Sztuka dla sztuki i dla

Sztuka dla sztuki i dla...
Wpisany przez Zuzanna Welmann
Załamanie na rynkach finansowych do takiego stopnia wystraszyło inwestorów, iż o kupowaniu
zbytków - obrazów czy rzeźb - nawet mówić nie wypada. A przecież sztuka to jedna z
najlepszych inwestycji.
Załamanie na rynkach finansowych do takiego stopnia wystraszyło inwestorów, iż o
kupowaniu zbytków - obrazów czy rzeźb - nawet mówić nie wypada. A przecież sztuka to
jedna z najlepszych inwestycji. Potrzebny jest tylko dobry doradca.
Sztuka sztuce - w wymiarze inwestycyjnym - nie jest równa. Wartość rynkowa sztuki dawnej,
czyli tak zwanej kolekcjonerskiej, jest bezsporna, a ceny do tej wartości dostosowane. Stawiają
one jednak obiekty sztuki dawnej na półce lokat - długoterminowych i z niewielką, lecz pewną
stopą wzrostu. Bardziej zyskowną inwestycją, obliczoną na krótszy czas ulokowania środków
finansowych, okazuje się sztuka współczesna, a nawet nowoczesna. Oczywiście, jak w każdym
innym działaniu inwestycyjnym, tak i tutaj występuje pewna doza niepewności. Czy warto
zaryzykować? Inwestor musi ocenić sam. Istotne jest jednak to, aby był świadom istnienia
metod, które pozwolą ryzyko zminimalizować.
Intuicja najważniejsza
Najważniejsza jest własna intuicja kupującego, niekoniecznie poparta wykształceniem czy
1/5
Sztuka dla sztuki i dla...
Wpisany przez Zuzanna Welmann
doświadczeniem. Nawet najlepsi eksperci słuchają przede wszystkim swojego trzeciego oka, a
ukończenie akademii czy innego fakultetu „wyposażającego" w odpowiednią wiedzę
encyklopedyczną i badawczą z tej dziedziny, nie uczynią z nieczującego człowieka wybitnego
znawcy sztuki. Wrażliwość i wewnętrzna potrzeba estetyki nie pozwolą potencjalnemu nabywcy
dzieła sztuki popełnić błędu.
Marszand - doradca od sztuki
Bardziej wymierną gwarancją korzystnego ulokowania pieniędzy w sztukę jest nawiązanie
współpracy z doradcą - pracownikiem galerii, marszandem. Dobry galernik, który najczęściej
jest historykiem sztuki, powinien rzeczowo doradzić, przedstawić inwestorowi możliwie szeroki
wybór. Doradca musi także służyć wiedzą merytoryczną na temat artysty i stosowanych przez
niego technik malarskich, znać obecne i prognozowane ceny jego dzieł.
Chociaż skorzystanie z usług doradztwa wcale nie oznacza bezwarunkowego
podporządkowania się opinii ekspertów, zdarzają się sytuacje, w których sama intuicja i
poczucie wewnętrznej estetyki nie wystarczą. Wiedza marszanda, zdobyta na uniwersytecie,
jak i ta płynąca z bezpośrednich kontaktów z artystami, pozwoli uniknąć zakupu obiektów, które
- mimo że podobają się nabywcom - mogły wyjść z pracowni artysty nie dbającego w żaden
sposób o swoją drogę twórczą, ani o rangę własnego nazwiska. Prace takich twórców - choć
nierzadko piękne i stworzone z niezwykłą wręcz wrażliwością - nie są odpowiednimi lokatami
kapitału, a tym bardziej inwestycjami na bliską przyszłość. Przykładowo nie ma sensu
inwestować w prace artysty kwoty kilku tysięcy złotych, kiedy ten sam artysta, nie dbając
zupełnie o późniejsze notowania pracy, którą sprzedał, wstawia do innych galerii lub domów
aukcyjnych prace o podobnej wartości artystycznej w cenie o połowę niższej. Współpraca z
dobrze zorientowanym marszandem uchroni nas od takiej „inwestycji".
2/5
Sztuka dla sztuki i dla...
Wpisany przez Zuzanna Welmann
Zakupy w galerii
W przypadku tego rodzaju zakupów bardzo ważne jest także to, aby dzieła sztuki nabywać w
miejscach pewnych i bezpiecznych, takich jak galerie sztuki. Istotny przy zakupie dzieł sztuki
jest certyfikat autentyczności, wystawiony i sygnowany przez marszanda. Taki dokument
zawiera opis konserwatorski dzieła sztuki, tytuł pracy (jeśli dzieło takowy posiada), technikę,
wymiary, datę powstania, tytuł cyklu, jakiego jest częścią itp. Na życzenie klienta może
zawierać także cenę zakupu pracy. Certyfikat powinien być sygnowany i opieczętowany przez
marszanda i galerię. Istotny jest też dowód zakupu obiektu w postaci faktury zawierającej dane
zakupionego obiektu. Podmiot gospodarczy, jakim jest galeria, ma oczywiście wszelkie
możliwości wystawienia takich dokumentów, w przeciwieństwie do artystów, którzy nie zawsze
prowadzą działalność gospodarczą i wystawienie faktury nie jest w takim przypadku możliwe.
