Kliknij tu, aby pobrać lub otworzyć plik.
Transkrypt
Kliknij tu, aby pobrać lub otworzyć plik.
CENTRUM EDUKACJI NAUCZYCIELI W SUWAŁKACH BIBLIOTEKA PEDAGOGICZNA NARKOMANIA Wybór literatury i filmów za lata 1980-2005 OPRACOWAŁA : BARBARA RUTKOWSKA SUWAŁKI 2005 SPIS TREŚCI 1. Metoda opracowania bibliografii……………………2 2. Wykaz skrótów……………………………………...5 3. Wykaz czasopism i skróty ich tytułów……………...6 4. Schemat układu bibliografii…………………………8 5. Zrąb główny…………………………………………9 6. Indeks alfabetyczny autorów, recenzentów, tłumaczy i reżyserów………………………………..69 2 TEMAT NARKOMANII W LITERATURZE I FILMACH ZESTAWIENIE BIBLIOGRAFICZNE W WYBORZE 1980 - 2005 1. Metoda opracowania bibliografii Opracowana bibliografia należy do grupy bibliografii specjalnych, treściowych typu zagadnieniowego, o zakresie ograniczonym do problematyki narkomanii. Jest ona adresowana do szerokiego grona odbiorców : nauczycieli, pedagogów, katechetów, bibliotekarzy szkolnych, studentów, uczniów, rodziców i wszystkich osób zainteresowanych tą problematyką, którzy pragną skutecznie zapobiegać patologiom społecznym i pomagać osobom z kręgu uzależnienia narkotycznego. Jest to bibliografia retrospektywna, dotyczy jednak okresu współczesnego (lata 1980 – 2005). Zastosowano w niej selekcję dokumentów, uwzględniając materiał najbardziej wartościowy z punktu widzenia użytkownika. Wybierając dłuższy okres czasu autorka spisu kierowała się tym, by nie pominąć ważnych pozycji, które nie straciły na wartości, a zawierają cenne rady i wskazówki w zwalczaniu narkomanii. Podstawą do sporządzenia bibliografii był „Przewodnik Bibliograficzny” , „Bibliografia Zawartości Czasopism”, z których od roku 1995 wykorzystany został nośnik elektroniczny, co bardzo ułatwiło wyszukiwania. Przydatna okazała się też bibliografia zawarta w wydawnictwach zwartych i ciągłych, m. in. Katalog filmów, Nowe Książki. Zasięg językowy i terytorialny, ze względu na zakładanego adresata bibliografii jest ograniczony do języka polskiego (w tym także tłumaczenia 3 z innych języków) i terenu Polski. Zasięg formalno-wydawniczy jest nieograniczony - rejestruje ona zarówno publikacje samoistne wydawniczo, jak również artykuły z czasopism i fragmenty. Zasięg formalno-piśmienniczy ograniczony został do piśmiennictwa naukowego i publicystycznego. Zasięg autorski jest nieograniczony przez typy dokumentów, obejmuje dokumenty piśmiennicze oraz audiowizualne (np. filmy video). Bibliografia zawiera ogółem 577 opisów. Metoda opracowania bibliografii jest prymarno-pochodna, przy przewadze opisów pochodnych. Część opisów opracowanych z autopsji zawiera adnotacje treściowe ponieważ bibliografia ma pełnić funkcję swoistego przewodnika tematycznego po problematyce narkomanii. Kompozycja bibliografii została sporządzona na podstawie normy PN76/N-01153 Kompozycja wydawnicza i topograficzna bibliografii specjalnych w układzie działowym lub systematycznym. Składa się na nią : wstęp, wykaz skrótów w opisie bibliograficznym, wykaz tytułów czasopism i ich skrótów, wykaz publikacji dotyczących narkomanii. Wstęp informuje o zakresie, zasięgach i kompozycji bibliografii. Wykaz skrótów sporządzony został w oparciu o normę PN-85/-01158 Skróty wyrazów i wyrażeń w opisie bibliograficznym. Wykaz tytułów czasopism i ich skrótów zrobiono na podstawie normy PN-N-01178 : 1994 Zasady skracania tytułów wydawnictw ciągłych. Zrąb główny składający się z 577 pozycji posiada układ formalny i dzieli materiał bibliograficzny na działy : Materiały kompozycyjne, sympozja ; Literatura naukowa i popularnonaukowa (Książki. Artykuły z czasopism) ; Programy profilaktyczne ; Literatura piękna ; Materiały audiowizualne – filmy video (filmy dokumentalne, filmy fabularne). Wszystkie części posiadają jednolitą numeracje. W obrębie każdego działu zastosowano szeregowanie alfabetyczne wg haseł autorskich zgodnie z normą PN-80/N01223, a w przypadku braku autora wg haseł tytułowych. 4 Opis bibliograficzny książki sporządzony został w drugim stopniu szczegółowości w oparciu o normę PN-82/N-01151-01. Opis bibliograficzny książki. Opis bibliograficzny artykułu sporządzono zgodnie z normą PN-N01152-2 : 1997 Opis bibliograficzny. Wydawnictwa ciągłe. Dopełnienie bibliografii stanowi indeks alfabetyczny autorów, recenzentów, tłumaczy i reżyserów. Konstrukcja bibliografii umożliwia adresatom dotarcie do poszukiwanych materiałów różnymi drogami : poprzez nazwiska autorów lub innych współautorów – przy wykorzystaniu indeksów, albo poprzez penetrację wybranych działów zrębu głównego. Można wyrazić nadzieję, że tak obszerna bibliografia pozwoli zainteresowanym odnaleźć piśmiennictwo ukazujące metody badania i określania stopnia zagrożenia narkomanią, sposoby zapobiegania jej, programy profilaktyczne i naprawcze. 5 2. Wykaz skrótów w opisie bibliograficznym ang. – angielski art. – artykuł b.m. – bez miejsca b.r. – bez roku cz. – część d. – dnia fot. – fotografia il. – ilustracja jęz. - język nr – numer oprac. – opracowanie pol. – polski popr. – poprawione przem. – przemówienie rec. - recenzja red. – redaktor rys. - rysunki s. – strona tabl. – tabela uzup. – uzupełnione wyd. – wydanie wykr. – wykres zm. – zmienione 6 3. Wykaz czasopism i skróty ich tytułów Alkohol i Narkomania - Alkoh. i Narkom. Ateneum Kapłańskie Auxlil. Soc. Brulion Charaktery Chemia w Szkole - Chemia w Szk. Chowanna Dyrektor Szkoły - Dyr. Szk. Edukacja Edukacja i Dialog Kultura i Edukacja - Kult. i Eduk. Kwartalnik Edukacyjny Lider Lubelski Rocznik Pedagogiczny - Lub. Rocz. Pedag. Nauka i Przyszłość - Nauka i Przyszł. Nowa Szkoła - Nowa Szk. Nowe Książki Nowe Państwo - Nowe Państ. Nowiny Psychologiczne - Now. Psychol. Opieka. Wychowanie. Terapia. Pedagogika Społeczna - Opiek. Wychow. Ter. - Pedag. Społ. Polityka Społeczna - Polit. Społ. Poradnik Językowy - Por. Jęz. Prawo i Życie Prawo Nauk Pedagogicznych - Pr. Nauk Pedag. Problemy Alkoholowe - Probl. Alkoh. Problemy Narkomanii - Problemy Narkom. Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze - Probl. Opiek.-Wychow. 7 Problemy Poradni Psychologicznej - Probl. Porad. Psychol. Problemy Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej - Probl. Porad. Psychol Pedag. Problemy Rodziny - Probl. Rodz. Przegląd Przegląd Psychologiczny - Przegl. Psychol. Psychologia Wychowawcza - Psychol. Wychow. Przegląd Techniczny - Prz. Tech. Przegląd Tygodniowy - Prz. Tyg. Rejent Remedium Rocznik Komisji Nauk Pedagogicznych Szkoła Specjalna - Szk. Spec. Szkoła Zawodowa - Szk. Zawod. Świat Problemów Tygodnik Powszechny - Tyg. Powsz. Tygodnik Solidarności - Tyg. Soli. Unia. Gedan. W Drodze Wiadomości Kulturalne - Wiad. Kult. Wieści Oświatowe Wprost Wszechświat Wychowanie Fizyczne i Higiena - Wych. Fiz. i Hig. Wychowanie Fizyczne. Zdrowie. - Wych. Fiz. Zdr. Wychowanie na Co Dzień - Wych. Fiz. Zdr. Wychowawca Wyrazy Z Zagadnień Nauk Sądowych - Z Zag. Nauk Sąd. Zagadnienia Wychowawcze a Zdrowie Fizyczne - Zagad. Wychow. A Zdr. Psych. Zdrowie Psychiczne Zdrowie Publiczne - Zdr. Publ. Zeszyty Naukowe Akademii Wychowania Fizycznego w Krakowie - Zesz. Nauk. AWF w Krakowie 8 4. Schemat układu bibliografii. 1. Materiały konferencyjne, sympozja 2. Literatura naukowa i popularnonaukowa 2.1. Książki 2.2. Artykuły z czasopism 3. Programy profilaktyczne 4. Literatura piękna 5. Materiały audiowizualne – filmy video 5.1. Filmy dokumentalne 5.2 Filmy fabularne 9 5. Zrąb główny 1. Materiały konferencyjne, sympozja 1. Bieniowski Henryk.: Rodzina a narkomania - główne problemy // w: Materiały z I Krajowego Sympozjum. – Warszawa: TR i PDz + „Powrót z U” 1988. – S. 166-178. 2. Cekiera Czesław: Młodzież i narkomania. Korespondencja z St. Petersburga : 18 Międzynarodowa Konferencja Światowej Federacji Wspólnot Terapeutycznych, ST. Petersburg, Rosja // Probl. Alkoh. – 1996, nr 10, s. 15-17 3. Cekiera Mieczysław: Nowe wymiary zapobiegania narkomanii // Probl. Alkoh. – 1999, nr 2 s. 17-20 (Światowa Konferencja Organizacji Pozarządowych w Bangkoku) 4. Farmakoterapia w stanach uzależnień : (materiały z sympozjum) [Radziejowice 9-10 grudnia 1985 roku] / pod red. Marka Stanaszaka. – Warszawa: Spółdzielcza Agencja Reklamowa, 1087. – 100 s. 5. Górska Danuta.: Integrowanie terapii dzieci z problemem narkomanii i terapii ich rodziców na podstawie doświadczeń w Poradni Leczenia Uzależnień w Słupsku. Niepublikowany referat z Ogólnopolskiej Konferencji „Profilaktyka i Terapia w Narkomanii” Łódź 13-14 Krajowa grudnia 2001. Lewandowska-Kidoń Teresa: Szkolny program profilaktyki po roku doświadczeń – II Konferencja w Warszawie 29.09–01.10.2003 r. zorganizowana przez Mini 6. Lewandowska-Kidoń Teresa: Szkolny program profilaktyki po roku doświadczeń – II Krajowa Konferencja w Warszawie 29.09-01.10.2003 r. zorganizowana przez Ministerstwo Edukacji Narodowej i Sportu przy współpracy z ETOH, Fundacją Rozwoju Profilaktyki, Edukacji i Terapii Problemów Alkoholowych // Problemy Opiek.Wychow., 2003 nr 10 s.56-57 7. Kamińska-Buśko Bożenna, Szymańska Joanna: Seminarium „Rozpoznawanie kontaktów ucznia ze środkami psychoaktywnymi i diagnozowanie problemów ucznia zagrożonego uzależnieniem” : 23-24 1997, Konstancin // Probl. Porad. Psychol. – 1998, nr 1 s. 135-141 8. Kotański Marek: MONAR jako system resocjalizacji narkomanów i „Ruch Czystych Serc” jako system profilaktyki uzależnień wśród młodzieży. Niepublikowany referat konferencyjny. – 2001. 9. Kooyman M.: Zaangażowanie rodziny w terapię osoby uzależnionej. Niepublikowany referat konferencyjny. – 2001. 10. Martens J.: Kwestia kobiet w leczeniu uzależnienia od narkotyków – ogólne schematy i specyficzne metody terapii. Niepublikowany referat konferencyjny. 11. Miejsce rodziny w profilaktyce uzależnień. Świętokrzyskie Dni Profilaktyki Kielce 2003. Ogólnopolska Konferencja 14-15 maja 2003 roku / praca zbiorowa pod red. Ta 10 deusza Sakowicza i Anny Kieszkowskiej ; Akademia Świętokrzyska; Zakład Profilak tyki Społecznej i Resocjalizacji. – Kielce: „Jedność”, 2003. – 440 s. 12. Młodzież z grup ryzyka : Perspektywy profilaktyki / pod red Miry Prejsner. – War szawa: Państ. Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, 2003. – 142 s. (Narkomania-zapobieganie i zwalczanie-materiały konferencyjne) 13. VIII Europejska Konferencja dotycząca rehabilitacji i polityki przeciwdziałania narkomanii – Warszawa 5 – 8 września 2001 r. // Problemy Narkomanii. – 2001, nr 2 s. 87 14. Porzak Robert: Profilaktyka uzależnień na uczelniach świata – wybrane przykłady : (streszczenie wykładu na konferencji inaugurującej program „Uczelnie wolne od narkotyków” 11 listopada 2001 w Warszawie // Problemy Narkomanii. – 2004, nr 1 s. 12-19 15. Profilaktyka uzależnień drogą wolności człowieka : Materiały konferencji nt. „ Profilaktyka uzależnień fundamentem zdrowia w trzecim dziesięcioleciu. – Lublin, 18 – 21 V 1999 r. / red. Czesław Cekiera i Iwona Niewiadomska. – Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL, 2001. – 281 s. 16. Psychopatologia i psychoprofilaktyka : przejawy narkomanii, alkoholizmu, przemocy, zaburzeń psychicznych w rodzinie i szkole oraz możliwości i przeciwdziałania : mate riały ogólnopolskiej konferencji naukowej zorganizowanej przez Instytut Pedagogik i Społecznej Wyższej Szkoły pedagogicznej w Częstochowie, 19 – 19 X 1999 r. / red. Andrzej Margasiński, Beata Zajęcka. – Kraków: „Impuls”, 2000. – 592 s. 17. Rola ambulatoryjnych usług zdrowotnych w systemie rehabilitacji osób uzależnionych od narkotyków. Konferencja w Mądralinie zorganizowana przez Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomanii w porozumieniu z Urzędem Nadzoru Ubezpieczeń Zdrowotnych, 23-25 V 2001 // Problemy Narkomanii. – 2001, nr 2 s.86 18. Streszczenia referatów z III Międzynarodowej Konferencji : Leczenie substycyjne rehabilitacja narkomanii – Katowice, 29 IX – 02 X 2004 // Alkoholizm i Narkomania. . – 2004, nr 1/2 , s. 111-133. 19. Używanie substancji psychoaktywnych przez młodzież : Konferencja (materiały pokonferencyjne) / [zred. zespół w składzie Tadeusz Cielecki red. nacz. i in.]. – Kielce: KWP, 2001. - 68 s. 11 2. Literatura naukowa i popularnonaukowa 2. 1. Książki 20. Andrzejewska Ewa: O narkomanii wśród młodzieży. - Wyd. 3. - Warszawa : Państ. Zakład Wydawnictw Lekarskich, 1983. - 14 s. 21. Alkohol i narkotyki w życiu polskiej młodzieży : Dylematy profilaktyki. -Warszawa : Państ. Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, 2002 . - 151 s. Cz. 1. Europejski Program Badań Ankietowych w Szkołach na temat używania alkoholu i innych substancji psychoaktywnych / oprac. Janusz Sierosławski, Antoni Zieliński Cz. 2. Dylematy i wyzwania profilaktyki problemowej / oprac. Mira Prajsner. 22. Anthony Mitchel T.: Dlaczego? : Samobójstwo i inne zagrożenia wieku dorastania / przeł. A. Karpowicz. – Warszawa: „Vocatio 1994. – 211 s. (Uzależnienia – narkomania) 23. Bibliografia Edukacji zdrowotnej i promocji zdrowia oraz innych, wybranych publikacji przydatnych dla osób pracujących w tych dziedzinach teorii i praktyki w Polsce w latach 1990 – 2000 / pod red. Barbary Woynarowskiej. – Warszawa: Katedra Biomedycznych Podstaw Rozwoju i Wychowania UW, BOWI, 2001. – 127 s. 24. Bielawiec Aleksander, Krężel Mirosław: Narkomania i alkoholizowanie się młodzieży. - Szczecin : Wydaw. Naukowe US, 1992. - 211 s. 25. Bołoz Wojciech, CSsR: Życie w ludzkich rękach : podstawowe zagadnienia bioetyczne. – Warszawa: Wydawnictwa Akademii Teologii Katolickiej: „Adam”, 1997. – 239. (Narkomania. Uzależnienia) 26. Bołaz Wojciech, CSsR: Życie w ludzkich rękach : podstawowe zagadnienia bioetyczne. - Warszawa: Wydawnictwa Akademii Teologii Katolickiej, „Adam”, 1997. – 239 (Uzależnienia - narkomania) 27. Brać albo być : magazyn Monar 85 / [zespół red. Krzysztof Czabański i in.]. – Warszawa: Agencja Omnipress - Spółdzielnia Pracy Dziennikarzy, 1985. - 128 s. 28. Bruliński Adam: Narkomania : (materiały programowe). - Słupsk : Wydaw. SP, 1999 . - 42 s. 29. Bruliński Adam: Narkomania : problemy prawne i praktyczne. - Słupsk ”Niebieski”. – 2001. - 76 s. 12 30. Cekiera Czesław: Dzieci i młodzież zagrożone narkomanią // W: 50 tajemnic o na szych dzieciach. - Warszawa: Instyt. Wydaw. Związków Zawodowych, 1987. - S 31. Cekiera Czesław: Toksykomania, narkomania, lekomania, alkoholizm, nikotynizm. – Warszawa: Państ. Wydaw. Nauk., 1985. - 299 s. 32. Cekiera Czesław : Psychoprofilaktyka uzależnień oraz terapia i resocjalizacja osób uzależnionych : metody i zakłady, wspólnoty. Wyd. 2. - Lublin : TN KUL, 1993. – 31 s. (Autor przekazuje w tym opracowaniu różnorodne metody, programy i systemy profilaktyki i resocjalizacji osób uzależnionych. Odbiorcami tej książki mogą być – lekarze, terapeuci, psychologowie, pedagodzy, wychowawcy, duchowni, jak i studenci tych specjalizacji a także wszyscy, którzy pragną nieść pomoc w wyzwoleniu się z nałogów osobom uzależnionym) 33. Cekiera Czesław: Rozwój ku wyższym wartościom profilaktyką uzależnień. – Zakro czym: Ośrodek Apostolstwa Trzeźwości, 1993 . – 96 s. (Psychologia. Uzależnienia – narkomania) 34. Cekiera Czesław: Ryzyko uzależnień. – Lublin: Wydaw. Towarzystwa KUL, 1994. – 230 s. (Książka ta stanowi kompendium wiedzy z zakresu najnowszej psychologii uzależnień. Prezentuje różne rodzaje uzależnień – nie tylko od narkotyków, alkoholu, tytoniu, leków ale także od grup podkultury młodzieżowej : chuliganów, gitowców, punków, skinów itp. Jak być wolnym, jak mądrze żyć aby się nie uzależnić, a uzależnionym uwolnić się od zniewolenia – odpowiedzi właśnie na te pytania czytelnik znajdzie w tej książce ) 35. Chruściel Tadeusz Lesław, Preiss-Mysłowska Marta: Ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii : komentarz. - Warszawa: C.H. Beck, 2000. - 531 s. 36. Częstochowski Ryszard: Czas klęski ? : problemy narkomanii wśród młodzieży szkol nej. – Bydgoszcz: „Naprzeciw”, 1994. – 35 s. 37. Czy rodzice są bezsilni ? : czy można ustrzec dzieci przed pokusą brania środków uzależniających i uzależnieniem / [tł. z niem. Urszula Żok-Jaroszewska]. - Warszawa: Instytut Psychiatrii i Neurologii, 1980. -35 s. 38. Dimoff Timothy, Carper Steve: Jak rozpoznać czy dziecko sięga po narkotyki ? / [tł. Z ang. Jan Piotrowski i Łukasz Roniker]. - Wyd. 3 zm. - Warszawa: „Elma Books”, 2000 . – 203 s. (Jest to rzeczowy i rzetelny poradnik dla rodziców. Przedstawia on aktualne realia związane z alkoholizmem i innymi narkotykami. Uczy identyfikować oznaki świad czące o obecności narkotyków w życiu dziecka. Zwraca uwagę rodziców na cztery kolejne fazy konsumpcji narkotyków wraz z następstwami ich użycia ; główne kategorie narkotyków, wygląd poszczególnych narkotyków, nazwy potoczne, oznaki użycia; powody dla których dzieci sięgają po narkotyki. Spora część książki zajmują 13 porady praktyczne dotyczące m.in. waszej interwencji i jak stworzyć dom wolny od narkotyków 39. Doktór Tadeusz: Pomiędzy medycyna a religią : ruchy religijne i parafialne w prak tyce i terapii uzależnień. - Warszawa: „Pusty Obłok”, 1994. - 95 s. 40. Dorastanie : zagrożenia i psychologiczne wsparcie / pod red. Adama Dąbka. – Zielona Góra: Pełnomocnik Wojewody Zielonogórskiego ds. Zapobiegania Narkomanii. Urząd Wojewódzki. Wydział Zdrowia, 1993. - 113 s. 41. Duszpasterskie wyzwanie wobec narkomanii i AIDS / pod red. Arkadiusza Nowaka. – Szczecin: „Ottonianum”, 1998. – 126 s. 42. Dymek-Balcerek Krystyna: Patologie zachowań społecznych – rzeczywistość przełomu XX i XXI : narkomania, alkoholizm, samobójstwa, grupy subkulturowe, sekty. – Wyd. 3 zmien.. – Radom: Politechnika Radomska im. Kazimierza Pułaskiego, 2000.276 s. 43. Dziewiecki Marek: Nowoczesna profilaktyka uzależnień. – Kielce:”Jedność”, 2000, . - 219 s. 44. Elliot Julian, Maurice Place: Dzieci i młodzież w kłopocie : poradnik dla psychologów / tł. z ang. Małgorzata Babiuch. – Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedag., 2000. – 239 s. (Literatura Pedagogiczna) 45. Falewicz Jan K.: Alkoholizm i narkomania. – Warszawa: Polskie Tow. Psychologiczne 1988. – 206 s. 46. Fieske Kazimierz, Sobiech Robert: Narkomania : interpretacje problemu społecznego .- Warszawa: Instytut Wydawniczy Związków Zawodowych, 1987. - 314 s. 47. Gaś Zbigniew Bronisław: Profilaktyka uzależnień. -Warszawa : Wydawnictwa Szk. I Pedag., 1993. - 234 s (W książce zostały poddane szczegółowej analizie współczesne trendy w profilaktyce uzależnień na świecie, aby polskim profesjonalistom umożliwić podejmowanie bardziej skutecznych działań w zakresie przeciwstawiania się temu wszystkiemu, co ułatwia młodym ludziom wikłanie się w pęta uzależnień. W poszczególnych rozdziałach omówienie zostały m.in.: ogólna koncepcja profilaktyki uzależnień; modele programów profilaktycznych; oddziaływanie profilaktyczne ukierunkowane na rodziców i wychowawców; badanie skuteczności programów profilaktycznych) 48. Gaś Zbigniew Bronisław, Marki-Struga: Rodzina wobec uzależnień.