Paris, 21 janvier 2013

I
N
F
O
R
M
A
C
J
A
P
R
A
S
O
W
A
WARSZAWA, 30 czerwca 2016 r.
Coface: postanowienia upadłościowe i restrukturyzacyjne
w Polsce w I półroczu 2016 roku.
Liczba bankructw nadal spada, coraz więcej restrukturyzacji.
Prezentowane statystyki są przygotowywane przez ubezpieczyciela należności Coface od 1997 roku w oparciu o daty
wydania postanowień sądów o ogłoszeniu upadłości, czyli faktyczne daty upadłości. Wyniki za I półrocze 2016 nie są
ostateczne i należy się jeszcze spodziewać wzrostu o kilkanaście przypadków. Jednak dane sprzed roku, do których
liczony jest ostatni wzrost procentowy r./r., pochodzą także z końca czerwca, co zapewnia rzetelność porównań
statystycznych. Dane historyczne, dotyczące lat 2008-2015, pokazują wyniki znane na koniec każdego roku.
Należy zwrócić uwagę, że od 1 stycznia 2016 r. zmianie uległy dotychczasowe przepisy w prawie
upadłościowym - wprowadzono nowe prawo restrukturyzacyjne. Głównym celem postępowania
restrukturyzacyjnego, oprócz zaspokojenia wierzycieli, jest uniknięcie ogłoszenia upadłości dłużnika przez
umożliwienie mu restrukturyzacji w drodze zawarcia układu z wierzycielami, a w przypadku postępowania
sanacyjnego - również przez przeprowadzenie działań sanacyjnych, przy zabezpieczeniu słusznych praw
wierzycieli.
Istotną zmianą jest także fakt, że w obecnym prawie, postępowaniu restrukturyzacyjnemu podlegają zarówno
firmy niewypłacalne, jak i zagrożone niewypłacalnością, w związku z tym nowe statystyki pokazują nie tylko
liczbę bankrutów, ale także firm zagrożonych bankructwem. Wcześniej obowiązujące prawo umożliwiało
ogłoszenie upadłości układowej tylko wobec firmy faktycznie niewypłacalnej.

W pierwszej połowie 2016 r. liczba upadłości i restrukturyzacji polskich firm wyniosła 328,
czyli o 14 proc. mniej niż w analogicznym okresie 2015 r. (wg danych na dzień 27 czerwca
br.)

Wśród rodzajów postępowań upadłościowych najwięcej było upadłości w celu likwidacji
majątku (249 tj. 76 proc.), a najmniej postępowań o zatwierdzenie układu (1)

Wyraźny spadek liczby upadłości i restrukturyzacji zanotowano w transporcie (-43 proc.)
Poprawa nastąpiła także w produkcji (-20 proc.), budownictwie (-15 proc.) i handlu
(-11 proc.)

Prognoza Coface zakłada utrzymanie spadku liczby upadłości i restrukturyzacji polskich
przedsiębiorstw, na poziomie 8-9 proc. na koniec 2016 r.
1
Postanowienia upadłościowe (A) i restrukturyzacyjne (B) w Polsce w I półroczach lat 2008-2016
rodzaj postępowania
upadłościowego
(A) Upadłości w celu
likwidacji majątku
(A) Upadłości z możliwością
zawarcia układu
(B) Postępowanie o
zatwierdzenie układu***
(B) Przyspieszone
postępowanie układowe***
(B) Postępowanie
układowe***
(B) Postępowanie
sanacyjne***
I-VI
I-VI
I-VI
I-VI
I-VI
I-VI
I-VI
2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
I-III
2015
I-VI
2015
zmiana
2016/15
I-VI 2016
81
109
145
143
155
170
155
157
327
249
20
25
34
36
36
41
23
27
55
22
1
30
11
15
ogółem 101* 134* 179* 179* 191* 229* 178*
*Stan wg wiedzy na koniec każdego roku.
184*
382**
- 14%
328
**Stan wg wiedzy na koniec I półrocza. Statystyki
wieloletnie pokazują, że ostateczna liczba
upadłości w I półroczu będzie wyższa o około
10-15 przypadków.
Komentuje Grzegorz Sielewicz, główny ekonomista Coface w Europie Centralnej
W pierwszych miesiącach tego roku wzrost gospodarczy Polski spowolnił. Pierwszy kwartał 2016 roku
zakończył się dynamiką 3,0 proc. r./r., co było najsłabszym tempem od początku 2014 r. Znaczne
przyspieszenie wykorzystania środków unijnych w ostatnim roku obowiązywania poprzedniego budżetu
UE wsparło dobry wynik gospodarczy uzyskany w 2015 r. Niemniej jednak, nadal utrzymywane jest
solidne tempo wzrostu, którego wiele innych krajów może nam pozazdrościć. Zgodnie z prognozą Coface
wzrost gospodarczy Polski sięgnie w tym roku 3,4 proc.
