WEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO

WEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA
ZAWODOWEGO
W LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCYM
IM. ST. WYSPIAŃSKIEGO
W BIECZU
PODSTAWA PRAWNA SZKOLNEGO DORADZTWA ZAWODOWEGO.
*Ustawa z dnia 7 września 1991r. o systemie oświaty ( Dz. U. z 2004 Nr 256, poz 329, z późn. zm)
*Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 7 stycznia 2003r.
w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej
w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. nr 11 poz. 114)
*Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 maja 2001r. w sprawie
ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół wprowadzające
funkcjonowanie wewnątrzszkolnego systemu doradztwa zawodowego, realizowanego we
współpracy z poradniami psychologiczno- zawodowymi
* Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 7 stycznia 2003 r. w sprawie zasad
udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach,
szkołach i placówkach (Dz. U. Nr 11, poz. 114), w którym zawarte są postanowienia:
*Strategia Rozwoju Kształcenia Ustawicznego do roku 2010 przyjęta przez Radę Ministrów 8 lipca
2003 r. jako jeden z priorytetów uznaje tworzenie zasobów informacyjnych w zakresie kształcenia
ustawicznego i rozwoju zasobów doradczych.
*Memorandum dotyczące kształcenia ustawicznego, uchwalone przez Komisję Europejską w
2000 r. jako jedno z 6 głównych założeń wymienia zalecenie dotyczące profesjonalnej pomocy
doradczej dla uczniów w zakresie planowania kariery zawodowej. Zdecydowana większość
państw Unii Europejskiej już od dawna stosuje to zalecenie w praktyce.
* Rezolucja Rady Unii Europejskiej z 18 Maja 2004 - 9286/04 jest to najważniejszy do tej pory
dokument wydany przez Unię Europejską dotyczący poradnictwa zawodowego. „wszyscy
obywatele Europy powinni mieć dostęp do usług związanych z poradnictwem, informacją
zawodową i planowaniem kariery na każdym etapie swojego życia”. ZSR CKP
Wewnątrzszkolny system doradztwa zawodowego umożliwia uczniowi zdobycie wiedzy
i umiejętności niezbędnych do poznania siebie, własnych predyspozycji zawodowych, rynku pracy
i zasad nim rządzących, a także zaplanowanie własnej kariery edukacyjno zawodowej.
Wewnątrzszkolny System Doradztwa Zawodowego obejmuje ogół działań podejmowanych przez
szkołę w celu prawidłowego przygotowania uczniów do wyboru zawodu i dalszego kierunku
kształcenia. System określa rolę, zadania, metody pracy zawodoznawczej pedagoga szkolnego oraz
nauczycieli w ramach rocznego planu działania i jest włączony do Statutu Szkoły.
Wewnątrzszkolny system doradztwa zawodowego zakłada, że:
- wybór zawodu jest procesem rozwojowym i stanowi sekwencję decyzji podejmowanych na
przestrzeni wielu lat życia,
- na wybór zawodu wpływają głównie wartości, czynniki intelektualne, emocjonalne i zdrowotne,
rodzaj i poziom wykształcenia rodziny oraz wpływ środowiska,
-preferencje zawodowe wywodzą się z doświadczeń dzieciństwa i rozwijają się w toku życia
człowieka,
-prowadzona jest indywidualna i grupowa praca z uczniami, rodzicami i nauczycielami,
-działania zawodoznawcze są planowane i systematycznie realizowane wg planu pracy szkoły.
Program WSDZ obejmuje następujące obszary działania- pracę z:
- nauczycielami
- uczniami
- rodzicami
WSDZ w ramach pracy z nauczycielami (radą pedagogiczną) obejmuje:
- utworzenie i zapewnienie ciągłości działania wewnątrzszkolnego systemu doradztwa zgodnie ze
Statutem Szkoły,
-realizację działań z zakresu przygotowania uczniów do wyboru drogi zawodowej i roli przyszłego
pracownika,
- prowadzenie zróżnicowanych metod aktywnego poznawania zawodów i kierunków kształcenia oraz
rynku pracy,
-zapoznawanie się z zawodami przyszłości na rynku krajowych, europejskim i światowym,
-włączanie placówek, instytucji w proces orientacji zawodowej: poradni psychologiczno –
pedagogicznej, urzędów pracy, Mobilnego Centrum Zawodowego OHP.
