Analiza działalności osrodka interwencji kryzysowej

Analiza działalności Ośrodka Interwencji
Kryzysowej w Tarnowie
w latach 2000 – 2005
w kontekście lokalnego systemu
rozwiązywania problemów społecznych
Opracowanie:
mgr Marta Sowińska-Kantor
mgr Sebastian Mazgaj
TARNÓW 2006
Wstęp
W 2000 roku powstał w Tarnowie Ośrodek Interwencji Kryzysowej w formule
placówki połączonej ze Specjalistyczną Poradnią Profilaktyczno-Terapeutyczną.
Początkowo taki „twór” organizacyjny był – zdaniem wielu obserwatorów i
specjalistów- niezdolny do spełniania zadań właściwych zarówno dla ośrodka jak i
dla poradni. Połączono wszak placówkę pomocy społecznej i oświaty – tak
organizacyjnie, jak i budżetowo oraz
lokalowo. Wielu wieszczyło szybkie
zakończenie tej działalności... i tak minęło 5 lat !
Przez OIK przewinęło się ok. 30 specjalistów różnych profesji związanych z
pomaganiem ludziom w ich trudnych sytuacjach życiowych; ośrodek przeżył różne
koncepcje rozwojowe dot. placówki – niektóre trafiły na półkę, inne zostały
zrealizowane, jeszcze inne są na etapie realizacji.
Jako pracownicy Ośrodka czuliśmy się w wielu sytuacjach usatysfakcjonowani
wdzięcznością naszych klientów, potrzebni dla nich i dla innych osób czy instytucji
im pomagających – ale też często bezradni, niezrozumiani, niepotrzebni. Te drugie
uczucia nie płynęły od klientów, ale wynikały z braków w systemie pomocy ludziom,
często niekompetencji innych osób pomagających w instytucjach, niezrozumienia
istoty stanu kryzysu jednostki i interwencji kryzysowej przez osoby publiczne,
czasem władze, ale też niestety – przez osoby pomagające innym nie wykazujące
dobrej motywacji do współdziałania w pomaganiu.
Niniejszy materiał pokazuje – w skrótowej formie – co działo się w Ośrodku
Interwencji Kryzysowej w Tarnowie w sensie przepływu przez niego ludzi i
problemów, a ściślej ludzi z problemami – w okresie minionych 5 lat.
Zanim materiał powstał, odbyła się wśród pracowników dyskusja : Po co to
pisać ? Kto miałby być adresatem ? Odpowiedzi, że przekażemy to władzom, może
mediom – w celach popularyzatorskich i może z nadzieją na decyzje o rozwoju
placówki – nie bardzo podnosiły wiarę w efekt i motywację do pisania. Ostatecznie
jednak wymóg przedstawienia takiego materiału w związku z tematem sesji Rady
Miasta (o problemach pomocy społecznej) – spowodował, iż powstała nadzieja, że
przeczytają to włodarze miasta i nastąpią jakieś dobre zmiany w rozwoju placówki i
systemu rozwiązywania problemów ludzi. I może nie będzie już pytań w stylu : „To
ile wy tam tych porad udzielacie dziennie (na godzinę, miesięcznie) ? Liczymy zaś na
to, że jeśli padać będą pytania, to o rozwój form pracy, zbliżanie się do standardów
interwencji kryzysowej, rozwój kompetencji pracowników – poprzez regularny
system szkoleń wewnętrznych i zewnętrznych. Ale to są marzenia .... a może jednak
wymuszona przez postęp kolej rzeczy ?
W materiale – moi młodsi koledzy – przedstawiają podstawowe treści
teoretyczne interwencji kryzysowej, dają informację o istocie pracy i zadaniach
ośrodka interwencji kryzysowej ogólnie i naszego – tarnowskiego, w tym w
kontekście Miejskiej Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych, a następnie
przedstawiają analizę problemów klientów w naszym Ośrodku. Prezentujemy także –
widziane naszymi oczyma przez pryzmat problemów naszych klientów – luki w
systemie pomocy ludziom w ich problemach. Pokazujemy w końcu problemy
naszego ośrodka – ku uwadze i wrażliwości władz Miasta Tarnowa. Bardzo na nią
liczymy.
Zapraszam do lektury tego materiału a koleżance socjolog mgr Marcie
Sowińskiej-Kantor i koledze mgr. Sebastianowi Mazgajowi – pedagogowi serdecznie gratuluję podjęcia się zadania opracowania niniejszej analizy i dziękuję.
Jerzy Szczepaniec
Dyrektor Ośrodka Interwencji Kryzysowej
i Specjalistycznej Poradni Profilaktyczo-Terapeutycznej
w Tarnowie
Tarnów, marzec 2006 r.
Podstawy teoretyczne interwencji kryzysowej
Tło historyczne
Za początek rozwoju teoretycznych podstaw interwencji kryzysowej uważa się lata powojenneodejście od psychoanalizy i akcentowanie krótkoterminowych metod skutecznej pomocy
psychologicznej związane było z traumatycznymi skutkami wojny i koniecznością szybkiej
i wysoce efektywnej interwencji, dotarcia do jak najszerszych grup społecznych.
Okres ten poprzedzał radykalne zmiany społeczne lat 60-tych związane z ruchem kontrkulturowym,
rewolucją obyczajową, pluralizmem moralnym, powszechną dostępnością narkotyków. Zjawiska te
powodowały destabilizację emocjonalna wielu osób, a jednocześnie sytuacja społeczna – reakcje
skierowane przeciwko establishmentowi nasilały nieufność do tradycyjnych instytucji zajmujących
się ochroną zdrowia. W okresie tym, nastąpiło upowszechnienie się alternatywnych metod pomocy
psychologicznej mających zaspokoić potrzeby ludzi z problemami. Zaowocowało to powstaniem
wielu niezależnych ośrodków (drop-in-clinic, walk-in clinic) oferujących szeroko dostępną,
intensywną pomoc w trudnościach osobistych , poradnictwo, często prowadzoną w ramach
wolontariatu przez nieprofesjonalistów, a także przyszpitalne oddziały kryzysowe, kryzysowe linie
telefoniczne oraz mobilne służby kryzysowe.
W 1970 roku interwencja kryzysowa uznana została za jeden z modeli psychiatrii
środowiskowej (comunity psychiatry) za sprawą Geralda Caplana twórcy jednej z pierwszych i do
dziś podstawowych koncepcji kryzysu.
