5. Ocena Oddziaływania na środowisko

Procedura oceny oddziaływania
na środowisko
Infrastruktura wspierająca innowacyjność i przedsiębiorczość w
regionie
Działanie 1.4 w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego
dla Województwa Dolnośląskiego na lata 2007-2013
Szkolenie współfinansowane przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Pomocy Technicznej
Regionalnego Programu Operacyjnego dla Województwa Dolnośląskiego na lata 2007-2013 oraz z budżetu Samorządu Województwa Dolnośląskiego.
-Wydział Zarządzania Regionalnym Programem Operacyjnym -Wrocław, październik 2010
2
Podstawy prawne
• Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2001/42/WE z dnia 27 czerwca 2001 r. w
sprawie oceny wpływu niektórych planów i programów na środowisko (Dyrektywa SOOŚ),
• Dyrektywa Rady nr 85/337/EWG z dnia 27 czerwca 1985 r. w sprawie oceny skutków
wywieranych przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko naturalne
(Dyrektywa OOŚ),
• Dyrektywa Rady nr 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 r. nr 92/43/EWG w sprawie ochrony siedlisk
przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory,
• Dyrektywa Rady nr 79/409/EWG z dnia 2 kwietnia 1979 r. w sprawie ochrony dzikiego ptactwa,
• Ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie,
udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko,
• Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska,
• Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody,
Wytyczne Ministra Rozwoju Regionalnego w zakresie postępowania w sprawie oceny
oddziaływania na środowisko dla przedsięwzięć współfinansowanych z krajowych lub
regionalnych programów operacyjnych.
3
Podstawowe pojęcia
Zezwolenie na inwestycje (ang. development consent) to decyzja właściwej
władzy administracyjnej lub władz, na podstawie której wykonawca ma prawo do
wykonania przedsięwzięcia.
W Polskim systemie najczęściej pozwolenie na budowę. Uzyskanie zezwolenia na
inwestycje musi poprzedzić ocena czy przedsięwzięcie nie wpływa w sposób
znaczący na środowisko.
Przedsięwzięcie
Rozumie się przez to zamierzenie budowlane lub inną ingerencję w środowisko
polegającą na przekształceniu lub zmianie sposobu wykorzystania terenu, w tym
również na wydobywaniu kopalin. Przedsięwzięcia powiązane technologicznie
kwalifikuje się jako jedno przedsięwzięcie, także jeżeli są one realizowane przez
różne podmioty.
4
Klasyfikacja przedsięwzięć
5
Przedsięwzięcia mogące zawsze znacząco oddziaływać na
środowisko (I grupa) – obligatoryjnie podlegają OOŚ (ujęte w
aneksie I dyrektywy OOŚ);
Przedsięwzięcia mogące potencjalnie znacząco oddziaływać na
środowisko (II grupa) , dla których obowiązek przeprowadzenia
oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko został ustalony
w wyniku przeprowadzenia postępowania kwalifikującego – tzw.
screeningu (ujęte w aneksie II dyrektywy OOŚ);
Przedsięwzięcia mogące znacząco oddziaływać na obszary NATURA
2000, a nie będące bezpośrednio związane z ochroną tego obszaru
lub nie wynikające z tej ochrony (tzw. III grupa);
Ocena oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko
Postępowanie w sprawie oceny oddziaływania na środowisko
planowanego przedsięwzięcia, obejmuje w szczególności:
a) weryfikację raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko,
b) uzyskanie wymaganych ustawą opinii i uzgodnień,
c) zapewnienie możliwości udziału społeczeństwa w postępowaniu;
6
Ocena oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko
Ocena oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko
Etapy postępowania administracyjnego
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
7
Wszczęcie postępowania administracyjnego
Kwalifikacja przedsięwzięcia do oceny, tzw. screening (dla II i III grupy)
Weryfikacja raportu
Uzyskanie wymaganych opinii i uzgodnień
Zapewnienie udziału społeczeństwa
Analiza uzyskanych danych i podjęcie rozstrzygnięcia
Wydanie decyzji administracyjnej i podanie jej do publicznej wiadomości
Ocena oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko
Ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji
o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska
oraz o ocenach oddziaływania na środowisko
Art. 74. 1. Do wniosku o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach należy
dołączyć:
2) w przypadku przedsięwzięć mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko kartę informacyjną przedsięwzięcia;
3) poświadczoną przez właściwy organ kopię mapy ewidencyjnej obejmującej przewidywany
teren, na którym będzie realizowane przedsięwzięcie, oraz obejmującej obszar, na który
będzie oddziaływać przedsięwzięcie;
6) wypis z ewidencji gruntów obejmujący przewidywany teren, na którym będzie realizowane
przedsięwzięcie oraz obejmujący obszar, na który będzie oddziaływać przedsięwzięcie.
