Filantropia czyli pomoc zaplanowana" oraz rozmowa z Agnieszką
Transkrypt
Filantropia czyli pomoc zaplanowana" oraz rozmowa z Agnieszką
rhujlshyphêkvyhkjêwvkh{rv~lnv W jaki sposób doradcy podatkowi mogą działać pro bono? Formy zaangażowania mogą być bardzo różne. Najczęściej występującą formą jest bezpośrednie nieodpłatne doradztwo dla konkretnych osób lub też podmiotów. Pamiętać należy jednak, iż działalność pro bono powinna być rozumiana znacznie szerzej. Jest to każdy rodzaj zaangażowania w sprawy, które dotykać będą istotnego interesu społecznego. Działalnością pro bono jest przecież także zaangażowanie w działalność edukacyjną czy samorządową. W moim przypadku od 2007 roku jestem liderem Programu Usług Pro Bono w dziale doradztwa podatkowego PwC. W ramach tego programu wspieramy organizacje pozarządowe w przezwyciężaniu systemowych barier podatkowych utrudniających ich działalność. Każdy pracownik PwC może przeznaczyć 3 godziny pracy w miesiącu na działania wolontariackie. Dla pracowników jest to wspaniała okazja do dzielenia się wiedzą, zdobywania nowych umiejętności, poznania ciekawych ludzi i niesienia realnej pomocy potrzebujacym. Łącznie od początku uruchomienia programu ponad 100 pracowników PwC przeznaczyło na rzecz organizacji pozarządowych ponad 1500 godzin. Jaką rolę pełni działalność pro bono doradców jako przedstawicieli zawodu zaufania publicznego? Bez autentycznego zaangażowania w sprawy społeczne nasz zawód nigdy nie będzie postrzegany jako zawód zaufania publicznego. Otwartym pozostawiam pytanie, czy zaufaniem publicznym darzeni powinni być doradcy podatkowi, którzy koncentrują się jedynie na wykonywaniu zawodu, nie angażując się w sprawy istotne dla społeczeństwa i kraju, w którym swój zawód wykonują. Jak ocenia Pan poziom zaangażowania w działalność pro bono doradców podatkowych? Chciałbym bardzo jasno podkreślić, bo wiedza o tym nie jest powszechna, iż bardzo wielu doradców podatkowych jest zaangażowana w działalność pro bono. Najczęściej działają oni w swoich społecznościach lokalnych, czyniąc wiele dobrego absolutnie anonimowo. Informacje o tym docierają do mnie od wielu organizacji pozarządowych. Na pewno warto takie działania nagłaśniać i upowszechniać. Dziękuję za rozmowę. Filantropia – czyli pomoc zaplanowana Nowoczesna filantropia to pomoc zaplanowana. Do prowadzenia działalności filantropijnej należy się przygotować w taki sam sposób jak do każdego przedsięwzięcia biznesowego – czyli określić, co chcemy zrobić, w jakim celu, dla kogo, z kim, jaki efekt chcemy osiągnąć i skąd będziemy wiedzieć, że rzeczywiście udało się nam odnieść sukces. Słowo filantropia jest różnie rozumiane. Dla części osób kojarzy się ze staroświeckimi balami charytatywnymi, podczas których możni tamtych czasów bawiąc się, zbierali datki dla biednych lub grubym panu w meloniku, który stojąc u progu swojego pałacu, rozrzucał pieniądze żebrakom. Potwierdza to także badanie przeprowadzone w 2010 roku przez Fundację dla Polski, z którego wynika, iż ponad połowa z Polaków myli filantropię z charytatywnością i 1% podatku przekazywanego na organizacje pożytku publicznego. Na świecie coraz więcej osób angażuje się w działania filantropijne. Są wśród nich potentaci finansowi, ale również osoby o średnich dochodach. Zmienia się także ich podejście do filantropii. Współcześni filantropi zwracają uwagę na to, aby ich pomoc przynosiła