Pojęcie Kryzysu
Wszyscy teoretycy zajmujący się definiowaniem kryzysu traktują go jako:
-trudność lub przeszkodę w osiąganiu celów życiowych,
-stan dezorganizacji, w którym zawodzą zwyczajowe sposoby zachowań i dokonywania wyborów,
-głębokie zaburzenie cyklu życiowego wymagające sięgania po dodatkowe zasoby środowiskowe
lub uruchomienia zasobów własnych.
Podsumowując, kryzys jest reakcją jednostki na wydarzenie, sytuację subiektywnie postrzeganą,
paraliżującą zwyczajowe sposoby radzenia sobie, powodującą poważne zaburzenia afektywne,
behawioralne i poznawcze, wymagającą sięgnięcia po zasoby zewnętrzne lub uruchomienia
zasobów osobistych.
Charakterystyka kryzysu
Kryzys jako stan dekompensacji stanowi zagrożenie w postaci:
-agresji skierowanej na innych lub autoagresji(samobójstwo, zabójstwo)
-wycofania, depresji,
-pozornego uporania się z kryzysem, stanu chronicznego upośledzającego funkcjonowanie
w podstawowych rolach i relacjach powodującego blokadę rozwoju.
Kryzys jako szansa:
Lęk, utrata kontroli, poczucie dyskomfortu i cierpienie towarzyszące kryzysowi powodują
przełamanie systemu zaprzeczania i poszukiwanie pomocy. Jest to podstawą rozwoju, uruchomienia
nowych sposobów radzenia sobie, poszukiwania systemu wsparcia i uruchamiania zasobów
środowiskowych.
Złożona symptomatologia:
Stan kryzysu cechuje brak prostego, przyczynowo – skutkowego opisu, skomplikowana etiologia,
splot czynników intrapsychicznych, relacyjnych, środowiskowych oraz subiektywna reakcja na
obiektywne okoliczności dotykająca wszystkich aspektów funkcjonowania. Stąd kryzys wymaga
interdyscyplinarnej i wieloaspektowej, środowiskowej interwencji uwzględniającej różne konteksty
i role jednostki.
Indywidualizacja:
Interwencja i podejmowanie działań wobec jednostki kryzysującej wymaga silnej indywidualizacji;
– brak panaceum i szybkich rozwiązań, uniwersalnych dyrektyw pomocowych, które mogą być
traktowane jedynie jako pewne ramy działania. Występuje zależność: im dłuższy kryzys, tym
dłuższa i głębsza praca. Praca polegająca wyłącznie na uwalnianiu od dyskomfortu, powodowaniu
doraźnej ulgi, poprawy nastroju – nie eliminuje problemu, a może powodować wtórny kryzys.
Uniwersalność i indiosynkrazja:
Doświadczanie kryzysu ma pewne cechy wspólne dla wszystkich, takie jak|: dezorganizacja, brak
równowagi, obecność lęku, poczucie utraty kontroli, zapętlenia, załamanie mechanizmów
obronnych.
Uniwersalność kryzysu polega również na założeniu, iż każdy człowiek w pewnych
okolicznościach może go doświadczać. Natomiast indiosynkrazja zakłada wyjątkowość kryzysu,
jego subiektywność dla poszczególnych osób, stąd doświadczenia kryzysowe nie mogą być
porównywane. Kryzys jest zatem zarówno uniwersalny, jak i wyjątkowy.
Rodzaje kryzysów:
- kryzysy rozwojowe – wydarzenia w naturalnym cyklu rozwojowym (osoby, rodziny) wywołujące
nagłą reakcję mającą cechy kryzysu, powodującą przejściową dezorganizację pomiędzy dwoma
fazami rozwojowymi,
- kryzysy sytuacyjne – powstają w wyniku nagłych, nieprzewidzianych zdarzeń, których osoby nie
są w stanie kontrolować, ani porównać do dotychczasowych doświadczeń. Wydarzenia te cechuje
przypadkowość, nagłość, katastroficzny wymiar; powodują one dezorganizację sfery poznawczej,
afektywnej i behawioralnej,
- kryzysy egzystencjalne – spowodowane załamaniem się dotychczas uznawanych wartości, norm
społecznych, systemów religijnych, filozoficzno – etycznych; powodujące poczucie braku sensu
życia, chaosu poznawczego, relatywizm moralny,
- kryzysy środowiskowe – wynikają ze zjawisk naturalnych, politycznych czy gospodarczych
dotykających wszystkich członków danej społeczności (kryzysy w następstwie katastrof, epidemii,
powodzi, pożarów, a także konfliktów zbrojnych czy zapaści gospodarczych).
Modele interwencji kryzysowej
Interwencja kryzysowa definiowana jest jako zespół interdyscyplinarnych, profesjonalnych,
celowych i skoordynowanych oddziaływań wykorzystujących zasoby klienta kryzysowego, jego
naturalnego otoczenia społecznego oraz instytucji pomagających, których celem jest ułatwienie
odzyskania przezeń równowagi wewnętrznej i poczucia sprawczości oraz rozwiązania problemów
stanowiących podłoże doświadczenia kryzysowego. Odbiorcą tych oddziaływań mogą być
jednostki, grupy lub całe społeczności.
Naczelnym celem oddziaływań interwencyjnych jest redukcja symptomów i przywrócenie
równowagi psychicznej, a podstawowym narzędziem interwencji jest kontakt terapeutyczny.
Biorąc pod uwagę fakt, iż elementarnym kryterium jakości działań interwencyjnych jest ich
skuteczność, zakłada się, że w praktycznej pracy z klientem najkorzystniejszy jest pozytywnie
rozumiany eklektyzm.
Niemniej jednak w konstruowaniu działań pomocowych użyteczne stają się modele teoretyczne.
Model równowagi – opiera się na obecności kontinuum: równowaga – brak równowagi. Zakłada
istnienie kryzysu jako stanu destabilizacji, immobilności, dezorganizacji podstawowych funkcji
psychologicznych, w którym jednostka nie jest w stanie stosować zwyczajowych sposobów
radzenia sobie. Interwencja kryzysowa w tej orientacji koncentruje się na przywróceniu jednostce
stanu przedkryzysowego, a dopiero później, w sytuacji odzyskania kontroli podejmuje dalsze
działania skierowane na rozwiązanie problemu. Podejście to znajduje zastosowanie we wczesnej
fazie interwencji.
