autor Rafał Kałążny - Powiat Ostrzeszowski

autor Rafał Kałążny - Powiat Ostrzeszowski

Rafał Kałążny
Cechy osobowościowe dobrego zawodnika
Celem szkoły jest wspieranie rozwoju ucznia, dostarczanie mu informacji o życiu
i kształtowanie jego osobowości. Owe szczytne dążenia nie są jednak w jednakowym stopniu
realizowane na wszystkich polach aktywności oświatowej. Lekcje matematyki uczą logicznego
myślenia i ćwiczą pamięć, fizyka objawia prawa rządzące światem, a język polski uwrażliwia
na piękno ojczystej mowy. Jaka jest jednak wartość wychowania fizycznego? Czy lekcje tak
zwanego „wf-u” to tylko „fikołki” i „bieganie za piłką”, czy też i one niosą ze sobą jakieś
bardziej szlachetne idee?
Przykład Szkoły Podstawowej im. Ewarysta Estkowskiego w Mikstacie pokazuje, że
sport, to coś więcej, niż zwykła aktywność fizyczna. Mikstaccy nauczyciele, wychodząc
z założenia, iż zajęcia sportowe są doskonałą metodą hartowania zarówno ciała, jak i ducha
młodego człowieka oraz formą kształtowania jego osobowości, aktywnie włączają się w
realizację szeregu programów sportowych.
W roku szkolnym 2013/2014 szkoła realizowała program ministerialny „Szkła w ruchu”.
W ramach akcji „Ćwiczyć każdy może” zostały przeprowadzone zajęcia siatkówki oraz lekcje
gimnastyki. W obecnym roku szkoła podjęła się realizacji programu „Multisport”. W ramach
tej inicjatywy organizowane są zajęcia dyscyplin takich jak piłka nożna, lekka atletyka,
unihokej i tenis stołowy. Są to zajęcia dla uczniów klas 5. i 6. Ponadto w szkole działają
różnego rodzaju koła o sportowym charakterze. Uczniowie mogą doskonalić swoje
umiejętności na zajęciach tenisa stołowego bądź w ramach koła minigier zespołowych.
Konsekwentna polityka szkoły zaowocowała wieloma sukcesami jej uczniów.
Dziewczęta i chłopcy z powodzeniem startują w biegach przełajowych, turniejach tenisa
stołowego czy zawodach lekkoatletycznych. Nie ulega zatem wątpliwości, że w mikstackiej
podstawówce sport odgrywa dużą rolę, a osiągane sukcesy uczniów są dla placówki
niewątpliwym powodem do dumy.
Projekt „Kompetencje zawodowe nauczycielek i nauczycieli jako element budowania organizacji uczącej się
i lokalnej strategii oświatowej w powiecie ostrzeszowskim” współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
A czy kultura sportu jest równie ważna dla samych uczniów? Czy wykształcili oni
w sobie osobowość sportowca? Jak postrzegają oni wybrane cechy charakteru, które
najwybitniejszym sportowcom pozwoliły sięgać po olimpijskie złota? O tym mówią już wyniki
zrealizowanego badania.
Wyniki przeprowadzonego badania
Badanie zostało przeprowadzone na grupie 22 uczniów klas V i Vi. W anonimowej
ankiecie wypowiedziało się 8 dziewcząt i 14 chłopców. Skierowana do nich ankieta składała
się z 3. pytań z identyczną kafeterią - 10 odpowiedzi. Pytania dotyczyły wyobrażenia uczniów
na temat najważniejszych cech zawodnika, cech , które posiadają sami uczniowie oraz cech,
które uczniowie chcieliby w sobie rozwijać. Uczniowie, w oparciu o sześciostopniową skalę,
wskazywali swoje poparcie dla zaproponowanych twierdzeń (określali wagę cechy).
Sposób wypełniania ankiety przez uczniów pokazał, iż w zdecydowanej większości nie
odnosili się oni do wszystkich propozycji, dlatego w opisie wyników badania konieczne było
zastosowanie
odpowiednich
formuł
przeliczeniowych
umożliwiających
uzyskanie
wiarygodnych i rzetelnych wyników. W opracowaniu wyników uwzględniono płeć
respondentów.