konkretne i mierzalne rezultaty. Chcą mieć pewność, że ich pieniądze są wykorzystywane efektywnie i zgodnie z przeznaczeniem. Nowoczesna filantropia powinna powodować istotną społeczną zmianę, a jednocześnie Doradca Podatkowy x Nr 4/2011 x www.kidp.pl być dopasowana do oczekiwań, aspiracji i zainteresowań darczyńców. Bowiem tylko wówczas ma szansę przynieść im prawdziwą radość i satysfakcję. Prowadzenie działalności filantropijnej nie jest sprawą prostą, gdyż wymaga zarówno wiedzy o tym, kto potrzebuje naszej pomocy, jakie problemy społeczne stanowią rzeczywiste wyzwanie, jak również i doświadczenia w efektywnym prowadzeniu działalności na rzecz innych, docieraniu do osób, które rzeczywiście potrzebują pomocy. Stąd też współcześni filantropi coraz częściej szukają pomocy ekspertów, którzy pomogą im wykorzystać własne zasoby (wiedzę, umiejętności i środki finansowe), aby jak najpełniej osiągnąć wyznaczone przez siebie cele społeczne. W Europie i na świecie, gdzie filantropia indywidualna staje się coraz bardziej popularna, coraz więcej instytucji, których klientami są potencjalni filantropi, takich jak departamenty bankowości prywatnej, firmy konsultingowe oraz kancelarie prawne i podatkowe w swoim portfelu usług ma również doradztwo filantropijne. Zdają sobie bowiem sprawę, iż klienci wybierają te instytucje, które będą w stanie kompleksowo przyjrzeć się ich potrzebom, odpowiedzieć na ich oczekiwania. W Polsce instytucje te stoją jeszcze przed wyzwaniem, ale i przed szansą rozszerzenia zakresu swoich usług o działania związane ze wspieraniem klientów w prowadzeniu własnej działalności filantropijnej. Doradztwo filantropijne – dlaczego warto? Wśród instytucji upowszechniających ideę filantropii indywidualnej w Polsce ważną rolę mogą pełnić kancelarie podatkowe. Zwiększenie kompetencji i wiedzy doradców podatkowych na temat istniejących na rynku narzędzi filantropijnych oraz zmieniających się przepisów prawnych regulujących działalność filantropijną pozwoli na jeszcze lepsze dostosowanie usług do potrzeb klientów zainteresowanych rozpoczęciem i prowadzeniem własnej działalności filantropijnej. ¤§ ¤¨ rhujlshyphêkvyhkjêwvkh{rv~lnv Motywacje, zainteresowania i zasoby – motor działalności filantropijnej Działalność filantropijna to w rzeczywistości sprawa bardzo osobista, gdyż często dotyka naszych pasji, zainteresowań, doświadczenia życiowego. Z naszego doświadczenia wynika, iż osoby, które zgromadziły znaczny majątek, myślą o podzieleniu się swoim sukcesem z tymi, którzy w życiu mieli mniej szczęścia. Motywacje mogą być różne, lecz zawsze odgrywają podstawową rolę w podejmowaniu decyzji o podjęciu działań filantropijnych. Może być to moralne zobowiązanie, atrybut wiary, chęć spłacenia długu wdzięczności ludziom czy miejscowości, upamiętnienie bliskiej osoby, może być to również chęć zaszczepienia innym swoich zamiłowań lub hobby, czy też po prostu radość i satysfakcja z pomagania innym. Świadomość własnych motywacji pomaga filantropom w zrobieniu pierwszego kroku w ich filantropijnej podróży. Dla osób planujących zaangażowanie filantropijne niezwykle ważne jest właściwe oszacowanie ich zasobów, w tym zarówno środków finansowych i rzeczowych jak i wiedzy, czasu i umiejętności. Przekazując środki finansowe jak i dary rzeczowe czy nieruchomości, osoba musi zadać sobie szereg praktycznych pytań w tym o wartość majątku, który