- Warszawa: Państ. Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, 1993. - 141 s. 49. Gdzie szukać pomocy : informator / Towarzystwo Zapobiegania Narkomanii; oprac. Pracownicy Biura Zarządu Głównego TZN. - Wyd. 6 popr. i uzup. - Warszawa: TZN, 1990. - 36 s. 14 50. Goldstein Arnold P. i in.: Umiejętności chroniące (odmawiania) : zapobieganie narkomanii wśród młodzieży / tł. Włodzimierz Czajer. - Warszawa: Katolicka Funda cja Pomocy Osobom Uzależnionym i Dzieciom „Caran”, 2001. - 183 s. 51. Gomółka Jan: Abstynencja dzieci i młodzieży nadzieją trzeźwości dorosłych : szkice katechez dla dzieci i młodzieży przygotowujące do złożenia i przedłużenia przyrze czeń abstynenckich oraz inne pomoce duszpasterstwa trzeźwości. - Wyd. 2 popr. I uzup. Warszawa: Wydaw. Sióstr Loretanek, 2004. - 110 s. (Narkomania-zapobieganie-zwalczanie) 52. Goodyer Paula: Dzieciaki + narkotyki : poradnik dla rodziców / tł. Beata Paluchow ska, Paweł Wiechno. - Warszawa: „Mada”, 1999 (W publikacji tej nie ma rozdziału zatytułowanego „Jak zapobiegać sięganiu po narkotyki przez nastolatki”, bo nie jest to możliwe. Jeśli nastolatek zdecyduje się spróbować narkotyków, rodzice mogą niewiele zrobić, aby temu zapobiec. W tej monografii są natomiast informacje, które zapewnią solidną wiedzę o narkotykach i alkoholu. Omówione zostały bowiem tu wszystkie rodzaje narkotyków, ich działanie oraz sposoby jak zmniejszyć ryzyko związane z ich przyjmowaniem) 53. Gorska Grażyna: Narkomania w świetle nauczania Jana Pawła II : aspekt moralny. – Wrocław, 2000. – 64 s. 54. Górecka Halina, Schubert Elżbieta: Patologie społeczne objęte ingerencją sądu rodzinnego i ich uregulowania prawne. – Olsztyn: WSP, 1992. (W skrypcie tym zaprezentowano najważniejsze zagadnienia dotyczące okoliczności i mechanizmów regulujących społeczne zachowania dzieci i młodzieży z ukierunko waniem na zachowania społecznie patologiczne. Pod względem przedmiotowym rozważaniami objęto także kategorie patologii społecznej, jak : dezorganizacja rodzi ny, przestępczość nieletnich oraz alkoholizm i narkomania. Całość dopełnia omówie nie przepisów prawnych m.in. odnoszących się do tak uporczywych i dolegliwych programów społecznych, jakimi są właśnie alkoholizm i narkomania) 55. Górski Stanisław: Uwaga rodzice – narkomania! – Warszawa: Instytut Wydawniczy Związków Zawodowych, 1985. – 170 s. (Książka zawiera opis polskiej narkomanii, który najdokładniej i najwierniej odzwier ciedla naszą rodzima specyfikę zjawiska. Przedstawia przyczyny powstawania nałogu, jak dochodzi do uzależnienia narkotycznego i da czego to prowadzi) 56. Grudzińska Zofia: Uzależnienia : tak się zaczyna destrukcja charakteru i organizmu : sposoby wyjścia / współaut. Jacek Doliński. – Warszawa: Oficyna Wydawnicza „S.A. PER”, [b.r.]. – 156 s. (Uzależnienia – narkotyki. Świadectwa) 57. Gwynne Peter: Kto używa narkotyków. – Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Profi”, 1994. – 103 s. (Ser. : Encyklopedia Wiedzy o Uzależnieniach) 15 58. Haak Henryk: Prawo wobec narkomanów. – Warszawa; Poznań: Polski Dom Rekolekcyjny ŁAWICA, 1993. – 159 s. 59. Haak Henryk: Przymusowe leczenie narkomanów. – Towarzystwo Naukowe Organizacji i Kierownictwa „Dom Organizatora”, 2000. – 252 s. 60. Hostetler Jeptha R.: Dopóki nie jest za późno : poradnik dla rodziców/ przekł. z ang. Zenon Miernicki. – Warszawa: „Edytor”, 1995. – 127 s. 61. Ilinicki Stanisław: Młodzieżowa narkomania / Zarząd Kultury i Oświaty Głównego Zarządu Politycznego ; Centralna Komisja Wychowania Zdrowotnego. – Warszawa: Wydaw. Min. Obrony Narodowej, 1987. – 110 s. 62. Jak nie zostać narkomanem / Stowarzyszenie „Karan”. – Warszawa: „Karan”, 1998. – 39 s. (Karan – Biblioteka Profilaktyki ; 2) 63. Jakubowska Barbara i in.: Zanim spróbujesz. – Warszawa: Stowarzyszenie OPTA. 1994. –256. 64. Jakubowska Hanna: Promocja zdrowia i profilaktyka uzależnień : przewodnik nauczyciela szkoły podstawowej i gimnazjum. – Warszawa; Łódź: Wydawnictwo Szkolne PWN, 1999. (Przeciwdziałania uzależnieniom, zdrowy sposób odżywiania się zdrowa psychika i postępowanie asertywne, radzenie sobie w sytuacjach trudnych oraz umiejętność świadomego dokonywania wyboru, to tylko niektóre ze scenariuszy lekcji, jakie zna lazły się w opracowaniu. Program promocji zdrowia można realizować w całości lub w części we wszystkich klasach szkoły podstawowej i gimnazjum. Scenariusze lekcji wraz z materiałami teoretycznymi pomogą nauczycielowi lub pedagogowi szkolnemu ciekawie przeprowadzić lekcję wychowawczą i zarazem lepiej poznać i zrozumieć potrzeby swoich uczniów) 65. Jampolski Lee: Leczenie uzależnionego umysłu / przekł. z ang. Alicja Bartosiewicz, Agata Szewczyk, Katarzyna Wilczek – Warszawa: Jacek Santorski i CO. Ag. Wydaw nicza, 1992. – 200 s. (Książka mówi o poszukiwania szczęścia poza sobą, strukturze systemu myślenia uzależnionego. Autorem książki jest psycholog, konsultant różnorodnych programów leczenia uzależnień chemicznych. Prowadził na kilku uniwersytetach w Stanach zaję cia poświęcone uzależnieniom i rozwiązywaniu konfliktów. Tragedią narkomanów i alkoholików jest to, że znaleźli się oni w niewoli substancji szczególne destrukcyjnych dla ich zdrowia i społecznego funkcjonowania. Jeżeli wziąć pod uwagę mechanizm uzależnienia, a nie jego przedmiot, to mało kto z nas jest prawdziwie wolny – oto teza tej książki. Dlatego może być ona pomocna nie tylko dla osób wychodzących z uzależnienia od leków, narkotyków i alkoholu) 66. Jarosz Maria: Samozniszczenie, samobójstwo, alkoholizm, narkomania. – Wrocław: Ossolineum, 1980. – 98 s. 16 67. Jędrzejko Mariusz, Piórkowska Krystyna: Leksykon narkomanii / współ. aut. Wiesław Bożejewicz ; Wyższa Szkoła Humanistyczna im. Aleksandra Gieysztora w Pułtusku. – Pułtusk: WSH, 2004. – 235 s. Jak nie zostać narkomanem / Stowarzyszenie „Karan”. – Warszawa: „Karan”, 1998. – 39 s. 68. Johnson Vernin E. : Interwencja : Jak pomóc komuś, kto nie chce pomocy / tł. Barbara Mroziak. – Warszawa: Komisja Edukacji w Dziedzinie Alkoholizmu i innych Uzależnieniach, 1994. – 127 s. (Psychologia uzależnień) 69. Juczyński Zygfryd: Narkomania dla nauczycieli, wychowawców i rodziców. – Warszawa: Wydaw. Lekarskie PZWL, 2002. – 140 s. 70. Kamińska-Buśko Bożena: Profilaktyka uzależnień w systemie oświaty // W: Psycholo gia praktyczna w systemie oświaty / pod red. Krystyny Ostrowskiej. – Warszawa: Centrum Medyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej MEN, 1999. – s. 302-310 (Publikacja prezentuje istotne informacje dotyczące podejmowania działań profilak tycznych przez polskie władze oświatowe, mające skuteczniej zapobiegać narastają cym zjawiskom głównie narkomanii i pijaństwa wśród dzieci i młodzieży szkolnej. Czytelnik znajdzie tutaj między innymi wiadomości na temat rozwoju form i placówek profilaktyczno-wychowawczych niosących pomoc uczniom uzależnionym bądź zagrożonych uzależnieniem oraz wykaz młodzieżowych ośrodków socjoterapii w Pol Polsce. Ciekawe też są tu zestawienia dotyczące motywów odurzania się uczniów. Skutecznemu zapobieganiu „chorobie złej adaptacji” z pewnością służyć ma przygotowany Krajowy Program Przeciwdziałania Narkomanii) 71. Karpowicz Paweł: Narkotyki : jak pomóc człowiekowi i jego rodzinie? : duchowe aspekty leczenia uzależnienia. Wyd.2. – Białystok: „Kreator”, 2003. – 249 s. (Jest to książka z ser. Dusza Współczesnego Człowieka. Ukazanie się tej książki to ważne wydarzenie w literaturze fachowej, precyzyjne uporządkowanie wiedzy. Taka pozycja jest niezwykle cenna nie tylko dla środowisk profesjonalistów, ale dla przed stawicieli wszystkich grup zawodowych, najmujących się młodzieżą w różnych kontekstach. Autor zadał sobie zapewne wiele trudu, by dotrzeć do szerokiego kręg profesjonalistów, penetrował archiwa prasowe, podróżował, przeprowadzał wywiady, nagrywał. Niezaprzeczalny walor stanowi język jakim napisana jest ta pozycja – język praktyka, nie zaś suche , teoretyczne, paranaukowe dywagacje. Autor stwierdził, że prezentowana lektura ma szansę stać się jednym z ważniejszych podręczników w za kresie przeciwdziałania narkomanii w naszym kraju. Marek Kotańsli, doskonały znawca tego tematu potwierdził te słowa, bardzo pozytywnie ustosunkował się do wydanej książki) 72. Korpetta Ewa, Szmeredt-Siesicka Ewa: Narkotyki w Polsce : mity i rzeczywistość. Warszawa: „Prószyński i S-ka”. 2000. - 119 s. 73. Kotański Marek: Aby nasze dzieci nie musiały wybierać”innej drogi” . – Warszawa: Państ. Zakład Wydawnictw Lekarskich, 1984. - 10 s. 74. Kotański Marek Co to jest „Monar”? - Warszawa: Państ. Zakład Wydawnictw Lekar 17 skich, 1984. - 16 s. 75. Kotański Marek: Na narkomanię nie ma mocnych. - Warszawa: Państ. Zakład Wydawnictw Lekarskich, 1983. - 8 s. 76. Kotański Marek: Strzykawka może być schowana na regale. - Warszawa: Państ. Za kład Wydawnictw Lekarskich, 1982. - 8 s. 77. Kotański Marek: Ty zaraziłeś ich narkomanią. - Warszawa: Państ. Zakład Wydawnictw Lekarskich. – 61 s. 78. Koczurowska J.: Co robić, aby nasze dzieci nie sięgały po narkotyki. Rady i propozycje dla rodziców i wychowawców. - Gdańsk: Towarzystwo „Mrowisko”, 1995. 79. Korpetta E., Szmerdt-Sisicka E. : Narkotyki w Polsce. Mity i rzeczywistość. – Warszawa: Prószyński i S-ka, 2000. 80. Kozioł A.: Wąchacze, sportowcy i ćpuny. - Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, 1986. 81. Krajewski Krzysztof: Sens i bezsens prohibicji : prawo karne wobec narkotyków i narkomanii. - Kraków: „Zakamycze”, 2001. 82. Krzyszowski Tadeusz J. : Autentyczny postęp czy zacofane uzależnienie : Przewodnik abstynenta i działacza trzeźwości. – Wyd. 2 popr. I rozsz. – Zakroczym : Dom Rekolekcyjny Duszpasterstwa Trzeźwości, 1980. – 201 s. + Drogowskaz katolicki abstynenta. (Uzależnienia – zagadnienia – skrypt) 83. Kulik Teresa Bernadetta: Edukacja zdrowotna w rodzinie i szkole. – Stalowa Wola: Oficyna Wydawnicza Fundacji Uniwersyteckiej, 1997. – 214 s. abstynenta i działacza trzeźwości. – Wyd. 2 popr. I rozsz. - Zakroczym : Dom Rekolekcyjny Duszpasterstwa Trzeźwości, 1980. – 201 s. + Drogowskaz katolicki abstynenta. (Uzależnienia – zagadnienia – skrypt) 84. Leksykon terminów : alkohol i narkotyki / tł. z ang. Andrzej Bidziński. – Warszawa: Instytut Psychiatrii i Neurologii, 1997. – 101 s. 85. Lester L. Amann, Arnold P. Golsdstein, Kenneth W. Regles: Umiejętności chroniące. Zapobieganie wśród młodzieży. – Warszawa: Wyd. Fundacja KARAN, 2001. – 183 s. 86. Łuczak Elżbieta: Narkomania a środowisko : Diagnoza, profilaktyka, percepcja. – Olsztyn: Wyższa Szkoła Informatyki i Ekonomii TWP, 1998. – 167 s. 87. Majer Ryszard: Nasze dziecko a uzależnienia : poradnik dla rodziców i wychowawców. – Częstochowa: „Communio in Christo”, 1997. – 44 s. 88. Maisto S.A., Galizio M., Connors G.J.: Narkotyki : Zażywanie i nadużywanie. – Warszawa: Fundacja :”Karan”, 2000. 18 89. Markiewicz Aleksander: Materiały pomocnicze do tematu narkomania. – Warszawa: TZN, 1988. – 12 s. 90. Markiewicz Aleksander: Narkotykowe dylematy. – Kielce ; Kajetanów: PPHU W daw. „BOG&ART.”, 1999. – 55 s. (Ser. : Z Nami Bezpiecznie) 91. Markiewicz Aleksander: Środki odurzające a młodzież. – Wyd. 2 popr. – Warszawa: TZN Zakład Wydawniczo-Handlowy Materiałów Szkolno-Oświatowych „Wiem Wszystko”, 1997. – 95. 92. Martin Jo, Clendenon Kelly: Encyklopedia wiedzy o uzależnieniach . Narkotyki i rodzina. – Warszawa: Oficyna Wydawnicza „PROFI”, 1994. – 90 s. 93. Materiały pomocnicze do tematu narkomania / oprac. Aleksander Markiewicz. – Koszalin: Biuro Wydawnictw i Reklamy ZT TZN, 1997. (Opracowanie to stanowi zbiór materiałów dla wykładowców pragnących podjąć się przekazania wiedzy dotyczącej tak trudnego zjawiska, jakim jest narkomania. Zawiera ono m.in. plany – konspekty do przeprowadzania zajęć z wybranych problemów tej patologii społecznej) 94. Matuszewicz Tadeusz: Narkomania : Materiały informacyjne dla rodziców i nauczy cieli . – Olsztyn: JKN ODN, 1985. (W każdej, a zwłaszcza w tak ciężkiej chorobie, jaka jest narkomania, sprawą najważniejszą jest jej zapobieganie (profilaktyka). By skutecznie zapobiegać, trzeba nie tylko wiedzieć jak to robić, ale przede wszystkim czego te działania mają dotyczyć i czemu służyć. Pisząc ten tekst autor postawił sobie zadanie dotarcia do szerokich kręgów rodziców, nauczycieli, wychowawców i pedagogów szkolnych, którym poza apelem do ich sumień i umysłów – pragnie przekazać podstawowe informacje o narkomanii, tej strasznej i często śmiertelnej chorobie, której można i trzeba zapobiegać) 95. Maxwell Ruth: Dzieci, alkohol, narkotyki : przewodnik dla rodziców : wszystko co rzeba wiedzieć aby zapobiec uzależnieniu lub pomóc – gdy do niego doszło / przeł. z ang. Jadwiga Węgrodzka. – Wyd. 2. – Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, 1999. – 208 s. (Jest to książka dla zrozpaczonych i zagubionych rodziców, która pomoże odpowiedzieć na wiele pytań. Np. jak rozpoznać, że dziecko używa narkotyków? W jaki sposób pokierować leczeniem uzależnionego dziecka? Jak mu pomóc w trakcie terapii, a także później, kiedy wraca do zdrowia. Słowem publikacja zawiera wszystko, co trzeba wiedzieć, aby zapewnić uzależnionemu lub pomóc gdy do niego już doszło. Przy czym należy mieć świadomość, że to się może zdarzyć każdemu dziecku i w każdej rodzinie) 96. Mejer-Zahorowski Olaf: Narkomani. – Warszawa: CRSS, 1996. – 60 s. 97. Mejer-Zahorowski Olaf: Problemy narkomanii : materiały pomocnicze dla dowódców i wychowawców. - Warszawa; Pruszków : „Ulmark”, 1998. – 111 s. 19 98. Między wolnością a nałogiem / [Jolanta Kwaśniewska i in.] . – Kielce: „Jedność”, 1999. – 135 s. 99. Między życiem a śmiercią : Uzależnienie, eutanazja, sytuacje graniczne. – Warszawa: UKSW, 2002. – 288 s. 100. Miller A.: Mury milczenia. – Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. 1991. 101. Miłość bez marginesu : grupa ojca Ryszarda w służbie uzależnionym / rozmowy i oprac. Ewa Babuchowska. Wyd. 2. popr. – Katowice: Księgarnia Św. Jacka, 1995. – 82 s. (Miłość. Narkomania – zapobieganie i zwalczanie) 102. Misiewicz Halina: Struktura samooceny w procesie resocjalizacji osób uzależnio nych od środków odurzających. – Warszawa: Wyższa Szkoła Pedagogiki Specjal nej im. Marii Grzegorzewskiej, 1999, - 170 s. (Narkomania jest problemem współczesnej cywilizacji. W wielu państwach nasila się zjawisko nadużywania przez młodzież środków odurzających. Często sytuacja życiowa dzieci i młodzieży jest tak trudna, że nie potrafią jej sprostać. Szukają różnych sposobów uporania się z trudnościami, a niekiedy po prostu uciekają od nich. Jedną z form ucieczki są właśnie narkotyki. W książce tej zaprezentowanie są badania , które były prowadzone przez pięć lat na oddziale narkomanów w Sanato rium Neuropsychiatrii dla Dzieci i Młodzieży w Garwolinie. Badano w nich przede wszystkim osobowość narkomanów tutaj leczących się i następnie poddanych pro cesowi resocjalizacji. 103. Moczuk Eugeniusz: Używanie środków odurzających przez młodzież szkolną : młodzież końca wieku : podręcznik dla gmin. – Rzeszów: Eugeniusz Moczuk, 2000. – 162 s. 104. Moneta-Malewska Maria: Narkotyki w szkole i w domu. Zagrożenia. - Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 2001 (Jest to książka o narkomanii napisana przez lekarza medycyny, psychoterapeutę w bardzo przystępny i wyważony sposób. Zawarta w niej została prawda o narkotykach lat 90. Tak rodzic, jak i nauczyciel mogą się dowiedzieć jak poznać, czy dziecko bierze i jak z tym dzieckiem postępować. Profilaktyka i uświadomienie uczniom groźnych skutków zażywania nawet miękkich narkotyków powinny stać się tak samo naturalne jak tłumaczenie funkcji czy zasad analizy wiersza) 105. Mój wybór : przewodnik do życia wolnego od uzależnień : sakwa dla rodziców / pod red. Artura Dolińskiego i Elżbiety Rewińskiej. – Zielona Góra: Komenda Chorągwi Ziemi Lubelskiej ZHP, 2003. – 44 s. 106. Narkomania : wybrane zagadnienia / pod red. Zbigniewa Gasia. – Lublin: Towarzystwo Zapobiegania Narkomanii, 1987. – 116 s. 107. Narkotyki : rozpoznawanie i podstawy psychoprofilaktyki / pod red. Mariusza 20 Jędrzejko; [zespół aut. Mariusz Jędrzejko i in.]; Komenda Główna Żandarmerii Wojskowej. Deparlament Promocji Obronności MON, PZU Życie. – Warszawa: KGWŻW, 2002. – 83 s. + CD-ROM + Identyfikator środków uzależniających. 108. Narkotyki : zażywasz – przegrywasz : problematyka narkotyków i narkomanii : poradnik dla rodziców i wychowawców. – Płock: Wydział Zdrowia Rodziny i Po mocy Społecznej Urzędu Miasta Płocka, 2000. – 28 s. 109. Od rozpaczy do nadziei : rodzina i narkomania / Papieska Rada ds. Rodziny ; tł. [z jęz. wł.] s. Juwencja Rehmus Sł. M. – Warszawa: Wydaw.”Soli Deo”, [po 1991}. – 27 s. 110. Ostaszewski Krzysztof, Pisarska Agnieszka: Opiekun : scenariusze zajęć edukacyjnych do filmu. – Warszawa: Instytut Psychiatrii i Neurologii, 1996. – 24 s. 111. Parcevaux Pierre de : W obliczu narkomanii : nowe spojrzenie / przekł. z fr. Tadeusz Jania. – Kraków: Wydaw. WAM, 1995. – 239 s. 112. Pasek Marzenna: Narkotyki! I co dalej... . – Wyd. 2 zm. – Warszawa: „Toret”, 1998. – 60 s 113. Pasek Marzenna: Narkotyki? – na pewno nie moje dziecko! . – Wyd. 2 zm. – Warszawa: „Toret”, 1998. – 86 s. 114. Pasek Marzena: Narkotyki przy tablicy (profilaktyka w szkole). – Warszawa: „Toret”, 2000. – 143 s. 115. Patologie społeczne wśród młodzieży : Materiały katechetyczne. – Kraków: Insp. Tow. Salezjańskiego, 1985. – 117 s. (maszynopis) (Uzależnienia - narkomania) 116. Pazdrowski Artur: Przestępczość : jak uniknąć jej wpływu / współpraca Magdalena Rosiak, Sebastian Jarząbek. – Warszawa: Wydawnictwo Walki z Przestępczością i Narkomanią „Tamida”, 1999. 117. Petrović Steven P.: Narkotyki i człowiek / przeł. z serboch. Małgorzata Fibur. – Warszawa: „Iskry”, 1988. – 238 s. 118. Pilecka Barbara: Koncepcja własnej osobowości u osób uzależnionych od środków odurzających. Część I. – Warszawa: Instytut Psychiatrii i Neurologii, 1992. – 28 s. 119. Piotrowski Adam: Narkomania młodzieży i inne uzależnienia. – Działoszyn: „Adam”, 2002. – 67 s. 120. Pisarska A., Wolniewicz-Grzelak B.: Jak rozmawiać o środkach uzależniających. Część I. – Warszawa: Instytut Psychiatrii i Neurologii, 1992. 