Art. 75. 1. Organem właściwym do wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach
jest:
4) wójt, burmistrz, prezydent miasta - w przypadku pozostałych przedsięwzięć.
8
Prawo unijne a prawo krajowe
Wytyczne Ministra Rozwoju Regionalnego w zakresie postępowania w sprawie
oceny oddziaływania na środowisko dla przedsięwzięć współfinansowanych
z krajowych lub regionalnych programów operacyjnych
pkt. 130. Jako podstawowy wymóg, który beneficjenci muszą uwzględnić w związku z
finansowaniem przedsięwzięć ze środków pochodzących z budżetu Wspólnoty
Europejskiej należy wskazać przeprowadzenie postępowania OOŚ przez właściwe organy
z uwzględnieniem zasady pierwszeństwa prawa wspólnotowego oraz z uwzględnieniem
obowiązku prowspólnotowej wykładni przepisów prawa krajowego.
9
Prawo unijne a prawo krajowe
Wytyczne Ministra Rozwoju Regionalnego w zakresie postępowania w sprawie
oceny oddziaływania na środowisko dla przedsięwzięć współfinansowanych
z krajowych lub regionalnych programów operacyjnych
Zaleca się przeprowadzenie w uzasadnionych sytuacjach, procedury screeningu w
przypadku planowanych inwestycji, które znajdują się poniżej dolnych progów
określonych w §3 obowiązującego rozporządzenia OOŚ:
- uzyskanie od właściwego organu informacji, czy przedsięwzięcie może potencjalnie
znacząco oddziaływać na środowisko pomimo, iż nie spełnia kryteriów ilościowych
przewidzianych rozporządzeniem OOŚ;
- jeśli oddziaływanie jest prawdopodobne, wystąpienie do właściwego organu, z
wnioskiem o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach.
10
Umiejscowienie inwestycji naboru 43/K/1.4/2010 „Transfer
technologii” w przepisach prawa krajowego oraz UE
Budowa i modernizacja infrastruktury instytucji wspierających innowacje (w tym
sieci dróg wewnętrznych, parkingów itp.),
Zakup środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych niezbędnych do
prawidłowego funkcjonowania instytucji wspierających innowacje.
Dyrektywa Rady nr 85/337/EWG z dnia 27 czerwca 1985 r. w sprawie oceny skutków
wywieranych przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko
naturalne (Dyrektywa OOŚ) – załącznik II pkt 10a,b
Przedsięwzięcia inwestycyjne na obszarach przemysłowych,
Przedsięwzięcia inwestycyjne na obszarach miejskich, włączając budownictwo
centrów handlowych i parkingów
11
Umiejscowienie inwestycji naboru 43/K/1.4/2010 „Transfer
technologii” w przepisach prawa krajowego oraz UE
Budowa i modernizacja infrastruktury instytucji wspierających innowacje (w tym
sieci dróg wewnętrznych, parkingów itp.),
Zakup środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych niezbędnych do
prawidłowego funkcjonowania instytucji wspierających innowacje.
