Dział nauczania Dopuszczający Dostateczny Dobry Bardzo dobry

Transkrypt

Dział nauczania Dopuszczający Dostateczny Dobry Bardzo dobry
Standardy wymaga – klasa I – zakres rozszerzony - staro ytno
Dział
nauczania
Dopuszczaj cy Dostateczny
Staro ytny Bliski
Wschód
zna poj cia: pismo
klinowe, alfabetyczne,
sylabiczne,
Bliski Wschód,
potrafi wskaza na
mapie pa stwa
Bliskiego Wschodu
zna poj cia: epoka
archaiczna, wieki
ciemne,
kultura minojska
i myke ska, mity;
potrafi wskaza
o rodki ww. kultur ;
Periodyzacja dziejów. zna poj cia:
ródła historyczne. prehistoria, historia,
cywilizacja,
periodyzacja, ródła
wiedzy historycznej
Staro ytna Grecja –
pocz tki Grecji
Staro ytna Grecja –
najwa niejsze etapy
dziejów Grecji
zna poj cia: epoka
klasyczna,
hellenistyczna,
kolonia, kolonizacja,
polis, obywatel;
potrafi przedstawi
periodyzacj dziejów
greckich; zna
przełomowe
wydarzenia
Staro ytna Grecja –
systemy ustrojowe
Grecji
zna poj cia:
panhelle ski,
Hellenizacja,
arystokracja,
Zgromadzenie,
demokracja,
oligarchia, heloci ,
perjojkowie,
Spartiaci, agoge,
„wspólnota równych”,
liturgie,
polis hellenistyczna
zna poj cia:
inskrypcja,
epigrafia,
numizmatyka,
kr g
cywilizacyjny;
potrafi
przedstawi
klasyfikacja
ródeł
historycznych i
poda przykłady
zna poj cia:
Satrapa, satrapia,
nomadowie; zna
osi gni cia
cywilizacji
Bliskiego
Wschodu
zna poj cia:
kultura pałacowa,
tradycja
heroiczna;
potrafi omówi
przyczyny
upadku
cywilizacji
minojskiej;
zna poj cia:
pa stwa
hellenistyczne,
potrafi wskaza
wydarzenia
pocz tkuj ce
cywilizacj
greck , wskaza
kierunki
kolonizacji;
potrafi omówi
najwa niejsze
wydarzenia
z dziejów Grecji;
potrafi wskaza
ró nice mi dzy
demokracj
a oligarchi ;
wyró ni
podstawowe
grupy społeczne
w miastach
greckich;
wskaza cechy
polis
hellenistycznej,
scharakteryzowa
społecze stwo
sparta skie
i ate skiej
Dobry
potrafi okre li ,
z jakim rodzajem
ródła
historycznego ma
do czynienia, na
jego podstawie
potrafi wysnu
proste wnioski
Bardzo
dobry
potrafi okre li rol
historii jako nauki
w procesie rozwoju
społecznego,
rozumie
problemy badawcze
wynikaj ce
z interpretacji
ródeł
potrafi wskaza
podobie stwa
i ró nice mi dzy
cywilizacj
egipsk
i babilo sk
potrafi oceni
znaczenie
poszczególnych
osi gni kultury
Bliskiego Wschodu
dla rozwoju
cywilizacji
zna poj cia:
potrafi omówi
pismo linearne A, wpływ
pismo linearne B, cywilizacji
migracja jo ska; myke skiej na
potrafi
rozwój
scharakteryzowa cywilizacji greckiej
cywilizacj
myke sk ;
potrafi
przeanalizowa
przyczyny i
skutki
kolonizacji;
wskaza
i uzasadni
znaczenie
przełomowych
wydarze
w historii Grecji,
omówi ich
przyczyny i
nast pstwa;
potrafi
przeanalizowa
wpływ kolonizacji
na
rozwój cywilizacji
greckiej;
scharakteryzowa
poszczególne epoki