121. Popik Piotr: Dlaczego narkotyki? / posłowiem opatrzył Mieczysław Wojciechow ski. – Warszawa: Pruszyński i S-ka, 2000. – 78 s. 21 122. Potter-Efron R.T., Potter-Efron P.S.: Złość, alkoholizm i inne uzależnienia. Teoria i praktyka terapii. – Warszawa: Instytut Psychologii Zdrowia i Trzeźwości, 1994. 123. Problemy narkomanii : zarys metod resocjalizacji i profilaktyki „Monaru”. – War szawa: Państ. Zakład Wydawnictw Lekarskich, 1984. – 43 s. 124. Problemy zagrożenia młodzieży uzależnieniem / red. Jacek Kamiński Z. 1 : publikacja dla pracowników oświaty. – Warszawa: Centr. Ośr. Metod. Poradnictwa Wychowawczo-Zawodowego, 1989. (Zamieszczono tu autorskie pomysły pomagania młodzieży uwikłanej w problemy narkomanii. Zaprezentowano działalność placówek różnorodnych pod względem funkcji, organizacji, statusu formalnego, metod i atmosfery pracy ale mający już kilkuletni dorobek. Lektura tego zeszytu nie dostarcza jednak szablonowych spo sobów postępowania i przykładów niezawodnych rozwiązań, pokazuje jedynie kierunki działania skupione wokół rozwiązywania bardzo trudnych problemów wychowanków) 125. Problemy zagrożenia młodzieży uzależnieniem / red. Jacek Kamiński. Z. 2 : z doświadczeń praktyków. – Warszawa: Centr. Ośr. Metod. Poradnictwa Wychowawczo-Zawodowego, 1989. (Książkę poświecono głównie diagnozie zagrożenia uzależnieniem oraz spisowi różnorodnych form pomocy. Adresowana ona jest do pracowników poradni psycho logiczno-pedagogicznych i specjalistycznych placówek opiekuńczo- wychowaw czych i resocjalizacyjnych, pedagogów szkolnych – a więc osób profesjonalnie zajmujących się młodzieżą z grup ryzyka zagrożenia. Pierwsza część książki w sposób bezpośredni nawiązuje do tytułu zeszytu. Autorzy tej książki wskazują na złożoność i dynamikę zjawiska, które powinno być rozpatrywane w każdej fazie. W drugiej zaś części czytelnik może znaleźć odpowiedzi na pytania dotyczące łagodzenia pierwszych przyczyn tkwiących przeważnie w środowisku rodzinnym) 126. Problemy zagrożenia młodzieży uzależnieniem / red. Jacek Kamiński. Z. 3 : publikacja dla pracowników oświaty. – Warszawa: Centr. Ośr. Metod. Poradnictwa Wy chowawczo-Zawodowego, 1993. 127. Profilaktyka i terapia narkomanii i alkoholizmu / pod red. Zofii Włodowskiej, To ruń 1984. 128. Profilaktyka w środowisku lokalnym / praca zbiorowa pod red. Grażyny Świątkiwicz..-Warszawa: Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomanii, 2002. –161 s. 130. Pstrąg Dorota: Wybrane zagadnienia z problematyki uzależnień. – Rzeszów: Wydaw. Wyższej Szkoły pedagogicznej, 2000. (Zasadniczym celem tej książki jest przedstawienie podstawowych informacji na temat uzależnień. Zawiera ona m.in. wyjaśnienie podstawowych pojęć, czyli toksykomanii - narkomanii, alkoholizmu i nikotynizmu, porównanie ich zakresu i treści, społeczne uwarunkowania toksykomanii oraz wybrane koncepcje psycholo 22 giczne, w których podjęto próbę wyjaśnienia powstawania mechanizmu uzależnia nia. Przedstawiono tu również wybrane aspekty profilaktyki, terapii oraz resocjaliza cji osób uzależnionych. 131. Przeciw śmierci... / [materiały oprac. Wiesław Fiszer i in.] . – Warszawa: TR i PDU „Powrót z U”, 1988, - 40 s. 132. Pych Magda: Narkotyki : ich rodzaje, działanie, skutki nadużywania. – Nowy Dwór Mazowiecki: „Kama”, 2000. – 30 s. 133. Razem łatwiej czyli co robić aby dzieci i młodzież nie używały narkotyków / kom. red. Cezary Kociński, Waldemar Pajor, Dorota Piątek . – Wrocław: Urząd Wojewódzki ; Wydział Organizacji i nadzoru, 1997. – 46 s. 134. Richard Denis: Narkotyki / przeł. z fr. Małgorzata Jarosiewicz. – Katowice: „Książnica”, 1999. – s. 135. Robson Denis: Narkotyki . – Kraków: Wydaw. Medycyna Praktyczna, 1997. – 259 s. 136. Rogala Jan: Narkotyki. – Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1983. – 141 s. 137. Rogla-Obłękowska Jolanta: Młodzież i narkotyki. Rodzinne czynniki ryzyka nało gu. – Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, 1999. 138. Rogala-Obłękowska Jolanta: Narkoman w rodzinie : wskazania do terapii. – Warszawa: UW ISNS, 2002. – 216 s. 139. Rogala-Obłękowska Jolanta: Przyczyny narkomanii. Wyjaśnienia teoretyczne. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, 1999. 140. Rogers Peter D., Goldstein Lea: Narkotyki i nastolatki. Zagrożenia, zapobieganie, leczenie / przekł. Leon Marian Kalinowski. – Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psy chologiczne, 2004. – 220 s. 141. Ruden Ronald A., Byalick Maria: Żarłoczny mózg : pułapki uzależnień / tł. Arkadiusz Miller. – Warszawa: „G + J Gruner + Jahr Polska”, cop. 2003. – 182 s. 142. Rybakowa Maria i in.: Problemy wieku dorastania. – Kraków: „Ad Vocem”, 2001. – 114 s. 143. Rybczyńska Dorota A.: Młodzież a problem narkomanii : dynamika postaw wobec zjawiska narkomanii zielonogórskich szkół i uczelni. – Zielona Góra: Wydaw. Wyż szej Szkoły Pedagogicznej im. Tadeusza Kotarbińskiego, 1994. – 114 s. 144. Rylke Hanna, Tuszewski Tomasz: Powrót do źródeł. O profilaktyce w szkołach. – Kielce: Oficyna Wydawnicza Nauczycieli, 2004. – 214 s. (Nagroda – Edukacja XXI w.) 145. Schubert Dariusz: Narkomania – groźne ostrzeżenie : (bibliografia – wybór). – 23 Leszno: WBP, 1087. – 16 s. 146. Siczek Jerzy: Narkonauci. Od uzależnienia do dobrego życia. – Warszawa: Jacek Santorski CO Agencja Wydawnicza, 1994. – 198 s. 147. Sikora T.: Użycie substancji halucynogennych a religia. – Kraków: Zakład Wydaw niczy „Nomos”, 1999. 148. Sierosławski Janusz: Oferta pomocy dla osób uzależnionych. – Warszawa: Instytut Psychiatrii i Neurologii, 1996. – 43 s. 149. Stankowski Adam: Narkomani – narkotyki – narkomani : wybrane zagadnienia : skrypt dla studentów kierunków pedagogicznych. – Katowice: Wydaw. Uniwersytet Śląski, 1988. (Skrypt ten z jednej strony prezentuje zjawiska narkomanii , przybliża psychikę narkomanów, dostarcza wiadomości na temat środków odurzających, z drugiej zaś pozwala umieścić omawiane zagadnienia na tle zjawisk patologii społecznej. Prezentowany skrypt przeznaczony jest przede wszystkim dla studentów kierunków Pedagogicznych, w szczególności zaś pedagogiki specjalnej – resocjalizacji) 150. Stępniak Klemens: Słownik tajemnych gwar przestępczych. – Londyn 1993. 151. Strefy cienia : wybór artykułów / przygot. Barbara Gruszka, Witold Liwski. – Warszawa: Studencka Oficyna Wydawnicza ZSP „Alma-Press”, 1985. – 104 s. 152. Śledzianowski Jan: Alkoholizm, narkomania, nikotynizm wśród młodzieży szkolnej województwa świętokrzyskiego. – Kielce: „Jedność” staraniem Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Przeciwalkoholowych, 2003. – 72 s. 153. Śledzianowski Jan: Uzależnienia wśród dzieci i młodzieży. – Kielce: Wydaw. Akademii Świętokrzyskiej, 2004. – 407 s. 154. Terminy związane ze zjawiskiem narkomanii : materiały dydaktyczne. Cz. 2. – Legionowo: Wydaw. CSP, 2000. – 53 s. 155. Twerski Abraham J.: Uzależnione myślenie : analiza samo oszukiwania / przekł. Iza bela Szyszkowska-Andruszko. – Warszawa: Jacek Santorski & CO Wydaw.; Instytut Psychologii Zdrowia; Polskie Towarzystwo Psychologiczne, 2001. – 167 s. 156. Uczeń a narkotyki : jak zapobiec i pomóc : materiały informacyjne dla szkolnej służby zdrowia / Barbara Woynarowska i in. ; Instytut Matki i Dziecka; Zakład Medy cyny Szkolnej . – Warszawa: JmiD ZSM, 1991. – 62 s. 157. Urban Bronisław: Zachowania dewiacyjne młodzieży. – Wyd. 3. – Kraków: Wydaw. Uniwersytetu Jagiellońskiego, 1999. – 226 s. 158. Satanizm, rock, narkomania, seks / pod red. Antoniego J. Nowaka ; Katolicki Uniwersytet Lubelski, Wydział Teologii. – Wyd.2 zm. – Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL, 2000. – 377 s 24 159. W kręgu opiatów ; zbiór artykułów / przygot. Barbara Gruszka, Witold Liwski. – Warszawa: Studencka Oficyna Wydawnicza ZSP „Alama-Press”, 1985. – 119 s. 160. Want Wojciech: Odlot do nikąd : narkotyki i narkomania. – Warszawa: „Iskry” ; „Elma Books”, 1997. – 167 s. 161. Wilmes David J.: Jak wychowywać dziecko, które mówi – Nie!!! alkoholowi i narkotykom : to książka dla rodziców troszczących się o swoje dziecko / przekł. Liliana Okupniak.- Gdańsk: Gdańskie Wydaw. Psychologiczne, 2002 .- 184 s. 162. Wilson Robert Anton: Sex, narkotyki i okultyzm : podróże poza granice świadomości / tł. Dariusz Misiuna.- Toruń: „Graffiti BC”, 2002.- 237 s. 163. Wołynowicz Tadeusz, CM: Miłość prowadząca na szczyty. – [b.m] : [b.w.], 1982. – 91 s. (Rodzina i Przyszłość ; 5) (Uzależnienia) 164. Wojciechowska Janina: Rozpowszechnianie środków psychoaktywnych wśród młodzieży – zadanie dla pedagogów // W: Pedagogika opiekuńcza w okresie demokratycznych przemian / red. Jerzy Żebrowski.- Warszawa: Laboratorium Psychologii Stosowanej, 1993.- 151 s. 165. Wojciechowski Mieczysław: Psychologia narkomanii czyli jak do tego dochodzi, że ktoś się uzależnia.- Wyd. 2.- Warszawa: Laboratorium Psychologii Stosowanej, 1993.- 151 s. 166. Wołynowicz Tadeusz, CM: Miłość prowadząca na szczyty. – [b.m.] : [b.w.], 1982. – 91 s. (Rodzina i Przyszłość ; 5) (Uzależnienia) 167. Woydyłło Ewa : Wybieram wolność... czyli Rzecz o uwalnianiu się z uzależnień.– Wyd. 4. – Warszawa: „Akuracik”,1998 168. Z doświadczeń ,,Poradni Młodzieżowej” / pod red. Zbigniewa B. Gasia. - Lublin: Towarzystwa Zapobiegania Narkomanii, 1986.- 136 s. 169. Zanim będzie za późno : przemoc i kontrola w rodzinie / Robert J. Ackerman, Susan E. Bickering ; przekł. Monika Gajdzińska. - Gdańsk: Gdańskie Wydaw. Psychologiczne, 2002. - 158 s. 170. Zajączkowski Krzysztof: Uzależnienia od substancji psychoaktywnych. – Warszawa: Wydawnictwa Szk. i Pedag., 2003. – 91 s. 171. Zajączkowski Krzysztof: Profilaktyka uzależnień a wartości : przewodnik dla rodziców i wychowawców. – Kielce: Wydaw. „Jedność”, 2002. – 56 s. (Substancje psychoaktywne. Profilaktyka w szkole i w domu) 172. Zapobieganie uzależnieniom uczniów : publikacja dla pracowników oświaty / pod red. Bożeny Kamińskiej-Buśko. - Warszawa: Centrum Metodyczne Pomocy-Pedago- 25 gicznej Ministerstwo Edukacji Narodowej, 1997. - 167 s. 173. Zaworska-Nikoniuk Dorota: Metody pomocy i samopomocy w uzależnieniach. – Toruń: Wydaw. Edukacyjne ,,Akapi”, 2001. - 224 s. 174. Zaworska-Nikoniuk Dorota: Ruch samopomocy dla osób uzależnionych. - Olsztyn: ,,Glob” Studium Kształcenia Ustawicznego, 2001. - 118 . 175. Żuraw Jan, Sęk Alicja: Proces wychowawczy a profilaktyka młodzieży. ,,Zeszyty Problemowe Narkomanii”. - Warszawa: TZN, 1986.- s. 219-226. 2.2. Artykuły z czasopism 176. Andrzejwska Katarzyna: Czy mój syn jest narkomanem? // W Drodze. -2000, nr 11, s. 32-37 177. Badora Krzysztof Piotr: Przeciwdziałanie narkomanii w częstochowskich szkołach średnich //Pr. Nauk. Pedag . - 1999/2001 , Z. 8/10, s. 451-461 178. Bartkowiak Zenon: Problemy prewencji narkomanii i lekomanii wśród dzieci i młodzieży // Zdr. Psych. – 1998, nr 39, s.106-119 179. Bartosiak Arkadiusz: Żużel spotkał Bogdana // Polityka. -1997, nr 22, s. 92-93 (Narkomania wśród młodzieży szkolnej) 180. Bikont Anna: Przychodzili z lodami i heroiną // Gaz. Wybor. -1998, nr 114, s. 14-17 181. Bikont Anna: Z heroiną na tropie // Gaz. Wybor. -1999, nr 213, s. 16-17 182. Bobrowski Krzysztof, Okulicz-Kozaryn Katarzyna: Używanie substancji psychoaktywnych przez uczniów liceów ogólnokształcących w gminie Warszawa-Centrum // Alkoh. i Narkom. -1999, nr 4, s. 579-598 183. Bortnowska Halina: Sąd nad plecakiem // Gaz. Wybor. -2000, nr 23, s. 18-2 (Program zwalczania przemocy i narkotyków na terenie szkół w Olsztynie) 184. Braune Alicja: Środowiskowe programy profilaktyczno-wychowawcze dla młodzieży gimnazjalnej // Probl. Porad. Psych. Pedag. -2000, nr 2, s. 58-96 185. Bugajny Witold: Jestem za karalnością posiadania narkotyków // Probl. Alkohol. – 1996, nr 4, s. 11-12 186. Bugajny Witold: Zakaz posiadania narkotyków skutecznym środkiem przeciw działania narkomanii // Probl. Alkoh. -1995, nr 10, s. 8-9 187. Cekiera Czesław: Ekstaza // Probl. Alkoh. - 1997, nr 10/12, dod. s. XVIII-XIX 188. Cekiera Czesław: Psycho-profilaktyka uzależnień, oraterapia i resocjalizacja osób 26 uzależnionych // Probl. Opiek. i Wychow. - 1999, nr 39, s. 44-46 189. Chmielewska Izabela: Mniejsze zło // Nauka i Przyszł. - 1995, nr 5, s. 10 190. Choina Mirosław: Moda na „branie” // Nowa Szk. 2003, nr 8 s. 41-45 (Problem narkomanii w szkole) 191. Cichoń Renata: Narkomania – gdzie szukać pomocy? // Nowa Szk. – 2003, nr 2, s. 45- 47 192. Czapiewska Elwira: Narkomania wśród uczniów klas terapeutycznych – stan zagrożenia i sposoby przeciwdziałania // Kult. i Eduk. - 1999, nr 2/3 s.134-140 193. Czapiga Alina: Analiza procesu uzależnienia się od narkotyków na tle relacji w rodzinie: historia Mateusza // Auxil.Soc. - 2000, nr 3/4 s.217-220 194. Czujkiewicz Paweł, Maziarski Wojciech: Spowiedź przy dźwięku syren // Gaz. Wybor. - 1998, nr 160 dod. s. 6-9 (Narkomania i alkoholizm) 195. Czajkowska Irena: Film, rodzina, alkoholizm i narkomania a rozwój zachowań przestępczych młodzieży w świetle badań // Opieka Wychow. Ter. – 1999, nr 4, s. 24-27 196. Dąbrowska Katarzyna: Badanie wykorzystania pakietu prewencyjnego dotyczącego zapobiegania narkomanii (Odlot) // Alkoh. Narkom. - 2001, nr 3 s. 421-432 197. Diuba Andrzej F.: Rodzice a narkomania // Probl. Alkoh. – 1999, nr 4, dod. s. IV 198. Europejski Program Badań Ankietowych – Używanie alkoholu i narkotyków przez młodzież szkolną zrealizowanych w woj. Zachodniopomorskim w 2003 roku // Problemy Narkomanii. – 2004, nr 1 s. 53-69 199. Filas Agnieszka: Turbodołowanie // Wprost. - 2001, nr 24 s. 30-31 (Młodzież a narkomania) 200. Filas Agnieszka, Leśniewski Bartłomiej: Wielka ucieczka // Wprost. - 1998, nr 27 s. 28-30 (Narkomania wśród dzieci i młodzieży) 201. Filipowicz Renata, Ślusarska Maria: Zapobieganie uzależnieniom uczniów. Warszawa 1997. - Rec. // Szk. Zawod. - 1998, nr 6 s. 61-62 202. Florkowski Antoni, Gruszczyński Wojciech, Jabłońska Bożena: Używanie środków narkotycznych przez uczennice Liceum Medycznego // Probl. Alkoh. - 2001 nr 3 dod. s. I-II 203. Frederick Calvin J.: Nadużywanie substancji psychoaktywnych jako zachowanie wyuczone // Now. Psychol. - 1995, nr 2 s. 41-45 27 204. Gacek Maria: Postawy młodzieży szkół podstawowych wobec uzależnień i profilaktyki na tle prezentowanej wiedzy o szkodliwości wybranych środków // L der . - 1997, s. 10-11 205. Gaś Zbigniew: Rola wychowawcy w profilaktyce uzależnień // Problemy Opiek Wychow. –1995, nr 10 s. 2-9 (wkładka) 206. Gaś Zbigniew, Pastusiak Zenon: Zjawisko narkomanii w ocenie młodzieży // Psychol Wychow. -1983, nr 4 s. 443 207. Gawlik Joanna: W poszukiwaniu lepszego świata // Edukacja i Dialog. – 1999, nr 8 s. 34-40 (O cechach osobowości predysponujących do uzależnienia) 208. Geografia narkotycznego zła // Probl. Alkoh. - 1997, nr 1 dod. s. I/II 209. Geremek Rafał: Miasto na haju // Rzeczpospolita. - 1996, nr 148 s. 210. Giemza Anna: Wartościowanie rzeczywistości w socjolekcje narkomanów // Por. Jęz. . - 2003, z. 2 s. 33-43 211. Głowik Tomasz: Uzależnienia jako wyraz tęsknoty za sensem. – Opieka Wychowanie Terapia. – 2002, nr 4 s.42-44 212. Górecki Wojciech: Marihuana – wróg czy przyjaciel? // Probl. Alkoh. – 1993, nr 12 s. III (wkł. Wychowanie w trzeźwości) 213. Grabowska Beata: Przez chwilę byłem w niebie, a potem... tylko samo dno // Problemy Narkomanii. – 2004, nr 1 s. 76-78 ( Zapis autentycznych refleksji uzależnionego chłopca) 214. Grof Stanisław: Obszary nieświadomości: raport z badań nad LSD.- Krak., 2000. – Rec. Bronisław Ejsmont // Nowe Książ. - 2001, nr 5 s. 46-47 215. Gryniewicz Renata: Dlaczego dzieci i młodzież biorą narkotyki ? // Wychowawca. 2003, 7/8 s. 36-38 216. Grzebałkowska Magdalena, Piotrowski Piotr: UFO zmienia kolor // Gaz. Wybor. 2001, nr 14 s. 16 217. Habrat Bogusław i in.: Jakość życia osób uzależnionych od substancji psychoaktywnych // Aloh. Narkom. - 2000, nr 3 s. 323-335 218. Habrat Bogusław: „Szkodząc” pomagać? // Wszechświat. - 1995, z. 10 s. 252-254 (Leczenie uzależnień metadonem) 219. Harasimowicz Tomasz: Szkoła samobójców // Wprost. - 2000, nr 23 s.64-65 (Zwalczanie narkomanii) 28 220. Hassa Romuald: Narkotyki – co warto o nich wiedzieć? // Chem. w Szk. - 1997, nr 1 s. 19-27 221. Head Jerery J.: Bezpieczeństwo i higiena ćpania (LSD, grzybki): fragm. // Brulion.1993, z. 4 s. 213-228 222. Herberger Jerzy: Terapia rodzin z problemem narkomanii // Biuletyn Informacyjny. Problemy Narkomanii. - 2002, nr 2 s. 68 223. Hołownia Szymon: Te schody nie mają końca // W Drodze. - 2000, nr 11 s.23-31 (Narkomania) 224. Hołownia Szymon: Zbudować dom na śmietniku : czyli rzecz o wierności powołaniu // W Drodze. - 1996, nr 12 s. 66-74 (Stowarzyszenie dla narkomanów „Droga” o. Werbisty Edwarda Konkola) 225. Hyży Agnieszka, Kazacki Paweł: Brałem przez dwadzieścia cztery lata: wyznania byłego dealera // W Drodze. - 2000, nr 11 s. 11-22 226. Hyży Agnieszka: Chłopaki a zakręt na drodze // W Drodze. - 2000, nr 11 s. 48-52 (Ośrodek odwykowy dla narkomanów w Wierzenicy) 227. Iłendo Agnieszka: Profilaktyka w szkole jako forma minimalizowania zagrożeń uzależnieniem // Opieka Wychow. Ter. - 2002, nr 1 s. 14-17 228. Jarosz J., Fenczyn J.: Współczesna młodzież polska a problemy narkomanii // Rocz nik Komisji Nauk Pedagogicznych T. 32. - 1984, s. 213-232 229. Jedliński Krzysztof: Bitwa na krawędzi życia i śmierci // W Drodze. – 2001, nr 9 s. 50-53 230. Kalinowska Beata: Wakacje w ekstazie // Wprost. - 1996, nr 30 s. 44-45 231. Kalinowski Marcin: Tragedia życiowa – narkomania // Wieści Oświatowe. – 1997, nr 11 s. 8-9 232. Kamińska-Buśko Bożenna: Diagnoza i pomoc dla uczniów zagrożonych uzależnieniem : raport z badań // Probl. Porad. Psychol. - 2000, nr 2 s. 40-57 233. Kamińska-Buśko Bożenna: Młodzież zagrożona uzależnieniem // Probl. Opiek. Wychow. - 1996, nr 1 s. 13-16 234. Kamyk Maciej: Szybki odwyk? // Prz. Tech. - 2001, nr 32/33 s. 30-31 (Leczenie ibogainą uzależnień od narkotyków) 235. Kapler Lech: Warsztat pracy nad uwolnieniem się od nałogowych zachowań // Przegl. Psychol. - 1998, nr 41 s. 3-4, 145-156 236. Karać czy nie karać? : Listy od czytelników // Gaz. Wybor. - 1999, nr 82 dod. s. 5659 29 237. Karakiewicz Beata i in.: Analiza występowania narkotyków i ich metabolitów we włosach u osób uzależnionych od substancji psychoaktywnych // Problem , Narkomanii. Biuletyn Informacyjny. -2002, nr 2 s. 46 238. Karwicka Krystyna, Ochremiak Andrzej: My, rodzice dzieci z Dworca Centralnego. Warszawa , 1999, Rec. Zofia Milska-Wrzosińska // Nowe Książki. - 1999, nr 10 s. 12-13 239. Karwicka Krystyna: Tajfun przeszedł przez nasze życie : narkoman w rodzinie // Gaz. Wybor. - 1999, nr 151 dod. s. 16-20 240. Kastory Bożena: Chemiczne szczudła // Wprost. - 1997, nr 7 s.58-60 241. Kastory Bożena: Potęga ducha : korespondencja z