REGULATOR 48 x 48 mm z 1 WYJŒCIEM i REGULACJ
Transkrypt
REGULATOR 48 x 48 mm z 1 WYJŒCIEM i REGULACJ
REGULATOR 48 x 48 mm z 1 WYJŒCIEM i REGULACJ¥ PROGRAMOW¥ TYPU RE23 INSTRUKCJA OBS£UGI Spis treœci 1. Zastosowanie..............................................................................5 2. Zestaw regulatora.......................................................................5 3. Przygotowanie regulatora do pracy.........................................6 3.1. Bezpieczeñstwo.....................................................................6 3.2. Instalowanie regulatora w tablicy...........................................6 3.3. Pod³¹czenia elektryczne........................................................7 3.4. Zalecenia instalacyjne...........................................................9 4. Rozpoczêcie pracy...................................................................10 5. Programowanie parametrów regulatora................................11 5.1.Schemat obsługi regulatora..................................................11 5.1.1. Schemat obsługi dla regulacji programowej............................. 12 5.1.2. Schemat obsługi dla regulacji stałowartościowej..................... 13 5.2. Parametry konfiguracyjne....................................................15 5.3. Zmiany nastaw....................................................................16 5.4. Lista parametrów konfiguracyjnych.....................................17 5.5. Programowanie regulatora w trybie pracy programowej.....20 6.Wejœcie i wyjœcie regulatora.....................................................25 6.1. Wejœcie pomiarowe..............................................................25 6.2. Wyjœcie................................................................................26 7. Algorytmy regulacji .................................................................27 7.1. Regulacja za³¹cz-wy³¹cz (ON-OFF)....................................27 7.2. Regulacja PID......................................................................27 8. Funkcje dodatkowe..................................................................28 8.1. Wyœwietlanie sygna³u steruj¹cego.......................................28 8.2. Regulacja rêczna.................................................................28 8.3. Zachowanie regulatora po uszkodzeniu czujnika................29 8.4. Nastawy fabryczne..............................................................29 9. Dobór nastaw parametrów PID...............................................30 9.1. Automatyczny dobór nastaw................................................30 9.2. Rêczny dobór nastaw .........................................................31 9.3. Korekta nastaw ...................................................................32 10. Sygnalizacja b³êdów..............................................................33 11. Dane techniczne.....................................................................34 12. Kod wykonañ regulatora.......................................................38 Sierpień 2007 - KZ 1351/2007 1. Zastosowanie Regulator RE23 jest przeznaczony do stałowartościowej lub programowej regulacji temperatury oraz innych wielkoœci fizycznych np. ciœnienia, wilgotnoœci, poziomu, przep³ywu. Na dwóch wyœwietlaczach wyœwietlana jest wartoœæ mierzona, parametry wykonywanego programu wartości zadanej lub sygnał wyjściowy. Wejœcie pomiarowe jest uniwersalne dla termorezystorów, termoelementów lub dla sygna³ów standardowych liniowych. Regulator ma jedno wyjœcie umo¿liwiaj¹ce regulacjê typu grzanie lub ch³odzenie. Mo¿liwa jest tak¿e regulacja rêczna. Dodatkowo mo¿na zabezpieczyæ siê przed zmian¹ parametrów za pomoc¹ has³a. 2. Zestaw regulatora W sk³ad zestawu regulatora wchodz¹: 1. regulator.................................................... 2. wtyk z 6 zaciskami œrubowymi.................. 3. wtyk z 8 zaciskami œrubowymi.................. 4. uchwyt do mocowania w tablicy................ 5. uszczelka................................................... 6. instrukcja obs³ugi....................................... 