w dziejach Grecji;
wskaza ci gło
procesów
historycznych
potrafi
przedstawi
wzajemne relacje
mi dzy
arystokracj
a obywatelami
w greckich polis;
potrafi uzasadni
sens wychowania
sparta skiego;
Potrafi porówna
społecze stwo
sparta skie
z ate skim, wskaza
przyczyny ró nic
podobie stw,
przedstawi
problemy społeczne
greckich polis,
uwzgl dniaj c
periodyzacj
dziejów Grecji
1
Standardy wymaga – klasa I – zakres rozszerzony - staro ytno
Staro ytna Grecja –
ustrój Staro ytnej
Sparty i Aten
zna poj cia:
Zgromadzenie,
urz dnicy, rada, polis
arystokratyczna, Rada
Starszych, areopag,
demagog, ostracyzm,
s dy przysi głych;
zna zakres
kompetencji
poszczególnych
instytucji władzy;
zna poj cia:
legitymizacja
władzy, Geruzja,
eforowie; potrafi
scharakteryzowa
ustrój Sparty;
potrafi
scharakteryzowa
najwa niejsze
zasady działania
demokracji
ate skiej; zna
zasady
funkcjonowania
s du
skorupkowego
Staro ytna Grecja –
wojny perskie i wojna
peloponeska. Podboje
Aleksandra
Wielkiego
zna poj cia:
hegemonia, Zwi zek
Peloponeski, hoplita,
falanga, triera,
Zwi zek Morski; wie ,
w jakich
okoliczno ciach
nast piła utrata
niepodległo ci przez
Grecj ;
zna przebieg
wojen greckoperskich;
potrafi okre li
rol Długich
Murów
w utrzymaniu
bezpiecze stwa
ate skiego;
potrafi
przedstawi
podboje
Aleksandra
Wielkiego;
potrafi
scharakteryzowa
polityk
Aleksandra
wobec terenów
podbitych
Staro ytna Grecja –
Kultura Grecji
archaicznej
Zna poj cia: filozofia,
nauka,
gramatyka, literatura,
retoryka, liryka,
kultura obywatelska;
zna style
architektoniczne;
Zna poj cia:
sympozjon,
atomistyczna teoria
pochodzenia
wiata; umie
okre li wpływ
znajomo ci pisma
na rozwój kultury,
okre la rol sportu
w yciu Greków
oraz w greckiej
kulturze
zna poj cia:
Eupatrydzi,
archont;
potrafi uzasadni ,
e Sparta była
oligarchi ,
zna reformy
Solona
Klejstenesa i
Peryklesa; potrafi
przedstawi
proces
podejmowania
decyzji
w staro ytnych
Atenach, wskaza
demokratyczne
rozwi zania
ustroju
ate skiego;
potrafi oceni
zasadno s du
skorupkowego
potrafi wskaza
przyczyny i
skutki
wojen Greków
z Persami, zna
wydarzenia
wojny
peloponeskiej i jej
nast pstwa,
potrafi omówi
przemiany
zachodz ce w
organizacji armii
do czasów
hellenistycznych;
potrafi wskaza
przyczyny
upadku
Imperium
Aleksandra
Wielkiego
potrafi wyja ni
zało enia jo skiej
szkoły
filozoficznej
dokonuje oceny
systemów
ustrojowych
staro ytnej Grecji;
wskazuje wady
i zalety rozwi za ;
potrafi oceni
reformy ustrojowe
od Drakona do
Peryklesa; potrafi
wskaza , niezgodne
z ide demokracji
rozwi zania s du
skorupkowego
dostrzega zwi zek
mi dzy konfliktami
zbrojnymi
a procesami
gospodarczospołecznymi i
kulturalnymi;
potrafi oceni
polityk Aleksandra
wobec terenów
podbitych
potrafi oceni ,
z punktu widzenia
wiedzy