Dobra sytuacja makroekonomiczna przenosi się także na sferę przedsiębiorstw, gdzie zauważalna jest
dalsza poprawa w statystykach upadłościowych. W pierwszej połowie tego roku liczba upadłości i
restrukturyzacji polskich firm obniżyła się o 14 proc. w porównaniu z analogicznym okresem roku
ubiegłego.
Podobnie jak w pierwszym kwartale tego roku, analizę zmian w odniesieniu do 2015 r. utrudnia zmiana
prawa upadłościowego i restrukturyzacyjnego, jaka weszła w życie 1 stycznia 2016 r. Wśród polskich
przedsiębiorstw borykających się z trudną sytuacją płynnościową coraz bardziej popularne stają się
restrukturyzacje, których różne formy są możliwe dzięki nowemu prawu. Podczas, gdy w pierwszym
kwartale tego roku odnotowano zaledwie 6 restrukturyzacji, w drugim kwartale było ich już 51, co
sprawiło, że restrukturyzacje w ramach nowo obowiązującej ustawy to już niemal 1/5 wszystkich
postępowań. Najpowszechniej wykorzystywane są przyspieszone postępowania o zatwierdzenie układu
(30 tego typu restrukturyzacji w pierwszej połowie tego roku) oraz postępowania sanacyjne pozwalające
dłużnikowi przeprowadzić głęboką restrukturyzację przedsiębiorstwa (15 tego typu restrukturyzacji w
pierwszej połowie tego roku).
2
Prognoza Coface zakłada utrzymanie spadku liczby upadłości i restrukturyzacji polskich przedsiębiorstw,
którego dynamika sięgnie 8-9 proc. na koniec 2016 r. Firmy będą korzystać zwłaszcza na rosnącym
popycie gospodarstw domowych, a konsumpcja prywatna umocni się na miejscu głównej siły napędowej
naszej gospodarki. Na dynamikę sprzedaży detalicznej pozytywny wpływ będą mieć w kolejnych
miesiącach świadczenia wypłacane z programu „Rodzina 500+”. Dynamika inwestycji spowolni, jednak
nadal pozostanie dodatnia w tym roku. Polskie firmy będą aktywne w działalności eksportowej, jednak
turbulencje na rynkach zagranicznych mogą zmusić biznes do weryfikacji założonych strategii. Nie tylko
spowolnienie gospodarki chińskiej i jego wpływ na naszego głównego partnera handlowego – Niemcy jest
istotnym ryzykiem, ale także znaczne ryzyko polityczne. Decyzja Brytyjczyków o wyjściu z Unii
Europejskiej nadszarpnęła wizerunek i integralność Wspólnoty Europejskiej, a także przyczyniła się do
wzrostu niepewności gospodarczej. Sam wynik referendum nie oznacza natychmiastowego wyjścia
Wielkiej Brytanii z UE, a swobodny przepływ osób, towarów, usług i kapitału będzie obowiązywał jeszcze
przynajmniej przez kilka lat. Jednak niepewność wywołana Brexitem, jak i dalsze losy Unii Europejskiej,
mogą ograniczać ożywienie gospodarcze, które i tak pozostaje słabe, zwłaszcza w Europie Zachodniej,
będącej głównym kierunkiem eksportowym Polski.
