matura 2015

Transkrypt

matura 2015
MATURA 2015
Język polski | Poziom rozszerzony
Przykładowe zadania
z JĘZYKA POLSKIEGO
przygotowujące do NOWEGO egzaminu maturalnego
na poziomie rozszerzonym
WYPEŁNIA UCZEŃ
Kod ucznia
Sprawdzian z JĘZYKA POLSKIEGO na zakończenie nauki w drugiej klasie
szkoły ponadgimnazjalnej. Poziom rozszerzony
Informacje dla ucznia
1.Sprawdź, czy sprawdzian ma 10 stron. Ewentualny brak stron lub inne usterki zgłoś
nauczycielowi.
2.Na tej stronie i na karcie odpowiedzi wpisz swój kod.
3.Rozwiązania zadań zapisz długopisem lub piórem. Nie używaj korektora.
4. Rozwiązania zadań, w których należy samodzielnie sformułować odpowiedź,
zapisz czytelnie i starannie w wyznaczonych miejscach. Pomyłki przekreśl.
5.Za rozwiązanie wszystkich zadań można uzyskać 55 punktów.
6.Na rozwiązanie wszystkich zadań masz 90 minut.
Powodzenia!
wsip.pl/nowa-matura
1
Język polski | Poziom rozszerzony
MATURA 2015
Charles Baudelaire
Do czytelnika
Głupota, grzechy, błędy, lubieżność i chciwość
Duch i ciało nam gryzą niby ząb zatruty,
A my karmim te nasze rozkoszne wyrzuty,
Tak jak żebracy karmią swych szat robaczywość.
Upór jest w naszych grzechach, strach jest w naszych żalach,
Za skruchę i pokutę płacim sobie drogo –
I wesoło znów kroczym naszą błotną drogą,
Wierząc, że zmyjem winy – w łez mizernych falach.
A na poduszce grzechu szatan Trismegista
Nasz duch oczarowany kołysze powoli,
I tak trawi bogaty kruszec naszej woli
Trucizną swą ten stary, mądry alchemista.
Diabeł to trzyma nici, co kierują nami!
Na rzeczy wstrętne patrzym sympatycznym okiem –
Co dzień do piekieł jednym zbliżamy się krokiem
Przez ciemność, która cuchnie i na wieki plami.
Jak żebraczy rozpustnik, co, gryząc, przyciska
Męczeńską pierś strudzonej starej nierządnicy,
Kradniem rozkosz przejściową – w mroków tajemnicy
Jak zeschłą pomarańczę, z której sok nie tryska.
Niby rój glist, co mrowiem gęstym się przewala,
W mózgu nam tłum demonów huczy z dzikim śmiechem,
A śmierć ku naszym płucom za każdym oddechem
Spływa z głuchymi skargi, jak podziemna fala.
Jeśli gwałt i trucizna, ognie i sztylety
Dotąd swym żartobliwym haftem nie wyszyły
Kanwy naszych przeznaczeń banalnej, niemiłej,
To dlatego, że brak nam odwagi – niestety!
Ale pośród szakalów, śród panter i smoków,
Pośród małp i skorpionów, żmij i nietoperzy,
Śród tworów, których stado wyje, pełza, bieży,
W ohydnej menażerii naszych grzesznych skoków –
wsip.pl/nowa-matura 2
MATURA 2015
Język polski | Poziom rozszerzony
Jest potwór – potworniejszy nad to bydląt plemię,
Nuda, co, chociaż krzykiem nie utrudza gardła,
Chętnie by całą ziemię na proch miałki starła,
Aby jednym ziewnięciem połknąć całą ziemię.
Łza mimowolna błyska w oczu jej pryzmacie,
Ona marzy szafoty, dymiąc swe haszysze,
Ty znasz tego potwora, co jak sen kołysze –
Hipokryto, słuchaczu, mój bliźni, mój bracie!
Ch. Baudelaire, Do czytelnika, w: Kwiaty zła, tłum. Antoni Lange, PIW, Warszawa 1970.
Zadanie 1. (0–1)
Jaką funkcję pełni wyliczenie zastosowane w pierwszym wersie?
.....................................................................................
.....................................................................................
Zadanie 2. (0–1)
Wymień cztery następstwa grzechu przedstawione w dwóch pierwszych strofach utworu.
.....................................................................................
.....................................................................................
.....................................................................................
.....................................................................................
Zadanie 3. (0–2)
„Diabeł to trzyma nici, co kierują nami!”
Do jakiego motywu zakorzenionego w tradycji odwołuje się autor w tych słowach? Określ funkcję tego
motywu w utworze.
.....................................................................................
.....................................................................................
.....................................................................................
wsip.pl/nowa-matura 3
Język polski | Poziom rozszerzony
MATURA 2015
Zadanie 4. (0–2)
Co jest największym zagrożeniem dla człowieka? Dlaczego? Podaj dwie przyczyny tego zagrożenia.
.....................................................................................
.....................................................................................
.....................................................................................
Zadanie 5. (0–2)
Do której filozofii popularnej w modernizmie nawiązuje wiersz? Odpowiedź uzasadnij jednym
argumentem.
A.
B.
C.
D.
Bergsonizm.
Franciszkanizm.
Nietzscheanizm.
Schopenhaueryzm.
.....................................................................................
.....................................................................................
.....................................................................................
Zadanie 6. (0–2)
Wypisz i nazwij dwa środki stylistyczne, za pomocą których poeta przedstawia słabości człowieka.
.....................................................................................
.....................................................................................
.....................................................................................
Zadanie 7. (0–1)
Aby stworzyć odpowiedni nastrój, Charles Baudelaire wykorzystał w utworze
A.
B.
C.
D.
anaforę.
aforyzm.
gradację.
groteskę.
wsip.pl/nowa-matura 4
Język polski | Poziom rozszerzony
MATURA 2015
Zadanie 8. (0–1)
Wyjaśnij znaczenie wyrazu hipokryta w ostatnim wersie utworu.
.....................................................................................
.....................................................................................
Zadanie 9. (0–1)
„Ty znasz tego potwora, co jak sen kołysze –
Hipokryto, słuchaczu, mój bliźni, mój bracie!”
W zacytowanych słowach przejawia się
A.
B.
C.
D.
ironia.
satyra.
akceptacja.
obiektywizm.
Zadanie 10. (0–2)
Wyjaśnij, jakie dwie funkcje pełnią apostrofy kończące wiersz.
.....................................................................................
.....................................................................................
.....................................................................................
.....................................................................................
Zadanie 11. (0–40)
Dokonaj interpretacji porównawczej wiersza Do czytelnika Charlesa Baudelaire'a i Sonetu IV Mikołaja
Sępa Szarzyńskiego. Twoja praca powinna liczyć co najmniej 300 słów.
Mikołaj Sęp Szarzyński
Sonet IV. O wojnie naszej, którą wiedziemy z szatanem, światem i ciałem
Pokój – szczęśliwość, ale bojowanie
Byt nasz podniebny. On srogi ciemności
Hetman i świata łakome marności
O nasze pilno czynią1 zepsowanie.
wsip.pl/nowa-matura 5
Język polski | Poziom rozszerzony
MATURA 2015
Nie dosyć na tym, o nasz możny Panie!
Ten nasz dom – ciało, dla zbiegłych lubości2
Niebacznie zajźrząc3 duchowi zwierzchności,
Upaść na wieki żądać nie przestanie.
Cóż będę czynił w tak straszliwym boju,
Wątły, niebaczny4, rozdwojony w sobie?
Królu powszechny, prawdziwy pokoju,
Zbawienia mego jest nadzieja w Tobie!
Ty mnie przy sobie postaw, a przezpiecznie5
Będę wojował i wygram statecznie6!
M. Sęp Szarzyński, Sonet IV, w: W. Bobiński, A. Janus-Sitarz, B. Kołcz,
Barwy epok. Kultura i literatura, WSiP, Warszawa 2006.
1
2
3
4
5
6
pilno czynią – pilnie się starają, zabiegają.
zbiegłych lubości – dla przemijających, chwilowych rozkoszy.
zajźrząc – zazdroszcząc.
niebaczny – nieostrożny.
przezpiecznie – odważnie, śmiało.
statecznie – pewnie.
.....................................................................................
.....................................................................................
.....................................................................................
.....................................................................................
.....................................................................................