Waszyngtonu // Wprost. - 2000, nr 17 s.80-81 (Wpływ używania narkotyków na obniżenie odporności na infekcje) 242. Katrynicz Agnieszka: Niebezpieczne zabawy // Nowe Państ. - 2002, nr 2 s.22-23 (Wypadki samochodowe spowodowane przez młodych narkomanów) 243. Keller Helena, Latkowska Jagoda: Rola rodziny w profilaktyce uzależnień / rozm. przepr. Anna Marczak-Krupa, Kosikowski Wojciech // Probl. Alkoh. - 1997, nr 6 dod. s. III-IV 244. Kęciek Krzysztof: Nowe życie Christiane F. // Przegląd. - 2000, nr 8 s. 14 (Losy autorki książki „My dzieci z Dworca Z00”) 245. Kijowska Renata: „Dom w pół drogi” // Tyg. Powsz. - 1998, nr 26 s. 8 (Ośrodki pomocy dla uzależnionych Katolickiego Ruchu Antynarkotycznego „Karan”) 246. Klimczyk Joanna: Dać w żyłę – odlecieć // Przegląd. - 2001, nr 43 s. 35-38 (Narkomania wśród młodzieży) 247. Klimczyk Joanna: Wyhodowałam narkomana // Przegląd. - 2000, nr 41 s. 9 248. Kładna Anna i inni: Zachowania zdrowotne dzieci. Część IV. Używki i występujące dolegliwości // Zdr. Publ. - 1995, nr 106 s. 11-12, 259-26 249. Kłosowska Anna, Wójcik Teresa: Dzieci narkotycznego boga // Tyg. Solid. - 1998, nr 32 dod. s. 4-7 250. Knap Jarosław: Lato w ekstazie // Wprost. - 2000, nr 31 s. 21-24 (Narkomania w środowisku dziecięcym i młodzieżowym) 251. Kobarta Aurelia: Zmiany w piśmie osób uzależnionych od środków uzależniających // Z Zag. Nauk. Sąd. - 1996, Z. 33, s. 53-65 252. Kocoń Katarzyna, Katarzyna Okulicz-Kazaran Katarzyna , Pisarska Agnieszka: Mło dzież o narkotykach // Alkoholizm i Narkomania. – T. !7, nr 1/2 2004, s. 45-60 30 253. Kołdziejczyk Tomasz: Wychowawca, Guru czy terapeuta – o filozofii pracy z młodzieżą uzależnioną // Problemy Narkomanii. Biuletyn Informacyjny. - 2002, nr 2 s. 58 254. Koperny Bożena: Znaczenie dramy i swobodnego tekstu w profilaktyce uzależnień agresji // Życie Szkoły. – 2001, nr 1 s. 30-31 (Zajęcia z dziećmi w młodszym wieku szkolnym) 255. Kotański Marek: MONAR jako system realizacji narkomanów i „Ruch Czystych Serc” jako system profilaktyki uzależnień wśród młodzieży // Problemy Narkomanii Biuletyn Informacyjny. - 2002, nr 2 s. 62 256. Korpetta Ewa: Kariera Syzyfa // Charaktery. – 1999, nr i, s. 32 - 33 257. Konarska Iwona: Jedenaste nie bierz // Przegląd. - 2000, nr 40 s. 10 258. Konarski Leszek: Recenzja jak wyrok // Prz. Tyg. - 1996, nr 8 s. 12 (Proces Roberta Palusińskiego autora książki „Narkotyki – przewodnik) 259. Korzan Kazimierz: Postępowanie w sprawach przymusowego leczenia alkoholików i narkomanów // Rejent. - 1997, nr 1 s. 9-16 260. Kosicka Krystyna: Heroinowy szyk // Wprost. - 1997, nr 36 s. 62, 64 (Narkomania w świecie mody) 261. Kosikowski Wojciech: Tajemnice marihuany // Probl. Alkoh. - 1996, IV-V nr 7 dod. s. 262. Kosikowski Wojciech: Toksykomania wziewna wśród najmłodszych // Probl. Alkoh. - 1998, nr 1 dod. s. VI-VII 263. Kosmalska Joanna: Chodnikowa terapia // Prawo i Życie. - 1997, nr 44 s. 6 (Streetworkerzy prowadzący działania w środowisku narkomanów) 264. Kosmalska Joanna: Dożywocie narkomana // Przegląd. – 2000, nr 19 s. 13. (Leczenie uzależnień metadonem) 265. Kosmowski Wojciech: Alkoholizm i narkomania w Internecie // Alkoh. Narkom. – 1999, nr 3 s. 455-459 266. Kościuk Paweł: Przemoc, agresja, wandalizm, alkohol, narkotyki // Prz. Tyg. - 2000, nr 25 s. 4-5 267. Kotarba Aurelia: Zmiany w piśmie osób uzależnionych od środków odurzających // Z Zag. Nauk Sąd. - 1996, Z. 33 s. 53-65 268. Kozak Ewa: Narkomania duszy i emocji // Edukacja i Dialog . – 2005, nr 24-27 269. Krajewski Krzysztof: Wylewanie dziecka z kąpielą : projekt nowelizacji ustawy o 31 przeciwdziałaniu narkomanii // Rzeczpospolita. - 1999, nr 18 s. 17 (wkł. Co dnia) 270. Kruszewski Tomasz: Problematyka uzależnień – poradnik bibliograficzny // Wychow Na co Dzień. – 10/11 s. 44-45 271. Kulka Zofia: Charakterystyka socjodemograficzna młodzieży używającej wziewnych substancji odurzających // Alkoh. Narkom. - 1996, nr 3 s. 335-342 . 272. Kulpa Tomasz: Nieśmiertelni : narkomanii w Działdowie // Tyg. Solid. - 1998, nr 5 s. 15 273. Kunach Bogusław: Osiem razy detoks // Gaz. Wybor. - 2000, nr 255 s. 18 274. Kryst Jakub: Brązowy cukier // Polityka. - 1999, nr 12 s. 82-83 (Wzrost uzależnień od heroiny w Polsce) 275. Krtszczyński Tomasz: Doznania narkomanów – nosicieli HIV // Alkoh. Narkom. – 1996, nr 2 s. 211-217 276. Krzyk Józef, Kwaśniewski Paweł: Gołąbek niepokoju // Gaz. Wybor. - 1997, nr 62 dod. s. 22-23 (Zażywanie syntetycznych narkotyków) 277. Labiak Damian: Prowincjonalne „branie”, czyli zagrożenie narkomanią wśród młodzieży niedużego miasta // Wychow. Na co Dzień. – 2003, nr 10/11, s. 34-39 278. Labuda Barbara: Pokusa o zróżnicowanej naturze / rozm. przepr. Katarzyna Zawiślak, Robert Walenciak // Prz. Tyg. - 1998, nr 34 s. 3 Narkomania wśród dzieci i młodzieży) 279. Latoszek Marek: Zmiany wzoru narkotyzowania się a postawy młodzieży wobec narkomanii // Univ. Gedan. - 1999, nr 1/2 s. 145-154 280. Lewandowski Grzegorz: Narkomania zagrożeniem życia rodzinnego // Aten. Kapł. – 1998, T. 131 z. 1 s. 54-70 281. Lis Stanisław: Przed wakacjami // Nowa Szk. – 2003, nr 6, s. 61-62 (Zagrożenie młodzieży szkolnej narkotykami) 282. Łuczak Elżbieta: Nowe oblicza narkomanii // Pedag. Społ. – 2003, nr 4, s. 87-91 283. Łuczak Elżbieta: Szkoła jako środowisko zapobiegania narkomanii // Edukacja. 1999, nr 2 s. 71-80 284. Łuczak Marek: Biskup i narkomani // Tyg. Powsz. - 1999, nr 43/44 s.1,4 (Ośrodek dla narkomanów przy krakowskim „Caritasie”) 285. Łuczywo Łucja: BROWN sugar na całe zło // Gaz . Wyb. - // 2000, nr 46 s. 12-13, 15-16 32 (Mechanizm uzależniania się młodzieży od narkotyków) 286. Łukaszek Maria: Narkomania – przyczyny, symptomy, pomoc // Kwart. Eduk. – 2002, nr 2 s. 36-46 287. Maisto Stephen A. I inni: Uzależnienia, zażywanie i nadużywanie / Rec. Eugeniusz Moczuk // Polit. Społ. - 2001, nr 9 s. 23-24 288. Majer Janina: Profilaktyka nie jedno ma imię // Probl. Alkoh. - 1995, nr 11/12 s. (Konferencja w Konstancinie poświęcona programom profilaktyki uzależnień w szkole) 289. Majewski Michał: Na początku była Marysia z piwem // Rzeczpospolita. - 2000, nr 2 s. A4 (Narkomania wśród dzieci i młodzieży) 290. Majewski Michał: Terapia i co dalej // Rzeczpospolita. - 2000, nr 249 s.A6 (Walka z narkomanią) 291. Marcinkowski Ignacy, Kobrzyńska Teresa: Poglądy narkomanów na temat własnego nałogu // Zagad. Wychow. a Zdr. Psych. - 1988, nr 2 s. 37-41 292. Markowicz Jolanta: Przećpana sprawa // Prz. Tyg. - 2000, nr 12 s. 4-5 293. Marżewska Stefania: Z działalności punktu konsultacyjnego dla młodzieży uzależnionej // Problemy Opiek.-Wychow. - 1983, nr 2 s. 60-74 294. Maślicka Dorota: Co uczeń wie o narkotykach? // Problemy Opiek.-Wychow. - 1983, nr 1 s. 23-28 295. Mazierski Wojciech: Żeby pomóc, trzeba karać // Gaz. Wybor. - 1999, nr 48 dod. s. 14-16 296. Meller Marcin: Miękka trawa : po „Raporcie Polityki” o narkotykach // Polityki. – 2000, nr 23 s. 35-36, 38 297. Meller Marcin: Nabrani // Polityka. - 2000, nr 20 s. 3-6, 8-9 (Narkomania w Polsce) 298. Michalska Monika: Szkolna edukacja zdrowotna a narkotyki // Wychow. Fiz. Zdr. – 2001, nr 3 s. 37-39 299. Moczuk Eugeniusz: Współczesna mapa problemów narkomanii w Polsce // Probl. Alkoh. - 1996, nr 8/9 s. 16-17 300. Moneta-Malewska Maria: Narkotyki w szkole i w domu / Rec. Anna Rutkowska // Szk. Spec. - 2001 nr 4 s. 252-253 33 301. Maskalewicz Jacek, Sierosławski Janusz, Świątkiewicz Grażyna: Program zapobiegania narkomanii w Polsce „Odlot” : fragm. // Alkoh. i Narkom. - 1997, nr 2 s. 197230 302. Mellibruda Jerzy: Nałogowa osobowość naszych czasów // Remedium. – 1994, nr 1 s. 8-10 303. Mędala-Kuder Ewa: Skutki zażywania narkotyków w opinii uczniów szkoły średniej // Lider. – 2000, nr 1 s. 32 304. Muszyńska Anna: Przymusowe leczenie nieletnich narkomanów w świetle obowiązującego prawa // Nowa Szk. - 1997, nr 8 s. 44-47 305. Niemiec Barbara: Ucieczka od rzeczywistości // Tyg. Solid. - 1998, nr 48 s. 7 306. Nikoniuk Jakub: Przyczyny i przebieg uzależnienia od środków psychoaktywnych : (na przykładzie indywidualnego przypadku) // Wychow. Na co Dzień. – 2003, nr 10/11, s.16-19 307. Nowak Arkadiusz: Z narkomanii można się wyleczyć / rozm. przepr. Danuta Leśniak // Wiad. Kult. - 1996, nr 49 s. 14 (Polskie ośrodki dla narkomanów i chorych na AIDS) 308. Nowak Piotr: Zanim spróbujesz // Remedium. - 1999, nr 12 s. 15-17 309. Nowicka Dorota: Lekcje na amfetaminie // Dyrektor Szkoły. – 2004, nr 3 s. 9-12 310. Nowicka Dorota: Nie chować głowy w piasek // Dyrektor Szkoły. – 2004, nr 3 s.1216 (Na temat : czy narkotyki w szkole to problem?, jak walczyć z narkomanią w sposób odpowiedzialny i profesjonalny? - rozmowa ze Stanisławem Orłowskim, psychologiem i psychoterapetą z Centrum Metodycznego Pomocy PsychologicznoPedagogicznej) 311. Okulicz-Karazan Katarzyna, Pisarska Agnieszka: Poczucie własnej skuteczność i używanie substancji psychoaktywnych przez młodzież : badania pilotażowe // Alkoh. Narkom. - 2001, nr 4 s. 566-577 312. Ornacka Ewa: Śmierć w tornistrze // Prawo i Życie. - 1996, nr 16 s. 11 (Narkomania wśród młodzieży szkolnej) 313. Ostaszewski Krzysztof: Trendy w używaniu substancji psychoaktywnych przez młodzież : implikacje dla profilaktyki i wychowania // Wychow. na co Dzień. - 2001, nr 10/11 s. 5-9 314. Owczarek Maria: Przrżycie duchowe lekarstwem na narkomanię // Świat problemów . – 1993, nr 10 s. 7-10 315. Pasek Marzena: Twarda miłość : jak pomóc rodzicom narkomanów // Wprost. - 1998, nr 12 s. 62-63 34 316. Peele Stanton: Uzależnienie od doznania : psycho-społeczno-farmakologiczna teoria uzależnień / tł. Agata Tomaszewska // Now. Psychol. - 1995, nr 2 s. 25-30 317. Perwenis Jadwiga: Postępowanie z uzależnionymi od narkotyków // Probl. Opiek.Wychow. - 1998, nr 1 s. 21-26 318. Perzanowski Tadeusz: SQN, czyli narkotyki w domu dziecka // Probl. Opiek.Wychow. - 2001, nr 1 s. 22-27 319. Płońska-Krajewska Maria: Młodzież o narkotykach // Probl. Opiek.-Wychow.- 1995, nr 35 s. 9, 14-15 320. Podgórska Joanna: Kariera w proszku : amfetamina – dopalacz dla ambitnych // Polityka. - 1996, nr 37 s. 22-23 321. Popławska Wanda: Narkomania w szkołach podstawowych // Probl. Opiek-Wychow. . – 1991, nr 5 s. 201-205 322. Prais Aleksandra: Odlotowy koszmar // Prz. Tyg. - 2000, nr 12 s. 6 323. Przewłocka Teresa: Filmy oświaty zdrowotnej dla dzieci i młodzieży // Zeszy. Nauk. AWF w Krakowie.- 1998, nr 74 cz. I s. 85-88 324. Rachowska Elżbieta: Jak najlepiej motywować do terapii osobę uzależnioną – warsztaty // Problemy Narkomanii. Biuletyn Informacyjny. - 2002, nr 2 s. 79 325. Rawa Anita: Narkomani i ich rodziny // Probl. Rodz. - 1998, nr 4 . 35-38 326. Rejniak Robert: Rola narkotyków w kształtowaniu systemu wartości i budowaniu tożsamości // Problemy Narkomanii. Biuletyn Informacyjny.- 2002, nr 2 s. 52 327. Rogala-Obłękowska Jolanta: Jak rodzina przyczyniła się do brania narkotyków przez młodzież // Probl. Narkom. – 2001, nr 2 s. 12-21 328. Rogala-Obłękowska Jolanta: Specyficzne cechy rodziny narkomana amfetaminowego // Probl. Rodz. - 1999, nr 2/3 s. 73-77 329. Roman Zbigniew: Normalny narkoman // Remedium 1993, nr 2 s. 23 330. Rosiński Wojciech: Podjęte działania. Uzależnienie wśród młodzieży cz. 2 // Dyr. Szk. - 2001, nr 7/8 s. 48-49 331. Roszkowska Katarzyna: Narkomania nie bierze się z nikąd // W Drodze. – 2001, nr 1 s.41-47 332. Rybczyńska Dorota, Trębińska Ewa: Wyniki sondażu dotyczącego kontaktu młodzieży z narkotykami // Problemy Narkomanii. Biuletyn Informacyjny. - 2001, nr 4 s. 35 35 333. Rylke Hanna: Narkotyki w Szkole // Edukacja i Dialog. – 1994 nr 7 s. 38-42 334. Rylke Hanna: Pokolenie zmian : czego boją się dorośli? / Rec. Andrzej Samson // Nowe Książ. - 1999, nr 10 s. 14 335. Rylke Hanna: Profilaktyka narkomanii // Edukacja i Dialog, 1994, nr 9 s. 54-59 336. Schuckit Marc A.: Teoria nadużywania alkoholu i narkotyków : podejście genetyczne / tł. Maria Piechnik // Now. Psychol.- 1995, nr 2 s. 59-6 337. Sieczkowska Małgorzata: Pierwszy żeton gratis...// Charaktery. – 2001, nr11 s.64 338. Sierosławski Janusz: Wzory używania narkotyków wśród osób zgłaszających się do leczenia w Warszawie // Alkoh. Narkom. - 1996, nr s. 487-498 339. Sierosławski Janusz, Zieliński Antoni: Dostępność substancji psychoaktywnych a ich używanie wśród uczniów szkół podstawowych // Alkoh. Narkom. - 1997, nr 2 s. 237-251 340. Sikorski Wiesław: Psychoterapeutyczny model profilaktyki młodzieży zagrożonej stosowaniem wziewnych substancji psychoaktywnych // Opieka Wychow. Ter. 1995, nr 3 s. 10-14 341. Siudym Anna: Podstawy wychowania rodziców a podatność ich dziecka na uzależnienia // Problemy Narkomanii. – 1999 nr 1 s. 48-54 342. Słyszowa Stefania: O potrzebie tworzenia systemowego rozwiązywania poradnictwa profilaktycznego i naprawczego dla dzieci i młodzieży // Psychol. Wychow. - 1986, nr 2 s. 220 343. Skrzypczyk Wiesław: O programie „Tak czy nie?” // Probl. Opiek. Wychow. - 1996, nr 36 s. 5, 25-26 344. Sochocki Marek J. : Debata – Pokolenie transformacji : szkoła i narkotyki / transkrypcja wywiadów Agnieszka Górecka // Remedium. – 2005, nr 1 s. (wkł. VI-VII (Artykuł porusza problem narkomanii w szkołach. Mimo, że od transformacji minęło już piętnaście lat a w tym czasie podjęto szereg działań z zakresu profilaktyki i promocji zdrowia, wciąż jeszcze wiele szkół stwarza cieplarniane warunki dla rozwoju narkomanii. Dlaczego tak często narkotyki są sprawą, o której wiedzą uczniowie, a nie wiedzą nauczyciele? Autor zwraca uwagę na jeden aspekt tego problemu – brak czujności czy też bagatelizowanie rozmiarów zjawiska przez pracowników szkół. Nauczyciele mają spore trudności w identyfikowaniu uczniów eksperymentujących z narkotykami lub uzależnionych. Jedną z przyczyn tego stanu rzeczy jest nieprawdziwy, stereotypowy wizerunek osoby biorącej narkotyki, który wielu nauczycielom utrudnia rozpoznanie realnych zagrożeń. Wciąż jeszcze liczna grupa nauczycieli nie potrafi wyobrazić sobie, że nawet najlepszy uczeń w klasie może od czasu do czasu popalać marihuanę i być na najlepszej drodze do uzależnienia. Potwierdzone to jest autentycznymi świadectwami narkomanów z ich życia) 36 345. Spaczyńska Ewa: Młodzieżowe grupy wsparcia jako forma pracy profilaktycznej // Probl. Opiek.-Wychow. - 1995, nr 35 s. 9, 35-39 346. Stasiuk Andrzej: Utracone dziedzictwo // Gaz. Wybor. - 1999, nr 101 s. 20-21 (Narkotyki) 347. Stępień Ewa: Czynniki ryzyka kontaktów z narkotykami w okresie od dorastania do wczesnej dorosłości : (badania katamnestyczne) // Alkoh. Narkom. - 2001, nr 3 s. 407-419 348. Stępień Ewa: Rówieśniczy kontekst używania środków odurzających od dorastania do wczesnej dorosłości // Alkoh. Narkom. - 2001, nr 4 s. 553-564 349. Sygit Maria i in: Problemy narkomanii w opinii środowiska młodzieżowego // Zdr. Publ.- 1994, nr 105 s. 1, 19-23 350. Szczepkowski Jacek: Gdy moje dziecko sięga po narkotyki... // Wychow. na co Dzień. - 1997, nr 12 s. 25-26 351. Szczepkowski Jacek: Jak leczy się narkoman? // Wychow. na co Dzień. - 1999, nr 4/5 s. 33-35 352. Szczepkowski Jacek: Jak rozwija się uzależnienie od narkotyków czyli objawy i fazy narkomanii // Wychow. na co Dzień. - 1997, nr 3 s. 19-20 353. Szczepkowski Jacek: Narkomania – choroba ciała, emocji i ducha // Wychow. na co Dzień. - 1997, nr 1/2 s. 24-26 354. Szczepkowski Jacek: Narkomania i narkotyki // Wychow. na co Dzień. - 1997, nr 4/5 s.18-20 355. Szczepkowski Jacek: Oznaki zażywania narkotyków // Wychow. na co Dzień. - 1997, nr 9 s. 27-28 356. Szukalski Bogdan: Narkotyki opiatowe i ich receptory // Probl. Alkoh. - 2001, nr 2 s 7-11 357. Szukalski Bogdan: Odurzające wonie // Probl. Alkoh. 1997, nr 2-3 s. 30-36 358. Szukalski Bogdan: Opiaty naturalne i syntetyczne. // Alkoh. Narkom. - 1977, nr 4 s. 529-548 359. Szukalski Bogdan: Wziewne środki odurzające // Alkoh. Narkom. - 1995, nr 4 s. 930 360. Świerszczyńska-Jelonek Danuta: Idź, zapytaj Alice. Pozn., 1997. - Rec. // Nowe Książ. - 1997, nr 6 s. 43 361. Tucholska Sabina: Psychologiczne aspekty nieprzystosowania społecznego dzieci i 37 młodzieży : narkomania, samobójstwo // Ateneum Kapłańskie. - 1984, T. 103, R. 76, z. 2 s. 212-231 362. Tyburska Agata: Narkomania wśród nieletnich – próba opisu zjawiska // Wychow. Na co Dzień.- 1998 nr 4/5 s. 25-32 363. Urban Bronisław: Narkomania wśród młodzieży szkolnej // Nowa szkoła, 1995 nr 2 s. 29-31, 34-35 364. Urban Bronisław: Zachowania dewiacyjne młodzieży.- Wyd. 3.- Kraków, 1999. – Rec. Agnieszka Lachowicz // Wychow. na co Dzień. - 2001, nr 1/2 s. 47-48 365. Velutani Jerzy: Krótka historia narkotyków // Wszechświat. - 2001, z. 1/3 s. 37-42 366. Velutani Jerzy: Sam kiedyś byłem palaczem... / rozm. przepr. Wojtek Bockenhe im,Paweł Chojnacki, Andrzej Garapich // Brulion. - 1995, z. 1 s. 103-120 (O narkotykach i używkach) 367. Wachwalska Elżbieta: W poszukiwaniu pomysłów na profilaktykę // Wychow. na Co Dzień. – 1998, 10/11 dod. s. X – XII (Wszystkie poziomy kształcenia) 368. Walczak Renata: Konflikty emocjonalne w tle ryzyka uzależnień // Problemy Alkoholizmu 2004, nr 3-4 369. Wereska Danuta: O zapobieganiu narkomanii // Wiad. Kult. - 1996, nr 13 s. 15 370. Werżyńska-Bolińska: Hydra / oprac. Witold Salański // Głos Naucz. - 1998, nr 26 s. 11 (Narkomania w szkole) 371. Węgliński Andrzej: Inicjacja narkotyczna i alkoholowa jako przejaw wykolejenia społecznego młodzieży uczącej się w szkołach podstawowych i średnich // Lub. Rocz. Pedag. - 1999, T. 19 s.133-144 372. Węgrzycka-Giluń Janina: ABC narkomanii : Syndromy postaw i zachowań rodzicielskich // Remedium. - 2005, nr 1 s. (wkł. IV-V) (Artykuły zawierają treści: Syndromy postaw i zachowań rodzicielskich oraz nieefektywne strategie zachowań rodziców w sytuacji uzależnienia dziecka) 373. Wierżyńska-Bolińska Teresa: Za szybko nam młodzież dorosła : narkotyki / rozm. przepr. Krystyna Karwicka-Rychlewicz // Gaz. Wybor. - 2001, nr 21 s. 8-15 374. Wilczyńska Irena: Dobra – to wczesna profilaktyka // Opieka Wychowanie Terapia . – 2002, nr 1 s. 47-4 375. Wilk Marta: Przyczyny sięgania przez młodzież po środki odurzające // Probl. Alkoh. - 2001, nr 2 dod. s. I-III 38 376. Wittbrot Marek: Kłopoty z istnieniem // W Drodze. – 2000, nr 11 s. 75-79 (Narkomania) 377. Więch Wacław: „Nie narkotykom” // Lider. - 2000, nr 11 s. 8 (Scenariusze zajęć) 378. Więch Walerian: Koszykówka przeciw narkotykom? // Problemy. Opiek. Wychow. – 2000, nr 6 s. 25-26 379. Wojciechowski Mieczysław: Duchowość w narkomanii? // Remedium. – 1999, nr 11 s. 16-17 380. Wojciechowski Mieczysław: Fazy kontaktu z narkotykiem // Remedium. – 2001 nr 10 s. 14-15 381. Wojciechowski Mieczysław: Nie narkotyk, lecz narkotykowa triada // Remedium. 