W pierwszej części badania uczniowie odpowiadali na pytanie o najważniejsze cechy
zawodnika. Dziewczęta dokonały łącznie 31. wskazań, to znaczy, że każda dziewczynka
zdecydowała się średnio na 3,86 „cechy”. Dziewczęta najczęściej wskazywały cechy takie
jak: „pilny” i „pracowity”. Obie odpowiedzi zostały wskazane przez 5. dziewczynek. Niemniej
jednak najwyżej „wycenionymi” cechami okazały się: „punktualność”, „samodzielność”
i „uczciwość”. Mimo, iż cechy te zostały wskazane przez mniejszą liczbę respondentek, to
jednak zawsze otrzymywały najwyższą notę.
Pojawiły się również wskazania mówiące, iż niektóre cechy nie są istotne dla
zawodnika. Cechy takie jak wytrwałość, cierpliwość i sumienność otrzymały również niskie
noty na poziomie „2”. Co prawda były to pojedyncze głosy, jednakże opinie te zaważyły na
ostatecznej średniej roli danej cechy. Szczegółowe wyniki prezentuje tabela nr 1.
Projekt „Kompetencje zawodowe nauczycielek i nauczycieli jako element budowania organizacji uczącej się
i lokalnej strategii oświatowej w powiecie ostrzeszowskim” współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
1
2
3
4
5
6
Liczba
wskazań
pilny
0
0
0
0
2
3
5
Średnia waga
wskazania
5,60
systematyczny
0
0
0
0
1
2
3
5,67
pracowity
0
0
0
1
0
4
5
5,60
wytrwały
0
1
0
0
1
2
4
4,75
cierpliwy
0
1
0
0
1
2
4
4,75
punktualny
0
0
0
0
0
1
1
6,00
samodzielny
0
0
0
0
0
2
2
6,00
sumienny
0
1
0
0
1
0
2
3,50
uczciwy
0
0
0
0
0
2
2
6,00
konsekwentny
0
0
0
1
0
2
3
5,33
Tabela 1. Najważniejsze cechy zawodnika – wskazania dziewcząt.
Chłopcy dokonali aż 90 wyborów, co daje 6,46 wskazania w przeliczeniu na jednego ucznia.
Chłopcy podkreślali znaczenie systematyczności (12 wyborów), uczciwości i pilności (po 11
wyborów) i to właśnie ta ostatnia cecha zyskała też największe uznanie (uzyskana średnia to
5,64). Pojedynczy uczniowie wskazywali, iż pilność, pracowitość, wytrwałość i konsekwencja
nie są cechami istotnymi dla zawodnika. Szczegółowe wyniki prezentuje tabela nr 1a.
1
2
3
4
5
6
Liczba
wskazań
Średnia waga
wskazania
pilny
0
0
0
1
2
8
11
5,64
systematyczny
1
0
0
1
4
6
12
5,17
pracowity
1
1
0
1
3
3
9
4,44
wytrwały
1
1
1
1
3
3
10
4,3
cierpliwy
0
1
1
2
0
4
8
4,63
punktualny
0
0
0
1
1
4
6
3
samodzielny
0
1
0
0
2
4
7
5,14
sumienny
0
0
1
0
5
1
7
4,86
uczciwy
0
1
0
4
2
4
11
4,73
konsekwentny
1
2
0
1
2
3
9
4,11
Tabela 1a. Najważniejsze cechy zawodnika – wskazania chłopców.
Dla lepszego zobrazowania różnic i podobieństw wyborów dokonywanych przez
dziewczęta i chłopców uzyskane wyniki zestawiono w postaci wykresu.
Projekt „Kompetencje zawodowe nauczycielek i nauczycieli jako element budowania organizacji uczącej się
i lokalnej strategii oświatowej w powiecie ostrzeszowskim” współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
7
6 5,64 5,6
5,67
5,17
6
5,6
5
4,75
4,3
4,44
6
5,14
4,63 4,75
6
5,33
4,86
4,73
4,11
3,5
4
3
3
2
1
0
chłopcy
dziewczęta
Wykres nr 1. „Wagi” cech według dziewcząt i chłopców.
