D - Sąd Rejonowy w Tarnowskich Górach

Sygn. akt III RC 189/14
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 13 kwietnia 2015 r.
Sąd Rejonowy w Tarnowskich Górach Wydział III Rodzinny i Nieletnich
w składzie:
Przewodniczący: SSR Adam Skowron
Protokolant: Patrycja Sirek
po rozpoznaniu w dniu 13 kwietnia 2015 r. w Tarnowskich Górach
na rozprawie sprawy prowadzonej
z powództwa małoletniej Z. M. zastępowanej przez przedstawicielkę ustawową A. M.
przeciwko O. M.
o alimenty
1) zasądza od pozwanego O. M. tytułem alimentów na rzecz małoletniej powódki Z. M. 400 (czterysta) złotych
miesięcznie, płatne z góry do 15-go dnia każdego miesiąca, z odsetkami ustawowymi w razie zwłoki w płatności
którejkolwiek z rat, począwszy od 1 marca 2012 r., płatne do rąk przedstawicielki ustawowej A. M.;
2) w pozostałej części oddala powództwo;
3) odstępuje od obciążania stron kosztami;
4) koszty zastępstwa procesowego pomiędzy stronami wzajemnie znosi;
5) wyrokowi w punkcie 1 nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.
Sygn. akt III RC 189/14
UZASADNIENIE
Pozwem z dnia 22 marca 2013r. A. M. działając w imieniu małoletniej powódki Z. M. wniosła przeciwko pozwanemu
O. M. o zasądzenie na rzecz córki alimentów w kwocie po 600 (sześćset) złotych miesięcznie poczynając od dnia 1
marca 2012r. płatnych do dnia 15-go każdego miesiąca wraz z odsetkami ustawowymi w razie zwłoki w płatności
którejkolwiek z rat.
W uzasadnieniu pozwu przedstawicielka ustawowa oceniła koszt utrzymania małoletniej powódki na kwotę 180
funtów miesięcznie (tj. ok. 900 zł miesięcznie), na którą to kwotę składają się następujące miesięczne wydatki: obiady
szkolne - 40 funtów, wycieczki szkolne - 30 funtów, wyżywienie - 50 funtów, ubrania - 20 funtów, zajęcia gry w
hokeja oraz kółko plastyczne - 30 funtów, kieszonkowe - 20 funtów. Przedstawicielka ustawowa podała również koszty
swojego utrzymania: najem pokoju wraz z opłatami - 350 funtów, wyżywienie - 100 funtów, dojazd do pracy - 50
funtów, rachunki telefoniczne - 30 funtów.
Pozwany w odpowiedzi na pozew z dnia 19 maja 2013r. wniósł o oddalenie pozwu w całości. W uzasadnieniu wskazał,
iż z uwagi na stan zdrowia (w 2003 r. spadł z wysokości ulegając poważnemu wypadkowi i doznając ciężkich obrażeń)
nie jest w stanie uiszczać alimentów nie tylko w żądanej, ale w jakiejkolwiek wysokości.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
Małoletnia powódka Z. M. jest córką przedstawicielki ustawowej A. M. i pozwanego O. M., ma 13 lat, rodzice
małoletniej są po rozwodzie. Małoletnia od połowy 2012r. mieszka z matką w Wielkiej Brytanii i pozostaje pod jej
opieką. Na koszty utrzymania małoletniej składają się następujące miesięczne wydatki: obiady szkolne - 40 funtów,
wycieczki szkolne - 30 funtów, wyżywienie - 50 funtów, ubrania - 20 funtów, zajęcia gry w hokeja oraz kółko plastyczne
- 30 funtów, kieszonkowe - 20 funtów.
Przedstawicielka ustawowa małoletniej A. M. wraz z córką od 2012r. mieszka i pracuje w Wielkiej Brytanii. Ponosi
następujące koszty utrzymania w skali miesiąca: najem pokoju wraz z opłatami - 350 funtów, wyżywienie - 100 funtów,
dojazd do pracy - 50 funtów, rachunki telefoniczne - 30 funtów.