2001 nr 4 s. 16-17 382. Wojciechowski Mieczysław: Wychowanie i profilaktyka uzależnień mają wspólne podstawy // Nowa Szkoła. – 1999, nr 86 s. 38-53 (Wczesne ostrzeganie) 383. Wolniewicz-Grzelak Barbara, Ostaszewski Krzysztof: Szkoleniowy maraton na temat profilaktyki uzależnień w szkole // Probl. Opiek. Wychow. - 1992, nr 31 s. 2, 67-71 384. Woronowicz Bohdan T.: Uzależnienie i współuzależnieni na turnusach terapeutycznych w Strzeżynie // Alkoh. Narkom. - 1996, nr 2 s. 219-224 385. Woydyłło Ewa: Jedno uzależnienie czy dwa? // Świat Problemów 7/8. - 1999, nr 6 s. 51 386. Wójtowicz Sławomir: Kontakty ze środkami w okresie dorastania. Analiza rozwojowa // Alkoh. Narkom. - 1991, nr 8 s. 95-116 387. Z pomocą nie można zwlekać : rodzicom ku przestrodze // Probl. Alkoh. -1996, nr 5 dod. s. I-III (Profilaktyka uzależnień dzieci i młodzieży) 388. Zarzycka Ewa: Odlotowe szkoły // Gaz. Pol. - 1996, nr 47 s. 12-13 (Narkomania wśród młodzieży) 389. Zawiślak Katarzyna: Ćpam, więc jestem // Prz. Tyg. - 1998, nr 31 s. 5 (Uzależnienia wśród młodzieży szkolnej) 390. Zawiślak Katarzyna: Drugi atak Ekstazy // Prz. Tyg. - 1998, nr 29 s. 13 391. Zawiślak Katarzyna: Polowanie na ćpuna // Prz. Tyg. - 1996, nr 32 s. 11 (Projekt ustawy o karaniu za posiadanie narkotyków) 39 392. Zawiślak Katarzyna: Zaćpane życie // Prz. Tyg.- 1998, nr 31 s. 4-5 (Narkomania wśród młodzieży szkolnej) 393. Zworska-Nikoniuk Dorota: Metody pomocy i samopomocy w uzależnieniach. – Toruń: Wydaw. Edukacyjne ,,Akapi”, 2001. - 224 s. 394. Zaworska-Nikoniuk Dorota: Znaczenie samopomocy w grupie anonimowych narkomanów // Kult. i Eduk. - 1999, nr 4 s. 100-118 395. Zdrzałka Dariusz: Ćpunki // Wyrazy. - 1997, nr 1 s. 113-115 (Ośrodek Monaru w Zbicku koło Opola) 396. Zieliński Andrzej: Ludzie uzależnieni od substancji odurzających / rozm. Przepr. Danuta Leśniak // Wiad. Kult. - 1997, nr 4 s. 15 397. Zieliński Andrzej: Nadużywanie środków psychoaktywnych przez studentów warszawskich uczelni // Alkoh. Narkom. - 1992, nr 11/12 s. 211-244 398. Zieliński Andrzej: Studenci a środki psychoaktywne. Próba zmiany zachowań i postaw przez program edukacyjny // Alkoh. Narkom. - 1996, nr 3 s. 311-324 399. Zieliński Andrzej, Sierosławski Janusz: Rozpowszechnienie używania środków psychoaktywnych wśród szkół ponadpodstawowych // Alkoh. Narkom.- 1995, nr 4 s. 103-113 400. Zrażeni do życia. Z Markiem Kotańskim rozm. Jan Jurga // Wychow. Fiz. Hig. – 1985, nr 3 s. 100-102, 105 401. Zuber-Dzik Leszek: Psychologiczna charakterystyka procesu uzależniania się od Narkotyków // Chowanna, 1990, nr 1 s. 98-110 402. Żabiński Wacław: Kolejne badania CBOS. Alkohol, tytoń, narkotyki nie ustępują z młodzieżowego stylu bycia // Probl. Alkoh.- 1996, nr 43 s. 11, I-III (wkładka) 403. Żmudziński Wojciech: Zanim życie się skomplikuje... / rozm. przepr. Ewa Sielicka // Prz. Powsz. - 2001, nr 1 s. 68-73 404. Żulewska Justyna: Zastosowanie i efektywność metody dramy w terapii uzależnień // Opieka Wychowanie Terapia. – 2001, nr 4 s. 20-28 40 3. Programy profilaktyczne 405. Bąk Joanna, Wiewióra-Pytka Elżbieta: Bajkowe spotkania : program zajęć wychowawczo - profilaktycznych dla uczniów szkoły podstawowej. – Kraków: „Rubikon”, 2003. – 112 s. (Program umacnia poczucie własnej wartości, umiejętność współpracy z grupą, skutecznej komunikacji, ćwiczenia umiejętności asertywnego odmawiania, radzenia sobie z presją innych, panowania nad emocjami. „Historie” i „Nowe historie” Bruno Ferrego stały się osnową zajęć w których mogą także uczestniczyć rodzice) 406. Bernacik Elżbieta, Nowak Dorota: „Pomóż sobie – od ciebie zależy najwięcej”. Program profilaktyczny dla młodzieży // Wychow. na Co Dzień, 2000, nr 10/11, dod. s. VIII-IX (Projekt z obszaru profilaktyki pierwszorzędowej) 407. Borowski Tadeusz, Krzyżelewska Aneta, Marczewska Jolanta, Staniszewska Katarzyna, Twardo Marlena: Świetlica profilaktyczno-wychowawcza w gimnazjum // Wychow. Na co Dzień. – 2000, 10/11 dod. S. I-VII (Realizacja programu zapobiegania patologiom) 408. Borowski Tadeusz: Profilaktyka uzależnień w szkołach // Wychow. na Co Dzień. – 1997, nr 9 s. 29-30 409. Braunek Anna, Gałecka Elżbieta, Olesińska Urszula, Majewska-Brzyska Krystyna: Środowiskowe programy profilaktyczno- wychowawcze dla młodzieży gimnazjalnej // Problemy Poradnictwa Psychologiczno-Pedagogicznego. – 2000, nr 2 s. 58-95 410. Cieszyńska Alicja: Zajęcia psychoedukacyjne „Nasze spotkania” // Problemy Opiek. Wychow. – 2002, nr 2 s. 43-44 (Zajęcia realizowane w ramach realizacji programu „ Stop. Strefa wolna od narkotyków”) 411. Czarnecka Danuta: Miejsce profilaktyki w szkole // Remedium. – 2002, nr 12 s. 14-15 412. Deptuła Maria: Opinie dzieci i rodziców o programie „Spójrz inaczej” // Problemy Opiek.-Wychow. – 1997, nr 8 s. 12-17 (Program wychowawczo-profilaktyczny dla klas I-VIII) 413. Drewnicka Krystyna: Program profilaktyczno-edukacyjno-wychowawczy // Problemy Opiek.-Wychow. – 2004, nr10 s.14-17 414. „Drugi elementarz czyli Program Siedmiu Kroków” / oprac. w Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych // W: Profilaktyka w środowisku lokalnym/ 41 praca zbiorowa pod red. Grażyny Świątkiewicz. – Warszawa: Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomanii, 2002. – s. 140-141 (Celem programu jest dostarczenie wiedzy o środkach psychoaktywnych, niebezpieczeństwem związanych z ich używaniem i możliwości unikania tych zagrożeń oraz wytrenowanie kilku ważnych umiejętności życiowych: - odmawiania, - satysfakcjonującej zabawy bez sięgania po środki uzależniające, - konstruktywnych zachowań w kontaktach z ludźmi. Program adresowany jest do uczniów starszych klas podstawowych. Składa się z 8 zajęć dla młodzieży i 3 spotkań warsztatowych dla rodziców. Podczas realizacji programu wykorzystywane są bogate materiały pomocnicze – oprócz podręcznika zawierającego scenariusze poszczególnych zajęć, także liczne publikacje książkowe, komiksy, ankiety, ulotki, kaseta magnetofonowa i kaseta video) 415. Dworańczyk Grażyna: Elementarz szkolny // Remedium 1994, nr 2 s. 16-17 416. Dworańczyk Grażyna: Program profilaktyczny „Elementarz” – rozmowa z Andrzejem Podlewskim – dyrektorem Zarządu Fundacji ETOH // Remedium 1994, nr 2 s.14-15 417. Esmund Małgorzata, Esmund Kazimierz: Szkoła wobec aktualnych problemów młodzieży. (Propozycje pracy z uczniami // Problemy Opiek. -Wychow., . – 1996, 4 s.19-22 (Omówienie doświadczeń podczas wprowadzania programu „Drugi Elementarz czyli program siedmiu kroków”. W koncepcji zostało zawartych kilka istotnych elementów dla skutecznej profilaktyki. Po pierwsze – uczeń biorący udział w zajęciach staje się z jednej strony przedmiotem bezpośrednich i pośrednich oddziaływań wychowawczych, z drugiej - w wyniku uczestniczenia w sytuacjach zainicjowanych przez realizatora sam dochodzi do wniosków. Ma on w każdej chwili możliwość wyartykułowania swoich spostrzeżeń i przemyśleń. Sytuacja taka stwarza poczucie bezpieczeństwa dowartościowuje dzieci) 418. Europejski Program Badań Ankietowych – Używanie alkoholu i narkotyków przez młodzież szkolną zrealizowanych w woj. Zachodniopomorskim w 2003 roku // Problemy Narkomanii. – 2004, nr 1 s. 53-69 419. Furmanowska Mirosława: Realizacja programu profilaktycznego „Jak żyć lepiej?” / Wychowanie Fizyczne i Zdrowotne. – 2002, nr 3 s. 29-34 420. Gaś Zbigniew B. : Profilaktyka : procedury konstruowania programów wczesnej interwencji /. – Lublin: Wydaw. Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2000. – 166 s. (Program zawiera treści: wybrane modele konstruowania programów profilaktycznych.; konstruowanie programów wczesnej interwencji; konstruowanie „Programu wspierania zdrowia rodziny”; konstruowanie „Programu adapcyjnego dla młodzieży szkół średnich”; konstruowanie „Programu aktywizacji środowiska 42 wychowawczego szkoły”; konstruowanie „Programu rozwoju profesjonalnego pracowników lokalnego ośrodka profilaktyki”) 421. Gawryłow Grażyna: Drugi elementarz, czyli Program Siedmiu Kroków : Sprawozdani z przeprowadzonych zajęć na godzinach wychowawczych w klasie VI // Dyrektor Szkoły. – 2000, nr 10, s. 209-21 422. Gawryłow Grażyna: „Spójrz inaczej”: Realizacja programu profilaktyki uzależnień na godzinach wychowawczych w klasie VI // Dyrektor Szkoły. – 2000, nr 10, s. 21-23 423. Gąsiął Barbara, Ryniewicz Danuta: I ja też odpowiem na swoje bezpieczeństwo: Scenariusz inscenizacji programu profilaktycznego „Unikania zagrożeń” // Wszystko dla Szkoły. – 2002, nr 5 s. 23-25 424. Głośnicka Dorota: Decyzja należy do Ciebie... Propozycja programu profilaktycznego „Stop przemocy i uzależnieniom” // Nowa Szkoła. – 2002, nr 9 s. 23-25 425. Grodowska Małgorzata, Kowalewska Maria: Wychowawczy program profilaktyczny // Wychowawca. – 2002, nr s. 22-23 426. Gwizdek Bożena, Sołtys Elżbieta: Szkolne programy profilaktyczne // Problemy Opiek.- Wychow., 2003, nr 2 s. 13-17 427. Isajewicz Elżbieta: Narkotykom – NIE ! // Wychowawca. – 2001, nr 4 s. 19 (Realizacja programu „Narkotykom mówię – NIE !” w Gimnazjum nr 2 w Trzciance) 428. Izydorczyk Bernadetta, Trepka-Starosta: Próba realizacji programu działań profilaktycznych w środowisku szkolnym // Chowanna. – 2001, T. 1, s. 43-53 429. „Jak żyć z ludźmi” – australijski program / oprac. w j. pol. Alicja Kobialka // W: Profilaktyka w środowisku lokalnym. – Warszawa: Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomanii, 2002. – s. 141 (Głównym celem programu jest rozwinięcie najważniejszych umiejętności i interpersonalnych: - komunikowania się z ludźmi, - podejmowania decyzji, chronienia siebie w sytuacji nacisku grupowego, - radzenia sobie ze stresem, - budowania właściwego wizerunku własnej osoby, - otwartości, - empatii. Ponadto program dostarcza informacji na temat środków uzależniający. Przeznaczony jest do pracy z młodzieżą ze starszych klas podstawowych oraz szkół ponadpodstawowych. Program wydano w formie książki składającej się z trzech części. Pierwsza część to teoretyczna, omawia najważniejsze zasady pracy z grupą, cechy Dobrego prowadzącego, niezbędne elementy zajęć z młodzieżą. Druga podaje propozycje zajęć, bogaty zestaw ćwiczeń i technik. Trzecią stanowią materiały 43 pomocnicze: ankiety, kwestionariusze, rysunki, tablice) 430. „Jak żyć z ludźmi” : (umiejętności interpersonalne) : program profilaktyczny dla młodzieży : ćwiczenia grupowe. – MEN. – Warszawa: MEN, [br. r.] (Książka jest przeznaczona dla osób , które chcą pomóc młodym ludziom uniknąć uzależnienia od alkoholu, narkotyków, nikotyny i innych środków zmieniających Świadomość. Treścią książki jest: praca w grupie; ćwiczenia wstępne i budujące empatię; poczucie własnej wartości; jak podejmować decyzje?; jak porozumiewać się z innymi?; co to znaczy być asertywnym?; jak radzić sobie ze stresem?) 431. Jakubowska Barbara, Sobolewska Zofia: „Zanim spróbujesz” – program psychoedukcyjny / oprac. Alicja Pacewicz // W: Profilaktyka w środowisku lokalnym. – Warszawa: Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomanii, 2002. – s. 142 (Program zakłada realizację dwóch celów. Pierwszym jest przekazanie wiedzy o alkoholu, środkach uzależniających oraz mechanizmach rozwoju uzależnienia. Drugim celem jest rozwój ważnych umiejętności psychologicznych: - podejmowania racjonalnych wyborów w sprawie używania środków odurzających (w tym mówienia „nie”) - wzmacniania pozytywnego obrazu własnej osoby, - odreagowywania napięć, - budowania udanych relacji z ludźmi, - konstruktywnego rozwiązywania konfliktów, - kształtowania wzorców zdrowego życia i spędzania wolnego czasu. Adresatami są dzieci i młodzież ze szkół podstawowych i ponadpodstawowych. Program składa się z cyklu kilkunastu zajęć, opracowany jest w formie książki., zawierającej część teoretyczną oraz scenariusze zajęć. Opracowano cztery warianty scenariuszy na różne poziomy wieku zawierające od 12 do 19 zajęć dla klas I –IV, V – VI szkoły podstawowej, dla gimnazjum i szkół ponadpodstawowych) 432. Johnson David W.: „Podaj dłoń” – amerykański program // W: Profilaktyka w środowisku lokalnym .–Warszawa: Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomanii, 2002. – s. 149 (Celem programu jest dostarczenie elementarnej wiedzy na temat prawidłowości psychologicznych i wytrenowanie ważnych umiejętności interpersonalnych, takich jak: - otwartość i zaufanie, - umiejętność wyrażania myśli i uczuć, - akceptacja siebie i innych ludzi, - umiejętność rozwiązywania konfliktów. Program adresowany jest do nieprofesjonalistów zainteresowanych udzielaniem pomocy innym. Mogą to być nauczyciele i wychowawcy chcący poprawić swój kontakt z młodzieżą i rozwinąć umiejętności wychowawcze, a także młodzi ludzie pragnący pomagać swoim rówieśnikom. Zalecany jest dla grup samo rozwoju lub grup liderów młodzieżowych. Zajęcia stanowią cykl i odbywają się w małych grupach. Realizatorami mogą być profesjonaliści i przeszkoleni nieprofesjonaliści) 44 433. Kaczmarek Elżbieta: Realizuję program „Nasze Spotkania” // Problemy Opiek.Wychow. – 2001, nr 9 s. 44-45 (Zajęcia psychoedukacyjne w liceum) 434. Kaletnik-Moch Dorota: ”Elementarz” – nowy program profilaktyczny // Remedium. – 1994, nr 2 s. 11-13 (Program został opracowany na podstawie książki amerykańskich autorów A. Borosa i P. Callahana „Co należy wiedzieć o alkoholu i innych środkach odurzających”. Znajduje się w niej około 200 „obrazów idei dotyczących używania alkoholu i zażywania środków odurzających. Każda strona książki składa się z dwóch elementów – informacji werbalnej i sugestywnego obrazu ilustrującego znaczenie tej myśli. Połączenie obrazu ilustrującego znaczenie tej myśli. Połączenie słowa i obrazu ma ułatwić przyswajanie przekazywanych treści. Niemal każda strona może się stać pretekstem do rozmowy o tym co dzieje się na rysunku i o tym co dzieje się w rzeczywistości) 435. Kloska Zdzisława E. : Profilaktyka zdrowotna w edukacji (program indywidualny) // Życie Szkoły. – 1999, nr 5 s. 33-33 436. Knez Renata, Słonina Wojciech M. : „Poznaję – wybieram”. – Kraków: „Rubikon”, 2003. - 126 s. (Program Łączy dwa zestawy scenariuszy: „Ja i świat” oraz „W drodze”. Propozycja szczególnie przydatna w kształtowaniu umiejętności przeciwstawiania się negatywnej presji rówieśników. Zaletą szeregu ćwiczeń jest mobilizacja uczniów do refleksji nad własnym systemem wartości i jego wpływem na podejmowane wybory) 437. Koczurowska Jolanta: „Spotkania” – program edukacyjno-wychowawczy Towarzystwa Profilaktyki Środowiskowej „Mrowisko” // W: Profilaktyka w środowisku lokalnym. – Warszawa: Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomanii, 2002. – s.158 (Głównym celem programu jest umożliwienie młodzieży czynnego kształtowania własnych poglądów, opinii i postaw wobec uzależnień, przestępczości i innych zagrożeń społecznych, rozwijanie umiejętności, a także radzenia sobie z trudnościami wieku młodzieńczego za pomocą uczciwej, rzetelnej i niczym nie skrępowanej dyskusji. Adresatami programu są dzieci i młodzież ze szkół podstawowych i ponadpodstawowych w prowadzeniu spotkań wykorzystywane są głównie aktywne metody edukacyjne z zastosowaniem : elementów moderacji wizualnej, gier stymulacyjnych i zabaw, elementów psychodramy i para teatru. Najistotniejszym założeniem tych spotkań jest dokonywanie wyboru tematu spotkania przez dzieci młodzież, ustalony w drodze głosowania. Najczęściej podejmowanymi tematami spotkań przez młodzież są: Czy warto brać narkotyki . Narkotyki – styl moda czy konieczność. Co to znaczy być uzależnionym. Gorsze i lepsze nałogi. Partnerstwo, przyjaźń, miłość i sex. Jak zdobyć zaufanie i nie rezygnować z swoich potrzeb. Jak 45 zaprzyjaźnić się z rodzicami. Kim być. Strachy, kompleksy. Niezależność i kompromisy w szkole i w domu) 438. Kołodziejczyk Andrzej: Program edukacyjny dla klas I-III. – Warszawa: MEN, 1991 439. Kołodziejczyk Ewa, Czemierowska Ewa, Kołodziejczyk Tomasz: „Spójrz inaczej”program wychowawczo-profilaktyczny // W: Profilaktyka w środowisku lokalnym / praca zbiorowa pod red. Grażyny Światkiewicz. – Warszawa: Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomanii, 2002. – s. 143 (Program kładzie główny nacisk na rozwój osobowości ucznia oraz jego zdolności przystosowania się społecznego przez trenowanie ważnych umiejętności życiowych. Program jest realizowany w klasach podczas 24 spotkań odbywających się raz w tygodniu. Przeznaczony jest dla szkół podstawowych i gimnazjum. Ostatni blok zajęć dla starszych dzieci i młodzieży – klasy I –II gimnazjum uwzględnia również problematykę uzależnień. Zajęcia z dziećmi są poprzedzone spotkaniem z rodzicami. Program zawiera scenariusze zajęć oraz tematy do dyskusji wydane w trzech książeczkach – dla klas I – III i IV – VI szkoły podstawowej oraz I – II gimnazjum. Materiał pomocniczy stanowi kaseta video) 440. Kosińska Ewa: Mądrze i skutecznie . Konstruowanie szkolnego programu profilaktycznego. – Kraków: „Rubikon”, 2002. – 72 s. (Program zawiera treści: znaczenie spójności programu wychowawczego z profilaktycznym; profilaktyka jako istotny element wychowania; wskaźniki istotne przy konstruowaniu szkolnego programu profilaktyki; diagnoza potrzeb uczniów, rodziców i nauczycieli, aktualne programy profilaktyczne, dostęp na rynku edukacyjnym; standardy jakości programów profilaktycznych. Autorka informuje o wskaźnikach istotnych przy konstruowaniu szkolnego programu profilaktyki. Celem przeprowadzenia właściwej diagnozy potrzeb podaje wzory ankiet: Dla uczniów , rodziców i nauczycieli, a także dla policji, kuratorów sądowych i pedagogów szkolnych. Do poradnika dołączono podstawy prawne dotyczące działań profilaktycznych oraz wykaz programów profilaktycznych) 441. Leśniak Katarzyna: Zachowania ryzykowne uczniów a program „Spójrz inaczej” / Wszystko dla Szkoły. – 2000., nr 10 s. 14-15 442. Malon Krystyna: Program profilaktyczny - „Podajmy sobie ręce” // Kwartalnik Ostrołęckiego ODN. – 2002, nr 1(9) s. 46-48 (Program przeznaczony do realizacji w szkole podstawowej) 443. Mańka Aleksander, Polkowski Tadeusz: „Księżniczka” – program pracy z grupą readapcyjno-terapeutyczną // Problemy Opiek.-Wychow. – 1998, nr 5 s. 24-29 444. Masarz Bożena, Marczuk Leokadia: Program „Jesteśmy razem” // Problemy Opiek.Wychow., 2001, nr 9 s. 42-43 (Program integracyjno-psychoedukacyjny dla dzieci i młodzieży) 46 445. Michalak Elżbieta, Glapka Iwona: Przygotowanie do tworzenia programu profilaktyki// Problemy Opiek.