Politechnika Śląska w Gliwicach Ćwiczenie laboratoryjne z

Politechnika Śląska w Gliwicach Ćwiczenie laboratoryjne z

Politechnika l ska w Gliwicach
Instytut Maszyn i Urz dze Energetycznych
Zakład Podstaw Konstrukcji i Eksploatacji Maszyn Energetycznych
wiczenie laboratoryjne
z
Materiałów Konstrukcyjnych i Eksploatacyjnych
Temat wiczenia:
Oznaczanie zawarto ci wody w olejach maszynowych
metod destylacyjn
Opracował:
Marian Lipka
Gliwice, 2003
1. WPROWADZENIE
1.1.
Poj cia ogólne
rodkiem smarnym nazywa si ka d substancje, któr stosuje si w celu
zmniejszenia oporów tarcia. rodkiem smarnym mo e by olej lub inna ciecz, smar
plastyczny, gaz albo ciało stałe (np. grafit lub dwusiarczek molibdenu) o budowie
płytkowej.
Przy rozpatrywaniu zagadnie eksploatacyjnych maszyn i urz dze , olej nale y
traktowa jako jeden z elementów konstrukcji.
Znajomo własno ci charakteryzuj cych energetyczne oleje smarowe oraz
ich powi zania z funkcjami eksploatacyjnymi, pozwala na wła ciwy ich dobór do
maszyn i urz dze energetycznych oraz poprawne ich u ytkowanie. Elementami
weryfikuj cymi jako stosowanych olejów energetycznych s specyficzne warunki
pracy urz dze energetycznych, takich jak turbiny, pompy wody zasilaj cej, młyny,
spr arki, itp.
Ogólnie mo na przyj
, e:
OLEJ SMAROWY = OLEJ BAZOWY + DODATKI USZLACHETNIAJ CE
Ilo , rodzaj i wzajemne proporcje komponentów decyduj
fizykochemicznych i jako ci oleju smarowego.
o parametrach
zwi zki organiczne lub
Rol
dodatków uszlachetniaj cych spełniaj
nieorganiczne, których zawarto w oleju smarnym wynosi od 0,1 ÷ 30 % obj to ci.
Spełniaj one nast puj ce funkcje:
- wzmacniaj istniej ce wła ciwo ci oleju bazowego (antyutleniacze, inhibitory,
rodki antypienne, deemulgatory),
- poprawiaj
niekorzystne własno ci oleju bazowego (depresatory,
wsikozatory),
- wprowadzaj nowe własno ci do olejów bazowych (dodatki EP (extrapressure), AW (anti-wear), detergenty, deaktywatory metali, zag szczacze).
-
Olejem bazowym mo e by :
olej organiczny (mineralny), pozyskiwany z przeróbki ropy naftowej poprzez
destylacj 1 lub rektyfikacj 2; zło ony jest z wielu zwi zków chemicznych, które
nie s idealnie czyste, ale za to tanie i łatwo dost pne,
1
Destylacja jest operacj wykonywana jednokrotnie, której celem jest rozdzielenie mieszaniny cieczy na jej składniki. Polega ona na
odparowaniu cieczy, odebraniu i skropleniu powstałych par. Ciecz skroplona bogatsza w składnik lotniejszy nazywana jest destylatem,
natomiast pozostało nieodparowana nazywa si ciecz wyczerpan (pogonem). Podstaw rozdziału stanowi tutaj ró nica w lotno ci składników.
Efektywno
rozdzielania na drodze destylacji jest w wielu przypadkach niewystarczaj ca (np. dwa lub wi cej składników mieszaniny wrze
w podobnej temperaturze), gdy powstaje kilka frakcji po rednich zawieraj cych co najmniej dwa składniki. W takim przypadku stosuje si
rektyfikacj na kolumnach rektyfikacyjnych, w których zachodzi kilkana cie nast puj cych po sobie destylacji. Aby otrzyma czyste składniki
konieczne jest wtedy wielokrotne odparowanie cieczy i skroplenie par.
Destylacja i jej specyficzna odmiana - rektyfikacja – s operacjami, które pozwalaj na rozdzielanie ciekłych surowców naturalnych, mieszanin
poreakcyjnych dwu- i wieloskładnikowych. Otrzymywane produkty charakteryzuj si wysokim stopniem czysto ci. Wielokrotne odparowanie
cieczy i skroplenie par mo na uzyska albo powtarzaj c wielokrotnie destylacj lub przeprowadzaj c jedn operacj nazywan rektyfikacj .
