowane przez serwisy informacyjne i
aplikacje miejskie. Siłą wzmacniającą to połączenie byłaby szeroko rozwinięta
bezprzewodowa sieć komunikacji pomiędzy ludźmi i maszynami, jak również w końcu
tzw. Inteligentnymi Przemysłami i Rządami (wszystko przy użyciu środków przekazu i
nośników jak: telewizja, smartfony, tablety). W dniu 27 sierpnia 2014 roku NDRC i MITT
wraz z niektórymi Ministerstwami CHRL rozpoczęły prace nad wytycznymi w zakresie
Promocji Zrównoważonego Rozwoju Inteligentnych Miast. Wytyczne wskazują
liczbę miast chińskich, które do 2020 roku powinny zostać objęte planem wzmocnienia
zarządzania urbanistycznego, poprawy stanu środowiska, efektywnych usług
publicznych, inteligentnej infrastruktury oraz poprawy bezpieczeństwa.
Działania podejmowane przez władze chińskie mają mieć szerokie zastosowanie
poprzez analizowanie i oddziaływanie na życie metropolii oraz większych miast.
Udoskonalanie i poprawa infrastruktury miejskiej oparta ma być w dużej mierze na
wrażliwych sferach egzystencji i komunikacji, wymagających szybkiego reagowania i
zdecydowanych zmian celem utrzymania zrównoważonego rozwoju.
Chińskie „smart cities” mają bazować na systemach, takich jak:
- smart water – dostarczającym ważnych informacji kontrolnych w zakresie drenażu
wody w miastach, zabezpieczania i wsparcia w wodę zdatną do użytku, dzięki użyciu
zaawansowanych technologicznie maszyn i bezprzewodowych technologii;
- smart energy – bazującym na otwartej sieci informacji (podobnie jak Internet),
przechowującej dużą ilość danych przeliczanych w tzw. Cloud computing. System ten
miałby łączyć sferę oszczędności energetycznej oraz ochrony środowiska, generując na
podstawie obliczeń nowy model i zakres usług dla dostarczania energii;
- smart transportation – w oparciu o nowe technologie przekazywania informacji
oferujący wsparcie dla przemysłu transportu jak również możliwość wypracowywania
wytycznych i koniecznych zmian, poprzez gromadzenie, przetwarzanie, publikowanie,
analizowanie i wymianę informacji;
- smart healthcare – polegać ma na zinformatyzowaniu instytucji medycznych i
skutkować pobudzeniem interakcji w sferze - pacjent/doktor/instytucje medyczne oraz
utworzeniem globalnej bazy danych charakteryzującej poziom zdrowia ludności, rynku
medycznego i farmaceutyków, tworząc system monitoringu oraz zarzadzania w branży
medycznej. Smart healthcare ma przyczyniać się między innymi do szybszej
identyfikacji chorób zakaźnych, usprawniać system zarządzania leczeniem i
w konsekwencji wpływać na poprawę kondycji życia ludności.
Cechą inteligentnych miast ma być: „zorientowanie na człowieka” – zapewnienie mu
najdogodniejszych, najbardziej komfortowych i zdrowych warunków życia; „celowość”
– zorientowanie na rozwiązywanie ludzkich problemów i rozwijanie poziomu usług, nie
zaś wyłącznie na podnoszeniu jakości w designie i sztucznym wtłaczaniu inteligentnych
technologii do życia miejskiego; „gromadzenie i przetwarzanie” – zbieranie danych w
taki sposób, aby było możliwe ich inteligentne, efektywne przetwarzanie, w celu
zdobycia jak największej liczby niezbędnych informacji.
Głównymi inicjatorami „Smart Cities”w Chinach są w chwili obecnej Rząd
Centralny, ministerstwa oraz lokalne władze wyznaczonych do tego projektu
miast pilotażowych. Uczestnikami projektu mają być ponadto sami mieszkańcy miast,
instytuty badawcze, operatorzy, dostawcy informacji infrastrukturalnych, serwisy IT,
firmy komputerowe. Należy zwrócić uwagę, iż w związku z dużymi różnicami w statusie
ekonomicznym i socjalnym miast i regionów Chin, nie wszystkie miasta mogą być
zaangażowane w projekt. W 2013 r. Ministerstwo Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast i Wsi
CHRL ogłosiło listę krajowych pilotażowych „SC”. Zaliczono do nich 99 obszarów
miejskich (obecnie jest ich już około 300).