7. karta gwarancyjna..................................... 1 szt. 1 szt. 1 szt. 2 szt. 1 szt. 1 szt. 1 szt. 3. Przygotowanie regulatora do pracy 3.1. Bezpieczeñstwo Regulator RE23 spe³nia wymagania dotycz¹ce bezpieczeñstwa elektrycznych przyrz¹dów pomiarowych automatyki wg normy PN-EN 61010-1, wymagania dotycz¹ce odpornoœci na zak³ócenia elektromagnetyczne wg normy PN-EN 61000-6-2 oraz emisji zak³óceñ elektromagnetycznych wystêpuj¹cych w œrodowisku przemys³owym wg normy PN-EN 61000-6-4. 3.2. Instalowanie regulatora w tablicy Przymocowaæ regulator do tablicy dwoma uchwytami œrubowymi wg rys.1. Otwór w tablicy powinien mieæ wymiary 45+0,6 x 45+0,6 mm. Gruboœæ materia³u, z którego wykonano tablicê, nie mo¿e przekraczaæ 15 mm. Rys.1. Mocowanie regulatora. Rys.2 Wymiary regulatora. 3.3. Podłączenia elektryczne Wykonać podłączenia elektryczne do listew zaciskowych a następnie listwy wcisnąć do gniazd regulatora. sygna³y wejœciowe 8 7 6 5 4 3 2 1 8 9 7 9 10 11 12 13 14 wyjœcie zasilanie Rys.3 Widok listew pod³¹czeniowych regulatora. termorezystor Pt100 w uk³adzie 2-przewodowym termoelement termorezystor Pt100 w uk³adzie 3-przewodowym wejœcie pr¹dowe 0/4..20 mA termorezystor Pt1000 wejœcie napiêciowe 0..5/10 V Rys.4. Pod³¹czenie sygna³ów wejœciowych. 9 10 11 13 14 odb. zasilanie zasilanie 10 - 11 + + SSR wyjście - przekaźnik odb. zasilanie wyjście - binarne napięciowe do sterowania SSR Rys.5. Pod³¹czenie zasilania i obwodu obci¹¿enia Przy pod³¹czaniu zasilania nale¿y pamiêtaæ, ¿e w instalacji budynku powinien istnieæ wy³¹cznik lub wy³¹cznik automatyczny, umieszczony w pobli¿u urz¹dzenia, ³atwo dostêpny dla operatora i odpowiednio oznakowany. 3.4. Zalecenia instalacyjne Regulator RE23 spe³nia wymagania dotycz¹ce odpornoœci na zak³ócenia elektromagnetyczne wystêpuj¹ce w œrodowisku przemys³owym wg obowi¹zuj¹cych norm. W celu uzyskania pe³nej odpornoœci regulatora na zak³ócenia elektromagnetyczne w œrodowisku o nieznanym poziomie zak³óceñ zaleca siê przestrzeganie nastêpuj¹cych zasad: - nie zasilaæ regulatora z sieci w pobli¿u urz¹dzeñ wytwarzaj¹cych du¿e zak³ócenia impulsowe, - stosowaæ filtry sieciowe, - do prowadzenia przewodów zasilaj¹cych stosowaæ ekrany metalowe w postaci rurek lub oplotów, - przewody doprowadzaj¹ce sygna³y pomiarowe powinny byæ skrêcone parami, a dla czujników oporowych w po³¹czeniu trójprzewodowym skrêcane z przewodów o tej samej d³ugoœci, przekroju i rezystancji, oraz prowadzone w ekranie jw., - wszystkie ekrany powinny byæ uziemione jednostronnie jak najbli¿ej regulatora, - stosowaæ ogóln¹ zasadê, ¿e przewody wiod¹ce ró¿ne sygna³y powinny byæ prowadzone w jak najwiêkszej odleg³oœci od siebie (nie mniej ni¿ 30 cm), a skrzy¿owanie tych wi¹zek wykonywane pod k¹tem 90o. 4. Rozpoczęcie pracy Po poprawnej instalacji i załączeniu zasilania, regulator wykonuje test wyświetlacza i wyświetla na górnym wyświetlaczu typ regulatora a na dolnym wersję programu. Następnie na górnym wyświetlaczu jest wartość mierzona lub komunikat informujący o nieprawidłowościach (tab.6), a na dolnym wartość zadana wielkości regulowanej. Wskaźnik 1 informuje o stanie wyjścia regulatora: ■ zapalony - wyjście załączone, ■ zgaszony - wyjście wyłączone. Wskaźnik P informuje o programowym trybie pracy regulatora: ■ zapalony - włączona regulacja według programu, ■ miganie - regulacja jest przerwana przez operatora, ale program nie został zakończy, ■ zgaszony - regulacja jest wyłączona z powodu zakończenia programu lub regulator został zaprogramowany w tryb regulacji stałowartościowej. Wskaźnik informuje o ręcznym trybie pracy regulatora: ■ zapalony - włączona regulacja ręczna, ■ zgaszony - włączona regulacja automatyczna. 10 Funkcje przycisków: • (przez 2 sek.) wejście w tryb zmiany parametrów roboczych • wyświetlenie sygnału sterującego i wejście w tryb pracy ręcznej • wejście w tryb zmiany wyświetlanego parametru • akceptacja wprowadzanych zmian • wyświetlenie następnego parametru • zwiększenie wartości parametru • wyświetlenie poprzedniego parametru • zmniejszenie wartości parametru • (przez 2 sek.) wejście w tryb definiowania programu i • powrót do poprzedniego poziomu • rezygnacja z wprowadzanych zmian i • uruchomienie programu od początku i • zatrzymanie / wznowienie programu 5. Programowanie parametrów regulatora 5.1. Schemat obsługi regulatora Schemat obsługi regulatora zależy od typu wybranej regulacji (patrz parametr tsp). 