Destylacja prosta polega na stałym odprowadzaniu oparów znad cieczy. W miar trwania destylacji opary zmieniaj swój skład.
Wobec odparowywania przede wszystkim składnika lotniejszego w destylowanej cieczy zmniejsza si jego st enie. W rezultacie, kolejne partie
destylatu zawieraj coraz mniej składnika lotniejszego. Po zako czeniu procesu skład cieczy wyczerpanej nie jest wi c w równowadze ze
składem cało ci otrzymanego destylatu, lecz z jego ostatni frakcj .
Przykładem tego typu destylacji jest destylacja w kolbie z ci głym odbieraniem oparów.
2
Rektyfikacja polega na przeciwpr dowym zetkni ciu si cieczy i par z jednoczesn wymian masy i ciepła. W trakcie procesu,
podczas kontaktu unosz cych si par ze spływaj c ciecz , z par wykropleniu ulega mieszanina zubo ona o składnik lotny, z cieczy za
odparowuje mieszanina wzbogacona o składnik lotny. Jednocze nie wydzielone ciepło kondensacji frakcji wykraplaj cej si z oparów
2
-
-
olej syntetyczny, powstały na wskutek bada naukowych na drodze
polimeryzacji; jego struktura jest ci le zdefiniowana (jednorodna budowa
chemiczna), nie posiada zanieczyszcze chemicznych, jednak jest toksyczny
i drogi, tak e ze wzgl du na kosztown utylizacj ,
olej półsyntetyczny, czyli mieszanina oleju mineralnego i syntetycznego; jego
wła ciwo ci s zale ne od wzajemnego udziału poszczególnych składników.
-
Podstawowymi wymaganiami stawianymi olejom bazowym s :
dobra kompatybilno
z dodatkami uszlachetniaj cymi,
antyutleniacze, dodatki antyrdzewne i antykorozyjne,
dobra odporno na utlenianie,
dobra termostabilno ,
krótki czas rozdziału emulsji olej – woda,
krótki czas wydzielania powietrza,
niska skłonno do pienienia,
odpowiednie własno ci reologiczne w niskich temperaturach.
-
Podstawowymi funkcjami oleju smarowego s :
kontrola tarcia,
kontrola zu ycia,
kontrola korozji,
kontrola temperatury,
kontrola zanieczyszcze ,
transmisja mocy.
-
takimi
jak
Zanieczyszczeniem oleju nazywa si ka d substancj wyst puj c w oleju,
która olejem nie jest i nie stanowi jego integralnej cz ci.
Do zanieczyszcze oleju mo na zaliczy :
- zanieczyszczenia stałe,
- wilgo ,
- powietrze i inne gazy,
wykorzystywane jest do odp dzenia frakcji odparowuj cej z cieczy. W konsekwencji tych procesów przechodz ce przez kolumn opary
wzbogacaj si w składnik najbardziej lotny, za ciecz spływaj ca w dół kolumny wzbogacana jest w składnik mniej lotny.
Pary dochodz ce do szczytu kolumny s skraplane. Warunkiem przeprowadzenia rektyfikacji jest zawracana cz ci kondensatu z powrotem do
kondensatu odbierana jest jako destylat.
kolumny. Oznacza to, e jedynie cz
Zawracanie cz ci kondensatu - tzw. odcieku - odgrywa w rektyfikacji kluczow rol . Stosunek odcieku do destylatu - tzw. powrót - w istotny
sposób wpływa na parametry procesu. Zwi kszenie powrotu z jednej strony zwi ksza rozdzielczo kolumny, z drugiej zwi ksza koszty procesu
i mo e powodowa trudno ci techniczne, np. zalanie kolumny.
Rektyfikacj prowadzi si w kolumnach, które przez swoj konstrukcj spełniaj rol wielu kotłów umieszczonych jeden nad drugim.
Kolumna rektyfikacyjna ma kształt stoj cego walca. Faza ciekła przepływa przez ni grawitacyjnie z góry na dół, faza gazowa przemieszcza si od
dołu do góry wskutek ró nicy ci nie . Wewn trz kolumna wyposa ona jest b d w półki o ró nej konstrukcji, b d zawiera wypełnienie.
Wypełnienie stanowi drobne elementy szklane b d metalowe - kulki, spr ynki, poci te rurki.