Pozwany O. M. ma 38 lat, nie posiada zawodu, nie posiada stałego zatrudnienia, nie podejmuje prac dorywczych,
jest zarejestrowany w urzędzie pracy jako bezrobotny bez prawa do zasiłku. W 2003r. spadł z wysokości ulegając
poważnemu wypadkowi i doznając ciężkich obrażeń, po wypadku przez okres kilku lat nie pracował, leczył się,
przechodził rehabilitację, pracę podjął ponownie w 2007r., zajmował sie składaniem uchwytów, w 2009 r. lekarz
orzecznik ZUS uznał, że pozwany jest niezdolny do pracy do października 2014r. Po powyższej dacie pozwany nie
występował ponownie do ZUS, wystąpił dopiero w lutym 2015r. Pozwany mieszka w mieszkaniu spółdzielczym o
powierzchni 32m2, opłaty związane z mieszkaniem wynoszą ok. 600 zł miesięcznie, obecnie pozwany opłaca tylko
rachunki za prąd i wodę, pieniądze pożycza od rodziny, żywi się u rodziny, komornik prowadzi przeciwko niemu
postępowanie egzekucyjne na kwotę. ok. 4.000 zł. (...) pozwanemu pomaga rodzina.
Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o następujące dowody: odpis aktu małżeństwa k. 7, odpis skrócony
aktu urodzenia k. 8, zaświadczenie PUP k. 15, zaświadczenie o zatrudnieniu k. 16, zaświadczenie MOPS w M.
k. 17, orzeczenie o niepełnosprawności k. 18, decyzja MOPS k. 45, zawiadomienie Zespołu ds. Orzekania o
Niepełnosprawności k. 19-20, akta Sądu Okręgowego w Gliwicach sygn. XII RC 276/13, zeznania pozwanego k. 132verte-133.
Wskazany materiał dowodowy Sąd uznał za wiarygodny i przekonywujący. Nie sposób odmówić mu logiki i spójności.
Prawdziwość wskazanych wyżej dokumentów nie budzi wątpliwości. Zgodne ze sobą, nie kwestionowane przez strony
dowody dały Sądowi możliwość poczynienia ustaleń odpowiadających, zdaniem Sądu, rzeczywistemu stanowi sprawy.
Sąd dał wiarę zeznaniom przesłuchanego w toku postępowania pozwanego. Z uwagi na niestawiennictwo strony
powodowej Sąd ograniczył przesłuchanie do zeznań pozwanego. Zeznania pozwanego określające jego sytuację
materialną i osobistą korespondują z ujawnionymi w procesie dowodami z dokumentów i zasługują na przymiot
wiarygodności.
Sąd Rejonowy zważył co następuje:
Powództwo należało uwzględnić w części, Sąd zasądził zatem od pozwanego tytułem alimentów na rzecz małoletniej
powódki kwotę 400 złotych miesięcznie płatnych z góry do dnia 15-go każdego miesiąca, z odsetkami ustawowymi w
razie zwłoki w płatności którejkolwiek z rat, do rąk przedstawicielki ustawowej, począwszy od dnia 1 marca 2012r., a
w pozostałej części powództwo oddalił.
Podstawę orzeczenia stanowią: art. 133 § 1 krio, zgodnie, z którym rodzice obowiązani są do świadczeń
alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody
z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania oraz art. 135 § 1 krio, w myśl
którego zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych
i majątkowych możliwości zobowiązanego.
Zgodnie z treścią powyższych przepisów na obojgu rodzicach ciąży obowiązek alimentacyjny w sytuacji, gdy dziecko
nie jest w stanie się samodzielnie utrzymać. Rodzice są więc zobowiązani do pokrywania usprawiedliwionych potrzeb
dziecka. Przez usprawiedliwione potrzeby uprawnionego rozumieć należy potrzeby, których zaspokojenie zapewni mu
odpowiedni do jego wieku i uzdolnień - prawidłowy rozwój fizyczny i duchowy. Potrzeby te Sąd ocenił według wieku
powódki, stopnia jej rozwoju intelektualnego, potrzeb, stanu zdrowia, miejsca zamieszkania i jego warunków.