WSDZ w ramach pracy z uczniami obejmuje:
- poznawanie różnych zawodów,
-poznawania własnej osobowości, charakteru i predyspozycji zawodowej,
-konfrontowanie własnej samooceny z wymaganiami szkół wyższych zawodów, policealnych,
-poznawanie struktury i warunków przyjęć do szkół wyższych,
-pomoc w planowaniu kariery edukacyjno- zawodowej ( Indywidualny Plan Działania),
- analizę potrzeb rynku pracy i możliwości zatrudnienia na lokalnym, krajowym i unijnym rynku pracy,
- przygotowanie się do procesów orientacji, mobilności oraz radzenia sobie w sytuacjach trudnych:
poszukiwanie pierwszej pracy, bezrobocie, ograniczenia zdrowotne,
- indywidualną pracę z uczniami niezdecydowanymi, posiadającymi przeciwwskazania zdrowotne w
podejmowaniu decyzji edukacyjno- zawodowych oraz mającymi problemy osobiste,
-kształtowanie umiejętności świadomego i realistycznego wyboru i poszukiwania pracy.
WSDZ w ramach pracy z rodzicami obejmuje:
- prezentacja założeń pracy informacyjno- doradczej szkoły na rzecz uczniów,
- zajęcia psycho edukacyjne dla rodziców- wspomaganie rodziców w procesie podejmowania decyzji
edukacyjnych i zawodowych przez ich dzieci,
- włączanie rodziców, jako przedstawicieli różnych zawodów do działań zawodoznawczych szkoły,
- przedstawienie aktualnej i pełnej oferty edukacyjnej szkolnictwa wyższego i policealnego,
- indywidualna praca z rodzicami uczniów, którzy mają problemy: zdrowotne, emocjonalne,
decyzyjne czy rodzinne,
Cele programu WSDZ:
1. Rozwijanie aktywności poznawczej uczniów w kierunku właściwej samooceny swoich
możliwości psychoaktywnych.
2. Poznawanie przez młodzież własnej osobowości w określaniu przydatności zawodowej.
3. Przygotowanie uczniów do konstruowania realistycznych planów kariery edukacyjnozawodowej.
4. Kształtowanie świadomych decyzji w wyborze zawodu i szkoły.
5. Inspirowanie młodzieży do poznawania kierunków kształcenia i wymagań edukacyjnych w
wyższych szkołach.
6. Poznawanie rynku pracy oraz zjawisk reorientacji, mobilności zawodowej i bezrobocia.
7. Poznawanie zawodów przyszłości w kraju i w Unii Europejskiej.
8. Aktywizowanie rodziców w proces wychowawczy dziecka dotyczący wyboru zawodu
właściwej szkoły wyższej.
9. Włączanie placówek, instytucji w proces orientacji i doradztwa zawodowego w szkole.
10. Prowadzenie indywidualnego i grupowego doradztwa zawodowego na terenie szkoły.
11. Prowadzenie diagnozy środowiska szkół wyższych(ranking) i dostosowanie ofert
edukacyjnych do potrzeb uczniów oraz do zmian na rynku pracy.
Zadania wynikające z celów programu:
1. Plan pracy LO.
2. Czynniki prawidłowego wyboru zawodu.
a) Moduł 1 – „Uczeń poznaje siebie”( klasa 1)
b) Moduł 2 – „Uczeń poznaje różne zawody” (klasa2)
c) Moduł3 - „Kim będę? – Uczeń poznaje ścieżki dalszego kształcenia i rynek pracy”.
3. Przewidywane efekty podejmowanych działań.
i
Ad 1. Zadania wynikające z Planu Pracy Szkoły
LP
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
6.
7.
8.
9.
Zadania
Zorganizowanie zebrania Komisji wychowawczej
na temat „ WSDZ w szkole” –ustalenie metod
form pracy zawodoznawczej w szkole.