Model poznawczy – głównym założeniem jest subiektywna, „fałszywa” ocena wydarzeń jako
sytuacji kryzysowych, nie zaś same wydarzenia czy realne fakty. Interwencja koncentruje się na
pomocy klientowi w zmianie poglądów, przekonań i ocen, mających związek z kryzysem,
irracjonalnych, destruktywnych i niszczących, a zastąpienie ich racjonalnymi, twórczymi. Model
ten stosuje się w sytuacji odzyskania przez klienta stabilności psychicznej, pozwalającej na
adekwatną percepcję, analizę, wyciąganie wniosków i eksperymentowanie z nowymi zadaniami.
Model przemiany psychospołecznej – w modelu tym jednostka traktowana jest jako „suma genów
i środowiska”, natomiast kryzys jako wypadkowa wewnętrznych i zewnętrznych trudności
(psychospołecznośrodowiskowych). Interwencja polega na współpracy z klientem w ocenie
wewnętrznych i zewnętrznych czynników powodujących kryzys, wyborze skutecznych alternatyw
dla obecnych zachowań i czerpaniu z zasobów środowiskowych. Model ten znajduje zastosowanie
po uzyskaniu przez klienta stabilności emocjonalnej.
Eklektyczna teoria interwencji kryzysowej kładzie nacisk na świadomy wybór i integrację
istotnych koncepcji i strategii pośród dostępnych podejść w celu jednej szybszej i najbardziej
efektywnej pomocy. Podejście to wymaga odrzucenia dogmatycznego traktowania danych
koncepcji, biegłej znajomości różnorodnych podejść i teorii oraz umiejętności oceny potrzeb
klienta tak, aby dobrać najwłaściwsze dla niego techniki pracy. Z podejścia eklektycznego wynika
również styl pracy dobierany ze względu na wymogi sytuacji i stan klienta (tj. styl dyrektywny,
współpracujący lub niedyrektywny).
Ośrodek Interwencji Kryzysowej w Tarnowie
Ośrodek
Interwencji
Kryzysowej
w
Tarnowie
świadczy
zinstytucjonalizowane formy pomocy przeznaczonej dla osób znajdujących się
w sytuacjach kryzysowych, które wymagają pomocy psychologicznej i społecznej.
Celem pracy OIK jest:
-obecność przy osobie przeżywającej kryzys poprzez wsparcie i wysłuchanie, diagnozę sytuacji,
określenie problemu i jego przyczyn,
-rozpoznawanie i zapobieganie dekompensacji psychicznej, zachowaniom autodestrukcyjnym
i agresywnym jako symptomom tzw: ostrego kryzysu,
-odzyskanie przez osobę w kryzysie zdolności samodzielnego pokonania trudności,
-inicjowanie procesów zmiany i twórczego wykorzystania kryzysu.
Powołując się na ustawę (art. 47 ) o przeciwdziałaniu przemocy:
§1 Interwencja kryzysowa stanowi zespół interdyscyplinarnych działań podejmowanych na
rzecz osób i rodzin będących w stanie kryzysu. Celem interwencji kryzysowej jest przywrócenie
równowagi psychicznej i umiejętności samodzielnego radzenia sobie, a dzięki temu zapobieganie
przejściu reakcji kryzysowej w stan chronicznej niewydolności psychospołecznej.
§2 Interwencją kryzysową obejmuje się osoby i rodziny bez względu na posiadany dochód.
§3 W ramach interwencji kryzysowej udziela się natychmiastowej specjalistycznej pomocy
psychologicznej, a w zależności od potrzeb - poradnictwa socjalnego lub prawnego, w sytuacjach
uzasadnionych - schronienia do 3 miesięcy.
Przez kryzys rozumiemy reakcję jednostki na wydarzenie/sytuację subiektywnie
postrzeganą jako trudną, paraliżującą zwyczajowe sposoby zachowań, dokonywania wyborów
i radzenia sobie, powodującą poważne zaburzenia afektywne, behawioralne i poznawcze,
wymagającą uruchomienia własnych zasobów jednostki lub sięgnięcia po zasoby środowiskowe
(zewnętrzne).
Kryzys może być następstwem przeszkody w osiąganiu istotnych celów życiowych, reakcją
na niespodziewane sytuacje, zdarzenia losowe lub efektem zaburzenia naturalnego cyklu
życiowego. Kryzys jako stan dekompensacji może implikować zachowania agresywne
(skierowane na innych) lub autoagresywne, może również wyrażać się w formie wycofania,
depresji. Pozorne uporanie się z kryzysem zazwyczaj przeradza go w stan chroniczny,
upośledzający funkcjonowanie społeczne w podstawowych rolach i relacjach.
Informacje o działalności OIK w Tarnowie
1. Ośrodek został utworzony na bazie SPPT w Tarnowie ul. Szujskiego 25 decyzją Rady
Miasta Tarnowa z 25 listopada 1999r.
2. Działalność rozpoczął z dniem 1.03.2000 r. Dyżury interwencyjne początkowo
odbywały się w godzinach od 9.00-22.00 przez wszystkie dni tygodnia. Aktualnie
Ośrodek Interwencji Kryzysowej pracuje w godzinach od 9 do 20 od poniedziałku do
soboty. W okresie od 12 września do 31 grudnia 2005 r., wykorzystując środki związane
z uzyskaniem dotacji celowej z budżetu państwa w ramach realizacji programu
przeciwdziałania
handlowi ludźmi OIK prowadził działalność całodobową we
wszystkie dni tygodnia.
3. Aktualnie zatrudnienie: 3,5 etatu
4. Kadrę stanowią: psychologowie, pedagodzy, socjologowie, prawnik - łącznie 8 osób;
5. Warunki lokalowe: Ośrodek mieści się w budynku przy ul. Panny Marii 3, gdzie obecnie
zajmuje jedną kondygnację.
Obszary pracy OIK
-Przemoc-fizyczna, psychiczna, w rodzinie i poza nią -ofiary poszukują wsparcia, pomocy
terapeutycznej, schronienia, interwencji w różnych instytucjach. W Ośrodku działała również grupa
wsparcia dla kobiet doznających przemocy. Aktualnie prowadzone są zajęcia grupy terapeutycznej
dla sprawców przemocy w Zakładzie Karnym w Tarnowie – Mościcach.
-Uzależnienia-uzależnieni i ich rodziny poszukują informacji na temat możliwości leczenia,
wsparcia, motywowania do terapii, procedur leczenia.
-Bezrobocie, ubóstwo- osoby bezskutecznie poszukujące pracy z objawami depresji i bezradności,
oczekują wsparcia, poszukiwania alternatywnych rozwiązań, informacji;
-Zaburzenia psychiczne- osoby z zaburzeniami psychicznymi z fazie zaostrzenia się objawów
poszukują pomocy psychologicznej, rodziny oczekują wsparcia, informacji o procedurach leczenia,
hospitalizacji, interwencji w instytucjach. Obecnie na terenie OIK prowadzi działalność Klub
„Promyk Nadziei”- grupa samopomocowa dla byłych pacjentów.
-Kryzysy małżeńskie (konflikty, zdrada, utrata bliskiej osoby)- wsparcie, pomoc psychologiczna,
krótkoterminowa terapia małżeńska, partnerska.
-Trudności i konflikty wychowawcze, w kontaktach z dziećmi –wsparcie, terapia rodziny,
psychoedukacja.
-Kryzys wartości, utrudnione funkcjonowanie społeczne, brak sensu życia.
-Myśli i tendencje samobójcze, pomoc osobom po próbach samobójczych, w chwilach załamania,
depresji, osłabienia.
-Pomoc psychologiczna osobom tego potrzebującym.
-Pozyskiwanie informacji, problemy prawne interwencje w instytucjach, pomoc osobom
bezradnym, pozbawionym informacji o możliwościach działania, pomoc w formułowaniu pism
procesowych, urzędowych, formalnych.
Ośrodek
Interwencji
Kryzysowej
Rozwiązywania Problemów Społecznych
w
Miejskiej
Strategii
OIK jako partner i sojusznik MOPS w Tarnowie współuczestniczy w realizacji zadań pomocy
społecznej w następujących obszarach:
1. poprawa sytuacji materialno bytowej osób i rodzin zgłaszających się po pomoc do
MOPS – OIK prowadzi poradnictwo socjalne, prowadzi działalność informacyjną, pomoc w
formułowaniu wniosków, pism urzędowych, czyli wszelkie niematerialne formy pomocy w
ramach tego obszaru;
2. pomoc rodzinom niepełnym i wielodzietnym, borykającym się z problemem
bezradności w sprawach opiekuńczo-wychowawczych oraz pomoc na rzecz rodzin
zastępczych, pełniących funkcję pogotowia rodzinnego i wychowanków
opuszczających te rodziny i placówki opiekuńczo-wychowawcze, resocjalizacyjne i
zakłady dla nieletnich – klientami OIK z tego obszaru są rodziny bezradne w sprawach
opiekuńczo-wychowawczych, dotknięte kryzysem jako następstwem dysfunkcyjności tych
rodzin lub ich niewydolności wychowawczej; współpraca z kuratorami sądowymi,
pracownikami socjalnymi, placówkami opiekuńczo-wychowawczymi;
3. opieka i wsparcie dla niepełnosprawnych klientów MOPS oraz osób w podeszłym
wieku – klienci OIK związani z tym obszarem to osoby których kryzys związany jest np. z
kalectwem, z nagłą utratą zdrowia, sprawności, chorobą terminalną oraz osoby starsze,
samotne;
4. pomoc w wychodzeniu z bezrobocia – OIK kieruje działania pomocowe do osób, których
zaburzone funkcjonowanie jest skutkiem bezrobocia lub utraty pracy;
5. działania na rzecz osób bezdomnych w środowisku lokalnym – pozbawieni dachu nad
głową klienci OIK, jako ofiary nagłych lub nieprzewidywalnych sytuacji losowych, mogą
liczyć na pośrednictwo w poszukiwaniu tymczasowego schronienia, wspólne opracowanie
planu działania;
6. pomoc rodzinom zagrożonym różnymi rodzajami patologii społecznej, przestępczością
i przemocą domową – w obszarze tym działalność OIK jest najszersza i dotyczy wszelkich
rodzajów kryzysów mogących być źródłem lub następstwem zjawisk patologicznych;
7. wsparcie socjalne w sytuacji zdarzeń losowych, klęsk żywiołowych i ekologicznych oraz
sytuacjach kryzysowych – specyfiką OIK jest tutaj objęcie pomocą psychologiczną i
specjalistycznym poradnictwem społeczności dotkniętej wyżej wymienionymi zdarzeniami.
Strategia rozwiązywania problemów społecznych dla miasta Tarnowa do roku 2010 w wyżej
wymienionych obszarach przewiduje realizację zadań szczegółowych przez OIK zgodnie z
poniższą tabelą:
Nr obszaru
Obszar nr1
poprawa sytuacji materialno
bytowej osób i rodzin
zgłaszających się po pomoc do
MOPS
Obszar nr 2
pomoc rodzinom niepełnym i
wielodzietnym, borykającym się
z problemem bezradności w
sprawach opiekuńczowychowawczych oraz pomoc na
rzecz rodzin zastępczych,
pełniących funkcję pogotowia
rodzinnego i wychowanków
opuszczających te rodziny i
placówki opiekuńczowychowawcze, resocjalizacyjne i
zakłady dla nieletnich
Nazwa zadania współrealizowanego przez OIK wg
Strategii rozwiązywania problemów dla miasta Tarnowa
a) udzielanie informacji o prawach i uprawnieniach
pomocnych przy wychodzeniu z kryzysu,
b) praca socjalna skierowana na pomoc osobom i
rodzinom we wzmocnieniu lub odzyskaniu zdolności
do funkcjonowania w społeczeństwie,
c) organizowanie specjalistycznego poradnictwa
psychologicznego i prawnego,
d) współpraca z instytucjami i organizacjami
pozarządowymi wykonującymi zadania z zakresu
pomocy społecznej,
e) tworzenie zespołów pracy socjalnej zajmujących się
określonymi kategoriami podopiecznych,
a) poradnictwo rodzinne w sytuacjach kryzysowych
oraz dla matek spodziewających się dziecka,
b) pomoc rodzinie w wychowaniu dzieci poprzez
szeroko pojętą pracę socjalną,
c) promowanie nowatorskich programów pracy
z rodziną wieloproblemową wdrażanych przez
instytucje i organizacje,
d) rozszerzenie dostępu rodzin do informacji o różnych
formach pomocy i wsparcia świadczonych przez
MOPS i współpracujące instytucje oraz organizacje
społeczne,
e) pomoc na rzecz osób samotnie wychowujących
dzieci,
f) rozwój poradnictwa i doradztwa wspierającego
rodzinę w wychowywaniu dzieci i młodzieży –
wspólnie z innymi podmiotami działającymi na rzecz
rodziny,
g) organizowanie warsztatów psychologicznych dla
pracowników pracujących z rodzinami,
h) opracowywanie wspólnie z lokalnymi instytucjami
działającymi na rzecz rodziny informatora o
placówkach zajmujących się pomocą psychologiczną,
prawną oraz działalnością opiekuńczą dla dzieci i
rodzin,
i) organizowanie specjalistycznej pomocy dziecku i
rodzinie w kryzysie, w środowisku zamieszkania
j) stałe wymienianie informacji o obszarach
problemowych, prognozowanie pozytywnych zmian
w funkcjonowaniu rodzin i wypracowywanie metod,
przy pomocy których zmiany te można osiągnąć
Obszar nr 3
opieka i wsparcie dla
niepełnosprawnych klientów
MOPS oraz osób w podeszłym
wieku
Obszar nr 4
pomoc w wychodzeniu z
bezrobocia
Obszar nr 5
działania na rzecz osób
bezdomnych w środowisku
lokalnym
Obszar nr 6
pomoc rodzinom zagrożonym
różnymi rodzajami patologii
społecznej, przestępczością i
przemocą domową
Obszar nr 7
wsparcie socjalne w sytuacji
zdarzeń losowych, klęsk
żywiołowych i ekologicznych
oraz sytuacjach kryzysowych
a) poradnictwo na rzecz osób i rodzin z problemem
niepełnosprawności.
Brak zadań przewidzianych do realizacji przez OIK
a) rozszerzenie usług związanych z profesjonalnym
poradnictwem i doradztwem dla osób bezdomnych,
b) pomoc i pośrednictwo w załatwianiu spraw
urzędowych,
c) współpraca przy tworzeniu i funkcjonowaniu
schroniska dla bezdomnych kobiet i hostelu dla ofiar
przemocy,
d) tworzenie interdyscyplinarnych zespołów
przedstawicieli różnych instytucji – do
rozwiązywania problemów osób bezdomnych.
a) stała współpraca z instytucjami i organizacjami
działającymi w obszarze przeciwdziałania zjawiskom
patologii i przestępczości w mieście,
b) udzielanie specjalistycznego poradnictwa i wsparcia
psychologicznego dla ofiar przemocy w rodzinie i
rodzin w kryzysie
c) informacja o prawach i uprawnieniach oraz
organizacjach świadczących pomoc dla osób i rodzin
zagrożonych patologią,
d) prowadzenie poradnictwa psychologiczno –
pedagogicznego wspomagającego rodzinę w
sytuacjach kryzysowych.
a) organizowanie specjalistycznego poradnictwa dla
ofiar zdarzeń traumatycznych
b) pomoc w integracji ze środowiskiem ofiarom kryzysu
c) pobudzanie aktywności społecznej w zaspakajaniu
niezbędnych potrzeb życiowych osób i rodzin – ofiar
klęsk i zdarzeń losowych.
Działalność OIK w latach 2000 - 2005
Kategorie problemów
liczbowe zestawienie zgłaszanych problemów w poszczególnych latach działalności OIK cz. 1.
350
291
300
200
257
250
250
189
183
178179180
159
155
147
150
122
100
127
126
107
106
93
99
83
2000
2001
2002
2003
2004
2005
189
90
82
67
44
50
27
52
40
36
20
80
80
63
55
52
42
37
30
71
64
49
24
18
0
przemoc
uzależnienia
choroby,
zaburzenia
psychiczne
depresja, myśli
samobójcze
trudnosci finansowe
brak informacji,
problemy prawne
trudnosci
wychowawcze
liczbowe zestawienie zgłaszanych problemów w poszczególnych latach działalności OIK cz. 2
250
223
200
192
171
160
147
150
119
127
118117
115
104 105
100
2000
2001
2002
2003
2004
2005
133
92
90
123
101
89
76
73
65
61
51
50
36
27
27
23
35
27 27
18
35
33
12
12
16
2
9 7
14
0
konflikty rodzinne
kryzys wartości
bezdomność, brak choroba, problemy
schronienia
zdrowotne
rozwód, utrata,
rozstanie
konflikty, kryzysy
małżeńskie
zgłaszane
nadużycie
seksualne
8
Przemoc domowa
Zjawisko przemocy
200
180
160
140
120
100
przemoc
80
60
40
20
0
2000
2001
2002
2003
lata działalności OIK
2004
2005
Problem przemocy w rodzinie jest jednym z dominujących obszarów pracy OIK. Od trzech lat
utrzymuje się na porównywalnym, wysokim poziomie (około 180 klientów rocznie).
Ofiary przemocy to najczęściej kobiety, a sprawcy, to ich mężowie bądź konkubenci; zdarzają się
też zgłoszenia o stosowaniu przemocy przez rodziców wobec dzieci, jak również dzieci wobec
rodziców, czy innych krewnych. Medialne kampanie społeczne, wzrost świadomości, postrzeganie
zjawiska przemocy jako przestępstwa owocują znacznie częstszym ujawnianiem tego problemu.
Problem przemocy domowej dotyczy kobiet zarówno ze wsi, jak i z miasta. Kobiety ze wsi
sygnalizują przemoc bardziej drastyczną - brutalne pobicia, gwałty ze szczególnym okrucieństwem.
Trudniej im też uzyskać pomoc instytucji, takich jak policja czy pomoc społeczna, ze względu na
rodzinne, sąsiedzkie lub towarzyskie powiązania sprawców z przedstawicielami służb. Zjawisko
przemocy nie koreluje z wykształceniem, statusem materialnym ofiar/sprawców.
Większość kobiet-ofiar przemocy jest uzależniona od sprawców, głównie finansowo, lokalowo
- nie mają się gdzie schronić (często wraz z dziećmi). Praca z ofiarą przemocy polega przede
wszystkim na:
- interwencji kryzysowej – poziom psychologiczny; wsparcie, odbarczenie,
dewiktymizacja i zapobieganie wtórnej wiktymizacji, uwolnienie od negatywnego
wpływu środowiska lokalnego,
- informacji: wspólna diagnoza sytuacji, określenie obszarów pomocy – w tym osób,
członków rodziny wymagających pomocy i stanowiących system wsparcia, edukacja,
informacja prawna, potrzeby i możliwości lokalowe, socjalne itp.
- pracy terapeutycznej-głównie w aspekcie przełamywania syndromu wyuczonej
bezradności: wspólne określanie zadań, „kroczenie obok klienta” itp;
- objęciu pomocą psychologiczną członków rodziny – głównie dzieci – w
specjalistycznej poradni psychologiczno-pedagogicznej,
- uczestnictwie z ofiarą – w charakterze osoby wspierającej w jej kontaktach
zewnętrznych (np. z instytucjami, tworzenie lokalnych systemów wsparcia),
-
kontakcie z wyspecjalizowanymi placówkami – schroniska, hostele dla ofiar
przemocy, placówki leczenia odwykowego.
Na szczególną uwagę zasługuje fakt, że zgłaszany Ośrodkowi problem przemocy
utrzymuje się od 3 lat na niezmiennie wysokim poziomie.
nadużycie seksualne wobec innych form przemocy w latach 2000 - 2005
200
180
160
140
120
100
80
60
40
20
0
2000
przemoc
2001
2002
2003
zgłaszane nadużycie seksualne
2004
2005
Powyższy wykres przedstawia stosunek ilościowy zjawiska przemocy domowej traktowanej jako
cykl zespołu zjawisk (przemoc fizyczna, psychiczna, ekonomiczna, seksualna) do incydentalnych
nadużyć seksualnych(molestowanie seksualne, nadużycie wobec nieletniego, gwałt).
Luki w systemie pomocy:
− brak na terenie miasta specjalistycznego ośrodka wsparcia dla ofiar przemocy, schronisk,
miejsc hostelowych
− słaba znajomość mechanizmów przemocy w rodzinie przez pracowników służb
pomocowych i co się z tym wiąże trudności w pracy z ofiarą,
− niewystarczający poziom interdyscyplinarnego działania wszystkich profesjonalistów
pracujących z rodzinami, słaba współpraca instytucji pomocowych,
− brak dostatecznej wiedzy na temat diagnozowania wykorzystania seksualnego,
nieznajomość przepisów prawnych, oraz obawa przed podejmowaniem interwencji w
środowisku pedagogów szkolnych, nauczycieli, jako osób mających największy kontakt z
dziećmi, narażanie dzieci na wielokrotne przesłuchiwania, często w obecności sprawcy, co
czyni sytuację „wtórnie traumatyczną”.
Uzależnienia
Klienci zgłaszający problem uzależnienia
160
140
120
100
80
60
40
20
0
2000
2001
2002
2003
Lata działalności OIK
2004
2005
Z przedstawionym powyżej problemem przemocy bardzo często współwystępuje zjawisko
uzależnień. Mimo, że nadal najczęstszą formą uzależnień pozostaje alkoholizm, zwraca uwagę
coraz powszechniejsza zależność klientów OIK od innych środków psychoaktywnych (narkotyków
i leków). Klientami Ośrodka są albo sami uzależnieni, albo osoby eksperymentujące z alkoholem i
narkotykami. Jednak najliczniejszą grupę stanowią członkowie rodzin uwikłani w opisywany
problem. Istnieje bowiem bezpośrednia zależność pomiędzy uzależnieniem a dysfunkcją rodziny.
Dysfunkcja ta wiąże się zarówno z zaburzeniem struktury rodziny i relacji pomiędzy jej członkami,
jak również z niezaspokajaniem podstawowych potrzeb psychicznych i fizycznych osób ją
tworzących.
Interwencje OIK polegają głównie na:
spotkaniach motywujących do leczenia (osób uzależnionych i współuzależnionych),
telefonicznej pomocy uzależnionym w stanie dekompensacji psychicznej, zespołu
odstawiennego, lub zaburzeń somatycznych związanych z degradacją organizmu jako
następstwem nałogu,
kontaktach informacyjnych-procedury przymusowego leczenia odwykowego, oddziały
detoksykacyjne, ośrodki leczenia odwykowego, grupy AA, Al.-Anon,
kontaktach terapeutyczno-wspierających.
Luki w systemie pomocy:
− długa procedura przymusowego leczenia odwykowego,
− niska skuteczność przymusowego leczenia otwartego, brak jakichkolwiek sankcji
w przypadku nie zgłaszania się uzależnionego do poradni,
− niska skuteczność egzekwowania nakazu leczenia; nie ma jednostki
odpowiedzialnej za realizację postanowień Sądu w sprawach leczenia i terapii,
-
osoby
− brak specjalistycznej placówki zajmującej się leczeniem i terapią narkomanów na terenie
miasta.
Problemy związane z prawidłowym funkcjonowaniem rodziny
kategoria problemu: "konflikty rodzinne"
250
200
150
100
50
0
2000
2001
2002
2003
lata działalności OIK
2004
2005
kategoria problemu: "konflikty, kryzysy małżeńskie"
200
180
160
140
120
100
80
60
40
20
0
2000
2001
2002
2003
lata działaności OIK
2004
2005
kategoria problemu: "rozwód, utrata, rozstanie"
160
140
120
100
80
60
40
20
0
2000
2001
2002
2003
lata działalności OIK
2004
2005
kategoria problemu: "trudnosci wychowawcze"
80
70
60
50
40
30
20
10
0
2000
2001
2002
2003
lata działaności OIK
2004
2005
Problemy zgłaszane do Ośrodka, a dotyczące nieprawidłowego funkcjonowania rodziny
związane są zazwyczaj z nierealizowaniem (całkowitym lub częściowym) zadań jakie powinna ona
wypełniać. Najczęściej przyczyną dysfunkcji nie jest jeden problem jakiego doświadcza rodzina,
ale wzajemnie implikujące się negatywne zjawiska i stany, które dotykając wszystkich członków,
wpływają na funkcjonowanie zarówno całego systemu rodziny, jak i każdej z osób ją tworzących.
Przedstawione powyżej kategorie problemów mogą być więc przyczyną sytuacji kryzysowych, lub
ich realnym następstwem, reakcją na sytuację trudną (np. konflikt małżeński może być postrzegany
przez rodzinę jako źródło sytuacji kryzysowej lub jej konsekwencję. Podobnie-trudności
wychowawcze przez rodzinę traktowane jako sytuacje kryzysogenne, w rzeczywistości mogą być
następstwem zaburzonych relacji z dzieckiem lub np. (świadomej bądź nieświadomej) deprywacji
jego potrzeb.
Praca w obszarze powyższych kategorii polega przede wszystkim na dotarciu do przyczyny
konfliktu, zazwyczaj wielopłaszczyznowej, powiązanej z innymi problemami, często sięgającej
okresu sprzed kilku lat. W związku z powyższym niezbędna jest tu eklektyczna, wielokierunkowa
pomoc wszystkim członkom rodziny, skoncentrowana na zabezpieczeniu ich podstawowych
potrzeb oraz wyeliminowaniu przyczyn kryzysu.
Luki w systemie pomocy:
− brak placówki oferującej bezpłatne formy specjalistycznej terapii małżeńskiej,
− długi okres oczekiwania na miejsce w młodzieżowych ośrodkach wychowawczych
i młodzieżowych ośrodkach socjoterapii,
− brak placówki ,w której młodzież orzeczona na podst. ustawy o postępowania w sprawach
nieletnich mogłaby oczekiwać na umieszczenie we właściwym ośrodku,
− brak miejsca, gdzie można byłoby interwencyjnie umieścić nieletniego będącego pod
wpływem substancji psychoaktywnych, a którego aktualny stan zdrowia nie zagraża życiu,
− brak specjalistycznej placówki opiekuńczo – wychowawczej wsparcia dziennego.
Problemy związane ze stanem zdrowia
Klienci zgłaszający problem chorób, zaburzeń psychicznych
120
100
80
60
40
20
0
2000
2001
2002
2003
lata działalności OIK
2004
2005
kategoria problemu: "choroba, problemy zdrowotne"
70
60
50
40
30
20
10
0
2000
2001
2002
2003
lata działalności OIK
2004
2005
W ostatnim roku gwałtownie, niemal dwukrotnie wzrosła liczba klientów zgłaszających
problem zaburzeń lub choroby psychicznej.
Klienci, których bezpośrednio dotyczy problem, często borykają się z izolacją społeczną, „piętnem
choroby”, przejawiają silne deficyty w funkcjonowaniu i umiejętnościach społecznych. Bliscy
chorych zgłaszają się w sytuacjach nawrotów lub zaostrzenia choroby, w sytuacji bezradności
wobec objawów czy niekonwencjonalnych zachowań członków rodziny, z problemem alienacji
powodowanej wstydem, stygmatyzacją społeczną, brakiem zrozumienia wobec procesu
chorobowego. Najbardziej optymalną pomocą w przypadku chorób i zaburzeń psychicznych jest
oddziaływanie nastawione na leczenie całej rodziny;-oprócz konieczności udzielenia pomocy
medycznej choremu, farmakoterapii, równie ważne jest dostarczanie informacji o specyfice
choroby, psychoedukacja, w trakcie której chory i rodzina poznają sygnały ostrzegawcze przed
nawrotami, ograniczenia pacjenta wynikające z choroby, ale też zachowane obszary jego
aktywności oraz możliwości ich rozwijania; motywacja do akceptacji osoby i jej choroby,
porządkowanie struktury rodzinnej i mediacje w konfliktach.
Choroba i problemy zdrowotne najczęściej współwystępują z innymi problemami
zgłaszanymi przez klientów OIK. Objawy somatyczne współtowarzyszą lub są następstwem stanu
kryzysowego. Jako odrębny problem, będący bezpośrednią przyczyną dekompensacji psychicznej,
uwypukla się kalectwo, nagła utrata sprawności fizycznej, wiadomość o chorobie terminalnej oraz
ich następstwa: trudności w funkcjonowaniu, nieporadność, zmaganie z bólem i cierpieniem, brak
zgody na zaistniałą sytuację.
Luki w systemie pomocy:
− brak oddziału psychiatrycznego (całodobowego) na terenie miasta Tarnowa,
− trudności w uzyskaniu pomocy lekarskiej w godzinach popołudniowych,
− brak grup wsparcia dla rodzin osób chorych psychicznie oraz niewystarczająca (jedna) ilość
grup samopomocowych dla chorych,
− brak placówki gdzie byłaby realizowana bezpłatna pomoc terapeutyczna,
− brak akcji, programów i
„przeciętnego” mieszkańca,
materiałów
edukacyjnych
dostosowanych
do
potrzeb
Problemy materialno - bytowe
kategoria problemu: "bezdomność, brak schronienia"
70
60
50
40
30
20
10
0
2000
2001
2002
2003
lata działaności OIK
2004
2005
OIK w kontakcie z osobą pozbawioną schronienia lub bezdomną koncentruje się głównie na
zabezpieczeniu jej podstawowych potrzeb. Oprócz pomocy psychologicznej, interwencje wobec tej
grupy klientów polegają na poszukiwaniu możliwości rozwiązania problemu w oparciu o rodzinę,
lokalne zasoby, lub poszukiwaniu odpowiednich placówek, tj. schronisk, noclegowni. W przypadku
ofiar przemocy wymagających izolacji od sprawcy lub samotnych matek pozbawionych dachu nad
głową miejscem docelowym są ośrodki wsparcia dla ofiar przemocy lub domy dla matek z dziećmi.
Luki:
− brak mieszkań chronionych,
− brak schronienia dla ofiar przemocy,
− zbyt długi okres oczekiwania na egzekucję eksmisji przede wszystkim sprawców przemocy,
− zbyt długi okres oczekiwania na mieszkanie socjalne (dotyczy najuboższych mieszkańców),
− brak miejsc noclegowych dla bezdomnych kobiet,
− brak konkretnej oferty/programu wychodzenia z bezdomności
kategorie problemu: "brak informacji, problemy prawne"
300
250
200
150
100
50
0
2000
2001
2002
2003
lata działalności OIK
2004
2005
kategoria problemu: "trudnosci finansowe"
300
250
200
150
100
50
0
2000
2001
2002
2003
lata działalności OIK
2004
2005
Trudności finansowe są najczęściej kategorią współwystępującą i stanowią tło innego
rodzaju kryzysów. Ilość klientów z tym problemem kształtuje się ostatnio na niższym poziomie niż
w początkowym okresie działania placówki, ponieważ OIK jako instytucja nie świadczy pomocy
materialnej, finansowej, może jedynie pośredniczyć w poszukiwaniu pomocy tego typu, oraz
świadczyć poradnictwo socjalne. Jako wyspecyfikowany problem, kryzys klientów wiąże się
najczęściej z nagłym załamaniem się sytuacji materialno-bytowej. Przyczynami takiego stanu
rzeczy mogą być: nagła utrata pracy, utrata zdrowia i związana z tym niemożność zarobkowania,
śmierć współmałżonka lub członka rodziny i znaczne pogorszenie poziomu życia, obniżony nastrój
i aktywność, związane z długotrwałym bezrobociem.
Stosunkowo nową grupą klientów są osoby uwikłane w pożyczki, kredyty, podejmujące
nieracjonalne decyzje finansowe, zadłużone, niewypłacalne, zagrożone utratą dachu nad głową w
konsekwencji zadłużeń.
Największy rozmiar w całej dotychczasowej działalności tarnowskiego OIK osiągnęła w
ubiegłym roku także liczba klientów pozbawionych informacji na poziomie wystarczającym do
prawidłowego poruszania się na gruncie urzędowo-administracyjno-prawnym.
.Od kilku lat zdecydowanie rośnie ilość osób niezorientowanych w procedurach, wymagających
szczegółowych wyjaśnień, czy pomocy w opracowywaniu różnorakich pism urzędowych. Znaczny
odsetek tej grupy osób dotyka brak informacji dotyczący rozwiązań legislacyjnych czy określonego
postępowania procesowego. Pomoc klientom posiadającym powyższe trudności polega przede
wszystkim na udzielaniu konsultacji (w tym specjalistycznych, prawnych), pilotowaniu wraz z
klientem przebiegu danej sprawy, oraz korekty opracowanych przez niego pism.
Luki w systemie pomocy:
-brak miejsc w których udzielano by bezpłatnych porad prawnych, punktów prowadzących
działalność informacyjną
Inne
kategoria problemu: "kryzys wartości"
140
120
100
80
60
40
20
0
2000
2001
2002
2003
lata działalności OIK
2004
2005
kategorie problemu: "depresja, myśli samobójcze"
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0
2000
2001
2002
2003
lata działalności OIK
2004
2005
W grupie klientów OIK zgłaszających problem depresji i myśli samobójczych znajdują się:
- osoby w stanie potocznie rozumianej depresji, czyli krótkotrwałego przygnębienia, smutku czy
zmniejszonej aktywności, które przy wsparciu i ukierunkowanym oddziaływaniom szybko radzą
sobie z problemem,
- osoby prezentujące objawy depresji, nie posiadające wiedzy o swoim stanie, bezradne wobec
symptomów lub rodziny tych osób,
- osoby z diagnozą depresji prezentujące cechy zespołu chorobowego, reaktywnego lub
endogennego, takie jak: obniżenie nastroju, zmniejszenie zainteresowania własnym życiem, utrata
energii, spowolnienie psychoruchowe, poczucie własnej bezwartościowości lub nieuzasadnionej
winy, zaburzenia koncentracji, myślenia, uwagi, zaburzenia lękowe.
Częstym objawem towarzyszącym depresji są nawracające obsesyjne myśli o śmierci, myśli
samobójcze i podejmowanie prób samobójczych. Tendencjom tym towarzyszy silne poczucie winy
dotykające chorego.
W przypadku takich klientów ogromne znaczenie ma natychmiastowość podjęcia interwencji, jej
intensywność, zapewnienie bezpieczeństwa i stałej opieki, motywacja do leczenia bądź
hospitalizacji.
Klienci zgłaszający kryzys wartości to najczęściej osoby przeżywające załamanie wewnętrznych
systemów aksjonormatywnych, etycznych, filozoficznych i religijnych. Stanom tym towarzyszy
zazwyczaj poczucie bezcelowości i braku sensu życia, klarownych i jasnych zasad postępowania.
Interwencja w tych kategoriach problemów charakteryzuje się intensywnym kontaktem
nakierowanym na restabilizację osoby w kryzysie, facylitację konstruktywnego myślenia o
sytuacji, wymaga współpracy z rodziną, służbami medycznymi i środowiskiem klienta.
Łączna liczba klientów i interwencji w całym okresie działalności tarnowskiego
OIK
8255
9000
8000
7000
6000
Liczba klientów
Liczba interwencji
5000
3624
4000
3000
2000
1000
0
pochodzenie klientów OIK w poszczególnych latach
450
410
400
365
350
326
337
Klienci z terenu powiatu
300
277
248
250
Klienci z terenu miasta
252
Brak danych [w tym z miasta Tarnowa i
innych powiatów]
Liniowy (Klienci z terenu miasta)
204
200
182
150
124
Liniowy (Klienci z terenu powiatu)
151
134
113
136
136
99
100
70
60
50
0
2000
2001
2002
2003
2004
2005
Liniowy (Brak danych [w tym z miasta
Tarnowa i innych powiatów])
zestawienie liczby klientów i interwencji w okresie działalności OIK w Tarnowie
3000
2500
2000
Liczba interwencji
Liczba klientów
1500
1000
500
0
2000
2001
2002
2003
2004
2005
Jak ilustrują powyższe zestawienia pod względem ilości osób korzystających z pomocy Ośrodka
Interwencji Kryzysowej w Tarnowie istnieje wyraźna tendencja wzrostowa, zarówno w stosunku
do liczby osób, jak i ilości przeprowadzonych interwencji. Klienci OIK rekrutują się zarówno
spośród mieszkańców Tarnowa, okolicznych miejscowości jak również innych powiatów.
Incydentalnie z pomocy OIK korzystają osobiście lub telefonicznie osoby zamieszkujące poza
granicami kraju (Włochy, Austria, USA, Wielka Brytania, kraje byłego ZSRR). Ponieważ w trakcie
interwencji klient może pozostawać anonimowy, duża ilość osób pozostaje niezidentyfikowana pod
względem terenu zamieszkania.
Problemy Ośrodka Interwencji Kryzysowej:
-brak całodobowej działalności i wynikające stąd ograniczenia w świadczeniu
natychmiastowej i szeroko dostępnej pomocy przewidzianej ustawowo i
definiowanej przez pojęcie interwencji kryzysowej,
-brak interwencyjnych miejsc hostelowych na terenie ośrodka wykorzystywanych w
sytuacjach zagrożenia życia klienta (klient suicydalny, ofiary przemocy) lub w celu
separacji od środowiska, zapewnienia poczucia bezpieczeństwa i intensywnej
pracy terapeutycznej (ofiary napaści, gwałtu, z zespołem stresu pourazowego),
-niewystarczająca, nawet w obecnej formie pracy-ilość specjalistycznej kadry, która
gwarantowałaby szeroką dostępność usług a zarazem bezpieczeństwo
pracowników,
-brak środków na zatrudnienie w charakterze konsultanta lekarza psychiatry,
- nieadekwatne płace pracowników OIK w stosunku do ich specjalistycznej wiedzy,
kompetencji i osobowościowych cech – stąd trudności z zatrudnieniem (lekarza
konsultanta, psychologów, terapeutów, pracowników interwencyjnych) nawet przy
obecnie przydzielonych środkach budżetowych,
-brak środków na zakup literatury szkolenia, delegacje, zdobywanie kwalifikacji i
poszerzanie kompetencji niezbędnych w interwencji kryzysowej,
-ze względu na braki kadrowe niemożność realizacji pracy w terenie, prowadzenia
interwencji poza OIK np.: w sytuacji kryzysów środowiskowych lub trudności
klienta w dotarciu do OIK,
-luki w zasobach zewnętrznych, systemowych wymienione wcześniej.