Procedura oceny oddziaływania na środowisko

Transkrypt

Procedura oceny oddziaływania na środowisko
1
Procedura oceny oddziaływania na
środowisko
Wsparcie dla przedsięwzięć w zakresie mieszkalnictwa w miastach poniżej
10 tysięcy mieszkańców
- Wydział Zarządzania Regionalnym Programem Operacyjnym Szkolenie współfinansowane przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Pomocy Technicznej
Regionalnego Programu Operacyjnego dla Województwa Dolnośląskiego na lata 2007-2013 oraz z budżetu Samorządu Województwa Dolnośląskiego.
Wrocław, czerwiec 2010
Procedura oceny oddziaływania na środowisko
Podstawy prawne:
• Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2001/42/WE z dnia 27 czerwca 2001 r. w sprawie oceny
wpływu niektórych planów i programów na środowisko (Dyrektywa SOOŚ),
• Dyrektywa Rady nr 85/337/EWG z dnia 27 czerwca 1985 r. w sprawie oceny skutków wywieranych przez
niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko naturalne (Dyrektywa OOŚ),
• Dyrektywa Rady nr 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 r. nr 92/43/EWG w sprawie ochrony siedlisk
przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory,
• Dyrektywa Rady nr 79/409/EWG z dnia 2 kwietnia 1979 r. w sprawie ochrony dzikiego ptactwa,
• Ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale
społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko,
• Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska,
• Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody,
• Wytyczne Ministra Rozwoju Regionalnego w zakresie postępowania w sprawie oceny oddziaływania na
środowisko dla przedsięwzięć współfinansowanych z krajowych lub regionalnych programów operacyjnych.
3
Procedura oceny oddziaływania na środowisko
Ocena oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko
Postępowanie w sprawie oceny oddziaływania na środowisko planowanego
przedsięwzięcia, obejmuje w szczególności:
a) weryfikację raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko,
b) uzyskanie wymaganych ustawą opinii i uzgodnień,
c) zapewnienie możliwości udziału społeczeństwa w postępowaniu;
4
Procedura oceny oddziaływania na środowisko
Zezwolenie na inwestycje (ang. development consent) to decyzja właściwej
władzy administracyjnej lub władz, na podstawie której wykonawca ma prawo do
wykonania przedsięwzięcia.
W Polskim systemie najczęściej pozwolenie na budowę. Uzyskanie zezwolenia na
inwestycje musi poprzedzić ocena czy przedsięwzięcie nie wpływa w sposób
znaczący na środowisko.
Przedsięwzięcie
Rozumie się przez to zamierzenie budowlane lub inną ingerencję w środowisko
polegającą na przekształceniu lub zmianie sposobu wykorzystania terenu, w tym
również na wydobywaniu kopalin. Przedsięwzięcia powiązane technologicznie
kwalifikuje się jako jedno przedsięwzięcie, także jeżeli są one realizowane przez
różne podmioty.