współczesnej,
greckie koncepcje
filozoficzne
2
Standardy wymaga – klasa I – zakres rozszerzony - staro ytno
Staro ytna Grecja –
Kultura Grecji
klasycznej
zna poj cia: tragedia,
komedia, Akropol,
historiografia; zna
najwa niejszych
twórców kultury i sztuki
zna poj cia: zasada
kanonu, portyk;
potrafi wskaza
rze biarzy
greckich oraz
nazwa ich dzieła
Staro ytna Grecja –
Kultura Grecji
hellenistycznej
Zna poj cia:
gimnazjum,
stoicyzm,
epikureizm; zna
głównych
przedstawicieli
kultury
hellenistycznej oraz
najwa niejsze
zabytki
Staro ytny Rzym –
dzieje miasta i
pa stwa
zna poj cia: republika,
zgromadzenie, senat,
konsul, obywatelstwo
rzymskie,
sprzymierze cy,
prowincja, cesarstwo,
romanizacja prowincji,
chrze cija stwo,
zna poj cia: model
geocentryczny,
model
heliocentryczny;
potrafi wskaza
obszar
wyst powania
kultury
hellenistycznej;
potrafi omówi jej
cechy;
przedstawi
osi gni cia
naukowe
zna poj cia:
triumwirat,
pryncypat, pokój
rzymski, aparat
biurokratyczny,
W drówka
Ludów; potrafi
przedstawi
periodyzacj
dziejów
rzymskich,
okre li cele
ekspansji
rzymskiej,
wskaza , przy
pomocy mapy,
zasi g Imperium
Staro ytny Rzym –
społecze stwo w
dobie republiki
zna poj cia: klient,
plebs, trybun plebejski,
patrycjusz, veto,
nobilowie, ekwici,
kolonia laty ska,
kolonia rzymska,
podwójne
obywatelstwo,
proletariusz,
obywatelstwo Rzymu
potrafi wskaza
grupy społeczne
w
republika skim
Rzymie oraz je
scharakteryzowa
potrafi
scharakteryzowa
dzieła rze biarzy
greckich; zna i
rozumie zało enia
ró nych
kierunków
filozoficznych
okresu
klasycznego
potrafi odszuka
informacje na
temat osi gni
kultury
hellenistycznej
i je
zaprezentowa ;
potrafi porówna
sztuk okresu
klasycznego i
hellenistycznego,
wyci gn
wnioski
potrafi wyja ni , na
czym polega
artyzm sztuki
greckiej, na
przykładzie ró nych
dzieł sztuki potrafi
wskaza cechy
antyku
potrafi
scharakteryzowa
polityk Rzymu
wobec terenów
podbitych;
przedstawi
przyczyny i
okoliczno ci
kryzysu republiki,
przeanalizowa
podstawowe
przyczyny
upadku
Imperium
potrafi
przeanalizowa
przyczyny wzrostu
politycznego
znaczenia
wojskowych
w republice;
rozumie
zwi zek mi dzy
cywilizacj late sk
a rzymsk , potrafi
dokona
porównania;
potrafi wskaza
wpływ cywilizacji
antycznych na
podstawy naszej
cywilizacji
potrafi wyja ni
zale no ci mi dzy
procesami
społecznymi
a wydarzeniami
politycznymi
w republice
rzymskiej;
potrafi
przeanalizowa
zwi zek mi dzy
polityka dotycz c
obywatelstwa
a rozwojem
Imperium; ocenia
zjawiska
zachodz ce
w społecze stwie
rzymskim,
wskazuje wady
i zalety rozwi za
potrafi wskaza
cechy
społecze stwa
rzymskiego
ró ni ce je od
społecze stwa
greckiego;
rozumie i potrafi
przedstawi
konflikty
społeczne
wyst puj ce
w republice
rzymskiej,
rozumie wpływ
konfliktów