Upadłości i restrukturyzacje według branż
branża
PRODUKCJA, w tym:
liczba**
upadłości
I-VI 2015
liczba**
upadłości
I-VI 2016
115
92
Przetwórstwo przemysłowe, w tym m.in.:
zmiana
-20%
111
78
spadek
Produkcja metali i metalowych wyrobów gotowych
22
13
spadek
Produkcja artykułów spożywczych i napojów
12
14
wzrost
8
7
spadek
Produkcja maszyn, urządzeń i urządzeń elektrycznych
Produkcja wyrobów z gumy i tworzyw sztucznych
14
4
spadek
Poligrafia i reprodukcja
6
5
spadek
Produkcja chemikaliów i wyrobów chemicznych
3
0
spadek
Produkcja papieru i wyrobów z papieru
1
1
bez zmian
10
5
spadek
Produkcja mebli
4
0
spadek
Produkcja wyrobów z drewna, z wyłączeniem mebli
Produkcja wyrobów z pozostałych mineralnych surowców
niemetalicznych (w tym materiały budowlane)
Przetwórstwo pozostałe
9
9
bez zmian
8
7
spadek
13
spadek
58
spadek
Produkcja odzieży i wyrobów tekstylnych
14
89
HANDEL, w tym m.in.:
Handel hurtowy
79
69
Handel detaliczny
20
67
23
88
BUDOWNICTWO
TRANSPORT
POZOSTAŁE, w tym m.in.:
Obsługa rynku nieruchomości
21
57
13
87
12
Zakwaterowanie i gastronomia
9
ogółem
382
-11%
328
wzrost
-15%
-43%
-1%
16
wzrost
9
bez zmian
-14%
3
Przetwórstwo przemysłowe
Dynamika produkcji przemysłowej pozostaje w tym roku stabilna. W przetwórstwie przemysłowym, którego
reprezentacja jest szeroka w polskiej gospodarce, dynamika w pierwszych pięciu miesiącach tego roku
sięgnęła 5,3 proc. Nieznaczny wzrost liczby upadłości i restrukturyzacji odnotowano jedynie w przypadku
produkcji artykułów spożywczych i napojów, a jeden z najbardziej spektakularnych spadków dotyczy
sektora produkcji metali, który korzysta na rosnącym popycie koncentrując się w wielu przypadkach na
bardziej rentownych kontraktach. Jednak niepewność co do dalszych cen i konkurencyjny import mogą
stanąć na przeszkodzie do utrzymania sprzyjającego trendu w statystykach upadłościowych. Branże, które
z sukcesem zdobywają rynki zagraniczne, dzięki konkurencyjności nie tylko cenowej, ale także
jakościowej, coraz rzadziej mają problemy płynnościowe. W pierwszej połowie tego roku wśród
producentów mebli oraz producentów chemikaliów i wyrobów chemicznych nie ogłoszono żadnej upadłości
ani restrukturyzacji.
Handel
Przedsiębiorstwa z sektora handlowego stanowią nadal liczną grupę w statystykach upadłościowych,
odpowiadając za blisko ¼ wszystkich postępowań. Duża ilość podmiotów z tej branży w polskiej
gospodarce przyczynia się do konieczności akceptacji niskich marż, które dla niektórych przedsiębiorstw,
zwłaszcza tych mniejszych o słabszej pozycji negocjacyjnej, mogą decydować o prowadzeniu biznesu na
granicy rentowności. Branża oczekuje na ostateczny kształt ustawy określającej wprowadzenie nowego
opodatkowania na firmy handlu detalicznego, z którego prawdopodobnie zostaną wykluczone mniejsze
podmioty. Niemniej jednak, w obliczu utrzymujących się dobrych perspektyw odnośnie wydatków
gospodarstw domowych wspieranych dodatkowo świadczeniami z programu „Rodzina 500+”, nowy
podatek nie powinien doprowadzić do lawinowego wzrostu upadłości i restrukturyzacji w handlu
detalicznym.
Budownictwo
Pomimo dobrych wyników budownictwa, zwłaszcza w części mieszkaniowej w zeszłym roku, sytuacja
uległa pogorszeniu. W pierwszych pięciu miesiącach tego roku dynamika produkcji budowlano-montażowej
była niższa o 12,5 proc. niż w analogicznym okresie roku ubiegłego. Powolne angażowanie środków z
bieżącego budżetu unijnego i niepewność co do przyszłego kształtowania się cen materiałów budowalnych
stanowią istotne zagrożenia dla budownictwa infrastrukturalnego. Doświadczenia płatnicze w branży
budowlanej pogorszyły się, a niedawna decyzja Wielkiej Brytanii o wyjściu z Unii Europejskiej stawia pod
znakiem zapytania wysokość puli środków unijnych. Wielka Brytania, jako jeden z największych płatników
netto budżetu UE nie wystąpi ze Wspólnoty natychmiast, a proces ten zajmie jeszcze kilka lat, jednak ze
względu na szeroki horyzont czasowy planowanych inwestycji, Brexit może być czynnikiem, który już teraz
będzie ograniczał projekty inwestycyjne lub powodował ich bardziej ostrożną ocenę w ramach
współfinansowania z środków unijnych.