.....................................................................................
.....................................................................................
.....................................................................................
.....................................................................................
.....................................................................................
.....................................................................................
.....................................................................................
.....................................................................................
wsip.pl/nowa-matura 6
Język polski | Poziom rozszerzony
MATURA 2015
.....................................................................................
.....................................................................................
.....................................................................................
.....................................................................................
.....................................................................................
.....................................................................................
.....................................................................................
.....................................................................................
.....................................................................................
.....................................................................................
.....................................................................................
.....................................................................................
.....................................................................................
.....................................................................................
.....................................................................................
.....................................................................................
.....................................................................................
.....................................................................................
.....................................................................................
.....................................................................................
.....................................................................................
.....................................................................................
.....................................................................................
.....................................................................................
.....................................................................................
.....................................................................................
wsip.pl/nowa-matura 7
Język polski | Poziom rozszerzony
MATURA 2015
.....................................................................................
.....................................................................................
.....................................................................................
.....................................................................................
.....................................................................................
.....................................................................................
.....................................................................................
.....................................................................................
.....................................................................................
.....................................................................................
.....................................................................................
.....................................................................................
.....................................................................................
.....................................................................................
.....................................................................................
.....................................................................................
.....................................................................................
.....................................................................................
.....................................................................................
.....................................................................................
.....................................................................................
.....................................................................................
.....................................................................................
.....................................................................................
.....................................................................................
.....................................................................................
wsip.pl/nowa-matura 8
Język polski | Poziom rozszerzony
MATURA 2015
.....................................................................................
.....................................................................................
.....................................................................................
.....................................................................................
.....................................................................................
.....................................................................................
.....................................................................................
.....................................................................................
.....................................................................................
.....................................................................................
.....................................................................................
.....................................................................................
.....................................................................................
.....................................................................................
.....................................................................................
.....................................................................................
.....................................................................................
.....................................................................................
.....................................................................................
.....................................................................................
.....................................................................................
.....................................................................................
.....................................................................................
.....................................................................................
.....................................................................................
.....................................................................................
wsip.pl/nowa-matura 9
MATURA 2015
Język polski | Poziom rozszerzony
KARTA ODPOWIEDZI
WYPEŁNIA NAUCZYCIEL
ZADANIE 11.
Numer
zadania
Liczba punktów
0
1
2
A. Koncepcja
porównywania utworów
0
2
4
6
1
2
3
B. Uzasadnienie tezy
interpretacyjnej
0
4
8
12
4
C. Poprawność rzeczowa
5
0
2
6
7
D. Zamysł kompozycyjny
0
3
6
8
9
10
E. Spójność lokalna
0
1
2
F. Styl tekstu
0
2
4
G. Poprawność językowa
0
2
4
H. Poprawność zapisu
0
2
4
SUMA PUNKTÓW:
wsip.pl/nowa-matura 10

Podobne dokumenty