Prowadzenie szkolnej tablicy zawodoznawczej
Zorganizowanie punktu informacji zawodowej
dla uczniów, rodziców i nauczycieli.
Współpraca z rodzicami (spotkania, konsultacje,
porady,
Przeprowadzenie pogadanek zawodoznawczych
w poszczególnych klasach
Zorganizowanie warsztatów zawodoznawczych
dla uczniów klas trzecich.
Promowanie wyjazdów na Dni Otwarte Uczelni
Organizowanie spotkań z przedstawicielami
wyższych uczelni
Omówienie dokumentacji i kryteriów przyjęcia
uczniów do szkól wyższych
Sprawozdanie z planowanych i zrealizowanych
zadań z zakresu WSDZ.
Badanie losów absolwentów.
Realizujący
Przewodnicząca
Komisji
Wychowawczej
pedagog
Pedagog,
bibliotekarz,
Wychowawcy,
pedagog,
Pedagog,
Terminy
Wrzesień,
październik
MCEZ- OHP
pedagog
Wychowawcy klas,
pedagog
dyrekcja
wrzesień
Wychowawcy klas,
pedagog
pedagog
Cały rok szkolny
Wychowawcy klas III
Wrzesień
przyszłego roku
szkolnego
Cały rok szkolny
Cały rok szkolny
Cały rok szkolny
Cały rok szkolny
Cały rok szkolny
Cały rok szkolny
czerwiec
Ad 2.Czynniki prawidłowego wyboru zawodu.
Moduł I – klasy I – „Uczeń poznaje siebie”
LP
1.
Treści programowe
Poznajemy swoją osobowość – temperament, charakter.
2.
Moje wartości i cele życiowe(określenie własnych wizji rozwoju
osobowego)
3.
Podejmowanie decyzji (proces podejmowania decyzji, środki do
osiągnięcia celu, identyfikacja trudności i czynników
wspomagających podjęcie decyzji, zrozumienie konieczności
przewidywania konsekwencji własnych decyzji).
Prawa i obowiązki w demokratycznym państwie( np. co to
znaczy być asertywnym i kreatywnym w życiu zawodowym).
Działalność gospodarcza człowieka( odkrywanie i rozwijanie
aktywnych postaw wobec nauki oraz przyszłej pracy zawodowej,
motywacji do osiągania celów).
Gospodarka rynkowa( uświadomienie konieczności stałej
4.
5.
6.
Uwagi o realizacji
Wychowawcy klas , pedagog
w ramach zajęć z
wychowawcą
Wychowawcy klas , pedagog
w ramach zajęć z
wychowawcą
Wychowawcy klas ,
pedagog, nauczyciel
podstaw przedsiębiorczości
Wychowawcy klas, n- le
poszczególnych
Wychowawcy klas, n- le
poszczególnych
przedmiotów
Wychowawcy klas, n- le
aktywności zawodowej i tworzenie poprawnych relacji
międzyludzkich w miejscu nauki i pracy)
Pobudzanie i rozwijanie wyobraźni twórczej – artystycznej
(tworzenie stron WWW)
Usprawnianie spostrzegania, koncentracji uwagi, pamięci oraz
rozwijanie zdolności matematycznych (obliczenia w arkuszu
kalkulacyjnym i rozwiązywanie zadań problemowych)
Poznajemy siebie – swoje uzdolnienia, możliwości,
predyspozycje
poszczególnych
przedmiotów
Nauczyciel informatyki,
sztuki
Nauczyciel e poszczególnych
przedmiotów
14.
Mobilność zawodowa jako zjawisko cywilizacyjne (rynek pracy –
problem bezrobocia, przyczyny i skutki, sposoby rozwiązywania
problemów)
16.
Drogi poszukiwania pracy (aktywność i kreatywność zawodowa
w kraju oraz za granicą, Europejskie Służby Zatrudnienia
– EURES)
zajęcia z podstaw
przedsiębiorczości,
spotkania z pracownikami
PUP, Mobilnym Centrum
Kariery
zajęcia z podstaw
przedsiębiorczości
,współpraca PUP
15.