chce przeznaczyć na działalność filantropijną oraz jego formę – pieniądze, cesje pożytków z kapitału Fundatora, papiery wartościowe, być może także chciałaby przekazać część swojego majątku w postaci spadku. Jednocześnie niezwykle istotnym elementem, który przyszły filantrop powinien uwzględnić w swoich planach filantropijnych, jest wybór obszaru/obszarów zaangażowania, jak też to komu będzie pomagał. Ważne jest, żeby wybór dziedziny i odbiorców pomocy, był najtrafniejszy z punktu widzenia oceny potrzeb społecznych, zasobów, zainteresowań i doświadczenia życiowego darczyńcy. Kiedy przyszły filantrop właściwie określi powyższe elementy, łatwiej będzie mu wybrać najodpowiedniejszy instrument działań filantropijnych, również pod względem podatkowym. Wówczas takie działanie nie tylko będzie efektywne, ale przyniesie mu prawdziwą satysfakcję i zrekompensuje wszystkie jego wysiłki. Trudno dokonać takiej analizy samemu. Zazwyczaj potrzebna jest rada ekspertów, którzy będą w stanie pomóc w określeniu najbardziej palących problemów społecznych, dopasować je do zainteresowań i oczekiwań darczyńcy, wyszukać osoby, instytucje, które potrzebują pomocy, mają też doświadczenie w pomaganiu osobom indywidualnym w prowadzeniu wybranej przez nich działalności filantropijnej. Jedną z organizacji, która może pomóc w przygotowaniu planu działań, jak również wesprzeć w ich realizacji, jest Fundacja dla Polski. Jak pomagać skutecznie? – instrumenty filantropijne Rozwojowi działalności filantropijnej niewątpliwie sprzyjają zachęcające uregulowania prawno–podatkowe. Widać to na przykładzie krajów o dłuższej tradycji filantropijnej, w szczególności USA, Wielkiej Brytanii, ale także ostatnio Francji i Niemiec. Otoczenie prawno–podatkowe w Polsce nie motywuje jeszcze wystarczająco osób indywidualnych do przekazywania pieniędzy na cele społeczne, niemniej różnorodność dostępnych instrumentów pozwala na dobranie odpowiedniej formy do planowanej działalności. Pracując z klientami, z pewnością często pomagacie Państwo dopasować różne instrumenty prawne do ich szczególnych potrzeb. Niektóre z nich mogą być z powodzeniem wykorzystane w działalności filantropijnej. Poniżej przedstawiamy w skrócie kilka z nich, które są najczęściej wykorzystywane przez osoby indywidualne, jak również te mniej znane. Najbardziej rozpowszechnioną formą wspierania działań społecznych w Polsce jest darowizna. Korzystają z niej organizacje pozarządowe, w tym fundacje i stowarzyszenia, oraz inne instytucje działające dla dobra publicznego, takie jak np. szkoły, szpitale, muzea, organizacje kościelne, domy kultury, a także osoby indywidualne. Poprzez darowiznę darczyńcy mogą przekazać innym pieniądze, ruchomości i nieruchomości, a także prawa majątkowe. Przekazanie darowizny wymaga podpisywania formalnej umowy między stronami jedynie w przypadku, gdy jej przedmiotem jest nieruchomość. W Polsce osoba, która przekazała środki finansowe dla organizacji realizującej cele pożytku publicznego, może pomniejszyć swój roczny dochód do opodatkowania o wartość darowizny do 6% tego dochodu, chyba, że przekaże darowiznę na działalność charytatywno–opiekuńczą kościołów, wówczas może odpisać do 100% dochodu. Darczyńca, który przekaże darowiznę bezpośrednio innej osobie fizycznej, może korzystać z odliczeń podatkowych tylko wówczas, gdy darowizna taka trafi na konto bankowe organizacji