-Wychow. – 2003, nr 1 s. 34-35 446. Nowak Małgorzata: Szkolny program profilaktyki (propozycja) // Nowa Szkoła. – 2002, nr 9 s. 10-13 (Autorka wyjaśnia jakie są czynniki ryzyka a czynniki chroniące. Charakteryzuje poziomy profilaktyki, strategie profilaktyczne i programy profilaktyczne) 447. Nowak Paweł: „Zanim spróbujesz” – w stronę profilaktyki problemowej // Remedium. – 1999, nr 12 s. 14-17 448. Nowakowski Wiesław: Podstawy i założenia programów profilaktycznych oraz promocji zdrowia realizowanych w szkole // Wychowanie na Co Dzień. – 1998, nr 7/8 s.20-21 449. Ostaszewski Krzysztof: Ewaluacja programu w budowie // Remedium. - 2002, nr s. 25- 27 450. Pacyna Helena: Program zajęć profilaktyczno-wychowawczych „Życie bez nałogów” // Lider. - 2001, nr 6 s.6-7 451. Paź Barbara, Paź Grzegorz: Szkoła która ochrania. Szklony program profilaktyki. – Kraków: Rubikon, 2004. –72 s. (Powyższa propozycja zawiera przykładowy program profilaktyki. Autorzy proponują przeprowadzenie diagnozy środowiska, dokonanie operacjonalizacji celów i wskazują na obszar pracy z grupami) 452. Pielachowski Józef: Jak opracować i nadzorować szkolny program profilaktyki .Cz. 1 : Jak się do tego zabrać. Cz. 2 : Jak opracować dokument programowy, jak go realizować i monitorować // Edukacja Medialna. - 2003, nr 1 s. 9-11; 2003, nr 2 s. 5-9 453. Prezentacja programów profilaktycznych . Programy profilaktyczne w szkole. Cz. 1. // Remedium. -1996, nr 1 s. 22-23 (Zaprezentowano: 1.Peogram „Noe”. 2. Program zintegrowanych oddziaływań wobec sytuacji zagrożenia... „Nie biorę”. 3. Program „Spójrz inaczej”. 4. Program profilaktyki uzależnień w szkole humanistycznej) 454. Prezentacja programów profilaktycznych : Programy profilaktyczne w szkole. Cz. 2. // Remedium. - 1996, nr 2 s. 30-32 (Zaprezentowano: 1. Program aktywizacji profesjonalnej nauczycieli i wychowawców. 2. Program rówieśniczych doradców. 3. Program profilaktyki uzależnień „Tak czy Nie”. 4. Program profilaktyki globalnej. 5. Program „Dziękuję – Nie”) 47 455. Program wychowania w trzeźwości „Dziękuję – Nie” // Problemy Opiek.-Wychow. 1996, nr 4 s. 14-18 456. Rogala-Obłękowska Jolanta: Gimnazjaliści o programach profilaktycznych // Remedium. - 2002, nr 12 s. 28-31 (Analiza wyników badań przeprowadzonych wśród młodzieży gimnazjalnej) 457. Rosińska Elżbieta, Szczęsna Lidia: Program profilaktyki w zakresie uzależnień do Realizacji wychowawczych w klasach gimnazjalnych // Wychowawca. – 2001, nr 7-8, s. 36 458. Ryś-Wojciechowska Irena: Dziecięca logika Remedium. - 1999, nr s. 19-20 (Realizacja programu profilaktycznego „Możesz inaczej”) 459. Sikorski Wiesław: Psychoterapeutyczny model profilaktyki młodzieży zagrożonej stosowaniem substancji psychoaktywnych // Opieka Wychowanie Terapia. - 1995, nr 3 s. 10-14 460. Simm Małgorzata,Węgrzyn-Jonek Ewa: Budowanie szkolnego programu profilaktyki .Kraków: „Rubikon”, 2002. - 72 s. (Poradnik jest propozycją konstruowania szkolnego programu profilaktyki pierwszorzędowe, dostosowanej do aktualnych potrzeb szkoły, wieku i możliwości uczniów. Odwołując się do aktualnej wiedzy z dziedziny profilaktyki próbuje zastosować ją w środowisku szkolnym. Adresowany do dyrektorów szkół i nauczycieli wskazuje, jak przemyśleć i zaplanować cele i działania profilaktyczne) 461. Skrzypczak Witold: O programie „Tak czy Nie” // Problemy Opiek.-Wychow. – 1996, nr 5 s. 25-26 462. Słyk Małgorzata, Węgrzyn-Jonek Ewa: Jak korzystam z programu „Spójrz inaczej” // Problemy Opiek.-Wychow. – 2000, nr 1 s.27-28 463. Socha Ryszarda: „Spójrz inaczej” // Problemy Opiek.-Wychow. – 1995, nr 7 s.19-21 Program profilaktyczno-wychowawczy „Spójrz inaczej” jest przeznaczony do realizacji w szkołach podstawowych) 464. Sochacki Marcin J.: Młodzi ludzie o sobie, dorosłych, profilaktyce i kilku innych ważnych Sprawach // Remedium. – 1999, s. 22-26 (Prezentacja programu „Drugi Elementarz”) 465. Szkolny program profilaktyki w praktyce : przedszkole, szkoła podstawowa, gimnazjum, szkoła ponadgimnazjalna / praca zbiorowa pod red. Grzegorza Koźmińskiego. – Piła: Pracownia Wydawniczo-Edukacyjna „K&K”, 2003. – 136 s. 466. Szymańska Joanna: Profilaktyka w szkole // Wychowawca. – 2002, nr 10, s. 12-13 (Mankamenty szkolnej profilaktyki) 48 467. Szymańska Joanna: Programy profilaktyczne : Podstawy profesjonalnej psychoprofilaktyki. – Wyd. 2 popr. – Warszawa: Centrum Metodyczne Pomocy PsychologicznoPedagogicznej, 2002. – 69 s. 468. Szymańska Joanna: Programy profilaktyczne w szkole // Problemy Poradnictwa Psychologiczno-Pedagogicznego. – 1995, nr 2(3) s. 32-39 469. Szymańska Joanna: Standardy szkolnych programów profilaktycznych // Remedium. – 2002. – 2002, nr 12 s. 5-7 470. Świst Jacek: Wczesna profilaktyka // Problemy Alkoholizmu. – 1999, nr 2 s. 3-5 (Programy profilaktyczno-rozwojowe dla dzieci i młodzieży w zakresie uzależnień) 471. Tatarowicz Jan: Przeciw wąskiemu pragmatyzmowi // Problemy Opiek.-Wychow. – 2000, nr 10 s. 46-49 (Realizacja programów profilaktyczno-wychowawczych) 472. Trojanowska Anna: Szkoła bez uzależnień : kilka słów o autorskim projekcie profilaktycznym // Dyrektor Szkoły. – 2004, nr 1 s. 20-21 473. Węglarczyk Grażyna: Program „Bez ryzyka” // Wychowawca. – 2001, nr 12 s. 20 474. Węgrzyn-Jelonek Ewa, Simm Małgorzata: Refleksja nad programem 2002, nr 9 s. 8-10 (Cele profilaktyki w szkole. Program działań profilaktyki w szkole) 475. Więch Walerian: „Nie narkotykom” // Lider. – 2000, nr 11 s.8 (Program „Koszykówka przeciwko narkotykom”. Zawiera propozycje zajęć) 476. Więch Walerian: Programy profilaktyczne // Edukacja i Dialog. – 1999, nr 8 s. 47-53 477. Więch Walerian programy profilaktyczne // Problemy Opiek.-Wychow. – 2000, nr 2 s. 15-18 478. Wiśniewska Hanna, Wieczorek Beata: Używasz – przegrywasz. Refleksje na temat programu obejmującego profilaktykę uzależnień realizowanego w Szkole Specjalnej w Ostródzie // Szkoła Specjalna. – 2000, nr 4 s. 198-200 479. Wojcieszek Krzysztof; „Cudze chwalicie, swego nie znacie” // Remedium. – 1999, nr s. 2-4 (Prezentacja programów profilaktycznych „Noe”, „Eden”, „Pion”, „Debata”, „Korekta”) 480. Wojcieszek Krzysztof: Kuchnia polska: programy profilaktyczne / Remerium. – 1999, nr s. 8-11 481. Wojcieszek Krzysztof: Program „Noe” : Co to takiego? // Problemy Opiek.-Wychow 49 . – 1996, nr 2 s. 11-14 482. Wojcieszek Krzysztof: „Wygrać życie” : szkolny program profilaktyki . – Kraków: „Rubikon”, 2002. – 80 s. (Treści zawierają: osoba i jej relacje w centrum profilaktyki, szkoła profilaktycznych marzeń, czy i po co programy profilaktyczne, jakie programy? Publikacja ta swoisty poradnik „krok po kroku”, opisujący właściwe działania szkoły, ich podstawę teoretyczną i oczekiwane rezultaty. Punktem wyjścia książki są realne potrzeby ucznia, nauczyciela i rodziców, które ma zaspokoić „szkolny program profilaktyki”) 483. Wojcieszek Krzysztof, Szymańska Joanna: Standardy jakości pierwszorzędowych programów profilaktycznych w szkołach i placówkach oświatowych : (projekt) // Problemy Poradnictwa Psychologiczno-Pedagogicznego. – 2001, nr 1 s.5-14 484. Wojcieszek Krzysztof, Szymańska Joanna: Standardy jakości pierwszorzędowych programów profilaktycznych // Wychowawca. – 2002, nr 10 s.14-18 485. Woloniewicz-Grzelak Barbara // Remedium. – 1999, nr 10 s.5-7 (Program profilaktyczno-wychowawczy) 486. Wspomaganie procesu wychowawczego programami profilaktyczno-edukacyjnymi / pod red. Anatol Bogdanko. – Kraków: „Impuls, 1999. – 271 s. 487. Zaworska-Nikoniuk Dorota: Metody pomocy i samopomocy w uzależnieniach. – Toruń: Wydawnictwo Edukacyjne „Akapit”, 2001. – (Treści zawierają: uzależnienie jako choroba społeczna, profesjonalizm i wolontariat w systemie pomocy osobom zagrożonym uzależnieniem i uzależnionym; cel, normy i struktura grup samopomocy; program pomocy w grupach) 488. Zimecka Elżbieta: Scenariusze zajęć przeprowadzonych według programu profilaktyczno- wychowawczego „Spójrz inaczej” // Życie Szkoły. – 1999, nr 5 s. 339-343 50 4. Literatura piękna 489. Anonim: Idź, zapytaj Alice / przeł. z ang. Jędrzej Polak. - Poznań: „Zysk i S-ka, 1977. - 143 s. 490. Burgess Melvin: Ćpun. - Warszawa: Wydaw. „Albatros” Andrzej Kuryłowicz, 1999 . – 286 s. 491. Burroughs William S.: Ćpun / przekł. [z ang.] Andrzej Ziembicki. - Warszawa: „Amber”, 1995. - 182 s. 492. Christine F.: My, dzieci z dworca Z00 / z zapisu magnetofonowego do dr Kai Hermann i Horst Rieck ; przeł. [z niem.] Ryszard Turczyn. - Wyd. Warszawa: „Iskry”, 1990. - 221 s. (Książka stanowi zapis magnetofonowego wywiadu piętnastoletniej narkomanki Christiane F., która już jako dwunastoletnia dziewczyna zaczęła palić haszysz a mając trzynaście lat sięgnęła po heroinę. Autorzy są zdania, że historia Christiane F. Więcej mówi o sytuacji sporej części młodzieży, niż nawet najbardziej starannie udokumentowany raport. Jest to książka dokumentalna opatrzona zdjęciami, a załączone wypowiedzi matki Christiane oraz innych osób, z którymi bohaterka publikacji się kontaktowała, mają służyć rozszerzeniu perspektywy i pomóc głębiej zrozumieć istotę problemu narkomanii) 493. Coctean Jean: Opium: dziennik kuracji odwykowej / przeł. z fr. Romualda i Andrzej Nowakowie. - Kraków: Wydaw. Literackie, 1990. - 229 s. 494. Gide. - Warszawa: PIW, 1982 495. Giełżyński Wojciech: Opiumowa dżungla. - Warszawa: Młodzieżowa Agencja Wydawnicza, 1989. - 158 s. 496. Jankowski K.: Mój Sambhala. – Warszawa: Nasza Księgarnia, 1978.- 393 s. 497. Karwicka Krystyna, Ochermiak Andrzej: My rodzice dzieci z Dworca Centralnego. Warszawa: W.A.B., 1999. - 213 s. (Autorzy dedykują tę książkę rodzicom narkomanów, tym którzy walczą z cierpieniem, próbują ratować nie tylko swoje dzieci, ale i siebie. Wielu z nich przegrywa, bo walczyli samotnie. Wielu zadręczać się będzie do końca swego życia poczuciem winy. W tej książce nie chodzi jednak o szukanie winnych, a nawet szukanie przyczyn uzależnień dzieci i cierpienia rodziców. Cel jest inny. Autorzy chcą pokazać jacy są rodzice dzieci z Dworca Centralnego i mają nadzieję, że ich jednostkowe losy i losy ich dzieci posłużą innym za naukę) 498. Kotański Marek: Daj siebie innym / przedm. Jan Szczepański. – Młodzieżow Agencja Wydawnicza, 1988. - 94 s. 499. Kotański Marek: Sprzedałem się ludziom. – Białystok: Instytut Wydawniczy KREATOR, 1995.- 220 s. 51 (Książka jest przede wszystkim przesłaniem do młodzieży, ale także do nauczycieli tych wszystkich, którzy zajmują się wychowaniem młodych ludzi w rodzinach, zakładach pracy, szpitalach i innych instytucjach. Książka jest żywym słowem Marka Kotańskiego. Stanowi odzwierciedlenie jego duszy, jest tchnieniem i rytmem jego serca. Jej tytuł oddaje głęboki sens i przesłanie Marka Kotańskiego. Jego duch emanujący ze stron książki, żyje i zasila nas: wiarą, nadzieją, miłością. Przekazuje osobistą wizję świata autora i jego wizję pedagogiki wykorzystującej pascalowski porządek serca, by wychować przez otwarcie serc i tworzenie więzi człowieka. Pedagogika ta przeszła decydujący test – zdała egzamin wobec narkomanów) 500. Krasnodębski Jan P.: Odwyk. - Katowice: Videograf II, 2002. - 283 s. 501. May Gerald G. : Uzależnienie i łaska. Miłość. Duchowość. Uwolnienie. – Poznań: Media i Rodzina, 2003.- 237 s. (Uzależnienie i łaska to najnowsze osiągnięcie współczesnej psychologii uzależnień. Książka ta proponuje inspirującą i pełną nadziei wizję dla wszystkich, którzy chcą zgłębić tajemnice tego, kim są naprawdę. Uzależnienie i łaska jest subtelną, dojrzałą i mądrą refleksją na temat uzależnień, a zatem pełnym wrażliwości i nadziei przewodnikiem pomagającym człowiekowi otworzyć się na działanie łaski i wypełnić nią własną pustkę) 502. Michałowski Wacław: „Tarzan”- Mistycy i narkomani. - Olsztyn: Wydawnictwo Ethos, 1992. - 286 s. (Książka ta jest niezwykłym dokumentem, będącym skrzyżowaniem „Żywotów własnych” – w stylu znanych polskiemu czytelnikowi opowieści Benvenuta Caliniego czy filozoficznymi a la „Kandyt” oraz twórczością Wiecha. Zaś całość mocno osadzona jest w polskich realiach lat sześćdziesiątych, siedemdziesiątych i osiemdziesiątych. Barwna historia własnego życia, którą Tarzan przedstawił w książce zadziwia zarówno co do szczegółów oraz kolorytu, jak i strony literackiej skonstruowana jest z licznych, zazwyczaj krótkich, nasyconych realizmem scen, niekiedy opatrzonych pełnych humoru i dystansu do własnej osoby komentarzem. Jest to książka, która na stałe wyciska ślad w umyśle czytelnika m.in., że jest tak dalece prawdziwa. Jest z tych książek, które nie tracą na wartości) 503. Parker John: Elvis Presley: kto zabił króla? / przeł. z ang. Danuta Górska. - Warszawa: „Alfa-Wero”, 1995. - 235 s. (Niezwykłe Bibliografie) 504. Piątek Tomasz: Heroina. - Wołowiec, Wydawnictwo Czarne, 2002. - 113 s. 505. Przecławski Paweł: Uciec śmierci. - Warszawa: Wydaw. W.A.B., 1995. - 213 s. (Książka ta przeraża i ostrzega. Przeraża opisywany w niej świat narkomanów i bezwzględna szczerość autora. Przestrzega przed pokusą pierwszej próby i wcale nie tak od niej dalekim koszmarem narkomanii. W tym koszmarze trudno żyć i trudno się z niego obudzić. Zwykle wydaje się, że to sytuacja bez wyjścia. Ale Paweł Przecławski jest bezwzględny w swoim opisie i zarazem pełen wiary w możliwość powrotu do normalności. Zdając z goła reporterską relację z kolejnych etapów 52 narkomanii, opisuje nałóg „od środka”) 506. Rosiek Barbara: Kokaina Zwierzenia narkomanki. – Warszawa: Spółdzielnia Wydawnicza ANAGRAM, 1992.-93 s. (Autorka książki stwierdza, że niektórym udaje się przejść na drugą stronę lustra. Nie byli kochani, nie byli wolni. Miłość i wolność to dwie nici które wiążą człowieka z rzeczywistością. Więź ta została przerwana lecz nawet w ostatnich momentach jest nadzieja, że przyjaciel odnajdzie twoją drogę i pomoże ci z niej zawrócić, ofiarując ci uwolnienie na drodze w poszukiwaniu miłości. Barbara Rosiak jako 13-letnia dziewczynka wystąpiła przeciwko wszelkim zafałszowanym normom moralnym. Nos i w sobie 10-letnie doświadczenia narkomanki i dziesięcioletnią abstynencję. Odważnie ukazuje ona naruszenie mieszczańskiej obyczajowości – dzieli się bólem swego istnienia. Wynurza myśli, jakie muszą szokować czytelnika. Jest to wiwisekcja świadomości człowieka „chorego” na brak miłości. Zapis nienawiści do świata zewnętrznego, a także do siebie samej. Kokaina – paradoksalnie, jest tutaj lekarstwem, które również unicestwia narratorkę) 507. Rosiek Barbara: Pamiętnik narkomanki. - Katowice: Wydaw. Krajowa Agencja Wydawnicza, 1985. - 124 s. 508. Samson Barbara: Piekło siedemnastolatki: Byłam dziewczyną narkomana.- Katowice: Videograf II, 1998. - 176 s. 509. Stompor Józef: Narkomanka. - Białystok: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1988. Wyd. 2 popr. - 347 s. 510. Sokołowski Mirosław: Gady. - Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1989. 544 s. 53 5. Materiały audiowizualne – filmy video 5.1. Filmy dokumentalne 511. „Bez krat” Realizacja: Tomasz Szadkowski. Produkcja: Wytwórnia Filmów Dokumentalnych, Warszawa 1988 r. Film dokumentalny, czas projekcji 14 min. Film powstał podczas I Ogólnopolskiego Przeglądu Działalności Artystycznej w zakładach poprawczych i schroniskach dla nieletnich, który odbył się w 1987 r. na terenie Ostrołęki. Realizator pragnie pokazać w jaki sposób można pomóc ludziom, którzy popadli w konflikt z prawem. Najpierw byli przestępcami, nieletnimi alkoholikami, narkomanami itp. Kiedy bramy zakładów poprawczych i schronisk zamknęły się za nimi zmuszeni zostali do zmiany sposobu życia. W wielu z nich odżywają ukryte zdolności jak: ładne głosy, talent malarski itp. Rola sztuki i sportu w resocjalizacji jest wielka, ale niestety brak ludzi chętnych do pracy w takich zakładach. 512. „Brama do raju” Reżyseria: Wojciech Mandrewicz Produkcja: Spółdzielcza Wytwórnia Filmowa w Warszawie. Film oświatowopopularnonaukowy, czas projekcji 16 min. Ukazana została grupa narkomanów, którzy będąc na głodzie narkotycznym zdobywają narkotyki niewiadomego pochodzenia, co w rezultacie kończy się śmiercią. Opracowany w formie dialogu między narkomanami przed i po zażyciu narkotyków. 513. „Być człowiekiem” Scenariusz i realizacja: Julian Pakuła. Produkcja: Studio Filmowe im. K. Irzykowskiego, Warszawa 1982 r. Film dokumentalny, czas projekcji 29 min. Problem narkomanii staje się coraz groźniejszy. Największe zagrożenie jest wśród dzieci i młodzieży. 514. „Byłem narkomanem” Scenariusz: Urszula Chruścikowaska, Danuta Wejroch. 54 Reżyseria: Danuta Wejroch. Produkcja: Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich w Warszawie. Film popularno-oświatowy, czas projekcji 29 min. W przystępny sposób została przybliżona odbiorcy problematyka narkomanii, bez moralizatorstwa, które przez młodzież nie jest lubiane. 515. „Centrum leczenia narkomanii” Produkcja: Telewizja Polska – Dziennik Telewizyjny , Hongkong 1972 r. Film dokumentalny, czas projekcji 2,4 min. Pokazano tu w jaki sposób można leczyć oraz prowadzić terapię odwykową, na przykładzie doświadczeń Hongkongu. 516. „Centrum rehabilitacji dla narkomanów” Produkcja: Telewizja Polaka – Dziennik Telewizyjny, USA 1971 r. Film dokumentalny, czas projekcji 2,1 min. Pokazany został fragment Ośrodka Centrum Rehabilitacji dla narkomanów oraz nagrane rozmowy z pensjonariuszami o prowadzonej rehabilitacji. 517. „Czy zabrakło czegoś w ich życiu” Scenariusz i reżyseria: Zbigniew Raplewski. Produkcja: Wytwórnia Filmów Dokumentalnych, Warszawa 1982 r. Film dokumentalny, czas projekcji 22 min. Film pokazuje działalność Szkolnego Ośrodka Socjoterapii w Warszawie. Terapia psychologiczna jest jednym ze sposobów ratowania ludzi z groźnej choroby jaką jest narkomania. 518. „Dwójka bez sternika” Realizacja: Robert Gliński. Produkcja : Telewizja Polska. Wytwórnia Filmów Dokumentalnych w Warszawie 1982 r. Film dokumentalny, czas projekcji 22 min. Realizator filmu pragnie na podstawie prowadzonych przez kilka miesięcy obserwacji, odtworzyć niektóre sytuacje z życia pewnej grupy narkomanów. Pragnie odpowiedzieć na pytanie czy naprawdę niewolnicy nałogu chcą się leczyć. 55 519. „Felieton o narkomanii” Brak danych o realizatorach. Produkcja: Telewizja Polska, Warszawa 1981r. Film dokumentalny dokumentalny, dramat, czas projekcji 3 min. Na tle gmachu szpitalnego przedstawiono wypowiedzi o problemach narkomanii w Polsce. Poruszona też została sprawa związana z handlarzami białą śmiercią. Rozmowy z rodzicami przeplatane są informacjami o przepisach prawnych dotyczących zwalczania narkomanii w Polsce. 