Procedura oceny oddziaływania na środowisko
Grupy przedsięwzięć
Przedsięwzięcia mogące zawsze znacząco oddziaływać na środowisko
(I grupa) – obligatoryjnie podlegają OOŚ;
Przedsięwzięcia mogące potencjalnie znacząco oddziaływać na
środowisko, dla których obowiązek przeprowadzenia oceny oddziaływania
przedsięwzięcia na środowisko został ustalony w wyniku przeprowadzenia
postępowania kwalifikującego – tzw. screeningu (II grupa);
Przedsięwzięcia mogące znacząco oddziaływać na obszary NATURA 2000,
a nie będące bezpośrednio związane z ochroną tego obszaru lub nie
wynikające z tej ochrony (tzw. III grupa);
Procedura oceny oddziaływania na środowisko
Dyrektywa Rady nr 85/337/EWG z dnia 27 czerwca 1985 r. w sprawie oceny
skutków wywieranych przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne
na środowisko naturalne (Dyrektywa OOŚ)
Przedsięwzięcia inwestycyjne na obszarach miejskich, włączając
budownictwo centrów handlowych i parkingów (pkt 10a. Zał. II)
Zalecenia Ministerstwa Rozwoju Regionalnego i Generalnej Dyrekcji Ochrony
Środowiska w zakresie postępowania w sprawie oceny oddziaływania na
środowisko dla „przedsięwzięć inwestycyjnych na obszarach miejskich”
(urban development projects) dla potencjalnych beneficjentow środków UE
Procedura oceny oddziaływania na środowisko
Zalecenia Ministerstwa Rozwoju Regionalnego i Generalnej Dyrekcji Ochrony
Środowiska w zakresie postępowania w sprawie oceny oddziaływania na
środowisko dla „przedsięwzięć inwestycyjnych na obszarach miejskich”
(urban development projects) dla potencjalnych beneficjentów środków UE
Jeżeli projekt spełni łącznie 3 przesłanki, tj.:
1) ma charakter infrastrukturalny, tzn. jest zamierzeniem budowlanym lub inną
ingerencją w środowisko polegającą na przekształceniu lub zmianie sposobu
wykorzystania terenu i wymagającą uzyskania którejś z decyzji określonych w art. 72
ust. 1 ustawy OOŚ
2) ma charakter miejski, co oznacza, że determinujące znaczenie ma miejska natura
przedsięwzięcia, a nie jego lokalizacja w granicach administracyjnych miasta;
3) może potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko – na co wskazuje rodzaj i
charakterystyka przedsięwzięcia, jego usytuowanie oraz rodzaj i skala jego możliwego
oddziaływania.
Procedura oceny oddziaływania na środowisko
Podział przedsięwzięć na grupy I-III w przepisach polskich
Listę przedsięwzięć z I i II grupy zawiera Rozporządzenie Rady Ministrów z
dnia 9 listopada 2004 roku w sprawie określenia rodzajów przedsięwzięć
mogących znacząco oddziaływać na środowisko oraz szczegółowych
uwarunkowań związanych z kwalifikowaniem przedsięwzięcia do
sporządzenia raportu o oddziaływaniu na środowisko (Dz. U. Nr 257, poz.
2573, ze zm.), nazywane dalej Rozporządzeniem OOŚ;
Nie ma listy przedsięwzięć z III grupy – to może być każde przedsięwzięcie,
inne niż mogące znacząco oddziaływać na środowisko (tj. z gr. I lub II), które
nie jest bezpośrednio związane z ochrona obszaru N2000 lub nie wynika z tej
ochrony !!!
Procedura oceny oddziaływania na środowisko
Natura 2000
Program utworzenia w krajach Unii Europejskiej wspólnego systemu (sieci)
obszarów objętych ochroną przyrody. Podstawą dla tego programu jest unijna
Dyrektywa Ptasia, Dyrektywa Siedliskowa (Habitatowa) oraz szereg innych
rozporządzeń i dokumentów wykonawczych. Celem programu jest zachowanie
określonych typów siedlisk przyrodniczych oraz gatunków, które uważa się za
cenne i zagrożone w skali całej Europy i wymienia w załącznikach do wyżej
wymienionych Dyrektyw. Wspólne działanie na rzecz zachowania dziedzictwa
przyrodniczego Europy w oparciu o jednolite prawo ma na celu optymalizację
kosztów i spotęgowanie korzystnych dla środowiska efektów.
