szara strefa – ile nas to kosztuje?

D b t
Debata:
SZARA STREFA –
ILE NAS TO KOSZTUJE?
Przemysł i Handel Naftowy 2012
1
Debata:
SZARA STREFA –
ILE NAS TO KOSZTUJE?
Moderator: red. Beata Pustuła
Uczestnicy (kolejność alfabetyczna):
1. Bogdan Kucharski, BP Europa Oddział w Krakowie
Bogdan Kucharski BP Europa Oddział w Krakowie
2. Andrzej Magryś, STATOIL Fuel & Retail Polska Sp. z o.o.
3. Paweł Maślakiewicz, Grupa Lotos
4 Kazimierz Poznański, Prezes Izby Gospodarczej Metali Nieżelaznych i 4.
Kazimierz Poznański Prezes Izby Gospodarczej Metali Nieżelaznych i
Recyklingu;
5. Halina Pupacz, Prezes Polskiej Izby Paliw Płynnych; 6 Piotr Szpakowski, PKN Orlen
6.
Pi S k
ki PKN O l
7. Leszek Wiwała, Prezes Polskiego Związku Spirytusowego;
8. Przedstawiciel administracji…
Przemysł i Handel Naftowy 2012
2
3
Paliwa a budżet
1. Około 20% całości dochodów podatkowych państwa pochodzi z obrotu paliwami (w 2012 ok. 52 mld PLN: 26 mld akcyza, 21 mld VAT, 4 mld opłata paliwowa);
k
21 ld VAT 4 ld ł t
li
)
2 Firmy
2.
Firmy POPiHN to około 87% rynku hurtowego oraz ponad POPiHN to około 87% rynku hurtowego oraz ponad
60% runku detalicznego paliw w Polsce.
3. Według szacunków POPiHN w 2012 szara strefa w obrocie paliwami osiągnęła ok. 10% rynku (głównie ON), a straty budżetu z tego tytułu wyniosły ponad 3 mld PLN czyli 10%
budżetu z tego tytułu wyniosły ponad 3 mld PLN, czyli 10% deficytu budżetowego!
4
O wzroście szarej strefy świadczą:
O wzroście szarej strefy świadczą:
1. Spadek oficjalnej konsumpcji paliw (głównie oleju napędowego ‐ 8%) znacznie większy, niż spadek PKB;
i i k
iż
d k PKB
2. Znaczny spadek ewidencjonowanego importu paliw i nabyć ww ‐
wyższy, niż wzrost krajowej produkcji ON.
3. Znaczny spadek sprzedaży paliw odbiorcom innym niż stacje paliw y p
p
yp
y
j p
(samorządy, przedsiębiorstwa komunikacyjne, urzędy państwowe);
4. Pojawianie
Pojawianie się na rynku ofert cenowych znacznie odbiegających od się na rynku ofert cenowych znacznie odbiegających od
normalnych standardów cen, a co za tym wskazujących na nadużycia podatkowe;
5. Spadek dochodów budżetu państwa z tytułu podatku VAT;
6 D
6.
Dane EUROSTAT dotyczące wwozu ON do Polski z Niemiec, Litwy i EUROSTAT d t
ON d P l ki Ni i Lit i
Łotwy.
5
Szara strefa – główne obszary
Szara strefa główne obszary
¾ Przestępczość gospodarcza:
¾ Wyłudzanie VAT;
Wyłudzanie VAT;
¾ Niepłacenie podatku akcyzowego (wwóz ON pod innymi kodami);
¾
¾
¾
Za tym idzie przestępczość kryminalna:
Przejmowanie niezależnych stacji paliw;
Zmuszanie właścicieli prywatnych stacji paliw do wprowadzenia paliwa do py
y
j p
p
p
obrotu.
¾ Ponadto ma miejsce obchodzenie niedoskonałego prawa (szara strefa):
Ponadto ma miejsce obchodzenie niedoskonałego prawa (szara strefa):
¾
¾
Luki w przepisach o zapasach obowiązkowych;
Wadliwa konstrukcja przepisów o biopaliwach (NCW).
Traci nie tylko budżet państwa ‐ branża paliwowa ponosi straty rzędu setek mln PLN rocznie, a uczciwie działające firmy nie są w stanie ę
,
ją
y
ą
konkurować z szarą strefą.