520. „Góra maku” Scenariusz: Mariola Szczepkowska. Produkcja: Telewizja Polska Warszawa 1988 r. d. „Poltel”. Film dokumentalny, reportaż, czas projekcji 17 min. Reportaż z centrum uprawy maku, czyli tzw. Złotego trójkąta. Mak jest surowcem do wytwarzania wielu groźnych narkotyków. Przedstawiona została postawa mieszkańców tego regionu wobec uprawy maku. 521. „Granica” Scenariusz: Mieczysław Siemieński. Reżyseria: Jerzy Śladkowski. Produkcja: Telewizja Polska, Warszawa 1981. Film dokumentalny, czas projekcji 24 min. Filmowa opowieść o warszawskich narkomanach oraz drodze do uzależnienia lekowego. Jako pierwszy ujawnił prawdę o tej pladze społecznej. Film przełamał barierę propagandową związaną z tą problematyk. 522. „Hollywood Orient” Brak danych o realizatorach. Produkcja: Telewizja Polska – Dziennik Telewizyjny Tajlandia” 1976”. Film dokumentalny., reportaż, czas projekcji 7 min. Na podkładzie scen z filmu „The Golden Triangle”, pokazane zostały problemy narkomanii i sceny przemocy pod jej wpływem, jakie dość często zdarzają się w Tajlandii. 523. ,,Heroina – leczenie” Scenariusz i reżyseria: Wojciech Mandrewicz. 56 Produkcja: Spółdzielcza Wytwórnia Filmowa, Warszawa. Film dokumentalny, czas projekcji 23 min. Pokazano tu zasady odtruwania oraz jego przebieg na Oddziale Detoksykacyjnym. 524. ,,Heroina – poznanie” Scenariusz i reżyseria: Wojciech Mandarewicz. Produkcja: Spółdzielcza Wytwórnia Filmowa, Warszawa, czas projekcji 22 min. Zadaniem filmu jest przedstawienie głównych przyczyn brania środków odurzających, a więc: trudności adaptacyjne w środowisku, nadwrażliwość, kłopoty rodzinne. 525. ,,Herosi” Realizacja: Antoni Halor, Michał Bukojemski. Produkcja: Agencja Robotnicza ,,Tele - Ar”. Film dokumentalny, czas projekcji 13 min. Akcja filmu dzieje się w Wielkiej Brytanii. Jest to reportaż o londyńskich narkomanach. Pokazana została strona moralna tych młodych ludzi oraz w jaki sposób na ulicy zaopatrują się w narkotyki. 526. ,,Historia narkomanii w Polsce” Reżyseria: Wojciech Mandrewicz Produkcja: Spółdzielcza Wytwórnia Filmowa w Warszawie. Film dokumentalny. Brak pozostałych danych. Film mówi o zagrożeniu zdrowia i życia młodego człowieka. Pokazuje objawy różnych etapów zażywania, podaje szczegółowe rady psychologów, socjologów i psychiatrów jak należy postępować z dzieckiem w przypadku stwierdzenia, iż bierze narkotyki. 527. „Jak leki i narkotyki wpływają na nasz organizm. Substancje chemiczne a metabolizm człowieka” Opracowanie: Halina Galera i Piotr Kostrzyński. Produkcja: Studio Filmowe Kalejdoskop. Opracowanie wersji polskiej Wydawnictwo Naukowe PWN. Film dokumentalny, czas projekcji 22 min. Za pomocą kolorowej animacji, modeli organów i krótkich dramatycznych scenek program ukazuje w jaki sposób leki i narkotyki ingerują w naturalne procesy biochemiczne zachodzące w organizmie. Uczniowie dowiadują się między innymi, jak funkcjonuje centralny układ nerwowy i na czym polega działanie środków psychotropowych. 57 Program jest przeznaczony dla uczniów szkół średnich i dla dorosłych. W szkole można go wykorzystać na zajęciach z biologii dotyczących fizjologii człowieka lub jako wstęp do cyklu zajęć z profilaktyki uzależnień. 528. ,,Jarocin 82” Scenariusz i reżyseria: Paweł Karpiński. Produkcja: Wytwórnia Filmów Dokumentalnych, Warszawa 1982 r. Film dokumentalny, czas projekcji 19 min. Relacja z III Ogólnopolskie Przeglądu Muzyki Młodej Generacji w Jarocinie. Zarejestrowane było zachowanie się młodzieży pod wpływem muzyki rockowej. 529. ,,Jestem przeciw” Scenariusz: Krystyna Lubelska, Andrzej Trzos-Rastawiecki. Reżyseria: Andrzej Trzos-Rastawiecki. Produkcja: Wytwórnia Filmów Dokumentalnych, Warszawa 1985 r. Film dokumentalny, czas projekcji 1 godz. i 27 min. Film poświęcony jest działalności ,,Monaru”. Przedstawia w sposób obrazowy, co to jest narkomania. Dobra obsada aktorska: Olbrychski, Wieczyński, Zapasiewicz, Dałkowska i inni. 530. ,,Kleje” Reżyseria: Janusz Mendel. Produkcja: Spółdzielcza Wytwórnia Filmowa, Warszawa. Film dokumentalny. Brak pozostałych danych. Film pokazuje sposoby odurzania się młodzieży różnego rodzaju środkami wziewnymi. 531. ,,Kokaina” Scenariusz i reżyseria: Wojciech Mandrewicz. Produkcja: Spółdzielcza Wytwórnia Filmowa, Warszawa. Film dokumentalny, czas projekcji 18 min. Film został wykonany w konwencji wykładu akademickiego. Zawarte w jego treści informacje na temat przyczyn i skutków zażywania narkotyków przedstawione są w sposób ciekawy. Omówiono groźny narkotyk – kokainę. 532. ,,Kompot” 58 Brak danych o realizatorach. Produkcja: Telewizyjna Wytwórnia Filmowa ,,Poltel”, Warszawa1983 r. Film dokumentalny, czas projekcji 9 min. Realizatorzy przedstawiają fragmenty sztuki ,,Kompot” oraz wypowiedzi Janusz Kofty i B. Richtera, Jacka Orkuta i Marka Styczyńskiego na temat narkomanii. 533. ,,Którędy do ludzi” Scenariusz i reżyseria: Jadwiga Zajićek. Produkcja: Wytwórnia Filmów Dokumentalnych, Warszawa 1985 r. Film dokumentalny, czas projekcji 24 min. Na podstawie życiorysów kilku młodych ludzi, realizatorzy filmu pokazują losy i przyczyny, które doprowadziły do nałogu narkomanii. 534. ,,Leningrad – narkomania” Scenariusz i realizacja: Tadeusz Kraśko. Produkcja: Telewizja Polska, Warszawa 1988 r. Film dokumentalny, reportaż, czas projekcji 28 min. Jest to wywiad z dziećmi i młodzieżą uzależnioną od środków halucynogennych w Leningradzkim Instytucie Psychoneurologicznym im. Bechrera. Przedstawione zostały problemy narkomanii na przykładzie Leningradu. 535. „Lider” Scenariusz i realizacja: Antoni Bogusławski. Produkcja: Wytwórnia Filmów Oświatowych, Łódź 1986 r. Film dokumentalny, czas projekcji 35 min. Akcja filmu rozgrywa się na terenie ośrodka „Monaru” w Łodzi. Zadaniem ośrodka jest resocjalizacja narkomanów oraz umożliwienie im przystosowania się do normalnego życia w społeczeństwie. Wielu z nich podejmuje później normalną pracę, często odwiedzają ośrodek, aby podzielić się z kolegami zwycięstwem nad groźnym nałogiem. 536. „Makowa Dusza” Scenariusz i reżyseria: Ewa Skorczyńska. Produkcja: Telewizja Polska, Warszawa, 1983 r. Film dokumentalny, czas projekcji 16 min. Pokazany został system resocjalizacji w Ośrodku „Monaru”. Młodzi narkomani wspominają jak popadli w nałóg. Opowiadają swoje przeżycia w ośrodku. 59 537. „Marihuana” cz. I/II Reżyseria: Mirosław Salicki. Produkcja: Spółdzielcza Wytwórnia Filmowa, Warszawa. Film dokumentalny. Brak dalszych danych. Film składa się z dwu części. Pierwszy odcinek przedstawia zwierzenia narkomanów znajdujących się w trzech kolejnych stadiach choroby. Drugi odcinek pokazuje człowieka, który zdradza objawy pierwszej fazy zatrucia tj. uczucie lęku, panikę, depresję. 538. „Marcin” Scenariusz i reżyseria: Grzegorz Skurski. Produkcja: Przedsiębiorstwo Usług Filmowych „Polfilm”, Warszawa 1988 r. Film dokumentalny. Czas projekcji 18 min. Film dokumentalny zalecany dla młodzieży szkolnej. Realizatorzy ukazali w jaki sposób były narkoman po wielu perypetiach z powodu swego nałogu zmienił swoje życie. Zerwał z nałogiem, skończył szkołę, pracuje, założył rodzinę. 539. „Monar” Brak danych o realizatorach. Produkcja: Telewizja Polska – Dziennik telewizyjny, Warszawa, 1981 r. Film dokumentalny, czas projekcji 3 min. Realizatorzy przedstawili wypowiedzi na temat leczenia narkomanów w Ośrodku Głoskowie. 540. „Monar – rejestracja Stowarzyszenia Walki z Narkomani”. Brak danych o realizatorach. Produkcja: Telewizja Polska – Dziennik Telewizyjny, Warszawa 1980 r. Film dokumentalny, czas projekcji 6 min. Reportaż z rejestracji „Monaru”. Realizatorzy przedstawili wypowiedzi członków założycieli, młodzieży oraz ludzi dotkniętych narkomanią. 541. „Narkomani” Brak danych o realizatorach. Produkcja: Telewizja Polska, Warszawa 1983 r. Film dokumentalny, czas projekcji 3 min. 60 Problemy narkomanii w Polsce. Wypowiedzi narkomanów na temat leczenia. 542. „Narkomani w Berlinie” Brak danych o realizatorach. Produkcja: Telewizja Polska – Dziennik Telewizyjny, Warszawa 1980. Film dokumentalny, reportaż , czas projekcji 6 min. Akcja filmu dzieje się w Berlinie Zachodnim w znanym dla tej subkultury punkcie zbiorczym przy dworcu. Wywiad z pełnomocnikiem ówczesnego rządu Berlina Zachodniego na temat problemów w narkomanii wśród młodzieży 543. „Narkomani z Wałcza” Brak danych o realizatorach. Produkcja: Telewizja Polska – Dziennik Telewizyjny, Warszawa – Wałcz 1983 r. Film dokumentalny, czas projekcji 4 min. Pokazane zostało miasto Wałcz, jego młodzież. Wypowiedzi milicjantów na temat narkomanii. Spotkanie w mieszkaniu narkomana i rozmowa o jego chorobie. 544. „Narkomania” Brak danych o realizatorach. Produkcja: Telewizja Polska, Warszawa. Film dokumentalny, czas projekcji 8 min. Film składa się z czterech sekwencji. Zadaniem, jakie postawili sobie realizatorzy jest ukazanie nocnego życia marginesu społecznego w naszej stolicy. Pierwsza pomoc udzielana narkomanowi. Wywiad z przygodnymi narkomanami. Przedstawiono tez rodzinę narkomanów oraz warunki ich bytowania. 545. „Narkotyk” Brak danych o realizatorach. Produkcja: Telewizja Polska, Warszawa 1983 r. Film dokumentalny, czas projekcji 20 min. Realizatorzy przedstawili problemy w kraju i za granicą oraz jej wpływ na społeczeństwo początków lat osiemdziesiątych. 546. „Nie bój się tego” 61 Reżyseria: Andrzej Domagalik. Produkcja: Wytwórnia Filmów Dokumentalnych, Warszawa: 1982 r. Film dokumentalny, czas projekcji 17 min. Film jest reportażem z koncertu zespołu rockowego. Pokazano żywiołowe zachowanie widowni, a zarazem wpływ tego gatunku muzyki na młodzież. 547. „O czyste serce” Scenariusz i reżyseria: Stanisław Suchoń. Produkcja: Wytwórnia Filmów Oświatowych, Łódź 1986 r. Reportaż, czas projekcji 19 min. Reportaż z akcji „Monaru”, jaka odbyła się w dniu 26 września 1986 r. pod nazwą „Łańcuch czystych serc”. Było to połączenie się ludzi protestujących przeciwko narkomanii na świecie. 548. „Odwyk” Scenariusz i realizacja: Maciej Leszczyński, Mieczysław Siemieński. Produkcja: Telewizyjna Wytwórnia Filmowa „Poltel”, Warszawa 1981 r. Film dokumentalny, czas projekcji 26 min. Próba walki z narkomanią. 549. „Postrzyżyny” Scenariusz i realizacja: Tomasz Szadkowski , współpraca reżyserska – Tomasz Roztworowski. Produkcja: Wytwórnia Filmów Dokumentalnych, Warszawa, 1985 r. Film dokumentalny, reportaż, czas projekcji 17 min. Brak ciepła rodzinnego jest w wielu przypadkach przyczyną tragedii dzieci. Wielu młodych ludzi, którzy weszli w kolizję z prawem, dość często potem trafia do Szkolnego Ośrodka Socjoterapii. W filmie przedstawiono wypowiedzi wychowanków tego ośrodka. Ich stosunek do szkoły i nauki. 550. „Próba powrotu” Scenariusz, reżyseria i zdjęcia: Wojciech Mandrewicz. Produkcja: Spółdzielcza Produkcja Filmowa, Warszawa. Film dokumentalny, czas projekcji 16 min. Film pokazuje reportaż z rejsu na jachcie „Rutkowski”, zorganizowanego dla pacjentów ośrodków rechabilitacyjnych dla narkomanów. 62 551. „Przyczyny narkomanii” Scenariusz i reżyseria: Marek Kotański. Produkcja: Wytwórnia Filmów Oświatowych, Łódź 1982 r. Film dokumentalnooświatowy, czas projekcji 13 min. Sfilmowano dyskusję młodzieży w wieku szkolnym na temat narkomanii i przyczyn, które doprowadzają do zażywania narkotyków w różnej formie. Przypominają problemy dla nich bardzo istotne, a dla dorosłych bez znaczenia. Mężczyzna po pięćdziesiątce opowiada o błędach w swoim życiu. Efekty świetne i dużo czerni wprowadzają nastrój smutku. 552. „Przypadek 17092/83” Scenariusz, realizacja i zdjęcia: Zbigniew Raplewski, konsultacja – Marek Kotański. Produkcja: Wytwórnia Filmów Dokumentalnych, Warszawa 1984 r. Film dokumentalny, czas projekcji 22 min. Film został zrealizowany na zlecenie Stowarzyszenia „Monar”. Akcja toczy się na terenie ośrodka dla narkomanów w Głoskowie. Prowadzi się tam leczenie młodych ludzi dotkniętych nałogiem. 553. „Przyszłość” Scenariusz i realizacja: Józef Węgrzyn. Produkcja: Telewizja Polska, Warszawa 1986 r. Film społeczno-dokumentalny, czas projekcji 30 min. Realizator stara się wyjaśnić co to jest patologia, jaki jest związek narkomanii i polityką. 554. „Reportaż o polskich narkomanach” Scenariusz, reżyseria i realizacja: Mieczysław Siemieński, Maciej Leszczyński. Produkcja: Telewizja Polska – Studio 2, Warszawa 1981 r. Film dokumentalny, reportaż, czas projekcji 23 min. Reportaż o sposobie zdobywania przez narkomanów mleczka makowego. Na tle przepięknego pejzażu wiejskiego narkomani za wszelką cenę próbują zakupić słomę makową u gospodarzy. 555. „Rozmowa z ekspertem” Scenariusz i reżyseria: Wojciech Mandrewicz. 63 Produkcja: Spółdzielcza Wytwórnia Filmowa, Warszawa. Film dokumentalny, reportaż, czas projekcji 55 min. Wywiady z gośćmi Pierwszego Zjazdu naukowego nt. „Profilaktyka w narkomanii”. Wypowiedzi lekarzy i osób zajmujących się tymi problemami nie tylko w Polsce. 556. „Samobójcy” Scenariusz: Teresa Marcinkowska-Mościcka: Produkcja: Wytwórnia Filmów Oświatowych, Łódź 1981. Film oświatowy, Czas projekcji 10 min. Niepokojącym zjawiskiem są samobójstwa wśród młodzieży. Jakie są tego przyczyny, co za tymi tragediami się kryje? Ten temat pragną poruszyć realizatorzy filmu. 557. „Siała baba mak” Scenariusz i reżyseria: Grażyna Bryżuk. Produkcja: Przedsiębiorstwo Usług filmowych „Polfilm”, Warszawa 1986 r. Film dokumentalny, czas projekcji 15 min. Film zrealizowany na zlecenie Instytutu Psychiatrii i neurologii w Warszawie. Przedstawione zostały różne spojrzenia młodzieży i dorosłych na zjawisko narkomanii w Polsce i na uprawę maku. 558. „Spotkania z podświadomością” Realizacja: Stanisław Suchń. Produkcja: Wytwórnia Filmów Oświatowych, Łódź 1986. Film oświatowy, czas projekcji 18 min. Zaprezentowana tu została hipnoza jako zmodyfikowana i sterowana przez prof. Marię Szulc metoda kontrolowania przekazywanej informacji pacjentowi i jednoczesnego kodowania jej w głębokiej podświadomości. Okazuje się, że w ten sposób można leczyć między innymi ludzi uzależnionych od narkotyków, tytoniu i alkoholu. 559. „Szansa” Scenariusz i realizacja: Mariusz Ussorowski. Produkcja: Wytwórnia Filmowa „Czołówka, Warszawa 1983 r. Reportaż, czas projekcji 17 min. Reportaż z Zakładu Poprawczego i Schroniska dla Nieletnich w Komorowie. Wychowaki zakładu opowiadają o swoim pobycie i resocjalizacji w tej placówce. 64 560. „Śmierć kliniczna” Realizacja: Paweł Karpiński. Wytwórnia filmów Dokumentalnych, Warszawa 1983 r. Film dokumentalny, czas projekcji 13 min. Realizator filmu pokazuje wpływ muzyki rockowej na zachowanie młodzieży. Muzyka ta budzi emocje, często towarzyszą jej narkotyki. 561. „Uzależnienie” Scenariusz i reżyseria: Stanisław Suchoń, Krystyna Suchoń, Stefan Czyżewski, Zbigniew Bończyk. Produkcja: Wytwórnia Filmów Oświatowych, Łódź 1987 r. Na terenie Gdańska znajduje się jeden z wielu ośrodków terapeutycznych „Monaru”. Pokazano w jaki sposób pensjonariusze, młodzi ludzie, bronią się przed nawrotem do nałogu. W otoczeniu rówieśników opowiadają o przyczynach jakie skłoniły ich do zażywania narkotyków. Starają się o powrót do normalnego życia. 562. „Uzależnienie” Kr. 24 A/81 Scenariusz i realizacja: Janina Motylińska. Produkcja: Wytwórnia Filmów Dokumentalnych,Warszawa1981 r. Film dokumentalny, czas projekcji 10 min. Monotematyczna Kronika Filmowa nr 24 A/81. Przedstawione zostały problemy narkomanii w Polsce na początku lat osiemdziesiątych. Metody walki z tym nałogiem. 563. „W poszukiwaniu raju” Scenariusz: Zdzisław Frąckiewicz, reżyseria i realizacja: Robert Nalazek, Mikołaj Nesterowicz. Produkcja: Telewizja Polska, Warszawa 1987 r. Film dokumentalny, czas projekcji 27 min. Realizatorzy przedstawili współczesny Wietnam. Jedna z sekwencji przedstawia problemy narkomanii oraz jeden z ośrodków rehabilitacyjnych dla byłych narkomanów. 564. „W ślepym zaułku” Scenariusz i reżyseria: Zygmunt Skonieczny. Produkcja: Wytwórnia Filmów Oświatowych, Łódź 1985. Film dokumentalny, czas projekcji 15 min. 65 Na podstawie wybranych przykładów przestępstw popełnionych przez nieletnich będących pod wpływem alkoholu, narkotyków (prostytucji, rozbojów, wybryków chuligańskich itp.) pokazany jest problem demoralizacji młodzieży, dzieci zaniedbanych, które znalazły się w ślepym zaułku życia. 565. „Walka z narkotykami” Brak danych o realizatorach. Produkcja: Telewizja Polska – Dziennik Telewizyjny, USA 1975. Film dokumentalny, reportaż, czas projekcji 16 min. Realizatorzy pokazali nam sposoby walki z przemytnikami oraz dystrybutorami narkotyków w Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej. 566. „Wśród dzieci niczyich” Scenariusz i realizacja i zdjęcia : Zbigniew Raplewski Produkcja: Wytwórnia Filmów Dokumentalnych, Warszawa 1984 r. Film dokumentalny, czas projekcji 15 min. Film pokazuje problemy (narkomanii i inne) dzieci z domów dziecka i przyczyny odrzucenia ich przez rodziny 5.2. Filmy fabularne 567. „Alabama” Scenariusz i reżyseria: Ewa Przybylka, Ryszard Rydzewski . Produkcja: PRF „ Zespoły filmowe – Zespół Profil 1984 r. Dramat psychologiczny, czas projekcji 94 min. Bohaterką jest młoda dziewczyna, studentka medycyny o imieniu Bożena, której wzloty oraz upadek pokazują jak trudne jest życie ludzi bez tzw. Zaplecza. Film kończy się tragicznie. Nasza bohaterka zdradzona i poniżona, sięga po narkotyki, które, jak jej się wydaje, są jedyną i ostateczną deską ratunku. 568. „Czas dojrzewania” Scenariusz i reżyseria: Mieczysław Waśkowski. 66 Produkcja: PRF „Zespoły filmowe – Zespół Proil” 1984”. Dramat, czas projekcji 109 min. Film pokazuje walkę chłopca o życie kochanej dziewczyny, która jest narkomanką. Na XII Koszalińskich Spotkaniach Filmowych „Młodzi i Film”, znana aktorka – Maria Probosz za rolę Małgorzaty Paluch otrzymała nagrodę „Jantar ‘84”. 569. „Czuję się świetnie” Scenariusz i reżyseria: Waldemar Szarek, Jacek Skalski. Produkcja: Studio Filmowe im Karola Irzykowskiego, Warszawa 1984. Film psychologiczny, muzyczny. Czas projekcji 91 min. Film pokazuje wpływ muzyki rockowej na postępowanie młodzieży. 