społecznych na
upadek republiki
potrafi wskaza
wpływy kultury
staro ytnego
Wschodu w
kulturze
hellenistycznej
3
Standardy wymaga – klasa I – zakres rozszerzony - staro ytno
Staro ytny Rzym –
społecze stwo w
dobie cesarstwa
na poj cia: stan
senatorski,
romanizacja prowincji,
barbaryzacja
feudalizacja
Staro ytny Rzym –
ustrój Republiki
Rzymskiej
zna poj cia:
Rzeczpospolita,
imperium, princeps,
imperator, cenzor,
zgromadzenie
centurialne,
zgromadzenie
tribusowe, pretor,
dyktator, kwestor,
optymaci, popularzy
Staro ytny Rzym – zna poj cia:
dwie formy cesarstwa pretorianie, prefekci,
aklamacja, pa stwo
biurokratyczne,
rozumie istot
cesarstwa
Staro ytny Rzym – zna poj cia:
Imperium Romanum Sprzymierze cy,
legion, kohorta,
imperium, armia
zawodowa, defensywa
potrafi
przedstawi
rozwój
aglomeracji
rzymskiej na
przestrzeni
wieków;
przedstawi
problem
barbarzy ców w
wiecie greckorzymskim
zna zakres
kompetencji
wszystkich
urz dników
rzymskich oraz
zasady ich
powoływania;
zna poj cia:
pryncypat,
dominat; potrafi
scharakteryzowa
władz cesarza,
wskaza ró nice
mi dzy
cesarstwem a
republik ,
potrafi stre ci
reform
Dioklecjana
zna poj cia:
tryumf,
manipuły, limes,
wał Hadriana,
pax Romana;
potrafi omówi
najwa niejsze
wydarzenia z
okresu wojen
punickich, potrafi
wskaza tereny
podbite przez
Rzym oraz zasi g
Imperium
zna poj cia: stan
dekurionów;
potrafi wskaza
wpływ rozwoju
Imperium
Rzymskiego na
rozwój elity
rzymskiej,
wskaza zjawiska
kryzysowe
w społecze stwie
pó nego
cesarstwa;
potrafi wskaza
ró nice mi dzy
społecze stwem
Wschodu i
Zachodu w
okresie pó nego
cesarstwa
potrafi wskaza
cechy ycia
politycznego
w Rzymie
republika skim
potrafi porówna
ustrój ate ski
z ustrojem
rzymskim
potrafi oceni
zasadno polityki
społecznej cesarzy
rzymskich
polegaj cej na
organizowaniu
ci głych
uroczysto ci
dokonuje oceny
rozwi za
ustrojowych; potrafi
wskaza
współczesne zasady
ustrojowe
wzorowane na
antycznych
potrafi okre li
przyczyny
i charakter
kryzysu
w cesarstwie
rzymskim
dokonuje szerokiej
analizy przyczyn
upadku cesarstwa;
dostrzega zwi zki
mi dzy gospodark ,
yciem społecznym
a polityk ;
zna poj cia: pax
Romana;
potrafi omówi
przyczyny
podbojów
rzymskich;
scharakteryzowa
polityk Rzymu
na terenach
podbitych, potrafi
omówi rzymsk
ide wojny
sprawiedliwej,
przedstawi
reform Mariusza
i jej skutki,
przyczyny
rozkładu armii
rzymskiej,
Rozumie zwi zek
mi dzy obyczajem
tryumfu a polityk
podbojów, potrafi
przeanalizowa
wpływ armii na
polityk podbojów
4
Standardy wymaga – klasa I – zakres rozszerzony - staro ytno
Staro ytny Rzym –
Kultura Rzymu
potrafi wymieni
twórców kultury i ich
dzieła; zna poj cia
kultura materialna,
akwedukt, terma,
amfiteatr, Koloseum
rozumie uniwersalne
zapisy prawa
rzymskiego, np.
