Problemy współczesnego świata

PROBLEMY CYWILIZACYJNO-KULTUROWE
WSPÓŁCZESNEGO ŚWIATA
Zacofanie cywilizacyjne
G Co tydzień ludność miejska powiększa się
o milion osób.
G 47% osób na świecie żyje za mniej
niż 2 dolary dziennie.
G 33% dzieci poniżej 5. roku życia
cierpi z powodu niedożywienia.
G Na świecie żyje 826 milionów
ludzi niedożywionych.
G 40% ludności świata, czyli ok. 2,5 miliarda
osób, nie ma dostępu do elektryczności.
G Jeden dorosły na czterech jest
niepiśmienny.
G Jedna osoba na pięć nie ma dostępu do
nowoczesnej opieki medycznej.
G 4,9 miliarda, czyli 80% ludzkości, to
mieszkańcy krajów rozwijających się.
G 95% osób chorych na AIDS żyje
w krajach rozwijających się.
www.ziemiaznieba.pl
PROBLEMY CYWILIZACYJNO-KULTUROWE
WSPÓŁCZESNEGO ŚWIATA
ZAGROŻONE KULTURY
Różnorodność kulturowa świata, podobnie jak różnorodność biologiczna
świadczy o żywności zamieszkujących Ziemię plemion i narodów. Kultura to nie tyle
zastygłe w kamienne postacie i wydarzenia, czy przelane na papier przebrzmiałe już
myśli, co zdolność przystosowywania się człowieka do zmiennych warunków życia.
Poważnym zagrożeniem dla człowieka jest zubożanie kulturowe, które następuję
pod presją cywilizacji naukowo-technicznej. Presja ta jest bardzo silna. Świadczy o tym
wciąż degradujące się i ginące pierwotne kultury plemion indiańskich. Od czasów
konkwisty w 1500 r. liczba Indian w Ameryce południowej zmniejszyła się z 10 do 2
mln. W Amazonii przetrwało jeszcze około 40 plemion, które nigdy jeszcze nie miały
kontaktu z cywilizacją białych ludzi. Jednak spotkanie ich kultur z białymi pozostało
tylko i wyłącznie kwestią czasu.
PRZYCZYNY ZANIKU GRUP I KULTUR ETNICZNYCH:
•
•
•
Kontakt z zachodnią cywilizacją - rdzenne plemiona wykazują tendencję do
przejmowania jedynie negatywnych cech takich jak alkoholizm, hedonizm itd. W
czasie kontaktów z białymi rdzenna ludność okazała się nieodporna na choroby
zakaźne takie jak: cholera, odra, ospa.
Negatywne skutki kolonizacji - w czasie kolonizacji dochodziło do wojen
i grabieży, a także stosowania przemocy i aktów terroru przez białych
przybyszów wobec słabiej uzbrojonych tubylców. W wyniku tego nastąpiła
fizyczna eliminacja olbrzymiej liczby autochtonów. Ponadto ludność tubylcza
stawał się też niewolnikami bez żadnych praw (odbieranie siłą ziemi itd.)
Długotrwała obojętność wspólnoty międzynarodowej - dopiero od niedawna
zrozumiano, że w kulturze ludzkiej istnieje dziedzictwo, którego grupy etniczne
są integralną częścią.
Ratunkiem dla zachowania kultury rdzennych mieszkańców różnych regionów
świata, jest zainteresowanie opinii międzynarodowej, wyrażającej się m.in. poprzez
kultywowanie tradycji nawet, jeśli związane jest to z nadawaniem im pewnych nowych
form i treści. Okazuje się bowiem, że w kulturach świata przetrwało wiele
wartościowych dla człowieka XXI wieku, idei dotyczących zarówno sfery biologicznej
jak i duchowej.
Maciej Pluciński (na podstawie: Michel Barnier, Atlas Wielkich Zagrożeń,
Wydawnictwo Naukowo-Techniczne, Warszawa 1995 r)
www.ziemiaznieba.pl
PROBLEMY CYWILIZACYJNO-KULTUROWE
WSPÓŁCZESNEGO ŚWIATA
Według „The Cambridge Encyclopedia of
Language” współcześni mieszkańcy Ziemi posługują
się 6528 językami. Najwięcej języków używają
mieszkańcy Azji (2034), a najmniej – Europy (209).
Należy jednak zwrócić uwagę, że mieszkańcy
najmniejszego pod względem liczby ludności
kontynentu – Oceanii (30 mln osób) posługują się aż
1341 językami, w tym mieszkańcy Papui-Nowej
Gwinei używają ponad 600 języków.
Ziemia. Liczby, fakty, ilustracje, pod. Red. T. Stryjakiewicza, Poznań
2001
W ciągu minionych 500 lat przestało istnieć
ponad 300 języków. w raporcie międzynarodowej
organizacji Worldwatch, ogłoszonym w 2001 r.,
językoznawcy oceniają, że do końca XXI w. zniknie
połowa z dziś istniejących. Obecnie około 350
językami mówi mniej niż 50 osób. Pierwsze miejsca
wśród
zagrożonych
wyginięciem
języków
europejskich zajmują: irlandzki, walijski, kornijski,
bretoński, prowansalski, gaskoński, kataloński,
dolno- i górnołużycki oraz fryzyjski.
Adam Waloński
anglofan.felberg.pl
PROBLEMY CYWILIZACYJNO-KULTUROWE
WSPÓŁCZESNEGO ŚWIATA
Analfabetyzm
Poziom edukacji ludności odgrywa bardzo istotną rolę we współczesnym życiu
społeczno-gospodarczym poszczególnych państw. Ludność lepiej wykształcona jest na ogół
bardziej innowacyjna i otwarta na nowe rozwiązania technologiczne i organizacyjne.
W latach 90. poziom alfabetyzacji (odsetek ludności powyżej 15 roku życia
posiadającej umiejętność czytania i pisania) krajów rozwiniętych wynosił przeciętnie
ok. 97,5%, a w krajach rozwijających się – tylko 67%.
WSKAŹNIK ALFABETYZACJI
NA ŚWIECIE
%
100
80
60
40
20
0
kraje
rozwinięte
kraje
rozwijające się
Na podst: Ziemia. Liczby, fakty, ilustracje, pod. Red. T. Stryjakiewicza, Poznań 2001
PROBLEMY CYWILIZACYJNO-KULTUROWE
WSPÓŁCZESNEGO ŚWIATA
Analfabetyzm
KRAJE O NAJWYŻSZYM POZIOMIE ANALFABETYZMU
LP
KRAJ
% ludności
powyżej 15 roku życia
posiadającej umiejętność
czytania i pisania
1.
Niger
13,5
2.
Burkina Faso
19,0
3.
Erytrea
23,0
4.
Somalia
24,5
5.
Nepal
27,5
6.
Mali
30,5
7.
Afganistan
30,5
8.
Sierpa Leone
31,5
9.
Senegal
33,0
10.
Liberia
34,0
Głównym obszarem występowania analfabetyzmu jest kontynent afrykański, gdzie
w kilkunastu państwach poziom alfabetyzacji nie przekracza 50%. Do krajów tych należą:
Niger, Burkina Faso, Erytrea, Somalia, Mali i Sierra Leone – w Afryce oraz Nepal
i Afganistan – w Azji.
Na podst: Ziemia. Liczby, fakty, ilustracje, pod. Red. T. Stryjakiewicza, Poznań 2001