11 5.1.1 Schemat obsługi dla regulacji programowej n-numer aktualnie wykonywanego odcinka t-czas jaki upłynął od początku aktualnie wykonywanego odcinka l-liczba cykli programu jaka została do wykonania Rys.6. Schemat obsługi dla regulacji programowej Sposób definiowania parametrów programu wartości zadanej oraz sterowanie regulacją programowwą opisano w roz. 5.5. 12 5.1.2 Schemat obsługi dla regulacji stałowartościowej Rys.7. Schemat obsługi dla regulacji stałowartościowej 13 Zmiana wartości zadanej Sposób zmiany wartości zadanej podczas regulacji stałowartościowej jest pokazany na rysunku 8. Ograniczenie zmiany jest ustawiane parametrami SPLL i SPLH. wartoœæ zadana aby zmniejszyæ wartoœæ zadan¹ naciœnij i przytrzymaj przycisk aby zwiêkszyæ wartoœæ zadan¹ naciœnij i przytrzymaj przycisk Rys.8. Zmiana wartości zadanej 14 5.2. Parametry konfiguracyjne Opis parametrów konfiguracyjnych zawiera tab.1. Powrót do normalnego trybu pracy następuje po jednoczesnym naciśnięciu przycisków i lub automatycznie po upływie 30 sekund od ostatniego naciśnięcia przycisku. Niektóre parametry mogą być niewidoczne - uzależnione jest to od aktualnej konfiguracji regulatora. Dostęp do parametrów konfiguracyjnych można zabezpieczyć kodem. Jeżeli jest ustawiony kod bezpieczeństwa (parametr seCU jest większy od zera), należy go podać. Podczas jego ustawiania na dolnym wyświetlaczu wyświetlany jest napis code. Jeżeli wartość nie zostanie podana lub będzie ona błędna na wyświetlaczach pojawi się napis read only, a użytkownik będzie mógł jedynie przeglądać wartości parametrów. Wprowadzenie kodu bezpieczeństwa jest pokazane na rysunku 9. Menu programatora ma swój kod bezpieczeństwa seCp. Zasady jego działania są identyczne jak dla kodu seCU. start aktywny kod dostêpu T T N wprowadŸ kod poprawny kod? N read only 3sek pierwszy parametr Rys. 9. Wprowadzanie kodu dostępu 15 5.3. Zmiana nastawy Zmianę nastawy parametru rozpoczyna się po naciśnięciu przycisku . Przyciskami i dokonuje się wyboru nastawy, akceptuje. Anulowanie zmiany następuje po jeda przyciskiem noczesnym naciśnięcie przycisków i lub automatycznie po upływie 30 sekund od ostatniego naciśnięcia przycisku. Sposób zmiany nastawy pokazano na rys.10. rozpoczêcie zmian 1234 zmniejszenie wartoœci rozpoczêcie zmian anulowanie zmian akceptacja zmian zwiêkszenie wartoœci oNof poprzedni parametr + + anulowanie zmian akceptacja zmian nastêpny parametr Rys.10. Zmiana nastawy parametrów liczbowych i tekstowych. 16 5.4. Lista parametrów konfiguracyjnych Listę parametrów konfiguracyjnych regulatora przedstawiono w tab.1. Symbol parametru Lista parametrów w menu konfiguracji Opis parametru Tabela 1 Zakres zmian parametru [nastawa fabryczna] czujniki sygnały liniowe inpt rodzaj wejścia (opis w tabeli 2) [pt1]: Pt100 pt10: Pt1000 t-,: termoelement typu J t-t: termoelement typu T t-k: termoelement typu K t-s: termoelement typu S t-r: termoelement typu R t-b: termoelement typu B t-e: termoelement typu E t-n: termoelement typu N t-l: termoelement typu L t-lj typ linii (linia 2przewodowa lub linia 3-przewodowa)1) [2-p]: linia 2-przewodowa 3-p: linia 3-przewodowa — r-li rezystancja linii 2-przewodowej, dla czujnika Pt100 [0,0]...20,0 — sposób kompensacji zimnych końców dla termoelementów 2) [auto]: kompensacja automatyczna Hand: kompensacja ręczna — C,C C,Ct temperatura zimnych [0,0]...50,0 °C końców przy kompensacji ręcznej[°C x10] 2) reso pozycja punktu dziesiętnego 0_dp: bez miejsca dziesiętnego [1_dp]: 1 miejsce dziesiętne [0-20]: lin. prąd. 0-20mA 4-20: lin. prąd. 4-20mA 0-5: lin. nap. 0-5 V 0-10: lin. nap. 0-10 V — 0_dp: bez miejsca dziesiętnego [1_dp]: 1 miejsce dziesiętne 2_dp: 2 miejsca dziesiętne 17 iNlo wskazanie dla dolnego progu wejścia analogowego — -1999...[0,0] ...9999 3) iNHi wskazanie dla górnego progu wejścia analogowego — -1999...[100,0] ...9999 3) shjf Przesunięcie wartości mierzonej -99,9...[0,0] ...99,9 °C -999...