Plany związane z utworzeniem i rozbudową tzw. „inteligentnych miast” mają w
dużej mierze bazować na zaangażowaniu w inwestycje firm sektora prywatnego,
oferujących zaawansowane technologicznie rozwiązania. Jest to okazja dla
zagranicznych inwestorów, którzy już zdobywają doświadczenie w tej dziedzinie w
innych częściach świata. W Chinach w ramach inicjatywy „smart energy” od maja
2015 r. inwestuje już firma Intel, która przy współpracy z chińskim partnerem będzie
budowała laboratorium promujące połączenia internetowe w ramach branży
energetycznej, ułatwiające dalsze wypracowywanie rozwiązań w krytycznych „sferach”
tego przemysłu. Wśród wdrożonych rozwiązań „SC” można również wyróżnić system
monitoringu i ostrzegania miasta o zjawiskach pogodowych, jak również jego
przełożenie na efektywność systemu kanalizacji w Pekinie. Dla „smart water”
Chińczycy poszukują rozwiązań zapewniających usługę kontroli zanieczyszczeń,
testowania i monitorowania ilości zużytej wody, przekazu danych o jej stanie oraz
wypracowujących możliwości poprawy jej jakości. W chwili obecnej na rynku chińskim
nie ma gracza, który jest w stanie kompleksowo zapewnić tego typu rozwiązanie. Z
kolei projekt „smart transportation” pozostawia szerokie pole do popisu dla firm
developerskich, projektanckich, firm z branży rozwiązań systemowych i zarządzania
sygnalizacją w transporcie. Wiele chińskich miast 1 i 3 rzędu rozpoczęło już etap
wdrażania pierwszych procesów usprawniających sektor transportu. W ramach „smart
healthcare” sukces mogą odnieść firmy oferujące usługi lub rozwiązania: e-records,
kompleksowe systemy informatyczne dla szpitali, inteligentne systemy w zakresie
zdalnego leczenia (e-healthcare), również w ramach aplikacji systemowych
oferowanych dla urządzeń przenośnych. Władze miasta Pekin zadeklarowały z kolei
zainteresowanie rozwiązaniami w systemach elektronicznych dla takich dziedzin
jak: mobilne biuro, nauka online, „konsumpcja elektroniczna” – e-commerce,
monitorowanie populacji miast, inteligentny transport, integracja serwisów
rządowych.
Ogłoszony w 2014 roku „plan działania” miasta Szanghaj na lata 2014 - 2016
obejmuje z kolei następujące obszary:
a. inteligentny transport: - budowa platform informacyjnych dla parkingów
publicznych, system przetwarzania danych o liczbie pasażerów korzystających z
komunikacji, spójne zażądanie elektronicznymi tablicami na przystankach,
zwiększenie zasięgu bezprzewodowej sieci internetowej dla transportu
publicznego;
b. inteligentna edukacja – budowa inteligentnych platform e-learningowych
dostosowanych dla użytkowników w różnym wieku, stworzenie centrali danych
edukacyjnych, badaniach i rozwoju edukacji publicznej; rozwiązania dla
inicjatywy – smart campus development;
Wśród innych obszarów przewidywanego rozwoju wyróżnia się: inteligentne
technologie, inteligentne klastry, wioski, dzielnice, nowe miasta.
Aby osiągnąć wyznaczone cele Szanghaj będzie skupiał się na budowie i rozwoju:
Broadband – łączy szerokopasmowych, WLAN - bezprzewodowej sieci lokalnej, Ipv6 –
nowej wersji protokołu IP, jako jednej z kilku propozycji rozwiązania problemu
wyczerpujących się adresów IPv4), Big data (duże, zmienne i różnorodne zbiory
danych), Cloud-computing (model przetwarzania danych oparty na użytkowaniu usług
dostarczonych przez usługodawcę), IoT oraz bezpiecznej sieci.
W inteligentne rozwiązania miast w Chinach inwestują m.in. takie zagraniczne firmy jak:
holenderska NXP Semiconductors, francuski Schneider Electronics, brytyjski ARUP, jak
również SIEMENS, czy Veolia.