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2004 r. w sprawie określenia
rodzajów przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko oraz
szczegółowych uwarunkowań związanych z kwalifikowaniem przedsięwzięcia do
sporządzenia raportu o oddziaływaniu na środowisko - § 3 ust. 1 pkt 7 i 33
zespoły zabudowy przemysłowej na terenie o powierzchni nie mniejszej niż 1 ha,
zespoły zabudowy usługowej o powierzchni nie mniejszej niż 1 ha wraz z
towarzyszącą infrastrukturą,
garaże lub parkingi samochodowe, lub zespoły parkingów, dla nie mniej niż 100
samochodów ciężarowych lub 300 samochodów osobowych.
12
NATURA 2000
Program utworzenia w krajach Unii Europejskiej wspólnego systemu (sieci)
obszarów objętych ochroną przyrody. Podstawą dla tego programu jest unijna
Dyrektywa Ptasia, Dyrektywa Siedliskowa (Habitatowa) oraz szereg innych
rozporządzeń i dokumentów wykonawczych. Celem programu jest zachowanie
określonych typów siedlisk przyrodniczych oraz gatunków, które uważa się za
cenne i zagrożone w skali całej Europy i wymienia w załącznikach do wyżej
wymienionych Dyrektyw. Wspólne działanie na rzecz zachowania dziedzictwa
przyrodniczego Europy w oparciu o jednolite prawo ma na celu optymalizację
kosztów i spotęgowanie korzystnych dla środowiska efektów.
13
NATURA 2000
14
NATURA 2000
Zaświadczenie organu odpowiedzialnego za obszary NATURA 2000
- wniosek do Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska (Dolnośląski Urząd
Wojewódzki)
1. nazwa przedsięwzięcia będącego elementem projektu ubiegającego się o
dofinansowanie w ramach RPO WD wraz z jego tytułem
2. Opis inwestycji zawierający: lokalizację przedsięwzięcia, zakres planowanych
prac, parametry przedsięwzięcia
3. czysty wzór zaświadczenia wymaganego w ramach RPO
4. dwa egzemplarze map w skali 1:100 000 (lub w skali zbliżonej do
wymienionej) określających lokalizację przedsięwzięcia oraz najbliżej
położonych obszarów NATURA 2000 (w kolorze)
5. Jeden egzemplarz mapy w skali bardziej szczegółowej (np. 1:10 000) z
lokalizacją przedsięwzięcia
15
Procedura oceny oddziaływania na
środowisko przedsięwzięć,
przedsięwzięć, dla których
sporządzenie raportu o oddziaływaniu na
środowisko jest fakultatywne
(tzw.
tzw. grupa II)
16
Inwestor składa do wójta, burmistrza, prezydenta miasta, wniosek o wydanie decyzji o środowiskowych
uwarunkowaniach ,ponadto dołączony do wniosku KIP (i inne wymagane dokumenty)
Kwalifikacja
przedsięwzięcia
do wszczęcia
postępowania OOŚ
i sporządzenia
raportu
Organ prowadzący postępowanie zwraca się o opinię co do potrzeby
przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko oraz
konieczności sporządzenia raportu i jego ewentualnego zakresu
Postanowienie nakładające obowiązek
przeprowadzenia OOŚ (30 dni) i
określające zakres raportu OOŚ (przysługuje
zażalenie).