570. „Fala” Scenariusz i reżyseria: Piotr Łazarkiewicz, II reżyser – Waldemar Krzystek i inni. Produkcja: Studio Filmowe im. Karola Irzykowskiego, Warszawa 1986. Film psychologiczny, muzyczny, czas projekcji 86 min. Przedstawiona została tu młodzieżowa subkultura. Festiwal w Jarocinie jest dobrym punktem obserwacji oraz poznawania niektórych kręgów młodego pokolenia. Muzyka rockowa dzięki swojej formie powoduje, że wśród słuchaczy i wykonawców następuje pobudzenie emocjonalne, wzmacniane niejednokrotnie narkotykami i innymi używkami. Dość często jest kolebką różnych punków i ćpunów. Wśród uczestników są oczywiście i tacy, którzy interesują się tylko muzyką i sprawy narkotyków pozostawiają na uboczu. Ale dość często na teren imprezy muszą wstępować służby porządkowe, aby uspokoić uczestników. Film ten został nagrodzony nagrodami na różnych imprezach filmowych, w tym też na XIV Koszalińskich Spotkaniach Filmowych „Młodzi i Film” w 1986 r. 571. „...jestem przeciw” Scenariusz: Krystyna Lubecka, Andrzej Trzos-Rastawiecki, reżyseria: Andrzej Trzos-Rastawiecki, Violetta Furmaniak, Ewa Czachorowska. Produkcja: PRF”Zespoły Filmowe – Zespół filmowy „Kadr” 1985 r. Dramat psychologiczny, czas projekcji 87 min. Życie narkomana to ciągła walka ze śmiercią oraz zdobywanie pieniędzy na prochy lub kilka kropli płynu. Sfabularyzowane przygody młodych, mających zaledwie po 16 – 18 lat, dziewcząt i chłopców, młodych ćpunów, to tragedia dnia dzisiejszego. Należy pokazywać społeczeństwu te tragedie, bo może któregoś dnia być za późno. Najtragiczniejszym momentem w filmie jest scena w szpitalu, kiedy po desperackich próbach odtruwania lekarz musi dać polecenie wyłączenia aparatury reanimacyjnej, która okazała się zbędna. Następna młoda osoba zeszła z tego świata. 67 Film otrzymał główną nagrodę na X Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdańsku w 1985 r. 572. „Kapelusz pełen deszczu” Scenariusz i reżyseria: Tomasz Zygadło, realizacja – Barbara Borys-Damięcka. Produkcja: Telewizja Polska, Warszawa 1975 r. Dramat psychologiczny, czas projekcji 82 min. Dramat człowieka, byłego żołnierza przy pomocy otoczenia armii amerykańskiej, który przy pomocy otoczenia, rodziny, przyjaciół pragnie zerwać i nałogiem narkomanii, w który wszedł podczas wojny. Jest to zarazem dramat moralny amerykańskiego środowiska młodzieżowego w latach pięćdziesiątych. Film zrealizowano dla potrzeb teatru telewizji, na podstawie utworu Michaela Gazzo „Kapelusz pełen deszczu” wg Tłumaczenia Kazimierza Piotrowskiego. 573. „Oszołomienie” Scenariusz: Tadeusz Kwiatkowski, reżyseria – Jerzy Szwiertnia. Produkcja: Zespoły Polskich Producentów Filmowych – Zespół „Rondo”, Warszawa 1988. Film został oparty na autentycznych wątkach życiorysu jednego z wybitnych aktorów filmowo-teatralny okresu międzywojennego – Kazimierza Junoszy-Stepowskiego. Jego żona była narkomanką. Oszukując męża różnymi sposobami, zdobywała środki finansowe na zakup narkotyków. Doprowadza się do tego, że podejmuje hańbiącą współpracę z gestapo, by zarobić pieniądze potrzebne na kokainę. Ciekawa gra aktorów, a w szczególności Marii Pakulnis. 574. „Pantarej” Scenariusz: Krzysztof Sowiński, Zbigniew Wojciechowski, reżyseria – Krzysztof Sowiński. Produkcja: PRF Zespoły Filmowe – Zespół „Iluzjon” 1987 r. Dramat psychologiczny, czas projekcji 105 min. Narkoman na głodzie narkotykowym często schodzi na dno moralne. Realizatorzy pokazują to w polskiej rzeczywistości. Akcja toczy się w środowisku polskich narkomanów. Początki nałogu są zazwyczaj banalne – pierwsze krople zabójczego płynu w żyły. Pierwsze emocje. Aby zdobyć ten specyfik, najpierw załatwia się go przez lekarzy, potem fałszuje recepty, aby specyfików było więcej. Potem następuje uzależnienie i nałóg. Handlarze tym towarem nie dają go za darmo ani na kredyt. Aby zdobyć narkotyk narkomani dokonują włamania do szpitala onkologicznego. Dość często rodzice i opiekunowie dowiadują się na samym końcu, że ich latorośle szprycują się narkotykami. Śmierć narkomana jest szybka i tragiczna. Wielu młodych 19-25-letnich ludzi po kilku latach szprycowania schodzi z tego świata jak błysk ognik. A przecież mogli żyć inaczej. 68 575. „Przypadek” Scenariusz i reżyseria: Krzysztof Kieślowski, współpraca reżyserska – Jerzy Braszka Violetta Buhl i inni. Produkcja: PRF „Zespoły Filmowe – Zespół TOR”, 1981 r. Dramat, czas projekcji 35 min. Film pokazuje perypetie młodego pokolenia, ich zachowanie wobec historii, postawę wobec zła. Adresowany jest do młodych, zagrożonych patologiami, takimi jak alkoholizm, narkomania. Filmowy Serwis Prasowy nr 5 z 1987 r. tak opisuje fragmenty filmu:”... W objętym patronatem przez organizację zakładzie dla narkomanów wybucha bunt pensjonariuszy. Witek zostaje wysłany tam dla zażegnania sporu. Jego interwencja okazuje się „skuteczna”... „ 576. „Zad wielkiego wieloryba” Scenariusz i reżyseria: Mariusz Treliński. Produkcja: Centralna Wytwórnia Programów i filmów Telewizyjnych „Poltel”, Warszawa 1987 r,. Dramat psychologiczny, czas projekcji 81 min. Zadaniem filmu jest odpowiedź na pytanie, jaki wpływ mają narkotyki na osobowość. Młody człowiek studiował malarstwo, był pełen energii twórczej, napotyka jednak na drodze swego życia przyjaciela, który swoim postępowaniem zniszczył życzył swoje życie oraz swoich bliskich, wywiera także wpływ na bohatera filmu i doprowadza o do tragedii. 577. „Zero życia” Scenariusz reżyseria: Roland Rowiński. Bohaterem filmu jest świeżo upieczony maturzysta z tak zwanej dobrej rodziny. Rodzice zabezpieczyli swojemu synowi dostatek materialny, ale zapomnieli o tym, ze młodemu człowiekowi potrzebna jest w okresie dojrzewania rodzicielska przyjaźń i pomoc. Chłopiec dostaje się w złe otoczenie a jednocześnie rodzi się w nim uczucie miłości do młodej pielęgniarki, co owocuje ciążą. Rodzice w końcowej fazie próbują ingerować wżycie osobiste syna, ale skutki okazują się opłakane. Najlepszy kolega okazuje się zwykłym złodziejem narkotyków. W końcu nasz bohater popełnia samobójstwo pod domem swojej byłej dziewczyny. 578. „Żuraw i czapla” Scenariusz i reżyseria: Krystyna Krupska. Produkcja: Przedsiębiorstwo Realizatorów Filmowych „Zespoły Filmowe”, Warszawa, 1986 r. Dramat psychologiczny, czas projekcji cz. I – 56 min, cz. II – 57 min. 69 Młoda dziewczyna przdmaturalnej klasy poznaje chłopca podczas wakacji na Mazurach. Chłopiec jest dziwnie zamknięty w sobie. Tym postępowaniem fascynuje . Okazuje się że chłopiec bojąc się utracić jej uczucia zataja, że jest narkomanem oraz, że przebywał w ośrodku „Monaru”. Sytuacja pełna niedomówień rozbija ich związek. Młody człowiek staje do trudnej walki z samym sobą. 69 6. Indeks alfabetyczny autorów, recenzentów, tłumaczy i reżyserów Ackerman Robert J. 169 Andrzejewska Ewa 20 Andrzejewska Katarzyna 176 Anthony Mitchel T. 22 Babiuch Małgorzata (tł.) 44 Babuchowska Ewa 101 Badora Krzysztof Piotr 177 Bartkowiak Zenon 178 Bartosiak Arkadiusz 179 Bartosiewicz Alicja (tł.) 65 Bąk Joanna 405 Bernacik Elżbieta 406 Bickering Susan B. 169 Bidziński Andrzej (tł.) 66 Bielawiec Aleksander 24 Bieniowski Henryk 1 Bikont Anna 180, 181 Bobrowski Krzysztof 182 Bogdanko Anatol (red.) 486 Bogusławski Antoni (reż.) 535 Bołoz Wojciech 25, 26 Bończyk Zbigniew (reż.) 561 Borowski Tadeusz 407, 408 Bortnowska Halina 183 Bożejewicz Wiesław (współaut.) 48 Braune Alicja 184 Braunek Anna 409 Bruliński Adam 28, 29 Bryżuk Grażyna (reż.) 557 70 Bugajny Witold 185, 186 Bukojemski Michał (reż.) 525 Burges Melvin 490 Burroughs William S. 491 Byalick Maria 141 Carper Steve 38 Cekiera Czesław 30, 31, 32, 33, 34, 187, 188 Cekiera Czesław (red.) 15 Cekiera Mieczysław 3 Chmielewska Izabela 189 Choina Mirosław 191 Christine F. 492 Chruściel Tadeusz Lesław 35 Cichoń Renata 192 Cielecki Tadeusz (red.) 19 Cieszyńska Alicja 410 Clendenon Kelly 92 Connors G.J. 88 Coctean Jean 493 Czabiński Krzysztof (red.) 27 Czachorowska Ewa (reż.) 571 Czajer Włodzimierz (tł.) 50 Czajkowska Irena 195 Czapiewska Elwira 192 Czapiga Alina 193 Czarnecka Danuta 411 Czemirowska Ewa 439 Częstochowski Ryszard 36 Czujkiewicz Paweł 194 Czyżewski Stefan (reż.) 561 Dąbek Adam (red.) 40 Dąbrowska Katarzyna 196 71 Deptuła Maria 412 Dimoff Timothy 38 Diuba Andrzej F. 197 Doktór Tadeusz 39 Doliński Artur (red.) 105 Domagalik Andrzej (reż.) 546 Drewnicka Krystyna 413 Dymek Belcerek Krystyna 42 Dworańczyk Grażyna 415, 416 Dziewiecki Marek 43 Elliot Julian 44 Falewicz Jan K. 45 Esmund Małgorzata 417 Esmund Kazimierz 417 Fenczyn J. 228 Fibur Małgorzata (tł.) 117 Fieske Kazimierz 46 Filas Agnieszka 199, 200 Filipowicz Renata 201 Fiszer Wiesław (oprac.) 131 Florkowski Antoni 202 Fredrick Calvin J. 203 Furmaniak Violetta (reż.) 571 Furmanowska Mirosława 419 Gacek Maria 204 Gajdzińska Monika (tł.) 169 Galera Halina (reż.) 527 Galizio M. 88 Gałecka Elżbieta 409 Gaś Zbigniew Bronisław 47, 48, 205, 206, 420 Gaś Zbigniew (red.) 106, 168 72 Gawlik Joanna 207 Gawryłow Grażyna 422 Gąsiął Barbara 423 Geremek Rafał 209 Giełżyński Wojciech 495 Giemza Anna 210 Gliński Robert (reż.) 518 Głośnicka Dorota 424 Głowik Tomasz 211 Goldstein Arnold P. 50, 85 Goldstein Lea 141 Gomółka Jan 51 Goodyer Paula 52 Gorska Grażyna 53 Górecka Halina 54 Górecki Wojciech 212 Górska Danuta (tł.) 503 Górski Stanisław 55 Grabowska Beata 213 Grodkowska Małgorzata 425 Grof Stanisław 214 Grudzińska Zofia 56 Gruszczyński Wojciech 202 Gruszka Barbara 151 Gruszka Barbara (przygot.) 159 Gryniewicz Renata 215 Grzebałkowska Magdalena 216 Gwizdek Bożena 426 Gwynne Peter 57 Haak Henryk 58, 59 Habrat Bogusław 217, 218 Halor Antoni (reż.) 525 Harasimowicz Tomasz 219 73 Hassa Romuald 220 Head Jerery J. 221 Herberger Jerzy 222 Hołownia Szymon 223, 224 Hostetler Jeptha R. 60 Hyży Agnieszka 225, 226 Ilinicki Stanisław 61 Iłendo Agnieszka 227 Isajewicz Elżbieta 427 Izydorczyk Bernadetta 428 Jabłońska Bożena 202 Jakubowska Barbara 63, 431 Jakubowska Hanna 64 Jampolski Lee 65 Jania Tadeusz (tł.) 112 Jankowski K. 496 Jarosiewicz Małgorzata (tł.) 134 Jarosz J. 228 Jarosz Maria 66 Jarzębek Sebastian (współpr.) 116 Jedliński Krzysztof 229 Jędrzejko Mariusz 67 Jędrzejko Mariusz (red.) 107 Johnson David W. 432 Johnson Vernin E. 68 Juczyński Zygfryd 69 Jurga Jan 400 Kaczmarek Elżbieta 433 Kaletnik-Moch Dorota 434 Kalinowska Beata 230 Kalinowski Marcin 231 Kalinowski Leon Marian (tł.) 141 74 Kamińska-Buśko Bożena 70, 232, 233, Kamińska-Buśko Bożena (red.) 172 Kamiński Jacek Z. (red.) 124, 125, 126 Kamyk Maciej 234 Kapler Lech 235 Karakiewicz Beata 237 Karpiński Paweł (reż.) 528, 560 Karpowicz A (przeł.) 22 Karpowicz Paweł 71 Kartynicz Agnieszka 242 Karwicka Krystyna 238, 497 Kastory Bożena 240, 241 Kazacki Paweł 225 Keller Helena 243 Kęcik Krzysztof 244 Kieszkowska Anna (red.) 11 Kieślowski Krzysztof (reż.) 575 Kijowska Renata 245 Klimczyk Joanna 246, 247 Kładna Anna 248 Kłoska Zdzisława E. 435 Kłosowska Anna 249 Knap Jarosław 250 Knez Renata 436 Kobarta Aurelia 251 Kobiałka Alicja (oprac.) Kobrzyńska Teresa 291 Kociński Cezary (red.) 133 Kocoń Katarzyna 252 Koczurowska Jolanta 78, 437 Kołodziejczyk Andrzej 438 Kołodziejczyk Ewa 439 Kołodziejczyk Tomasz 253, 439 Konarska Iwona 257 75 Konarski Leszek 258 Kooman M. 9 Koperny Bożena 254 Korpetta Ewa 72, 79, 256 Korzan Kazimierz 259 Kosicka Krystyna 260 Kosikowski Wojciech 261, 262 Kosińska Ewa 440 Kosmalska Joanna 263, 264 Kosmowski Wojciech 265 Kostrzyński Piotr (reż.) 527 Kościuch Paweł 266 Kotański Marek 73, 74, 75, 76, 77, 255, 400, 498, 499, 551 Kotarba Aurelia 267 Kowalewska Maria 425 Kozak Ewa 268 Kozioł A. 80 Koźmiński Grzegorz 465 Krajewski Krzysztof 81, 269 Krasnodębski Jan P. 500 Kraśko Tadeusz (reż.) 534 Krupska Krystyna (reż.) 578 Kruszewski Tomasz 270 Kryst Jakub 274 Krtszczyński Tomasz 275 Krzyk Józef 276 Krzyżelewska Aneta 407 Krzyszkowski Tadeusz J. 82 Kulik Teresa Bernadetta 83 Kulka Zofia 271 Kulpa Tomasz 272 Kunach Bogusław 273 Kwaśniewska Jolanta 98 76 Kwaśniewski Paweł 276 Labiak Damian 277 Labuda Barbara 278 Latkowska Jagoda 243 Latoszek Marek 279 Lester L. Amann 85 Leszczyński Maciej (reż.) 548, 554 Leśniak Danuta (rozm. przepr.) 307 Leśniak Katarzyna 441 Leśniewski Bartłomiej 200 Lewandowska-Kidoń Teresa 6 Lewandowski Grzegorz 280 Lis Stanisław 281 Liwski Witold 151 Liwski Witold (przygot.) 159 Łazarkiewicz Piotr (reż.) 570 Łuczak Elżbieta 86, 282, 283 Łuczak Marek 284 Łuczywo Łucja 285 Łukaszek Maria 286 Maisto Stephen A. 88, 287 Majer Janina 288 Majer Ryszard 87 Majewska-Brzyska Krystyna 409 Majewski Michał 289, 290 Malon Krystyna 442 Mandrewicz Wojciech (reż.) 512, 523, 524, 526, 531, 550, 555 Mańka Aleksander 443 Marcinkowska-Mościcka Teresa (reż.) 556 Marcinkowski Ignacy 291 Marczewska Jolanta 407 Marczuk Leokadia 444 77 Margasiński Andrzej (red.) 16 Markiewicz Aleksander 89, 90, 91 Markiewicz Aleksander (oprac.) 93 Markowicz Jolanta 292 Martens J. 10 Martin Jo 92 Marżewska Stefania 293 Masarz Bożena 444 Maskalewicz Jacek 301 Maślicka Dorota 294 Matuszewicz Tadeusz 94 Maurice Place 44 May Gerald G. 501 Maxwell Ruth 95 Maziarski Wojciech 194, 295 Mejer-Zahorowski Olaf 96, 97 Meller Marcin 296, 297 Mellibruda Jerzy 302 Mendel Janusz (reż.) 530 Mędala-Kuder Ewa 303 Michalak Elżbieta 445 Michalska Monika 298 Miernicki Zenon (tł.) 60 Michałowski Wacław 502 Miller Arkadiusz 100 Miller Arkadiusz (tł.) 141 Misiewicz Halina 102 Misiuna Dariusz (tł.) 162 Moczuk Eugeniusz 103, 299 Moneta-Malewska Maria 104, 300 Moskalewicz Jacek 301 Motylińska Janina (reż.) 562 Mroziak Barbara (tł.) 68 78 Muszyńska Anna 304 Nalazek Robert (reż.) 563 Nesterowicz Mikołaj (reż.) 563 Niemiec Barbara 305 Niewiadomska Iwona (red.) 15 Nikoniuk Jakub 306 Nowak Andrzej (tł.) 493 Nowak Antoni J. (red.) 158 Nowak Arkadiusz 307 Nowak Arkadiusz (red.) 41 Nowak Dorota 406 Nowak Małgorzata 446 Nowak Paweł 447 Nowak Piotr 308 Nowak Romualda (tł.) 493 Nowakowski Wiesław 448 Nowicka Dorota 309, 310 Okulicz-Kozaryn Katarzyna 182, 252, 311 Okupnik Liliana (tł.) 161 Olesińska Urszula 409 Orchemiak Andrzej 238, 497 Ornacka Ewa 312 Ostaszewski Krzysztof 110, 313, 383, 449 Ostrowska Krystyna (red.) 51, 70 Owczarek Maria 314 Pacyna Helena 450 Pajor Waldemar (red.) 133 Pakuła Julian (reż.) 513 Paluchowska Beata (tł.) 52 Palusiński R. 111 Parcevaux Pierre de 111 Parker John 503 79 Pasek Marzena 315 Pasek Marzenna 112, 113, 114, Pastusiak Zenon 206 Pazdrowski Artur 116 Paź Barbara 451 Paź Grzegorz 451 Peele Stanton 316 Pertović Steven P. 117 Perwenis Jadwiga 317 Perzanowski Tadeusz 318 Piątek Dorota (red.) 133 Piątek Tomasz 504 Piechnik Maria (tł.) 336 Pielachowski Józef 452 Pilecka Barbara 118 Piotrowski Adam 119 Piotrowski Jan (tł.) 38 Piotrowski Piotr 216 Piórkowska Krystyna 48 Pisarska Agnieszka 110, 120, 252, 311 Płońska-Krajewska Maria 319 Podgórska Joanna 320 Polak Jędrzej (tł.) 489 Polkowski Tadeusz 443 Popik Piotr 121 Popławska Wanda 321 Potter-Efron P.S. 122 Potter-Efron R.T. 122 Porzak Robert 14 Prais Aleksandra 322 Preiss-Mysłowska Marta 35 Prejsner Mira (red.) 12 80 Prejsner Mira (oprac.) 21 Przecławski Paweł 505 Przewłocka Teresa 323 Przybylka Ewa (reż.) 567 Pstrąg Dorota 130 Pych Magda 132, Rachowska Elżbieta 324 Raplewski Zbigniew (reż.) 517, 552, 566 Rawa Anita 325 Rejniak Robert 326 Rewińska Elżbieta (red.) 105 Richard Denis 134 Robson Denis 135 Rogala Jan 136 Rogala-Obłękowska Jolanta 137, 138, 139, 327, 328, 456 Rogers Peter D. 140 Roman Zbigniew 329 Roniker Łukasz (tł.) 38 Rosiak Magdalena (współaut.) 116 Rosiek Barbara 507 Rosińska Elżbieta 457 Rosiński Wojciech 330 Roszkowska Katarzyna 331 Rowiński Roland (reż.) 577 Roztworowski Tomasz (reż.) 549 Ruden Roland A. 141 Rybakowa Maria 142 Rybczyńska Dorota 143, 332 Rydzewski Ryszard (reż.) 567 Rylke Hanna 144, 333, 334, 335 Rynkiewicz Danuta 423 Ryś-Wojciechowska Irena 458 81 Sakowicz Tadeusz (red.) 11 Salicki Mirosław (reż.) 537 Samson Barbara 508 Schubert Dariusz 145 Schubert Elżbieta 54 Schuckit Marc A. 336 Sęk Alicja 175 Siczek Jerzy 146 Sieczkowska Małgorzata 337 Siemieński Mieczysław (reż.) 548, 554 Sierosławski Janusz 148, 301, 338, 339, 399 Sierosławski Janusz (oprac.) 21 Sikora T. 147 Sikorski Wiesław 340, 459 Simm Małgorzata 460, 474 Siudym Anna 341 Skalski Jacek (reż.) 569 Skonieczny Zygmunt (reż.) 564 Skorczyńska Ewa (reż.) 536 Skrzypczak Witold 461 Skrzypczyk Wiesław 343 Skurski Grzegorz (reż.) 538 Słonina Wojciech M. 436 Słyk Małgorzata 462 Słyszowa Stefania 342 Sobiech Robert 46 Sobolewska Zofia 431 Socha Ryszard 463 Sochacki Marcin J. 464 Sochocki Marek J. 344 Sokołowski Mirosław 510 Sołtys Elżbieta 426 Sowiński Krzysztof (reż.) 574 82 Spaczyńska Ewa 345 Stanaszek Marek (red.) 4 Staniszewska Katarzyna 407 Stankowski Adam 149 Stasiuk Andrzej 346 Stępień Ewa 347, 348 Stępniak Klemens 150 Sygit Maria 349 Stępniak Klemens 151 Stompor Józef 509 Suchoń Krystyna (reż.) 561 Suchoń Stanisław (reż.) 547, 558, 561 Szczepkowska Mariola (reż.) 520 Szadkowski Tomasz (reż.) Szarek Waldemar (reż.) 569 Szczepkowski Jacek 350, 351, 352, 353, 354, 355 Szczęsna Lidia 457 Szewczyk Agata (tł.) 65 Szmerdt-Sisicka Ewa 79 Szukalski Bogdan 356, 357, 358, 359 Szwiertnia Jerzy (reż.) 573 Szymańska Joanna 466, 467, 468, 469 Szyszkowska-Andruszko Izabela (tł.) 155 Śladkowski Jerzy (reż.) 521 Śledzianowski Jan 152, 153 Ślusarska Maria 201 Świerszczyńska-Jelonek Danuta 360 Świątkiewicz Grażyna 128, 301 Świątkiewicz Grażyna (red.) 414 Świst Jacek 470 Tatarowicz Jan 471 Tomaszewska Agata (tł.) 316 Treliński Mariusz (reż.) 576 83 Trębińska Ewa 332 Trojanowska Anna 472 Trzos-Rastawiecki Andrzej (reż.) 529, 571 Tucholska Sabina 361 Turczyn Ryszard (tł.) 492 Tuszewski Tomasz 144 Tyburska Agata 362 Twardo Marlena 407 Twerski Abraham J. 155 Urban Bronisław 157, 363, 364 Ussorowski Mariusz (reż.) 559 Velutani Jerzy 365, 366 Wachwalska Elżbieta 367 Walenciak Robert 278 Walczak Renata 368 Want Wojciech 160 Waśkowski Mieczysław (reż.) 568 Wejroch Danuta (reż.) 514 Werska Danuta 369 Węglarczyk Grażyna 473 Węgliński Andrzej 371 Węgrodzka Jadwiga (tł.) 95 Węgrzycka-Giluń Janina 372 Węgrzyn Józef (reż.) 553 Węgrzyn-Jelonek Ewa 460, 462, 474 Wiechno Paweł (tł.) 52 Wieczorek Beata 478 Wierżyńska-Bolińska Hydra 370 Wierżyńska-Bolońska Teresa 373 Wiewióra-Pytka Elżbieta 405 Więch Wacław 377 Więch Walerian 378, 475, 476, 477 84 Wilczek Katarzyna (tł.) 65 Wilczyńska Irena 374 Wilk Marta 375 Wilmes David J. 161 Wilson Robert Antoni 162 Wiśniewska Hanna 478 Wittbrot Marek 376 Włodowska Zofia 127 Wojciechowska Janina 164 Wojciechowski Mieczysław 165, 379, 380, 381, 382 Wojcieszek Krzysztof 479, 480, 481, 482, 483, 484 Wolniewicz-Grzelak Barbara 120, 383, 485 Wołynowicz Tadeusz 163, 166 Woronowicz Bohdan T. 384 Woydyłło Ewa 167, 385 Woynarowska Barbara 156 Woynarowska Barbara (red.) 23 Wójcik Teresa 249 Wójtowicz Sławomir 386 Zajączkowski Krzysztof 170, 171 Zajęcka Beata (red.) 16 Zajićek Jadwiga (reż.) 533 Zarzycka Ewa 388 Zawiślak Katarzyna 278, 389, 390, 391, 392 Zaworska-Nikoniuk Dorota 173, 174, 393, 394, 487 Zdrzałka Dariusz 395 Zieliński Andrzej 396, 397, 398, 399 Zieliński Antoni 339 Zieliński Antoni (oprac.) 21 Ziembicki Andrzej (tł.) 491 Zimecka Elżbieta 488 Zuber-Dzik Leszek 401 Zygadło Tomasz (reż.) 572 85 Żabiński Wacław 402 Żebrowski Jerzy (red.) 165 Żmudziński Wojciech 403 Żok-Jaroszewska (tł.) 37 Żulewska Justyna 404 Żuraw Jan 175