Konsekwencj ró nic konstrukcyjnych w kolumnach półkowych i z wypełnieniem jest to, e w kolumnie półkowej zetkni cie faz odbywa si tylko
na półkach, podczas gdy w kolumnie z wypełnieniem kontakt fazy ciekłej i gazowej zachodzi nieprzerwanie na całej długo ci kolumny.
Oprócz kolumny zestaw do rektyfikacji obejmuje wypark , gdzie nast puje odparowanie cieczy oraz kondensator, w którym pary z kolumny
ulegaj skropleniu.
Kryterium podziału procesów rektyfikacyjnych na okresowe i ci głe jest organizacja procesu.
Rektyfikacj okresow prowadzi si w sposób nast puj cy: do kotła kolumny (wyparki) wprowadza si mieszanin ciekł , która po ogrzaniu do
pocz tkowej temperatury wrzenia zaczyna destylowa . Z kondensatora na górze kolumny odbiera si kolejne frakcje o coraz wy szych
temperaturach wrzenia. W ci gu całego procesu zarówno temperatura skraplania destylatu w kondensatorze jak i temperatura wrzenia
mieszaniny znajduj cej si w kotle stopniowo rosn . Nast puje zatem stopniowe wydzielanie składników mieszaniny pocz wszy od najbardziej
lotnych.
Rektyfikacja okresowa pozwala na rozdzielenie wyj ciowej mieszaniny ciekłej, zwanej surówk , na frakcje ró ni ce si temperaturami
kondensacji. Mog to by czyste zwi zki chemiczne jak równie indywidua fizykochemiczne takie jak azeotropy dwu- i wieloskładnikowe.
Rektyfikacja ci gła polega na nieprzerwanym dozowaniu surówki na kolumn w czasie trwania procesu przy równoczesnym odbiorze destylatu
z kondensatora i cieczy wyczerpanej z kotła kolumny. Miejsce na kolumnie, na które doprowadza si surówk nazywa si półk zasilan .
Cz
kolumny powy ej półki zasilanej to cz
wzmacniaj ca (wzbogacaj ca lub koncentruj ca) gdy pary zawieraj tu wi cej składnika
lotniejszego ni surowiec. Cz
kolumny poni ej miejsca zasilania surówk nazywa si odp dzaj c lub wyczerpuj c ze wzgl du na stopniowy
ubytek składnika lotniejszego z obu faz.
Wielko ci okre laj c sprawno kolumny rektyfikacyjnej jest ilo półek teoretycznych jakie kolumna posiada. Półka teoretyczna to poj cie
abstrakcyjne, oznaczaj ce miejsce w kolumnie, w którym podczas przepływu oparów i odcieku ustali si równowaga ciecz - para.
3
-
promieniowanie,
ciepło,
czynniki chłodz ce, paliwa, itp.
1.2.
-
Ogólnie, oleje wyst puj ce w technice mo na podzieli na nast puj ce grupy:
oleje maszynowe,
oleje hydrauliczne,
oleje hydrauliczno-przekładniowe,
oleje przekładniowe,
oleje silnikowe,
oleje turbinowe,
oleje spr arkowe,
oleje transformatorowe,
oleje i ciecze obróbkowe,
oleje i ciecze do ochrony przeciwkorozyjnej,
aerozole,
rodki smarowe dla przemysłu spo ywczego.
1.3.
-
Rodzaje olejów
Metody badania zawarto ci wody w olejach
Mo na wyró ni nast puj ce metody badania zawarto ci wody w olejach:
Karla - Fischera (PN-ISO 760, ASTM D 4377, DIN 51777,T.1); dokładno
metody ± 1ppm,
destylacyjna (PN-83/C-04523, ISO3733, ISO9029, ASTM D 95/IP74,
ASTM D 4406/IP358),
gor cej płytki (crackle test); temp. płytki: 130 ºC, dokładno : od 350 ppm,
reagentów (dokładno : 0,01 ÷ 1,2 %),
FTIR.
1.4.
Wpływ wody na prac urz dze energetycznych
Woda jest, po zanieczyszczeniach stałych, drug co do wa no ci przyczyn
zakłóce i awarii w układach smarowniczych i hydraulicznych.
Zanieczyszczone „wod ” oleje cz sto zast powane s nowymi olejami,
co powoduje podwy szenie kosztów zwi zanych z zakupem nowego oleju o koszty
usuni cia i utylizacji oleju zawodnionego.