Idea „SC” ma przyczynić się do torowania drogi dla przyszłości chińskich miast,
opartych o mechanizmy zapewniające zrównoważony ekonomicznie rozwój,
zapewniające korzyści dla środowiska naturalnego, jak również poprawę świadomości i
jakości życia społeczności miejskiej. Zmiany na chińskim rynku będą w zakresie „SC”
stwarzały liczne okazje dla przedsiębiorstw oferujących nowe usługi i nowe rozwiązania
do podjęcia próby inwestycyjnej. Szacunki dla potencjalnego rynku dla budowy
chińskich SC wynoszą ok. 591 mld Euro. Chińczycy będą w szczególności
zainteresowani współpracą z firmami oferującymi: najwyższej jakości design,
posiadającymi doświadczenie w prowadzeniu podobnych projektów w innych częściach
świata, rozpoznających najnowsze systemy planowania miejskiego. Wśród 300
pilotażowych „smart cities” w Chinach (m.in. Pekin, Szanghaj, Guangzhou, Shenzhen),
znajdują się dzielnice, które w ramach krajowych wytycznych będą oferowały usługi
„smart” w mniejszych miastach 2 i 3 rzędu. Oznacza to, iż małe miasta będą stwarzały
okazje do inwestowania – w tym przez małe i średnie firmy zagraniczne – np. te
posiadające gotowe do wdrożenia aplikacje. Warto również obserwować planowane i
rozpoczynające się duże projekty, które zostaną podzielone na mniejsze kompleksowe
działania wymagające zaangażowania poszczególnych firm z danej dziedziny.
Należy pamiętać, że w związku z odmiennością rynku chińskiego inwestorzy mogą
napotkać przeszkody na drodze do realizacji projektu, w tym m.in. : związane z
odmiennymi uwarunkowaniami kulturowymi, jak też zasadami panującymi w biznesie.
Także sama idea wdrażania koncepcji „smart cities” pozostaje dla Chin relatywnie
nowa, wciąż bez ugruntowanych prawnie regulacji w tym zakresie, co wymaga
elastyczności ze strony zagranicznych firm. Czynniki te mogą przyczyniać się do
wydłużenia procesu realizacji projektu na lata. Wiedza i doświadczenie w zakresie
chińskiego modelu biznesowego stają się zatem niezbędnym elementem osiągnięcia
sukcesu. Dla przedsiębiorców debiutujących w Chinach korzystne będzie znalezienie
lokalnego równorzędnego rozmiarem partnera, dzielącego podobne zrozumienie w
realizacji projektu. Z tego samego względu również dla mniejszych firm w pierwszej
kolejności korzystniejsze będzie realizowanie modelu biznesowego w relacji Business
to Business (B2B), aniżeli Business to Government (B2G). Należy również pamiętać o
konieczności zasięgnięcia porady prawnej przed rozpoczęciem inwestycji w sferze
ochrony praw własności intelektualnej w Chinach.
Rozwój Chin i transformacja społeczno – gospodarcza tego kraju przynoszą wiele
możliwości inwestycyjnych, które należy analizować i . Dla firm z Polski rynek ten
oznacza nie tylko wyzwania ale także możliwości rozwoju i nauki, zaś chińscy partnerzy
biznesowi mogą nie tylko stanowić wsparcie w rozpoznaniu różnych sektorów rynku ale
także lepsze poznanie interesujących pod kątem biznesowym innych obszarów
geograficznych Chin.
Komponent nowoczesnych technologii, również w świetle proponowanych założeń
planu rozwoju społeczno-gospodarczego kraju na lata 2016 – 2020 (dokument zostanie
formalnie zatwierdzony w marcu 2016) będzie coraz bardziej decydował o
możliwościach rozszerzenia współpracy handlowo – inwestycyjnej z ChRL. Urbanizacja
to proces, który ma być jednym z czynników utrzymujących tempo rozwoju
gospodarczego kraju, jak i wpłynąć na awans cywilizacyjny milionów Chińczyków.
Wydaje się, iż w szeregu dziedzinach, które ten proces z pewnością zaktywizuje,
istnieją realne szanse współpracy.
Opracowanie:
Maria Ryszkowska, Asystent ds. Promocji, WPHI Szanghaj
Zatwierdził:
Andrzej Pieczonka, I Radca WPHI Szanghaj
Szanghaj, 29.01.2016 r.