W drugim pytaniu uczniowie zostali poproszeni o określenie cech, jakie sami posiadają.
Dziewczęta wybrały średnio 3,75 cechy (łącznie 30 wskazań). Dziewczęta najczęściej
przypisywały sobie takie cechy, jak: „pilność i „systematyczność”, jednocześnie najbardziej
ceniły w sobie „uczciwość”.
pilny
1
2
3
4
5
6
Liczba
wskazań
Średnia waga
wskazania
0
0
0
0
2
3
5
5,60
5,00
systematyczny
0
0
0
0
0
5
5
pracowity
0
0
0
0
2
1
3
5,33
wytrwały
0
0
0
0
1
3
4
5,75
cierpliwy
0
0
0
1
0
0
1
4,00
punktualny
0
0
0
0
1
0
1
5,00
samodzielny
0
0
0
1
0
3
4
5,50
sumienny
0
0
0
0
1
1
2
5,50
uczciwy
0
0
0
0
0
1
1
6,00
konsekwentny
0
0
0
0
1
3
4
5,75
Tabela 2. Posiadane cechy – wskazania dziewcząt.
Również w tym pytaniu chłopcy byli bardziej skorzy do wypowiedzi niż ich koleżanki.
Średnio na 1 ucznia przypadło 5,86 wskazania (chłopcy dokonali łącznie 82 wyborów).
Projekt „Kompetencje zawodowe nauczycielek i nauczycieli jako element budowania organizacji uczącej się
i lokalnej strategii oświatowej w powiecie ostrzeszowskim” współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
W przeciwieństwie do dziewcząt, chłopcy wskazywali również na cechy, którym przypisywali
niskie noty. Wykazali się zatem większym samokrytycyzmem.
1
2
3
4
5
6
Liczba
wskazań
Średnia
waga
wskazania
pilny
0
0
0
0
4
7
11
5,64
systematyczny
1
1
0
1
1
6
10
4,80
pracowity
1
0
0
0
5
4
10
5,00
wytrwały
0
0
0
0
4
2
6
5,33
cierpliwy
0
1
0
2
3
2
8
4,63
5,29
punktualny
0
0
1
0
2
4
7
samodzielny
0
0
0
2
1
4
7
5,29
sumienny
0
0
1
0
4
1
6
4,83
uczciwy
0
0
0
3
2
4
9
5,11
konsekwentny
0
0
1
1
4
2
8
4,88
Tabela 2a. Posiadane cechy – wskazania chłopców.
Waga wskazań, dokonanych przez dziewczęta i chłopców, zaprezentowana została na wykresie
nr 2.
7
6
5
5,645,6
4,8
5
5
5,33
6
5,75
5,33
5,29
4,63
5
5,5
5,29
5,5
4,83
5,11
5,75
4,88
4
4
3
2
1
0
chłopcy
dziewczęta
Wykres 2. Posiadane cechy – wskazania dziewcząt i chłopców.
Projekt „Kompetencje zawodowe nauczycielek i nauczycieli jako element budowania organizacji uczącej się
i lokalnej strategii oświatowej w powiecie ostrzeszowskim” współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
W trzecim pytaniu respondenci zostali poproszeni o wskazanie cech, które zamierzają
w sobie rozwijać. W analogiczny sposób przeanalizowano zebrany materiał. Okazało, się iż w
tym przypadku wzrastała chęć dziewcząt do udzielania odpowiedzi. Tym razem na każdą
dziewczynkę przypadło średnio 4,25 odpowiedzi (łącznie 34 wskazania). Siedem dziewcząt
chce ćwiczyć w sobie wytrwałość, dla 5. priorytetem jest pilność, a dalej: systematyczność,
cierpliwość i konsekwencja (po 4 wskazania). Za najważniejsze zaś dziewczęta uznały cechy
takie, jak: systematyczność i konsekwencja (waga po 5,75). Nie są natomiast dla nich istotne:
pracowitość i samodzielność.