Pojęcie funkcjonowania giełdy w gospodarce rynkowej (Targi
Edukacyjne, Giełdy Pracy – poznajemy szkolnictwo wyższe i
rynek pracy w środowisku lokalnym i krajowym)
zajęcia z podstaw
przedsiębiorczości,
pedagog, PUP
16.
Samodzielna Działalność Gospodarcza (jak zostać przedsiębiorcą
– mój biznesowy plan edukacyjno-zawodowy)
Zajęcia z podstaw
przedsiębiorczości, Dzień
Przedsiębiorczości
17.
Pojęcie funkcjonowania giełdy w gospodarce rynkowej (Targi
Edukacyjne, Giełdy Pracy – poznajemy szkolnictwo wyższe i
rynek pracy w środowisku lokalnym i krajowym)
zajęcia z podstaw
przedsiębiorczości,
pedagog, PUP
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
Nauczyciele
przygotowywujący uczniów
do konkursów, olimpiad
przedmiotowych
Poznajemy swoje zainteresowania .Moja samoocena.
Zajęcia z wychowawcą,
pedagogiem
Gospodarka rynkowa (znaczenie prowadzenia negocjacji
Zajęcia z podstaw
rynkowych i tworzenia poprawnych relacji w miejscu pracy
przedsiębiorczości
Przedsiębiorstwo – podmiot gospodarki rynkowej
Zajęcia z podstaw
(odpowiedzialność indywidualna i grupowa, zasady racjonalnego przedsiębiorczości, Dzień
gospodarowania, przykłady ścieżek awansu zawodowego
Przedsiębiorczości
pracowników. Zdolności i umiejętności organizacyjne.
Umiejętności wymagane do rozpoczęcia działalności
gospodarczej)
Lokalny i krajowy rynek pracy (dokumentacja obowiązująca
Zajęcia z wychowawcą,
podczas ubiegania się o pracę – pisanie CV i listów
zajęcia z podstaw
motywacyjnych, rozmowa kwalifikacyjna)
przedsiębiorczości, inne
Moduł II – klasy II – uczeń ‘’Uczeń poznaje różne zawody’’
Lp.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
Treści programowe
Praca w życiu człowieka a wybór zawodu (rola pracy w życiu
człowieka, określenie własnej postawy wobec pracy w
szkole i w domu)
Co to znaczy dobrze i źle wybrany zawód? (poznanie
kryteriów właściwego wyboru zawodu – określenie
pozytywów i negatywów zawodowych)
Poznajemy zawody (zawody przyszłości – prezentacje
multimedialne, informacje z Internetu
Moje plany edukacyjno – zawodowe (ankiety, ścieżki karier,
uzupełnianie port folio ‘’Indywidualny Projekt Kariery’’,
testy psychologiczne)
Moja przyszłość zawodowa (klasyfikacja zawodów i
specjalności)
Poznajemy różne grupy zawodów (informator o zawodach,
opisy zawodów)
Komunikacja interpersonalna
Człowiek i jego potrzeby
Rola i funkcje rodziny
Gospodarowanie czasem, umiejętność dobrego
gospodarowania własnym czasem
Uwaga o realizacji
Zajęcia z wychowawcą,
pedagogiem
Zajęcia z wychowawcą,
Zajęcia z wychowawcą,
spotkania z przedstawicielami
rożnych zawodów
Zajęcia z wychowawcą,
pedagogiem
Zajęcia z wychowawcą i
pedagogiem
J. w.
Zajęcia z wychowawcą i z p
Nauczyciele poszczególnych
przedmiotów
Zajęcia z wychowawcą
zajęcia z wychowawcą
Moduł III – klasy III – ‘’Kim będę – Uczeń poznaje ścieżki kształcenia po szkole
ponadgimnazjalnej i rynek pracy’’
Lp.
1.
2.
3.
4.
5.