Zbyt długie pozostawienie zawodnionego oleju w układzie powoduje np.
korozj , zniszczenie komponentów układu poprzez kawitacj lub niedostateczne
smarowanie, itp.
Woda zawarta w oleju wyst puje w dwóch postaciach:
- rozpuszczonej – wyst puje we wszystkich cieczach roboczych, a stopie jej
zawarto ci zale y od rodzaju cieczy, temperatury pracy (w porównaniu do
wilgotno ci wzgl dnej otaczaj cego powietrza),
- nierozpuszczonej – tworzy z cieczami roboczymi emulsj . W zale no ci od
rodzaju cieczy emulsja ta b dzie stabilna lub niestabilna. W przypadku
stabilnej emulsji kropelki wody b d zawieszone w całej obj to ci cieczy
powoduj c jej zm tnienie („kolor kawy z mlekiem”). W niestabilnej emulsji
cz
cz stek wody ł czy si ze sob i opadaj c tworzy warstw wody na
dnie.
4
W celu usuni cia wody zawartej w oleju stosuje si agregaty, działaj ce na
zasadzie sił od rodkowych (wirówki).
Bardziej skutecznym technicznie oraz ekonomicznie sposobem usuni cia
wody z układu w temperaturze pracy jest odparowanie. Mo na to osi gn stosuj c
agregat odwadniaj co - odgazowuj cy (HNP).
OSI GI
w 100 % nierozpuszczon
wod ,
woda
niezale nie od rodzaju emulsji
do 80 % rozpuszczonej wody
w 100 % nierozpuszczone powietrze
powietrze
i inne gazy
do 80 % rozpuszczonych gazów
zanieczyszczenia usuwa cz stki do po danego poziomu
stałe
czysto ci stosuj c filtry o ró nej
dokładno ci ( x 200)
Agregaty HNP najszersze zastosowanie znalazły w piel gnacji olejów
elektroizolacyjnych.
-
Typowe dopuszczalne zawarto ci wody dla n/w cieczy roboczych:
olej turbinowy 0,03 % (300 ppm),
olej hydrauliczny 0,05 % (500 ppm),
Uwaga:
Nawet najmniejsza ilo wody w układzie przyspiesza procesy starzenia si
oleju oraz pracuj cych urz dze .
Dla kompletnej
piel gnacji zaleca si
ponadto stosowanie filtrów
oddechowych, zatrzymuj cych zanieczyszczenia oraz wilgo zawart w oparach
(rys. 1).
WYŁAPYWANIE ZANIECZYSZCZE (MGŁA OLEJOWA,
KURZ, PYŁ)
SILIKA EL ABSORBUJE WOD Z PRZEPŁYWAJ CEGO
POWIETRZA
ZATRZYMANIE ZANIECZYSZCZE I RÓWNOMIERNE
ROZPROSZENIE POWIETRZA
KRÓCIEC WLOTOWY POWIETRZA
Rys. 1. Przekrój filtra oddechowego
5
2. WYMAGANIA STAWIANE OLEJOM MASZYNOWYM
wie y olej maszynowy definiowany jest najcz ciej przez nast puj ce
własno ci:
- lepko (okre lana klas lepko ci),
- wska nik lepko ci (relacja: lepko - temperatura),
- ci ar wła ciwy (g sto ),
- temperatura zapłonu (lotno i własno ci zapłonowe),
- temperatura płyni cia (najni sza temperatura, w której olej jest jeszcze
płynny).
W przypadku olejów turbinowych, np. Remiz TU – 32 i TU – 46 oraz Remiz
TG – 32 i TG – 46, dodatkowymi własno ciami s :
- skłonno do pienienia,
- zdolno wydzielania powietrza,
- własno ci deemulgacyjne (separacja wody i oleju),
- własno ci antyoksydacyjne (odporno na utlenianie),
- smarno (istotna w przypadku przekładni z batych),
- kompatybilno z dodatkami.
Dla olejów przemysłowych (np. oleje turbinowe), szczególny nacisk nakładany
jest na:
- du y współczynnik lepko ci,
- nisk skłonno do pienienia,
- dobr zdolno do wydzielania powietrza,
- dobre własno ci deemulgacyjne,
- wzmocnienie własno ci antykorozyjnych.
2.1.
Przykładowe wymagania stawiane niektórym olejom
Oleje maszynowe L-AN stosowane s do smarowania lekko obci onych
cz ci maszyn przemysłowych (ło ysk, prowadnic, przekładni mechanicznych,
wrzecion, itp.) oraz pomocniczych w złów tarcia.