prawo oskar onego
do obrony
Gospodarka wiata zna poj cia: ludno
ródziemnomorskiego zale na, niewolnictwo,
gospodarka
niewolnicza, kolon,
latyfundium,
urbanizacja, post p
technologiczny;
potrafi
scharakteryzowa
rolnictwo w Grecji
i w Rzymie, wskaza
główne uprawy;
zna poj cia:
cywilizacja elaza,
fabrica, pieni dz,
gospodarka pieni na,
psucie monety;
potrafi okre li rol
niewolników
w organizacji
produkcji
pozarolniczej,
Wierzenia Greków i zna poj cia: religie
tradycyjne,
Rzymian
politeizm, kult,
rytuał, tabu,
wyrocznia, sekty,
auspicje; zna pogl dy
Greków na ycie
pozagrobowe
Przemiany religijne w zna poj cia:
Imperium Rzymskim. monoteizm, judaizm,
Biblia, Stary
Testament, Mesjasz,
Ewangelie, diaspora,
apostoł, edykt
tolerancyjny,
chrystianizacja,
metropolia,
papiestwo,
patriarchat; zna
główne zało enia
judaizmu i religii
chrze cija skiej
Zna poj cia:
bazylika,
kodyfikacja prawa;
potrafi wyja ni
pogl d, e
Rzymianie byli
uczniami Greków,
zna główne
osi gni cia kultury
rzymskiej i potrafi
je omówi ; zna
podstawowe
zasady prawa
rzymskiego
potrafi okre li
wpływ warunków
naturalnych na
rozwój rolnictwa;
scharakteryzowa
rolnictwo typu
ródziemnomorsk
iego
potrafi wskaza
główne
osi gni cia
technologiczne
Greków
i Rzymian;
przedstawi
organizacj
wytwórczo ci
pozarolniczej
potrafi wskaza
główne cechy
religii greckiej
oraz
główne cechy
religii rzymskiej
zna poj cia:
synkretyzm
religijny;
potrafi przedstawi
zało enia religii
ydowskiej, potrafi
przedstawi proces
rozprzestrzeniania
si religii
chrze cija skiej w
Rzymie; zna
zagadnienia
zwi zane z
prze ladowaniem
Rzymian
zna poj cia:
relief, kwadryga,
rozumie
znaczenie prawa
rzymskiego dla
rozwoju pa stwa,
potrafi wskaza
ró nice miedzy
kultur greck
i rzymsk
Zna poj cia:
neoplatonizm;
potrafi wskaza
late skie korzenie
kultury rzymskiej,
dostrzega zwi zki
mi dzy upadkiem
kultury a kryzysem
pa stwa
zna poj cia: willa;
wskazuje
wzajemne relacje
mi dzy
rolnictwem a
procesami
demograficznymi,
potrafi wskaza
podstawy post pu
technologicznego
w gospodarce
rzymskiej
potrafi wskaza
znaczenie
transportu
i handlu dla
rozwoju
gospodarki
antycznej
potrafi
przeanalizowa
wpływ gospodarki
latyfundialnej na
rozwój cywilizacji;
analizuje zale no
mi dzy rolnictwem
a procesami
urbanizacyjnymi
potrafi wskaza
czynniki hamuj ce
i sprzyjaj ce
rozwojowi
gospodarki;potrafi
przeanalizowa
zagadnienie
zwi zane
z post pem rozwoju
technologicznego w
czasach antycznych
zna poj cia: kult
misteryjny,
orficy, pax
deorum; potrafi
wyja ni , na
czym polegała
wyj tkowo
religii rzymskiej
zna poj cia:
Monastycyzm;
rozumie
przyczyny
rozprzestrzeniania
si
chrze cija stwa
w Rzymie oraz
przyczyny
prze ladowania
chrze cijan
potrafi okre li
wpływ religii na
powstawanie dzieł
kultury;
potrafi
przeanalizowa
wzajemne relacje
mi dzy
chrze cija stwem
a kultur greckorzymsk ; potrafi
przedstawi etapy
chrystianizacji
cesarstwa oraz
wyja ni zwi zek
religii z yciem
politycznym
5

Podobne dokumenty