4
Upadłości i restrukturyzacje według regionów
województwo
liczba**
upadłości
I-VI 2015
liczba**
upadłości
I-VI 2016
83
50
37
35
34
26
28
20
9
16
11
8
8
5
10
2
382
57
57
40
37
26
19
14
12
11
11
10
9
9
7
5
4
328
mazowieckie
śląskie
dolnośląskie
małopolskie
wielkopolskie
kujawsko-pomorskie
zachodniopomorskie
pomorskie
warmińsko-mazurskie
podkarpackie
lubelskie
lubuskie
łódzkie
opolskie
świętokrzyskie
podlaskie
ogółem
zmiana
spadek
wzrost
wzrost
wzrost
spadek
spadek
spadek
spadek
wzrost
spadek
spadek
bez zmian
bez zmian
wzrost
spadek
wzrost
-14%
12
11
14
4
19
57
26
9
9
10
5
40
7
57
37
11
Poprawę w liczbie upadających oraz objętych restrukturyzacją firm widać w większości województw – w 8 z
nich liczba bankructw spadła. W 6 zanotowano pogorszenie sytuacji, a w dwóch bankructwa pozostały na
tym samym poziomie w stosunku do analogicznego okresu roku 2015.
Upadłości i restrukturyzacje według form prawnych przedsiębiorstw
forma prawna
Spółka z o.o.
Przedsiębiorca
Spółka akcyjna
Spółka jawna
Spółka
komandytowa
Spółdzielnia
Pozostałe formy
ogółem
liczba
liczba
liczba
upadłości upadłości upadłości
I-VI 2011 I-VI 2012 I-VI 2013
liczba
upadłości
I-VI 2014
liczba **
upadłości
I-VI 2015
liczba **
zmiana
upadłości
2016/2015
I-VI 2016
udział
w I poł. 2016
239
54
25
12
250
96
31
21
261
110
45
22
221
100
40
19
224
85
34
18
180
103
22
8
-20,00%
+21,00%
-35,00%
-56,00%
55%
32%
7%
2%
6
11
6
12
10
7
-30,00%
2%
11
1
348
14
1
424
5
6
455
9
1
402
7
4
382
5
3
328
-29,00%
-25,00%
-14,00%
1%
1%
100%
Biorąc pod uwagę formy prawne upadających i restrukturyzowanych przedsiębiorstw w zdecydowanej
większości sytuacja uległa poprawie. Tylko w grupie „przedsiębiorca” odnotowano zwiększenie liczby
upadających przedsiębiorstw i to aż o 21 proc. Największą grupę wśród bankrutujących firm stanowią
spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (55 proc.), nieco mniej jest przedsiębiorców (32 proc.).
5
Upadłości a wiek firmy
Analizując wiek firm (Coface dysponuje danymi w blisko 80 proc. przypadków) - wśród upadających
przedsiębiorstw dominują firmy z kilku- i kilkunastoletnim stażem działalności, jest ich blisko 70 proc.
Przedsiębiorstwa założone przed transformacją ustrojoną stanowią około 9 proc. Najmniejszą grupą
upadających firm są te z najkrótszym stażem – trzyletnich bankrutów jest zaledwie niecałe 5 proc.
KONTAKT DLA MEDIÓW:
Anna A. GUZIK – T. +48 22 465 02 22, M. +48 509 467 531 – E. [email protected]
Grupa Coface, światowy lider w ubezpieczeniach należności, oferuje firmom na całym świecie rozwiązania w zakresie ochrony
przed ryzykiem niewypłacalności ich klientów, zarówno w transakcjach krajowych jak i eksportowych. W 2015 r. Grupa,
wspierana przez 4.500 pracowników, osiągnęła skonsolidowane przychody w wysokości 1490 mln EUR. Coface jest obecny,
bezpośrednio lub pośrednio, w 100 krajach i ubezpiecza transakcje 40.000 firm z ponad 200 krajów. Coface publikuje co kwartał
swoje oceny ryzyka kraju dla 160 państw, w oparciu o unikalną wiedzę na temat zachowań płatniczych przedsiębiorstw i
doświadczenie 660 lokalnych analityków ds. oceny ryzyka, współpracujących na bieżąco z klientami Coface i weryfikujących
kondycję ich dłużników.
We Francji Coface zarządza gwarancjami eksportowymi w imieniu skarbu państwa.
W Polsce Coface jest obecny od 1992 roku. Ubezpiecza należności krajowe i eksportowe, oferuje finansowanie poprzez faktoring,
a także raporty handlowe o firmach z całego świata i marketingowe bazy danych. Prowadzi monitoring i windykację należności
B2B. Więcej informacji o firmie oraz pozostałe komunikaty prasowe dostępne na www.coface.pl
Spółka Coface SA jest notowana w indeksie Euronext Paris – Compartment A na giełdzie papierów
wartościowych w Paryżu pod numerem ISIN: FR0010667147 / Skrót: COFA
6