6
Szara strefa możliwe straty bud
Szara strefa –
możliwe straty budżetu
Szacowana konsumpcja ON w 2012 w tys. m3
14 268
Akcyza od 1 m3 ON w PLN
1 196
Opłata paliwowa od 1 m3 ON w PLN
250
VAT od 1 m3 ON w PLN
1 026
Cena średnia hurtowa w roku 2012 (bez VAT) 1 m3 ON w PLN
4 460
Straty budżetu państwa (w tys. PLN) przy szarej strefie w obrocie ON
na poziomie:
Szara strefa na poziomie
Konsumpcja ON [tys. Akcyza
m3]
Opłata paliwowa
VAT
RAZEM
1%
143
170 645
35 659
146 361
352 665
3%
428
511 936
106 976
439 083
1 057 995
5%
713
853 226
178 293
731 806
1 763 325
7%
999
1 194 517
249 610
1 024 528
2 468 655
10%
1 427
1 706 453
356 586
1 463 611
3 526 650
7
Szara strefa – potencjalne zyski
Ile można zarobić na niepłaceniu podatków przy sprzedaży ON?
e o a a ob ć a ep ace u podat ó p y sp eda y O
Jeśli nie odprowadza się akcyzy ‐> Jeśli nie odprowadza się opłaty paliwowej ‐> J śli i d
Jeśli nie odprowadza się VAT ‐> d i VAT
RAZEM dla 1 litra ON ‐> Dla jednej cysterny samochodowej ‐> 30 tys. litrów ‐> Dl
j d j
t
h d
j > 30 t lit ó >
Dla jednej cysterny kolejowej ‐> 60 tys. litrów ‐> Dla jednego pociągu ‐> 1,5 mln litrów ‐> 1,20 PLN/l
0,25 PLN/l
1 00 PLN/l
1,00 PLN/l
2,45 PLN/l
około 75 000 PLN
k ł
75 000 PLN
około 150 000 PLN
około 3 700 000 PLN
Aby kupić cysternę samochodową ON wystarczy dysponować kwotą ok. 170 tys. PLN.
Dla cysterny kolejowej ta kwota to ok. 340 tys. PLN.
A na zakup pociągu potrzeba ok. 8,5 mln PLN.
8
Szara strefa – ile na tym może zaoszczędzić Szara strefa ile na tym może zaoszczędzić
„Kowalski”?
1.
1
2.
3.
4
4.
Załóżmy, że pan K przejechał w 2012 roku 15 000 km.
Załóżmy
że pan K przejechał w 2012 roku 15 000 km
Auto pana K. spala 7 litrów ON na 100 km.
Pan K. kupił w roku 1000 litrów ON (25 tankowań).
P K k
Pan K. kupował ON „okazyjnie” płacąc o 1 PLN/l mniej, niż ł ON k j i ” ł
1 PLN/l
i j iż
zapłaciłby na stacji paliw.
5. Pan K. przez rok zyskał 1000 PLN w stosunku do pana A., który tankował na stacji paliw.
6. Miesięcznie pan K. „zaoszczędził” 83 PLN.
7. Na szarej strefie w rynku ON budżet traci rocznie ok. 3 mld PLN.
8. To budżet roczny Ministerstwa Zdrowia!
y
9. Kto będzie leczył pana K. za rok?
Nie stać nas na szarą strefę!
9
Szara strefa – doświadczenia innych państw UE
Jedynym rozwiązaniem, które sprawdziło się w redukcji szarej strefy w obrocie paliwami było
wprowadzenie gwarancji bankowych lub depozytów pieniężnych
lub depozytów pieniężnych jjako zabezpieczenia koncesji na obrót paliwami. p
j
p
(Estonia 2009‐2011, Czechy 2011‐2013) 10
S
Szara strefa –
t f propozycje rozwiązań prawnych
j
i ń
h
¾
Projekt z dnia 1 marca 2013 ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i sł g ora sta
i usług oraz ustawy –
Ord nacja podatko a
Ordynacja podatkowa; ¾
¾
¾
Popieramy wprowadzenie odpowiedzialności solidarnej za wyłudzenia VAT
Proponujemy wprowadzenie instytucji „zaufanego sprzedawcy”.
Projekt nowelizacji ustawy Prawo energetyczne – zniesienie koncesji, stworzenie rejestru działalności naftowej;
j
j;
¾
¾
¾
Warunkiem wpisu do rejestru powinno być złożenie gwarancji finansowych oraz spełnienie warunków w zakresie braku zadłużenia, brak stanu upadłości etc.;
Obrót paliwami powinien być dopuszczony tylko między podmiotami
Obrót paliwami powinien być dopuszczony tylko między podmiotami zarejestrowanymi lub na stacjach paliw;
Za prowadzenie obrotu bez zarejestrowania surowe kary. W celu rozwiązania problemu szarej strefy konieczna jest wola polityczna i konkretne działania zainicjowane na najwyższym szczeblu rządowym.