Obowiązek przeprowadzenia OOŚ
stwierdza się obligatoryjnie, jeżeli
możliwość realizacji przedsięwzięcia jest
uzależniona od ustanowienia obszaru
ograniczonego użytkowania
Regionalny Dyrektor Ochrony
Środowiska
(14 dni)
Państwowy Powiatowy Inspektor
Sanitarny (14 dni)
Postanowienie o braku
obowiązku przeprowadzenia
postępowania OOŚ (30 dni)
Inwestor dołącza do wniosku, raport w zakresie
zgodnym z postanowieniem
Udział społeczeństwa
Organ prowadzący postępowanie przeprowadza udział
społeczeństwa (21 dni), może przeprowadzić rozprawę
administracyjną otwartą dla społeczeństwa
Uzgadnianie warunków realizacji przedsięwzięcia
Wójt, burmistrz, prezydent miasta występuje o uzgodnienie warunków
realizacji przedsięwzięcia
17
Regionalny Dyrektor Ochrony
Środowiska(30 dni)
Opinia Państwowego Powiatowego
Inspektora Sanitarnego (30 dni)
Organ rozpatruje wniosek inwestora, uzgodnienia, opinie, uwagi i wnioski społeczeństwa; wydaje decyzję o
środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia
Podaje do publicznej wiadomości informację o wydaniu decyzji
Procedura oceny oddziaływania na środowisko
Decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach
18
Ocena oddziaływania na
środowisko
Brak oceny oddziaływania
na środowisko
Poprzedzona uzgodnieniami
i opiniami
Poprzedzona opiniami (w zakresie
obowiązku sporządzenia raportu)
bez uzgodnień
Określa środowiskowe
uwarunkowania
Stwierdza brak potrzeby
przeprowadzenia oceny
Problemy w dokumentacji
dot. kwestii środowiskowych
1. Brak dołączenia pełnej dokumentacji z postępowania OOŚ do wniosku o
dofinansowanie.
2. Brak w decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach informacji o
przeprowadzonych konsultacjach społecznych, o rozpatrzonych uwagach i
wnioskach w ramach konsultacji społecznych, czy też informacji o przeprowadzeniu
analizy wariantów w raporcie, co jest uchybieniem proceduralnym.
3. Nieprawidłowe zakwalifikowanie przedsięwzięcia do odpowiedniej grupy
rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2004r. oraz do Aneksu I, II dyrektywy
Rady nr 85/337/EWG (dyrektywa EIA), w tym także nieprawidłowe pojmowanie
pojęcia „urban development project”.
19
Problemy w dokumentacji
dot. kwestii środowiskowych
5. Niezgodność mechanizmu zgłoszeń budowy z dyrektywą OOŚ, ustawą z dnia 3
października 2008r. o udostępnieniu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale
społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko
(ustawą OOŚ), a przede wszystkim problem z wdrożeniem art. 29 ust. 3 ustawyPrawo budowlane (wszedł w życie z dniem 15 listopada 2008r.).
6. Niezgodność zakresu przedsięwzięcia pomiędzy decyzją środowiskową, a
decyzją inwestycyjną m.in. pozwoleniem na budowę.
20
Zagrożenia wynikające z nieprawidłowego
przeprowadzenia postępowania OOŚ
zaskarżenia decyzji przez strony postępowania i opóźnienia
przygotowania projektu,
niedoszacowania kosztów, które beneficjent będzie musiał ponieść w
związku z wdrażaniem rozwiązań minimalizujących lub kompensujących
oddziaływanie projektu na środowisko,
odrzuceniem przez Komisję Europejską (KE) wniosku o dofinansowanie
dla „dużego” projektu w rozumieniu art. 39 rozporządzenia nr
1083/2006,
odmową przyznania dofinansowania przez właściwą instytucję albo
wstrzymaniem finansowania projektu i obowiązkiem zwrotu środków.
21
Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego
Departament Regionalnego Programu Operacyjnego
Wybrzeże Słowackiego 12-14
50-411 Wrocław
Punkt Informacyjno-Kontaktowy ds. ZPORR i RPO - pok. 403
tel. (71) 776 91 42 lub (71) 776 91 20
[email protected]
www.rpo.dolnyslask.pl
www.umwd.pl
Dziękuję za uwagę!
Agata Kopeć, Kierownik Działu Koordynacji Zagadnień
Środowiskowych, Menedżer ds. Środowiska
Wydział Zarządzania Regionalnym Programem Operacyjnym
Szkolenie współfinansowane przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Pomocy Technicznej
Regionalnego Programu Operacyjnego dla Województwa Dolnośląskiego na lata 2007-2013 oraz z budżetu Samorządu Województwa Dolnośląskiego.
22
23