Rodzice są obowiązani dążyć do zapewnienia dziecku właściwych warunków egzystencji nawet kosztem szczególnego
wysiłku, odbiegającego od tego jaki normalnie osoba pracująca ponosi. Muszą też sięgnąć do substancji swego
majątku. W świetle art. 133 § 1 krio, jedyną okolicznością ograniczającą lub wyłączającą obowiązek alimentacyjny ze
strony rodziców jest to, że ma ono wystarczające własne dochody. Wykładni art. 133 § 1 krio należy dokonywać w
nawiązaniu do art. 96 krio, który nakłada na rodziców obowiązek troszczenia się o fizyczny i duchowy rozwój dziecka
oraz należyte przygotowanie go do pracy zawodowej.
Obowiązek alimentacyjny względem dziecka obciąża oboje rodziców, przy czym każde z nich obowiązane jest łożyć
w ramach tego obowiązku stosownie do swych zarobkowych i majątkowych możliwości. Obowiązek alimentacyjny
rodziców względem dziecka, które jeszcze się nie usamodzielniło, podlega regulacji specjalnej, szczególnie dla dziecka
korzystnej. To uprzywilejowanie dziecka trwa tak długo, dopóki dziecko nie osiągnie samodzielności, tzn. dopóki nie
zdobędzie odpowiadających jego uzdolnieniom i predyspozycjom kwalifikacji zawodowych.
Jak wynika z akt sprawy małoletnia powódka ma obecnie 13 lat, od 3 lat jest wychowywana osobiście przez matkę,
która jest zatrudniona i osiąga stałe dochody, jednakże wynagrodzenie jakie otrzymuje przedstawicielka ustawowa
małoletniej nie wystarcza na zaspokojenie potrzeb córki. Małoletnia wraz z matką mieszkają w Wielkiej Brytanii,
na utrzymanie dziewczynki składają się wydatki na: obiady szkolne - 40 funtów, wycieczki szkolne - 30 funtów,
wyżywienie - 50 funtów, ubrania - 20 funtów, zajęcia gry w hokeja oraz kółko plastyczne - 30 funtów, kieszonkowe 20 funtów. Do powyższych kosztów dochodzą jeszcze opłata związana z najmem pokoju - 350 funtów, wyżywienie 100 funtów, dojazd do pracy przedstawicielki ustawowej - 50 funtów, rachunki telefoniczne - 30 funtów. Natomiast
pozwany nie posiada ani stałej pracy ani dorywczej, jest zarejestrowany w urzędzie pracy jako osoba bezrobotna bez
prawa do zasiłku. Pozwany mieszka w mieszkaniu spółdzielczym, opłaty związane z mieszkaniem wynoszą ok. 600 zł
miesięcznie, obecnie pozwany opłaca tylko rachunki za prąd i wodę, pieniądze na opłaty pożycza od rodziny, żywi się
również u rodziny, korzysta z pomocy finansowej rodziny. W 2009r. w związku z wypadkiem lekarz orzecznik ZUS
uznał, że pozwany jest niezdolny do pracy do 31 października 2014r.
Z porównania sytuacji majątkowej pozwanego oraz wydatków i dochodów przedstawicielki ustawowej małoletniej
wynika, że kwota 400 złotych miesięcznie zasądzona od pozwanego na rzecz małoletniej, odpowiednio koreluje z
jego możliwościami majątkowymi i zarobkowymi. Należy przy tym zwrócić uwagę, iż po dniu 31 października 2014r.
pozwany nie wystąpił od razu o orzeczenie niepełnosprawności, zrobił to dopiero w lutym 2015r., a obecnie nie
legitymuje się orzeczeniem o stopniu niepełnosprawności. Wcześniej zarówno przed wypadkiem w 2003r. jak i po
wypadku pozwany pracował i przyczyniał się do utrzymania rodziny.
Zważywszy na wiek małoletniej, wydatki związane z jej utrzymaniem - kwota 400 zł miesięcznie nie jest kwotą
wygórowaną. Kwota taka powinna zdaniem Sądu pozwolić na pokrycie części usprawiedliwionych potrzeb małoletniej
powódki. Ustalając wysokość alimentów Sąd również wziął pod uwagę możliwości zarobkowe i majątkowe pozwanego,
które to w pełni korespondują z wysokością zasądzonych alimentów. Obecnie co prawda pozwany pozostaje bez
pracy i nie osiąga stałych dochodów, jednakże należy tutaj także wziąć pod uwagę potencjalne możliwości zarobkowe
pozwanego. Pozwany winien dołożyć wszelkich starań by znaleźć pracę odpowiadającą jego sytuacji zdrowotnej i tym
samym przyczyniać sie do utrzymania małoletniej córki.