#!
$
%&'
! "
(
)
*!* *
"
+ '%&
*!*
+ '%&
*!* "
',!
$$
-%&
. " !
'
/ , ( . " !
#
'
/ , ( "0 #
# ' 1 234(1
35 *
!
6
*
" * ! "0 #
# ' 1
234(1
6
Olej maszynowy ŁMS-80 stosowany jest m.in. do smarowania ło ysk
pracuj cych przy du ych obci eniach oraz w wysokich temperaturach.
789
! "
#!
$ %&'
(
*!* *
"
+ '%&
*!* "
',!
$$
-%&
* #05
*
"! *
#
6
0 :;
"
#
'."'5
(2<(
9
5
'
#!
$
6
%&
= %&
%&
*
>0 # !
$= %&
35 *
1#
6
" * "5"
#!
$ %&'
$
?"
*5 :
! @" !
"&
#!
$
%& # :1 @
3. CEL WICZENIA
Celem wiczenia jest oznaczenie ilo ci wody zawartej w oleju maszynowym
metod destylacyjn .
4. METODA OZNACZANIA
4.1.
Zasada oznaczania
Zasada oznaczania polega na oddestylowaniu zawartej w badanym produkcie
wody z dodan ciecz azeotropuj c do odbieralnika zaopatrzonego w podziałk
i zmierzeniu obj to ci wody oddzielonej od rozpuszczalnika w odbieralniku.
4.2.
Przyrz dy
Zestaw do destylacji składa si z nast puj cych elementów:
a) kolby destylacyjnej (1) (rys. 2), szklanej, z krótk szyjk , ze szlifem,
o pojemno ci 500 ml (pojemno
naczynia destylacyjnego dobiera si
w zale no ci od przewidywanej zawarto ci wody w badanym produkcie),
b) odbieralnika pomiarowego (2) (rys. 2), szklanego; dobór jego pojemno ci
zale y od przewidywanej zawarto ci wody,
c) chłodnicy (3) (rys. 2) z prost rurk chłodz c (Liebiga), z płaszczem wodnym
długo ci co najmniej 400 mm, ze szlifem o wymiarach odpowiednich do
wymiarów szlifu stosowanego odbieralnika,
d) urz dzenia grzewczego (płaszcza grzejnego).
Ponadto w skład układu wchodz równie :
a) cylinder pomiarowy o pojemno ci co najmniej 100 ml,
b) pr cik szklany długo ci ok. 500 mm, z gumow nasadk lub pr cik metalowy
ze zgrubieniem na ko cu.
7
Rys. 2. Zestaw do destylacji
4.3.
Rys. 3. Odbieralnik pomiarowy
(podziałka skali i budowa)
Odczynniki i materiały
Prawidłowe przeprowadzenie badania wymaga równie
zastosowania
substancji pomocniczych, takich jak:
a) ciecz azeotropuj ca, któr
mog
by
nast puj ce rozpuszczalniki
hydrofobowe, nie zawieraj ce wody:
- destylat naftowy o zakresie temperatur wrzenia 100 ÷ 200 ºC,
- benzyna do ekstrakcji IV wg PN-56/C-96022,
- izooktan o czysto ci co najmniej 95%,
- toluen o temperaturze wrzenia 110 ºC, np. gatunek KI
wg PN-77/C-97003,
- ksylen techniczny wg BN-73/0517-11,
- chloroform techniczny wg PN-68/C-83007,
- czterochlorek w gla wg BN-69/6193-14,
b) pumeks lub niepolewana porcelana, lub fajans, lub kapilary szklane zatopione
z jednej strony,
c) benzyna ekstrakcyjna i aceton do mycia przyrz dów szklanych.
4.4.
Przygotowanie przyrz dów
Przed wykonaniem oznaczenia wszystkie szklane cz ci zestawu
do destylacji, tj. kolb , odbieralnik, wewn trzn cz
chłodnicy oraz cylinder
pomiarowy przemy kolejno benzyn ekstrakcyjn , acetonem, wod bie c
i destylowan , a nast pnie wysuszy .
W razie potrzeby mo na szklane przyrz dy umy mieszanin chromow ,
nast pnie wod bie c , wod destylowan , po czym wysuszy .
8
4.5.
Wykonanie oznaczenia
Badanie zawarto ci wody w olejach nale y wykonywa wg nast puj cych
wytycznych:
a) przy badaniu produktów ciekłych o małej lepko ci odmierzy cylindrem
pomiarowym 100 ml produktu z dokładno ci do ±1% i wla do kolby
destylacyjnej,
b) tym samym cylindrem, bez przemywania go, odmierzy do kolby 50 ml cieczy
azeotropuj cej, a nast pnie dwa razy po 25 ml tej cieczy, w celu ilo ciowego
przeniesienia próbki do kolby destylacyjnej (przy badaniu produktów ciekłych
o du ej lepko ci lub stałych, nale y odwa y 100 g badanego produktu
z dokładno ci do ±1% i przenie
ilo ciowo do kolby destylacyjnej,
dodaj c nast pnie 100 ml cieczy azeotropuj cej; przy badaniu produktów
o bardzo małej lub bardzo du ej zawarto ci wody, wielko próbki i obj to
cieczy azeotropuj cej nale y odpowiednio zwi kszy lub zmniejszy , tak aby
obj to
wody w zbieraj cej si w odbieralniku był wi ksza ni 0,1 ml,
lecz nie przekraczała pojemno ci stosowanego odbieralnika),
c) próbk produktu dokładnie wymiesza z ciecz azeotropuj c , a do
całkowitego rozpuszczenia lub do ujednorodnienia mieszaniny produktów
nierozpuszczalnych,
d) do kolby z badanym produktem wrzuci kilka kawałków niepolewanej
porcelany lub innego rodka (wg 3.3.b.) zapobiegaj cego przegrzewaniu
cieczy; w przypadku cieczy o skłonno ci do pienienia doda 1 ÷ 2 g oleiny
lub oleju silikonowego,
e) w górnej cz ci chłodnicy umie ci tampon z waty w celu zapobie enia
kondensacji wilgoci atmosferycznej wewn trz chłodzonej przestrzeni,
f) wł czy obieg wody w chłodnicy, a nast pnie – ogrzewanie kolby i zawarto
kolby doprowadzi do wrzenia,
g) destylacje prowadzi tak, aby nat enie przepływu wynosiło 2 ÷ 5 kropel
na 1 sekund ,
h) destylacje prowadzi do chwili, a w adnej cz ci zestawu destylacyjnego
(poza odbieralnikiem) nie b dzie wody, a w odbieralniku poziom wody b dzie
stały przez co najmniej 5 min (je eli przed zako czeniem destylacji w rurce
chłodnicy zgromadz si krople wody, nale y ostro nie zwi kszy ogrzewanie
lub zamkn dopływ wody do chłodnicy na kilka minut, tak aby gor ce pary
zmyły do odbieralnika zatrzymane na ciankach chłodnicy krople wody),
i) po ochłodzeniu destylatu i wody w odbieralniku do temperatury 20 ±2 ºC,
rozmontowa zestaw i pr cikiem szklanym lub metalowym zepchn krople
wody przyległe do wewn trznej strony odbieralnika.
Uwaga:
Podczas poboru próbki oleju do bada , nale y zwróci szczególn uwag na:
- miejsce poboru,
- metodyk i przyrz dy stosowane podczas poboru,
- technik pobierania,
- jednorodno próbki.
9
4.6.
Obliczenie zawarto ci wody w badanym produkcie
Zawarto
wody w badanym oleju mo na obliczy , zale nie od sposobu
pobrania próbki, w procentach wagowych (X) lub obj to ciowych (X1) wg poni szych
wzorów:
X=
V0
⋅ 100
m
X1 =
V0
⋅ 100
V
w których:
V0 – obj to wody w odbieralniku [ml],
m – masa próbki pobranej do oznaczania [g],
V – obj to próbki pobranej do oznaczania [ml].
Uwaga:
Dla uproszczenia oblicze przyj to g sto wody w temperaturze 20 ±2 °C
za równ 1 g/ml, a liczb mililitrów wody za równ liczbie gramów wody w tej
temperaturze. Przy masie próbki badanego produktu, równej 100 ±1 g, za zawarto
w nim wody przyjmuje si liczb mililitrów wody zebranej w odbieralniku.
5. OPRACOWANIE WYNIKÓW
1.
2.
3.
4.
W sprawozdaniu nale y zamie ci :
Okre lenie celu wiczenia,
Krótki wst p teoretyczny,
Obliczenie procentowego udziału wody,
Uwagi i wnioski ko cowe.
6. BIBLIOGRAFIA
1. PN-88/C-04133
10