realizującej cele pożytku publicznego, która pomaga tej osobie, np. w sfinansowaniu kosztów leczenia. Użyczenie (rzeczy i nieruchomości) to rodzaj pomocy, z której mogą skorzystać organizacje pozarządowe, instytucje dobra publicznego i osoby indywidualne. Polega na bezpłatnym oddaniu w użytkowanie części swojego majątku. Mogą być nim np. samochód, czy budynek. Użyczenie powinno być potwierdzone umową, w której darczyńca określa warunki korzystania z jego majątku. Umowa użyczenia może być podpisana na określony czas lub bezterminowo. Dla darczyńcy użyczenie swojego majątku nie wiąże się z dodatkowymi obciążeniami finansowymi. Polisa ubezpieczeniowa (ubezpieczenie osobiste) daje nowe możliwości wspierania organizacji i przedsięwzięć społecznych. Jej istotą jest wypłata przez ubezpieczyciela (najczęściej towarzystwa ubezpieczeniowego) określonej kwoty pieniędzy (tzw. sumy ubezpieczeniowej) na rzecz wskazanej osoby lub instytucji, w zamian za okresowo przekazywane przez darczyńcę (ubezpieczonego) składki. Obdarowaną instytucją może być dowolna organizacja społeczna, której darczyńca chciałby pomóc. Wraz ze śmiercią darczyńcy (ubezpieczenie na życie) lub też z chwilą dożycia przez niego określonego wieku (ubezpieczenie na życie i dożycie) suma ubezpieczenia, którą zgromadził, zostanie przekazana na rzecz wskazanej organizacji. W Polsce nie jest to jeszcze częsta forma pomocy. Fundusz filantropijny i powierzony Fundusz filantropijny jest bardzo elastycznym narzędziem, które umożliwia darczyńcy realizację zaplanowanego przez siebie projektu społecznego. Jest tworzony z majątku fundatora, przekazanego do zarządzania wybranej organizacji pozarządowej w drodze darowizny (w ten sposób darczyńca ma prawo skorzystać z ulgi podatkowej od dochodu). Fundusz powierzony różni się od filantropijnego tym, że Fundator w porozumieniu z wybraną organizacją wyodrębnia na swoim rachunku bankowym środki pieniężne przeznaczone na prowadzenie wybranej przez siebie działalności filantropijnej, która podobnie jak w przypadku funduszu filantropijnego pełni rolę administratora Funduszu. Osoba ma prawo do ulgi podatkowej w momencie faktycznego przekazania pieniędzy na rzecz wybranej organizacji społecznej. Doradca Podatkowy x Nr 4/2011 x www.kidp.pl rhujlshyphêkvyhkjêwvkh{rv~lnv Spadek i zapis Źródłem finansowania działalności filantropijnej może być również spadek. W testamencie właściciel majątku, składając oświadczenie woli, wskazuje organizację pozarządową, instytucję publiczną lub inną, nie spokrewnioną z nim osobę, która oprócz najbliższej rodziny i krewnych (tzw. spadkobierców), będzie dziedziczyć majątek. Aby przekazać choćby część majątku na cele dobroczynne, należy w testamencie zastosować tzw. zapis. Polega on na zobowiązaniu spadkobiercy do wykonania świadczenia majątkowego, czyli przekazania części odziedziczonego spadku innej osobie prywatnej lub instytucji. Przedmiotem zapisu mogą być środki finansowe, rzeczy, nieruchomość, ale także udziały w spółce kapitałowej. Poprzez ustanowienie zapisu prawo do dziedziczenia, oprócz spadkobierców wynikających z dziedziczenia testamentowego, nabywają także inne osoby i instytucje (tzw. zapisobiercy). Z punktu widzenia organizacji społecznej zapis to najkorzystniejsza forma przekazywania majątku w drodze testamentu. Ponadto w testamencie można zamieścić tzw. polecenie. Jest to nałożenie na zapisobiercę (np. organizację non–profit) obowiązku użycia w określony sposób części otrzymanego spadku. Fundacja rodzinna Fundacja rodzinna to coraz bardziej popularna forma prowadzenia własnej działalności filantropijnej. Tworzona jest przez członków rodziny i przez nie finansowana. To, czym się zajmuje, jest zwykle odzwierciedleniem osobistych zainteresowań, przekonań oraz doświadczeń życiowych fundatora i jego rodziny. Kapitał fundacji rodzinnej stanowi przede wszystkim majątek fundatora przekazany fundacji w formie darowizny za jego życia lub poprzez zapis w testamencie. Źródłem finansowania niektórych przedsięwzięć mogą być także darowizny od przyjaciół oraz osób, którym cele i sposób działania fundacji są bliskie. Fundację zazwyczaj prowadzi sam fundator, członkowie jego rodziny lub spadkobiercy. Wybór odpowiedniego instrumentu filantropijnego nie jest bynajmniej sprawą prostą. Wymaga dobrego oszacowania swoich zasobów, jak również określenia perspektywy czasowej prowadzonej działalności. Tak więc to, co będzie korzystne dla osoby, która chce po prostu przekazać pieniądze, nie będzie odpowiednie dla tej, która myśli o długofalowym wspieraniu przedsięwzięć społecznych. Trzeba także pamiętać, że pomaganie innym również kosztuje, co również należy uwzględnić w całym budżecie. Powodzenie przedsięwzięć filantropijnych w dużej mierze zależy więc od doradców, którzy w rzetelny sposób będą w stanie ocenić sytuację finansową klienta i dopasują najbardziej efektywny z punktu widzenia zarówno przyszłego filantropa jak i planowanej przez niego działalności filantropijnej. Więcej informacji na temat Fundacji dla Polski: http://www.fdp.org.pl, znajdą tam Państwo m.in. publikację pt. „Filantropia odczarowana. Poradnik dla tych, którzy chcą pomagać, ale nie wiedzą jak”. AU TO R Agnieszka Sawczuk Prezes Zarządu Fundacji dla Polski Rozmowa z Agnieszką Sawczuk – Prezes Zarządu Fundacji dla Polski Czy Fundacja współpracuje z doradcami podatkowymi? Współczesna filantropia to działalność przemyślana i zaplanowana, powodująca istotną zmianę społeczną i przynosząca jednocześnie satysfakcję darczyńcom. Fundacja dla Polski działa na rzecz rozwoju filantropii indywidualnej, popularyzując wiedzę o praktycznych możliwościach wspierania działalności społecznej i tworząc system kompleksowego wsparcia dla osób indywidualnych, które chcą prowadzić własną działalność filantropijną. W działaniach tych współpracujemy z różnymi instytucjami doradczymi, które mogą dzięki swojej wiedzy eksperckiej pomóc filantropom w zaplanowaniu ich działalności. Jednym z aspektów motywujących do aktywności filantropijnej są uregulowania prawno–podatkowe. Stąd też nieocenioną rolę we wspieraniu filantropii indywidualnej spełniać mogą doradcy podatkowi. W Europie i na świecie kancelarie podatkowe, podobnie jak kancelarie prawne czy instytucje Doradca Podatkowy x Nr 4/2011 x www.kidp.pl finansowe, coraz liczniej włączają do swych usług również doradztwo filantropijne. W Polsce instytucje te stoją jeszcze przed takim wyzwaniem. Fundacja dla Polski wychodzi im naprzeciw, zapraszając do współpracy doradców podatkowych, którzy chcieliby poszerzyć swoją wiedzę i kompetencje w zakresie filantropii, aby móc jeszcze lepiej i skuteczniej doradzać swoim klientom. Oferujemy pomoc w postaci materiałów informacyjnych oraz warsztatów przybliżających tematykę filantropii, w szczególności dotyczących