[0,0] ...999 3) sPrr Szybkość narostu wartości zadanej 7) 0...[0,0] ...99,9 / jedn. czasu 0...[0,0] ...99,9 / jedn. czasu ramp Jednostka czasu dla szybkości narostu wartości zadanej 7) [min]: minuta Hour: godzina [min]: minuta Hour: godzina spll dolne ograniczenie nastawy wartości zadanej wg tabeli 2 3) [-199,0] INLO...[0,0] ...INHI 3) [0,0] splH górne ograniczenie nastawy wartości zadanej wg tabeli 2 3) [850,0] INLO...[100,0] ...INHI 3) pb zakres proporcjonalności 0...[30,0] ...999,9 °C 0...[30,0]...9999 3) ti stała czasowa całkowania 4) 0...[300] ...9999 s 0...[300] ...9999 s td stała czasowa różniczkowania 4) 0...[60,0] ...999,9 s 0...[60,0] ...999,9 s to okres impulsowania 4) 0,5...[20,0] ...99,9 s 0,5...[20,0] ...99,9 s Hy histereza 5) 0,2...[2,0] ...99,9 0,2...[2,0] ...999 3) out1 konfiguracja wyjścia głównego [dir]: sygnał chłodzenia inu: sygnał grzania o1.fn sygnał sterujący w przypadku uszkodzenia czujnika 4) 0...[0,0] ...100,0 % 18 0...[0,0] ...100,0 % aTfn funkcja autoadaptacji 7) off: zablokowana [ on]: odblokowana tsp rodzaj wartości zadanej [con]: regulacja stałowartościowa pr9: regulacja programowa seCU kod bezpieczeństwa 6) [0]...9999 [0]...9999 Parametr widoczny tylko dla czujnika Pt100. Parametr widoczny tylko dla czujników termoelektrycznych. Rozdzielczość z jaką pokazywany jest dany parametr zależy od parametru reso - pozycja punktu dziesiętnego. 4) Parametr widoczny przy regulacji proporcjonalnej (pb>0) 5) Parametr widoczny przy regulacji załącz-wyłącz (pb=0) 6) Parametr ukryty w trybie przeglądania parametrów tylko do odczytu (read only). 7) Parametr widoczny dla regulacji stałowartościowej 1) 2) 3) 19 Zakresy pomiarowe dla wejść Symbol pt1 pt10 t-, t-t t-k t-s t-r t-b t-e t-n t-l 0-20 4-20 0-5 0-10 Wejście/czujnik Tabela 2 Minimum Maksimum Termorezystor Pt100 -199 °C 850 °C Termorezystor Pt1000 -199 °C 850 °C Termoelement typu J -100 °C 1200 °C Termoelement typu T -100 °C 400 °C Termoelement typu K -100 °C 1372 °C Termoelement typu S 0 °C 1767 °C Termoelement typu R 0 °C 1767 °C Termoelement typu B 0 °C 1820 °C Termoelement typu E -100 °C 999 °C Termoelement typu N -100 °C 1300 °C Termoelement typu L -199 °C 800 °C Liniowe prądowe 0-20mA -1999 9999 Liniowe prądowe 4-20 mA -1999 9999 Liniowe napięciowe 0-5 V -1999 9999 Liniowe napięciowe 0-10 V -1999 9999 5.5. Programowanie regulatora w trybie pracy programowej Regulator steruje obiektem według wartości zadanej zmieniającej się w czasie zgodnie z zadaną funkcją zwaną dalej programem. Program składa się maksymalnie z 9 odcinków. Dla każdego odcinka należy podać czas jego trwania i wartość zadaną na końcu odcinka. Czas odcinka i wartość zadana równe 0 oznaczają koniec programu. Ponadto należy określić: • liczbę cykli, czyli ile razy program ma się wykonać, • sposób rozpoczęcia programu: od wartości mierzonej lub od wartości określonej w następnym parametrze, • wartość zadaną na początku programu, • zachowanie regulatora po zakończeniu programu: wyłączyć wyjście czy kontynuować regulację według ostatniej wartości zadanej. 20 Symbol parametru Parametry programu wartości zadanej lC strt sp0 end ti01 sp01 ti02 sp02 ti09 sp09 seCp Opis parametru Tabela 3 Zakres zmian [nastawa fabryczna] [1]...255 (wartość 255 oznacza nieskończoną liczbę powtórzeń) pU0- od aktualnej wartości sposób rozpoczęcia regulowanej programu [sp0]- od wartości zadanej początkowej początkowa wartość spll...[0]...splH zadana, gdy parametr Strt lub ustawiony jest na sp0 iNlo ...[0]...INHI [off]- wyłączenie wyjścia regulacyjnego sposób zakończenia programu cont- regulacja wg ostatniej wartości zadanej czas trwania [0]...9999 odcinka 1 [min] wartość zadana na końcu spll...[0]...splH odcinka 1 lub iNlo ...[0]...INHI czas trwania [0]...9999 odcinka 2 [min] wartość zadana na końcu spll...[0]...splH odcinka 2 lub iNlo ...[0]...INHI ...... czas trwania [0]...9999 odcinka 9 [min] wartość zadana na końcu spll...[0]...splH odcinka 9 kod bezpieczeństwa [0]...9999 liczba cykli programu 21 Przykład programu. 