Procedura oceny oddziaływania na środowisko
Procedura oceny oddziaływania na środowisko
Zaświadczenie organu odpowiedzialnego za obszary NATURA 2000
Wniosek do Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska (Dolnośląski Urząd
Wojewódzki)
1. nazwa przedsięwzięcia będącego elementem projektu ubiegającego się o
dofinansowanie w ramach RPO WD wraz z jego tytułem
2. Opis inwestycji zawierający: lokalizację przedsięwzięcia, zakres planowanych
prac, parametry przedsięwzięcia
3. czysty wzór zaświadczenia wymaganego w ramach RPO
4. dwa egzemplarze map w skali 1:100 000 (lub w skali zbliżonej do
wymienionej) określających lokalizację przedsięwzięcia oraz najbliżej
położonych obszarów NATURA 2000 (w kolorze)
5. Jeden egzemplarz mapy w skali bardziej szczegółowej (np. 1:10 000) z
lokalizacją przedsięwzięcia
Procedura oceny oddziaływania na środowisko
Procedura oceny oddziaływania na
środowisko przedsięwzięć, dla których
sporządzenie raportu
o oddziaływaniu na środowisko jest
obligatoryjne (tzw. grupa I)
Inwestor składa do wójta, burmistrza, prezydenta miasta, wniosek o wydanie decyzji o środowiskowych
uwarunkowaniach (i inne wymagane dokumenty), może załączyć kartę informacyjną przedsięwzięcia KIP (art. 69
Uooś),wraz z wnioskiem o określenie zakresu raportu
Określenie zakresu raportu
Wójt, burmistrz, prezydent miasta określa zakres raportu w drodze postanowienia
(art. 63 ust. 4 Uooś)
Ustalenie zakresu raportu jest obowiązkowe tylko jeśli przedsięwzięcie
może transgranicznie oddziaływać na środowisko
Opiniowanie zakresu raportu
Przed wydaniem postanowienia wójt, burmistrz, prezydent
miasta zwraca się
o opinię co do zakresu raportu
Organ wydaje postanowienie, w którym określa
zakres raportu (30 dni)
Kwalifikacja do postępowania
OOŚ i ustalenie zakresu raportu
Regionalny Dyrektor Ochrony
Środowiska (RDOŚ) (14 dni)
Inwestor składa wniosek
o wydanie decyzji o
środowiskowych uwarunkowaniach,
załączając
raport w zakresie określonym
w ustawie (art. 66 Uooś).
Państwowy Wojewódzki lub Powiatowy
Inspektor Sanitarny (14 dni)
Inwestor składa wniosek o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację
przedsięwzięcia załączając raport w zakresie zgodnym z postanowieniem
Udział społeczeństwa
Organ prowadzący postępowanie przeprowadza udział
społeczeństwa (składanie uwag i wniosków w terminie 21 dni),
może przeprowadzić rozprawę administracyjną otwartą dla
społeczeństwa
Uzgadnianie warunków realizacji przedsięwzięcia
Jeżeli jest przeprowadzana OOŚ , przed wydaniem decyzji o
środowiskowych uwarunkowaniach wójt, burmistrz, prezydent miasta
występuje o uzgodnienie warunków realizacji przedsięwzięcia (art. 77
Uooś)
Regionalny Dyrektor Ochrony
Środowiska (30 dni)
Państwowy Wojewódzki
Inspektor Sanitarny (30 dni)
Organ rozpatruje wniosek inwestora, uzgodnienia, uwagi i wnioski społeczeństwa; wydaje decyzję o środowiskowych
uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia
Podaje do publicznej wiadomości informację o wydaniu decyzji
Procedura oceny oddziaływania na środowisko
Procedura oceny oddziaływania na
środowisko przedsięwzięć,
przedsięwzięć, dla których
sporządzenie raportu o oddziaływaniu na
środowisko jest fakultatywne
(tzw.
tzw. grupa II)
Inwestor składa do wójta, burmistrza, prezydenta miasta, wniosek o wydanie decyzji o środowiskowych
uwarunkowaniach ,ponadto dołączony do wniosku KIP (i inne wymagane dokumenty)
Kwalifikacja
przedsięwzięcia
do wszczęcia
postępowania OOŚ
i sporządzenia
raportu
Organ prowadzący postępowanie zwraca się o opinię co do potrzeby
przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko oraz
konieczności sporządzenia raportu i jego ewentualnego zakresu
Postanowienie nakładające obowiązek
przeprowadzenia OOŚ (30 dni) i
określające zakres raportu OOŚ (przysługuje
zażalenie).