istniejących na rynku instrumentów pomocy filantropijnej oraz zmieniających się przepisów prawnych regulujących działalność filantropijną. W jaki sposób doradcy podatkowi mogą zaangażować się w działalność Fundacji dla Polski? Polscy doradcy podatkowi mogą odegrać ważną rolę w działaniach na rzecz rozwoju filantropii indywidualnej w Polsce. W tym kontekście niezwykle doceniamy zrozumienie dla wagi tej tematyki ze strony Krajowej Izby Doradców Podatkowych. Zaangażowanie się doradców podatkowych, członków Izby, w działalność Fundacji dla Polski może mieć różny charakter. Osoby indywidualne zakładające przy Fundacji fundusze filantropijne mogłyby skorzystać z ich fachowej wiedzy przy dopasowaniu najodpowiedniejszych narzędzi działań filantropijnych, optymalnych pod względem podatkowym. Z kolei sami doradcy poprzez poznanie w tym procesie specyfiki potrzeb klientów zainteresowanych działaniami filantropijnymi wzbogaciliby swoją wiedzę i kompetencje doradcze, a w rezultacie mogliby kompleksowo odpowiadać na potrzeby swoich przyszłych klientów, także tych zainteresowanych filantropią. Jak pokazały ostatnie prowadzone przez Fundację dla Polski badania p.t. „Filantropia w Polsce. Jak pomagają najzamożniejsi Polacy?”, filantropi biorący w nich udział postulują wprowadzenie bardziej przyjaznych uregulowań prawno–podatkowych, które sprzyjałyby zwiększaniu ich hojności. ¤© ¥ª rhujlshyphêkvyhkjêwvkh{rv~lnv Widząc potrzebę tych zmian, Fundacja dla Polski planuje utworzenie grupy roboczej, która miałaby na celu udoskonalenie tych uregulowań, aby bardziej sprzyjały one filantropii indywidualnej. Dzięki swojej wiedzy i kompetencjom polscy doradcy podatkowi mogą mieć również swój udział w działaniach na rzecz udoskonalenia otoczenia prawno–podatkowego działalności filantropijnej. Czy Pani zdaniem klienci kancelarii podatkowych byliby zainteresowani doradztwem filantropijnym? W Polsce możemy zaobserwować rosnący potencjał dla rozwoju filantropii indywidualnej. Związany jest on ze wzro- stem zamożności (jak pokazuje raport McKinsey z 2008 roku – majątek klientów private banking/wealth management ulokowany w kraju szacowany jest na poziomie 50 mld USD). Jednocześnie wśród najzamożniejszych Polaków wzrasta świadomość odpowiedzialności społecznej, co powoduje, że chętniej i częściej wspierają oni przedsięwzięcia o charakterze społecznym. Jak pokazały badania Fundacji, poziom tego wsparcia sięga już nawet kilku milionów złotych rocznie. Jednocześnie współcześni polscy filantropi przyznają, że działalność filantropijna nie jest sprawą prostą. Do jej prowadzenia potrzebna jest często specjalistyczna wiedza, komu i jak trzeba pomagać, aby efekty społeczne tej pomocy były jak największe. Powyższe wyniki badań wskazują więc wyraźnie, że wybrani klienci kancelarii podatkowych, zarówno indywidualni, jak też korporacyjni, mogą być żywotnie zainteresowani rozszerzeniem konsultingu podatkowego o ważny dla nich element doradztwa filantropijnego. Z uwagi na to, że tematyka ta nie jest jeszcze na ogół popularna wśród doradców prawnych i finansowych – doradcy podatkowi wprowadzając ją do swojego portfela usług mogą być prekursorami w tej dziedzinie, przyczyniając się do przekuwania odruchu serca swoich klientów w realną społeczną inwestycję. Dziękuję za rozmowę. Rozmowa z Katarzyną Furman–Łajszczak – prawnikiem, Koordynatorką Centrum Pro Bono Na czym polega