22 PV0 80 wartoœæ zadana [OC] 120 30 Rys.11. Przykład programu wartości zadanej 60 120 360 420 czas [min.] Zdefiniujmy program działający wg rysunku 11, w którym regulacja rozpoczyna się od wartości mierzonej w obiekcie. Po zakończeniu procesu należy wyłączyć wyjście. Tabela 4 zawiera wartości parametrów w przykładowym programie. Wartości parametrów dla przykładowego programu z rys.11 Tabela 4 Symbol parametru lC liczba cykli strt sposób rozpoczęcia programu end sposób zakończenia programu ti01 sp01 ti02 sp02 ti03 sp03 ti04 sp04 ti05 sp05 ti06 sp06 1) Opis parametru czas trwania odcinka 1 [min] wartość zadana na końcu odcinka 1 czas trwania odcinka 2 [min] wartość zadana na końcu odcinka 2 czas trwania odcinka 3 [min] wartość zadana na końcu odcinka 3 czas trwania odcinka 4 [min] wartość zadana na końcu odcinka 4 czas trwania odcinka 5 [min] wartość zadana na końcu odcinka 5 czas trwania odcinka 6 [min] wartość zadana na końcu odcinka 6 Wartość 1 pU0 - od aktualnej wartości regulowanej off- wyłączenie wyjścia regulacyjnego 30 50.0 30 80.0 60 120.0 240 120.0 60 0.0 01) 01) czas odcinka i wartość zadana równe 0 oznaczają koniec programu 23 Po zdefiniowaniu programu wartości zadanej należy uruchomić regulację od początku naciskając jednocześnie przyciski i . Zapalony wskaźnik P oznacza, że regulacja jest realizowana według wartości zadanej wyliczonej z programu. Program rozpoczyna się zgodne z nastawą parametru Strt: ■ wartość sp0 oznacza, że początkową wartością zadaną jest nastawa parametru sp0 ■ wartość pU0 oznacza, że początkową wartością zadaną jest wartość mierzona w chwili uruchomienia programu. Realizowany program można zatrzymać naciskając jednocześnie i . Migający wskaźnik P oznacza, że regulacja jest zatrzymana (wyjście regulacyjne jest wyłączone). Kontynuacja zatrzymanego programu następuje po ponownym naciśnięciu przycisków i . Zatrzymany program można uruchomić od początku naciskając jednocześnie przyciski i . Parametry realizowanego programu można wyświetlić na dolnym wyświetlaczu naciskając przycisk . Zamiast chwilowej wartości zadanej wyświetlane są następujące parametry: ■ n - numer aktualnie wykonywanego odcinka ■ t - czas jaki upłynął od początku aktualnie wykonywanego odcinka [w minutach]. Dla czasów powyżej 999 minut, najstarsza cyfra jest wyświetlana na przemian z symbolem t ■ l - liczba cykli programu jaka została jeszcze do wykonania. Liczba 0 oznacza zakończenie programu. Po zakończeniu programu regulator zachowa się zgodnie z nastawą parametru end: ■ wartość off oznacza, że regulacja jest zakończona, wyjście regulacyjne wyłączone, wskaźnik P zgaszony. Na dolnym wyświetlaczu zamiast numeru odcinka jest wyświetlany komunikat End. Regulator czeka na ponowne uruchomienie programu od 24 początku przyciskami i . ■ wartość cont oznacza, że regulacja jest kontynuowana według ostatniej wartości zadanej w programie bez odliczania czasu. Wskaźnik P jest nadal zapalony, liczba cykli do wykonania wynosi 0. Na dolnym wyświetlaczu zamiast numeru odcinka jest wyświetlany komunikat cont. Regulację można wyłączyć naciskając jednocześnie przyciski i , lub wystartować program od początku przyciskami i . 6. Wejście i wyjście regulatora 6.1. Wejście pomiarowe Regulator ma wejście pomiarowe, do którego można podłączyć różnego typu czujniki lub sygnały standardowe. Wybór typu sygnału wejściowego dokonywany jest parametrem inpt. Dla różnych typów wejść, w zależności od kodu wykonania należy podać dodatkowe parametry. Dla termorezystora Pt100 należy wybrać rodzaj połączenia. W połączeniu trójprzewodowym kompensacja rezystancji linii odbywa się automatycznie. W połączeniu dwuprzewodowym można podać dodatkowo rezystancję linii. Dla termoelementów należy podać sposób kompensacji temperatury zimnych końców - automatyczną lub ręczną, a przy kompensacji ręcznej - temperaturę zimnych końców. Dla wejść liniowych należy podać wskazanie dla dolnego i górnego progu wejścia analogowego. Dodatkowym parametrem jest liczba cyfr po przecinku, parametr reso. Dla czujników temperaturowych określa, czy temperatura mierzona i temperatura zadana ma być pokazywana z miejscem po przecinku. Dla wejść liniowych oznacza rozdzielczość, z jaką jest pokazywana wartość mierzona i wartości niektórych parametrów. Korekcja wskazania wartości mierzonej jest