Treści programowe
Oferta edukacyjna dla absolwenta szkoły ponadgimnazjalnej
(system edukacji, zasady rekrutacji, preferencje dla
niektórych kandydatów)
Mój rozwój zawodowy (tworzenie ścieżki kariery
zawodowej)
Poznajemy programy rynku pracy (pośrednictwo pracy,
poradnictwo zawodowe, kluby pracy, biura karier,
szkolenia, Mobilne Centra Karier i Informacji Zawodowej)
Samoocena jako podstawa umiejętności rozpoznawania
własnych atutów i ograniczeń (autoprezentacja, analiza
SWOT, testy)
Zawody przyszłości (prezentacje, poszukiwania w
Internecie)
Uwaga o realizacji
Zajęcia z wychowawcą,
Zajęcia z wychowawcą,
pedagogiem,
Pedagog,kontakt z PUP
Zajęcia z wychowawcą,
pedagogiem i inne zajęcia
edukacyjne
Zajęcia z, wychowawcą,
pedagogiem inne zajęcia
edukacyjne np. informatyka
6.
9.
Udział w życiu publicznym (umiejętności interpersonalne w
zespole szkolnym a w zakładzie pracy, sztuka
autoprezentacji – osiąganie sukcesów zawodowych, mowa
ciała)
Rola i zadania Polski w Unii Europejskiej (polityka
edukacyjna w UE – przedstawienie możliwości i korzyści
edukacyjnych za granicą dla młodzieży polskiej)
System poradnictwa zawodowego i konieczność kształcenia
ustawicznego (rodzaje umiejętności koniecznych do
osiągnięcia sukcesu na rynku pracy, działalność Urzędu
Pracy i firm pośrednictwa pracy, poradni psychologicznopedagogicznych, poradni medycyny pracy, zapoznanie się z
informatorem o szkolnictwie wyższym i policealnym)
Moje plany edukacyjno-zawodowe
10.
Mój wybór – moja przyszłość
7.
8.
Zajęcia z wychowawcą, zajęcia
z języka polskiego,
Zajęcia z wychowawcą,
pedagogiem, zajęcia
dodatkowe z języków obcych,
Zajęcia z wychowawcą,
współpraca z instytucjami
rynku pracy
Spotkania z wychowawcą,
pedagogiem
Zajęcia z wychowawcą,
pedagogiem
Ad. 3 Przewidywane efekty podejmowanych działań
Realizacja założonego programu działań z zakresu WSDZ umożliwi młodzieży osiągnięcie znaczących
efektów edukacyjnych w prawidłowym wyborze kierunku dalszego kształcenia i drogi zawodowej.
Następstwem realizacji tego programu jest również pomoc rodzinie w wypełnianiu przez nią
podstawowych obowiązków społecznych, czyli w wychowaniu i kształtowaniu określonych postaw i
zachowań, a w szczególności związanych z właściwym planowaniem Kariery Edukacyjno-Zawodowej
ich dzieci.
W związku z powyższym, absolwent szkoły będzie umiał określić (opisać):
Różne zawody (siebie w relacji zawodowej, swój zawód w grupie zawodowej, charakterystykę
swojego zawodu i pokrewnych zawodów oraz źródła informacji o zawodach,
Swoją osobowość (szczególnie w zakresie silnych cech, na których będzie mógł oprzeć swoją
przyszłość, a jednocześnie dokonać właściwej samooceny własnych możliwości
psychofizycznych celem podjęcia prawidłowej decyzji zawodowej),
Ścieżki kształcenia i rynek pracy (program edukacyjny w wybranej szkole, możliwości
ustawicznego kształcenia się oraz regionalny i ogólnopolski rynek pracy – na tej podstawie
racjonalnie i trafnie zaplanuje swoją Karierę Edukacyjno-Zawodową),
Poziom zdobytej wiedzy i sprawności w aktywnym i samodzielnym rozwiązaniu sytuacji
edukacyjno-zawodowych,
Wartość gromadzonych i przekazywanych informacji zawodoznawczych przez nauczycieli
zwłaszcza przez nauczyciela podstaw przedsiębiorczości i pedagoga.
Efektem końcowym realizacji programu jest przygotowanie ucznia do podejmowania trafnych decyzji
w zakresie wyboru przedmiotów maturalnych oraz przygotowanie absolwenta do ukształtowania
orientacji zawodowej, umożliwiającej mu aktywne funkcjonowanie na krajowym i unijnym rynku
pracy.
Aktualizacja: wrzesień 2013r.