Zgodnie bowiem z treścią art. 135 § 1 krio zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych
potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Nie można bowiem
pojęcia usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego do alimentacji odrywać od pojęcia zarobkowych i majątkowych
możliwości zobowiązanego. Pojęcia te w praktyce pozostają we wzajemnej zależności i obie przesłanki wzajemnie na
siebie rzutują, zwłaszcza przy ustalaniu przez sąd wysokości alimentów (orz. SN z dnia 10 października 1969 r., III CRN
350/69, OSNCP 1970, nr 2, poz. 15). Przez ustawowe określenie "możliwości zarobkowe i majątkowe" rozumieć należy
nie tylko zarobki i dochody rzeczywiście uzyskiwane ze swojego majątku, lecz te zarobki i te dochody, które osoba
zobowiązana może i powinna uzyskiwać przy dołożeniu należytej staranności i przestrzeganiu zasad prawidłowej
gospodarki oraz stosownie do swoich sił umysłowych i fizycznych.
Pozwany jako osoba zobowiązana do świadczenia alimentów nie może uchylać się od tego obowiązku na tej podstawie,
że jego wykonywanie stanowiłoby dla pozwanego nadmierny ciężar. Jest bowiem obowiązany podzielić się z małoletnią
córką nawet najmniejszymi dochodami. Pozwany nie może powoływać się w przedmiotowej sprawie na okoliczność,
iż sam znajduje się w trudnej sytuacji materialnej i zdrowotnej oraz nie posiada stałego zatrudnienia.
Z uwagi jednak na sytuację majątkową pozwanego, chwilowy brak zatrudnienia, Sąd nie mógł w pełni podzielić
stanowiska przedstawicielki ustawowej małoletniego powoda i zasądzić na rzecz małoletniego żądanej kwoty i w
zakresie powyżej 400 złotych miesięcznie oddalił powództwo. Zdaniem Sądu zasądzenie alimentów do kwoty 400
złotych miesięcznie będzie wystarczające do utrzymania małoletniej powódki na odpowiednim poziomie, a żądana
kwota alimentów w wysokości 600 złotych miesięcznie jest zbyt wygórowana wobec aktualnych potrzeb małoletniej,
a zwłaszcza możliwości zarobkowych pozwanego.
Sąd pamiętając, iż oboje rodzice są zobowiązani do partycypowania w utrzymaniu dzieci uznał, iż alimenty uiszczane
przez pozwanego oraz taka sama kwota przekazywana przez matkę na utrzymanie dziecka pozwoli na pokrycie kosztów
utrzymania i wychowania małoletniego. Z uwagi na to, że małoletnia zamieszkuje wspólnie z matkę, Sąd zgodnie z
art. 135 § 2 krio przyjął, iż spełnia ona swój obowiązek alimentacyjny także poprzez osobiste starania o jej utrzymanie
i wychowanie.
Alimenty zasadzono zgodnie z żądaniem pozwu, tj. od dnia 1 marca 2012r.
Podstawę prawną orzeczenia stanowią przepisy art. 133 § 1 i 135 krio.
Wyrokowi w punkcie pierwszym nadano rygor natychmiastowej wykonalności na podstawie art. 333 § 1 pkt 1 kpc.
W przedmiotowym postępowaniu o kosztach orzeczono na podstawie art. 102 kpc, odstępując od obciążania stron
kosztami postępowania z uwagi na ich trudną sytuację materialną. Koszty zastępstwa procesowego pomiędzy stronami
wzajemnie zniesiono na mocy art. 100 kpc.
….......................................................
/ SSR Adam Skowron/
ZARZĄDZENIE
1. odnotować uzasadnienie;
2. odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć:
- pełnomocnikowi pozwanego,
3. kal. 14 dni.
T., dnia
…........................................................
/ SSR Adam Skowron/