dokonywana przez parametr shif. 25 6.2. Wyjście Regulator ma jedno wyjście, na którym możliwe jest wybranie regulacji załącz-wyłącz lub PID. Dla regulacji PID dodatkowo ustawia się okres impulsowania. Okres impulsowania jest to czas jaki upływa pomiędzy kolejnymi załączeniami wyjścia podczas regulacji proporcjonalnej. Długość okresu impulsowania należy dobrać zależnie od własności dynamicznych obiektu i odpowiednio do urządzenia wyjściowego. Dla szybkich procesów zaleca się stosować przekaźniki SSR. Wyjście przekaźnikowe stosowane jest do sterowania styczników w procesach wolnozmiennych. Zastosowanie dużego okresu impulsowania do sterowania procesów szybkozmiennych może dać niepożądane efekty w postaci oscylacji. Teoretycznie, im mniejszy okres impulsowania tym lepsza regulacja, jednak dla wyjścia przekaźnikowego powinien być tak duży jak to możliwe w celu wydłużenia życia przekaźnika. Zalecenia dotyczące okresu impulsowania Okres impulsowania to zalecany >20s przekaźnik (min. 10 s) elektromagnetyczny min. 5 s Wyjście wyjście tranzystorowe 26 1...3 s Tabela 5 Obciążenie 2A/230 V a.c. lub stycznik 1A/230V a.c. przekaźnik półprzewodnikowy (SSR) 7. Algorytmy regulacji 7.1. Regulacja załącz-wyłącz (ON-OFF) Aby wybrać regulację załącz-wyłącz należy ustawić parametr pb=0. Następnie ustawić wartość histerezy - Hy. Działania wyjścia na grzanie (rys.12) ustawia się parametrem out=inu, a na chłodzenie parametrem out=dir. wyjœcie za³¹czone Hy wy³¹czone sp wartoœæ mierzona Rys.12. Sposób działania wyjścia typu grzanie 7.2. Regulacja PID Wybór algorytmu regulacji PID lub też PI, PD czy P polega na odpowiednim ustawieniu wartości parametrów - zakresu proporcjonalności (pb), członu całkującego (ti) i członu różniczkującego (td). Wyłączenie danego członu polega na ustawieniu parametru na zero. Sposób działania wyjścia typu grzanie wybiera się ustawiając parametr out1=inu, a typu chłodzenie ustawiając parametr out=dir. Kolejny parametr do ustawienia to okres impulsowania wyjścia (to). 27 8. Funkcje dodatkowe 8.1. Wyświetlanie sygnału sterującego Po naciśnięciu przycisku na dolnym wyświetlaczu wyświetlana jest wartość sygnału sterującego (0...100%). Na pierwszej cyfrze wyświetlany jest znak h. Powrót do wyświetlania wartości zadanej nastę. puje po dwukrotnym naciśnięciu przycisku 8.2. Regulacja ręczna Regulacja ręczna daje możliwość m.in. identyfikacji, testowania obiektu, czy sterowania nim po uszkodzeniu czujnika. Wejście do trybu regulacji ręcznej następuje po przytrzymaniu przycisku podczas wyświetlania sygnału sterującego. Regulacja ręczna sygnalizowana jest pulsowaniem wartości mierzonej. Regulator przerywa regulację automatyczną i rozpoczyna ręczne sterowanie wyjściem. Na dolnym wyświetlaczu jest wartość sygnału sterującego, poprzedzona symbolem h. Przyciski i służą do zmiany sygnału sterującego. Wyjście do trybu normalnej pracy następuje po jednoczesnym naciśnięciu przycisków i . Przy ustawionej regulacji załącz-wyłącz (parametr pb=0) sygnał sterujący można ustawiać na 0% lub 100% mocy, natomiast gdy parametr PB jest większy od zera, sygnał sterujący można ustawić na dowolną wartość z zakresu 0...100%. 28 8.3. Zachowanie regulatora po uszkodzeniu czujnika W regulatorze możliwe jest skonfigurowanie stanu wyjścia po uszkodzeniu czujnika: ■ przy konfiguracji wyjścia do regulacji proporcjonalnej (pb>0) wartość sygnału sterującego jest określona przez parametr oIfl, ■ przy konfiguracji wyjścia do regulacji załącz-wyłącz (pb=0), wyjście będzie wyłączone - przy działaniu wyjścia jako grzanie lub załączone - przy działaniu wyjścia jako chłodzenie. 