Współczesna najlepsza
O wszystkich tych formalnościach należy pamiętać w przypadku, gdy zdecydujemy się
zainwestować mniejsze lub większe środki finansowe w sztukę. W myśl zgodnej opinii
marszandów, najlepsze efekty przynieść może ulokowanie pieniędzy w plastykę współczesną:
malarstwo, grafikę, rysunek i rzeźbę. Te najbardziej popularne wytwory działań plastycznych,
od zawsze uważane za sztukę, nigdy nią być też nie przestaną. Obiekty takie - poza wartością
materialną i kolekcjonerską - będą tez miały dla posiadaczy wartość estetyczną. Tak ważna
zasada - kupować tylko to, co nam się podoba - bierze się także stąd, iż w przypadku
nieprzewidzianej dewaluacji wartości rynkowej prac danego artysty, zawsze pozostanie jej
wartość wizualna dla właściciela, czyli piękny obraz na ścianie w salonie.
3/5
Sztuka dla sztuki i dla...
Wpisany przez Zuzanna Welmann
Mało prawdopodobne jest jednak ziszczenie czarnego scenariusza. Większym zagrożeniem
inwestycji w sztukę jest to, iż przez kilkanaście lat obcowania posiadacza z dziełem sztuki, tak
bardzo się on do niego przywiąże, iż nie będzie chciał go sprzedać, nawet za cenę kilkakrotnie
wyższą niż cena zakupu.
***
Joanna Dembowska, warszawska marszanda, właścicielka Galerii Qadrat
Do Pani Galerii przychodzi klient, który mówi wprost, że nie zna się na sztuce, ale chce
udekorować wnętrze swojego domu, a przy okazji na tym zarobić. Co Pani mu doradzi?
Najpierw wsłuchuję się w gusta i potrzeby estetyczne klientów, pytam także o środki, jakimi w
danym momencie dysponują. Najczęściej polecam prace twórców młodych jeszcze w metryce,
a dojrzałych życiowo i twórczo. Fakt, że artysta mimo niezaawansowanego wieku może
wykazać się kilkoma wystawami indywidualnymi, daje pewność, że jest to osoba, która dba o
swoją drogę twórczą i umiejętnie kieruje notowaniami własnego nazwiska. Z tego samego
powodu tak ważne w dorobku artysty są nagrody, stypendia, udział w wystawach zbiorowych
czy pokazy w prestiżowych miejscach.
4/5
Sztuka dla sztuki i dla...
Wpisany przez Zuzanna Welmann
Ile czasu i pieniędzy wymaga stworzenie własnej, stojącej na wysokim poziomie kolekcji
sztuki współczesnej?
Zaczątki świetnej kolekcji mogą powstać już po pierwszych miesiącach współpracy z
marszandem. Nie są do tego potrzebne duże nakłady, zwłaszcza na początku tworzenia takiej
kolekcji. Pierwsze obiekty kupuje się zwykle za niewielkie kwoty i niezależnie od późniejszych
nakładów przeznaczonych na rozbudowę kolekcji, te pierwsze obiekty darzy się największym
sentymentem. W miarę jedzenia apetyt rośnie, dlatego wytrawni kolekcjonerzy, budujący
kolekcje przez wiele lat, potrafią wydawać olbrzymie kwoty. Jednak nawet ci najbogatsi
zaczynali od małych, niedrogich obiektów.
Dlaczego inwestor miałby zaufać doradcy - marszandowi?
Oprócz wiedzy i doświadczenia, jakimi dysponuje marszand, kluczowy jest fakt, iż pierwszą
osobą inwestującą w artystę, którego prace polecane są klientowi, jest właśnie marszand. To on
poświęca - oprócz dużych nakładów czasu i pracy - konkretne środki finansowe na
wypromowanie artysty. Marszand nie zaryzykuje ani naruszenia swojego dobrego wizerunku,
ani pieniędzy, promując nierokującego dużych nadziei artystę.
Dla mnie, jako laika, sztuka współczesna to kreski, plamy, wielokąty. Proszę powiedzieć,
w jaki sposób dopatrywać się tu sztuki?
Wspomniane kreski, plamy i wielokąty mają swoją historię. Dobry marszand wyjaśni ich
pochodzenie, ale nie to jest w nich najistotniejsze. Patrząc na obraz, grafikę i rzeźbę trzeba
czuć, że to jest właśnie ten element, którego brakuje w biurze, salonie czy sypialni.
5/5