Obowiązek przeprowadzenia OOŚ
stwierdza się obligatoryjnie, jeżeli
możliwość realizacji przedsięwzięcia jest
uzależniona od ustanowienia obszaru
ograniczonego użytkowania
Regionalny Dyrektor Ochrony
Środowiska
(14 dni)
Państwowy Powiatowy Inspektor
Sanitarny (14 dni)
Postanowienie o braku
obowiązku przeprowadzenia
postępowania OOŚ (30 dni)
Inwestor dołącza do wniosku, raport w zakresie
zgodnym z postanowieniem
Udział społeczeństwa
Organ prowadzący postępowanie przeprowadza udział
społeczeństwa (21 dni), może przeprowadzić rozprawę
administracyjną otwartą dla społeczeństwa
Uzgadnianie warunków realizacji przedsięwzięcia
Wójt, burmistrz, prezydent miasta występuje o uzgodnienie warunków
realizacji przedsięwzięcia
Regionalny Dyrektor Ochrony
Środowiska(30 dni)
Opinia Państwowego Powiatowego
Inspektora Sanitarnego (30 dni)
Organ rozpatruje wniosek inwestora, uzgodnienia, opinie, uwagi i wnioski społeczeństwa; wydaje decyzję o
środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia
Podaje do publicznej wiadomości informację o wydaniu decyzji
Procedura oceny oddziaływania na środowisko
Decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach
Ocena oddziaływania na
środowisko
Brak oceny oddziaływania
na środowisko
Poprzedzona uzgodnieniami
i opiniami
Poprzedzona opiniami (w zakresie
obowiązku sporządzenia raportu)
bez uzgodnień
Określa środowiskowe
uwarunkowania
Stwierdza brak potrzeby
przeprowadzenia oceny
Procedura oceny oddziaływania na środowisko
Wytyczne Ministra Rozwoju Regionalnego w zakresie postępowania w
sprawie oceny oddziaływania na środowisko dla przedsięwzięć
współfinansowanych z krajowych lub regionalnych programów
operacyjnych
narzędzie dla beneficjentów oraz organów zaangażowanych w OOŚ,
wymogi w zakresie dokumentacji OOŚ dla projektów (zawierają m.in.
rozdział „Dokumentowanie postępowania OOŚ na potrzeby wniosku o
dofinansowanie”),
wzór formularza dot. OOŚ wraz z instrukcją jego wypełniania,
wzór zaświadczenia organu odpowiedzialnego za monitorowanie
obszarów Natura 2000.
18
Procedura oceny oddziaływania na środowisko
Wytyczne Ministra Rozwoju Regionalnego w zakresie postępowania w
sprawie oceny oddziaływania na środowisko dla przedsięwzięć
współfinansowanych z krajowych lub regionalnych programów
operacyjnych
celem Wytycznych jest ograniczenie ryzyka błędów w postępowaniach
administracyjnych związanych z ochroną środowiska w ramach procesu inwestycyjnego,
zapewniają pomoc dla beneficjentów w zakresie kluczowych elementów ww.
postępowań i przygotowania dokumentacji środowiskowej wymaganej wraz z wnioskiem
o dofinansowanie projektu,
ich istotą jest zapewnienie jednolitości procedur dla właściwych instytucji w systemie
wdrażania programów operacyjnych weryfikujących prawidłowość przeprowadzenia ww.
postępowań dla projektu ubiegającego się o przyznanie dofinansowania,
stanowią przedstawienie wykładni Ministra Rozwoju Regionalnego odnośnie
stosowania przepisów w zakresie ww. postępowań celem zapewnienia wskazówek dla
jednolitego stosowania prawa przez właściwe organy administracji.
19
Procedura oceny oddziaływania na środowisko
Rola Beneficjentów
Rola organów administracji
Przygotowanie projektu zgodnie ze
standardami procedury OOŚ
Konstruowanie uzasadnień do
postanowień i decyzji OOŚ w sposób
zindywidualizowany i wyczerpujący
Dbanie o jakość ekspertyz
środowiskowych zlecanych firmom
zewnętrznym! – początek problemów!
Rola Instytucji Zarządzających
Podejście merytoryczne (środowiskowe) i
formalistyczne (proceduralne)
Weryfikując wnioski o dofinansowanie właściwa
instytucja musi sprawdzić czy prawidłowo i rzetelnie
przeprowadzono postępowanie w sprawie oceny
oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko (w tym
na obszary Natura 2000) tj. czy dochowano wymogów
proceduralnych, a nie czy rozstrzygnięcie było
słuszne!