8.4. Nastawy fabryczne Nastawy fabryczne można przywrócić, podczas załączania zasilania, przytrzymując przyciski i do momentu, gdy na górnym wyświetlaczu pojawi się napis fabr. 29 9. Dobór nastaw parametrów PID 9.1. Automatyczny dobór nastaw Regulator ma funkcję automatycznego doboru nastaw PID. Nastawy te zapewniają w większości przypadków optymalną regulację. Aby rozpocząć autoadaptację należy przejść do pozycji tune (zgodnie z rysunkiem 7) oraz przytrzymać przycisk przez co najmniej 2 sek. Jeżeli zakres proporcjonalności jest równy zero lub parametr aTfn jest ustawiony na off lub parametr tsp jest ustawiony na pr9 to nie będzie możliwości rozpoczęcia autoadaptacji. Migający górny wyświetlacz informuje o aktywności funkcji autoadaptacji. Czas trwania autoadaptacji zależy od właściwości dynamicznych obiektu i może trwać maksymalnie 10 godzin. W trakcie autoadaptacji lub bezpośrednio po niej mogą powstać przeregulowania, dlatego należy nastawić mniejszą wartość zadaną, o ile to możliwe. Po zakończeniu autoadaptacji obliczone nastawy PID są zapamiętane w pamięci nieulotnej oraz rozpoczyna się proces regulacji z nowymi nastawami. Proces autoadaptacji może się nie rozpocząć lub zostać przerwany bez obliczenia nastaw PID, jeżeli: – odchyłka regulacji jest mniejsza od 6.5% zakresu (splH - spll) – zostanie przekroczony czas wstępnej stabilizacji obiektu lub dopuszczalny czas trwania autoadaptacji, – wystąpi zanik zasilania regulatora, – naciśnięto przycisk – wyliczone wartości parametrów są poza zakresem. W takich przypadkach zostanie rozpoczęta regulacja z poprzednimi nastawami PID. 30 Y[%] 100 0 t [s] wartoœæ mierzona PV t t [s] T0 Rys.13. Dobór nastaw metodą odpowiedzi na skok jednostkowy 9.2. Ręczny dobór nastaw Ustawić regulację załącz-wyłącz z minimalną histerezą. Wartość zadaną ustawić tak, by można było zaobserwować przebieg wartości mierzonej jak na rys.13. Z charakterystyki obiektu przedstawiającej wielkość regulowaną w funkcji czasu należy odczytać czas opóźnienia obiektu To oraz maksymalną prędkość narostu temperatury z zależności: Vmax = ∆PV max ∆t Nastawy PID obliczyć wg z podanych wzorów: Pb = 1,1 • Vmax • T0 - zakres proporcjonalności ti = 2,4 • T0 - stała czasowa całkowania td = 0,4 • T0 - stała czasowa różniczkowania 31 9.3. Korekta nastaw Parametry PID oddziałują pomiędzy sobą, należy więc wprowadzać zmiany tylko jednego parametru. Parametry najlepiej jest dobierać, zmieniając wartość na dwa razy większą lub dwa razy mniejszą. Podczas zmian należy kierować się następującymi zasadami. a) Wolna odpowiedź obiektu: – zmniejszyć zakres proporcjonalności, – zmniejszyć czas całkowania i różniczkowania. b) Przeregulowania – zwiększyć zakres proporcjonalności, – zwiększyć czas różniczkowania. c) Oscylacje – zwiększyć zakres proporcjonalności, – zwiększyć czas całkowania, – zmniejszyć czas różniczkowania. d) Niestabliność – zwiększyć czas całkowania. 32 10. Sygnalizacja błędów Kod błędu (górny wyświetlacz) Komunikaty znakowe lerr Herr eRad eRat Przyczyna Tabela 6 Postępowanie Sprawdzić, czy typ wybranego czujnika jest zgodny z podłączonym; Przekroczenie zakresu sprawdzić, czy wartości pomiarowego w dół sygnałów wejściowych mieszczą lub zwarcie się w odpowiednim zakresie; jeśli w obwodzie czujnika tak sprawdzić czy nie nastąpiło zwarcie w obwodzie czujnika Sprawdzić, czy typ wybranego czujnika jest zgodny z podłączoPrzekroczenie zakresu nym; sprawdzić, czy wartości sygpomiarowego w górę nałów wejściowych mieszczą się lub przerwa w odpowiednim zakresie; jeśli tak w obwodzie czujnika sprawdzić czy nie nastąpiło przerwa w obwodzie czujnika Podłączyć ponownie zasilanie regulatora, gdy to nie pomoże Rozkalibrowane wejście skontaktować się z najbliższym serwisem. Automatyczny dobór Sprawdzić warunki wywołania parametrów PID nie funkcji autoadaptacji opisane może być wywołany w rozdz.9.1. Komunikat znika po lub został przerwany naciśnięciu dowolnego przycisku 33 11. Dane techniczne Sygnały wejściowe dla wejść czujnikówwg tabeli 7 dla wejść liniowych wg tabeli 8 Oznaczenie Zakres Symbol na wyświetlaczu Sygnały wejściowe oraz zakresy po-miarowe czujników Tabela 7 Pt100 -199...850°C pt1 Pt1000 -199...850°C pt10 PN-EN 60584-1:1997 J -100...1200°C t-, Cu-CuNi PN-EN 60584-1:1997 T -100...400°C t-t NiCr-NiAl PN-EN 60584-1:1997 K -100...1372°C t-k PtRh10-Pt PN-EN 60584-1:1997 S 0...1767°C t-s PtRh13-Pt PN-EN 60584-1:1997 R 0...1767°C t-r PtRh30-PtRh6 PN-EN 60584-1:1997 B 0...1820°C 300...1820°C 1) t-b NiCr-CuNi E PN-EN 60584-1:1997 E -100...999°C t-e NiCrSi-NiSi PN-EN 60584-1:1997 N -100...1300°C t-n NiCr-CuNi (chromel-kopel) Gost R 8.585- 2001 L -100...800°C t-l Typ czujnika Norma Pt100 PN-EN 60751+A2:1997 Pt1000 PN-EN 