działalność Centrum Pro Bono? Centrum Pro Bono jest programem prowadzonym przez Fundację Uniwersyteckich Poradni Prawnych już od ponad 3 lat. W chwili obecnej współpracuje z nami prawie 50 kancelarii z całego kraju. To jedyna instytucja, której zadaniem jest pośredniczenie pomiędzy organizacjami potrzebującymi pomocy prawnej, a kancelariami prawniczymi gotowymi do jej udzielenia pro bono. Jakie podmioty realizują ten projekt? Współpracują z nami zarówno największe kancelarie prawnicze, działające w naszym kraju, jak i kancelarie indywidualne. Cieszymy się, iż z roku na rok coraz więcej prawników chce pomagać pro bono. Wraz z naszymi partnerami: Fundacją Biuro Inicjatyw Społecznych z Krakowa i Regionalnym Centrum Wspierania Organizacji Pozarządowych z Wrocławia udało nam się otworzyć biura lokalne, w których realizowane są założenia programu. Czy wśród obszarów nieodpłatnej pomocy świadczonej przez kancelarie znajduje się prawo podatkowe? Problemy związane z prawem podatkowym są bardzo często zgłaszane do nas przez organizacje III sektora. Czy istnieje zapotrzebowanie na doradztwo z tej dziedziny prawa? Tak. Widzimy dużo zapotrzebowanie na działalności pro bono doradców podatkowych. Niejednokrotnie od ich wiedzy, którą dzielą się w ramach programu, zależą losy podopiecznych fundacji i stowarzyszeń. W jaki sposób doradcy podatkowi mogą zaangażować się w projekt Centrum Pro Bono? Na jakich zasadach udzielana jest pomoc prawna przez kancelarie współpracujące z Centrum Pro Bono? Każdy z doradców podatkowych może się do nas zgłosić – telefonicznie, mailowo – i poinformować nas o chęci zaangażowania się w bezpłatną pomoc prawną na rzecz III sektora. Mogę zapewnić, iż zasady współpracy są przejrzyste i proste. Potrzebująca organizacja wypełnia na naszej stornie internetowej stosowny formularz, zaś kancelarie mogą na bieżąco przeglądać sprawy i decydować, które ze spraw, zostaną przez prawników podjęte. Koordynatorzy programu odpowiedzialni są za merytoryczną ocenę zgłaszanych spraw, doprecyzowanie stanów faktycznych, a także informowanie kancelarii o wpłynięciu danej sprawy do programu. Co bardzo istotne, w momencie skontaktowania kancelarii z organizacją pozarządową rola koordynatorów się kończy. Tylko w 2010 r. pomogliśmy – dzięki wszystkim zaangażowanym w program – aż w 83 sprawach. Od 9 lat organizują Państwo Konkurs Prawnik Pro Bono – na czym on polega? Konkurs Prawnik Pro Bono Roku organizowany jest przez Fundację Uniwersyteckich Poradni Prawnych oraz Dziennik Rzeczpospolita. Jego celem jest nagrodzenie tych prawników, którzy bezinteresownie pomagają ludziom, organizacjom społecznym i instytucjom. Rokrocznie wśród nominowanych znajdują się osoby, które z zaangażowaniem udzielają bezpłatnych porad prawnych, służą potrzebującym. Tegoroczna edycja to już 9 odsłona konkursu, który cieszy się ogromnym zainteresowaniem. Jak ocenia Pani dotychczasowe zaangażowanie doradców podatkowych w działalność pro bono? Bardzo wysoko. Podejmowane przez nich sprawy niejednokrotnie wymagają dużego zaangażowania czasowego. Pomimo tego robią to chętnie, a organizacje są z ich pomocy bardzo zadowolone. Dzięki nim są w stanie realizować cele, dla których zostały powołane, a tym samym przedstawiciele tego zawodu przyczyniają się do wsparcia i budowania społeczeństwa obywatelskiego. Dziękuję za rozmowę. Doradca Podatkowy x Nr 4/2011 x www.kidp.pl