20
Nieprzejrzysta dokumentacja stanowi
zagroŜenie dla wykorzystania środków
przez Beneficjenta!
Rola Komisji Europejskiej
Komisja Europejska weryfikując bądź
kontrolując projekt opiera się przede
wszystkim na zgodności z dyrektywami!!!
Procedura oceny oddziaływania na środowisko
Podstawowe błędy inwestorów (beneficjentów)
niespójna logicznie dokumentacja
brak pełnych badań terenowych bądź opieranie się na nierzetelnych
lub nieaktualnych danych naukowych
nieuwzględnienie łącznego oddziaływania przedsięwzięć powiązanych
technologicznie
brak oceny oddziaływania na obszary Natura 2000
brak albo niewłaściwie przeprowadzone konsultacje społeczne
brak rozważenia alternatyw bądź pominięcie niektórych z dostępnych
wariantów
nieuwzględnienie uzyskanych wyników oceny
brak albo nieadekwatne działania minimalizujące lub kompensujące
21
Procedura oceny oddziaływania na środowisko
Problemy w dokumentacji dot. kwestii środowiskowych
1. Brak dołączenia pełnej dokumentacji z postępowania OOŚ do wniosku o
dofinansowanie.
2. Brak w decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach informacji o
przeprowadzonych konsultacjach społecznych, o rozpatrzonych uwagach i
wnioskach w ramach konsultacji społecznych, czy też informacji o przeprowadzeniu
analizy wariantów w raporcie, co jest uchybieniem proceduralnym.
3. Nieprawidłowe zakwalifikowanie przedsięwzięcia do odpowiedniej grupy
rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2004r. oraz do Aneksu I, II dyrektywy
Rady nr 85/337/EWG (dyrektywa EIA), w tym także nieprawidłowe pojmowanie
pojęcia „urban development project”.
22
Procedura oceny oddziaływania na środowisko
Problemy w dokumentacji dot. kwestii środowiskowych
5. Niezgodność mechanizmu zgłoszeń budowy z dyrektywą OOŚ, ustawą z dnia 3
października 2008r. o udostępnieniu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale
społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko
(ustawą OOŚ), a przede wszystkim problem z wdrożeniem art. 29 ust. 3 ustawyPrawo budowlane (wszedł w życie z dniem 15 listopada 2008r.).
6. Niezgodność zakresu przedsięwzięcia pomiędzy decyzją środowiskową, a
decyzją inwestycyjną m.in. pozwoleniem na budowę.
23
Procedura oceny oddziaływania na środowisko
Zagrożenia wynikające z nieprawidłowego
przeprowadzenia postępowania OOŚ
zaskarżenia decyzji przez strony postępowania i opóźnienia
przygotowania projektu,
niedoszacowania kosztów, które beneficjent będzie musiał ponieść w
związku z wdrażaniem rozwiązań minimalizujących lub kompensujących
oddziaływanie projektu na środowisko,
odrzuceniem przez Komisję Europejską (KE) wniosku o dofinansowanie
dla „dużego” projektu w rozumieniu art. 39 rozporządzenia nr
1083/2006,
odmową przyznania dofinansowania przez właściwą instytucję albo
wstrzymaniem finansowania projektu i obowiązkiem zwrotu środków.
24
Procedura oceny oddziaływania na środowisko
Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego
Departament Regionalnego Programu Operacyjnego
Wybrzeże Słowackiego 12-14
50-411 Wrocław
Punkt Informacyjno-Kontaktowy ds. ZPORR i RPO - pok. 403
tel. (71) 776 91 42 lub (71) 776 91 20
[email protected]
www.rpo.dolnyslask.pl
www.umwd.pl
Dziękuję za uwagę!
Agata Kopeć, Kierownik Działu Koordynacji Zagadnień
Środowiskowych, Menedżer ds. Środowiska
Wydział Zarządzania Regionalnym Programem Operacyjnym
Szkolenie współfinansowane przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Pomocy Technicznej
Regionalnego Programu Operacyjnego dla Województwa Dolnośląskiego na lata 2007-2013 oraz z budżetu Samorządu Województwa Dolnośląskiego.
25
26

Podobne dokumenty