60751+A2:1997 Fe-CuNi 1) Zakres dla którego podawany jest błąd pomiaru 34 Sygnały wejściowe oraz zakresy pomiarowe dla wejść liniowych Typ czujnika Oznaczenie Zakres Liniowe prądowe I 0...20 mA Liniowe prądowe I 4...20 mA Liniowe napięciowe U 0...5 V Liniowe napięciowe U 0...10 V Tabela 8 Symbol na wyświetlaczu 0-20 4-20 0-5 0-10 Błąd podstawowy pomiaru wartości rzeczywistej 0,2%, dla wejść termorezystancyjnych, 0,3%, dla wejść dla czujników termoelektrycznych (0,5% - dla B, R, S); 0,2% ±1 cyfra, dla wejść liniowych Czas pomiaru - dla wejść czujników - dla wejść liniowych 0,33 s 0,16 s Rezystancja wejściowa: - dla wejścia napięciowego - dla wejścia prądowego 150 kΩ 4Ω Wykrywanie błędu w obwodzie pomiarowym: - termoelement, Pt100, PT1000 przekroczenie zakresu pomiarowego - 0...10 V powyżej 11 V - 0...5 V powyżej 5,25 V - 0...20 mA powyżej 22 mA - 4...20 mA poniżej 1mA i powyżej 22 mA Algorytm regulacji - P,PD, PI, PID, dwustawna z histerezą 35 Rodzaje wyjścia: - przekaźnikowe - binarne napięciowe (bez izolacji od strony czujnika) styk przełączny obciążalność maksymalna: napięciowa: 250 V a.c., 150 V d.c. prądowa: 5A 250 V a.c., 5 A 30 V d.c. obciążenie rezystancyjne 1250 VA, 150 W napięcie 5V rezystancja ograniczająca prąd 66 Ω Sposób działania wyjścia: - rewersyjne - wprost dla grzania dla chłodzenia Sygnalizacja: - załączenia wyjścia - regulacji programowej - trybu regulacji ręcznej Znamionowe warunki użytkowania: - napięcie zasilania 230 V a.c. ±10% 110 V a.c. ±10% 24 V a.c. ±10% - częstotliwość napięcia zasilania 50...60 Hz - temperatura otoczenia 0...23...50 °C - temperatura przechowywania -20...+70 °C - wilgotność względna powietrza < 85 % (bez kondensacji pary wodnej) - zewnętrzne pole magnetyczne < 400 A/m - czas wstępnego nagrzewania 30 min - położenie pracy dowolne - rezystancja przewodów łączących rezystor termometryczny z regulatorem <20 Ω 36 Pobór mocy < 3 VA Masa < 0,25 kg Stopień ochrony zapewniany przez obudowę wg PN-EN 60529 - od strony płyty czołowej IP65 - od strony zacisków IP20 Błędy dodatkowe w znamionowych warunkach użytkowania spowodowane: - kompensacją zmian temperatury spoin odniesienia termoelementu ≤ 2°C, - zmianą temperatury otoczenia ≤ 100% wartości błędu podstawowego /10 K. Wymagania bezpieczeństwa wg PN-EN 61010-1 - kategoria instalacji III, - stopień zanieczyszczenia 2, - maksymalne napięcie pracy względem ziemi: - dla obwodu zasilania, wyjścia - 300 V - dla obwodów wejściowych - 50 V Kompatybilność elektromagnetyczna - odporność na zakłócenia elektromagnetyczne wg normy PN-EN 61000-6-2 - emisja zakłóceń elektromagnetycznych wg normy PN-EN 61000-6-4 37 12. Kod wykonań regulatora Sposób kodowania podano w tabeli 9. Rodzaje wykonań i sposób zamawiania Regulator RE23 - Tabela 9 X X X X Wejście uniwersalne dla czujników termoelektrycznych i termorezystancyjnych . .......................... 1 uniwersalne liniowe prądowe 0/4...20 mA, napięciowe 0...5/10 V . ............................ 2 na zamówienie ........................................ X Wyjście przekaźnik....................................................... 1 binarne 0/5V do sterowania SSR.................... 2 na zamówienie................................................X Zasilanie 230 V 50/60 Hz..................................................... 1 110 V 50/60 Hz...................................................... 2 24 V 50/60 Hz....................................................... 3 na zamówienie...................................................... X Wymagania dodatkowe bez dodatkowych wymagań.........................................0 z atestem Kontroli Jakości...........................................1 wg uzgodnień z odbiorcą*........................................... X * numerację ustali producent. 38 39 Lubuskie Zak³ady Aparatów Elektrycznych LUMEL S.A. ul. Sulechowska 1, 65-022 Zielona Góra http://www.lumel.com.pl Dzia³ Sprzeda¿y Krajowej: Informacja techniczna: tel.: 068 329 52 60, 068 329 53 06, 068 329 51 80, 068 329 53 74 e-mail: [email protected] Przyjmowanie zamówieñ: fax: 068 325 56 50, tel.: 068 329 52 09, 068 329 52 07, 068 329 52 91, 068 329 53 73, 068 329 53 41 40