4
Liczba
wskazań
5
Średnia waga
wskazania
5,60
1
3
4
5,75
0
1
1
3
4,67
0
0
2
5
7
5,71
0
0
1
1
2
4
5,25
0
0
0
0
1
1
2
5,50
0
0
1
0
0
1
2
4,50
sumienny
0
0
0
1
0
0
1
4,00
uczciwy
0
0
0
1
0
1
2
5,00
konsekwentny
0
0
0
0
1
3
4
5,75
1
2
3
4
5
6
pilny
0
0
0
1
0
systematyczny
0
0
0
0
pracowity
0
0
1
wytrwały
0
0
cierpliwy
0
punktualnym
samodzielny
Tabela 3. Doskonalenie cech osobowości – wskazania dziewcząt.
W porównaniu do dziewcząt, chłopcy znów okazali się bardziej krytyczni. Jeden
z chłopców wskazał cechę, której nadał wartość „1”, co oznacza, iż zdecydowanie nie ma
zamiaru jej w sobie rozwijać. Ową cechą jest pracowitość. Również punktualność nie spotkała
się ze szczególnym uznaniem jednego z uczniów, który „wycenił” ją na 2. Dla chłopców celem
jest kształcenie w sobie wytrwałości (jest to priorytet 12 uczniów), niemniej za przymiot
najwyższej wagi chłopcy uznali uczciwość.
Projekt „Kompetencje zawodowe nauczycielek i nauczycieli jako element budowania organizacji uczącej się
i lokalnej strategii oświatowej w powiecie ostrzeszowskim” współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
7
Liczba
wskazań
8
Średnia waga
wskazania
5,88
1
7
9
5,67
2
0
5
9
4,67
0
1
4
7
12
5,50
0
0
0
2
6
8
5,75
0
1
0
0
3
3
7
5,00
samodzielny
0
0
0
0
1
7
8
5,88
sumienny
0
0
0
1
2
2
5
5,20
uczciwy
0
0
0
0
0
5
5
6,00
konsekwentny
1
1
0
0
1
6
9
4,89
1
2
3
4
5
6
pilny
0
0
0
0
1
systematyczny
0
0
0
1
pracowity
1
0
1
wytrwały
0
0
cierpliwy
0
punktualnym
Tabela 3a. Doskonalenie cech osobowości – wskazania chłopców.
Uzyskane wyniki przedstawiono w ujęciu graficznym na wykresie nr 3.
7
6
5
5,88
5,6
5,75
5,67
5,71
5,5
5,75
5,25
6
5,88
5,5
5,2
5
4,67 4,67
5,75
5
4,89
4,5
4
4
3
2
1
0
chłopcy
dziewczęta
Wykres 3. Doskonalenie cech osobowości – wskazania dziewcząt i chłopców.
Projekt „Kompetencje zawodowe nauczycielek i nauczycieli jako element budowania organizacji uczącej się
i lokalnej strategii oświatowej w powiecie ostrzeszowskim” współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Podsumowanie
Wybitny pięściarz, Muhammad Ali powiedział kiedyś, że „Mistrzowie nie rodzą się
w salach treningowych. Mistrzowie rodzą się z tego, co mają głęboko w sobie – z pragnień,
marzeń, wizji.” Dlatego, trenując sportowców, nie wolno skupiać się jedynie na ich fizyczności.
Trzeba pokazywać im perspektywę zwycięstwa i rozwijać cechy, które pozwolą młodym
atletom – pomimo, bólu i zmęczenia – zawsze dążyć do tryumfu.
Z pewnością uczniowie mikstackiej podstawówki mają w sobie wiele cech, które
decydują o ich predyspozycjach do sportowej aktywności. Mogą być doskonałymi
zawodnikami odnoszącymi szereg sukcesów. I to sukcesów nie tylko na poziomie lokalnym.
Dlatego też zadaniem szkoły jest pielęgnowanie charakterów przyszłych mistrzów i otaczanie
ich wszechstronną opieką trenerską tak, by w kulturze zdrowej rywalizacji rozwijali swoje
sportowe talenty.
Projekt „Kompetencje zawodowe nauczycielek i nauczycieli jako element budowania organizacji uczącej się
i lokalnej strategii oświatowej w powiecie ostrzeszowskim” współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego