smart cities

Zagraniczni inwestorzy
uczestnikami w budowie chińskich
„smart cities”
2016-02-06 11:09:18
2
Dynamiczny rozwój miast, zwiększająca się liczba mieszkańców chińskich metropolii, potrzeba podniesienia
poziomu życia i bezpieczeństwa ludności, to główne czynniki planu wdrażania nowych technologii do miejskiej
przestrzeni publicznej.
Dynamiczny rozwój miast, zwiększająca się liczba mieszkańców chińskich metropolii, potrzeba podniesienia
poziomu życia i bezpieczeństwa ludności, to główne czynniki planu wdrażania nowych technologii do miejskiej
przestrzeni publicznej, jednak jak dotąd w Chinach nie ma stałych regulacji bezpośrednio odpowiedzialnych za
zarządzanie koncepcją „Smart Cities” (SC). Rząd Chin rozpoczął natomiast realizację działań, które mają za
zadanie wskazanie kierunku rozwoju inteligentnego zarzadzania procesami integracyjnymi miast.
W dniu 15 lutego 2014 r. – Chińska Krajowa Komisja Rozwoju i Reform (NDRC) oraz Ministerstwo Przemysłu i
Informacji Technologii (MTTT) opublikowały „Notę w zakresie przyspieszenia i implementacji projektu
Smart Cities”. Dokument nawołuje do poprawy jakości zarządzania i planowania w ramach sektora zdrowia,
edukacji, ubezpieczeń społecznych, zatrudnienia i opieki nad osobami starszymi. Z kolei dnia 16 marca 2014 r.
Krajowa Rada Państwa CHRL zaakceptowała i opublikowała Nowy Narodowy Plan Urbanistyczny (2014-2020),
który uwzględnia rozdział pt. „Zaawansowany Rozwój Inteligentnych Miast”. Rozdział ten nawołuje do
utworzenia kompleksowego planu rozwoju urbanistycznego, promującego innowacyjność i aplikacje bazujące na
technologiach nowej generacji, włączając w to IoT (Internet of Things), badania i analizy oraz wielkie bazy
danych. IoT stanowić ma połączenie pomiędzy wirtualnym, elektronicznym światem oraz rzeczywistością w celu
budowania widocznego, mierzalnego, kontrolowalnego, inteligentnego systemu zarzadzania, pozwalającego na
wdrożenie szeregu kluczowych dla życia społeczności miejskiej ułatwień, udoskonaleń, alertów i wskazań. Inaczej
ujmując miałaby powstać sieć inteligentnego miasta, która łączyłaby obszary takie jak: infrastruktura,
środowisko, budownictwo – które byłyby monitorowane i kontrolowane przez serwisy informacyjne i aplikacje
miejskie. Siłą wzmacniającą to połączenie byłaby szeroko rozwinięta bezprzewodowa sieć komunikacji pomiędzy
ludźmi i maszynami, jak również w końcu tzw. Inteligentnymi Przemysłami i Rządami (wszystko przy użyciu
środków przekazu i nośników jak: telewizja, smartfony, tablety). W dniu 27 sierpnia 2014 roku NDRC i MITT wraz
z niektórymi Ministerstwami CHRL rozpoczęły prace nad wytycznymi w zakresie Promocji Zrównoważonego
Rozwoju Inteligentnych Miast. Wytyczne wskazują liczbę miast chińskich, które do 2020 roku powinny zostać
objęte planem wzmocnienia zarządzania urbanistycznego, poprawy stanu środowiska, efektywnych usług
publicznych, inteligentnej infrastruktury oraz poprawy bezpieczeństwa.
Działania podejmowane przez władze chińskie mają mieć szerokie zastosowanie poprzez analizowanie i
oddziaływanie na życie metropolii oraz większych miast. Udoskonalanie i poprawa infrastruktury miejskiej oparta
ma być w dużej mierze na wrażliwych sferach egzystencji i komunikacji, wymagających szybkiego reagowania i
zdecydowanych zmian celem utrzymania zrównoważonego rozwoju.
Chińskie „smart cities” mają bazować na systemach, takich jak:
- smart water – dostarczającym ważnych informacji kontrolnych w zakresie drenażu wody w miastach,
zabezpieczania i wsparcia w wodę zdatną do użytku, dzięki użyciu zaawansowanych technologicznie maszyn i
bezprzewodowych technologii;
- smart energy – bazującym na otwartej sieci informacji (podobnie jak Internet), przechowującej dużą ilość
danych przeliczanych w tzw. Cloud computing. System ten miałby łączyć sferę oszczędności energetycznej oraz
ochrony środowiska, generując na podstawie obliczeń nowy model i zakres usług dla dostarczania energii;
- smart transportation – w oparciu o nowe technologie przekazywania informacji oferujący wsparcie dla
przemysłu transportu jak również możliwość wypracowywania wytycznych i koniecznych zmian, poprzez
gromadzenie, przetwarzanie, publikowanie, analizowanie i wymianę informacji;
- smart healthcare – polegać ma na zinformatyzowaniu instytucji medycznych i skutkować pobudzeniem
interakcji w sferze - pacjent/doktor/instytucje medyczne oraz utworzeniem globalnej bazy danych
charakteryzującej poziom zdrowia ludności, rynku medycznego i farmaceutyków, tworząc system monitoringu
3
oraz zarzadzania w branży medycznej. Smart healthcare ma przyczyniać się między innymi do szybszej
identyfikacji chorób zakaźnych, usprawniać system zarządzania leczeniem i w konsekwencji wpływać na poprawę
kondycji życia ludności.
Cechą inteligentnych miast ma być: „zorientowanie na człowieka” – zapewnienie mu najdogodniejszych,
najbardziej komfortowych i zdrowych warunków życia; „celowość” – zorientowanie na rozwiązywanie ludzkich
problemów i rozwijanie poziomu usług, nie zaś wyłącznie na podnoszeniu jakości w designie i sztucznym
wtłaczaniu inteligentnych technologii do życia miejskiego; „gromadzenie i przetwarzanie” – zbieranie danych
w taki sposób, aby było możliwe ich inteligentne, efektywne przetwarzanie, w celu zdobycia jak największej
liczby niezbędnych informacji.
Głównymi inicjatorami „Smart Cities” w Chinach są w chwili obecnej Rząd Centralny, ministerstwa
oraz lokalne władze wyznaczonych do tego projektu miast pilotażowych. Uczestnikami projektu mają
być ponadto sami mieszkańcy miast, instytuty badawcze, operatorzy, dostawcy informacji infrastrukturalnych,
serwisy IT, firmy komputerowe. Należy zwrócić uwagę, iż w związku z dużymi różnicami w statusie
ekonomicznym i socjalnym miast i regionów Chin, nie wszystkie miasta mogą być zaangażowane w projekt. W
2013 r. Ministerstwo Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast i Wsi CHRL ogłosiło listę krajowych pilotażowych „SC”.
Zaliczono do nich 99 obszarów miejskich (obecnie jest ich już około 300).
Plany związane z utworzeniem i rozbudową tzw. „inteligentnych miast” mają w dużej mierze
bazować na zaangażowaniu w inwestycje firm sektora prywatnego, oferujących zaawansowane
technologicznie rozwiązania. Jest to okazja dla zagranicznych inwestorów, którzy już zdobywają doświadczenie w
tej dziedzinie w innych częściach świata. W Chinach w ramach inicjatywy „smart energy” od maja 2015 r.
inwestuje już firma Intel, która przy współpracy z chińskim partnerem będzie budowała laboratorium promujące
połączenia internetowe w ramach branży energetycznej, ułatwiające dalsze wypracowywanie rozwiązań w
krytycznych „sferach” tego przemysłu. Wśród wdrożonych rozwiązań „SC” można również wyróżnić system
monitoringu i ostrzegania miasta o zjawiskach pogodowych, jak również jego przełożenie na efektywność
systemu kanalizacji w Pekinie. Dla „smart water” Chińczycy poszukują rozwiązań zapewniających usługę
kontroli zanieczyszczeń, testowania i monitorowania ilości zużytej wody, przekazu danych o jej stanie oraz
wypracowujących możliwości poprawy jej jakości. W chwili obecnej na rynku chińskim nie ma gracza, który jest w
stanie kompleksowo zapewnić tego typu rozwiązanie. Z kolei projekt „smart transportation” pozostawia
szerokie pole do popisu dla firm developerskich, projektanckich, firm z branży rozwiązań systemowych i
zarządzania sygnalizacją w transporcie. Wiele chińskich miast 1 i 3 rzędu rozpoczęło już etap wdrażania
pierwszych procesów usprawniających sektor transportu. W ramach „smart healthcare” sukces mogą odnieść
firmy oferujące usługi lub rozwiązania: e-records, kompleksowe systemy informatyczne dla szpitali, inteligentne
systemy w zakresie zdalnego leczenia (e-healthcare), również w ramach aplikacji systemowych oferowanych dla
urządzeń przenośnych. Władze miasta Pekin zadeklarowały z kolei zainteresowanie rozwiązaniami w
systemach elektronicznych dla takich dziedzin jak: mobilne biuro, nauka online, „konsumpcja
elektroniczna” – e-commerce, monitorowanie populacji miast, inteligentny transport, integracja
serwisów rządowych.
Ogłoszony w 2014 roku „plan działania” miasta Szanghaj na lata 2014 obejmuje z kolei następujące
obszary:
a.inteligentny transport: - budowa platform informacyjnych dla parkingów publicznych, system przetwarzania
danych o liczbie pasażerów korzystających z komunikacji, spójne zażądanie elektronicznymi tablicami na
przystankach, zwiększenie zasięgu bezprzewodowej sieci internetowej dla transportu publicznego;
b.inteligentna edukacja – budowa inteligentnych platform e-learningowych dostosowanych dla użytkowników
w różnym wieku, stworzenie centrali danych edukacyjnych, badaniach i rozwoju edukacji publicznej; rozwiązania
dla inicjatywy – smart campus development;
Wśród innych obszarów przewidywanego rozwoju wyróżnia się: inteligentne technologie,
4
inteligentne klastry, wioski, dzielnice, nowe miasta.
Aby osiągnąć wyznaczone cele Szanghaj będzie skupiał się na budowie i rozwoju: Broadband – łączy
szerokopasmowych, WLAN - bezprzewodowej sieci lokalnej, Ipv6 – nowej wersji protokołu IP (jako jednej z kilku
propozycji rozwiązania problemu wyczerpujących się adresów IPv4), Big data (duże, zmienne i różnorodne zbiory
danych), Cloud-computing (model prztwarzania oparty na użytkowaniu usług dostarczonych przez usługodawcę),
IoT oraz bezpiecznej sieci.
W inteligentne rozwiązania miast w Chinach inwestują m.in. takie zagraniczne firmy jak: holenderska NXP
Semiconductors, francuski Schneider Electronics, brytyjski ARUP, jak również SIEMENS, czy Veolia.
Idea „SC” ma przyczynić się do torowania drogi dla przyszłości chińskich miast, opartych o mechanizmy
zapewniające zrównoważony ekonomicznie rozwój, zapewniające korzyści dla środowiska naturalnego, jak
również poprawę świadomości i jakości życia społeczności miejskiej. Zmiany na chińskim rynku będą w zakresie
„SC” stwarzały liczne okazje dla przedsiębiorstw oferujących nowe usługi i nowe rozwiązania do podjęcia próby
inwestycyjnej. Szacunki dla potencjalnego rynku dla budowy chińskich SC wynoszą ok. 591 mld Euro. Chińczycy
będą w szczególności zainteresowani współpracą z firmami oferującymi: najwyższej jakości design,
posiadającymi doświadczenie w prowadzeniu podobnych projektów w innych częściach świata, rozpoznających
najnowsze systemy planowania miejskiego. Wśród 300 pilotażowych „smart cities” w Chinach (m.in. Pekin,
Szanghaj, Guangzhou, Shenzhen) znajdują się dzielnice, które w ramach krajowych wytycznych będą oferowały
usługi „smart” w mniejszych miastach 2 i 3 rzędu. Oznacza to, iż małe miasta będą stwarzały okazje do
inwestowania – w tym przez małe i średnie firmy zagraniczne – np. te posiadające gotowe do wdrożenia
aplikacje. Warto również obserwować planowane i rozpoczynające się duże projekty, które zostaną podzielone na
mniejsze kompleksowe działania wymagające zaangażowania poszczególnych firm z danej dziedziny.
Należy pamiętać, że w związku z odmiennością rynku chińskiego inwestorzy mogą napotkać przeszkody na
drodze do realizacji projektu, w tym m.in.: związane z odmiennymi uwarunkowaniami kulturowymi, jak też
zasadami panującymi w biznesie. Także sama idea wdrażania koncepcji „smart cities” pozostaje dla Chin
relatywnie nowa, wciąż bez ugruntowanych prawnie regulacji w tym zakresie, co wymaga elastyczności ze strony
zagranicznych firm. Czynniki te mogą przyczyniać się do wydłużenia procesu realizacji projektu na lata. Wiedza i
doświadczenie w zakresie chińskiego modelu biznesowego stają się zatem niezbędnym elementem osiągnięcia
sukcesu. Dla przedsiębiorców debiutujących w Chinach korzystne będzie znalezienie lokalnego równorzędnego
rozmiarem partnera, dzielącego podobne zrozumienie w realizacji projektu. Z tego samego względu również dla
mniejszych firm w pierwszej kolejności korzystniejsze będzie realizowanie modelu biznesowego w relacji
Business to Business (B2B), aniżeli Business to Government (B2G). Należy również pamiętać o konieczności
zasięgnięcia porady prawnej przed rozpoczęciem inwestycji w sferze ochrony praw własności intelektualnej w
Chinach.
Rozwój Chin i transformacja społeczno – gospodarcza tego kraju przynoszą wiele możliwości inwestycyjnych,
które należy analizować. Dla firm z Polski rynek ten oznacza nie tylko wyzwania ale także możliwości rozwoju i
nauki, zaś chińscy partnerzy biznesowi mogą nie tylko stanowić wsparcie w rozpoznaniu różnych sektorów rynku
ale także lepsze poznanie interesujących pod kątem biznesowym innych obszarów geograficznych Chin.
Komponent nowoczesnych technologii, również w świetle proponowanych założeń planu rozwoju społecznogospodarczego kraju na lata 2016 – 2020 (dokument zostanie formalnie zatwierdzony w marcu 2016) będzie
coraz bardziej decydował o możliwościach rozszerzenia współpracy handlowo – inwestycyjnej z ChRL.
Urbanizacja kraju to proces, który ma być jednym z czynników utrzymujących tempo rozwoju gospodarczego
kraju, jak i wpłynąć na awans cywilizacyjny milionów Chińczyków. Wydaje się, iż w szeregu dziedzinach, które
ten proces z pewnością zaktywizuje, istnieją realne szanse współpracy.
5